4000
DE EEMLANDEU
Piantenkw. „Horse Weide"
L. J. LUVOX ZOON
r
Woensdag 12December 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang No. 141
DE VOLKENBOND BLIJFT WAAKZAAM
NIEUWE ZITTING OP
11 JANUARI
HOTELBRAND TE
LANSING
„REDDING VAN DEN
EUROPEESCHEN
VREDE"
FATALE BIOSCOOPBRAND
Succes
Tuin
EENZAAM?
Als ge U zoo voelt, zal cel.
prachtige bloementuin U
warmer stemmen.
Het juiste adres voor aan
leg en plantenlevering
weet U
KRUISKAMP 10.6 AMERSFOORT
VERDWIJNT JEFTITSJ
VAN HET TOONEEL?
Tel. 1788
Tel. 1788
SAITO VEROORZAAKT
OPWINDING
ANTI-POOLSCHE ACTIE IN
TSJECHO-SLOWAKIJE
4 uur 15 min.
EXEMPLAREN
TAXI TEL. 1830
Betrouwbare
onderneming
TEL. 1093 TAXI
41
'e
weerverwachting
AMERSFOORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand f 0.75, per
Weck (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Blcucfclaad franco per post per 3 maanden f 3.-, Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
DDI IC flFR AflVFRTFNTIFN van 1-4 regels f 1.05 met inbegnp van een bewijsnummer
rtllJO UC0 flUVCniCHIIcri e|kefegeI mccr f025 Llefdadigheids-advertentte:i voorde
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—Bewijsnummer extra i 0.05
In verband, met de volksstem
ming in het Saargebicd
Geneve, 11 Doc. (Y.D.) De Yolkonbonds-
jaad heeft hedenmiddag zijn slotzitting ge
houden. Na cenigc besluiten betreffende de
internationale troepen voor het Saargebicd
pielde Bcnesj voor tot algemecnc verrassing
de eerstvolgende zitting van den raad met
Jict oog op de op 13 Januari to houden
volksstemming in het Saargebicd niet, zoo
als eerst bepaald was op 21 Januari, maar
reeds op 11 Januari te doen plaats vinden.
Het \oorstcl wcrcl met algemeene stemmen
aangenomen. De VolkcnbomUraacl heelt
daarmede als zijn mccning doen kennen,
dat het noodzakelijk is den raad in zitting
hijeen te hebben tijdens het Saarplcbisciet,
teneinde zoo noodig snelle besluiten te
kunnen nemen.
In het besluit, dat de raad aannam in-
rake de internationale troepen voor het
Saargebicd wordt dank uitgesproken aan
dc regeeringen van Engeland, Italië, Neder
land en Zweden voor hun deelneming aan
dc samenstelling dezer troepen. Den betrok
ken leden van den Volkenbond wordt ver
zocht alle vcrgemakkclijkingcn voor het
vervoer der troepen en hun verzorging te
verleenen. De internationale troepen zullen
Ier beschikking worden gesteld van dc
Saarrcgccring, die dc volledige verantwoor
delijkheid behoudt voor het in stand hou
den van dc orde.
Dc rcgceringscommissie wordt verzocht
den internationalen (roepen alle facilitei
ten betreffende onderkomen etc. te ver
schaffen. De transportkosten zullen voor zoo
aer zij niet gedekt worden door dc afzon
derlijke staten uit het voor de verkiezing
bestemde fonds worden betaald. De Saarrc-
geering is aansprakelijk voor alle verlie
zen en schade, die de internationale troe
pen zouden klmncn lijden. De regeerings-
cornmissie heeft het recht dc noodige wet
gevende maatregelen te nemen, om dc in
ternationale troepen en hun leden tc bevrij
den van iedere verantwoordelijkheid voor
(•«•u handeling, die gedaan mocht worden
in uitvoering van gegeven opdrachten.
Voor aanvaarding van de resolutie verze
kerde Massigli, namens Frankrijk, dat dit
land' den troepen vrij vervoer door Frank
rijk zou toestaan.
Dc gedelegeerden van Nederland en Zwe
den, clic aan dc raadstafel liadden plaats ge
nomen, verklaarden, dat zij gaarne gevolg
hadden gegeven aan den oproep van den
raad. Daarop werd dc resolutie met alge
meene stemmen aangenomen, waarmede dc
buitengewone raadszitting geëindigd was.
Liet resultaat van Genève
Belgrado. Dc a\ ondbladen bespre
ken thans het resultaat van dc debatten tc
Genève. Zij constatccrcn daarbij, dat liet
Zuid-Slavische volk een eervolle genoegdoe
ning heeft gekregen. In politieke kringen
wordt er dc nadruk op gelegd, dat het be
sluit van den Volkcnbondsraad een ver
gaande ontspanning heeft gegeven en met
verlichting is ontvangen. Met tevredenheid
wordt gewezen op de houding van Frank
rijk en in het bijzonder op de houding van
Laval, die zeer beslist het Zuid-Slavische
standpunt had gesteund en er voor gezorgd
had, dat dc raad ten slotte een besluit nam,
dat Belgrado en zijn vrienden tevreden
moest stellen.
Men heeft echter den indruk, dat dc te
vredenheid der openbare meening niet zoo
groot is. Wel geeft men toe. dat het be
sluit van Genève liet maximum vormt, wat
in Genève te bereiken viel. doch tegenover
dc hooggespannen verwachtingen van hot
Zuid-Slavische volk noemt men het resul
taat toch poover. Zelfs wordt hier en danr
beweerd, dat dc regeering den verkeerden
weg gekozen heeft door zich tot den Vol
kenbond te wenden.
Voldoening in de Hongaar-
scho pers
Boedapest. Dc Ilongaarschc pers
begroet met voldoening dc te Genève gevon
den oplossing van liet Ilongaarsch—Joego-
Slavisch conflict, vooral omdat het dooi
den oprechten vredeswil van dc leden van
den Volkenbondsraad en niet het minst
dank zij de bezonnen houding van Hon
garije gelukt is, dit ernstig gevaar voor
den vrede uit den weg tc ruimen. Hongarije
was bereid, in het belang van den vrede
ook offers tc bréngen.
De Magyar Ilirlap schrijft, dat do over
eenstemming tc Genève twee belangrijke re
sultaten heeft, ton eerste is het oorlogs
gevaar in het Donaugebied uit den weg ge
ruimd, terwijl" anderzijds Jict resultaat is
bereikt op een wijze, die de eer en het
prestige van Hongarije onaangetast laat.
Tal van dooden te
betreuren
Lansing (Michigan), 11 Dcc. (V.D.)
Door onbekende oorzaak is in den nacht
op hedcji in een hotel hier ter stede een
brand uitgebroken, die zich met razende
snelheid uitbreidde cn het gchcele gebouw
dat midden in het zakenkwartier gelegen
was, in de ascli legde. Ilct aantal dooden,
dat hierbij gevallen is, wordt geschat op
minstens zes. Eenigcn hunner konden nog
niet geïdentificeerd worden. Ongeveer 30
personen werden met min of meer ernstige
brandwonden naar het ziekenhuis overge
bracht. Het aantal licht gewonden is zeer
groot. Tijdens don brand speelden zich af
grijselijke paniekscencs af. Ondanks dc
hcerschénde felle koude sprongen cenigc
gasten van hot hotel uit dc ramen in dc
Voorbijstroomcnde Grand Biver. Men is or
Met in geslaagd hen te hergen, zoodat zij
jarnmerlijk verdronken.
Het aantal dooden, dat bij don hotelbrand
alhier gevallen is, is gestegen tot elf. Daar
nog verscheidene personen vermist worden,
zoekt men nog onder dc rockende puinon.
Men vreest, dat in totaal niet minder dan
twintig personen het leven hebben verloren.
Onder dc dooden en vermisten bevinden
zich ook cenigc afgevaardigden van hot
parlement van den staat Michigan.
Naar langzamerhand blijkt is dc
hotelbrand in Lansing (Michigan) ge;
worden tot een ontzaglijke catastro*
phe. Naar de politie verklaard heeft,
worden nog ongeveer 50 pet. van dc
in het hotel logccrendc gasten ver;
mist. In totaal bevonden zich ten
tijde van het uitbreken van het vuur
-00 personen in het hotel, zoodat bij
benadering nog 100 personen worden
vermist. Tot dusverre heeft men
slechts acht van de geborgen lijken
kunnen identifieecren. Vijf hunner
bicken leden te zijn van het parle*
ment van Michigan. Van de vijf an;
dere lijken, die geborgen zijn, konden
de namen nog niet worden vastgc*
steld. De onderzoekingen worden
ernstig bemoeilijkt door het feit, dat
het gastenboek van het hotel ver;
brand is.
De Fransche minister van builcnlandschc
zaken Laval moet na regeling der Jocgo-
SlavischIlongaarschc kwestie tot den I-Ion-
gaarschen minister van buitcnlandsche za
ken Von Kanya gezegd hebben: „Het moet
u thans op grond van den steun, dien wij
Joego-Slavië verleend hebben, duidelijk zijn,
dat de vriendschap van Frankrijk iels
hechts ir. Wanneer gij dat verkiest, zult gij
deze vriendschap mot hetzelfde recht cn in
dezelfde mate verwerven."
De Fransche pers beschouwt het resultaat
van Genève als een versterking van do jio-
litieke positie van Frankrijk, als een goede
inleiding voor het FranschItaliaansclie
contact cn als een versterking voor den Vol
kenbond.
Dc Petit Parisian schrijft, dat Hongarije
zich heeft vastgelegd op een onmogelijk
verdedigingssysteem, doch dat dc Ilongaar
schc vertegenwoordigers tenslotte een tege
moetkomende houding hebben getoond. liet
resultaat is geen vaag document, zooals zoo
dikwijls aan het einde Aan dergelijke be
raadslagingen, doch een duidelijk stuk.
Joego-Slavie heeft met steun \an Frankrijk
en dc Kleine Entente over liet gchcele
front gezegcv ierd.
Ook de Echo de Paris slaat op het stand
punt, dat de Kleine Entente tevreden kan
zjjn cn dat Hongarije aan aanvalskracht
heeft ingeboet.
Het 'bericht uit Genève, dat in het J.ocgo-
SlaviscliIlongaarschc conflict overeen
stemming is bereikt, is ook in de Londcn-
sche pers met groote voldoening ontvangen.
De Times schrijft, dal het bemoedigend is,
dat dc vertegenwoordigers van Frankrijk en
Italië, nadat zij in het begin zoo beslist
voor Joego-Slavië en Hongarije partij had
den gekozen, tenslotte toch uitsluitend naar
een bevredigende oplossing hebben gezocht.
De News Chronicle spreekt van <le red
ding van den Europceschen vrede door den
Volkenbond en van een schitterende recht
vaardiging van de. methoden van collectie-.c
veiligheid.
Acht dooden, Hen zwaargewonden
Madrid, 10 Dec. (V.D.) In dc projectie
kamer van een bioscoop in dc nabijheid
van Tcrucl is gedurende een voorstelling
plotseling brand uitgebroken in het film
materiaal, dat daar bewaard werd. Hel
vuur greep zeer snel om zich been. Onder
de ongeveer 139 bezoekers ontstond een
paniek met het noodlottige gevolg, dat acht
mcnschen werden gedood en tien ernstig ge
n ond
IN DEN
m
CHRYSANTHEMUM INDICUM
Wanneer in het najaar de vorst een ein
de gemaakt heeft aan de bloei der Dahlia s
merken we pas recht welke belangrijke
plaats de Chrysanthemum indicum in
neemt onder de snijbloemen. Immers deze
snijbloem vormt de schakel tusschen de
bloei van Dahlia's en van in bloei getrok
ken tulpen en seringen. Deze Chrysanthe
mums kunnen ook heel goéd door liefheb
bers worden gekweekt. Reeds nu begin
nen we te stekken, aan den voel der plan
ten ontwikkelen zich nu de kort gedrongen
grondscheuten, welke wc als stek gebrui
ken. We snijden deze af lot in den grond
zoodat ze een langte hegbem van 6 tot 8
cM. Van deze stekken plaatsen we een
zevental in een gewone geraniumpot welke
we vullen met bladaarde vermengd met
wat schcrpzand. De aarde wordt stevig
aangedrukt. Nadat we elke pot voorzien
hebben van een eliquet waarop naam of
bloemkleur is aangegeven, plaatsen we de
potten in een gesloten bak, dicht bij het
glas. Gedurende den winter moet deze bak
liefst geheel vórstvrij worden gehouden. In
het voorjaar omstreeks Maart plaatsen we
de stekken elk afzonderlijk in een slek-
potje. Ais grondmcngsel gebruiken we nu
1 deel bladaarde, 1 deel graszodenaarde en
een weinig scherp zand. Weer worden ze
in de bak ingegraven cn zoodra ze zijn
aangeworteld worden nu de koppen inge-
ncpen om verlakte planten te krijgen.
Zoodra het potje geheel met wortels is ge
vuld worden ze overgezet in een Geranium-
pot. Aan het grondmcngsel wordt nu een
deel mestaarde toegevoegd. Ook worden de
scheuten weer ingenepen om ze le doen
vertakken. We plaatsen dc pollen weer in
een bak welke echter steeds mccr wordt
gelucht opdat de planten krachtig op
groeien. Na eenigen lijd blijkt ook deze pot
te klein cn worden ze overgeplaatst in een
pot van 18 tot 22 c.M. Als grondmengsel
nemen we nu 1 deel graszodenaarde, 1
deel mestaarde en een Weinig scherp zand.
Steeds worden de planten vast opgepot.
Intusschen is het Mei geworden en nu
komen de planten nietj meer onder glas
maar worden buiten, ongeveer halverwege
de hoogte van den pot ingegraven. We gie
ten vooral geregeld en zbodra de scheuten
langer wórden moeten'deze aan stokjes
worden opgebonden. Na de eerste helft van
Juni rnogen de scheuten niet meer worden
ingenepen daar ze anders te laat bloeien.
Worden de scheuten langer, dan ontstaan
in de oksels der bladeren zijscheutjes,
welke bij de grootbloemige soorten vroeg
tijdig worden weggebroken. In deze laatste
potten worden de planten ook flink bijge-
mest. Eenmaal per week geven we dan
verdunde koemest waaraan gedurende den
eersten tijd nog een weinig Chilisalpeter kan
worden toegevoegd. Tegen dat nachtvor
sten gaan dreigen plaatsen we de potten in
koude kas of serre, of in de kamer voor
hel raam waar ze nu zullen bloeien.
De felle veroordeeling van
Hongarije te Genève
bleef uit
Belgrado, 11 Dcc. (V.D.) In sommige
politieke klingen tc Belgrado leeft dc ver
wachting, dat dc Joego-Slavische minister
van. buitenlandsclio zaken Jcflitsj zal af
treden, aangezien hij er niet in is geslaagd
voor het forum van den volkenbond een
scherpe internationale veroordceling van
Hongarije door dc mogendheden tc berei
ken. Dc actie voor Jcftitsj aftreden staat
onder leiding van oud minister president
dr. Srskitsj, den oud-minisier van buiten-
lanclsche zaken Marinkowitsj cn verschillen
de anderen.
OPPERBEVELHEBBER DERLNTER-
NATIONALE SAARTROEFEN
Londen, 11 Dec. fY.D.) Ingevolge liet
besluit Yun den Volkcnbondsraad dat een
Britsch officier het bevel zou voeren o\cr
dc internationale Saartrocpcn heeft het
departement van oorlog generaal majoor G
E S Blind in die functie benoemd.-
Binnen> en
buitenland
ti ct. per K.M,
Vraagt prijs van onze 6 A 7 pers. wagens
Vaste standplaats naast bet Tramstation.
Kantoor: Lcusderweg 212.
Bezetting van Noord'Chinu?
Peking, 11 Dcc. (V.D.) De Japanschc
ambassadeur m Washington, Saito, heeft
een vertegenwoordiger van -het blad, de
Evening Bulletin, in Philadelphia, ccn in
terview toegestaan, waarin hij verklaarde,
dat Japan bereid was het bestuur van
Noord-China op zich tc nemen, wanneer liet
dit ter handhaving van den vrede in Oost-
Azië noodzakelijk achtte. Deze houding zou
zich ook bij een eventueel protest of ccn
actie van andere mogendheden niet wijzi
gen.
SAITO
Deze7. Japanschc verklaring trekt hier de
grootste aandacht. Dc ongerustheid met
betrekking lot dc toekomstige Japanschc
plannen die don laatstcn tijd reeds minder
sterk geworden was, is daardoor opnieuw
opgeleefd.
Deze verklaring van Sailo bemoeilijkt
bovendien dc laatste pogingen van de rc-
gecring van Nanking op dc vijfde plenaire
vergadering van dc centrale executieve der
Kwomintang, die "Maandag*geopend is, om
een overeenstemming te krijgen van ge
heel China betreffende een tégenover Japan
verzoeningsgezinder politiek. In regeerings-
kringen verklaart men, dat het feit, dat
Saito juist op dit oogenblik zijn verklarin
gen heeft afgelegd, een weloverwogen ma
noeuvre vormt teneinde, ook een in buitcn-
landsch politiek opzicht effectieve overeen
stemming van het gchcele Chinccschc rijk
te verhinderen.
Dc eerste consequentie zal zijn, dat Noord
China zijn tegenstand tegen de plannen der
Centrale regeering inzake het verplaatsen
van de hoofdstad der provincie Ilopei van
Tientsin naar Paotingfoe zal versterken.
Verder kan verwacht worden, dat tegen
stand zal ontslaan tegen liet scheppen van
zelfstandige groote gemeenten in Peking en
Tientsin en legen de reorganisatie van de
gedemilitariseerde zone van Lustung cn dc
uitbreiding van de/e zone door vrijwillig
verleggen van dó Chinceschc garnizoenen
var. de Xankau-pas naar Tientsin.
Het is nog niet te overzien boe groot de
uitwerking zal zijn van do verklaring van
Saito op dc houding van Zuid-China.
Verschillende Poolschc bladen, o.a. de of
ficieele Gazeta Polska, maken melding van
nieuwe anti-Poolscbc gebeurtenissen in
Tsjecbo-Slowakijc. Tc Tcscbon zou een
hoofdonderwijzer arme Poolsche moeders
van kinderen, die den leerplichtigen leef
tijd nog niet bereikt hadden, zich schrif
telijk hebben laten verplichten om als te
genprestatie voor een slcnnuitl-nering ter
gelegenheid van het Kerstfeest hun kinde
ren hij het bereiken van den leerplichtigen
leeftijd naar dc Tsjechische school te zullen
laten gaan.
Onder hot opschrift „Ken onpartijdige
rechtbank" meldt do Gazeta Polska uit
Makrisch-Ostrau, dat een leerling van het
Poolse! i gymnasium, Trombala, wegens
overtreding van de wet tot bescherming
der republiek tot ccn maand zware kerker
straf en 300 kronen boete is veroordeeld. Dc
president van dc rechtbank was hekend om
zijn anti-Poolsche gezindheid en dc heide
bijzitters waren Oekrainsclic emigranten uit
Poolsch-Oost-Galicic.
LAAG GEEOORTECIJFER IN ENGELAND
Londen, 11 Dcc. (V. D.) Het geboorte
cijfer in Engeland en Wales toont voor het
jaar 1933 een laagterecord van 380.113, of
l i l geboorten per 1000 inwoners. Dit is 1.9
heneden den vorigen laagst en stancl van
1932.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHë
GECONTROLEERDE OPJAAG VAN
Naar buiten
6 ct. per K.M.
Kantoor
Standplaats
Stationsplein
Hotel „Monopole"
BUITENLAND
Ontzettende hotelbrand in Lansing (U.S.A.)
(Eerste Blad, pag. 1.)
Geen Fransche cn Engelscho betalingen
aan dc Ver. Staten.
(Eerste Blad, pag. 2),
BINNENLAND
Minister Merchant: dc spcllingvrcde wint
veld. (Tweede Blad, pag. 2).
Protcstvcrgadering te Den Haag inzake de
verlaging der loonen van liet spoorwegper
soneel. (Tweede Blad, pag. 2).
Zitting der Tweede Kamer.
(Tweede blad, pag. 2).
Overleden Arnold Spoel.
(Tweede blad, pag. 1).
Dc Kerslvlucht van dc Snip cn dc meteo
rologische omstandigheden.
(Tweede Blad, pag. 1.)
Uitvinding van een luchtvcrliitter voor
vliegtuigmotoren-
(Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS
Dc gemeentcbegrooting over 1933.
Eerste .blad, pag. 3),
Dc verhouding NutVolksuniversiteit.
(Eerste blad, pag. 3).
Medegedeeld door lief Kon. Nedcrl.
(j Met. Instituut tc Dc Bilt.
I) Verwachting: Matige tot krachtige, l
V tijdelijk afnemende Zuid-Oostelijke tot y
u Zuid-Westelijke wind, zwaar bewolkt l
met tijdelijke opklaringen, aanvankc-
lijk nog kans op regen, weinig veran-
doring m temperatuur.
Hoogste barometerstand: 763.3 te Riga.
Laagste barometerstand: 725.8 tc Vest-
manor.
Terwijl de lioofddepressic afnam, heeft
zich een diepe secundaire over het Kanaal
gevormd, die zich nog in onze lichting uit
breidt. De lioogc drukking in het Oosten
begint zich weer iets te herstellen.
Aan de Noorschc kust stormt het uit
Zuid-West: over de Britsche eilanden -en
onze omgeving waait liet krachtig tot
stormachtig uit Zuid of Zuid-Oost, in de
Golf van Biscaye uit West. Ten gevolge
van den Zuid-Óostclijken wind is op het
vaste land de bewolking wit afgenomen
en daalde in Duitschland plaatselijk hij
mist de temperatuur tol. onder lietvries
punt. Ook in Polen nam de vorst iets toe.
Zware regen viel om het Kanaal cn. in
Ierland en op de Britsche eilanden valt nog
bijna overal regen. uorloopig is nog on
gestadig weer met tijdelijke opklaring te
wachten.
LANGESTRAAT 49-51 - TELEFOON 190
TRICOTAGE-AFDELING
Goedkope Aanbiedingen
ONDERJURKEN,
DIRECTOIRES,
CAMISOLES.