WAT ER YAN DE UIVER OVERBLEEF
Groot diplomaat heengegaan
DE RIJSTVOGEL TE BANDOENG
Adatsji overleden
In vreemden bodem
Zaterdag 29 December 1934 AMERSFOORTSCH DAGBLAD
33e Jaargang No. 154
EEN VAT ACETON
ONTPLOFT
Eenige arbeiders gewond
DE SCHOUWBURGBRAND
TE ARNHEM
WAT VAN UIVERPOST
INTACT BLEEF
Deelneming in Bagdad groot
Japansche auto's naar
Europa
Een prachtige loopbaan
45 JAAR HEILSOFFICIER
Britsche vliegers dragen de kisten met het stoffelijk overschot der slacht,
offers yan dc UiveDrarup naar het kerkhof
Tijdens een brand in Van Haren's
schoenfabrieken te Waal.
wijk
WAALWIJK, 28 December.
Vanmiddag omstreeks 2 uur is in
Ivo van Haren's schoenfabrieken,
in de afdeeling, waarin licht
brandbare stoffen worden be;
waard, zooals benzine en accton
voor het vervaardigen van cc.
mentlijm voor eigen gebruik door
nog onbekende oorzaak brand
uitgebroken. Onmiddellijk werd
een aanvang gemaakt met de ont.
ruiming van het lokaal en dc blus.
sching. Plotseling ontplofte met
luiden knal een groot vat accton.
Door de uitslaande vlammen
werden verschillende arbeiders
min of meer ernstig in het gezicht
gewond.
IIel ernstigst waren or aan toe dc arbei
ders C. van Oost rum. 11. van der Hammen,
de Brouwer on Van dc Bogaeit, allen uit
Waalwijk en Kogi, een knecht van de fir
ma Schepers uit Heerlen, die in het gebouw
aanwezig was in verband met dc installatie
van een nieuw deel van het gebouw. Deze
mensehen weiden per auto naar liet zieken
huis vervoerd. Rcjiige andere arbeiders He
nen lichtere brandwonden op. Ook A. van
der Heiden uil Druncn is later in het zie
konhuis opgenomen.
Ook al in vcrhind met de installatie van
de nieuwe afdeeling waren op dit uur niet
alle. arbeiders aanwezig. De brand liad op
zich zelf niet voel te heteckencn en kon
door eigen hluscïimiddclen van de fabriek
worden gebluscht. De brandweer van Waal
wijk, die spoedig ter plaatse was, behoefde
niet in te grijpen,. Dc schade is niet aan
zienlijk.
Bij nadere informatie in het ziekenhuis
bleek, dat bij een der gewonden ernstig
levensgevaar bestaat.
Bewijzen van medeleven uit
kunstenaarskringen
ARNHEM, 2<S December. Kunstenaarskrin
gen hebben grootc belangstelling getoond
voor den brand in den Arnhemsehen Stads
schouwburg en bewijzen van medeleven ge
zonden. Dc lieer Jo Stcrnhcim, secretaris
van de Ncdcrlandschc Tooncclkunstcnaars
Vcreeniging is persoonlijk naar Arnhem ge
komen om de Schouwbürgcommissie zijn
deelneming met den ramp te betuigen.
Dc heer Ploeg, commandant van de Gro-
ningsche brandweer, heeft een bezoek aan
de schouwburg-ruïne gebracht. Zijn belang
stelling staat in verband met het feit, dat
dc Arnhcmschc schouwburg gebouwd is
door den zelfden architect als van den Gro-
ningschen, den heer F. W. van Gcndt. Met
een enkele straal heeft dc brandweer clc
laatste resten vuur gedoofd.
30.000 K.G. STROO VERBRAND
ARNHEM, 28 December. Vanmiddag is een
groote stroomijt, staande naast clc boerderij
van den heer J. Otten aan den Amsterdam
se hen weg onder Arnhem, verbrand. 30.000
K.G. ströo gingen verloren. Dank zij het
krachtige optreden van de Arnhemsche
brandweer, kon dc nabij gelegen boerderij
behouden blijven.
Het wrak van dc „Uivcr" in de dorre Syrische woestijn, waar zeven men
schcn op zoo tragische wijze om het leven kwamen
Viruly geeft zijn opinie weer over
de oorzaak der ramp
BANDOENG, 28 Dcc. (Aneta). Dc Rijst-
.vogel is heden te Bandoeng aangekomen.
Dc postpakketten welke van de Uivcr
zijn overgebleven en met de Rijstvogel zijn
meegenomen, zijn reeds te Mcclan behan
deld. Volgens do bevindingen verkeerén in
ongeschonden staat 1 zakje Amsterdam
Tsjepoe van 3,75 K.G.; 1 zakje Amster
dam— Soerabaja 2 K.G.; 1 zakje aangetee-
kende stukken Amsterdam—Medan 3,75
K.G. Gedeeltelijk in staat zijn gebleven: 1
zakje AmsterdamTandjong-Pandan van
2*/2 K.G.; 1 zakje Amsterdam—Soerabaja
2,75 K.G. De rest van de poststukken met
een gezamenlijk gewicht van 190U K.G. be
vinden zich in 7 pakken met diverse be
stemming. Deze poststukken zijn grootcn-
deels verbrand of besmeurd doordat zij met
woestijnzand in aanraking zijn gekomen.
De stukken waarvan bet adres onleesbaar
is, gaan naar het hoofdbureau te Ban
doeng om dan eventueel vcrclcr te worden
behandeld.
Viruly verklaarde in een persgesprek
omtrent de bevindingen bet volgende:
De Uiver is neergestort op een vlakke
plek, temidden van een* puddingvormige, on
geveer. 1000 M. hoogen heuvel. Van bovenaf
gezien lijkt deze positie ruimte genoeg te
bieden voor clc mogelijkheid van ccn nood
landing, doch alle omstandigheden wijzen
aan, dat van een noodlanding geen sprake
kan zijn geweest.
De 'deelneming in Bagdad was algemeen,
blijkende o.m. uit liet feit, dat dc Arabier,
die de Nederlandsche vlag leverde, wei
gerde eenigo vergoeding in ontvangst te
nemen. Met groote piëteit is het graf van
de zeven Nederlanders aan den rand van
de woestijn verzorgd.
In de omgeving van dc woestijn is dc
weersomstandigheid constant. Op liet mo
ment dat de Uivcr neerstortte, had men
ccn combinatie van alles Iegelijk: regen,
onweer en sterko wind en wel in zooda
nige mate, dat de hier gestationncerde mi
litaire vliegers verklaarden, dat in vier ja
ren tijds zulk een weer niet is voorgeko
men.
Ook Viruly neemt aan, dat bliksemin
slag clc oorzaak is geweest. Hij ontkende,
dat dit het eerste geval van iict inslaan
van bliksem in een vliegtuig is en dat
reeds eerder een toestel van clc. Imperial
Airways door dezelfde oorzaak in het Ka
naal stortte. Het vertrouwen in clc lucht
vaart zal door het ongeluk geenszins wor
den verminderd.
Ik zelf bracht nog acht passagiers mede,
zeide yiruïy.
Zending van vierhonderd
stuks voor Nederland
In .de „Osaka Mainiclii" wordt gemeld dat
het volgende jaar 900 kleine .iapansehe
auto's hun weg zullen vinden naar Einona,
als resultaat van de ondeiieekening van
groote contracten met firma's in Duitsch-
land enin Nederland! aldus cle „Ja
va Boclc".'
Voor clc eerste maal in clc gesellicdci is
van Japan zullen binnenkort dus Koele
bootiadingen Japansche auto's naar Euro
pa worden verzonden, namelijk 500 naar
Duilschland en 400 naar Nederland.
Twee jaar geleden werd met do labricage
van deze kleine wapens een aanvang ge
maakt door dc Nissan Automobiel K. K. te
Yokohama. Do/c fabriek bezit te Melbourne
reeds een zgn. „asscmbling-plant" en-juist
eciiigen tijd geleden werd ccn contract ge-
tcckcnd voor den jnarlijkschcn invoer van
500 auto's in Australië.
Het is de bedoeling der fabriek in Europa
te cor.curreeren tegen de kleine Ehgc s.*he
wagens, weshalve de prijzen niet minder
den circa 40 pet. lager zijn gestold.
Momenteel beeft de Japansche fabriek een
jaavlijksche productie van 3000 wagens,
doch in verband met dc gesloten contracten
ligt het in cle bedoeling de capaciteit b«n-
n-nkort op te voeren tot 5000 auto's per
jaar.
DE K 18 TE DAKAR
Dc Commandant van dc K XVIfl seinde
dat dc onderzeeboot Vrijdag te Dakar is aan
gekomen. Verder waren er geen bijzonder
heden te vermelden.
Oud*president van het Penna*
nente Ilof van Interna*
tionale Justitie
AMSTERDAM, 28 December. Hedenmid
dag tc half zes is in dc Bocrhaavckliniek,
alhier, waar hij enkele maanden verpleegd
werd, op Gi-jarigen leeftijd overleden clc
lieer Adatsji, oud-president van liet Perma
nente Hof van Internationale Justitie tc
's-Gravenhage.
De laatste dagen was in zijn toestand een
verergering ingetreden, zoodat dan ook het
einde elk oogenblik verwacht kon worden.
Aan het sterfbed waren aanwezig dc
echtgenoote van den lieer Adatsji, dc ge
zant van Japan tc 's-Gravcnhagc, de lieer
Takelomi en diens echtgenoote.
Met den heer Adatsji is een geleerde en
diplomaat heengegaan, welke niet alleen
in de rechtsgeleerde wereld ccn groot aan
zien genoot, doch welke ook op tal \an be
langrijke posten zijn land onschatbare dien
sten liccft bewezen en bij verschillende in
ternationale conferenties een vooraan
staande positie beeft ingenomen.
Dc lieer Adatsji beeft den leeftijd van 01
jaar bereikt. Zijn kwaal noodzaakte licm
zich dikwijls buitenlands te begeven om
ccn kuur tc ondergaan. Ook dezen zomer
was luj in Spa geweest, doch tijdens zijn
verblijf aldaar verergerde zijn toestand
zoodanig, dat de behandelende geneesheer
liet noodzakelijk achtte den heer Adatsji
naar Amsterdam tc doen overbrengen. Hij
stelde zich onder behandeling van prof. de
Snapper cn werd 111 dc Bocrhaavckliniek
opgenomen.
Aanvankelijk kwam er in zijn toestand
weinig verandering. In do laatste dagen
trail er echter een verergering in, waarvoor
gemi medische hulp meer kon balen.
Dc lieer Adatsji is in 1S70 geboren cn
studeerde aan de Hoogcschool tc Tokio in
de rechtsgeleerdheid. Na zijn promotic trad
hij in dienst bij liet ministerie van buiten-
landschp zaken als attaché. In 1892 werd
luj belast met het geven van colleges aan
de vrije- rechtsgeleerde faculteit te Tokio.
Deze functie zou hij echter slechts korten
tijd vervullen. In 1S93 werd dc heer Adatsji
naar Europa gezonden en benoemd tot at
tache bij dc Japansche legatie in Rome.
Vervolgens was hij als zaakgelastigde werk
zaam in Parijs. Daarna diende hij zijn land
als gezant in Mexico en vervolgens in de
zelfde waardigheid in België. Deze laatste
functie bekleedde hij tijdens de oorlogsja
ren, toen dc Belgische regeering te Havre
gevestigd was.
Na den oorlog, in 1920, werd hij benoemd
tot ambassadeur tc Brussel cn in 1927 als
zoodanig tc Parijs.
Had dc heer Adatsji hiermede een dor
hoogste posten in den actieven diplomatie1
ken dienst van zijn land bereikt, zijn car
rière was nog geenszins teneinde.
Zijn uitmuntende hoedanigheden op in-
Icrnationaal-rcclitclijk gebied hadden steeds
zeer clc aandacht getrokken. Ilij,werd door
zijn regcering dan ook aangewezen om
deel uit te maken-van verschillende com
missies. O.m. was hij lid van clc redactie
commissie voor het vredesverdrag, dat een
einde maakte aan den RussischJapan-
schen oorlog. Hij was lid van den liaad
van Bestuur van het Japansche Roodc
Kruis en nam in 1920 tc 's-Gravcnhagc een
werkzaam aandeel aan clc redactie van het
Statuut van het Permanente llof van In
ternationale Justitie.
Bij de eerste vergadering van den Vol
kenbond was hij eerste plaatsvervangend
gedelegeerde van Japan cn vervolgens op
alle andere Volkenbondsvcrgadcringcn ge
volmachtigd gedelegeerde van Japan. Gedu
rende enkele jaren vertegenwoordigde dc
thans ontslapen staatsman zijn land in
den Volkenbondsraad, waar hij dc functie
vervulde van rapporteur over de kwestie
der minderheden. Ook was hij vertegen
woordiger van zijn land bij bet Internatio
naal Arbeidsbureau cn in 1923 presideerde
hij cle Algcmecne Arbcidsconfcrcntic.
Bijzondere aandacht trok zijn werkzaam
heid cn activiteit tijdens de eerste Haag-
sche Ilerstclconfcrentie (1929—1930), toen
hij groote tact en bekwaamheid aan den
dag legclc en zeer veel cr loc bijgedragen
heeft, dat de conferentie tot overeenstem
ming kon komen.
Sinds Juni 1921 was clc heer Adatsji lid
van het Permanente llof van Arbitrage,
terwijl hij voorts lid was van talrijke ge
leerde genootschappen, mot name van dc
Academie van Japan. Sinds 1921 is hij lid
van liet Instituut voor Internationaal
Recht.
In 1930 word dc heer Adatsji gekozen tot
rechter in liet Permanente llof van Inter
nationale Justitie cn in 1931 tot president
van dit hoogc rechtscollege.
Hiermede had deze voortreffelijke jurist
cn diplomaat clc bekroning gevonden van
zijn schitterende loopbaan.
Drie jaar bleef hij president van het
Ilof- Toen werd hij als zoodanig opgevolgd
door Sir Cecil Hurst.
De lieer Adatsji was een beminnelijk
mensch, die zich gedurende zijn verblijf in
Den Haag vele vrienden heeft gemaakt. Hij
was in dc diplomatieke en regeeringskrin-
gen een zeer geziene persoonlijkheid. Zijn
verscheiden zal groote ontroering wekken,
niet alleen in ons land maar ook in alle
andere landen, waar men gelegenheid had
zijn uitnemende gaven tc loeren kennen.
Toen Japan in 1933 int den Volkenbond
trad verklaarde Adatsji, dat dit geen in
vloed zou uitoefenen op het terrein van
de functie van president vah het Interna
tionale Hof van Justitie, hetwelk hij be
kleedde. De verkiezing van rechters van
dit hof geschiedt volgens de bepalingen
van liet statuut van het Internationale
Hof; „Zonder achtnamc op clc nationali
teit". Dit was bovendien volkomen in
overeenstemming met deze beginselen.
Toen Brazilië zich uit den Volkenbond
terugtrok is ccn rechter van Braziliaan-
sclic nationaliteit eveneens in functie ge
bleven. Hetzelfde geval deed zich voor met
ccn rechter van Spaanscho nationaliteit
gedurende dc periode dat Spanje clc noo-
dige stappen deed om zich uit dien Bond
terug tc trekken.
Adatsji
Kolonel Wijkhuizen
gehuldigd
AMSTERDAM, 28 Dcc. Hedenmiddag werd
in liet gebouw van liet Leger des Heils op
cle Weesperzijde in intieme kring van kin
deren, vrienden cn autoriteiten van liet Le
ger het 45-jarige jubileum gevierd van kolo
nel J. Wijkhuizen. Commandant Bouwe Vlas
overhandigde den jubilaris het ondcrscliei-
dingstcckcn van 45-jarigen dienst als offi
cier, een toeken, dat tot nog toe in Neder
land nooit is uitgereikt. Commandant Vlas
herinnerde aan dc moeilijke jaren van den
begintijd cn zciclc dat kolonel Wijkhuizen
op zijn rustige manier wonderbaar werk
heeft verricht.
Een der eersten, die kol. Wijkhuizen,
kwam fclicitceren was mevr. de Vlugt
Flentrop, die ook namens den burgemeester
den jubilaris dank zegde voor zijn werk ïrx
Amsterdam.
Onclcr dc aanwezigen noemen wij nog ds.
H. Ledeboer, secretaris van dc Rcclassee-
ringsraad, de heer Jonkman, rijksrcclassce-
ringsambtenaar te Arnhem, clc heer S. L.
Veenstra, inspecteur der Reclasseering aan
het departement van justitie en de heer
Feenstra voorzitter van dc Proteslantsch
Christelijke Reclasseeringsvereeniging.
Dc plechtigheid aan dc groeve, waar de slachtoffers van dc Uiverramp tc
rusten zijn gelegd
