DE ÉEMLANDEU
ver"*
4000
„Geef mij een Boveetje"
L. J. LUYCX ZOON
Dinsdag 20 November 1934
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 122
ZUID-SLAVIE'S STAP BIJ
DEN VOLKENBOND
HET PROCES TEGEN
MATUSCHKA
AMERIKAANSCH CREDIET
VOOR BELGIE
ERNSTIG INCIDENT
IN ABESSYNIE
HET KABINET THEUNIS
GEVORMD
FLANDIN'S STRIJD TEGEN
DE CRISIS
TWEE LIJKEN IN EEN
ZEILBOOT
Tel. 1788
PIANO'S IN HUUR
SCIIUSCHNIGG WEER BIJ
MUSSOLINI
HEVIGE AARDBEVING
OPGETEEKEND
TAXI
TAXI
TEL. 1830 TEL. 1093
WEERVERWACHTING
4 uur 30 min.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17J/i*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1-4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
- elke regel meer f0.25 Llcfdadlghelds-advertentiën voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentlün „KEITJES - bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra i 0.05
1 'oorloopige besprekingen
le Genéve
Belgrado, 18 Nov. (V. D.) De minister
mui buitcnlandschc zaken, Jeftitsj, is naai
Genève vertrokken, waar hij liet protest van
Joegoslavië in vérband niet den moord op
koning Alexander te Marseille zal indienen.
oor zijn vertrek heeft hij uitvoerig ver
slag uitgebracht in den ministerraad. Tal
van hooge functionarissen hebben Jeftitsj
uitgeleide gedaan.
De Prawda verklaart, dal Jocgo-Slaviö
Aasthoudt aan zijn eisch de verantwoorde
lijkheid voor den aanslag vast te stellen en
de torroristcnorganisatics tc vernietigen.
Alle bladen wijzen er op, dat zij op den
steun van Frankrijk rekenen. Men ver
wacht, dat de protesten essentieel slechts ge
licht zijn tegen Hongarije.
Officieele kringen weigeren volgens Beu
Ier inlichtingen te Verstrekken over de stap
pen van^ Joego slavië bij den •Volkenbond
Joego-Slavië heelt deze slappen gedaan in
overeenstemming met de Kleine Entente en
dc Balkan-Entente.
G e n v e, 19 Nov. (V. D.) De drie minis
ters. van buitehlundsche zaken van de
Kleine Entente, Bencsj, Jcltitsj en Titoe-
lescoe, hebben hedenmiddag te zanten ge
luncht en in aansluiting daarop van ge
dachten gewisseld over den politicken toe
stand. Daarbij stond, naar verluidt, dc
voorgenomen stap van Zuid-Slavië bij den
Volkenbond op den voorgrond.
De Zuid-Slavische minister van buiten-
la ftdsche zaken zal een schrijven aan den
Yolkeubond richten, waarin hij voorstelt de
wét den moordaanslag te Marseille in ver
band staande problemen op dc agenda te
plaatsen van den Volkenljondsraad, waarbij
echter eerst gedacht wordt aan dc volgen
de raadszitting in Januari 1935. Uitgesloten
/ou zijn, dat Zuid-Slavië een urgentievoor-
stel indient, om reeds tijdens dc tégen-
ooordige raadszitting dc kwestie te behan
delen, te meer daar hel Vooronderzoek
naar hot schijnt nog niet ten einde is. Bo
vendien zou een zoodanige poging zeef ge
makkelijk op ernstig verzet, vooral van
Ttaliaansche zijde Kunnen stuiten. Daaren-
logen wordt wel algemeen venvacht, dat
nog tijdens deze raadszitting het Zuid-Sla*
ischc memorandum en, naar verluidt ook
zekere conslateeripgcn, worden gepubli
ceerd. Dit zou dan een document vormen,
dat ongeveer 40 pagina's groot zou zijn.
Er verluidt voorts, dat de Kleine Entente
het onderling volkomen eens is geworden
over dc door Zuid-Slavië te ondernemen
stappen. Voordat een beslissing genomen
wordt, zouden echter nog besprekingen
worden gevoerd piet den Franschen minis-
1er van buitcnlandschc zaken, die Dinsdag
morgen hier. aankomt.
BENESJ,
die te Genève besprekingen voerde.
die niet kan worden saumgodiongeil in de
brutale begrippen van een ultimatum.
De Volkenbond, wicn dc sanctiemiddelen
j ontbreken, moea in zijn hocdanghcid van in
ternationaal orgaan er voor behoed worden
in problemen te worden gesleept., die langs
normalen, diplomatieken weg zouden kun
nen worden opgelost. Wanneer de Zuid-
Slavische bedoelingen, zooals zij uiteenge
zet zijn van Engeische en Fransche zijde,
geen herziening ondergaan, beteekent dat
Zuid-Slavië een plan beeft, dat door dc be
schaafde wereld met beslistheid wordt al-
gewezen.
TITOELESCOE
De voorzitter van de ontwapeningsconfe
rentie, -Henderson, die Zondagavond in Ge
nève is aangekomen, heeft hedenmorgen
fnftt den Amerikaanschen gedelegeerde,
Wilson, den Russischen volkscommissaris,
Litwnof, en. andere gedelegeerden voorbe-
ïeidendc besprekingen voor dc zitting van
morgen van het presidium van de. ontwa
peningsconferentie gevoerd. Naar verluidt
is Henderson voornemens in overeenstem
ming met het in Juli ingediende Ameri-
kaansche en door dc Engelschen princi
pieel goedgekeurde voorstel, de toekomstige
werkzaamheden van de ontwapeningscon
ferentie te eonccntrccren op dc controle
van den wapenhandel. Dit Amerikaansche
voorstel, dat in hoofdzaak de verplichting
tot regelmatig rapport uitbrengen aan den
Volkenbond bevat, vindt tegenover zich
Fransche plannen tot, reglementeering van
de wapenproductie en den wapenhandel.
Voorts wordt verwacht, dat Litwinof zal
voorstellen dc conferentie om te zetten in
een permanente vredesconferentie.
Italiaansche persstemmen
De door Zuid-Slavië aangekondigde stap
te Genève wordt in Italië volstrekt ongun
stig opgenomen. De dagbladen houden er
zich weliswaar slechts in beperkte mate
mede bezig, doch staan er steeds duidelijk
afwijzend tegenover.
De Tev.ere schrijft, dat men weliswaar de
actie van Zuid-Slavië rustig kan afwach
ten, doch dat men reeds thans kan pogen
bet effect tc omschrijven. Europa en vooral
dc groQte mogendheden zullen geen lust
hebben zich dooi de Kleine Entente of al
leen door Belgrado op sleeptouw tc laten
hanuwa hij hei onderzoek van een kwestie,
Doodstraf geëischf, welke echter
niet ten uitvoer kan
worden gelegd
Boedapest, 19 Nov. V.. D.) Het Ma-
tuschka-proces nadert thans zijn einde. Hel
vonnis zal nog in den loop van beden-
avond, op zijn laatst echter in den loop van
Dinsdag worden uitgesproken.
In dc zitting van liedeii begon de pro-
curettr-generaa] zijn requisitoir met con be
schrijving van den aanslag, waarna hij
den levensloop van den beklaagde schil
derde. Daarbij stelde hij vooral dc spoor-
wcgaanslagen bij Ansbach en bij Jueterbog
in liet-licht. Dc beklaagde heeft zijn daden
gepleegd met de opzettelijke bedoeling een
massamoord le verrichten. Hij bestudeerde
dc treinenloop, beschikte over spoorweg-
technische kennis en zocht voor zijn aan
slag het gevaarlijkste punt uit. Onder ver
wijzing naar dc medische rapporten consta
teerde de aanklager, dat de beklaagde noch
onder liypnotischen invloed, noch onder
suggestie heeft gehandeld. Er is bij hem
geen verstoring van de wilsuitingen, van
het bewustzijn of van dc toerekeningsvat
baarheid aanwezig. Aan hot einde van zijn
requisitoir eischte dc procureur-generaal
ten slotte tegen Matuschka de doodstraf,
die echter in geval van een ter dood vcr-
oordeeling door het gerechtshof niet ten uit
voer kan worden gelegd, daar Matuschka
Oosten rij ksch onderdaan is en ten tijde van
het begaan van den aanslag in Oostenrijk
geen doodstraf bestond.
In zijn pleidooi trachtte de verdediger
het bewijs te leverei), dat Matuschka in
hoogc mate geestesziek is. Winzucht is
niet het motief van zijn daden geweest.
Ook politieke bedoelingen waren bij dc aan
slagen niet aanwezig.
New-York, IS Nov. (V. I>.) llicr is be
kend geworden, dat liet ministerie van fi
nanciën onlangs door bemiddeling van de
Federal Reserve Bank België een credict van
25 inillioen dollar tegen goudgarantie ter be
schikking heeft gesteld, ten einde in do
voor de landen van het goudblok critieko
dagen te verhinderen, dat België den gouden
standaard zou moeten prijsgeven.
De Chicago Tribune voegt hieraan toe, dat
men in werkelijkheid te maken heeft mei
den aankoop van 25 iiiillio.cn dollar Belgisch
goud. dat door de Federal Reserve-banken
aan de schatkist zal worden gegeven.
De helft van dit goud moet reeds in de
Vereenigdc Staten zijn aangekomen, terwijl
do rest, naar men meent te weten, binnen
kok zal volgen.
Italiaansch consulaat
overvallen
Milaan; 18 November (V.D.). Dc pers
behandelt een Italiaanscli-Abessynisch inci
dent.
Het Italiaansche consulaat te Gondar in
Alicssynië is dezer dagen door inboorlingen
overvallen. De wacht kon den overval wel-
is-waar afslaan, doch daarbij werd één As-
kari gedood en werden cr twee gewond. Ilct
consulaat van Italië te, Gondar wordt in Ita
lië zeer belangrijk geacht.
Brussel, 19 Nov. (V. D.) Theunis is er
in geslaagd, een kabinet samen tc stellen,
waaraan dc Koning zijn goedkeuring Heeft
gehecht. Ministerpresident Theuniè is tevens
minister zonder portefeuille, Dcvèzo (Lib.)
landsverdediging. Rubbens (R.K.) arbeid
en sociale voorzorg. Van Cauwelaért (R.K.)
openbare werken en landbouw. Van Isackcr
(R.K.) economische, zaken, Charles (R.K.)
koloniën. Dubus de Warnaffe' (R.K.) ver
voer, CoveSse (Lib.) 'justitie, Pierlot (Lib.)
binncnlandsche zaken, Iliernaux (ILK.)
openbaar onderwijs,- Francqivi (Lib.), mi
nister zonder portefeuille,. 'GamiHe Gutl
(Lib.) financiën en IIymans'Lib.) biiiten-
landschc zaken.
i
,,De concurrentie moet weer
een rol spelen
Ministerpresident Eiundiu zal.op 27 Nov.
een rede houden, die per radio zal worden
uitgezonden. Naar verluidt, zal bij daarbij
alle aclu.eele en economische problemen be
spreken.
De verklaringen, cl ie Thimbu heeft afge
legd tegenover een' medewerker van ie
Paris Soir kunnen wellicht als een inlei
ding tot de radiorede worden beschouwd
Flandin heeft daarbij den nadruk gelegd
op dc noodzakelijkheid' der nationale ver
dedig.ng. Hij verekltinr.le zich te verwon
deren over dc .ronisch afwachtende ci i-
tiek t.n.v. zijn kahiuej Men heeft van eep
te 'grootc meerderheid vesproken, maar
waarom te groot e meerderheid, wuninoet
liet gaat om het. welzijn van het land.'
Waarom tracht men van Tevoren al te
doen aan de be teek ei ris van bepaalde manl-
jfogèlen, die de regeering zal .-toepassen
Dc regeering wil volkomen method.sch te
werk gaan Zij heeft voor een korten tijd
liet volle vertrouwen noojig. daarna kan
tri éi) oordeclen. De ecrSt»* daarl tier regee-
riikg is geweest'hef zoeken'van een opTbè-
cïing van de werUloöslk'ïTskw.estic. Fran-
scho arbeiders willen den voorrang hebben.
Daarmee komt. do kwestie van de immigra-
t.e en de uitwijzing-van buitcnlandschc ar
beiders aan dc orde. Dc regeering wil een
algcmccne oplossing en heeft, derhalve oen
speciale inler-mmistericelo commissie oi>
der leiding van TIerr.ot benoemd
Deze commissio heeft intusschcn reeds
de kwestie van de beperking van buiton-
landsche werkkrachten en verbeteriog der
arbeidsvoorwaarden der Fransche arbei
ders onderzocht Naar semi-offic.eel wordt
medegedeeld, zijn reeds resultaten waar te
nemen, daar Tiet aantal buiitenlandsche
arbeiders van 1.500.000 in 1932 is gedaald
tot Sli.000. Verdere maatregelen zijn echter
noodzakelijk, daar nog steeds 300.000 Fran
sche arbeiders geen werk hebben.
In de voornaamste plaats aldus Flan
din zal de regeering zich bezig houden
met do economische cris.s Men leeft in
een abnormalen tijd en moet langzamer
hand terugkeeren tot normale economische
practijkcn. Indien hij heeft gesproken van
terugkeeren n<aar de georganiseerde, gecon
troleerde en beschermde vrijheid, dan heeft
hij daarmede willen zeggen, dat het systeem
van den dwang bankroet is gegaan en dat
de staat niet mag voortgaan met voort
durend in to grijpen in het economisch ge
beuren door het kunstmatig hooghouden
der prijzen. De concurrent,e rnoet weer een
rol spelen. Om den buitenlandschen handel
een nieuwen prikkel tc verschaffen, moeten
de partijen tot concessies bereid zijn. In
dezen zin zullen do aanstaande economi
sche onderhandelin«gcn gevoerd worden.
Los Angeles, 19 Nov. (Reuter). De
stoomtrawler Santo Amaro heeft draadloos
medegedeeld, dat'nabij het eiland Marche-
na een kleine zeilboot werd waargenomen,
waarin zich bij nader onderzoek het lijk
van een man en een vrouw bleek t.e bevin
den. Aangezien het lijk van den man was
bedekt, kan worden aangenomen, dat deze
eerder is gestorven dan de vrouw. De boot
werd gevonden op het strand van het
eilandje Marchena, waar geen drinkwater
aanwezig is, zoodat men aanneemt, dat bei
den van dorst zijn omgekomen. Op Tiet lijk
van den man vond men een Duits,ch pas
poort en een Fransche carte cl'idcntité op
naam von Alfred Dudolf Lorenz, terwijl
voorts brieven op naam van Margarete
Wittmcr gevonden werden.
Uit Guyavaquil in Ecuador wordt nader
gemeid, dat twee Duitschers, Blomberg en
Foegli, die verleden week naar Guyayaquil
zijn teruggekeerd, den autoriteiten hadden
medegedeeld, dat de op het eiland Santa
Maria levende baronesse Wagner-Wehrborn
en haar begeleider vermist werden. Het
staat nog niet vast, dat de door den trawler
Santa Amaro gevonden dooden identiek
zijn met de beide vermisten.
BRAND IN PETROLEUM-
FABRIEK
Ba z ral, 19 Nov. (V. D.) Bij een brand
in een fabriek van de Engelsch-Perzische
petroleum-maatschappij in Abadan, die gis
teren is uitgebroken, zijn drie nietEuropee-
sche arbeiders om het leven gekomen. Twee
Europeanen en 15 niet-Europe.anen bekwa
men verwondingen.
Binneu- cn
buitenland
6 ct per K.M, Tel. 1788
Vraagt prijs van onze 6 7 pers. wagens
Vaste standplaats naast hel tramstation.
Kantoor: Leusderweg 242.
Wij verstrekken piano's te huur
met recht van koop, tegen f 6.en
f 8.— per maand.
Vraagt volledige inlichtingen
Firma K. VAN DEN BURG,
Pianohandel van 1887.
Een officieel communiqué van
Oostenrijksche zijde
Rome, 19 Nov. (V. O.) De Oostenrijk
scire bondskanselier Scluischnigg beeft nu
in den loop Min den morgen tezamen met
den minister van buitenlandscbe zaken Bcr-
ger-Waldenogg de opgravingen te hebben
bezichtigd, oen bezoek gebracht aan den
Jezuictengeneiaiil I.edoliofsky. Des mid
dags begaf Sehuschnigg zich a oor een
tweede onderhoud naar Mussolini. Het. on
clerhoucl begon om half drie on duurde
ruim een uur. Men verwacht, dat nog
beden een uitvoerige officieclc mcdcdceling
Zal worden verstrekt over bet resultaat van
liet bezoek aan Rome. Deze nicdcdeeling
zou dun penter niet Voor 10 uur des avonds
worden verstrekt: Volgens program ver
trekt Sehuschnigg Dinsdagavond weer.
Aan oen vertegenwoordiger van liet Gior-
nalc d'Italia heeft Schnuschnigg een inter
view to^gcs'aan, waarin hij vrijwel uit
sluifend over economische problemen
sprak, waarover bij zich, ten opzichte van
Oostenrijk, optimistisch uitliet,
SCHUSCHNIGG
Oostenrijksch communiqué
Omtrent de succesrijke beëindiging der
onderhandelingen van bondskanselier
Sehuschnigg met Mussolini, waaraan, ook
werd deelgenomen door den minister van
buitenlandscho zaken Berger-Waldenegg en
onderstaatssecretaris Suvich, wordt offi
cieel medegedeeld, dat daarbij de politiek
van groote overeenstemming tusschen Ita
lië en Oostenrijk in den geest van de reeds
naar aanleiding van vroegere ontmoetingen
met Dollfuss vastgelegde richtlijnen, weder
om bekrachtigd werd. Er werden voor
waarden besproken om een politiek en eco
nomisch verstevigd Oostenrijk, ondersteund
door de vriendschap van Italië en Honga
rije, zoo spoedig mogelijk in staat te stel
len in den vollen omvang weer zijn eigen
historische taak tc kunnen vervullen, n.T.
bet in evenwicht brengen van de in liet
Donaligebied elkander ontmoetende krach
ten. Ook met het oog op Oostenrijk werd
een bevredigende ontwikkeling geconsta
teerd in den zin van clen Italiaansch-Oos-
tcnrijksch-Hongaarsche protocollen van
Maart, welke tot niet te betwijfelen verbe
tering van den economisehen toestand van
Oostenrijk hebben bijgedragen.
Verder werd bevestigd, dat dc overeen
komsten tusschen dc drie staten geen ex
clusief karakter droegen en konden worden
uitgebreid tot andere staten, welke de prin-
cipieele voorwaarden van deze overeen
komsten aanvaarden.
S y d n e y, 19 Nov. Reuter), 't Rivcrview
observatorium heeft hedenochtend om 7.59
uur plaatselijk'en tijd een. hevige, aardbeving
geregistreerd; waarvan hot epicentrum 225
K.M. ten Zuid-Vesten van Sydney moet lie
gen. Twintig aardschokken werden gevoeld,
doch tot nu toe zijn nog. geen 'dooden ge
meld.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGEL IJKSCHê
GECONTROLEERDE OPJAAG VAN
EXEMPLAREN
Betrouwbare Onderneming
WAGENS GOEDGEKEURD DOOR
GEMEENTE-POLITIE.
PASSAGIERS VERZEKERD
Naar buiten G cent p. K.M.
STANDPLAATS STATIONSPLEIN
(Rechterzijde Hotel Monopole)
Hoofdkantoor KAMP 41.
BUITENLAND
Zuiiil-Slavic's stap liij den Volkenbond.
(Eerste Blad, pog. O.
Kabinet Tlicunis gevormd.
(Eerste Blad, pag. I).
BINNENLAND
Ecti ondciwijsstalistielr.
(Tweede Blad, pag. 2),
UIT DEN OMTREK
Teraardebestelling A. C. R. Drecsmann.
(Eerste Blad, pag. Z)..
STADSNIEUWS
Dc opvoering vail do Bergrrvuc 1031.
(Eei'stc Blad, pag. 3).
Ernstige aanrijding op den Leusderweg.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het Kon. Ncderl.
Met. Instituut tc dc Bilt.
Meest zwakke Zuidelijke tot 'Zuid-
Oostelijke wind, nevelig lot zwaar be
wolkt, weinig of geen neerslag, iets
kouder, met kans op lichte voyst in
het Oosten.
Hoogste barometerstand: 772.1 (c Hannover.
Laagste barometerstand:' 732.3 te- Isafjord,
Kans op lichte vorst
De hoogc drukking verplaatste zich vrij
snel naar Duilschland en het Oostzeegebied,
al volgt nog een uitlooper over de Golf van
Biscayc. De depressie bij IJsland nam
sinds gisteravond af, maar vertoont een
nieuwe secundaire bij Schotland, die ver
moedelijk Noord-Oostwaarls trekt. In
Duitschiand i.s blijkbaar de bovenlucht op
geklaard en daardoor lichte vorst met. mist
ontstaan. Ook in Frankrijk komt meer
mist voor. Over dc Britschc eilanden en
ons land Irckt nog een hooge- wolkenlaag
uit het Westen, (lie de zon geheel aan- bet
oog onttrekt on voorloopig afkoeling .van
beteekenis verhindert.
De vorst in Scandinavië nam vooral In
het Noorden nf. In midden-Scandinavië
blijft Zij nog streng, plaatselijk valt sneeuw.
Tusschen Finland en Schotland waait
het stormachtig uit het Westen en aan de
Noordkust krachtig uit het Zuiden tot
Zuid-Westen. Overigens ïs het rustig weer.
De toestand ontwikkelt zich in do richting
van vorst, maar voorloopig zal deze hier
te lande tot lichte vorst in den nacht en tot
het Oosten beperkt blijven.
LANGESTRAAT 49-51 - TELEFOON 190
Wat ook VAL
Onze handschoenafdeling staat PAL.
Die is nog altijd toonaangevend.
En in sortering.
En in kwaliteit
En in prijs.
MISDADIGERSBENDE INGEREKEND
We en en, 19 Nov. (Reuter). In Neder*
Oostenrijk is een uit 25 man beslaande mis-
dadierersbende gearresteerd. De leden be
schikten over con aantal auto's cn pleegden
in de meest fantastische uniformen hun
overval.
