1 FILM PUBPIEK HOE HERTA BIJ DE FILM KWAM Boudoirgeheimcn, een nieuwe film met Con stance Bennett Eenige bijzonderheden over Kitty Carlisle, die een hoofdrol vervult in „Moord in de Follies" Een humaan regisseur bij de Warner Bros KITTY CARLISLE ALFRED. E. GREEN LET fERKUNDlGE KRONIEK ROGISTERIJ „DE GAPER" VARIA Constance Bennett, een van Amcrika's meest geliefde actrices en Frederic March, die eveneens een bijzondere populariteit ge niet, vervullen de hoofdrollen in T li e affairs of Cellini, een Twentieth Cen tury film, die binnenkort onder den IIol landschen 1 i lel Boudoirgchcimen door Loet C. Barnstijn in.Nederland zal wor den uitgebracht. De handeling van deze film speelt zich af in Italië, tijdens de renaissance, toen de hertog van Florence, bijgestaan door de beruchte familie de Medici, er den scepter zwaaide De manier waarop dit geschiedde is maar al te bekend en waarlijk niet in overeenstem rning met de beschaving, die destijds reeds op een zeer hoog pijl stond. In deze film wordt de toestand, zooals die toen in Italië was, op zeer uitvoerige en interessante wijze behandeld. Frederic March speelt den rol van Cellini, den beroemden goudsmid, wiens kunstwer ken door dc eeuwen heen nog steeds de be wondering wekken, terwijl de hertogin van Florence, die voor Cellini een groote ge ncgenheid opvatte, wordt uitgebeeld door Constance Bennett. Verdere medcspclcnden in deze film zijn Frank Morgan en Fay Wray. Dc regie werd gevoerd door Gregory la Cava, die in Amerika als een der knapste onder de jonge regisseurs geldt en van wion men hier te lande o.a. De armcndoktci kon aanschouwen. CONSTANCE BENNETT, zooals zij in „Moulin-Rouge" optreedt. Til weinig beroepen komen zulke fantasti 6che carrières voor als in liet métier van filmacteur of -actrice. Menige filmheld werd eens geboren in een onoogclijk achter buurtje; anderen begonnen hun loopbaan als circusclown of voetballer. De eone actrice heeft haar ontdekking te danken aan een schoonheids wedstrijd, de andere behaalde een zwcmkampiocnschap. Zoo zijn er tal van gevallen waarin dc filmroem op dc meest onverwachte wijze of in ongelooflijk korten .tijd werd verkregen. Een voorbeeld van een zeer regelmatige, van den grond af opgebouwde carrière is daarentegen die van Kitty Carlisle, dc jeug dige ster der Paramount, die dezer dagen in Moord in dc Follies (dc origincclc revue film, die tegelijk detective film is) zal debutcercn. Kitty werd geboren in New Orleans ^Louisiana) als dochter van een vooraan staand geneesheer daar Ier stede. Na haars vaders vroegtijdige dood trok zij (acht jaat oud) niet haar moeder naar Europa, waar zij haar gehcclc opvoeding en opleiding ont ging. Als kind ging z.ij op school in liet Chateau Mont Choisi te Lausanne (Zwitserland). Hierop volgden cenige jaren privaatles ie Parijs en Ncuilly (Frankrijk) en tenslotte twee jaar studie aan het pensionaat van Prinses Mestchersky te Parijs. Na nog een jaar in Rome te hebben ge woond om haar kennis van het Italiaansch ie volmaken, voelde Kittv al spoedig be hoefte aan een serieuze levenstaak en be sloot zich te bekwamen tot zangeres en tooneolspcelsler. In Parijs nam zij zangles hij Maestro Cunnelli en kreeg onderricht in de dramatische kunsten van den beroemden Dullin. In 1931 trok zij naar Londen en werd daar hen van de beste leerlingen van Mme. Kas- zowska, een zangleerares van Europceschc vermaardheid, die ook Lotte Lehman heeft opgeleid. Toonoelkunst studeerde zij in Londen aan «Ie Koninklijke Academie en bij de beroemde Engclschc actrice Kate Hork. Ofschoon Mme. Kaszowska gaarne gezien zou hebben, dat Kitty in Europa haar debuut maakte, gaf het jeugdig zangeresje er de voorkeur aan in Amerika haar geluk te beproeven. Maar nog voor zij de oceaan overstak, viel haar dc eer te beurt in het Kensington Palcis voor princes Beatrice te mogen zingen. Voorjaar 1932 voelde Kitty Carlisle ziel voldoende voorbereid om voor het voetlicht to treden, en zoo vertrok zij naar dc Vcr- ccnigdc Staten. Verre van zich volleerd te achten, nam Kittv in Amerika echter direct weer zangles bij Ëstelle Licbling, terwijl zij inlusschon uitzag naar een kans om aan het tooneel te komen. In Juni reeds slaagde zij hierin - ofschoon volkomen onbekend in de Amcri- kaansche tooneelwereld, gaf men haar dc voorkeur boven vele mededingsters om de hoofdrol te zingen in een verkorte weder opvoering van „Rio Rita", de show-operette waarmee Florcnz Ziegfeld zulk een succes had beliaald- Zij* ging met „Rio .Rita"' op tournee met De nieuwste opname van KITTY CARLISLE schitterend succes, acht maanden lang, meer dan 1000 voorstellingen gevend in alio groote steden van Amerika. In den zomer van 1Ö33 accepteerde Kitty het aanbod de rol van Prins Orlofsky in „Champagne, Sec" (een Amcrikaansche be werking van Johann Strauss' operette „Die Flodermaus") te spelen, waarvan op li Oc- iolier de première ging in het Morosco Thea ter te New-York. Geen wonder, dat de actieve Paramount- dircctic onmiddellijk met aanbiedingen los kwam en in November werden de partijen't eens, zoodat Kitty filmactricc werd. Haar eerste film is, zooals wij reeds schreven, Moord in de Follies, waarin haar spel en zang zoo goed voldeed, dat zij een con tract op lange termijn kreeg. Haar volgende film zal zijn She loves mo not, met Bing Crosby en Miriam Hopkins. Dc jongste filmregisseur met een langdu rige ervaring op filmgebied is Alfred E. Green, die door iedereen, die iets niet de Ii 1 in te maken heeft, kortweg „Al" genoemd wordt. Green moet tot een der beste film regisseurs worden gerekend. Hij wist zich deze positie niet alleen door zijn groote fil mische bekwaamheid doch ook door zijn groote menschenkennis te veroveren. Toen li ij nog een jongen was regisseerde hij reeds films en aan zijn uitstekende regie heeft o.a. Mary Picford ook haar succes en bekend heid te danken. De taal, die over de gehcele wereld wordt verstaan is volgens Alfred E. Green de taal van het gevoel. Zij spreekt tot de harten der menscho.n. Deze opvatting komt in elke door hem geregisseerde film tot uiting. In Disraeli belicht hij ons het karakter van den minister-president, die door zijn functie genoodzaakt is zijn gevoelens naar den ach tergrond te dringen, doch hij laat het ons ook van dc goede zijde zien. n.l. daar, waar dc president zijn werkzaamheden beëindigd heeft. Dan zien wij in hem de man, die zich gelukkig gevoelt in de huiselijke kring. In As the earth tu r n s, de film die ons een machtige indruk geeft van het lan delijke leven der hoeren, ruikt als het ware dc meest verstokte stedeling dc morgendauw en do. vo.rsch geploegde aarde. Green heeft thans 26 films voor Warner door dc acteurs hun rollen eenvoudig en menschel ijk te laten vertolken, zoodat ieder die dc film ziel er geheel van onder den indruk moet komen. Zijn humaniteit blijkt ook duidelijk uit de manier, waarop hij in de Warner Bros Studio's met zijn mcnsclicn omgaat. Precies twaalf uur zet hij het werk stop om zijn menschen te laten koffiedrin ken. \a den lunchtijd werkt men meestal door tot half zes. Als het cenigszins moge lijk is, is dc dagtaak hiermede beëindigd. Wanneer een oudere acteur onder zijn leiding werkt, laat Al hem op liet laatste oogenblik roepen, omdat hij weet hoe. ver velend het is ie moeten wachten. Indien het ren jonge speler betreft, die nerveus is en zich niet op zijn gemak voelt, laat hij hem gei ui men tijd voordat hij aan dc beurt is, komen, teneinde met hein vooraf te kunnen repetecren. Wanneer dan de jonge mar in kwestie voor dc camera moet verschijnen is alle angst geweken. Green heeft thans 20 film voor Warner Bros gemaakt en geen dezer films is ooit een dag overtijd klaar gekomen, noch is hij ooit een dollar hoven zijn budget gegaan, hetgeen zoor zeker van beteekenis is. Al heeft veel gereisd en heeft daardoor veel ondervinding en menschenkennis opge daan. Zijn laatste films zijn: Side streets, The merry Frink, House wife, A lost lady on Gentlemen worden geboren. De laatstgenoemde film behandelt het le\cn van vier jonge mannen, die dc universiteit verlaten en die een door depressie geteisterde wereld tege moet gaan. In het naar voren brengen van de karakters van deze vier menschen kreeg Al Green gelegenheid te over ie bewijzen, dot dc laai van het gevoel door iedereen wordt begrepen. Tn ons land zijn dc volgende films, waar van Alfred E. Green dc regie voerde, uitge bracht De p o. r a c h u u t s p r i n g e r, Ge vaarlijke klippen. Dark Hazard, w c r e 1 d k a m p i o e n. Prima Donna, De zilveren dollar en De blonde. Engel. Het dorp aan de rivier, door Antoon Gooien. (Nijgh en van Ditmar NA'. Rotterdam). Men moet niet vragen, of er in dc Bra- bantschc en Limburgschc dorpen aan den bovenloop van de Maas dagelijks helden figuren verschijnen, als die. welke Antoon Coolen ons ten volle uit teekent in zijn creatie van Dr. van Tackc, dc centrale per soonlijkheid, waaromheen zich alle verha len bewegen, die in zijn nieuwste boek zijn samengevat. Het is genoeg, dat er éénmaal een incnscli van zoo groote afmetingen daar in die Maas-vallei is opgestaan om deze veelgelede vertelling tc recht vaardigen. Om aan een schrijver als Antoon Coolen is, het ongegrond verwijt cener aan dc werkelijkheid onevenredige verbeelding tc besparen, moet men zich, aleer men gaat oordcclcn over dit proza, rekenschap geven van de geaardheid van zijn kunst. Antoon Coolen is een schcrp-observcercnd waarne mer en een feilloos uitbeelder van wat hij waargenomen heeft. Er zijn weinigo van zulke waarnemers en uitbeeldcrs in onze literatuur. Maar Antoon Coolen is geen naturalist. Want het naturalisme begeert intensifieering én felle belichting van de zintuigelijk waargenomen werkelijkheid. Een schrijver als Antoon Coolen begeert iets anders. Hij schept een mythe. Hij schept het schoone beeld, den schoonen levens stijl, waaraan het volk. waaronder zijn ver beelding dwaalt zijn eigen natuur herken nen kan. Dr. van Taekc is een mythische figuur. Hij, dc Fries, die te land gekomen is in de Brabantsche gauwen, hij vertoont ons het voor onze tijden verkwikkende beeld, van iemand die edel, die verheven is door den eenvoud van zijn natuur. Er loopt geen enkele kronkeling door dit karakter. Dag en nacht, hij weer en wind is hij op weg om zijn patiënten te helpen. Hij is bekwaam als geen ander. In dc verloskunde is hij een kunstenaar. Zijn lenige, buigzame handen, halen feilloos het leven uit zijn donkeren schoot, telkens en telkens op nieuw. De ingcwikkkeldste gevallen lost hij op, zonder onrust, zonder woorden. Hij heeft bravoure, deze dokter. Maar hij weet tc lijden om zijn bravoure door te trekken tot de uiterste consequentie. Wanneer hij bij een sectie, tengevolge van een onvoor zichtigheid van een collega met lijkengift besmet is, dat door een wond is doorge drongen tot zijn nieren, dan laat hij zich opcreeren zonder narcose, hij rookt, er een sigaar hij en drinkt een glas cognac, en hij blijft kalm en woordeloos, ook al krimpt hij van de pijn. Nog sterker: nauwelijks hersteld, laat hij zich, uit het bed dragen naar een bevalling, en hij verricht, op dc baar liggend, dc verlossing met de oude, onvolprezen bekwaamheid. Bizondere schoonheid en bekoring heeft Coolen aan zijn figuur gegeven doordat hij in haar symboliseering zoo uitnemend is geslaagd. Het uiterlijk van dezen rossigen man, gehuld in den rooden sluikharigen pels die hij eenmaal heeft gekregen bij de geslaagde, moeilijke verlossing van een Russische grootvorstin, van dezen rossigen man met de lange sluike haren op dc rug gen zijner lenige handen. het uiterlijk is volkomen met het innerlijk in harmonie. Hij is een ridder, zonder vrees of blaam, hetgeen dc schrijver met bepaalden toeleg ook heeft tot uiting gebracht, toen hij hem, met hooge rijglaarzen aan op een paard plaatste bij hot afleggen van zijn bezoeken. En zijn zuiverheid en grootheid straalt ook af op zijn onmiddellijke omgeving. Zijn gezin is een stoer en edel gezin. Zijn twee zonen worden Spartaansch opgevoed, zonder dat nochtans de vader ze ooit lichamelijk tuchtigt. Zij zwemmen als rat ten, ze duiken onder dc schepen door, die varen in de Maas, ze schieten een gat in den windvaan op den toren. Zijn vrouw is een zacht, een stil. een weldoend, een verwonderd wezen. Zijn liefde a oor haar draagt het karakter van een heilige teeder- hcid. En nu, tegen den achtergrond van deze in haar diepen eenvoud verheven familie, gaat heel hot bonte Brabantsche leven zich afspelen. Er gebeurt veel in dit bock, en de menschen, die die gebeurtenissen samen stellen zien wij zoo duidelijk, dat het is alsof ze, tijdens de lectuur van het boek in onze kamer binnen komen. Cis den Doove, de strooper, met zijn bruin-gcvlekte hondje. Janus de Hert, de kwaadspreken de en later door een kwaal getroffen boer, Janus van Effen, de molenaar, en het zie lige vrouwtje Manneke, dat ééns In haar leven een misstap beging niet een Rotter- dumschcn rivicrkapitcin die naar haar kwam toegevaren, en die haar besmette met een ongeneeslijke ziekte, de burgemeester met zijn kleine bakkebaardjes, dien dc dok ter hcelcmaal niet lijden mocht, en ten slotte dc plaatsvervanger van den dokter, Dr. Pater, die met hoosaardige onverschil ligheid de praktijk waarnam, waardoor de tegenstelling ontstaat die de figuur van Dr. van Taeke nog duidelijker doet uit komen. Al deze mensclicn zijn verwikkeld in de tragedies, waarin een Brabantsche boeren bevolking verwikkeld kan zijn. Stroopen en gevat worden, moordbedreigingen en afdwa lingen des vlceschcs, ziekte en dood, armoe de, angst voor gevaar. Die tragedies zijn de tragedies, die het leven vanzelf brengt, en die relief krijgen door dc groote tragedie van de doktersfiguur, óók een tragedie die niet ontsproten is aan een bizondere verwikke ling, maar die eveneens uit het leven, het gewone en noodzakelijke leven, waarin wij allen zijn betrokken, zonder dat wij er ons over behoeven te verwonderen, naar voren treden. De dokter verliest zijn vrouw. Is dat op zichzelf tragisch? Neen, het wordt tragisch door de verhevenheid eener hooggestemde en rnct weinige woorden vertolkte liefde Omdat die vrouw dc levens-zenuw was van den alle gevaren en moeilijkheden tarten- den, maar innerlijk kindcrlijk-zachten dok ter, ria&rom is het een groote tragedie, een groot ere tragedie dan een gewoon sterfgeval, hij de gewone en daarom kleine menschen, die wij allen zijn. En daarom hegrijpen wij ook, dat het nu met den dokter gedaan zal zijn. Daarom begrijpen wij, dat hij verstild wordt en eenzelvig en gebogen over zijn boeken, het leven waaraan hij als een held had deelgenomen, is in hem gebroken, om dat dc stille draagster van dat leven van hem is heengegaan. Men kanj.'an cl k,werk„van,Coojlen, maar van'" dit "werk invhet*bizondcr," vaststellen, dot het leven er tot zijn. eenvoud in is te ruggekeerd. Onder de handen van dezen schrijver wordt alles, ook het onwaarschijn lijke, terstond groot, omdat die handen het ingewikkelde niet kennen. De verwondering, die in de oogen glanst van mevrouw van Taeke, glanst ook in het wezen van den schrijver, die haar beeld schiep. En zijne lenige handen halen het leven even argeloos uit zijn donkeren schoot, als dat de han den doen van den dokter, die de gestalte werd van zijne fantasie. Er ligt iels heroïsch in dit hoek. Omdat het uit den puurstcn een voud, uit het onbevooroordecldst aanschou wen geboren werd. Kenmerkend voor dc epiek van Coolen is, dat zij zich groepeert om een gestalte. Dat is haar grondvorm en haar kracht. Dat bindt de verscheidenheid der onderling niet altijd samenhangende verhalen tot een eenheid, dat verheft deze kunst uit het louter anec- dotische tot liet epische, dat geeft aan de lyrische natuurbeschrijvingen die het bevat, een hoogerc functie. Alle elementen van Coolen's talent werken harmonisch samen, omdat zij in de Idee, die zijn doktersfiguur vertegenwoordigt, zijn gesynthetiseerd. En ten slotte is Coolen er, evenals van Schendel niet zijn „Waterman" in geslaagd ons tc geven een hoek. dat Nedcrlandscli is, in den besten, den oppersten zin van het woord. Ik sprak gisteravond met een goeden vriend over het begrip mythe, als een ba- grip dat voor de kennis en voor liet bestaan van een volksziel noodzakelijk is. En wij vroegen elkander, welke dan toch de mythe, het vorm- en stijlgcvcnd beginsel zou zijn van ons eigen volk. Wij kwamen met cl- JULIANAPLEIN 3. Amersfoort. EEN UITKOMST VOOR IEDERE VROUW. Oriënt Henna Shampooing. Verft door gewoon wasschen elk haar in elke gewenschte tint. Onschadelijk 1 0.60. kander evorecn, dat deze volksmythe a oor Nederland versiiiierdcr en daardoor mis schien schooner en dieper was dan voor an dere volken. Ik heb door het lezen van Coo len's bock iets van c'.ic volksmythe gevat. Ik heb de zonen van Di. van Taeke zien duiken onder dc sleepen op dc Maas, cn ik heb ze zien klimmen op den toren, cn ik heb den dokter, onder het mom van zijn grilligheid en kortafheid, in rechte lijn en volgens een in daden zich kenbaar makend beginsel zijn werk zien doen. En ik lieb de schoonheid en traditie gevoeld van het land aan de Maas-oevers, dc angst voor den wassenden stroom cn de poëzie van dc weelde der bloe sems in dc lente, cn de aangrijpende groot heid en teederheid, de rauwe misdadigheid ook, van al die nuchtere, laag bij de grond- sclic kerels om Dr. van Taeke heen, die mij in aanraking brachten met den adem, met dc harteklop van oen volk, dat door de asfal teering en betonbouw onzer steden mij bij lange na niet is vernietigd. P. H. RITTER Jr. „Je moet bepaald bij de film!" hadden do kennissen van Herta Hohcnwald gezegd. Dat vond ze zelf ook cn ze had zich dus on verzettelijk in liet hoofd gezet met behulp van het zilverdoek carrière tc maken. Be gaafd was ze ongetwijfeld en daarbij een zeer aantrekkelijke verschijning slank was ze als Lilian Harvey en mooi als Lil Dag- over. Alles wat er voor dc rolprent noodig was, had zij en waarom zou ze dan niet! En daarom was het juist zoo onbegrijpe lijk, dat niemand haar engageerde. Waar zij zich ook voorstelde, liet bleef bij liet no- tceren van haar naam en adres cn het be leefde doch leugenachtige: „Zoodra men haar noodig had..." Toen zij na cenige maanden haar neef Robert ontmoette, die reeds lang in een commercicclc betrekking bij dc „movies" werkzaam was, cn hem haar nood klaagde, lachte hij haar uit. „Dat je niet geslaagd bent, komt mij ei genlijk zeer natuurlijk voor" zei hij. Je bent net als dc moeilijke kruiswoordraad sels, die heel wat hoofdbrekens vragen om opgelost te worden. Dat interesseert de menschen niet. Ik zou jc wel een goede tip kunnen geven, maar dan moet je- ook precies doen wat ik zeg, hoe dwaas hoe zot het ook mag schijnen." „Alles wat je maar wilt, als liet maar helpt", lachte Herta en zc liet zich nauw keurig instruëeren. Den volgenden dag slenterde David Sil- bermann, dc almachtige directeur-regisseur van de Luna Film-Maatschappij, met Ro bert door de Weddingstraat in Berlijn- Noord. Voor een der vcrvelooze, viesgrauwc huizen bleef Herta's neef staan, wees naar een venster der vijfde verdieping, waar de natte wascli in de wind wapperde cn zei laconiek: „Daar hoven, waar de wascli hangt!" Silbermann voelde niet veel voor de armoedige omgeving. „Ik moet zeggen: U licht smaakvolle sluiphoeken voor Uw ontdekkingen. Ik ben vol spanning naar deze opgraving on der het dak." Zuchtend en zweetend stegen de liet huis binnengetreden heeren do uitgesleten stijle trappen cn landden ton leste voor een op een kier staande deur waarop een strook papier was geplakt, welke vermeldde, dat daar Mina Kaluschke, waschvrouw, woon de. Robert trad zonder kloppen de kamer binnen en wenkte Silbermann hem te vol gen. Een ruimte met een, naar waarheid, schilderachtige wanorde van gebroken stoe len, kookgerei, ongemaskeerde slaapgele genheden, heel en half gebroken kopjes, schoteltjes, bordjes en beeldjes, een tafel en in een antieke, liavelooze kinderwagen twee balkende kinderen terwijl in het open deurgat van het aangrenzende zijkamertje een dikke, verslonsde vrouw aan een kuip stojnd te wasschen. Zij was zoo verdiept in haar arbeid, dat zij de binnenkomende in het geheel niet bemerkte. Aan het venster zat een jong ding van onbepaalden leeftijd, in een ar- mei ijken leunstoel. Zij had verward, zwart haar, geknipt cn opgemaakt la apache, en wiegde in haar armen een huilenden bun del met twee kreeftroode vuistjes. Bij het binnentreden der heeren boog zij zich nog dieper over het kind en stopte stiekum iets in haar zak. Nu bleef de in eenige oogenblikken alles opnemende blik van Silbermann op haar gevestigd. „Allemachtig!" mompelde de filmgewei- dige. In het gelaat van een eigenaardig mooi meisje, stonden een paar diepzwar te oogen, waaruit langzaam twee dikko zware tranen over dc smalle wangen rol den. Daarbij sloeg zij met een moederlijke beweging, als beschermend, haar arm om den kleinen bundel. Silbermanns kunstzin was terstond ge vangen. Hij stootte zijn begeleider aan: „Dat... nee, maar dat is Asta Nielsen en Hcnny Porten in één persoon! Nu kind je, waarom ween je zoo?" wendde hij zich welwillend tot het jonge meisje. Snikkend kwam het antwoord: „Mijn Max is met de roode Frida uit, cn daai heb ik me nu zoo extra modern aoor ge maakt met die afgeknipte haren. Eerst heb ik cr van moeder ransel van gehad en nu zegt-ie „met zoo'n lakkwast als die van jou hen ik dc heele week al uit geweest." Er volgde oen huilbui, die naar Silbcr- mann's vakkundig oordeel gewoon een droom was. Hij kreeg ergens lucht van. Aloud nu eens op met dat huilen, klein tje. Je interesseert me ik ben Silber mann! In mijn volgende film heb ik een rol een prachtrol als voor je geschreven. Je kunt je fortuin bij mij ma ken, meisje!" Het zwartje hoorde, eerst alsof ze zc niet begreep, naar deze beschermende woorden; plotseling sprong ze op, gooide het kind op een stoel en schreeuwde den filipiuaguaat toet „I k naar de film, svaar dc vrouwen zwartsel om de oogen smeren en geen klceren op den -rug hebben! Wat denkt U wel van een fatsoenlijk meisje, U U en reeds dreigden tien wei nig gemanicuurde vingernagels het aange zicht van den directeur. David Silbermann week terug, ofschoon volkomen door zijn kunstenaarsgevoel be- heerscht. „Bobby Anna Sten vam- pen kan ze óók! Inderdaad, een groot ta lent! Ik moet haar voor mijn film heb ben koste wat het will" „Ik ben er anders bang voor," bromde Robert met een blik op de jonge furie, die het. kind weer had opgenomen cn van dc heeren geen nota meer nam. „Het zou het beste voor U zijn, meneer Silbermann, om nu maar heen tc gaan. Misschien kan ik met geduld cn overreding van die bosch- kat weer een madonna maken. Morgen zal ik U bericht zenden, meneer Silbermann," besloot Robert. Terwijl dc directeur de trappen afging schudden liet apachcnmcisje en Robert el kaar vergenoegd dc hand. „Kolossaal, Herta je grime, jc spel en dc mise-cn-scène zijn, naar mijn régie, uitmuntend geslaagd. Zei fs dc uien voor dc tranen hebben jc niet in den steek gelaten! Morgen teekent hij elk contract. Hij had het gemakkelijker cn goedkooper kunnen krijgen, maar dc tegen woordige tijd is nu eenmaal voor roman tiek. Hier vrouw Kaluschke, hier zijn drie mark, voor locaalhuur!" (ILSE v. LAGERSTRöM). VERHALEN DIE WAAR KUNNEN ZIJN Scheikundigen gelden in het algemeen vaak voor een bijzonder slag menschen cn ofschoon dit verschijnsel tegenwoordig niet zoo sterk meer is, zoo mag men van velen der oude, baanbrekende cn leidende schei kundigen gerust beweren, dat zij hoogst origincclc typen waren. Daar hebt u h.v. Vcrzelius, de beroemde Zwecdsche chemist, die afgesloten van dc buitenwereld in een klein laboratoorium zijn klassieken analytischen arbeid voltooide, geassisteerd door zijn eenige amanuensis, in de persoon van zijn huishoudster-keukenmeid Anna. Het Avas in den tijd dat de meening begon baan te breken, dat chloor een zelfstandig element was. Verzelius was jarenlang oen heftige tegenstander van deze chloorthcorie, maar moest tenslotte zijn meening voor de betere prijs geven cn erkennen, dat Avat men voor geoxydeerd zoutzuur gehouden had, in werkelijkheid een zelfstandig ele ment, n.l. het chloor, was. En toen nu Anna op een keer, dat zij bezig was een glazen distilleerkolf om te spoelen, dc opmerking maakte, dat het ding naar geoxydeerd zout zuur riekte, antwoordde de geleerde droog jes: „Anna, je moet nu niet meer van geoxydeerd zoutzuur spreken, voortaan heet dat goedje chloor." Naar het gevoelen der openbare mecning gelden groote geleerden dikwijls als een toonbeeld van onbekendheid met de wereld, die zich ten opzichte van de praktische din gen van het dagelijkseh leven slecht of in het geheel niet Aveten te helpen. En als men hier van een zekeren regel wil spre ken, dan heeft die ongetwijfeld ook zijn uit zonderingen. Een der merkwaardigste daar van is Robert Bunscn, een geleerde wiens wctcnscliappelijken arbeid met onuitwisch- barc letters in de annalen der scheikunde aangeteekend is, die tegelijkertijd echter ook van een buitengewoon originoelen aard was een aard over welks invallen en hande lingen allen zich vroolijk maakten, die met hern in aanraking kwamen. Bunsen vertoef de dikwijls in Zwitserland en nam dan gaarne aan bergtochten deel, ofschoon hij lichamelijk niet altijd in staat was de ver moeienissen tc verduren. „Laat mij asje blieft maar hier," zei hij dan tot liet gezel schap, „bedek mij met boomtakken en haal me op den terugtocht hier weer af. "Kwam het gezelschap dan over een paar uur weer ter plaatse, dan had de geleerde zich intus- schen met de geiten van dc naburige weide kostelijk geamuseerd of een of andere prak tische zaak bestudeerd. Zooals eenmaal het moeilijke probleem, om in een schoone om geving rustende, tegelijkertijd te kunnen slapen en rooken. Hij bemerkte, dat de cenige hindernis die hem in den weg stond, de vliegen waren en ook daartegen vond hij een origineel middel: hii brandde met een sigaar een gat in zijn zakdoek, legde zich dan op zijn rug. bedekte zijn gelaat met den doek en stak de sigaar door het brandgat in zijn mond. Hij toonde het vroo- lijke gezelschap de oplossing van het vraag stuk met den mooien roodzijden zakdoek. Ongestraft, want hij .was ongetrouwd!

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 14