KEITJES
Het Parijsche tooneel en de crisis
DE ONDERDRUKKING VAN PIJN
H. M. KOENE Jzn,
3 x plaatsen
voor f 1."
ditsluitend bij voor
uitbetaling.
Het gaat slecht
NARCOTISCHE MIDDELEN
WONINGINRICHTING EN
KUNSTNIJVERHEIDSARTIKELEN
Waaronder ruime keuze:
AARDEWERK
GLASWERK
SMEEDWERK
SOLAMASSIVE
BYOUTERIEËN
(Kapstok, divan- en
tafelkleeden. Drcs-
nauuKBWBwu soit*- en schoor-
steenloopers, Kus-
sens.
TORENSTRAAT 1 hoek Plantsoen W.
De ruim zeventigjarige Antoine zet
zijn vierkante schouders on
der nieuwe plannen
(Van onzen correspondent)
Parijs, November
Gegeven de omstandigheden waarin de
wereld sinds een jaar of wat verkeert, en
waaraan nog geen eind te bekijken is, zou
het wel in hooge mate te verwonderen zijn
als het Parijsche tooneel een florissanten
toestand vertoonde.
De Parijzenaars, de Franschen in het al-
gomeen trouwens, die uit het Zuiden niet
het minst, zijn geboren tooneelspelers. Als
ze een verhaal vertellen, doorspekt met
origineele gezichtspunten en amusante bij
zonderheden, actecren ze er bij, en hoe
grooter hun gehoor is. hoe meer ze zich op
hun gemak gevoelen. De camelots op straat
we hebben hier Kakadorusscn bij dozij
nen zijn onbetaalbaar met hun humoris
tische geschiedenissen, waarmee ze den
verkoop van hun mirobolanle waar inlei
den, en ze vormen een van de beste der
gratis-amusementen, waaraan Parijs zoo
rijk is. Ik heb een kleinen jongen gekend,
van een jaar of zes, wiens grootste genot
het was verzen te zeggen, die hij met uit
stekend-gevonden plastische gebaren bege
leidde, en het idee dat iemand verlegen
zou kunnen zijn kwam niet bij hem op.
Een van mijn talrijke femmes de ménage
(talrijk dan in haar opeenvolging, want
meer dan één tegelijk heb ik er nooit gehad)
had het land aan schoonmaken, maar ze
kookte onvergelijkelijk, en ik heb vaak
tranen gelachen als ze met bijbehoorende
mimiek en stemverandering avonturen uit
haar rijk-ge varieerden levensloop vertelde.
Je had ze zoo op de planken kunnen zet
ten, en het zou haar in het geheel niet ge
ïntimideerd hebben. Het is dus te begrij
pen dat het tooneel zich hier, in een der
gelijke omgeving van menschen die het
waardeeren kunnen, tot een groote hoogte
hoeft ontwikkeld, en dat hot aantal
schouwburgen zeer groot is.
In normale tijden waren die bijna zestig
zalen, de bioscopen niet meegerekend, waar
vertooningen gegeven werden, niet to tal
rijk. Weliswaar heeft de Parijzenaar er
hartgrondig het land aan zijn plaats te be
talen, en geniet hij dubbel wanneer hij erin
geslaagd is den directeur een vrijkaartje
te ontfutselen, onder de minst steekhou
dende voorwendsels, maar er bleven dan
toch nog voldoende betalende toeschouwers
over, wien het goed genoeg ging, om zich
tamelijk vaak een uitgangetje te kunnen
veroorloven. En voor dc rest vormden voor
de schouwburg-directies de vreemdelingen
de groote bron van inkomsten. Het eene
6tuk bleek wat gelukkiger dan het andere,
want ook de oude rotten in het vak plegen
zich nog wel eens te vergissen in hun oor
deel over hetgeen al dan niet pakken zal,
doch door elkaar was het vak goed, cn er
zijn er heel wat rijk in geworden.
Tegenwoordig is dat heel anders. De
vreemdelingen die voor hun pleizier naar
Parijs komen, kunnen komen, zijn uiterst
schaarsch geworden. De Parijzenaars zelf
moeten rondkomen met aanzienlijk minder
dan vroeger, zooals overal in do wereld, en
als het niet lukt met hun bedel-pogingen,
zien ze vaak maar van dit kostbare amuse
ment af. Daarbij zijn de cinema's, die aller
lei aantrekkelijks bieden en veel goedkoo-
per zijn, omdat je er daar afkomt met een
bescheidener fooi aan de juffrouw die je
plaatst en geen vestiaire- en programma
kosten hebt, kwade concurrenten gewor
den. Het aantal theaters is dientengevolge
op het oogenblik veel te groot. Er is over
productie van tooneel-vermaak, net als in
de industrie en in den landbouw, to meer
omdat de prijzen der plaatsen op peil ge
houden worden. De directies voeren onder
elkaar een strijd „au couteau', en velen
hebben het reeds moeten opgeven. Nu, in
November, midden in het seizoen dus, zijn
er nog twaalf Parijsche schouwburgen ge
sloten, dat wil zeggen meer dan twintig
procent, en van de andere slepen er heel
wat een kommervol bestaan nog voort zoo
lang het duren wil. Dc subsidies van den
S^aat aan Théatre Francais cn Odéon, aan
Opéra en Opéra Comique, die van dc stad
Pnrijs aan Gaité cn Trianon Lyrique, zijn
verhoogd moeten worden, wilden zc het
kyinnen bolwerken. Een oude kast als het
Armbigu evengoed als prachtige moderne
schouwburgen als het Théatre des Champs-
Eljysées en het Théatre Pigalle, en een
vriendelijke bonbomrière als het Théatre
Daunou, staan leeg cn nutteloos, omdat
niemand het aandurft het er weer eens te
gaan probeeren cn zoo goed als zeker geld
te verliezen.
Dat zulk een toestand nadeclig moet
werken op de productie van nieuwe stuk
ken is duidelijk. Afgezien van dc quaestie
of er op het oogenblik evenveel goeclc too-
neelschrijvers zijn als in den bloeitijd van
het Fransche tooneel, vóór den oorlog, ont
breekt dc stimulus van de vraag, en van
het vooruitzicht, ook voor dc schrijve re,
met een „treffer", die het lang houdt, een
flinke som geld te verdienen. De directeu
ren, die hun kosten cn liet risico tot het
uiterste beperken, halen liever een oud
stuk voor den dag, waarvoor zo dc décors
nog hebben, en dat indertijd succes gehad
heeft, dan dat ze het alea aanvaarden een
nieuw stuk te brengen, waarvan niemand
zeggen kan of het zal inslaan. Men heeft
de programma's maar te zien om dat te
constateeren: „La Vie Parisicnnc" en „Ma
dame Favart" van Offenbach, „As you like
it" van Shakespeare, „Sappho" van Alpliou-
se Daudet, „L'Assaut" van Bernstein, „Coup
de Roulis" van Willemetz... Hoe willen
de schrijvers, vooral dc jongeren, die het
zoo hard noodig hebben, die nog bekend en
beroemd moeten worden, op die manier
een kans krijgen?
Als bewijs hoe slecht het gaat moge die
nen dat er den laatsten tijd zelfs slcchfb
noten gekraakt zijn over de Comédie Fran-
eaise. Zcoals men weet is deze officiccle
instelling, waarvan Napoleon het statuut
indertijd nog tijdens zijn kortstondig ver
blijf te Moskou heeft vastgesteld, er een op
coöperatieven grondslag. Dc winst, na af
trek van de kosten, wordt aan hot eind
van het jaar verdeeld onder de „sociétai-
res", wier aantal beperkt is. Men begint,
als men aan de Comédie benoemd wordt,
als „pensionnairo", tegen een zeker vast
salaris, net zooals dat aan andere theaters
het geval is. Voldoet dc jongo acteur of
actrice, dan wordt hij of zij op een gegeven
oogenblik benoemd tot deelgenoot Het aan
deel in de winst is verdeeld in een zeker
aantal „douzièmes", twaalfde-doelen, en de
„sociétaire", die aanvankelijk op drie „dou
zièmes" pleegt te beginnen, klimt geleide
lijk op, tot de maarschalkstaf, de „part
entière", bereikt is. Welnu, do exploitatio
blijkt het afgeloopen jaar zóó weinig voor-
deelig geweest te zijn, dat men voorziet dat
hot „volledige aandeel" ditmaal niet meer
zal kunnen bedragen dan 40.000 50.000
francs. Daarvan moet, volgens de roglemen-
ten, ongeveer de helft blijven staan, als
aandeel in het maatschappelijk kapitaal
dat den sociétaire wordt uitgekeerd als hij
of zij er uit scheidt. Zoodat dit jaar zelfs de
oudere deelgeenooten, die het langzamer
hand tot een „part entière" gebracht heb
ben, niet veel in handen krijgen, en de jon
geren, zich met een schrale tien- a vijftien
duizend francs zullen moeten vergenoegen!
En het moge waar zijn dat het aandeel in
de winst slechts een gedeelte van het sala
ris vertegenwoordigt, dat verder bestaat
uit betalingen per voorstelling cn per repe
titie, het is er toch het voornaamste deel
van, en men moet erkennen dat zulk een
belooning mager is voor een positie, die
weliswaar eervol is, maar die ook hard
werk en een groote verantwoordelijkheid
meebrengt.
Er moet dus aan de Comédie Fran^aise
duchtig bezuinigd worden, en de directie
zal ertoe moeten overgaan minder pension-
naires aan te stellen en de deelhebbers
ineer dan tot dus\er do gewoonte was ook
kleinere rollen te laten vervullen. Op die
manier kan de toestand wellicht nogal wat
verbeterd worden. Is die verbetering echter
niet voldoende, dan zal dc staat wel weer
wat meer moeten bijspringen. Want van
een ontbinding van dc aloude Comédie,
waarvan sommigen gesproken hebben, kan
natuurlijk, zoolang Frankrijk zijn ouden
roem op tooneelgebied handhaven Wil,
niets komen. Intusschen zal getracht wor
den door het organisceren van een of an
doren cyclus van een der klassieken die
in dit theater in eere worden gehouden.
Molière, Racine, Corncillc, of door series
voorstellingen van bekende stukken uit
een bepaalde periode van de Fransche too-
neel-liltcratuur, wat meer bezoek te trek
ken.
Nu zijn er onder degenen die zich hier
met tooneel bezig houden, die van mccning
zijn, dat cr ook in andere schouwburgen
heel wat gedaan kan worden om dc belang
stelling van het publiek te \crlevendigen.
Een van hen is Antoine, die bijna vijftig
jaar geleden zijn „Théatre Libre" heeft ge
sticht, en die zich, ofschoon hij tegenwoor
dig al achter in de zeventig is, altijd nog
voor het tooneelleven is blijven interessee
ren. Men ziet zijn zware, gestoepte figuur
nog op alle „générales", en vindt zijn kri
tieken elke week in een der Parijsche bla
den. Antoine meent dat dc schuld voor het
verminderde bezoek voor een groot deel
ligt bij de directeuren, die vastzitten in
hun sleur, van de jongeren niets weten wil
len, cn een stuk alleen aannemen als het
van een reeds bekenden schrijver komt, of
van iemand die in staat is een flink bedrag
te geven, als commanditair, voor dc cnscc-
ncering. Daarbij komt dat dc goede ge
woonte er een vast tooneelgczclschap op
na tc houden, waarvan dc leden elkaar
door en door kennen cn aan elkaar gewoon
zijn, zoodat ze een homogeen ensemble vor
men, meer en meer verloren is gegaan, en
dat dc directies voor elke nieuwe opvoe
ring nieuwe artisten engageeren.
Om aan to tooncn dat cr veel te verbete
ren valt heeft Antoine, in weerwil van zijn
hoogen leeftijd, op zich genomen een der
gelijk gezelschap van eerste krachten te
vormen, aanvankelijk onder zijn leiding,
dat op coöperatieven grondslag werken zal,
cn in het bijzonder zijn aandacht zal schon
ken aan werk van jongeren. Hij is daarmee
thans bezig en heeft als een twintigtal ar
tisten, onder wie zeer bekenden als de
knappe Signorct, bereid gevonden eraan
mee te doen. Ilij had hoop daarvoor zijn
ouden schouwburg het „Théatre Antoine"
op den Boulevard de Strasbourg tc kunnen
krijgen, maar dat is mislukt. liet plan zal
nu ergens anders verwezenlijkt worden.
En er is hier groote belangstelling voor
deze proef, die bewijzen moet of cr werke
lijk nog wat to doen is op tooneelgebied
als het goed wordt aangepakt, dan wel of
ook het Parijsche tooneel gedoemd is op
den duur aan de booze crisis ten offer tc
vallen.
geneeskundige brieven
Over de werking van het Somnifeen
na de operatie en bij zenuw:
stoornissen
Narcose
In mijn vorigen brief heb ik aangegeven
hoe men op steeds volmaakter wijze pijn,
speciaal bij operatics, kan vermijden door
inspuiting van bepaalde stoffen op een of
andere plaats in het verloop der pijngelei-
dende zenuwen.
Wc zullen nu dc tweede mogelijkheid om
het pijngevoel te onderdrukken in haar
ontwikkelingsgang nagaan; d. 1. dus dc
methode waarbij de hersenen zelf zoodanig
verlamd, vergiftigd of althans uitgeschakeld
worden, dat we ons de pijn niet meer be
wust kunnen worden. Daarvoor wordt de
particlit in narcose gebracht, dat is als
het ware met een kunstmatigen slaaptoe
stand tc vergelijken. Bij den normalen slaap
is het pijngevoel ook reeds verminderd,
maar verschillende invloeden kunnen ons
uit dezen slaap wekken en ook een poging
om tijdens dezen normalen slaap iemand te
opereeren zou op een groote mislukking uit-
Ioopen. Hierbij zou zooveel pijn in onze
hersenen arnveeren, dat we wakker zouden
worden en bovendien zouden verschillende
hinderlijke wacties of reflexen optreden.
Bij de algemeene narcose werd totvoor
enkele jaren vrijwel uitsluitend gebruik ge
maakt van stoffen die in gasvorm niet de
lucht worden ingeademd. Aau den tandarts
Morton uit Boston komt de eer toe, samen
met den chirurg Warren, voor hot eerst een
grootere operatie te hebben verricht met
behulp van aethernarcosc. In het jaar daar
op werd in 1848 door Simpson uit
Edingburgh voor dit doel gebruik gemaakt
van een andere slof, n.l. chloroform. Aan
het gebruik van beide stoffen zijn voor- en
nadeelen verbonden. In den loop der jaren
is men er steeds meer in geslaagd de na
doelen tot een minimum te reduceeren. In
1896 is door Lotheisen een derde middel aan
gegeven, n.l. liet chlooraethyl, terwijl ten
slotte na 1910 met stijgend succes ook ge
bruik gemaakt wordt van het lachgas, dat
reeds in 1S00 door Da\y was ontdekt.
Chloroform, aether cn chlooraethyl
Chloroform, aether en clilooracthvl wor
den dus met de lucht ingeademd. Een be
paalde hoeveelheid van de te gebruiken stof
wordt op een narcosekap gebracht en deze
wordt op liet gelaat (voor mond en neus)
geplaatst. Voor geregelde bijvulling in dc
kap moet natuurlijk trouw worden gezorgd.
We verzoeken nu den patient rustig te ade
men. De aether om rlez.e stof nu verder
maar als voorbeeld tc nerncn komt in de
longen, passeert den longwand en wordt op
genomen in het bloed. Langs de bloedsbaan
wordt liet zenuwstelsel bereikt. Het is alsof
allereerst de hersencellen zich trachten ie
ontworstelen aan den verlanimenden in
vloed van den aether. Dit uit zich dan dopr
dat eerst een prikkelingstoestand of evcita-
tiephase kan optreden, waarin de patiént op
zeer geringe prikkels abnormaal heftig kan
rcageeren. Daarna vaak trouwens ook
zonder dat deze toestand optreedt valt de
patiënt in slaap.
Geeft men een te groote hoeveelheid, dan
kan liet leven bedreigd worden. Scherpe en
deskundige controle kan daarom tijdens
een narcose niet worden gpmist. Allereerst
moeten ademhaling en pols worden nage
gaan. Deze beide functies moeten rustig en
regelmatig blijven.
Pupilrcactic
Dc meest bruikbare methode om na te
gaau of een patiënt voldoende doch niet
overmatig in narcose is bestaat in het na
gaan van de pupilreactie. In het midden
van liet gekleurde vlies, dat we in ieder
oog gemakkelijk zien de Iris of het re
genboogvlies bevindt zich een ronde ope
ning, de pupil. Hierdoor dringen de licht
stralen ons oog binnen om ten slotte op den
achterwand van het oog, liet netvlies in te
werken. Zoodra de hoeveelheid licht, die in
liet oog komt, toeneemt wordt dc pupil nau
wer. lu schemering cn duisternis wordt dc
pupil weer grooter. Dit veranderen van
de grootte van dc pupil onder in
vloed van vermeerdering of vermindering
van de hoeveelheid licht noemen wij de pu
pilreactie. Brengen wij nu iemand in slaap
door een narcoticum, dan treden gemakke
lijk te controleeren verschijnselen aan dc
pupillen op. Eerst wordt de pupil grooter of
wijder dan normaal, maar het lichtreflex
blijft aanwezig. Daarna, bij toenemende in
werking van aether of chloroform wordt de
pupil weer kleiner met behoud van de
icflcx. Wórdt de hoeveelheid voor hel be
trokken individu te groot, dan wordt de
pupil weer veel grooter en is de reflex bo
vendien opgeheven. Op binnenvallend licht
wordt de pupil dan dus' niet weer kleiner,
liet is een klemmende aanwijzing om de
narcose te onderbreken om liet lichaam in
de gelegenheid te stellen weer in evenwicht
tc konicn. Het is de dankbare laak van een
narcotiseur oni in het algemeen vail aether
of chloroform juist zoo weinig te geven, dat
het doel' bereikt wor'rlt mol vermijding van
gevaar. Ook hier geldt het gezegde: over
daad schaadt.
Andere methoden
Aan deze narcose door inademing van de
daarvoor in aanmerking, komende sloffen
zijn soms bezwaren verbonden. Bij bepaalde
ziektetoestanden van hart of longen kunnen
deze bezwaren zelfs onoverkomelijk wor
den. Bovendien vinden vele patiënten bet
ook psychisch een zeer onpleizicrige cn hin
derlijke wijze van doen. De kap op den
neus maakt dan onrustig of de geur van
chloroform of aether werkt beklemmend.
Daarom heeft men vele jaren lang gezocht
naar een anderen weg waarlangs iemand
voldoende diep in slaap gebracht kon wor
den. Dc w eg die hiervoor dan direct in aan
merking komt is de weg langs den endel
darm. Het is reeds lang bekend dat men via
dc aarsopening b.v. vocht in het laatste ge
deelte van den darm kan brengen cn dat
dit vocht dan door den darnnvand liecn in
het bloed kan worden opgenomen. Op dit
beginsel steunt dc z.g. rectale narcose.
Reeds in 1817 beeft rle beroemde Pirogoff
aether-narcose langs het. rectum toegepast.
De methode bleek toen niet te voldoen eu
werd dus weer verlaten. Dumont in 1906 en
Arnd in 1908 probeerden liet opnieuw, ech
ter wederom zonder bruikbaar of navolg
baar resultaat Met dc bereiding van bet
avërtinc werd in 1926 de mogelijkheid op
nieuw geboren de rectale narcose toe te pas
sen. Deze stof de chemische samenstel
ling is tribroomactliylaleohol is bereid
door Willstattcr cn Duisburg en dc chirurg
Kirschner heeft in 1929 er voor liet eerst
zijn ervaringen over gepubliceerd. Deze er
varingen deden zien dat er ongetwijfeld
aan deze methode groote voordeden verbon
den waren, doch dat er gevaren bij aanwe
zig waren, die men eerst moest leeren ver
mijden voor en aleer algehecle toepassing
ingang kon vinden. Duidelijk is gebleken
dat voor al de doscering met groote nauw
keurigheid moet worden berekend en dat
een zeer geringe overdosering levensge
vaar met zich mede kan brengen. Verschil
lende personen hebben een verschillende
hoeveelheid avërtinc noodig ter verkrijging
van bel gewenschte resultaat en ter ver1
mijding van ernstige gevaren. Verschillende
factoren moeien te voren bekend zijn. Dan.
kan met behulp van een bepaalde formule
de gewenschte hoeveelheid worden bere
kend. Daarom is bij spoedoperatie deze
methode niet ie gebruiken.
Heeft men te voren gelegenheid alle fac
toren rustig te overwegen en de formule
dus nauwkeurig <e berekenen, dan verdient
deze rectale avcriine inderdaad de \ollc be
langstelling der chirurgen. Men behoeft dan
niet tot. eiken prijs met deze narcose alleen
zijn doel tc bereiken. liet schijnt integen
deel liet beste niet een minimale hoeveel
heid oen z.g. basis narcose tc bewerkstelli
gen en zoo noodig tijdens de operatie met
een geringe toevoeging van aether of chlo
roform langs den ademhalingsweg de nar
cose de gewenschte intensiteit te geven. Een
van de zeer groote voordeelen van deze
methode is dat de patiënt op dc ziekenka-
Wat niet iedereen weet
Het draadloos overbrengen der filmopna
me MelbourneLonden, waardoor men een
minuutlang dc overwinnaars van den vlieg-
ren kon bewonderen toen zij in Australië
arriveerden, kostte 8000 pond st.
Tc Kobe hebben bloedverwanten van een
plotseling ziek geworden meisje het beter
geoordeeld haar voor het altaar te leggen
cn daar .voor haar tc bidden, dan den dok
ter te halen. Binnen 4 dagen was het meis
je dood.
.Iedere Engclschman eiken dag één ha
ring!" Met deze van Bols gegapte leus zoekt
de Britschc propaganda dc consumptie van
haring op te voeren. Dc Engclschman
vraagt: „En wie betaalt dan al liet soda
water voor den dorst?"
Twee Australische ziekenverpleegsters,
die van een eenzamen buitenpost Halls
Creek naar Sydney terugkeerden, rappor
teerden onderweg een wandelend ruttcnlc-
ger tc hebben gezien, dat wel 300 km fting
was. liet marschdocl der ratten is niet be
kend.
nier in slaap kan worden gebracht, terwijl
hij in rustig gesprek is met den narcoti
seur. Het spuitje met avërtinc wordt in het
rectum-gebracht en ineens valt dc patiënt
in rustigen slaap. Daarna wordt dc patiënt
naar de operatiekamer gebracht cn zoodoen
de worden alle voorbereidende maatregelen
aan het oog cn dc psyche van den patiënt
onttrokken. Dit is voor dc gemoedsrust van
vele patiënten van onschatbaar voordeel.
Deze kunstmatig verkregen slaap duurt ver
scheidene uren. Daarna ontwaakt dc patiënt
op rustige en haast normale wijze. Ook hier
in wint deze methode het van dc inhalatie-
narcose.
Beëindigen van dc narcose
Soms kan liet gcwenscht zijn dc narcose
eerder tc beëindigen. Men is er tegenwoor
dig in geslaagd door inspuiting van een
bepaalde stof ook dit tc bereiken.
Zoo heeft zich naast de oude en beproefde
methode van inhalatie narcose in de laatste
jaren op vruchtdragende wijze de reet aio
avertine narcose ontwikkeld. Voor chirurgi
sche ingrepen die slechts enkele minuten
duren is er nog een andere mogelijkheid
naar voren gekomen. Hiervoor is de aver
tine slaap, die immers verscheidene uren
duurt in liet algemeen ongéwenscht. Een
andere stof cvipannatrium biedt hier
uitkomst. Deze wordt rechtstreeks in het
bloed ingespoten, in den vorm van een in
traveneuze injectie. Men bereikt daarmede
een slaap die omstreeks 15 minuten duurt.
Deze evipannatrium is te prefereeren boven
het vroeger gebruikte pcrriocton, omdat
hierbij dc slaap weer veel langer duurt, Is
de ingreep geschied en wenscht men om
een of andere reden den slaap weer eerder
te onderbreken, dan kan dit weer worden
bereikt door een coramnie-injcclie.
We zien uit dit alles dus, dat ook op dit
gebied in den allerlaatstcn tijd belangrijke
vorderingen tc boeken zijn geweest.
Ook buiten dc chirurgie kan het noodig
zijn bepaalde patiënten dc rust van den
slaap deelachtig te doen worden. Vooral bij
bepaalde onrustige zenuwpatiënten kan
dit vraagstuk op bizondere wijze aan de
orde komen. Ook hier kan rectale toedie
ning van rust brengende stoffen noodig zijn.
Ilier vindt vooral het chloralhydraat toepas
sing. Bij andere geestesstoornissen kan het
noodzakelijk zijn verscheidene dagen tot
weken achtereen een patient bijna voortdu
rend in slaap tc houden. Dit brengt niet
alleen rust voor den patient en de omge
ving; er kan bovendien een werkelijke ge
nezing door ontstaan cn optreden in geval
len waar men vroeger, zonder zulk een
slaapkuur, veel machteloozer tegenover
stond. De bekende firma Iloffmann-la Roche
heeft een bruikbare stof hiervoor in den
handel gebracht, het somnifeen. Liefhebbers
van scheikundige samenstellingen zij hier
onthuld dat somnifeen een oplossing is van
•Ie diaethylamine zouten van diaethyl en
diproparyl harbituurzuur; het. is maar ge
lukkig dat dc gewone medicus hiervoor in
dc plaats van somnifeen kan spreken! Dit
middel kan bij slapeloosheid in bepaalde
gevallen met succes worden toegepast. Een
voorgeschreven aantal druppels kan dan
worden ingenomen. Spuit, men ongeveer
2 c.M.3 tusschende spieren in of intraveneus
dan vallen zelfs onrustige drukke zenuw
patiënten in een rustigen slaap. Aan Klasl
komt dc verdienste toe deze stof te hebben
toegepast voor liet bereiken van een slaap
kuur gedurende langoren tijd. Dit is ge
schied omstreeks 1920. Deze stof is hiervoor
verre te verkiezen boven toediening van
opium of morpliino-preparaten. welke vroe
ger ook wel reeds voor hetzelfde doel zijn
gebruikt. Zijn gunstige ervaringen hebben
ook in ons land navolging gevonden en on
getwijfeld is dit middel en deze kuur bij de
behandeling van velschillende zenuwpatiën
ten als een belangrijke aanwinst tc beschou
wen. Zoo zijn cr ook in de psychiatrische
inrichtingen nieuwe mogelijkheden ift den
laatsten tijd ontstaan die het aspect ervan
langzaam maar zeker hebben gewijzigd en
waardoor ook voor de bewoiiers dezer zie
kenhuizen hoopvollere kansen naar voren
komen. Er zal te gelegener tijd nog wel eens
gelegenheid bestaan, hierop nader'de aan
dacht te vestige rt
P. N. N.
