J. A. SCHOTERMAN Zn. Opruiing tot dienstweigering ST. EMIL10N 1929 per flesch fl.45, per anker f 58.— Open brief van Nico van Suchtelen TROEPEN NAAR HET SAARGEBIED DOODELIJK ONGEVAL Onze Postvliegers onderweg NIEUWE BURGEMEESTER VAN ROERMOND WIJNHANDEL GEVESTIGD 1878 - UTR. SIR. 17 TEL. 145 DE KERSTVLUCHT VAN DE UIVER VALSCHE GULDENS WERKLOOSHEID IN DE SIGARENINDUSTRIE HET INSIGNE VAN DE N.S.B. A.M. VAN NiEUWKERK O. - TELEFOON 543 COSV5PLETE WONINGINRICHTING HUMORHOEKJE Hij geeft den Minister van Justitie in overweging of niet een vervoU ging tegen hem dient te worden ingesteld Jhr. dr. Nico van Suchtelen, de bekende auteur en directeur van de Wereldbiblio theek, heeft zich met een open brief gewend tot den minister van justitie. Deze brief, die in Bevrijding, maandblad gewijd aan de vernieuwing van het Socialisme, werd ge publiceerd, luidt als volgt: In het blad „Kerk en Vrede" van 15 No vember 1034 lees ik, dat op den 3den October van dit jaar H. Deutekom, conform den eisch van het O. M. door de rechtbank te Amsterdam wegens opruiing tot dienstwei gering werd veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf. Deze opruiing had bestaan in het verspreiden (niet het schrij ven) van een artikel in „De Syndicalist". De zinsnede, waarop het vonnis berustte, luidde: „Maar dan ligt de weg ook klaar voor ons! Is er één beter, ja is er ook maar eenig ander middel tegen den dreigenden onder gang door nieuwen oorlog, dan het besluit, dien door dienstweigering en staking te ver hinderen?" Excellentie, ik ken den veroordeelde Deu tekom niet en ik sta in geen enkel verband met het Ncderlandsch Syndikalistisch Vak verbond. Ik wensch in deze regelen geen kritiek te oefenen op de Nederlandsche rechtspraak en evenmin mij solidair te ver klaren met de denkbeelden der Syndica listen. Ik wensch mij slechts rekenschap te geven van een gewetensvraag, die naar aan leiding van dit vonnis in mij is gerezen. Ik heb van het geïncrimineerde artikel kennis genomen. Het behelst allereerst een korte uiteenzetting van de gruwelen van den oorlog; een eenvoudig constateeren van overbekende feiten en waarheden, die ieder een, sinds Erasmus ze meer dan 400 jaar ge leden bijna gelijkluidend in zijn geschriften tegen don oorlog opsomt, tallooze malen kan hebben gehoord of gelezen. De schrijver vraagt vervolgens of er misschien iets goeds van den oorlog te zeggen valt: het geen hij, wederom precies als Erasmus, ten stelligste ontkent. Na aldus op een zakelijke, volkomen waardige wijze het probleem te hebben gesteld, komt hij tot de boven aan gehaalde conclusie, die niet hemzelf, maai den colporteur van zijn geschrift in de ge vangenis bracht. Het is echter niet mijn bedoeling hier In de eerste plaats tegen dit onrecht hoewel op zichzelf ergerlijk genoeg te protestec- ren. Ik wil mij bepalen tot de zaak zelf. De tot „opruiing" gestempelde conclusie is naar mijn meening zedelijk onaanvecht baar. En redelijk althans in zooverre, dat er misschien nog wel èndere middelen zou den zijn te vinden, maar zeker geen bétere, geen meer afdoende. En juist in dezen tijd, nu de bcwapenings-industrie, de van haar afhankelijke pers en zelfs sommige regee ringen (de eersten uit lage baatzucht, de laatsten om volgens vanoudsbeproefde tak- tiek de aandacht van hun eigen fouten af te leiden), kennelijk al het mogelijke in het werk stellen om de volksmassa's tot een nieuwen oorlog op te zweepen; zóózeer dat het pacifisme zelfs al kan worden gedood verfd als dwaasheid of als misdaad bestraft; juist in dezen tijd van volksmisleiding op grootste schaal is het meer dan ooit plicht van allen, die nog niet door de psychose van den oorlogswaan zijn aangetast, zich niet alleen zoo duidelijk en krachtig moge lijk tegen dit heillooze drijven te verzetten, maar ook zonder eenig voorbehoud op te komen voor de handhaving van het men- schelijk geweten als opperste zedelijke richt snoer. Wie den oorlog als een volstrekt kwaad heeft erkend, is voor zijn geweten volkomen verantwoord wanneer hij weigert er aan deel te nemen of er toe mede te werken. Zijn weigering is weliswaar een zuiver individueele handeling, over het nut tig effekt waarvan men verschillend zal kunnen oordeelen, doch niemand heeft het zedelijk recht haar te vèroordeelen. Mili taire dienstweigering op grond van reli gieuze of algemeen zedelijke motieven is een volstrekt goede en in den hoogstcn zin voorbeeldige daad, die door een recht dat dien naam werkelijk verdient niet mag worden bestraft. Ook aansporing er toe (ik zeg „aansporing", omdat „opruiing" tot een goede daad taalkundig onjuist is) zou voor een waarachtig recht geoorloofd moe ten zijn. Overigens zou m. i. zulk een aan sporing zelden voorkomen. Hij, die voor zijn persoonlijk geweten het zware besluit neemt tot dienstweigering, zal in het algemeen een te groot besef van verantwoordelijkheid hebben om een ander tot dezelfde daad over te halen. Zijn „aansporing" zal geen andere beteekenis hebben dan: „dit is de weg; ik zal hem volgen; of gij het wilt, moet gc met uw eigen geweten uitmaken." Ook in de veroordeelde clausule lees ik geen andere bedoeling. In het artikel, zoo als het in de „Syndicalist" van 28 .Tuli 1934 voorkomt, lees ik zelfs midden in de kolom, bij wijze van tusschenwerpsel: „Het is verre van ons u „op te ruien". Maar wèl zouden wij u willen voorstellen: moord moord en misdaad misdaad te noe men." Intusschcn is het vonnis geveld. De redac teur van „Kerk en Vrede" vindt daarin aan leiding tot de vraag waarom nu niet ook deze vereeniging, voor welke „dienstweige ring heel eenvoudig betcekent: gehoorzaam heid in den dienst van Christus", ter ver antwoording wordt geroepen. Ik voor mij stel mij niet speciaal op chris telijk standpunt. Maar toch rijst bij mij de zelfde gewetensvraag. In tal van geschriften heb ik van mijn eerbied voor principieele dienstweigering getuigd en veelal in be woordingen die, naar het mij voorkomt, even strafbaar of niet strafbaar zijn als de „opruiing" in de „Syndicalist". Zelfs meen ik mij, evenals alweer voormelde Erasmus, wel eens veel scherper te hebben uitgela ten. U oordeele zelf: In mijn roman „Eva's Jeugd" publiceer ik een brief van cpn dienstweigeraar (pg. 313—317), waarin de onderstaande zinsne den voorkomen: „Ik voel het als noodzakelijk, dat in dezen tlii xan.jyalsche demokratie en zinnelooze emecnschapsaanbidding, eerlijk gedemon streerd wordt door ieder, die tot dit inzicht kwam: dat in de hoogste zedelijke kwesties het individueele geweten zelf onze handel wijze moet bepalen (in casu dienstweige ring) De massa zal nooit anders willen dan zichzelf met edele leuzen opzweepen cn la ten opzwcepen tot haar sadistisch ideaal, den wellust van den moord. Tenzij er ge noeg sterkere individuen opstaan, die den moed hebben haar andere suggesties te ge ven Ik vool het als een onafwijsbaren plicht om als individu eerlijk te zijn... De massa moet lecrcn dat er op het mis dadig „bevelen" van onverantwoordelijke cn huichelachtige machthebbers nog een ander antwoord mogelijk is dan ccn gcclwcc „moe ten doen", namelijk „durven laten" In mijn laatsten roman Tat tvain asi laat ik (pg. 23G) iemand zeggen: „Toch lijkt dienstweigering mij de beste weg, omdat alleen uit de dienstweigering blijkt clat men iets voor zijn ideaal over heeft, desnoods het leven." Kr worden dan enkele praktische bezwa ren tegen dienstweigering opgesomd, waar na de zinsnede eindigt met: „Maar dat behoeft voor den individu geen reden to zijn om niet alvast heel eenvoudig te doen wat zijn geweten hem dringt tc doen" n.l. dienstweigeren). Op pg. 121 van ditzelfde werk prijst ccn „onbekende soldaat", voor vvien ik mij ech ter gaarne aansprakelijk stel, de „gefusil leerde dienstweigeraars" als „de ecnigc waarachtige helden die de oorlog liccfl voortgebracht". Ziehier enkele aanhalingen, die mij bij het doorbladeren onder dc oogen komen; hun aantal is ongetwijfeld nog tc vermeer deren. Excellentie, mijn geweten voelt zich be zwaard door het feit, dat menschcn, die op recht liet goede willen, gestraft worden om uitlatingen, die ikzelf mij sinds jaar en dag in mijn publicaties vrijelijk veroorloof cn dio misschien er toe hebben bijgedragen de overtuiging dier gestraften te vormen. Ik meende daarom verplicht te zijn deze uitla tingen onder uw aandacht tc brengen cn u in overweging te moeten geven of niet ook tegen mij een vervolging wegens „opruiing tot dienstweigering" behoorde te worden in gesteld. Met vcrschuldigdcn eerbied, N. VAN SUCHTELEN. P.S. Tevens verzoek ik allen, wier geweten orn dezelfde reden bezwaard mocht zijn, zich eveneens ter beschikking van de justitie to stellen. Het lijkt mij noodig, gezien*de ver volging waaraan het pacifisme meer en meer bloot staat, dat eens worde uitgemaakt of in deze maatschappij een vrij man, in het waarachtig belang der gemeenschap en op grond van biet te loochenen goddelijke cn zedelijke geboden, nog moord „moord" en misdaad „misdaad" zal kunnen noemen cn zal mogen weigeren een volstrekt kwaad tc bedrijven; dan wel of hij om zulk een weigering behoort te worden gestraft; tot voldoening van die openlijke en verborgen machthebbers, wier „invloed en gezag" over al liet politieke en maatschappelijke leven vergiftigen en die door hun grenzclooze domheid, verblinding en misdadigheid de wereld „opruien" tot oorlog cn naar den ondergang drijven. De regeering heeft het verzoek in gunstige overweging genomen 's-G r a v e n h a g e, 10 Dec. Naar wij vernemen, heeft de Ml* nisterraad de uitnoodiging van den Raad van den Volkenbond tot deelneming aan een interna* tionale troepenmacht voor hand* having van de orde ter gelegen* heid van de volksstemming in het Saargebied, in gunstige over* weging genomen. De definitieve beslissing der Nederlandsche regeering is mor* gen tc verwachten. Burgemeester van Lemsterland om het leven gekomen S c li a r n e g o u I u 111, 10 Dcc. Tegen acht uur hedenavond heeft alhier een ernstig auto-ongeluk plaats gehad, waarbij dc bur gemeester van Lemsterland het leven ver loor. Toen de lieer J. H. Slump, burgemeester van Lemsterland, van een vergadering van dc kamerkringen en statenkringen Fries land van de Chr. Historische Unie te Leeu warden komende, met zijn auto op den weg van Scharnegoutum reed, verloor hij de macht over zijn stuur cn reed tegen een langs den weg staanden boom. Hevig bloe dend en zwaar gewond bleef hij tusschcn de resten van zijn geheel vernielde auto liggen. Op het moment, dat liet ongeluk geschied de, bevond zich niemand ter plaatse. Een In de nabijheid wonend persoon, die de hevige knal had gehoord, welke door de botsing veroorzaakt was, waarschuwde on middellijk de politiek, welke eenigen tijd later uit Sneek arriveerde, vergezeld door een dokter. Per politiebrancard werd het slachtoffer naar het St. Anthoniusziekenhuis te Sneek vervoerd, waar het bij aankomst is over leden. De burgemeester had don leeftijd bereikt van 50 iaar.. 1 Jsvogel Pelik. G—12 Amsterdam Marseille 6—12 Rome 3—12 Athene Mersauiairuh S—12 Cairo 10—12 Gaza Rutlmwelss 9—12 Bagdad 9—12 Boeshir Djask Karachi S—12 10—12 Jodpoer Allahabad Calcutta 7—12 Akyab Rungoon Rangkok G—32 Singapore 5—12 Mcdan Batavia 5—12 A •ek van het eerstvolgende vliegtuig van Amsterdam 13 December Mr. P. J. Reymer benoemd Blijkens de Maandagavond verschenen Staatscourant is Mr. P. J. Reymer, oudsminister van Waterstaat en voordien burge* meester van Hilversum, benoemd tot burgemeester van Roermond met ingang van 1 Januari a.s. Mr. REIJMER Mr. P. J. Reymer werd den llen April 1882 als zoon van een steenfabrikant tc Renkum geboren. Na aldaar dc lagere school tc hebben bezocht^ ging hij naar het gymnasium der paters Jezuitcn te Katwijk a. d. Rijn, om vervolgens aan de Gemeen telijke Universiteit van Amsterdam de stu die van het recht op te nemen, waar hij in 190S op stellingen promoveerde. Aanvan kelijk was hij advocaat en procureur bij hot Notariskantoor van Mrs. Geseling en Bunkers te Amsterdam, doch reeds vrij spoedig in 1910 vestigde hij in Hil versum een eigen advocatenkantoor, waar hij zich later associeerde met Mr. Jacobs. In 1913 werd Mr. Reymer tot lid van de Prov. Staten van Noord Holland, in 1914 tot lid van den gemeenteraad van Hilver sum gekozen. Mr. Reymer bekleedde in Hilversum tal van functies in verschillende vercenigingen, maar het Kamerlidmaatschap, dat hem in 1918 te beurt viel, en zijn latere wethouder schap van Hilversum, noopten hem deze bestuursfuncties neer te leggen. Mr. Rey mer was bovendien eenigen tijd plaatsver vangend kantonrechter in die gemeente. In 1922 volgde zijn benoeming tot burge meester van Hilversum in de vacature Mr. Dr. Koster In verband niet deze benoeming liet Mr. Reymer zich in 1922 niet meer eandidaat stellen voor de Tweede Kamer doch in Maart 1928 aanvaardde hij zijn benoeming tot lid van dc Eerste Kamer. In 1929 werd Mr. Revmer tot Minister van Waterstaat benoemd in hel derde mi nisterie Ruvs do Becrenbrouck. Onder zijn bewind viel het zcndtijdbesluit, waarover zooveel te doen is geweest. DE SNIP NAAR WEST-INDIË Een oproep om bij het ver trek aanwezig te zijn De heer L. C. Prcy. oud-administrateur van financiën van Suriname, verzoekt plaat sing van het volgende: Dc Snip vertrekt in den nacht van Vrij dag 14 op Zaterdag 15 December om half een. Allen, die belang stellen in onze West-In dische gewesten, daar hebben gewerkt of gewoond dan wel door andere banden daar aan zijn verbonden, worden opgeroepen bij dat vertrek aanwezig te zijn. De directie van de K.L.M. heeft medege deeld, daartoe gaarne toegang te willen ver- leencn tot het terrein. Hun aanwezigheid zal getuigen van hun medeleven met deze vlucht, die de oor sprong kan zijn van de totstandkoming van nationaal luchtverkeer naar en in ons West-Indisch territoir. Vertrek naar Indië een dag vervroegd Teneinde dc Indische belanghebbenden een dag langer in de gelegenheid te stellen op de per „UivcK'ont vangen gelukwenschen tc antwoorden, zal in tegenstelling met het geen aanvankelijk werd bericht, de Uiver niet den 20sten doch reeds den 19dcn De cember vertrekken voor dc Kerstvlucht naar Ncderlandsch Oost-Indië. Dc Uiver wordt den 22sten op Tjililitan verwacht; het vertrek voor de thuisreis naar Nederland blijft op den 26sten De cember vastgesteld, in aansluiting op het ochtendvliegtuig der K.N.I.L.M. uit Socra- baja. Volgens het reisschema zal dc Dou glas den 29sten weer in Amsterdam zijn. Dc vlucht van dc Uiver is zooals men weet een extra-vlucht, vallende buiten den gewonen wekelijkschen dienst. Donderdag 20 December vertrekt als gewoonlijk het dienstvlicgtuig van Schiphol, ditmaal de P.ijstvogcl met don lieer A. Viruly als ge zagvoerder. Woensdag 2G December ver trekt gelijk met de Uiver, dc IJsvogcl naar Nederland, gezagvoerder is dc lieer E. van Dijk. De K.L.M. stelt voor dc kerstbrieven naar de Oost kosteloos in het bijzonder voor deze gelegenheid vervaardigd postpapier cn en- veloppes ter beschikking. Alle post voor deze extra vlucht moet voorzien zijn van de aanduiding „Per vlieg tuig Uiver" en bij de frankeering moet minstens één driehoekig zegel voor bijzon dere vluchten gebruikt worden. Breda, 10 December. Zaterdagmiddag werd bij de politie alhier door een winke lier aangifte gedaan, dat een vreemdeling in zijn zaak een valsche gulden in betaling had gegeven. Op 'aanwijzing werd deze man aangehouden cn naar het hoofdbureau van politic overgebracht. Bij fouilleeren werd echter geen valscli geld op hem ge vonden, terwijl hij een aannemelijke verkla- rin; kon geven hoe hij aan liet valsche geld was gekomen. De man, een in Brussel wo nend Nederlander, werd hierna op vrije voeten gesteld. Een paar uur later kwamen bij de politie van verschillende kanten aan giften binnen, waaruit bleek, dat een twee de persoon in verschillende zaken valsche guldens in betaling had gegeven, ook deze man werd aangehouden. Bij fouillccring werden nog ecnigc tientallen valsche gul dens gevonden. Daar ook deze persoon een in Brussel woonachtig Nederlander bleek tc zijn, stel de dc politie zich aanstonds niet die te Brussel in verbinding, met het verzoek de eerst aangehouden persoon, die inmiddels weer naar Brussel was vertrokken, bij aan komst aldaar aan tc houden. Aan het Gare du Nord is deze persoon door dc gerechte lijke politic gearresteerd en, in afwachting van zijn uitlevering naar Nederland, in ver zekerde bewaring gesteld. Niettegenstaande tal van huiszoekingen werden verricht, is de fabriek van valsche guldens te Brussel nog niet gevonden. De guldens zijn buitengewoon goed nagemaakt, zelfs het randschrift mankeert niet, doch zij zijn lichter in gewicht dan dc echte gul dens. Zij dragen de beeldenaar van Konin gin Wilhelmina en het jaartal 1931. HULDEBLIJKEN AAN ALBURY De hoer Sluiters aangekomen Melbourne, 10 Dec. (Reuter). De heer Sluiter is alhier aangekomen en doorge reisd naar Albury, om morgen den burge meester dezer stad een niet goud beslagen voorzittershamer te overhandigen, alsmede gouden en zilveren sigarettenkokers aan dc wethouders cn andere personen voor de hulp, die is verleend aan de bemanning van dc Uiver. Werkliedenorganisaties dringen opnieuw op stopzetting der machines aan Namens de vier samenwerkende werklie denorganisaties in de sigarenindustrie heeft de Nederlandsche R.K. Tabaksbewerkers- bond St. Willibrordus den minister van So ciale Zaken een telegram gezonden, waarin de aandacht wordt gevestigd op de steeds toenemende werkloosheid in do sigaren- industrie. O.a. de laatste twee weken doet deze werkloosheid zich gelden bij de vol gende firma's: Hubers Vormer, Amersfoort, 20 ontslagen. Van Schuppen, Wageningen, 16 uur werk loosheid. Labolsa, Kampen, 35% werkloosheid. Wijtcnburg, Leiden, 1 dag werkloosheid. Witteveen, Utrecht, 1G uur werkloosheid. Gebr. Majoor, Beverwijk, een deel ontslag, overigens 24 uur werkloos. Gebr. Houtman, Den Bosch, 8 ontslagen. Majoei, Reusel, 70 personen 16 uur werk loos. Adressant verzocht spoedige maatregelen tot stopzetting van de machines in de siga renindustrie cn dringt aan op ccn onder houd. Principieel geding voor den Hoogen Raad Dc advocaat generaal bij den Hoogen Raad Mr. v. Lier nam Maandag conclusie in dc zaak van J. J. B., die door dc rechtbank tc Roermond is ontslagen van rechtsvervol ging van het hem ten laste gelegde dragen van een opzichtig politiek onderscheid ings- teeken, in casu het insigne van de N.S.B. Dc officier van Justitie tc Roermond toe kende legen dit vonnis cassatie aan. Mr. van Lier zcide, dat de strekking van art. 435 Wclb. v. Strafrecht is: Uittarting van politieke tegenstanders te voorkomen. Het bedoelt niet het verbieden van het dragen van ondorscheidingstcekenen, welke opvallen door hun proporties of het acstethi- sche gevoel kwetsen en dan bovendien nog uitdrukking zijn van een bepaald staatkun dig streven. Het verbod betreft juist die voor werpen, welke kenmerk zijn voor een be paald staatkundig streven en als zoodanig de aandacht zullen trekken van het publiek. Op dien grond concludeerde Mr. van Lier lot vernietiging van het vonnis, dat de Hoo* ge Raad het bewezen verklaarde strafbaar zal verklaren en een veroordeeling zal uit spieken van 1.— boete. GIFT VAN H.M. DE KONINGIN VOOR DE ZENDING Met groote blijdschap cn dankbaarheid ontvingen de Samenwerkende Zendings Corporaties van H.M. de Koningin een be drag van 1500 in verband met de week van Gebed, Toewijding en Offer. In ver band met de moeilijke tijdsomstandigheden, ook voor dc zonding, heeft het Hare Ma jesteit behaagd de gewone gift ditmaal tot dit bedrag te verhoogen. DE K 13 Van dc K XIII werd het volgende tele gram ontvangen: „Haar plaats te 12 uvtr was 22 graden N.B. 22 XA graad W.L. Hoogo N.W. deining en hoogc zee uit Noordelijke richting. Wind Noord, kracht 7. De zeeën loopen soms op dc brug. Het schip werkt voortreffelijk. Het is afbuiiend weder. Alles wol". Gedurende 14 dagen een bijzondere TAP3JT-, LQOPER- EN KARPETTEN A ANB1ED5NG. Bij al!c Karpetten passende kleedjes cadeau. 5EKENST. LAAN 10 OPGERICHT 1909 NEDERLANDSCHE ROODS KRUIS Installatie Prinses Juliana als voorzitster Het hoofdbestuur van bet Nederlandsche Roodc Kruis deelt ons mede, dat de plechtige installatie van H. K. II. Prinses Juliana der Nederlanden als voorzitster van het Hoofd bestuur oi> Donderdag 13 dezer tc 3 uur ten gebouwe van bet Hoofdbestuur zal plaats vinden. DOOR EEN AUTO AANGEREDEN Et ten (N.B.), 10 Dec. Gisteravond is op den rijksweg Breda-Roosendaal onder Et- ten ter hoogte van de Vaartkant de 73-ja- rige klompenmaker E. van M. uit Etton door een auto van den erhuurder M. uit Roosen daal aangereden. De oude man is in den afgeloopen nacht aan de bekomen .verwon dingen overleden. miner, dat wc hebben." <<5azzet ijioJ Uustraiq) „Hot is toch jammer, dat wc maar cén boom in den tuin hebben."

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1934 | | pagina 6