DE SNIP VAN SCHIPHOL VERTROKKEN
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10, per maand I 0.75, per PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels 1 J.05 met inbegrip van een bewijsnummer
Zaterdag 15December 1934 Uitgave: VALKHOFF Co. - Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 144
Glorieuse aanvang van de
Kerstvlucht naar onze
bezittingen in de
West
Terwijl de regen ge
stadig neerviel, raakte
te 12.30 de P.H.A.I S.
los van Hollandschen
bodem, om koers
te zetten naar hef
Westen
DE SNIP VORDERT
INDRUKKEN VAN
SCHIPHOL
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
weck Cmet gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»* T~YTCj^ H"A Tk./4"T A TWTT"^T~^ "|~*V 1 elke regel meer f 0.25. Llefdadighclds-advcrtcntiën voorde
Binnenland franco per po.it per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05 8 IJ I r\ fl I J T /I-A helft van den prijs. Kleine Advertentlen „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.—. Bewijsnummer extra 0.05
Schiphol, 14 Dcc. Het
ccne luchtvaartcvcnement in Nc*
dcrland volgt op het andere.
Nauwelijks is de „Uiver" terug
van haar fantastische recorcLreis,
nauwelijks zijn de huldigingen en
festiviteiten, waarvan Parmentier
en de zijnen het middelpunt was
ren, voorbij, of de „Snip" staat
weer in het centrum van de bes
langstelling.
De „Snip" staat klaar voor zijn
\erre vlucht over landen en rivie»
ren, over bergen cn zeeën, naar
onze koloniën, welker naam nog
niet hecht en onverbrekelijk met
de luchtvaart is verbonden. De
„Snip" zal binnen enkele uren
den sprong naar de West wagen.
Onze auto snelt door den donkeren nacht
(Ie Amstcrdamsche luchthaven tegemoet;
auto's, bussen en fietsen, zij alle schijnen
vanavond slechts één doel ie hebben: de
werkende lichten van Schiphol. Schiphol
en het vertrek van den blauwen K.L.M.-vo-
gcl met zijn koene bemanning: Hondong,
Van Balkorn, Stolk cn Van der Molen. Uren
"voor liet vertrek, dat 20 minuten na mid
dernacht zal plaats hebben, is het al druk
op Schiphol. De verkeerspolitie heeft, in sa
menwerking mot don Burgemeoster van
Haarlemmermeer de vereischtc maatrege
len getroffen. De belangstellenden kunnen
de „Snip" gadeslaan op een afstand van
cehige tientallen meters, achter een hok,
dat voor het restaurant is aangebracht.
Aan de andere zijde van dit hek is slechts
plaats voor autoriteiten, bemanning en ge-
noodigden. Op Schiphol wordt het verkeer
geregeld door de politie van Haarlemmer
meer en door ruim 20 manschappen van
cle Amstcrdamsche politie.
Tegen tien uur wordt het in het Scliiphol-
restaurant drukker. Ook de hal is ingericht
voor de ontvangst van de gasten, die den
Kcrstvliegcrs een goede reis cn behouden
aankomst toe willen roepen. Vele K.L.M.-
vliegers met hun familie, leden van Aero-
clubs, enkele militaire vliegers en een groot
aantal luchtvaartenthousiasten zijn weer op
de Amstcrdamsche luchthaven biiccn, even
als een aantal oud West-Indisch gasten.
Op het groote hord in dc hal, waar de ver
trektijden cn aankomsten van de vliegtui
gen staan aangegeven, is bovenaan, heel
nuchter weg, vermeld, dat de „Snip", de IS,
te nul uur twintig naar cle West zal ver
trekken. Het woord Batavia anders wor
den hier de Indië-vluchtcn aangekondigd
is vervangen door „West-Indië". Buiten het
stationsgebouw is het nog stil. Dc koude,
wind houdt het publiek nog van het terrein,
vanwaar wc over cenigcn tijd den start
voor dezen stoutmoedigen vlucht zullen
gadeslaan.
De Snip staat nog in de groote loods cn
de laatste voorbereidselen worden getroffen
voor liet uur van vertrek, dat nader en
nader komt.
In de cabine
Wij hebben nog een kijkje genomen in de
cabine. Deze cabine ziet er heel anders
uit dan wij die van dc verkeersvliegtuigen
gewend zijn. Er zijn vier extra benzine
tanks ingebouwd en een extra oliereservoir.
Als gevolg hiervan kan de „Snip" 1700
K.M. langer achtereen vliegen dan in ge
wone omstandigheden het e-e\al zou zijn.
Dc machine is voorts uitgerust met extra
zware motoren, dit met het oog op de start.
Ook zijn verstelbare luchtschroeven aange
bracht. De radio-installatie is naar achteren
verplaatst. Voel ruimte en comfort blijven
cl* voor de vliegers niet over en van slanen
zal wel niet voel komen. Op den flank van
dc machine, die niet meer in Holland terug
zal komen, lezen we „HollandWest Indië"
Op het terrein zijn bij de afscheiding,
waarachter het publiek staat, dc machtige
legerschijnwerpers opgesteld, die zoo direct
den koenen vogel in een zee van licht zal
doen baden, voor zij in liet nachtelijke duis
ter haar weg naar iu?t Zuiden zal zoeken.
Verder staan daar opgesteld de auto's met
film- en geluidopneminginstallaties.
In het restaurant en in dc hal wordt het
steeds voller.
Er heerscht hier een eelitc sfeer, die wij
kennen van vroegere groote gebeurtenissen
hij de K.L.M.
Aanwezig zijn o.a. de hoeren W. B. Cham
bers, directeur van hel Bureau v. Handels-
inlichtingen cn Secretaris van dc. cst-
Indische Kamer: Jules Erl. Gerzon, voor
zitter der afdceling Amsterdam van hol
Algemeen Nederlandsch erbond, C. K.
Kesler, secretaris: Mr. J. W. te Winkel,
penningmeester en cle leden M. Gohlcnbcrg
en J. 6a jen laan. -voorla W. B. Minkman,,
oud-hoofdagent van den Koninklijk Wcst-
Indischen Maildienst, vertegenwoordigend
de commissie NederlandCuracao 1031
1931.
Wij hooren, dat ook Minister De Wilde
verwacht wordt, evenals dc directeur der
P.T.T.; Ir. Danime.
Te omstreeks half twaalf wordt medege
deeld, dat nog poststukken met dc „Snip"
medegegeven kunnen worden.
De machine startklaar
Om kwart voor twaalf staat dc machine
startklaar op het platform; de enorme jupi-
terlampcn zetten het toestel in feilen schijn
terwijl dc regen
kletterend op dc
vleugels valt. Hon
derden cn nog eens
honderden staan nu
langs dc hekken in
gespannen verwach
ting, cn ook op liet
platform der genoo-
digden is het druk,
zoodat men zich ter
nauwernood 'n weg
kan banen. Dc vlie
gers ontvangen hun
laatste instructies.
De weerberichten
schijnen verre van
gunstig tc zijn, er
is een depressie van ernstigen aard op
komst, en hier cn daar wordt zelfs gefluis
terd, dat dc start wel eens uitgesteld zou
moeten worden.
Dc voorbercidiingen gaan echter door, de
persfotografen storen zich ook niet aan het
slechte weer cn voortdurend flitst het mag
nesiumlicht op. De spanning stijgt met de
minuut.
Om twaalf uur wordt dc voor-verwar
mingsmachine in werking gesteld; zij blaast
warme lucht in dc cylinders, die daardoor
op temperatuur worden gebracht.
Dan komt onder daverend ges
juich dc bemanning naar voren,
Hondong en Van Balkom voor*
on, daarachter dc marconist Van
der Molen cn dc mecanicien
Stolk. Een laatste afscheid van
familieleden, gejuich en gewuif
van het publiek.*
Plesman treedt naar voren,
kort cn kernachtig als steeds is
zijn afscheidswoord:
Jullie ziet, hoe iedereen hier
met jullie meeleeft. Wij vertrou?
wen op jullie cn op dc machine,
goede veis en behouden aan*
komst.
Dc piloten nemen plaats in de cockpit.
Van der Molen zit al achter de radio, dc
kappen worden van do motoren genomen,
startpatronen knallen en eerst aarzelend,
weldra vlugger, en vlugger, suizen de
schroefbladeren door den donkeren De
cembcrnacht.
De starttoren geeft het signaal en clan
is liet groote moment aangebroken.
Langzaam schuift dc machine
weg, om naar den rand van het
vliegveld tc taxiën.
Het is dan 12.27 uur.
Heel in de verte draait het
toestel.
Met daverende motoren en paar*
se vlammen schietend uit den
uitlaat rent liet nu recht op de
toeschouwers aan. Steeds groo*
ter wordt- de snelheid. £n om
precies half één is de P.H.A.I.S.
los van den grond.
Liiaj? over de mcnijrte dineren en dende
ren (io zware motoren, ui stadie verheft
zich het toestel, nagestaard door duizenden,
die naar Schiphol waren gekomen om dc
Snip en haar wakkere bemanning uitge
leide te doen.
De Kerstvluclit van dc Snip is aangevan-
Bij liet vertrek waren nog aanwezig be
halve dc reeds genoemden: generaal Snij
ders, Ir. Stephan, Guillonnard, de hotter-
damsche stationschef Tolk en voorts nog
vele autoriteiten.
BIJ DE ILLUSTRATIES
Bovenaan links de bemanning van de Snip
voor haar toestel. Rechts de gezagvoerder
Hondong. In het midden dc Snip in
de lucht.
De radiodienst van het persbureau Yaz
Dias deelt mede het volgende telegram van
de Snip te hebben ontvangen:
Om 1.10 Gi!zc*Rijcn gepasseerd
Om 2.08 is dc Snip 20 K.M.
West-NoordsW'est van Luik ge*
passccrd.
Om 2.12 uur was het toestel
5 K.M. Wcst.-NoordAVest van
Hoci.
Om 3.15 bevond de Snip zich
20 K.M. ten Oosten van Parijs.
Amsterdam, 15 December. Dc radio
dienst van het persbureau Vaz Dias heeft
gedurende den gchcclcn nacht de telegram
men van den marconist van de Snip, Van
der Molen, kunnen volgen. Volgens deze be
richten vloog dc Snip om 5.35 liur (A.T.)
over Boannes cn tc 5.50 uur over Munt el i-
mar, in de richting van Marseille.
Dc K.L.M. deelt mede dat do Snip heden
ochtend om -S.17 uur ie Marseille is geland
lot het bijvullen van benzine.
Do Snip is om 9.13 uur (A.T.) van Mar
seille vertrokken.
(Van onzen verslaggever).
Het vertrek van ccn vliegtuig
van Schiphol, waarmee het een
vlucht begint van nationale bc?
tc&kenis, is altijd opnieuw een
bijzondere en ontroerende plcch*
tighcid. Dc belangstelling van
duizenden, die ondanks het slech?
te weer op Schiphol waren, cn
an tienduizenden, die door de
radiouitzending op verren af*
stand nog getuige konden zijn
van het vertrek, ging ook ditmaal
weer naar Hondong cn zijn mans
nen uit.
Rond het vliegtuig was langen
tijd voor het vertrek een dichte
menigte van afscheidsnemende
vrienden cn kennissen, van auto*
riteiten cn K L.M.svlicgers. Het
luchtvaart-wereldje, dat een
aparte kring van bekende gezich?
ten vormt, was au grand corns
plet aanwezig, geschaard rond
de voor het vertrek gereed staan?
dc Snip.
Hoecis lang voor den sta.rtti.id naderde
was het op Schiphol een geweldige drukte.
l)e vliegers werden van alle kanten bele
gerd met uitgestoken handen van gcluk-
vvensclicndc hiclitvaartenlliousiastcn, die
weer en wind hadden getrotseerd om hen
een vaarwel toe to roepen, liet was er
druk, zoodat zelfs Minister dc Wilde
slechts met moeite zich ccn doorgang kon
banen in hot drukke restaurant naar do
verzamelplaats der genoodgden. Daar stond
Hondong langen lijd met dc autoriteiten,
die door directeur Plesman cn havenmees
ter Thomson ontvangen werden, te praten
cn daar waren ook de Vrouwen van dc bc-
manniing, de hun ontroering niet verbor
gen. liet was voor bon dan ook wel een
heel bijzonder afscheid cn het is te begrij
pen, dat het hen zwaar gevallen is, hun
mannen in dc Snip tc zien verdwijnen
voor zoo langen tijd.
In dc regen voor dc ruiten van hel ver
trek, waar dc wecrberichtcndienst gevestigd
is, verdrongen talrijke kijkers elkaar, om
eon laatste blik tc kunnen slaan op Hon
dong, terwijl hij met de weerkundigen de
berichten bestudeerde. Ook Van Balkom
trok veel belangstel-
li n", toen hij in de
douaneloods de pa
perassen in orde
bracht. In den vorm
van 'n Kerstpakket
werd aan Jan van
Balkom ccn fraai
geschenk met Kerst
tulpen overhandigd,
alsmede vele tele
grammen van oud-
clubgcnooten uit
zijn studententijd.
Het moet voor Van
Balkom wel een
groote voldoening
geweest zijn, dat
het moment gekomen was, waarvoor hij
zoo langen tijd aan de voorbereidingen ge
werkt liad, hetgeen op zijn nog jeugdigen
leeftijd een zeer verantwoordelijke arbeid
beteekende.
Aan de bemanning werden trouwens nog
vele geschenken van familie cn anderen
overhandigd. Bijzonder vermelding ver
dient daarbij een prachtige verrekijker met
oorkonde van het Algemeen Nederlandschc
Verbond.
Bond de kring van bekende figuren in
de luchtvaartwereld verdrongen zich dc
belangstellenden, die elkaar dc groote man
nen van dc K.L.M. aanwezen, zooals Par
mentier en Moll, Virtily, terwijl er ook vele
bekende sportvliegers cn militairen de Snip
een goede reis Kwamen wenschcn. Daaron
der was de Indië-x licgcr Koppen, een der
eersten, die naar onze Oost is gevlogen.
Wanneer hel gioote oogenblik, waarop dc
Snip in liet luchtruim zal opstijgen, is ge
naderd, staat er rond do bemanning naast
het vliegtuig een dichte menigte, die hen
met goede xvenschen, handdrukken cn ge
schenken overlaadt. Het gelukt directeur
Plesman slechts met de grootste moeite een
ruimte vrij tc maken om de talloozc foto
grafen gelegenheid tc geven het vertrek Ie
vereeuwigen. Er heerscht een enthousiaste
stemming onder dc omstanders en ook de
bemanning ziet cr zeer opgewekt uil.
De ruimte, rond het toestel gemaakt, stelt
dc mecano's in staat te beginnen met de
voor verwarming van de motoren met de
vvarme-lucht-installatie. Dc motoren worden
niet een lange slurf verbonden met dc ma
chine, die hen op temperatuur zal brengen.
Dan nadert het groote moment, de motoren
worden ontdaan \an dc hoezen en men slaat
hen ccn voor een aan. Dc eerste motor da
vert over het terrein, de omstanders wijken
verder van het toestel, dat nu geheel vrij
komt tc staan in het felle licht dor schijn
werpers.
Het aanslaan der motoren brengt ccn op
gewonden stemming. Een enkele slaat nog
even af, maar dan zijn alle drie op gang en
doen hun schroeven rondrazen met donde
rend geweld. Dat is een ontroerend oogen
blik, men voelt dat het nu nog slechts en
kele minuten zijn, voor het toestel over dc
menigte heen den weg door het luchtruim
kiezen zal naar Zuiden, naar onze landgc-
nootcn in een verafgelegen werelddeel.
Op dergelijke oogenblikcn is men zich be
wust van het groote, dat hier verricht wordt,
van dc bctcckcnis, voor alle Nederlanders,
van het xverk van dc K.L.M. cn haar vlie
gers. Veler gedachten gingen daarbij onge
twijfeld uit naar dc mannen, die nog zoo
kort geleden dc Uiver op een roemrijke
vlucht naar Australië voerden, cn naar dc
mannen, die met die Uiver oxer enkele da
gen* xveer een snelle vlucht zullen maken,
dat dc KerstpoSt en de Nicuwjaarsxvenschen
voor dc Oost.
Ook dachten zeer velen aan het gevaar
dat deze tocht van de Snip met zich bren
gen moet, daar er ccn zoo langdurige
Oceaan-oversteek aan verbonden is. Er
zijn dan dc volgende xvcck twee toestellen
van de Nederlandschc luchtvaarders op
weg in bijzonder bctcekenisvollc vluchten,
dc ccn naar dc West, dc ander naar dc
Oost.
Zoo bracht dan ook dat korte oogenbük
voor dc start, waarin de motoren van dc
Snip het luchtruim vulden met hun geda
ver, ccn groote ontroering onder de duizen
den, die zich bewust waren van hun deel
als Nederlander in hetgeen hier giue ge
beuren.
ITet is 12.30 gexvorden cn eindelijk'
is de Snip gereed voor liet vertrek. Do
bemanning heeft het afscheid nemen beëin
digd, dc deuren zijn gesloten en dc vier
vliegers hebben hun plaatsen ingenomen.
De motoren overstemmen het gejuich van
de menigte, wanneer dc startblokken weg
gehaald zijn en het toestel langzaam in bc-
xveging komt.
Het groote gevaarte, waarvan dc afme
tingen nog duidelijker spreken, wanneer
het op cenigcn afstand gekomen is, tax iet
langzaam naar het punt van starten. De
duizenden zwaaien, teruggegroet door de
piloten vanuit de cockpit en door van dei-
Molen cn Stolk door het raam van de
cabine.
Dc omtrekken van liet toestel vervagen
in dc duisternis van het groote vliegveld.
De groote afstand doet zelfs het geluid der
motoren bijna niet meer vernemen. Tot dan
eindelijk het zoeklicht van dc Snip inge
schakeld wordt, de motoren weer hun lied
in dc ooren der juichende en zxvaaiende toe
schouwers daveren en hel toestel over de
duizendkoppige menigte heen do lange reis
aanvaardt.
Het is, ondanks de beklemming van het
afscheid, toch ccn feestelijke stemming, die
de achterblijvende!! bezielt. Want zij weten
dat hier xveer iets grootsch verriciit gaat
worden door de mannen van de K.L.M., dat
de naam van ons landje, dat op luchtvaart
gebied zoo groot is, weer eervol genoemd
zal worden. Immers, allen bezielt een vast
vertrouwen op dn goede afloop van dit on
dernemen en aller verwachting gaat uit
naar nen blijde aankomst in dc West. Dat
in ieder geval is aller vurige xvenseh, die
tot, uiting kwam in een geweldig enthou
siasme. toen tie Snip van Schiphol den
tocht door het luchtruim begon.
Groot als daad en als grondslag voor ver
deren arbeid is do vlucht. die dc Snip ver
lichten gaal. 1-Iet zal bij hun moeilijk cn
gevaarvol xverk voor do bemanning van dc
Snip oen groote steun zijn. dat hen zoo
duidelijk blijken kon. hoezeer geheel Ne
derland met hen meeleeft.
(Zie vervolg op pagina 2.).
