4000
DÉ EEMLANDED
iS-
„Geef mij een Boveetje"
L. J. LUYCX ZOON
Vrijdag 19 October 1934
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33 e Jaargang No. 95
DE LAATSTE TOCHT
DES KONINGS
Terdoodveroordeelingen
in Spanje
CYCLOON BOVEN
GRIEKENLAND
NA 'S KONINGS
BEGRAFENIS
Tel. 1788
DREIGEND CONFLICT
IN JAPAN
LAVAL ZAL BARTHOU'S
POLITIEK VOEREN
PIANO'S
Oorlogsgevaar
P. F. A. VAN DAAL
EXEMPLAREN
TAXI TAXI
TEL. 1S30 TEL. 1093
B. RUITENBERG H
WEERVERWACHTING
5 uur 27 min.
PEREBOOM's PATRONEN
AMER SFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS P*1" 3 maanden voo» Amersfoort 2.10. pei maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken' I 0.17'/:.
Binnenland franco oer post per 3 móandea f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
DDI 10 nFR AflVFRTFNTIFN van 1-4 regels I 1.05 met Inbegrip van een Dewiisnurr.mer
FHIJ5 UCH AÜVLn eIkeregel raccr f o 25 Llefdadlghelds-adverteotlifa voorde
helft van den prijs. - Kleine Advertenticn „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra I 0.05
De buitenlandschc politiek der
Franschen. Dc vervanging
/an Barthou door Laval zal,
naar 't zich laat aanzien, den
toestand niet wijzigen.
Frankrijk heeft dezer dagen twee staats
lieden verloten, Barthou en Poincaré, die
men kortheidshalve zou kunnen aanduiden
als de politici van 't verdrag van Versailles.
Onmiskenbaar was de strekking van laatst
genoemd tractaat Duitschland in een positie
van minderwaardigheid te brengen en te
liouden. Dc gevolgen van het strak vast
houden aan "t verdrag van Versailles, dat
door het mserendeel der Franschen als een
I heilig evangelie, door de Duitschers en vele
neutralen als een verwerpelijk „dictaat"
werd beschouwd, zijn voor de wereld fataal
I geweest, aangezien de Franseh-Duitsche
toenadering niet alleen erdoor werd tcgen-
i gehouden, maar de Fransch-Duilsche tegen
stellingen zelfs in aanmerkelijke mate wer
den verscherpt. M. a. w.: liet verdrag van
Versailles, uitvloeisel van een oorlog, draagt
in beginsel de kiemen van een nieuwen
I verwoeden oorlog in zich.
De generatie der politici, die verantwoor
delijk zijn voor „Versailles", begint zoo lang
zamerhand uit te sterven; feitelijk is als
ccnige der indertijd belangrijke kopstukken
j Lloyd George overgebleven, in wiens denk-
j leven zich echter een radicale ommekeer
I Jieeft voltrokken, sinds de vrede in naam
Peen einde maakte aan den in 191'» begonnen
oorlog; do Britschc staatsman behoort thans
tot degenen, die het verdrag van Versailles
hij voortduring op onverbiddelijke wijze
kritisceren en al jaren lang een lans heeft
gebrokep voor een redelijker behandeling
der Duitschers. Wanneer dc Franschen naai'
hem hadden geluisterd maar zij waren
hoorende doof zou liet politieke aspect
i in Europa Ihans veel bemoedigender zijn
en zou bet nationaal-socialismo, dat. de
Franschen thans doet lillen, nooit een kans
hebben gehad.
Mogen echter cenigcn van de voornaani-
Ele anti-Duitsehe politici der oude Fransclic
school het tijdelijke met het eeuwige hebben
L verwisseld, dit beleckcnt nog geenszins, dat
er in Frankrijk nu ook een andere politieke
h■_'*vind gaat waaien. De-menschcn sterven, de
ideeën, gepropageerd door de Poincaré's en
Barthou's, blijven; zij zijn doorgedrongen
tot de hoofden en harten \an honderddui
zenden Franschen en van dezen een bezit
geworden, dat zij bewaren met de hardnek
kigheid van een gierigaard.
Doch thans is Laval op het tooneel ver
schenen, dezelfde Laval, die in 1931 met
Briand, welke laatste zoozeer voor dc toe
nadering tot Duitschland heeft geijverd, per
soonlijk naar Berlijn ging om de Duilsch-
T'ransche betrekkingen te verstevigen en
een aangenamer karakter te geven. Zal dezo
zelfde Laval thans den machthebbers te
Berlijn de hand toesteken? Wanneer niet
alle teekenen bedriegen, is er voor een al
te groot optimisme in dezen geen aanlei
ding. Tal van berichten uit Franschc bron
hebben trouwens reeds laten uitkomen, dat
de persoonswisseling op het Franschc de
partement van buitenlandschc zaken geens
zins een politieke koersverandering betee
iken t.
Dat „de zaak op dcnzclfdcn voet zal wor
den voortgezet", blijkt thans eveneens uit
de mededeelingen van den bekenden Fran
schen publicist Pertinax, den medewerker
.van de Echo de Paris. Hij was een beetje
liit het veld geslagen, omdat aanhoudend
geruchten de ronde deden, dat zich in de
huitenlandsche politiek van Frankrijk een
ommekeer zou voltrekken, nu Laval het be
vind in handen heeft genomen. Hij wilde
daarvan het zijne hebben en wendde zich
tot de Fransehe autoriteiten, die het. kunnen
weten. Met een opgelucht hart is Pertinax
Sveer vertrokken.
Iiem werd toch verzekerd, dal de Fran-
Eclie huitenlandsche politiek op dezelfde
Wijze, als Barthou die had gevoerd, niet al
leen'zal worden voortgezet, maar zelfs nog
„geactiveerd" Het komt erop aan, zoo be
toogt hij, den vrede te redden en de vraag
is, of men, ter bereiking van dat doel, on
middellijk moet aansturen op overeenstem
ming met Duitschland. Pertinax acht dit
een hopeloos werk, waaraan bovendien ern-
stigie gevaren vastzitten: het nationaal-so-
cialistische régime toch beteckent z. i. een
Duitschland, riat in „een voortdurenden mo
bilisatietoestand" verkeert. Om met Duitsch
land tot een accoord te kunnen komen, zou
Frankrijk bereid moeten zijn tc verklaren,
dat zijn belangen eindigen bij den Rijn en
dat Duitschland de vrije hand heeft in Mid
den-Europa. Een dergelijke politiek zou ech
ter, naar Pertinax van gevoelen is, de iso-
leering van Frankrijk beteekencn en het is
niet moeilijk te bedenken, wat daarvan de ge
volgen zouden zijn. Zonder zich zelf tc ver
raden, aldus de verdere strekking van de
uiteenzettingen, die do Fransehe publicist
openbaar heeft gemaakt, kan Frankrijk dc
verdragen niet verraden. Overeenstemming
met Duitschland noemt hij wel-is-waar het
einddoel der Franschc politiek, maar een
dergelijk accoord kan volgens hem alleen
tot stand komen met een Duitsch'and „dat
de internationale wetten eerbiedigt."
Dit laatste beteekent dus, dat het tegen
woordige Frankrijk het onmogelijk acht
met Duitschland tot een accoord Ie komen,
zoolang de Ilitlerianen aan het bewind zijn.
Daar de nationaal-socialisten voorloopig
nog niet van plan zijn het veld te ruimen,
kan er nog heel wat water van den Rijn
naar zee stroonien en kunnen nog heel wat
Fransehe kabinetscriscs plaats vinden, voor
dat een Fransch minister zich naar Berlijn
begeeft. Er zijn zelfs pessimisten die aan
nemen, dat een dergelijk bezoek pas zal
plaats vinden vele jaren na een nieuwen
oorlog. Dit is een weinig bemoedigende op
vatting, maar zij teekent niettemin, zij het
in hen vorm van een hyperbool, den ernst
van den Europeeschcn toestand, daar vrede
in dc oude wereld feitelijk alleen mogelijk
is op den grondslag van een Fransch-
Duitsch vergelijk en een Fransch-Duitscho
samenwerking.
(Vervolg van ons vorig blad).
Des koning's onbereden paard
in den stoet.
Het is een ontroerend schouwspel het ge
zadelde, doch onbereden paard van den ko
ning in den stoet te zien. aan de teugels
geleid door twee garde-officieren; er achter
schrijden hoogwaardigheidsbekleders van
leger en vloot met fluweelen kussens, waar
op de onderscheidingsteekenen van den ko
ning liggen, dc kroon, de scepter, de rijks
appel zijn standaard en zijn degen.
Diepe ontroering gaat door dc menigte, als
het affuit nadert, waarop de kist is ge
plaatst. Voor zoover de ruimte het toelaat
knielt de menigte aan den kant van den
weg. Het affuit wordt niet door paarden ge
trokken, doch door gardesoldaten van ver
schillende troepenafdeclingon. De grootste
kransen liggen niet op de auto's, doch wor
den gedragen door officieren, die ter weers
zijden van het affuit schrijden. Achter de
haar gaan in diepen rouw de leden van de
koninklijke familie, de zwaar gesluierde ko
ningin-weduwe Maria en de koningin-moe
der van Roemenië. Naast haar schrijdt dc
jeugdige koning Peter 11. Prins Paul is in
civiel gekleed. Op dc koninklijke familie
volgen do büitonlandsché staatshoofden en
de leiders dei 22 speciale missies, die olt
het buitenland zijn gekomen om do plèch-
lighcid bij to Wonen. De büitonlandsché do-
legaties worden gevolgd door de leden der
egeering en door de oud-ministcr-presideh-
ten. Ook een Zigeuncrkapel liep in den
stoet mee en bracht rouwmuziek ten gchoo-
re. Boven den lijkstoet cirkelden voortdu
rend de eskaders Joego-Slavische en hui
tenlandsche vliegtuigen, o.a. Engclschc,
Fransehe en Roemccnsche eskaders; in het
geheel waren ongeveer ir>0 vliegtuigen in
de lucht.
Het voorbijtrekken van den stoet, duurde
langer dan een uur. Voor den ingang van
het slation hield het affuit stil. Alle Jocgo
Slavische cn huitenlandsche troepenafdee-
lingcn defileerden hier nog eenmaal voor
de baar van den dooden koning, terwijl op
het perron reeds de extra-trein gereed stond,
die het stoffelijk overschot naar Topola zou
brengen. Op alle stations die de trein moest
passoeren, had de bevolking zich verzameld
om den koning de laatste eer te bewijzen.
Alle hoogo gasten en autoriteiten maakten
den tocht naar Topola mede, waar de'trein
om één uur aankwam.
Door een delegatie van de bevolkinig werd
dc kist uit den trein gedragen cn naar de
door koning Peter gestichte kerk te Oplc-
natz gebracht, waar liet familiegraf der
Karageorgewitsj is.
ROND DEN KONINGSMOORD.
Geen Iiongaarsche pas.
Lausanne, 18 Oct. (Reuter). Do politie
heeft de papieren, welke de samenzweer
ders, die den aanslag to Marseille pleeg
den, te Lausanne in hun koffers achter
lieten, bestudeerd cn uit zekere bron wordt
vernomen, dat tusschen deze papieren geen
Hongaarsche pas is gevonden.
Marseille, IS Oct (Reuter). Raititsj
verklaarde bij zijn verhoor, dat hij in 1903
tc Kolodinets in Joego-Slavië is geboren en
landbouwer is. Zijn laatste domicilie was
Janlca Puszta, waar hij behoorde tot de
Kroatische emigranten, die onder leiding
van Pavelitsj streefden naar de afscheiding
van Kroatië van Joego-Slavië. Hij bevestig
de de verklaring van Pospisjil omtrent hun
taak en reis.
Ook Mio Kralj, alias Malny, die in het
bosch van Fonlainebleau was gevlucht en
Maandag te Melun werd gearresteerd, is
heden naar Marseille overgebracht.
Boedapest, 18 Oct. (Reuter). Dc hou
ding van Hongarije ten opzichte van Joego-
Slavië is meer terughoudend geworden.
Men is van meening, dat de internationale
spanning, welke door den moord van Mar
seille is ontstaan, nog niet is verdwenen
en men hoopt op een gunstigen uitslag
van het onderzoek door Tsjecho-Slowakije.
Rome, IS Oct. (V.D.) Officieel wordt me
degedeeld dat op verzoek van de Fransehe
politie-autorifeiten te Turijn twee Joegosla-
ven zijn gearresteerd en wel dc in verband
met den moordaanslag te Marseille her
haaldelijk genoemde Kugen Kwaternik en
een Dr. Anton Pavelitsj, die inderdaad de
Hef opperste gerechtshof zat uit
maken, of de vonnissen zullen
worden uitgevoerd
Honderden dooden in Asturië
Hendaye, 19 Oct. (Reuter). Rei
zigers uit Spanje melden, dat de revo»
lutionnaire beweging vrijwel is
èindigd. Het laatste centrum der re
bellen in Asturië, Micrcs, zou in hans
den van de regecringstroepen zijn.
Te Oviedo zou men volgens dc reizis
gers 1000 lijken hebben geteld. In liet
dorp Luarca werden 300 rebellen bes
graven.
Madrid, 19 Oct. (Reuter). Het
aantal doodvonnisren, tot dusver ges
veld, bedraagt drie in Barcelona, zes.
tien in Gyon cn twee in Oviedo. Te
Madrid is tot nu toe geen enkel doods
vonnis geveld.
Het plaatsje Astako vrijs
wel verhield
Athene, IS October. (Reuter). Herten-
morgen heeft hoven Cevhalonië een cycloon
gewoed, die bijzonder groote schade heeft
aangericht. Tal van huizen werden ver
nield.
Een nader bericht meldt, dat do kleine
stad Aslako vrijwel geheel door dc cycloon
is vernield. De regeering heeft in allerijl
torpedojagers derwaarts gezonden, teneinde
do eerste hulp aan de noodlijdende bewo
ners te brengen. Aangezien vrijwel de gc-
hecle stad in puin ligt, kampceren de be
woners in de open lucht, waar zij veel te
lijden hebben van dc hcerschende koude en
van gebrek aan levensmiddelen. Omtrent
het aantal dooden en gewonden zijn nog
geen volledige cijfers bekend. Tot dusverre
meldt men vier dooden cn twintig gewon
den. (Do stad Astako telde 2500 inwoners).
Pa lijs,'18 October (V.D.). Te Parijs, in
bet binnenland cn in dc Franscho koloniën
hebben vandaag rouwdiensten plaats gehad
ter cere van koning Alexander van Joego-
Slavië. Overal hebben dc oud-strijdersorga
nisaties deelgenomen aan de bijeenkomsten.
Tc Lyon heeft minister Herriot dc hijeen-
komst gepresideerd. Herriot hield een toe
spraak. waarin hij wees op de hechte ban
den, welke beide landen verbinden.
Te Marseille moet de bijeenkomst zeer
reffcrid zijn geweest.
Londen, 18 October (Reuter). Uit Bel
grado wordt gemeld, dat maarschalk Pétain
en generaal Goering een hartelijke bespre
king hebben gehad na afloop van de ter
aardebestelling van koning Alexander tc
Topola.
DE MELBOURNE-RACE.
Een vliegtuig uitgevallen.
Londen, 18 October. (Reuter). Heden
heeft het vliegtuig Cornet, bestuurd door
Cartjones en Waller, tijdens een landing
na een proefvlucht zoodanige schade opge-
loopen, dat het vrijwel zeker geacht wordt,
dat het vliegtuig geen deel meer zal kun
nen nemen aan de EngelandAustralië-
vlucht.
Groote bedrijvigheid te Allahabad.
Allahabad, 18 October. (Reuter). Op
het vliegveld alhier heerscht een buiten
gewoon groote bedrijvigheid in verband
met het treffen der voorbereidingen voor
de luchtrace. naar Melbourne, daar Allaha
bad de tweede controle plaats vormt.
bekende leider van dien naam der Kroati
sche emigranten zou zijn.
De beide arrestanten zijn langdurig ver
hoord, doch ontkenden ook maar eenigszins
betrokken te zijn bij den aanslag te Mar
seille. Zij zijn naar het Huis van Bewaring
te Turijn overgebracht.
builenland
Binnen- en
6 ct. per K.M. Tel. 1788
Vraagt prijs van onze 6 i 7 pers. wagens
Vaste standplaats naast het Tramstation.
Vijfduizend politieagenten zijn
het niet eens met de besluU
ten der regeering
Tokio, 18 Oct. (V.D.) De keizer heeft
heden, na een rapport te hebben aange
hoord van den minister-president, besloten
liet voorstel betreffende de reorganisatie
van het Japanscho bestuur ln Kwantocng
ie onderteekenen, en wel in den oorspron
kelijk ontworpen vorm, welke gisteren
reeds door het kabinet is goedgekeurd.
Tusschen dc verschillende ministeries is
overjde maatregelen dezer reorganisaties
reeds gcruimen tijd een heftige strijd ge
voerd; verrassend was, dat «ie door de reor
ganisatie getroffen instelling eensgezind
een afwachtende houding daartegenover
heeft aangenomen. Afgewacht moet wor
den, of de oppositie, waartoe zij thans be
sloten heeft, opgegeven zal worden nu dc
keizer zijn besluit genomen heeft. Naar
het dagblad Kokoemin uit Hsinking en
Daircn meldt, hebben aldaar alle ambtena
ren cn dc 5000 leden van de politie ver
klaard, dat zij den nieuwen dienst niet
zullen aanvaarden.
De viecminisler van het ministerie voor
ovcrzccsche zaken, Tanaka, en verschei
dene andere leidende ambtenaren van het
zelfde ministeriö hebben demonstratief hun
ontslag aangeboden.
Naar het agentschap Dcntsoo uit Kwan-
loeng méldt, zouden de militairen bereid
zijn in Port Arthur cn Daircn, waar de op
positie haar middelpunt vindt, door ener
giek ingrijpen da beweging in den kiem tc
onderdrukken. Dit bericht is in dc dagbla
den met een aantal witte plekken afge
drukt, welke er op wijzen, dat het bericht
door de censuur waarschijnlijk is bekort.
Een verder bericht van hetzelfde agent
schap deelt mede, dat de ambtenaren door
de militairen zijn opgeroepen, den dienst
onmiddellijk te hervatten.
Bij keizerlijk besluit zijn alle verzoeken
om ontslag, voor zoo ver bet niet gaat om
parlementaire ambtenaren, afgewezen.
De regccring ton slotte deelt mede, dal
zij hoopt de aangelegenheid op volstrekt
vreedzame wijze te kunnen regelen.
Parijs, IS Oct. (V.D.) De expert van dc
Echo de Paris op huitcnlandsch politiek
gebied Pertinax, verklaarde van bevoegde
zijde de verzekering te hebben gekregen,
dut er onder leiding van Laval in dc hui
tenlandsche politiek van Frankrijk geen
enkele verandering zal komen en dat er in
het bijzonder geen sprake zal zijn van di
recte besprekingen met. Duitschland. Men
zou de politiek van Barthou blijven volgen.
VERKEERSVOORSCHRIFTEN IN
HET DERDE RIJK.
Londen, 17 Oct. (V. D.) De Manchester
Guardian publiceert een foto van een waar
schuwingsbord voor automobilisten op den
straatweg nabij dc stad Merlcndorf in
Beieren. Het opschrift luidt: „Motorrijtui
gen 30 K.M. Hier zijn Joden ongcwenscht.
Het gemeentebestuur".
Bechsteln - BlüTHNER IBACH enz.
Vraagt prijslijsten van nienwe en
gebruikte instrumenten aan.
Levering op termijnbetaling.
Firma R. VAN DEN BURG,
Pianohandel van 1837.
dreigt in. menig huisgezin als Moeder niet
koopt bij Bakker VAN DAAL.
Gevulde SPECULAAS
van f 1.— nu slechts GO cent per pond.
BOTERSPECULAAS (echte natuurboter)
40 cent per V? pond.
Heerlijke gekruide SPECULAAS
25 cent per Va pond.
Onze 8 cent gebakjes 10 voor 60 cent.
Iets nieuws Natuurboter Crêmckoekjes
van 21 cent nu 18 cent per ons
Luxe B. en Banketbakkerij
KAPELWEG 58.
Tel. 690.
DIT BLAD HEEFT EEN DA GEL IJKSCHB
GECONTROLEERDE OPLAAG VAN
Betrouwbare Onderneming
WAGENS GOEDGEKEURD DOOR
GEMEENTE-PCLSTIE.
PASSAGIERS VERZEKERD
Naar buiten 6 cent p. K.M.
STANDPLAATS STATIONSPLEIN
(Rechterzijde Hotel Monopole)
Hoofdkantoor KAMP 41.
BUITENLAND.
Honderden dooden in Asturië.
(Eerste Blad, pag. 1).
Dreigend politiek conflict in Japan.
(Eerste Blad, pag. 1.)
Cycloon boven Griekenland. y
(Eerste Blud, pag. 1.)
BINNENLAND.
De fijne steenkool niet meer waardoloos
een belangrijke Nederlandschc uitvin
ding. (Tweede Blad, pag. 2.)
Drama aan de grens.
(Tweede blad, pag. 1).
De reserve-officieren cn de N.S.B.
(Tweede blad, pag. 1).
Ncdcrlandsch-Belgischc toenadering; de
Ccrcle Gaulois. biedt den Nederlandschen
gezant een lunch aan.
(Tweede Blad, pag. 2.)
STADSNIEUWS.
Rare aardigheidjes te Barneveld. (Kan
tongerecht).
(Eerste Blad, pag. 2.)
Wat de raadsafdeelingen bespraken.
(Eerste blad, pag. 3).
Openingsavond van de Volksuniversiteit.
(Eerste Blad, pag. 2).
De gemeentebegrooting voor 1935.
(Eerste Blad, pag. 2.)
ZN.
VOOR EERSTE KLAS
KLEEDING
NAAR MAAT
TELEFOON 243
UTRECHTSCHESTRAAT 26
Medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt.
Verwachting: Matige tot zwakke,
later wellicht toenemende Westelijke
tot Zuid-Westelijke wind, tijdelijk op
klarend met kans op ochtendnevel,
weinig of geen neerslag, aanvankelijk
iets kouder.
Hoogste barometerstand 768.5 te Lyon.
Laagste barometerstand 729.0 te Röst.
STORM WAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van de Bilt 19 Oct. 9 uur aan de
posten van Delfzijl tot Hoek van Holland-
„Attentiescin neer".
LANGESTRAAT 49-51
TELEFOON 190
Maak zelf uw kleding. Het gaat vanzelf
met behulp van de als prima bekende
die wij u gratis verstrekken uit voorraad.
ARBEIDERSMEERDERHEID TE OSLO.
Oslo, 16 Oct. (V. D.) De arbeiderspartij
heeft bij de gemeenteraadsverkiezingen
voor Oslo de volstrekte meerderheid be
haald.
