GROOTE ROUW OVER DE UIVER
K.L.M. zwaar getroffen
I! M. H. van Raalte
LEEUWERIK IN ROME
Onderzoek naar de oorzaak
HOE HET GEBEURD
ZAL ZIJN
Uiver kon Rutbah niet vinden
NOG POST GERED?
Uiver vermoedelijk bij nood
landing verongelukt
DE KONINKLIJKE FAMILIE
UIVER
DE ONDERGANG VAN
DE UIVER
II Afd. Bonnet er ie
M. H. van Raalte
Het Porseleinhuis
Langestr, 2-4 Tel. 525
Het, stoffelijk overschot zal naar
Caïro worden overgebracht
De vertegenwoordiger der K.L.M.
te Bagdad, de heer Peters, is Vrijdags
morgen te Rutbah Wells aangekomen
en zijn telegram bevestigde, dat de
passagiers en de bemanning van het
vliegtuig zijn omgekomen.
Het stoffelijk overschot is door den
medische hulpdienst van de Roval
Air Porcc naar het fort gebracht.
Dc lieer A. Plesman verklaarde na ont
vangst van de bevestiging, dat door liet ver
lies \an deze bemanning dc K.L.M. vier
zeer bekwame menschcn armer is gewor
den. Dc lieer Plesman drong er voorts nog
op aan, dat men op dit oogenblik geen de
finitieve reconstructie van liet ongeluk moet
geven, omdat het ten zeerste gcwensclit is,
het onderzoek, dat do vakmcnsclicn zullen
instellen, af te wachten.
Leeuwerik te Rome
Dc K.L.M. bericht, dat de „Leeu*
verik", die heden van Schiphol is
vertrokken, tc Rome aangekomen is
Vrijdagmiddag om 15.16 uur.
Groole deelneming
Een stroom van bezoekers kwam in den
loop van den ochtend ten kantore der
K.L.M. om hun deelneming te betuigen met
den droeven afloop van den Ui\ er-tocht
Minister Kalff bracht al spoedig den dircc
leur Plesman een bezoek en uitte zijn diep
meegevoel met het gebeurde.
De Minister vond het zeer rampzalig en
zcidc, dat hij evenals ieder ander diep be
sefte, dc groole slag, welke ons land en do
nationale luchtvaart heeft getroffen.
Voorts kwamen nog de president-commis
saris, ir. Wurfbain, de waarnemend-direc
teur van den Luchtvaartdienst, de heer van
Edo van den Palts, dc secretaris-generaal
van dc I.A.T.A.. Jhr. van den Berch vun
Heemstede, de Oostenrijksche zaakgelastig
de, de lieer Alexich en dc voorzitter van de
Kon. Ned. Vcrceniging voor de Luchtvaart,
ir. de Vogel en vele anderen.
Het bestuur van den A.N.W.B., Toeristen
bond van Nederland, beeft aan dc K.L.M
een telegrafische betuiging \an deelneming
en rouwbeklag gezonden.
De bemanning van dc Snip. d«e haar
loclit over den Oceaan zoo gelukkig vo!
bracht, alsmede de K.L.M.-vertegenwoordi
ger in Paramaribo, zonden telegrammen,
waarin zij uiting geven aan de droefheid
over het slot van hun collega's en vrienden.
Voorts zijn cr nog van verschillende bui-
tenlandsche luchtvaartmaatschappijen tele
grammen ingekomen, waaronder een van do
Imperial Airways, dat zeer hartelijk
was.
Dc feestvreugde in Paramaribo over
ile. veilige aankomst, van de „Snip"! welke
gisteren op zoo enthousiaste wijze was in
gezet, is thans geheel gedempt door hel
treurig bericht omtrent dc ramp met dc
„Uiver". Alle verdere feestelijkheden zijn
afgelast.
Zoowel dc bemanning van dc ..Snip" als
dc bevolking is diep onder den indruk.
Zaterdagmorgen vertrekt de „Snip" naar
Curacao met de dochter van den Gouver
neur als passagierc.
Parmenlier en Moll
Wij hebben nog een koit onderhoud ge
had met den heer Moll, die op de histo
rische vlucht van dc „Uivcr" van Londen
naar Melbourne als tweede piloot heeft ge
fungeerd. De heer Moll was diep onder den
indruk van de ramp, welke het. vliegtuig
en de inzittenden getroffen heeft. Giste
ren, zcide hij, ben ik met Parmcnticr
en de anderen aan boord van een der boo
ten der Maatschappij Zeeland uit Londen
teruggekeerd. Wij hoorden op het schip, dat
#er iets met de „Uiver" aan de hand moest
'zijn. doch wij dachten dat er slechts een
radio-defect was opgetreden en alles wel
terecht zou komen. U begrijpt hoe wij van
het bericht van de ramp geschrokken zijn.
Wat is Uw indruk?
Daarover valt feitelijk heel weinig te
zeggen, ofschoon wel vast staat, dat de.
„Uiver" in een ontzettend noodweer heeft
gezeten. Beekman was een zeer voorzichtig
en uiterst bekwaam piloot, die m alle om
standigheden wist tc handelen. Ei kan na
tuurlijk van alles gebeurd zijn «»n ook mij
lijkt het waarschijnlijk, dat dc machine
waarin ik steeds het volste vertrouwen heb
gehad door den bliksem is. getroffen,
waardoor vitale doelen in ongcrccdc zijn
geraakt en men het vliegtuig niet meer in
de hand heeft gehad.
Er valt op het oogenblik niet anders te
doen dan dc officicelc berichten af te wach
ten, vooral ook die van dc menschcn van dc
„Leeuwerik".
Zoodia Parmenlier dc jobstijding gehoord
had, was hij diep onder den indruk naar
Schiphol gegaan.
Wij waren in de gelegenheid hem zijn
indrukken te vragen over het ongeluk met
de „Uiver". de „Uivcr" was tenslotte een
stuk van zijn leven.
Het is, zoo zeide dc hoer Parmenlier. ont
zettend jammer, dat hef zoo gcloopcn is..
Wij moeten onze beste vrienden missen en
de machine, die zoo'n mooien indruk in de
wereld heeft gemaakt, zijn wij kwijt. Daar-
Plesman
mee is een deel van liet werk, tot dusver
verricht, verloren gegaan. Het is natuurlijk
niet mogelijk zich voor te s'ellen wat er
eigenlijk gebeurd is, alvorens er een nauw
gezet onderzoek heeft plaats gehad.
Voor mij staat vast, dat het niet aan de
machine heeft gelegen, want deze heeft on
der de zwaarste omstandigncden haar
plicht gedaan. Ilct zal wel te wijten zijn
aan den invloed der elementen, waartegen
zelfs de sterkste machine en de beste pilo
ten niet opgewassen zijn.
Stoffelijk overschot
Reuter meldt uit Amman, dat het
stoffelijk overschot van de slachtof*
fers van het ongeluk van dc Uiver
met een vliegtuig van dc Roval Air
Force naar Cairo zal worden overge*
bracht.
De gang van zaken
liet onderzoek naar de oorzaak van dc
ramp is in vollen gang. Men heeft ook de
seinboeken van dc marconisten in Rutbah,
Bagdad en Gaza en het is te hopen, dat men
uit deze gegevens, alsmede uit do locale
omstandigheden van de plaats van het on
geluk den gang van zaken kan rcconstruce-
ren.
Wellicht, omdat het. zoo dicht bij'llulbah
Wblls is, dat ook nog ecnige getuigenver
klaringen van nomadenstammen, die gere
geld'hun {enten om het stecnen fort op
slaan. ccnig licht kunnen brengen.
Dc heer Plesman, directeur
der K.L.M., vertelt
D c n 11 aag. Hedenmiddag hebben wij een
onderhoud gehad met d<?n heer Plesman, die
over het tragisch einde van dc Uiver.
Hetgeen ik gisteren heb gezegd aldus
do heer Plesman namelijk, dat cr geen
redenen voor optimisme waren is wel
zeer spoedig bewaarheid geworden. Hoewel
de gegevens nog beperkt zijn hebben wij
getracht ons oen voorstelling to maken, het
geen cr niet do Uiver gebeurd kun zijn en dan
is van zeer \eel belang bet bericht, dat in
een onzer vorige telegrammen werd overge
seind. dat om 3 uur plaatselijke tijd de ra
dio van dc Douglas voor het laatst is ge
hoord. Dit heeft de belangrijke vraag doen
reizen of liet stopsein lan do radio ook liet
einde betcckciul heeft van de Uiver of dat
het toestel mot defecte radio nog een eind
is doorgevlogen. Het laatste bleek bet geval
tc zijn, want later is gebleken, dat do Uiver
0.45 uur G.M.T. 33 minuten later boven bet
pompstation II. 3 is gehoord. Zooals men weet
zijn langs de pijpleidingen van de Irak Pe
troleum Mij. 24 vliegvelden aangelegd, welke
hoofdzakelijk voor inspectiedoeleinden die
nen. De II. 3 is er een van. Het ligt ongeveer
30 K.M. van Rutbah. Dat de Uiver daar nog
is gehoord, is hedenochtend officieel uit
Gaza medegedeeld.
Uit een cn under moet worden geconsta
teerd, dat, nadat do radio had opgehouden,
het toestel nog eenigen tijd is doorgevlogen,
omdat het 10 K.M. ten Zuiden \an Rutbah
is gevonden.
Nu ligt H.3 ten Westen van Rutbah cn
daaruit volgt. dat dc Uiver naar Rutbah
heeft gezocht cn om Rutbah heen is gecir
keld, om te trachten liet vliegveld te vinden.
De piloot is cr niet in geslaagd.
De. reden daarvan zal wel gelegen zijn in
lief noodweer.
lil dit verband herinnerde dc lieer Plesman
aan de uitdrukking „Abnormale verlichting"
welke gisteren in een van de telegrammen
voorkwam Uit dit alles bliikt (lat Beekman,
toen hij zich boven het platteland bevond,
door bet. noodweer is overvallen en zich
slechts enkele K.M. van Rutbah wetende,
alles in het werk zou hebben gesteld, liet
vliegveld tc vinden, doch dat de weersom
standigheden hem noodlottig zijn geworden.
Reuter meldt uit Bagdad:
Het verongelukte vliegtuig ligt
midden in een uitgestrekte woestijn,
waar geen vliegtuig kan dalen. Toen
de groep, die uit Ruthbah was vers
trokken om hulp tc bieden op de
plaats van het ongeluk aankwam met
politieauto's, vond men dc machine
op de kop, geheel verbrand en zwaar
beschadigd. In den omtrek van het
toestel was de grond bezaaid met
brieven, die uit de verbrande post»
zakken waren gewaaid.
De lijken, van dc inzittenden vond
men onder het vliegtuig. Allen
waren zwaar verminkt, doch nog wel
te identificeeren.
Het schijnt dat cr nog post gered
kon worden, daar ook gemeld wordt,
dat een der Engclschc managers,
Shaw, met een auto op weg is, waar»
in hij post van Rutbah naar Bagdad
brengt. Misschien zal dus een gedecl»
te van dc post Indie nog kunnen he»
reiken.
Dc groep, die het wrak heeft ge»
zien. meent, dat de Uivcr een poging
tot landen heeft gedaan, daarbij in
den niodderigen woestijngrond over
den kop is geslagen en in brand ge»
vlogen.
ophouilclijk hun enerveerend lawaai hoo
ren cn tusschcn allo vragen om inlichtin
gen of anderszins kwamen de telegrammen
binnen, die meldden dat van Bagdad cu
Rutbah uit vliegtuigen en pantserauto's
van de Royal Air Force naar do plaats \au
de ramp op weg waren, om dc lijken van
bemanning en passagiers zoo spoedig mo
gelijk te bergen en alle maatregelen Ie tref
fen, die nuttig en noodig geoordeeld zou
den worden.
Wij spraken nog even met den clicf der
K.L.M. van dc hoofdstedelijke luchthaven,
do heer Tjiornson, die evenals allo andere
officials diep onder den indruk van het ge
beurde was.
Maar onder alle iccd werkte weer do
energie om niet bij de pakken te gaan neer
zitten. Ilct ergste is geschied en er vult
niets tegen to doen, aldus zei do lieer
Thomson. Maar het blijft onze plicht om
moedig voorwaarts te zien.
Wij vernamen nog, dat allo toestellen in
den geregelde» dienst vanmorgen bij tame
lijk goed zicht vertrokken zijn. Dienst is
plicht en plicht eischt handhaving van
orde en regelmaat, ook al heeft zicli over
liet bedrijf een wel heel zware schaduw ge
legd.
Betuigt hare deelneming
De parliculier-secretaris van H.M. do Ko
ningin, baron Sixma van Heemstra, heeft
aan het bestuur en de directie der Ko
ninklijke Luchtvaart Mij. een telegram doen
toekomen van den volgenden inhoud:
H.M. de Koningin draagt mij op
Harer Majesteits oprechte deelne»
ming tc willen betuigen met het ont»
zettend ongeluk aan de Uiver over»
komen cn verzoekt U aan de nace»
laten betrekkingen van de slacht»
offers Harer Maiesteits diepgevoelde
deelneming te willen overbrengen.
Voorts is een telegram ontvangen van
Prinses Juliana, waarin Zij aan de directie
van de K.L.M. tevens verzoekt haar oprechte
deelneming aan de nabestaanden over le
brengen.
Ergens in het verre Oosten,
Ver van eigen huis en haard,
Stortte d'Uiver met zijn Kerstpost
Wel héél onverwachts ter aard
En wij hooren wéér den jubel,
Die er kort gelee mocht zijn;
Oók hoe deze overstemd wordt
Door den klaagzang der woestijn
Uiver Melbourne alom vreugde,
Jong en oud heeft meegeleefd.
Daarom zien we, dat deez' ramp ook
Jong en oud thans amarte geeft
Uiver Melbourne alom blijdschap,
Vreugde en ook feestgeluid
Wederom gaan de gedachten
Thans naar de bemanning uit
Nu in droefheid lamgeslagen
Door de nationale ramp;
De Natuur won van den Uiver
In den ongelijken kamp
Het ging „even" naar den Oost toe
En ook t'rug nog vóór Nieuwjaar
Ach, wij dachten slechts aan slagen",
Zagen niet het minst gevaar
Uiver ééns de roem der Natie
Is met goeden moed gegaan
Slechts herinneringen aan allen
En aan alles blijft bestaan
Ergens in het verre Oosten
Is de Uiver neergestort
Is het wonder, dat het Kerstlicht
Door de ramp verduisterd wordt
PHILLA.
A in s t c i' tl a m, 21 Dcc. Dc spanning is
voorbijHetgeen velen en niet die ve
len bedoelen n\ ij niet liet leckcnpublick,
maar de. deskundigen op luclit\aartgcbied -
elk schijnbaar optimisme ten spijt, gevreesd
hadden - ook al spraken /ij er zich niet over
uit is bewaarheid geworden. En men
mag slechts hopen, dat bemanning en pas
sagiers een langzamen dood bespaard is
gebleven.
In de hoofdstad, waar het verschrikke
lijke nieuws zich als een loopend vuurtje
verspreidde de extra bladen werden den
verkoopers uit dc handen gerukt - terwijl
zich voor dc bulletins honderden verdrongen
- heersclite grootc verslagenheid. Op de tranis
en in de cafó's werd over niets anders ge
sproken en het deed het hart. goed. Ie hoo
ien hoe de deernis van allen uitging naar
de omgekomenen cn hun nabestaanden cn
dat over liet verloren gaan van de post de
algemcenc tendeuz deze was, dat men dit
als volkomen bijzaak beschouwde.
Uiteraard kwam de bijzonder tragische
kant van het gebeurde door liet roem
rijke resultaat, dat de „Uiver" heeft mogen
boeken in de Melbourne-race in liet vojlc
licht ie staan en men voelde hoe de gc-
heclc wereld zich. het lot van vliegtuig, be
manning en passagiers en den slag. die
daarmede tie K.L.M. getroffen heeft,
heeft aangetrokken, evenals men zich
realiseerde dat alle vreugdebetoon over de
schitterende vlucht van dc „Snip" abrupt
zijn einde gevonden had.
Buitengewoon groot was dc verslagenheid
up Schiphol, waar, toen over het bericht
van de ramp gceti 'twijfel meer mogelijk
was, de vlaggen halfstok werden gehescheil
Dc telefoons op aïle afdcclingcn deden on-
EEN SCHOONE DROOM...
Wreed verstoord is de herinnering
aan dc triomfantelijke terugkeer van
dc Uiver op Schiphol, na de Lom
den—Melbourne wedvlucht.
Amersfoort
Wollen en Bont - Leder
Handschoenen
•Jl
Wollen en Zijden Shawls js
Wollen Vesten en Pull-
overs
I
Meisjes Vesten en Jongens g
pakjes
Moderne Dames-Hoeden
Barrets en Mutsjes
Peignoirs
'i.mmminmninmmmmi'H!tiiiin'iniwninitimtfMi;mnimiiia.
ttntntnipiriffntntf ïji ijTfiTfn rn fit ttt rnnT?tTTrntnjï at it? ift itntrrtt tp tr
Wij zyn ruim gesorteerd in
30-deelige drinkserviezen v.a. 295
bowlstellen compleet glazen
met zwarte oortjes 450
vlaschalen groote maat 39-49 ct.
dekschalen Maastricht's
aardewerk 69 cent
Sauskommen 45 cent
Onze nieuwe bakoven voor cake en
krentenbrood kan op gas en petro
leumstel geplaatst worden v.a. 135
Volledige keuken-uitrusting
21-deelig B.K.-fabrikaat in
rood, groen, blauw, grijs 16.90
met garantie.
UIVERPOST OP WEG NAAR BAGDAD
Reuter meldt uit Bagdud, dat dc directeur
van Imperial Airways te Irak, de lieer Stuart"
Ulan, die samenwerkt met dc Nederlandsche
vertegenwoordiger, laatstgenoemde heeft ge
holpen de lijken naar de pantseratuo's tc ver
voeren cn zich vervolgens naar de mail be
geven waarvan hij zooveel mogelijk in veilig
heid bracht. Onder de grootste moeilijkheden
reed hij in zijn auto terug naar Rutbah, cn
kwam eerst na het vallen van denn avond in
liet op 250 mijl afstand van Basra gelegen sta
tion in dc woestijn aan. Het is nog onmoge
lijk do oorzaak van do ramp aan te geven,
zoolang de overblijfselen van het vliegtuig
niet door technici zijn onderzocht, maar men
acht het waarschijnlijk, dat de bestuurder
hier trachtte Ie landen, toen dc storm zijn
hoogtepunt had bereikt. Beekman schijnt dit
regelmatig uitziende stuk grond, dat in het
licht der onafgebroken bliksemstralen ge
schikt scheen voor een noodlanding, maar
dat. tengevolge van de slroomendc regen niet
voel beter was dai. een moeras, te hebben uit
gekozen. Men veronderstelt dat een punt van
dc vleugel langs den grond heeft geschuurd
waardoor het vliegtuig over den kop sloeg cn
liet direct v lam moest vatten. Dc Nederland-
sche en de Engelsche directeur hadden een
gevaarlijke tocht, toen zij met hun droeve
last en de geredde mail naar Rutbah terug
keerden.
Sliavv is op weg naar Bagdad voor welke
reis hij den geheelen nacht rioodig heeft en
waar hij hedenochtend met de geredde mail
hoopt aan te komen.
Bij het wrak geland
RUTBAH, 22 Dec. (Reuter). Vliegtuigen
van de Royal Air Force zijn er in geslaagd
bij liet wrak van de Uiver te landen. Op eeni
gen afstand van het wrak vond men een wiel,
oen schroef en het landingsgestel van de ver
ongelukte Douglasmachine. De passen van
de passagiers en de bemanning, eenige voor
werpen van waarde en geld, alsmede Ue va
liezen van de slachtoffers heeft men eveneens
in goeden staat teruggevonden.
Buitenland voelt mee
Parijs, 21 Dec. (Reuter). De Fransche
minister van luchtvaart, generaal Denain,
heeft een betuiging van deelneming doen toe
komen aan de Nederlandsche regeering naar
aanleiding van den ondergang van den
„Uiver".
