DIAMANT AMERSFOORTSCH DAGBLAD Belangrijke Nederlandsche uitvinding MIDDENSIANDS- BANKV00| Lips Safe-inrichting ©E SMELTAX FEUILLETON Vrijdag 19 October 1934 33 e Jaargang No. 95 FIJNE STEENKOLEN NIET LANGER WAARDELOOS Geen durf bij onze industrie AMERSFOORT AMERSFOORT EN OMSTREKEN TWEEDE BLAD EEN DRAMA AAN DE GRENS DE RESERVE-OFFICIEREN EN DE N.S.B. VERMEERSTRAAT 28 Tel. blijft 115. Tel. 1354 Tel. 743 - Af\ NU#U CT. PER POND Het GsheËrazir>ii3g@ Lsndhüis VAN OMMEN'S SLAGERIJ TEL. 89 1 'ervaurdiging van briketten zonder bindmiddel De N. Rott. Ct. heeft plaatsing verleend aan eenigc haar toegezonden beschouwin gen over 'n uitvinding, welke het mogelijk maakt 't kolengruis in harde, vaste brokken om té zetten, zonder van een bindmiddel ge bruik te maken. Het omzetten van fijne kolen in harde stukken kon tot nu toe alleen geschieden door de fijnkolen te mengen met liet een of andere bindmiddel, zooals pek, sulficl- cellulose, rijstdoppen of iets dergelijks, waar door echter do brandstof minder waard wordt. Iedereen kent wel de eierbrikettcn, die vooral in minder gegoede gezinnen wor den gestookt. Het probleem om vette en magere poeder- vormige kool, zonder toevoeging van eenig bindmiddel, weer tot vaste brokken te ma ken, is dus zeer gewichtig. Men zal de betcekenis van dat probleem nog beter begrijpen als men weet, dat in de steen kool rijke landen der wereld tezamen jaarlijks 300 tot 400 millioen ton fijne kolen worden gewonnen en bijna alle mijnen met den rcgelmatigen afzet daarvan dikwijls groote moeite hebben, ja, dat zij soms ge noodzaakt zijn een deel der losgekomen fijne kolen terug te brengen in de mijn en ze daarin als vulmateriaal te gebruiken, om dat men geen raad weet met al die stoffige, veel stuivend poeder bevattende fijne kolen. Na jarenlange onderzoekingen is het aan den Nedérlandschcn ingenieur A. ten Bosch met zijn medewerkers T. Pctrusma en W. Bolk gelukt, dit wereldprobleem tot een op lossing te brengen. Natuurlijk geschiedde het zoeken naar de oplossing eerst in een laboratorium: de eer ste oplossing toonde echter, dat soms 15 mi nuten noodig waren om één briketje van 50 gram gewicht le maken, maar de weten schappelijke oplossing van het vraagstuk was gevonden. De directie van onze staatsmijnen en de directies van eenigo groote Nederlandsche machinefabrieken werden uitgenoodigd om de vervaardiging van bindmiddolvrijc bri ketten uit fijnkolen te aanschouwen. Ze vonden de oplossing van het probleem be wonderenswaardig, maar twijfeldon zonder uitzondering ernstig aan de mogelijkheid om een machine te vervaardigen, waarmede groote hoeveelheden van zulke briketten te gen kostprijs zouden kunnen worden ge maakt. De heer ten Bosch deed zijn vindingen over aan de Naamloozc Vennootschap ge naamd Mij tot Exploitatie van ten Bosch octrooien, gevestigd te Arnhem en werkte ondertusschcn met zijn staf in het labora torium. Na veel proefnemingen gelukte het reeds den productietijd van 1 briket, die eerst 15 minuten bedroeg, terug te brengen tot 15 seconden, toen tot 1.5 seconde en tenslotte tot 0.15 seconde. De Nederlandsche industrieelen hadden echter, na kennisneming van deze resulta ten, ook toen nog geen moed vooral geeri financieclcn moed om de uitvinding uit het laboratorium-stadium over te brengen in de praktijk. De ten Bosch-Mij heeft zich toen na over leg met haar Duitschcn vertrouwensman den mijningenieur \V. Kiec.kebusch tot een groep Duitschc mijneigenaren gewend, die een consortium met één der groote Duitschc concerns vormde. Dit consortium beeft toen in overleg met de N.V. ton Bosch Octrooien in Duitschland eerst een studie-machine ge maakt, waarmee gepoogd zou worden in continubedrijf kleine briketjes van 10 gram gewicht te maken en daardoor allo gegevens te krijgen die noodig waren om een groote, voor de praktijk geschikte proofpers te kun nen vervaardigen. Toen gebleken was, dat liet inzicht van ten Bosch juist was en het mogelijk was gebleken, om in continubedrijf zonder toc- \oeging van eenig bindmiddel fijnkolen van bijna alle koolsoorten om te zetten in stuk- kolen, is het Duitschc consortium er toe overgegaan, om een groote pers te maken, om daarmede fijnkolen volgens de werk wijze van ir. ten Bosch in doorloopend be drijf te brikoltcercn. Deze pers loopt nu reeds ccnige weken in con li nu bed rij f. Wanneer men als leek bij de pers staat te kijken, kan men niet begrijpen, welke geweldige krachten worden gebruikt, als men ziet, hoe eenvoudig de 40 gram we gende briketjes (het juiste gewicht voor vulkachels) uit de perstafel komen rollen. Toch is er iedere seconde op de fijne kolen een druk gezet van G0.000 kg, overeenkomen de met een druk van 5000 kg op iedere kwa draat cm van de biket, dus een druk van ">000 atmosferen. Het is inderdaad interessant om te zien aldus schrijft men aan de NRCt hoe de briketjes, zonder scheuren, glanzend als gepolijst eboniet, te voorschijn komen en dat men ze om zoo te zeggen in den zak kan meedragen. Het bizondere is nog, dat deze kolen, als men ze in de hand neemt, niet afgeven en weinig vuil veroorzaken als een stukje gepolijst hout. Een uitkomst dus voor de zindelijke Nederlandsche huisvrouwen, die, desgewild, met de handen den kolen emmer kunnen vullen, zonder dat men zelfs genoodzaakt is de handen daarna le reini gen. Het brikettcercn van fijne kolen op deze wijze kost, afhankelijk van de grootte, niet meer dan 2.50 tot f 3 per ton; in dezen prijs zijn alle kosten, zooals rente, afschrij ving, bediening, slijtage, enz., begrepen. De pek, die bij het vervaardigen van eier brikettcn' noodig is, kost ongetwijfeld meer. Met het groote technische concern is nu door de ten Bosch-Mij een overeenkomst aangegaan, waarbij dit concern zich ver plicht, om in Duitschland en liet buiten land de liooge-drukpersen, volgens dc werk wijze van ten Bosch Octrooien, voor dc li- centicncmers te vervaardigen. De wereldbehoefle aan dit soort persen wordt geschat op honderdduizend stuks, hetgeen bcteckcnt ongeveer een milliard gulden aan werk. Het is zeer zeker te be- TELEFOON 304 en 697 - POSTREKENING 28860 DIRECTIE: A. H. MARTENS treuren, dat dezo gelegenheid thans aan de Nederlandsche industrie voorbij moet gaan. De maatschappij ten Bosch heeft indcr daad op allerlei wijzen getracht de vinding voor de Nederlandsche industrie in de prak tijk te doen brengen, waarvoor ook een be roep is gedaan op groote financieolo licha men, doch helaas heeft de maatschappij zich, evenals Fokker indertijd, genoodzaakt gezien, zich tot dc Duitschc industrie te wenden, daar in Nederland de durf niet aan wezig was. Naar wij echter tot onze geruststelling vernemen, ligt liet in de bedoeling dat dc verkoop der persen in en buiten Nederland (behalve in Duitschland) zal geschieden door een Nederlandsche vennootschap, ge vestigd in Den Ilaag. Verder kunnen wij nog niedcdeclon, dat dc werkwijze van ir. ten Bosch- zich niet uitsluitend beperkt tot liet zonder toevoe ging van eenig bindmiddel brikettcercn van lijnkool; ook andere poedervormigc stoffen, /.ooals meel, ijzererts, zinkcrls, hoogoven- stof, kunnen eveneens tot harde briketten worden geperst. Ongetwijfeld zal liet nog wel een jaar du ren eer liet publiek de gelegenheid krijgt de producten van deze ingenieuse Nederland sche vinding te zien, daar het nog enkele maanden zal duren voordat regelmatig dc persen van grooto capaciteiten worden af geleverd. Dit beteckcnt echter weinig, als men bedenkt, dat meer dan 30 jaar alle mijn-laboratoria ter wereld naar de oplos sing van dit probleem hebben gezocht en vele milliocncn guldens voor dat doel zijn uitgegeven. Het zal dan ook wel niet moge lijk zijn om binnen enkele maanden aan dc talloozc vele aanvragen naar deze hoog drukpersen, die nu reeds binnen zijn geko men, te voldoen. Wij vernemen echter, dal aan het einde van dit jaar dc regelmatige aflevering van de persen begint. De waarde van de nieuwe uitvinding. In het vandaag verschenen nummer van de Bergwerkszcitung is 'n artikel opgeno men van dc hand van Bergwerkdircktor, Bcrgnsscssor a. D. W. Kicskebusch, getiteld: Die Bedcutung der zusatslosen Brikeltic- rung von Stcinkohlcn. Daarin wordt o.a. geschreven: Door de procfmachinc is bewezendat vol gens het procédé-Ten Bosch uit elke soort steenkool van anthracict tot de gasrijke gas- vlamkolcn zonder eenige toevoeging briket ten van verschillende grootte kunnen wor den gemaakt. De vastheid van de briket, resp. haar weerstandsvermogen tegen ver gruizeling is gelijk of zelfs hooger dan die van met pcktoevocging gemaakte briketten. De briketten hebben ,een glanzend-glad uiterlijk, zoodat ook bij verbruik van zulke briketten in kamerkachcls geen stof ont staat. Dc verbranding verloopt zonder do beken de gebreken van briketten, die met pek als bindmiddel zijn vervaardigd, zooals onaan gename reuk, sterke rookontwikkeling. De verbrandingsprocvcn, door onpartijdige per sonen verricht met uit anthracictgruis zon der toevoeging vervaardigde briketten, heb ben bewezen, dat deze briketten gelijkmati ger branden dan anthracict noot jes cn in het vuur zoolang aan -een stuk blijven, totdat ook de laatste rest verbrand is. Daar een groot bedrijf nog niet bestaat, kunnen preciese ervaringsgetallcn over de productiekosten nog niet worden gegeven. Volgens de thans bekende ervaringen en berekeningen zullen echter dc productiekos ten van briketten zonder bindmiddel vcr- vaardigd, kapitaalkosten cn andere onkos ten inbegrepen, aanzienlijk lager zijn dan de productiekosten van dc met pek vervaar digde briketten. PROF. TELDERS RIJNVAART- COMLUSSARIS. Naar wij uit goede bron vernemen zal als Rijnvaartcommissaris worden aangewe zen prof. mr. B. M. Telders, buitengewoon hoogleeraar in het Volkenrecht aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Twee douane-beambten overreden en gedood Aken, IS Oct. (Reuter). Gisteravond is te Laurcnsbcrg hij Aken een Nederland sche vrachtauto met groote vaart in botsing gekomen met een motor met zijspan, waar op twee Duitsche douanebeambten hadden plaats genomen. Kén der beambten werd 15 M. weggeslingerd cn was onmiddellijk dood, ook de andcro overleed spoedig na het ongeval. Do 'chauffeur van de vrachtauto werd döor voorbijgangers gegrepen. Hij slaagde er echter in, zich los tc rukken en met dc auto verder tc rijden. Later heeft iiij den wagon onbeheerd laten staan. Hij zelf is niet gevonden. Men vermoedt, dat hij over dc Nederlandsche grens is ge vlucht. Uitspraak van den Centralen Raad van Beroep in eene aam bangig gemaakte zaak De Centrale Raad van Beroep deed uit spraak in de zaak van den eervol ontslagen reserve-twecdc-luitenant rnr. J. C. F. Hell- wig, aan.wièn hij K.B. van 4 April 1034, no. 58, een eervol ontslag uit den militairen dienst is verleend ter zake van ongeschikt heid en in den verkregen rang bij het reser ve-personeel der landmacht tc dienen en zulks op grond van zijn lidmaatschap van dc Nationaal Socialistische Beweging. Bij het door hem ingestelde beroep vor derde de heer mr. Hclhvig: le. vernietiging van dc ministerieel© be schikking van 10 Maart 1933, waarbij het lidmaatschap ccner fascistische organisatie aan de militaire ambtenaren is verboden (Legerorder 1033, no. 79); 2e. vernietiging van liet K.B. van April 1034, betreffende liet hem verleende eervol ontslag als reserve-officier. Dc Centrale Raad van Beroep verklaarde het beroep tegen de niinisterieelc beschik king van 10 Maart 1033, (L.O. 1933. no. 79) niet-ontvankclijk en liet beroep, voor zoover het is gericht tegen het K.B, betreffende het verleende eervol ontslag, ongegrond. Als gemachtigde van den minister van Defensie trad in dezo zaak op dc heer L. C. Rietveld, hoofd commies van het Departe ment van Defensie. DOOR VRACHTAUTO OVERRIDEN EN GEDOOD. Buitenpost, IS October. Hedenmiddag is bij het uitgaan van dc school aan den Kuipcrsweg tc Buitenpost liet ongeveer 10- jarig dochtertje van dc familie Dcibocr dóór een vrachtauto overreden cn op slag gedood. BEKENDMAKING. Vanaf heden is onze zaak MAISON DE JAGER Langestraat 50 verplaatst naar Tevens maken wij onze geachte clientèle bekend, de prijsverlaging van onze prima koekjes. Vanaf heden weer op bestelling verkrijgt- onze van cuds bekendo Hollandschc Wafelen 25 ct. per portie. Aanbevelend: H. v. d. PAVERT. is altijd voordeeliger, ÏOO veiliger en ruimste taxi te dezer stede. Naar buitenland, een telefoontje en wij staan gereed. Vraagt prijs bij ons voor trouw plechtigheden enz. De Ondernemer, G. LENSINK. Hoogeweg 49. AAN DEN STARTI Morgen dus dc Dag der dagen Voor het groote luchtverkeer Wukkero bestuurders strijden Voor hun land, hun naam, hun oer. Mildcnhüll heeft thans verzameld 't Puikje van dc uvjatick; Mcnschen met besef der waarde Van dc machtige techniek. Menschen ook met moed cn ijver En met oordeel cn verstand, Welker woordenboeken rijk zijn, Al ontbreekt het woord: risquant.... Strijdend voor dc eer der natie, Vangt do Melbonrne-racc straks aan; Heel dc wereld lil ij ft bevangen En tcg'lijk in hope staan Uiver en dc Panderjager Nemen deel voor Nederland; Dappere piloten strijden Met machine enverstand! Holland heeft een reputatie, Die er ruimschoots wezen mag; Vaak reeds wapperde do driekleur Als bewijs van vlicg-gczag Moge thans ook weerom blijken, Dat klein Neerland gróót kan zijn En succes verkregen worden Op de Londcn-Mclbourne-lijn. Moge thans ook weerom klinken Door een zege Neerland's stem, Tot verheffing van ons landje En tot trots der K.L.M.! Pil ILIA. AMERIKAANSCH SCHIP BIJ HEL GOLAND GESTRAND. Terschelling, 1S Oct. (V.D.) Volgens alhier ontvangen berichten is hedenmiddag een Amcrikaansch stoomschip geladen met stukgoederen hij Helgoland gestrand. Ze ven slcepbootcn van de rccderij „Bugsier" te Hamburg zijn uitgcloopen om assistentie le vcrlccncn. Nadere bijzonderheden zijn nog niet bekend. B A K-, |N BRAADVET Bekennen, dat men ongelijk had, het ee kent dat men lieden wijzer is dan gisteren. POPE Uit het Engelsch van HUGH WALPOLE cn J. B. PRIESTLEY door II. A. C. S. Hij heeft Shaw gelezen, on de R.P.A.-uit- gaveii y) cn is dientengevolgeeen wanho pende pessimist. Ook voor hem, evenals voor Wells, is dc wereld één vreeselijkc verwarring, omdat niemand helder denkt. „Geef mij zes eer lijke menschen, die denken", verklaart mr Trump graag, „en de wereld zal morgen in orde zijn Achterdocht, ten npzichte van de mensc lie lijke eerlijkheid, is ook iets zeer karakteristieks bij mr. Trump; evenals in dc Bijbclsche „oude steden der vlakte' wordt nergens een rechtvaardig mcnsch ge vonden. Ik weet, dat hij mij met de diepste achterdocht bekijkt, omdat ik geïntrodu ceerd ben als schilder, en toch niets hij mij heb, om te schilderen. Hij beeft verder de zeer typische eigen aardigheid om ieder rond hem in een licht te zien, dat juist het tegenovergestelde is Uitgaven van de Rational Press.Asso ciation van hetgeen voor ieder vanzelfsprekend is. Inj verbaasde mij, bijvoorbeeld, geweldig, door mij loc te vertrouwen, toen wij met ons beiden waren, dat de kwestie van mrs. Ti ump, die hij niettemin zeer bewondert, is, dat zij te zacht is, dat zij altijd tegenover iedereen ioegecflijk is, ook, wanneer zij op haar stuk moest staan, te zacht cn te op timistisch in haar opinie over het nicnschc- lijk geslacht. Nu. ik heb mrs. Trump nog niet erg lang gekend, maar uit liet weinige, dat ik van haar gezien en gehoord heb, zou ik kunnen vaststellen, dat ik zelden met een vrouw in aanraking bon gekomen, die een luider stem beeft, die sterker domineert, en beslister is in haar opvatting, dat iedere ondergeschikte een schurk cn eon vagebond is. Ook is zij, moet ik zeggen, op de een of andere zachte, slappe manier, toegeeflijk voor mr. Trump. Evenwel, zijn kijk op haar heeft toch succes, want vanmorgen, toen ik uitging, hoorde ik, hoe zij hem een standje gaf, zoo duidelijk en zóo luidruchtig, als je maar wcnschen kunt. Hij luisterde erg kalm en al wat hij tenslotte zei, was: „Nu. Naomi 't is in orde, liefste, ik zal er op letten. Jij bent zco lief in deze dingen en, als ik 't zeg gen mag. een beetje al te goedhartig" hetgeen, al moet liet een spel zijn, dat hij al jaren lang met haar speelt, toch. als al tijd een schitterend succes had. Alle wind was haar uil de zeilen genomen, zij mom pelde wat. cn ging weg. In dezelfde lijn ligt zijn theorie omtrent hemzelf: dat hij een soort van Reuzen- slachter is, die slecds dc mcnschen toeta kelt, een man met een geweldig tempera ment en zeer heftig. Ik heb, tot nog toe, geen teekenon van gewelddadigheid.gezien; hij is de vriendelijkheid zelf, tegenover iedereen, en wordt, daar ben ik zeker van, door niemand gevreesd, maar deze tlicoric helpt hem waarschijnlijk om heldhaftig het leven door te komen. Ik kan mij alleen niet voorstellen, hoe hij 't volhoudt Allen hebben wij onze illusies, natuurlijk, cn ik geloof wel, dat ik enkele van de mijne ken, maar ik zou mij nooit kunnen inbeel den, dat ik een tweede Dcmpsev ben, een andere Velazquez, of een Lloyd George, die uit de knop te voorschijn komt. Het voor mij belangrijke, in zijn manier van bekijken, is. dat bij de Rossetts ziet, in een zeer bekoorlijk licht. Ik heb den gehee- lcn tijd getracht jou tc overtuigen van bet feit, dat dc oude Rossett een heftige, en scheldende tiran is. Trump ziet hem geheel anders. Voor hém is hij een allergrappig ste man, in hoofdzaak, als ik 't goed be grijp, omdat hij er geen ideeën op na houdt. Hij heeft, nooit in zijn leven, nauwkeurig over iets nagedacht. Hij loopt rond, en vloekt cn raast en scheldt iedereen uit. en de helft der kecreii, weet hij niet, waarom. Zelf heb ik ecu soort van zwak voor hem, maar ik kan het niet nalaten om hem tc lachen. Ik opperde,, ondanks Trump's vriendelij ke stemming tegenover hem, dat hij toch een tiran was voor zijn gezin Maar, ant woordt Trump, wie zou 't niet zijn, met een zoon zooals hij heeft Ilij is gok op zijn fa milie, kan haar spoor volgen, duizenden ja ren terug, had een Druide als voorvader, als alles geloofd mag worden, maar waar loopt het, na al die jaren, op uit? Op niets als op.dien ellcndigen stumper, die naar uRs kanten bedelt, hier een kwartje leent, daar een shilling en van ieder, van wien hij 't kan, wat drank tracht te krijgen. Chloro form heeft hij noodig. Maar zijn dochter is er, breng ik in 't midden. Nu geeft Trump weer een geheel andere leekening, a!s ik verwacht had. Jean is blijkbaar zijn lieve ling. zijn trots, en zijn vreugde, maar dat, in liet minst niet om haar uiterlijk, haar vriendelijkheid cn charme. Hij heeft in het geheel geen oog voor deze dingen, hij houdt van een vrouw, vertelde hij mij, die een vrouw is, groot, en vol, zóó, dat je niet twee maal naar haar te kijken hebt om tc ont dekken dat zij er is Neen, hij waardeert Jean om haar idee's. zij is dc eenige in de streek blijkbaar, die over iets gedacht beeft. Volgens zijn meening moest zij naar Lon den gaan en boeken schrijven over inter nationale politiek. Zij is zoo verstandig als een man. hiermee eindigde hij zijn bewon dering, of, zooals een man zou zijn, indien hij aan denken deed. Ik vroeg hem hoe 't dan kwam, dat zij opgesloten bleef in dit eenzame dal?- Hij vertelde mij, dat het een gril van haar is, zooals ze met haar vader en broer is. Waar de moeder jaren •geleden gestorven was, geloofde liet meisje, dat het haar plicht was voor hen te zorgen, en er op tc letten dat hun geen kwaad overkomt. Kwaad! snoof Trump verachtelijk. Met de ze twee zou het zelfs tot iets kwa«ds ko men, indien je ze in een gewatteerde cel zette. Haar hersens te verknoeien voor zul ke bokken als die twee! Bok. tusschen twee haakjes, is een van zijn geliefkoosde woor den: een bok, veronderstel ik, is iets, dat een graad lager is dan een schaapskop; practisch is iedereen 'n bok. Ik ben bang, ik er zelf ook een ben. Trump's kijk op mij, tusschen twee haakjes, is, geloof ik, dat ik een erg goede midden-gewicht zou zijn en behoorde -te beginnen mij er voor te trainen; sport is mijn lijn, vindt hij ik die nooit in men leven 't een of andere sr fatsoenlijk gcsecld heb. Maar, ik herhaal, mijn methode heeft haar voordeden; ik be gin reeds mijzelf af te vragen of het voor mij niet goed zou zijn. met het oog op do bevrijding van Jean, mij een beetje te trai nen. Misschien ben ik sterker dan ik in ij verbeeld. Vaarwel, Bob, vat het begin van dezen brief niet te ernstig op. Laat ik, alsjeblieft, voortdurend van je mogen hooren, wanneer je cr tijd voor vindt en denk er aan, dat jo mij komen laat als je mij noodig hebt. Je toegenegen Mark. P.S. Dat is een grap! De oude Rossett is gekomen cn heeft naar mij gevraagd. Op zijn vroolijke, meesterachtige manier, mij opgecommandeerd orn bij hem een whisky te komen drinken. Wij zullen cr, wie weet, een avond van maken. In ieder geval ga ik, om geen enkele kans te verzuimen. (Wordt vervolgd). BERLINER LEVERWORST een heerlijke niet te sterk gekruide worstsoort. U moet eens proeven het eigen fabrikaat van ARNH.STH. 19.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 5