Amersfioortseh Dagblad Giro No. 47910
EEN VAARTUIG MET PROPELLER
«SA '<2
TEGEN DE NIEUWE
TIJDREGELING
FLESSCHENTREKKER
STAAT TERECHT
IN BESLAG GENOMEN
AUTOBUSSEN
EXPERIMENTEN TE
ZANDVOORT
ARBEID IN VRIJEN TIJD
MEINEED?
HUMORHOEKJE
Steeds grootere bezwaren in
financieele en handels
kringen
Amsterdam, 6 December. Het door de
Tweede Kamer aangenomen wetsontwerp,
inzake de invoering van den Middel-Euro-
peeschen tijd in ons land, ontmoet in fi
nancieele en handelskring' n steeds groote
ren tegenstand. Door het adres van de Am-
sterdamsche Kamer van Koophandel aan de
Eerste Kamer is de aandacht gevestigd op
do groote bezwaren, die zoowel voor den
handel in effecten als in goederen uit de
tijdveranderingen zullen voortspruiten.
Door de snelle behandeling in de Tweedo
Kamer was men eenigszins overrompeld en
heeft men weinig aandacht besteed aan de
gevolgen, dio een en ander voor den han
del zou meebrengen.
Naar wij thans vernemen koestert de Vcr-
eeniging voor den Effectenhandel het voor
nemen dezer dagen eveneens een adres aan
de Eerste Kamer te richten, waarin do
moeilijkheden worden uiteengezet, waar
voor de effectenhandel en speciaal do ar
bitrage, zal wordeij gesteld, indien het
wetsontwerp ook door haar zou worden
aanvaard.
In hooger beroep bevestiging van het
vonnis van de Utrechtsche
rechtbank geëischt
A m sterdam. Het gerechtshof be
handelde vandaag in hooger beroep de
strafzaak tegen den 38-jarigcn ijzerhande
laar W. G. M. te Utrecht, die terzake fles-
schcntrckkeiïj door do rechtbank aldaar
was veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf.
De man had een groot aantal bestellingen
gedaan bij engros-handelaren in ijzerwa
ren, doch van betaling kwam niet veel. Hij
verkocht de goederen beneden den prijs.
Op 17 Februari 1932 is hij failliet ver
klaard, op 30 Maart d.a.v. werd het faillis
sement opgeheven wegens gebrek aan ac
tief.
President: Dat is me niet duidelijk. U
hadt toch goederen ontvangen. Is er geen
klacht wegens bedriegelijke bankbreuk te
gen u ingediend?
Verdachte hult zich in stilzwijgen. Het
ccnige, dat men van hem hoort zijn klach
ten over het weinige geduld van zijn cre
diteuren.
1 Januari 1933 werd verdachte in gijze
ling gesteld daardoor kan het niet-bctalcn
verklaard zijn. De procureur-generaal mr.
D. Reilingh zeide in zijn requisitoir, dat
verdachte groote bestellingen deed, terwijl
hij wist niet te kunnen betalen. Voorts blijkt
de flesschentrekkerij uit het feit, dat hij de
goederen onder den prijs verkocht. Tegen
een eventueel onderzoek naar verdachte's
geestvermogens zou verdachte zich niet
.verzetten.
Spr. requireordc bevestiging van liet von
nis van de Utrechtsche rechtbank.
Arrest 20 December.
Hooge Raad vernietigt het vonnis
van den Haagschen
kantonrechter
Den Ilaag, 6 Dcc. Zooala rnen zich her
innert zijn in dc vorige maand eenige tou
ringcars van N.O.V.A.R. en Sommcling's
reisbureau in beslag genomen op grond van
overt reding van de wet op de openbare
middelen van vervoer door een dienst to
onderhouden tusschcn den Haag en Rot
terdam, waarvoor geen vergunning was
verleend.
De Haagsche kantonrechter heeft toen dit
beslag opgeheven. De Iiooge Raad heeft
heden een beschikking gegeven waarbij het
vonni i van den kantonrechter is vernie
tigd wegens onvoldoende motivcering. Do
Hooge Raad heeft de zaak naar de Haag
sche rechtbank verwezen.
In zijn beschikking, waarbij vernietigd is
het vonnis van den Haagschen kantonrech
ter. ten gevolge waarvan is opgeheven het
beslag op de touringcars der Novar-garago
en van de firma Sommeling, heeft de Hooge
Raad overwogen, dat dc kantonrechter aan
art. 354 van het. Wetboek van Strafvorde
ring een te beperkte strekking heeft toege
kend; dat toch in gevolge dit artikel do ver
nietiging of onbruikbaarmaking van voor
werpen, welke onder andere, zooals moge
lijk in dezen het motorrijtuig, gediend heb
ben tot het begaan van een strafbaar feit,
kan worden gelast in alle gevallen, waarin
zoodanige maatregel door het algemeen be
lang wordt geboden;
dat de rechter derhalve de vraag, of hij
vernietiging of onbruikbaarmaking van der
gelijke voorwerpen zal gelasten, zonder do
door den kantonrechter aangenomen beper
king aan het algemeen belang heeft te toet
sen. zoodat de kantonrechter dc mogelijk
heid van toepassing van art. 354 niet in
haar volle omvang in zijn beschouwing be
trekkende, zijn vonnis niet behoorlijk met
redenen heeft omkleed.
DE PARTICULIERE WAPENINDUSTRIE
De heer Paul Koster bedankt
als eere-lid van „Onze Vloot"
's-Gravenhage, 6 Dcc. Naar wij ver
nemen, heeft de heer Paul Koster, wiens
naam genoemd is in verband met de
enquête te Washington inzake de particu
liere wapenindustrie, ontslag genomen als
eere-lid .van de Kon. Ned. Ver. „Onze
Vloot".
Amsterdam, 6 Dcc. In het dorpsge
deelte van het in bijna-wintersche rust ver
zonken Zandvoort klinkt op gezette tijden
en steeds op dezelfde plaats het gebrul
en gedaver van een motor. Gaat men op
onderzoek uit, dan ontdekt men al ras dat
deze levenmaker door vier wanden aan on
bescheiden blikken onttrokken is. Slechts
gering in aantal zijn degenen, die weten,
dat in de oogenblikken, dat zich dat ener-
veerende lawaai doet liooren, de heer C. J.
Stoete, experimenteert met zijn jongste uit
vinding: den z.g. mechanischen zeilpropel-
ler!
Een propeller is in wezen een zeer een
voudig ding! leidt de heer Stoete, met wien
Wij naar aanleiding van deze vinding op
nieuw een onderhoud mochten hebben, het
interessante onderwerp in. 't Is eigenlijk,
zoo theorethiseert hij verder een vervorm
de plank met in het midden als aspunt
een gat. Het vervormde gedeelte, dc schroef
bladen, verplaatsen bij rotatie dc lucht naar
één richting. Terwijl bij een zich voortspoe
dend vliegtuig de weerstand op den vleugel
per vierkanten centimeter een evenredigheid
te zien geeft, is dit per vierkanten centime
ter op een propcllerblad van de bestaande
typen propellers niet het geval. Wil men
derhalve de trekkracht van een propeller,
met behoud van hetzelfde motorvermogen,
opvoeren, dan kan zulks alleen bereikt wor
den als bij de constructie aan een bepaalde
indeeling van dc maten de hand wordt ge
houden.
Ik ben er nu, zooals ik u eenigen tijd terug
reeds mededeelde, in geslaagd een propeller
te vervaardigen, die bij een brandstofver
bruik, dat aanzienlijk minder is dan bij de
bestaande typen propellers vercischt wordt,
een aanmerkelijk grootere trekkracht ont
wikkelt. De motor van mijn zcilpropeller
heeft mindor arbeid te verrichten, omdat de
diameter van dezen propeller kleiner is en
hij de lucht uitsluitend in loodrechte rich
ting naar achteren verplaatst.
Tusschen Juni en September heb ik niet
minder dan driehonderd propellers alle
onderling afwijkend geconstrueerd voor ik
het „eureka!" kon laten hooren.
Een wonderlijke glijboot
Ons is ter oore gekomen, dat u een
speciaal vaartuig hebt geconstrueerd, dat
met den propeller van uw vinding is uitge-
ust. Als dat zoo is, mogen wij dit vaartuig
dan zien?j
Komt u maar mee! antwoordt dc heer
Stoete.
Wij volgen hem niet zonder nieuws
gierigheid! langs een gedeelte van dc
Zeestraat, dalen met hem dc trap naar het
dorp af en laten ons tenslotte een door
kleine woningen omsloten ruime werkplaats
binnenleiden, die, als er geen bezoekers ziju,
stevig is afgesloten.
Dadelijk wordt onze blik getroffen door
een ingenieus geconstrueerd vaartuig, dat
bijna de geheele ruimte in beslag neemt. Het
geheel vormt een glijboot van een type, zoo
als men dat wel meer gezien heeft. Twee
grooto houten torpedodrijvers in stroomlijn-
vorm, de punt met alluminiumplaten be
dekt en onderling verbonden door een ste
vige ijzerconstructie, die een luchtgekoelden
motor van 15 P.K. draagt. Van deze motor,
die dus op een soort standaard rust, valt
onmiddellijk door zijn bijzondere con
structie! de daaraan bevestigde propeller
op. De mechanische zeilpropcller! Los daar
voor is een kegel aangebracht, die er voor
zorgt, dat de luchtweerstand op het langge
rekte gedeelte tusschen dc schroefbladen
wordt weggenomen.
Dc geheele boot is zeven meter lang en
weegt, den motor inbegrepen, 375 K.G. Dc
diepgang bedraagt 15 centimeter.
De fantasie richt zich op de torpedodrij
vers; zij maakt deze grooter, voorziet dc
wanden van patrijspoorten en richt het in
wendige met gangen en cabines in
Fantasie, die ik tot werkelijkheid hoop
te maken, zegt de heer Stoete.
Tegen een der wanden van de werkplaats
staat een zonderlig voertuig op drie wielen,
eveneens uitgerust met een motor met pro
peller.
Dat is m'n meetwagen, verklaart de
heer Stoete. Hij heeft, zooals u ziet, een
kleinen propeller van mijn constructie. Hij
is 90 centimeter lang en weegt 7/10 kilogram.
De motor, die hem aandrijft, is slechts 2/4
P.K. sterk. Ilct geheele apparaat weegt 150
K.G. Ik zal u nu dc trekkracht van dat pro
pellertje even doen voelen!
Tien seconden later brult het motortje
zijn lied; terwijl dc propeller met razende
snelheid rondtolt, hebben wij een dwars-
spant van den wagen vastgegrepen om hem
op zijn plaats te houden. Wij slagen er in,
zij het niet zonder behoorlijke krachtsin
spanning.
Nu de boot, zegt de heer Stoet. Wees
zoo goed en ga tusschen de dragers bij het
einde staan.
Even later weerklinkt het brullend lawaai
van den 15 P.K.-motor. De propeller maakt
zijn toerental, dat in snelheid toeneemt als
de heer Stoete, die in den open stuurstoel
heeft plaats genomen, dc gashandlc grooter
zet.
Meer dan op halve kracht mag de motor
voorloopig niet draaien. Desondanks schudt
en trilt de boot en waait ons een stormwind
om de oorenDan treden wc naderbij en
constateeren, dat buiten de schroefbaan niet
dc minste luchtwerveling optreedt.
Proefnemingen hebben aangetoond,
zegt onze gastheer, nadat dc stilte is terug
gekeerd en onze ooren weer op zwakkere ge
luidstrillingen zijn ingesteld, dat uit een
oogpunt van economie en van snelheid mijn
propeller het van alle bestaande typen wint.
Bij gunstig weer ijsgang kan ik
uiteraard niet gebruiken! zal ik begin
Januari 1935 mijn boot, die zich gemakke
lijk demontecren laat. naar het Noorder
Spaarne te Haarlem doen brengen en hem
daar weer in elkaar zetten. Ik hoop dan in
aanwezigheid van autoriteiten en pers, die
mij in een volgboot zouden kunnen verge
zellen, naar Amsterdam te varen. Ik zal
dan bij mijn proefnemingen den mechani
schen zeilpropcller door één van het be
staande type van hetzelfde gewicht vervan
gen. Men kan zich dan over het groote ver
schil in prestatie van beide propellers, bij
toepassing van dezelfde motorsterkte, zelf
een oordcel vormen.
Verticaal omhoog stijgende
„luchtforten"
Het groote nuttige effect, dat aldus dc
heer Stoete zonder groote kosten en moei
lijkheden met den mechanischen zeilpropcl
ler kan worden bereikt, heeft mijn plannen
met de „Bliksemboot" op den achtergrond
gedrongen. Mijn nieuwe vinding do
octrooi-aanvrage is in behandeling be
antwoordt zelfs nog beter aan het gestelde
doel: verhooging van de vaarsnelheid bij
hetzelfde brandstofverbruik. Bovendien kan
zij direct toegepast worden voor de voort
stuwing van luchtschepen en in dc toe
komst voor land- en watervliegtuigen.
De heer Stoete, die, wat den financieelen
kant van de zaak betreft, de volle mede
werking heeft van den heer C. A. B. A. M.
Schade te Haarlem, deelde ons tenslotte
mede, dat ook de kwestie der verdediging
tegen aanvallen uit de lucht zijn vollo aan
dacht heeft. Het ligt in zijn bedoeling om,
na do proefnemingen met zijn boot, een ver
kleind model te construeeren van een z.g.
„luchtfort", d.w.z. een toestel, dat door toe
passing van de nieuwe vinding naar hij
als vaststaand aanneemt loodrecht om
hoog zal kunnen stijgen. In vergroote uit
voering volgens den heer Stoete zouden
dergelijke toestellen, die zich niet in hori
zontale richting kunnen voortbewegen, bij
een dreigenden luchtaanval van vijandelijke
vliegtuigen of luchtschepen boven een
groote stad, op verschillende punten met
groote snelheid omhoog kunnen stijgen,
waardoor de inzittenden in staat zouden zijn
den vijand op gelijke hoogte te bestoken!
Ons past in dit opzicht slechts een af
wachtende houding
Adres van den Kon. Ned.
Middenstandsbond
Aan de Tweede Kamer werd dezer dagen
door het Algemeen Bestuur van den Kon.
Nederl. Middenstandsbond een adres gezon
den, waarin wordt 'medegedeeld, dat men
met groote belangstelling heeft kennis ge-
nomen van de beschouwing, welke sommi
ge leden in het Voorloopig Verelag over de
Rijksbegrooting voor het dienstjaar 1935,
Hoofdstuk Xa hebben gegeven over het ver
richten van arbeid in vrijen tijd.
Met instemming werd geconstateerd, dat
deze leden zich op het standpunt stellen,
dat er met kracht tegen behoort te worden
gewaakt, dat personen, die reeds een vol-
fedige dagtank hebben, in hun vrijen tijd
aan anderen concurrentie aandoen. Terecht
werd opgemerkt, dat nu de werkloosheid
zoo groote afmetingen heeft aangenomen,
optreden tegen dezen misstand dringend
noodlg Ls.
Het bestuur meent to mogen volstaan
met eraan te herinneren, dat reeds her
haaldelijk aandrang is uitgeoefend om tot
bestrijding varj dit euvel te geraken, zoo
noodig door een aanvuJling der Arbeidswet,
waarbij hot verrichten van arbeid na vol
ledige dagtaak wordt verboden.
Met teleurstelling werd echter kennis ge
nomen van het desbetreffendo gedeelto in
do Memorie van Antwoord, waarin de Mi
nister van Sociale Zaken verschillende be
zwaren ontwikkelt tegen ingrijpen op dit
gebied, ofschoon het verschijnsel als zooda
nig door hem minder wenschelijk wordt
geoordeeld. In de eerste plaats wordt hier
bij aangeteekend, dat het beperken van do
vrijheid van het Rijkspersoneel met betrek
king tot het verrichten van nevenwerk
zaamheden een maatregel, welko door
adressant zeer wordt toegejuicht billijk
heidshalve moet leiden tot overeenkom
stige maatregelen t.o.v. arbeiders in het
particuliere bedrijf.
Dat zich bij het regelen van deze materie
bezwaren voordoen, behoeft geen beictsol
te vormen voor ingrijpen. I11 andere opzich
ten heeft de regocring zich door dergelijke
overwegingen van optreden niet laten weer
houden.
In het bijzonder wenscht het bestuur eek-,
ter bezwaar te maken tegen de medndee-
ling van den Minister, dat dc Arbeidsint
spectie den indruk heeft, dat de zgn. beum
hazerij geenszins verontrustende verhou-
dingen heeft aangenomen. Deze indruk is
naar de meening van-adressant volkomen
fout. De crisis heeft er juist toe geleld, dat
dit euvel steeds grooter omvang heeft ge
kregen, ook in den vorm van het stelselma
tig werken onder het normale prijs- en
loonpeil. Daarbij is het opmerkelijk, dat do
klachten, welke voorheen in hoofdzaak uit
werkgeverskringen voortkwamen, thans ook
in toenemende mate door werknemorsorga-
nisaties worden geuit.
Het is dan ook dringend noodzakelijk, dat
te dien aanzien maatregelen worden geno
men. reden waarom het bestuur de Tweede
Kamer dan ook met klem verzoekt in deze
richting werkzaam te willen zijn.
Amsterdam, 6 Dec. Op Zaterdag
avond 2 September van het vorige jaar
werden op dc Botermarkt te Haarlem tweo
personen vcrbaliseerd wegens overtreding
van het ventverbod. Een van de twee man
nen gaf exemplaren van „De Tribune" af,
dc andere man, die naast hem stond, nam
de vijf centen in ontvangst. Deze feiten
waren geconstateerd door den rechercheur,
die het proces-verbaal opmaakte. Uit do
Kantongerecht procedure kwam een ver
volging voort wegens meineed tegen den
man, die de vijf centen 111 ontvangst zou
hebben genomen en die dit ontkende. In
de hierop volgende meineedzaak werd de
man, die dc couranten had afgegeven, als
getuige gehoord.
De verdachte werd vrijgesproken, docli
thans werd een vervolging ingesteld we
gens meineed tegen de getuige-,.couranten-
afgever". Hij had n.l. pertinent verklaard,
dat hij niet had gezien, dat de vrouw hem
iets wilde betalen voor de courant, ook had
hij niet gezegd: „geef het geld maar aan
dien meneer". Noch zou luj met iemand
anders hebben afgesproken om het geld in
ontvangst te nemen om op deze wijze het
eolportageverbod te ontduiken.
Op 6 April j.l. veroordeelde de rechtbank
to Haarlem den man wegens meineed tot
acht maanden gevangenisstraf. Dc man
bleef er bij, de waarheid te hebben gespro
ken, hij kende den anderen man zelfs
niet.
Een vrouw, die een krant had gekocht en
aan den tweeden man bëstaald zou heb
ben, wist zich eerst van do heele geschiede-
is niets meer te herinneren. Ten slotte ver
klaarde zij, van verd. een „Tribune" te heb
ben ontvangen en het geld aan den man
maast hem te hebben gegeven.
Dc procureur-generaal Mr. D. Reilingh
requireerde wegens meineed zes maanden
gevangenisstraf.
De verdediger Mr. P. van 't Iloff Stolk
pleitte vrijspraak.
Arrest 20 December.
„En ik zeg je dat dc afspraak was, daf jij
mij zou vangen IV (Korallaj, j
