VEILIGHEID VOOR ALLES
DE RICHTING KWIJT GERAAKT
DE POSITIE VAN DE VLIEGERS
DE AVONTUREN VAN
DEN UIVER
DE LAATSTE LOODJES
DE BEMANNING
GERIDDERD
TURNER HAAST ZICH
HET K.L.M.-PAROOL
Een schitterende landing bij de
lichten van automobielen
M c 1 b o u r n c, 23 Oct. (V. D.) Het
Nederlandschc K.L.M.svliegtuig „de
Ui ver", dat als tweede in dc race
achter de Comet van Scott en Black
Melbourne naderde, is op het laatste
gedeelte van het traject in de duis*
ternis de richting kwijt geraakt en
tenslotte besloten Parmentier en
Moll, na geruimen tijd te hebben
rondgecirkeld, te dalen teneinde te
kunnen vaststellen waar men zich
bevond en zich opnieuw te kunnen
oriënteeren.
Vijf kwartier na middernacht, to 1.17 uui
plaatselijken lijd (15.27 uur Amst. tijd), is
do „Uiver" op dc renbaan van Albury, 16?
mijl ten Noordoosten van Melbourne, ge-
dhald,
Vóór het vertrek uit Charlcvillc, waar de
laatste maal getankt werd, had Moll nog
verklaard, dat men tot nu toe door bui
tengewoon gunstige atmosferische omstan
digheden was begunstigd. Daarna schenen
boven de uitgestrekte wildernis, waar in do
duisternis elk orientaliepunt ontbrak en
ook weinig of geen radioverbinding met
grondstations mogelijk was, de moeilijkhe
den te zijn' begonnen. Te ruim half twaall
wérden draadloozc seinen van do „Uiver'"
ontvangen, waarmee de „Uiver" verbinding
met grondstations vroeg, teneinde zich te
kunnen oriënteeren omtrent zijn positie ol
gépeild te kunnen worden.
'Omstreeks middernacht deelden dc auto
rit ei ten te Albury en te Woclpngo mede.
dat het vliegtuig ongeveer 60 minuten lang
•boven deze plaatsen cn omgeving bad ge
irkeld. Tc mi '-nacht werd bet toestel
boven Beechworth. 10 mijl benooden Albu-
vy gesignaleerd.
Tenslotte besloot Parmentier een goed
landingsterrein te zoeken' en slaagde hij er
ondanks de duisternis en de onbekendheid
met het terrein in, het toestel behouden op
de renbaan van Albury neer te zetten.
Start tusschen 8 en 9 uur
Amst. lijd venvacht.
t e r d am, 23 Oct. Naar wij
vim de directie van de K.' L. M. te
Den Haag vernemen. isj. de „Uiver"
op dc renbaan te Albury geland, om;
dat het toestel de koers was kwijtges
raakt tengevolge van een zwaar on*
veer. De Douglas was reeds voorbij
\lbury. maar moest tengevolge van
bovenstaande omstandigheden terug*
koeren. De landing op de renbaan te
Albury. geschiedde vlot en het toe*
r 1 is onbeschadigd. Bemanning en
r «s^agiers zijn- ongedeerd. Het toe*
stel werd onmidde'lijk klaargemaakt
or den start, welke tusschen 8 uur
a:'.\ 9 uur Amst. tiid zal nlaats vinden.
Men was reeds bezig benzine in te
iaden. De afstand tusschen Alburv cn
Mclbourne bedraagt 250 kilometer en
Parmentier en Möll hopen om 10'uur
Amst. tijd te Melbourne te landen.
De landing te Albury.
Mol b our n c, 23 Oct. (V. D.) Een oog
getuige van dc aankomst van de „Uiver"
ie Albury vertelt, dat het bij wijze van spre
ken den geheel cn avond had geregend.
Toen dc regen eindelijk een oogenblik op
hield, zag men plotseling het vliegtuig ver
schijnen. Gelukkig waren honderden auto
mobilisten in de omgeving van de renbaan
bijeen gekomen in do hoop de „Uiver" op
zijn 'tocht naar Melbourne te zien passeo-
ren. Toen bet toestel dan ook boven do ren
baan begon te cirkelen, richtten deze hon
derden auto's hun lampen allen op de haan,
din daardoor in een helder licht kwam te
liggen. Dc „Uiver" beschreef een aantal
irkels boven de renbaan en daalde vervol
gens snel. Dc landing was perfect Beman
ning cn passagiers begaven zich onmiddel
lijk per auto naar het kleine stadjo Al-
hu ry, waar zij de rest van den nacht wil
den doorbrengen, alvorens de vlucht zoo
spoedig mogelijk na het aanbreken van den
dag te hervatten.
Voor dc radio zcidc de passagier Gilis-
scri, dat dc „Uiver" nabij Albury in een
storm was geraakt en om daaruit te kun
nen komen van de route had moeten af
wijken. Dc marconist kon de radioberich
ten niet meer opvangen. Tenslotte zag dc
bestuurder de lichten van Albury en na
drie- cirkels tc hebben beschreven, besloot
bij te landen, betgeen uitstekend slaagde.
Geen nieuwe start in den nacht,
Melbourne, 23 Oct. (V. D.) Het La-
verton-vliegveld te Melbourne heeft draad
loos contact met de „Uiver". Ondanks het
feit, dat do Britsc.he kruiser ..Sussex", die
in de haven van Melbourne ligt. met zijn
zoeklichten felle bundels licht den nacht
i izendt en men er toe was overgegaan, den
- orweg Albury—Melbourne te verlichten*
Ponpentier cn Moll- het toch raad:.
zaam geacht, do vlucht uit te stellen tot
het aanbreken van dc dageraad.
De „Uiver" in muilen grond?
Londen, 23 Oct. (V. D.) Volgens alhier
ontvangen berichten zou de „Uiver" bij zijn
landing op dc renbaan te Albury ongeluk
kigerwijze in vrij muilen grond terecht
zijn gekomen. Dit is vooral van belang, om
dat hierdoor de start aanzienlijk zou kun
nen worden bemoeilijkt.
De XJlver om tien uur nog
niet vertrokken.
Londen, 23 October. (V.D.) Uit Mel
bourne wordt gemeld, dat dc Uiver van
avond om 10 uur Amsterd. tijd nog niet uit
Albury was vertrokken in verband inet den
modderigen toestand van liet terrein, doch
men hoopt mei behulp van planken bet toe-
del naar een harder terrein te kunnen rij
den. vanwaar liet dan met bestemming
Melbourne zou kunnen vertrekken.
(Hoowel dit telegram over de benzine
aanvulling niets seint, moet uit den tekst
klaarblijkelijk worden geconcludeerd, dal
inen er in geslaagd is tijdig voldoende ben-
'.ine voor Je „Uiver" naar Albury te vervoe
ren).
Om kwart over èèn vannacht brak
een radiobericht de spanning: Te
12.15 is de Uiver van de renbaan te
Albury gestart.
Dc Uiver is om 1.12 A.T. tc Mel=
bourne als tweede in de Mac Roberts
sonrace de eindstreep gepasseerd.
Het heeft H. M. dc Ko<
ningin behaagd om alle leden
van de bemanning van den
Uiver te benoemen tot Rid*
der in de Orde van Oranje=
Nassau.
M e I b o u r n e, 23 Oct. (V. D.) De
„Boeing Transport" van Ros~oe Tur*
ner cn Pangborn is om 20 uur 25 Am*
sterdamsche tijd in Charleville aan*
gekomen.
Om 22.25 is( Turner weer iiit
Charleville vertrokken.
Me lbo urn e. Turner hoeft bij Bourkc,
tüéschéh Charleville en Melbourne, een
noodlanding moeien maken wegens motor-
pech;
Dc Amerikaansche vliegers Tu-ner
cn Pangborn zijn om 3.56 uur A.T.
als derden tc Melbourne aangeko*
men, 2 uur en 44 minuten na Parmen*
tier en Moll met hun Uiver.
Turner met zijn Boeing Transport
behoort dus in ieder geval ook nog
tot de eerste drie. hetgeen gezien de
sterke concurrentie cn dc grootc
moeilijkheden van dezen wedvlucht
eveneens een rrooic prestatie ge*
noemd mag worden.
Te 3.56 uur Amstei'damschc tijd en 13.36
plaatselijke tijd, 2 uur en Ui minuten na
de Douglas is de Boeing Transport van
Roscoe Turner en Pangborn op het Flenv
mington vliegveld tc Melbourne gedaald,
waarmede de Amerikanen als derde in de
snelheidsrace zijn aangekomen. Wederom
was een groote menigte op het vliegveld
aanwezig en werden dc Amerikanen har
telijk ontvangen.
Jones en Waller.
Port Darwin, 2i Oct. (Reuter). Het
Engclschc Cornet vliegtuig, bestuurd door
Jones en Waller (no. 19) zijn om 5.08 uur
Nodërl. tijd hier gestart voor Charleville.
Dc vliegers hebben hier een uur vcrtcfeft.
Singapore, 24 Oct. (Reuter). Dc
Australische vliegers Mac Gregor cn Wal
ker (no. 2) zijn hier om 7.22 uur Nederl.
tijd aangekomen.
Batavia, 21 Oct. (Ancta). De Cornet
van Jones en Waller is om 7.55 uur plaat
selijke tijd tc Koepang aangekomen en om
8.53 uur plaatselijke tijd weer vertrokken
met bestemming naar Port Darwin.
Groene Comet vierde.
Het is waarschijnlijk, dat ook liet vierde
toestel dat te Melbourne zal aankomen een
Ccmetvliegtuig is, bestuurd door Waller.
Deze is vanmorgen omstreeks 5 uur Am
sterdamschc tijd van Port Darwin naar
Charlevilio vertrokken.
I)e Miles Hawk van Walker en Mac Gre
gor is vanmorgen te 7H uur Amsterd. tijd
te Singapore geland.
De Deen Hansen is hedenmorgen te 8 uur
Amsterdamsche tijd van Allahabad naar
Calcutta vertrokken.
De Airspeed van Stodart, die te Karachi
vertraging beeft ondervonden door een lek
nan de -benzineleiding, vliegt weer en is
hedenochtend tegen zes uur naar Calcutta
.vertrokken.
DE STRIJD BOVEN AUSTRALIË.
Nog kort voor de start op Mildenhall wa
ren weinigen cr van overtuigd, dat een Co
met-machine deze moeilijke race zou win
nen. Niet dat men aan de capaciteiten der
piloten twijfelde, maar de toestellen waren
zoo op het laatste nippertje klaar gekomen
en de vliegers moesten de laatste uren nog
met de toestellen oxperimentecren on zelfs
moesten diverse reparaties verricht worden.
Toen echter de machine van de Mollisons
als eerste te Bagdad landde onmiddellijk ge
volgd door de tweede Comet van Scott en
Black, zag men de zaak met andere oogen.
Na do pech, die het Engclschc echtpaar te
Allahabad te slikken kreeg, heeft de Roode
Cornet voortdurend de leiding gehad en was
zelfs op een gegeven oogenblik ruim tien
uur op de Douglas voor. Toen Parmentier
nog uit Batavia moest starten, landde Scott
reeds op Port Darwin. Hier bleek, dat de
Engelschen het laatste deel van den tocht
op één motor hadden moeten vliegen. Ook
zij waren dus niet gevrijwaard van de zoo
langzamerhand berucht geworden Cornet-
pech. De tocht had de beide, vliegers zeer
vermoeid en daarbij kwam nog de teleur
stelling en vrees de race niet te kunnen
oeèindigen. Na een oponthoud van eenige
uren, was men er in geslaagd den tweeden
motor te herstellen en kon de Cornet den
tocht voortzetten. De motor bleek echter
niet geheel in orde tc zijn, zoodat de Cornet
weer terug moest kceren. Toen bleek, dat
tc motor niëf meer vlug genoeg in orde ge-
nracht kon worden, besloot Scott liet met
één motor te wagen en hierin slaagde hij
wonder boven wonder. Onder geweldig
enthousiasme daalde hij op bet vliegveld
van Melbourne. Dat deze race door een Co
met-machine gewonnen werd is wel hoofd
mkelijk te danken aan het doorzettingsver
mogen van de beide piloten.
Zonder chauvinisme mag men toch wel
'zeggen, dat de vliicht van de Douglas van
neindig veel meer Waarde is dan die van
Ie Comet. Men moet niet uit hei. oog ver
liezen, dat de Gcrmef een race-machine is,,
•lie absoluut niet geschikt is voor het ver
voer van 'passagiers, Men had zelfs geen
•nrtio aan boord, teneinde zooveel mogelijk
plaiit» en gewicht vóór racedöe!einden tc
nrtden. Daarénté&HV-is de'Douglas D.O 2r
één ge.woon Vterl?ëèf^vliègtüig, zonars er in
Amerika \'eroc!u?idqne geregeld :op,do lucht-
ijnen dienst doen. Parmentier heeft drie
passagiers aan liooiid; .post en ,cen tweede
•riloot marconist en mecanicien, pal deze
cmanning cr in slaagde den afstand Mil
denhallBa'avia in niet meer dan 52 uur
af te leggen is voor de handclsluchlvaart
van de allergrootste bctce'-.enis Men wil
namelijk zeggen, dat met dergelijk materi
aal in dienst,-'.zij het dan, niet in ruim twee
dagen, dan toch geregeld In vier dagen vol-
raeht kan worden.
Der Uiver vloog deze race alsof het een
geregelde dienst was. En bij de aankomst
te Batavia, die door de radio o-tR in ons
land meegemaakt werd, bleek, dat de be
manning in het geheel niet vermoeid was
oil dat de passagiers uiterst tevrcdei over
hun tocht waren ciiivan een oververmoeid
heid geen sprake was. Hiermede vergolijke
men dc afgematte Engelsohc piloten, die al
leen dank zij hun taaiheid en ervaring de
race tot zulk een goed einde brachten,-een
taco, waarin zij alle records' op zulk oen
schitterende wijze verbeterden, dat men
er aan twijfelen mag of men er zoo gauw
in slagen zal déze récords tc verbeteren.
Dc derde man in' de race, die thans de
Uiver dicht op de hielen zit, is Rascoc Tur
ner, die met zijn Boeing Transport oen
nonstopvlucht Singapore—Koepang ver
richtte: een afstand van 2350 K.M.
Zooa's velen gevreesd hebben, beeft de
race slachtoffers gecischt. Dc Fairey Fox,
bestuurd door H. D. Gillman cn J. K. C.
Baines stortten in Italic neer cn kwamen
in het brandende vliegtuig om.
Dc derde Cornet, bestuurd door Jones cn
Waller, is thans, na gcruimen tijd geen ïol
gespeeld te hebben to Batavia geland.
De Iprschc vlieger Col. Fitzmaurice, die
met zijn Balanca-tocslel nog steeds op Mil
denhall staat cn die algemeen beschouwd
werd als de man met dc beste kansen, werd
door dc wc dst rijdcommissie niet toegelaten,
daar zijn toestel te zwaar belast zou zijn.
Wanneer Fitzmaurice een van zijn benzi
netanks bad willen laten verzegelen dan
zou hij voor dc race hebben kunnen star
ten. Fitzmaurice wilde echter'zooveel brand
stof aan boord nemen als hij noodig achtte.
Hij is nu van plan binnenkort het record
van Scott en Campbell Black te verbete
ren. Dat hij hierin slagen zal lijkt ons met
alle respect voor Fitzmauritz' capaciteiten,
zeer onwaarschijnlijk.
Dc race, waarvoor 63 machines iiischrc
ven cn 21 machines startten, is thans bijna
ten einde. Reeds nu blijkt, dat de strijd
hoofdzakelijk ging tusschen de drie ma
chines Cornet, Douglas en Boeing Trans
port. Terwijl de Cornet onbedreigd de eer
ste plaats bereikt heeft, zal de Uiver hard
moeten vechten om als tweede op Melbour
ne te landen. Do laatste kilometers worden
lang zoo snel niet afgelegd als men wel
verwachten zou, hetgeen misschien aan dc
onbekendheid met deze 6treken voor Par
mentier en zijn mannen te wijten is. De
race-machine van Roscoe Turner, die door
zijn nonstopvlucht SingaporeDarwin
liefst 500 K-I. afsneed, zit hen thans dicht
op de hielen. De mogelijkheid, dat hij de
Ilollandsche piloten zal inhalen is wel niet
onwaarschijnlijk, maar toch uiterst miniem
Radio aan boord is geen overbodige
belasting, maar komt de snel
heid ten goede
Uit de mededeelingen van den comman
dant van den „Uiver" bleek wél, dat de
X. L. M. bij dc Melbourne-raée, die alle ge
moederen bezig hield, geen enkel risico nam
en voor deze maatschappij de veiligheid cn
dc betrouwbaarheid voor alles gaat De heer
Parmentier verklaarde immers-: „Wij heb-
;on niet de bedoeling om de race té winnen.
Wij willen alleen aarttóonen, hoe mén met
een goed Uitgerust modern verkeersvliegtuig
op een comfortabele manier van Londen
naar Melbourne kan reizen." Het is wel
-opmerkelijk,- - dat -juist;-- de Nederlandsehe
oiloten, die over het allergrootste gedeelte
.an de route over meer érVaUng beschikken
lan een der andere deelnemers, het nutte
loze ervan inzien om dé veiligheid aan dc
maximum snelheid op té offeren, hetgeen
do totale, snelheid ten goedo komt.
Dat kan niet van alle deelnemers gezegd
•.vorder)Zoo waren van de twintig deel
nemers die in Mildenhall startten, slechts
vier voorzien van een radio-installatie. Dit
is wel een feit dat te denken geeft, want
een radio-installatie is werkelijk een factor
van veel betcekenis, in de eerste plaats voor
dc veiligheid cn do hcirouwbaarhoid
niet alleen op-geregelde, v.erkeersvluchten,
maar ook bij een dergelijke wedvlucht. De
vide voordcelen wegen hierbij ruimschoots
op tegen het bezwaar van e.xtra-belasr.ing
door do installatie zelve én eventueel dooi
den afzonderlijken marconist. Z.oo is het
bekend, dat de snelle vlucht van dc „Peli
kaan" verleden jaar niet mogelijk geweest
zou zijn, indien dit toestel geen radio-instal-
latie had. Denken we/alleen maar eens
aan de landing nachts bij mist op Schip
hol, waarbij dank zij het radiobaken, veilig
en wel den grond bereikt kon worden.
Met een radio aan boord kan de 'vlieger
ten allen tijde informeeren naar de weers
gesteldheden op een .bepaald traject. Is hij
van plan om ergens te landen, dan kun hij
eerst naar het weer vragen cn wel speciaal
naar dc windrichting en de windsterkte en
dit zal dikwijls den doorslag geven bij de
keuzo van hot landingsterrein. Ter illustra
tic het voorbeeld, dat dc voorraad aan
brandstof uitgeput raakt. Zal dc vlieger op
liet eerstvolgende vliegveld een tusschen
landing maken of doorvliegen totdat hij liet
gestelde doel bereikt heeft? Als de,,wind
over het* geheeje verdere traject gunstig is,
zal hij lot het laatste kunnen besluiten zon
der eenige riscio op zich tc nemen.
Belangrijk is ook de mogelijkheid om den
toestand van een bepaald landingsterrein te
Het interieur van den Panderjager.
weten tc kunnen komen, voordat deze lan
ding plaats heeft gehad en het toestel wol-
licht in de modder is blijven steken. Dit is
zeker geen denkbeeldig gevaar op dc route
naar Australië.
Dc radio is onmisbaar voor een juiste
plaatsbepaling. Deze zoogenaamde „pei
ling" geschiedt als volgtDe vliegenier
vraagt bij twee uiteenliggend© stations een
peiling aan, deze stations vangen zijn ver
zoek op en bepalen meieeen dc richting,
waaruit dc vliegtuigzender gehoord werd.
Zij zoeken vervolgens onderling contact cn
bepalen uit het snijpunt van de beide rich
tingen op de kaart de plaats, waar het toe
stel.zich op het oogenblik van zijn verzoek
bevond. Dc bestuurder wordt hiervan op
de hoogte gebracht cn hiernaar kan hij zijn
koers regelen.
De aanwezigheid van een -zomlinstatlatie
kan behalve.-Veiligheid cn -betrouwbaarheid
ook eon belangrijke tijdsbesparing be teek e-
nen bij landing op tusschchsiations. Dank
zij'zijn, bestelling uit dc lucht kan de vliege
nier bij zijn landing alle benoodigdhedeu
voor zijn verdere, vjucht direct inladen, ter
wijl hij ook alles in gereedheid kan. vinden
voor cventuecle kleine reparaties.
Verstandig lijkt ons daarom de houding
der Nederlanders die zelfs bij een snelheids
wedstrijd van oordeel zijn, dat een radio-
zend- cn ontvangtoestel met een aparten
marconist niet gemist kunnen worden. Zoo
wel „Uiver" als „Panderjager" zijn uitge
rust met een Philips-N.S.F. VR 5 installatie.
Dit toestel bewijst dagelijks op dc'Holland*
Indië route haar deugdelijkheid en betrouw
baarheid; het apparaat bestaat uit een
langogolf-zender met een antenne-energie
van 20 Watt en een ontvanger. De afstand,
die met den zender te overbruggen is, hangt
veel van de omstandigheden af, doch op de
Indië-ioute van de K. L. M. worden hiermee
geregeld afstanden van 10001200 K.M. be
reikt. Alle Indië-vliegtuigen van dc K. L. M.
zijn met een dergelijk toestel uitgerust,
•waardoor een voortdurende Verbinding'met
de bewoonde wereld mogelijk is. Hoe be
langrijk een dergelijk onderdeel als de radio
installatie voor dc verkeersvliegtuigen is,
bewijst wol het'feit, dat de K. L. M., die tot
dc best geoutilleerde vliegverkcers-maat-
schappijen gerekend kan worden, reeds van
af het begin op het standpunt heeft gestaan,
dat een goed verzorgde radiodienst onmis
baar is, die door Philips N.S.F. wordt ver
zorgd.
Het is opmerkelijk, dat onze Nederland
schc toestellen, die meevliegen in do Mel
bourne-race, bij het Engelsclie publiek tot
de favorieten gerekend werden, oiidanks
bet feit, dat zij niet tot dc snelste machines
behooren. En dit is ongetwijfeld het gevolg
van de voorzorgen \oor veiligheid cn be
trouwbaarheid, die door de Nederlandschc
deelnemers genomen zijn, vooral door hét
meenemen van een radio-installatie.
Scott. en Black (Eng.)
Parmentier cn Moll (Ned.)
Turner cn Pangborn (Am.)
Jones en Waller (Eng.)
Gregor en- Walker (Nvv. Zeeland;
Geysendorffer en Asjes (Ned.)
IIcwett en Kay (Nw. Zeeland)
Hansen (Den.)
Stodart (Eng.)
Melrose (Austr.)
Mojiison—Johnson (Eng.)
Wright (Am.)
Davies en Hill
Shaw
Brook
Gilman (Eng.)
Miss Cochran en Smith (Am.)
Woods en Bennett (Austr.)
Parer en Ilemsworth (Nw; Guinea)
Stack cn Turner (Eng.)
eersten tc Melbourne,
tweeden te Melbourne.
20.15 uit Charleville vertrokken.
17.30 uit Batavia vertrokken.
13.39 in Rangoon geland,
naar Allahabad op weg.
12.49 te Allahabad geland.
1S.45 uit Karachi vertrokken,
in Karachi,
in Karachi,
in Allahabad.
20.20 uit Bagdad vertrokken.
1 uur boven Penang.
heeft opgegeven, vliegt mee buiter mede
dinging,
te Rome.
in Z.-Italië verongelukt.
in Boekarest, opgegeven.
in Aleppo over den kop geslagen.
in Lc Bourget opgegeven.
opgegeven, vliegen mee buiten mededinging
