Frankrijks buitenlandsche politiek Zaterdag'17 November 1934 AMERSFOORTSCH DAGBLAD 33e Jaargang No. 120 Laval over de Saar- kwestie DERDE BLAD DE MOORDAANSLAG TE MARSEILLE AMERIKA WENSCHT EEN GROOTE LUCHTVLOOT De volksstemming in het Saargebied DE SPAANSCHE MINISTERS AFGETREDEN Regeeringstoezicht op de wapenindustrie Het oliemonopolie in Mandsjoekwo TE VROEG GEJUICHT THEUNIS THANS KABINETS FORMATEUR MATUSCHKA VOOR DEN RECHTER NOODWEER IN ITALIË Joego-Slavische actie tegen Hongaren SPANNINGEN IN HET VERRE OOSTEN DE AUTOPILOOT Trouw aan de bondgenootschappen en vriendschappen Parijs, 15 Nov. (VD). De minister van buitenlandsche zaken, Laval, heeft heden middag uitvoerig verslag uitgebracht voor de commissie van buitenlandsche zaken van dc kamer, o.a. over de Saarkwestie. Nadat hij, gelijk het officieele communiqué mede deelt, herinnerd had aan de houding zijner voorgangers in deze aangelegenheid, gaf hij inlichtingen over de onderhandelingen van de commissie van drie te Rome ter voorbe reiding van de beslissing, die dc Volkenbond binnenkort zal moeten nemen. Tegelijker tijd uitte' hij zijn vertrouwen inzake den nor malen afloop van de procedure, die is vast gesteld in het vredesverdrag en door den Volkenbondsraad. Ilij legde den nadruk op den wil van. Frankrijk om zich volledig- zakelijk daaraan te houden. Na langdurige beraadslagingen zette Laval nog uiteen, dat Frankrijk slechts één doel heeft: de waar borging van de vrijheid van stemming Frankrijk is vastbesloten in vreedzamen geest en zonder bijgedachten alle vcrplich tingen, die voortvloeien uit de geldende ver dragen, na te komen en do toevertrouwde beJangen te behartigen. Betreffende zijn reis naar Rome verklaar de Laval, dat hij uit hoffelijkheid jegens Italië de commissie niet kon inlichten om Inent do bedoelingen van de Fransche re geering, zoolang niet de Italiaansche regeo ring door den Fransehen ambassadeur op de hoogto is gesteld. Hij wees er echter mot nadruk op, dat het streven van Bai'thou om overeenstemming met de overige bij het be houd van den vrede geïnteresseerde naties moet worden voortgezet. Op vragen antwoordde Laval, dat het bc lahgrijk was voor Frankrijk en den vrede dc politiek van samenwerking met, de sov jc-t-reeeering voort te zetten. Resumcercnd zeide Laval, dat Frankrijk trouw blijft aan zijn bondgenootschappen en vriendschap pen. Parijs, 15 Nov. (VD). In het rapport, dat Laval heden den ministerraad heeft uitgebracht over den buitenlandschen toe stand, wqrd'do voornaamste plaats-ingeno men door de kwestie van het Saarplébiséiet' Voorts besprak Laval dc standvan de Fransch-Italiaansche toenad^frigsoncte^hari' delingen. Het vertrek van Laval,, naar Ge, nève blijft in zekeren zin afhankelijk van dc beraadslagingen, der commissie van drie te Rome, welker beslissing den grondslag zal vormen voor de Saarbesprekingeh van den Volkenbondsraad Laval wil alleen aan deze onderhandelingen deelnemen, terwijl bij de overige beraadslagingen Frankrijk vertegenwoordigd zal zijn door den leider der Fransche afdeeling bij den Volkenbond. I-aval schijnt zijn bijzondere aandacht te wijden aan de ordemaatregelen voor het Saargebicd. Ook" de economische kwesties, namelijk de terugkoop van de Saarmijnen, schijnen door hem behandeld te zijn bij dc beraadslagingen der commissie van drie. De ministerraad heeft voorts besloten de wet inzake de regeling van betoogingen op straat Dinsdag a.s. bij de Kamer in tc die non. De eerstvolgende ministerraad zal Dins dagmorgen worden gehouden. De minister van binnenlandsche zaken, die den journa- 'isten het communiqué inzake de zitting van don ministerraad voorlas, heeft geweigerd inlichtingen tc geven op hem gestelde, vra gen over don inhoud der beraadslagingen. Ook de overige kabinetsleden hebben niet willen vooruitlonpcn op de uiteenzettingen van Laval vóór do commissie van buiten landsche zaken van den senaat. Parijs, 15 Nov. (VD). De kamerzitting van het heden was gewijd aan de behande ling van een voorstel, volgens hetwelk de kamer in den vervolge voorstellen tot terug zending van afzonderlijke hoofdstukken naar dc financieele commissie slechts dan toelaat haar verklaart. wanneer zij door do regeering of dc financieele commissie ge daan worden. De nieuwe rapporteur-generaal Barcty srelde vast, dat de raming van de regeering een overschot had tc zien gegeven van 38 millioen francs, doch dat dc financieele com- missio wijzigingen heeft moeten aanbren gen, welke geleid hebben tot een deficit van 588 millioen, hetgeen.slechts kan worden vereffend doorheen sancering van het eco nomische leyon. Te veel buitenlanders op Franscb grondgebied Parijs, 15 Nov. (VD). De kamer heeft hedenmiddag de begrootingsuitgaven voor Elzas-Lotharingen aangenomen en is daar r.a begonnen mot de-begrooting van het mi nisterie van financiën. Alle sprekers uit Elzas-Lotharingen eischten een strengere controle van de buitenlandsche emigratie. De stroom van buitenlandsche arbeiders is vooral toegenomen na de nationale omvven- leling in Duitschland. Dc rapporteur van do begrooting voor Elzas-Lotharingen, de La steyrie, zeido. dat de officieele cijfers in zake het aantal buitenlanders in Elzas Lotharingen reeds Hang door de werkelijk heid zijn achterhaald. Ruim 60.000 buiten landers zijn in Elzas-Lotharingen in het.be zit van eep arbeidsvergunning, ofschoon 10.000 Franschèn er werk zoeken. Een scher pere controle is.; noodzakelijk,- vooral daar dé aanwezigheid van zoo'veel buitenlanders op Fransrhen bodem cèn,; gevaar vormt voor de landsverdediging. Do grens- en douane bewaking moet verscherpt en ""Vooral» lallgê* (te Saargrenzen beter georganiseerd -Worden.' Minister-president Fiandin beloofde, dal bij aan de Klzas-Lófharrngsche aangelegen heden zijn' bijzdhdere jjaandacht zou wijden. De kwestie dor werkloosheid en der buiten landsche arbeiders is weliswaar niet alleen voor den Elzas, maar vopr geheel Frankrijk een bestaaiid 'cif zcèr ingewikkeld probleem. Ilij liecft minister Hérriot reeds - verzocht deze vraagstukken met andere ministers uit voerig te bestudeerd^ Jefiitsj legt de zaak voor aan den Volkenbond Belgrado, 16 Nov. (Reuter). Jeftitsj', de Joego-Slavische minister van buitenlandsche zaken, vertrekt hedenavond naar Genève orn het memorandum zijner regeering inza ke den aanslag te Marseille aan den. Vol kenbond voor té leggen. Men wenscht alge meen, dat hij zal verzoeken een onderzoek naar dc internationale verantwoordelijkheio voor den aanslag op de agenda der volgende raadszitting te plaatsen. P a r ij s, 16 Nov. (V.D.).. De permanente vertegenwoordiger van Zuid-Slavië bij den Volkenbond, Potitsj en de Zuid-Slavische ge zant te Parijs hebben den Franschen minis ter van buitenlandsqhe zaken er van in ken nis gesteld, dat) Zuid-Slavië bij de Volken bond een onderzoek zal aanvragen inzako den moord op koning Alexander. Washington, li Nov. (Reuter). Het l^gerluchtvaartcorps heeft voorgesteld op do begrooting een bedrag uit te trekken voor 800 nieuwe vliegtuigen, teneinde aan de Ver eenigde Staten de grootste en modernste luchtarmada ter wereld te verschaffen. van deze 800 vliegtuigen zijn er 500 noo dig ter vervanging van verouderde machi nes. Volgens het voorstel van het luchtvaart corps zal de bouw worden verdeeld over drie jaar. De totale sterkte van de luchtmacht zal dan stijgen tot 2100 oorlogsvliegtuigen. SAMUEL INSULL VOOR DEN RECHTER Chicago, 16 Nov. (Reuter). Samuel In- sul 1 Jr., die als gotuige ïi décharge voor zijn vader optreedt, ontkende, afgeweten te heb ben van het aan zijn vader gezonden tele gram, waarin hem wordt medegedeeld, dat de Ver. Staten geen uitleveringsverdrag heb- ken met Griekenland Uitstel van het carnaval ie Düsseldorf Düsseldorf, 15 Nov. (V.D.). De ge meenteraad van Düsseldorf deelt medo, dat het begin van het carnaval niet, zooals ge woonlijk, op .11 November is gevallen, docli is uitgesteld tot 19 Januari a.s., voorname lijk met het oog op cle volksstemming in het Saargebied. Zoowel de vereeniging voor vreerndelin genverkeer als het gemeentebestuur is er van overtuigd, dat deze belangrijke gebeur tcriis moet worden afgewacht, alvorens men dc bevolking van het Rijnland tot vroolijk- heid mag oproepen. Het gaat niet aan, dat een deel van het Duitschc volk uitgelaten het carnaval viert, terwijl een ander deel dat sedert jaren voor zijn vrijheid vecht zich op den laatsten beslissenden slag voor bereidt. Londén, 15 November. (V.D.). Lor.l Mar- Icy heeft Donderdagmiddag in het I-Ioogcr- huis de Saarkwestie ter sprake gebracht. Hij achtte het wcnschelijk, dat de ver tegenwoordiger van Engeland bij den Vol kenbond er op aandringt, dal direct een definitie van het begrip status quo voor het Saargebied wordt gepubliceerd. Lor.l Stan hope verklaarde namens de regeering, dat een dergelijke definitie is vermeld geweesi in hel Fransche memorandum, dat aan de commissie van drie is doorgezonden. Er moet een volkomen vrije stemming kunnen plaats vinden. Speciale veiligheidsmaatre gelen ten behoeve van Knox Londen, 1G Nov. (Reuter). Het voorstel van lord Marlcy, dat de stembussen met de bij het, Sadrplcbisciet op 13 Januari uit te brengen stemmen naar Genève zullen worden gézoriden en dat deze daar zullen worden geteld, zal aan Sir John Simon wor den voorgelegd. Ik ben zeker, aldus lord Stanhope, de onderstaatsecretaris van bui tenlandsche zaken, dat hij het in overwe ging zal nemen. Ons aanbod met het oog op de veiligheid van Knox is aanvaard Sinds eenigen tijd doen officieren van het departement van den geheimen dienst var- Scotland Yard in hét Saargebied dienst ter bescherming van Knox. Madrid, 16 Nov. (Reuter). Dc geruchten over een te venvachten regceringscrisis na men Donderdag zoo'n vasten vorm aan, dat met vrij groote stelligheid het aftreden wordt verwacht van do ministers van bui tenlandsche zaken Samper en van oorlog, Hidalgo. Dezen ministers wordt venveten het uitbreken van de revolutie en ook do voorbereiding der revolutie tc hebben mo gelijk gemaakt. De Cortes hebben met 161 tegen 13 stem men een voorstel van dc Katholieke Volks actie aangenomen, waarbij geöischt wordt, dat degenen, van wie bewezen kan worden, dat zij betrokken zijn geweest bij dc jongste gebeurtenissen, buiten dc wet zullen worden verklaard. Madrid, 10 Nov. (V.D.). Dc minister van buitenlandsche zaken, Samper en de minis' 'er van oorlog Hidalgo zijn afgetreden. Mi nister-president Lcrroux .heeft dc zaken van het ministerie van buitenlandsche zaken op gedragen aan den minister van marine Ro- ehu, terwijl hij het ministerie van oorlog zelf op zich neemt. Dc redenen voor het aflreden der béide ministers zijn de aanvallen, die het parle ment tegen hen gericht 'Leeft wegens hun toegevende houding tegenover de revolulion- naire elementen in den zoiuer van dit jaar. Daardoor zijn de revolutievoorbereidingen van de staatsvijanden essentieel vergemak kelijkt. Minister president Lcrroux decldo inzake het aftreden der beide ministers me de, dat Samper en Hidalgo de beslissing over hun verder aanblijven in de regeering dan wel hun aftreden hadden overgelaten aan den president der republiek. De staats president heeft echter met het oog op dc bijzondere omstandigheden den ministers aangeraden af te treden. Daarop hebben zij hun portefeuilles den minister-president ter. beschikking gesteld. Engèlsch: Amerikaansche tegenstellingen Lon d n, 14 Nov.: (Reotaj^.'-Hugh Wilson, dc Amerikaansche gezaht'-V jfern, is hedèn uit Londen naar Rome vertrokken, waai hij het Amerikaansche plan inzake de con tröle op den wapenhandel aan Mussolini zal voorleggen. Men meent; dat dit plan véél verder gaat dan het desbetreffende Engclschc project, daar het niet alleen het toezicht op den uit voer van wapens en munitie betreft, maar ook op de fabricage en op clc ontvangsten der wapenfabrikanten. Men betwijfelt dan ook, of het denkbeeld der fabricage-contröle bij Engeland instemming zal vinden. Het Britschc plan bestaat hoofdzakelijk in hel algemeen maken van liet systeem der uitvoerlicenties. Rome, 15 Nov. (V. D.) Met den luxetrein uit Parijs is hedenavond deAmerikaansche gezant te Bern in Rome aangekomen. Hij zal twee, dagen te Rome verblijf houden. Vrijdagmorgen zal hij door staatssecretaris Suvich worden ontvangen en in aansluiting daarop een onderhoud hebben met Musso lini. Japon tot bemiddeling bereid Washington, 15 Nov. (Reuter). Na af loop van een langdurig onderhoud met den Amcrikaanschen minister van buitenland sche zaken, Gordell IIull, heeft dc Japan- schc gezant Saito medegedeeld, dat Japar» bereid is als bemiddelaar op te treden tus schen cle Ver. Staten _en Mandsjoekwo en wil trachten te komen tot een vriendschap pelijke regeling van liet pctrolcumconflict. Moeilijkheden bij de vorming der nieuwe Belgische regeering Brussel, 16 November (Reuter) De minister van buitenlandsche zaken, Jaspar, die door den koning belast is met de vorming van een nieuwe regeering, heeft tot groote verrassing Donderdagavond laat me; degedecld, dat de definitieve minis; terlijst op zijn vroegst Vrijdag kan worden bekend gemaakt. Het schijnt, dat Jaspar op het laat; ste oogenblik op moeilijkheden is gc; stuit. Bij geruchte verluidt, dat dc toewijzing van de portefeuille van economische zaken aan den directeur der wapenfabriek tc Ilcr- besthal, Joassart, bezwaar heeft opgeleverd. De nieuwe rcgccring zal niet vóór Dinsdag voor het parlement kunnen verschijnen. Brussel, 16 Nov. (Reuter). Omtrent dc kabinetscrisis in België meent men in wel ingelichte kringen tc weten, dat Jaspar don koning een volledige lijst van ministers, die allen hun medewerking in het nieuwe kabi net hadden toegezegd, had voorgelegd, doch dat koning Leopold heeft geweigerd dc be noeming van cenigc vooraanstaande perso nen, die op dc lijst voorkwamen, tot minis ter te aanvaarden. Jaspar's pogingen mislukt. Brussel, 16 Nov. (Reuter). Jaspar heeft den koning verzocht hem tc ontheffen van de opdracht tot het vormen van een nieuw Belgisch kabinet, aangezien dc door hem ondernomen pogingen tot kabinetsformatie als mislukt zijn te beschouwen. Waarom Jaspar geen Belgische regeering kon vormen B r s s c j, 16 Nov. (V.D.). Inzake het ver rassende' besluit van Jaspar den opdracht tot vorming van een kabinet 'weer in handen \an den koning tc leggen, wordt door het koninklijk kabinet hedenmiddag een com muniqué uitgegeven, waarin gezegd wordt, dat Jaspar hij zijn bezoek aan den koning heden verklaard heeft, dat lnj bij zijn on derhandelingen niét den noodigen steun heeft gevonden en dientengevolge geen rc- gêcrig kon vormen. Dc koning heeft daarop den katholieken senator van Ovcrbergh, die behoort tot den clemocratischen vleugel van de katholieke partij, bij zich ontboden en hem de Traag gesteld, of bij bereid was de regceringsfor- matie op zich te nemen. Van Ovcrbergh heeft echter in verband met zijn gezond heidstoestand het aanbod van den koning afgewezen. Daarop is dc voormalige minis ter-president, met wien de koning reeds voor hij Jaspar opdracht gaf, ruggespraak gehou den had inzake de kabinetsformatie, weder om door den koning ontvangen en na een breedvoerige bespreking belast met de her vatting van de door Jaspar gevoerde ver- geefsche onderhandelingen. Bij het verlaten van het koninklijk pa leis verklaarde Theunis den journisten, dat hij zijn uiterste best zou doen zijn taak tc vervullen, doch dat deze taak niet eenvou dig was. Hoe hij zijn rol als geredde bij de spoorwegromp speelde Boedapest, 15 Nov. (V. D.) IIcl ge tuigenverhoor in liet proces-Matuschka heeft heden het onomslootclijk bewijs geleverd, dat Matuschka in den nacht van den aan slag zich overal heeft uitgegeven voor een zwaargewond reiziger uit den ongclukstrein en daarvoor schadevergoeding geëischt heeft. Matuschka heeft in den nacht van het ongeluk tegenover verscheidene nerso- ncn verklaard, dat hij in één der veronge lukte wagens juist op het moment van de ramp hij het portier had gestaan en slechts aan deze omstandigheden zijn leven te dan ken had. Toen is Matuschka echter nog nier gearresteerd. Een journalist maakte in cle vroege morgenuren op dc plaats des onhells een opname van twee door ieder bewonder de mannen, die z.g. ongedeerd uit de ramp tc voorschijn waren gekomen. Een ambte naar van politie, wien deze personen on middellijk verdacht voorkwamen, liet deze opnamen later in beslag némen. Er bleek, dat één van deze personen Matuschka was. Tegenover dc politie verklaarde Matuschka des nachts, dat hij fabrieksdirecteur was en vertelde daarbij fantastische dingen. Zoo zeide hij, dat het voor hem een buitenge woon genot was geweest in den spoorwagen in do diepte tc storten. Hij zou dat graag nog eens meemaken, wanneer hij ongedeerd zou blijven. Dc aanslag zou door communis ten zijn gepleegd, die vermoedelijk over de nabijzijnde grens naar Tsjeeho-Slowakïjo zouden zijn gevlucht. Hij verzocht verder de politie zijn vrouw telegrafisch ervan in kennis te stellen, dat hij bij liet ongeluk ongedeerd was gebleven. Uit alle getuigen verklaringen blijkt hoe geraffineerd Ma tuschka er in geslaagd was met volkomen gemoedsrust de verwoesting to aanschou wen cn dén schijn to wekken, alsof hij per soonlijk tot cle verongelukten behoorde. Visschersbooten vergaan M i I a a n, 16 Nov. (V. D.) Hevige regen val heeft te Genua en langs de Ligurische kust groote overstroomingen veroorzaakt. Pleinen en straten staan onder water, zoo dat het verkeer gestremd is. Een verffabriek werd door een aardstorting vernield. Te Lido bij Rome veroorzaakte een waterhoos groote verwoestingen. Aan de Noordkust van Sardinië sloegen in den storm twee vis schersbooten om, waarbij zes personen ver dronken. REBELLIE IN MEXICO GEBROKEN Mexico, 16 Nov. (Reuter). Tweehonderd zestig rebellen in den staat Morelos hebben zich na een strijd van enkele weken tegen de regeeringstroepen overgegeven, nu zij ge 'rek hebben gekregen aan munitie. Boedapest, 15 Nov. (V. D.) Dc Az Est bevestigt, dat in de laatste dagen vele Hon- aarschc gezinnen uit Jocgo-Slaviê zijn uit cwezen, die op Hongaarsch gebied zijn aangekomen. Dc Joego-Slavische autoritei ten hadden de geldige verblijfsvergunningen ongeldig verklaard en zouden voor bet ver laten van hot Joego-Slavische grondgebied slechts een termijn van zes uur hebben ge steld, zoodat vele gezinnen feitelijk ai hun have en goed achter moesten lalcn. Van verschillende zijden wordt, gemeld, dat in de gebieden in Joego-Slavié iner Hongaarsche minderheden tegen Hongarije gerichte biljetten worden aangeplakt cn strooibiljetten van anti-IIongaarschcn in houd worden verspreid. De Hongaarsche pers beschouwt het be roep, dat Joego-Slavië voornemens is te doen op den Volkenbond voor liet onderzoek naar den moord op koning Alexander, als een Hetze der Kleine Entente tegen Hongarije en toont, zich ook uiterst verbitterd wegens het verbod van de Tsjccho-Slowaakschc en Joego-Slavische regeering om Hongaarsche drukwerken in Tsjecho-Slowakije cn Joego Slavic in tc voeren. Nieuw conflict aan den Oos/- Chineeschen spoorweg Moskou, 15' Nov. (V. D.) Do Russische directeur van dpn Chineeschen Oostcr spoor weg heeft, naar; uit Charbin gemeld wordt, nieuwe medëddeliilgcn gedaanóver .voort durend willekeurig optreden der Japdnscho militaire autoriteiten. De directeur Rudy bad een telegram ontvangen van den leider der Japansche militaire missie om hét werk in een nabij den Chineeschen Oosler spoor weg gelegen leerfabriek tc staken, aange zien men in dit gebied kazernes wilde in richten voor Japansche troepen. Vóórdat Rudy ccn antwoord hierop had kunnen go- ven, werd dc fabriek cn omgeving zonder overleg mot dc directie bezet. Bovendien heeft dc Japansche commandant van liet station eigenmachtig tvvee woningen van sovjetburgers bezet. Plannen tot bezetting van Tsjahar? Moskou, 15 Nov. (V. D.) Uit Sjanghai wordt gemeld, dat men zich aldaar ernstig ongerust maakt over dc plannen, die Japan koestert ten aanzien van de Chincesche pro vincie Tsjahar. Men vreest, dat deze provin cie binnenkort door Japansche troepen zal worden bezet. Op ccn nieuwe door Japan ners uitgegeven kaart'van Mandsjoei ije is dc provincie Tsjahar reeds aan het gebied van Mandsjoekwo toegevoegd. Demonstralie roor journalisten OPIUMSMOKKELARIJ O? GROOTE SCHAAL Mexico City, 16 Nov. (V. D.) De politic is een groote opiumsmokkelarij op het spoor gekomen. De gesmokkelde opium heeft een waarde van ongeveer een half millioen pesos. Verscheidene personen zijn gearres teerd. Bcrl ij ïi, 13 Nov. (V. D.) XX jarenlang werken heeft dc „Siemens Appelate- und Maschinen G.M.B.II." te Berlijn thans bizou- derheden meegedeeld betreffende een vlicg- tuigstuurinstallatie, welke bij proefvluchten van honderden uren en ook hij het regelma tige verkeer van de Duitschc Lufthansa haar betrouwbaarheid heeft bewezen. Deze instal latie zou bij vliegen over land een kleine revolutie betcckenen. Het doel ervan is niet den piloot tc vervangen, kan dit ook niet zijn. Hel doel is den piloot liet werk te ver gemakkelijken. De installatie wordt „auto- piloot" genoemd. Deze moet het vliegtuig in den vliegtocstand houden, die door den piloot is aangegeven. Wanneer door wind vlagen of andere effecten de richting gewij zigd wordt, moet de autopilool het loestcl weer in zijn vorige positie terugbrengen. De installatie blijft werken, ook wanneer de motor is afgezet. Do bij normale vluchten gebruikte instrumenten heeft dc autopiloot ook noodig. Van het vermoeiende werk wordt de piloot echter bevrijd. Heden was oen groot aantal journalisten getuige van proefvluchten met gebruikmaking van den autopiloot in een driemoligc vliegmachine. TYPHOONSLACHTOFFERS OP DE PHILIPPIJNEN M a n i 11 a, 16 Nov. (Reuter). Dc typhoon, die eergisteren over de Philippijnen heeft gewoed, heeft .23 dooden geëischt

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 9