4000
'A
<Ksd (Omblad lw&i JthanA
ami
DE EEMLANDED
PRESIDENT MASARYK 85 JAAR
Graaf Bethlen iïei.
uitgetreden
Belangrijkste
L J. LUYfêX ZOOI
I
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 rcgcIs 1,05 mct inbc2riP van ccn bewijsnummef
Donderdag 7 iaart 1935 Uitgave: VALKK0FF
Baresa: Ainlismschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 211
Loopbaan, die respect
afdwingt
Goüdsending verdwenen
Te!. 1788
FELLE BRAND TE
SCHIEDAM
RAMP MET D.-TREIN
Vijf dooden, twaalf gewonden
TAX! TEL. 1330
betrouwbare
onderneming
TEL. 1093 TAXI
op andere pagina's
Laatste berichten
Eerste Iblad pag. 3
WEERVERWACHTING
6 uur 15 min.
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per
week (met gratis verzekering te3en ong(
o:1—J
maand 0.65; per
v0ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
DAGBLAD
elke regel meer f 0:25 Liefdadigheids-adverïentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 rebels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Eewijsnummer extra 0.05
Een krachtige grijsaard aan het
hoofd van Tsjecho=S!owakije,
dat hem ten zeerste be*
wondert
Eerenaam: vader des vaderlands
I-Ieden herdenkt president Thomas G.
Masaryk, sedert 1918 president van de repu
bliek Tsjecho-Slowakije, zijn Sosten geboor
tedag. Ongetwijfeld zal deze dag voor de
Tsjechen een ware feestdag zijn. Op dezen
dag zullen zij gelegenheid vinden hun po
pulaire» president een grootsche en warme
huldo te bereiden. Thomas Garrigue Masa-
r\*t is geboorlig uit Göding in Moravië. Hij
zag den 7dcn Maart 1850 het levenslicht.
Masaryk's ouders waren arme handwerks
lieden. Toen Thomas nog jong was, was zijn
vader koetsier bij de keizerlijke familie en
vad-er Masaryk, die veel reisde, nam den
jongen Thomas vaak op zijn reizen mee.
Zoodoende leerde hij de. wereld kennen en
deed intusschen een grondige kennis op van
de arbeidende klasse, wier leef en leed hem
zeer ter harte ging.
Tot zijn 10de jaar bleef de jonge Thomas
op dc lagere school. Hij was een ijverig leer
ling; vooral de geschied- en aardrijkskunde
hadden zijn grootc belangstelling. Op 11
jarigen leeftijd werd hij door zijn vader
naar Hustopec gebracht om daar dc
Duitsche tweejarige H.B.S. te bezoeken, om
dat er in dien tijd nog geen Tsjechische H.
B. S. bestond.
Thomas doorliep deze twee klassen zon
der moeilijkheden en toen hij geslaagd was,
had hij juist den 13-jarigen leeftijd 'bereikt.
Zijn ouders wilden hem cp een kweekschool
voor onderwijzers plaatsen, maar hiervoor
was Thomas nog te jong en werd niet toe
gelaten. Hij kreeg tc Wcenen een betrek
king als slotenmaker, doch de mechanische
arbeid in dc slotenmakerswerkplaats beviel
hom niet en wekte in hem een groot ver
langen naar zijn tehuis en zijn ouders. Om
dit heimwee te verdrijven, kocht hij van
zijn overgespaarde geld wat boeken en een
aüas. Verder solliciteerde hij naar ccn be
trekking, waarbij hij zijn geest kon verrij
ken, doch hot liep den jeugdigen Thomas
niet mëe. Tenslotte werd het verlangen
naar huis hem te machtig en op een dag
keerde Thomas heimelijk naar zijn ouders
terug, die hem echter geenszins met open
armen ontvingen. I)e dorpsbewoners noem
den hem „een gedrost student" en in die
jaren heeft de latere president veel le ver
duren gehad. Hij ging bij een hoefsmid in
de leer, doch zijn meester was lang niet
zachtzinnig en vaak gebeurde het, dat hij
den jongen sloeg, wanneer deze een paard
slecht had beslagen.
Zoo verliepen Thomas moeilijke jeugdja
ren, totdat één zijner vroegere schoolmees
ters, ccn zekere Ludvik uil Hustopec, hem
vooruit hielp. Ludvik bracht een bezoek
aan Thomas' ouders cn wist te bewerkstel
ligen, dat Thomas naar een kweekschool
voor onderwijzers ging. Op de school voelde
Thomas zich heel wat gelukkiger. Hij stu
deerde vlijtig en sloot vriendschap met vele
medescholieren. Op vijftienjarigen leeftijd
kwam hij op een Weensch gymnasium en
later wei*d hij kwcekeling op de school van
den vader van zijn vroegeren onderwijzer.
Hier voelde Thomas Masaryk zich thuis:
hij leefde met studenten en studeerde zop-
veel hij er lust in had. Daar er aan dc be
trekking als kweekeling echter geen salaris
was verbonden, voorzag Thomas in zijn on
derhoud door nu en dan op het orgel te
concerteeren.
Nog verliet zijn vroegere weldoener,' de
oude schoolmeester Ludvik, hem niet. Toen
President Masaryk
Thomas 19 jaar oud was, mocht hij aan dc
W'censche universiteit studeeren er. drie
jaar later promoveerde Thomas Masaryk
op een proefschrift over „liet wezen en dc
ziel bij Plato". Na zijn promotie studeerde
Thomas nog een paar te Leipzig, waar hij
zijn toekomstige echtgenootc, Charlolte Gar
rigue, leerde kennen. Charlotte Garrigue
was de dochter van den directeur der „Gcr-
mania Insurance Cy" te New York. In het
voorjaar van 1878 vond het huwelijk te
Brooklyn plaats.
Teruggekeerd te Wecncn, vestigde Masa
ryk zich als privaat-docent in de philosophic
en hier schreef hij zijn eerste groote, socio
logische werk „Der Sclbslmord als sozialc
Massenersoheinung der modernen Zivilisa-
lion" (1881).
In 1882, toen de Praagsche universiteit
werd gesplitst in een Duitsche en een Tsje
chische afdeeling, werd de toen 32-jarige
Masaryk benoemd tot hoogleeraar aan dc
Tsjechische hoogcschool. Een jaar later
richtte de vooruitstrevende hoogleeraar het
Tsjechisch tijdschrift „Ateneum" op. Dit
tijdschrift maakte ccn grooten opgang, door
dat Masaryk een machtigen invloed bleek
te hebben op de Tsjechische litteratuur. Van
tijd tot tijd verschenen hierin bijdragen van
den leider, welke dikwijls aanleiding gaven
tot heel wat gekijf cn geschrijf; Masaryk
kreeg zoodoende een groote bekendheid. Hei
is dan ook niet overdreven, wanneer men
zegt, dat Masaryk's politieke loopbaan met
de oprichting van „Ateneum" aanving. Im
mers: van de litteratuur en de philosophic
ging men naar de politiek.
Vijf jaar na dc totstandkoming van het
tijdschrift richtten enkelen van Masaryk'
geestverwanten het tijdschrift „Cas" (De
Tijd) op cn in 1889 nam Masaryk hiervan
zelf dc leiding en maakte van het maand
schrift een weekblad. In 1S91 werd nog een
tijdschrift opgericht, n.l. het maandblad
„Nase Doha" (Onze Eeuw).
Masaryk, de strijder voor Slowakije's
geestelijke cn cultureclc verheffing, werd
in 1S91 door de Jong-Tsjechen, die ijverden
oor de onafhankelijkheid van Bohcmen,
gekozen tot lid van het parlement.
Als zoodanig verzette Masaryk zich scherp
tegen de annexatie van Bosnië en toen in
1914 de oorlog uitbrak, vluchtte hij naar
Italië cn vervolgens naar Zwitserland, om
zich eindelijk voorloopig tc Londen te ves
tigen. Hier gaf Masaryk colleges, terwijl
van hieruit ook de Tsjechische onafhanke
lijkheidsbeweging door hem, in samenwer
king niet Benesj, word geleid. Masaryk
droog er veel toe bij, dat in den droeven oor
logstoestand een nieuw nationaal leven ont
stond in zijn vaderland.
Hij ijverde voor ccn vrij en onafhankelijk
Tsjecho-Slowakije; zijn moeite en zorgen zijn
inderdaad beloond geworden. Hoewel Masa
ryk in zekeren zin revolutiónnairc denk
beelden koesterde, moet hij nochtans een
vredelievend mensch worden genoemd. Ook
Duitschland had steeds zijn volle belang
stelling. Altijd heoft Masaryk gehoopt op
een nauwe samenwerking met dit in den
oorlog zoo beproefde land.
Het jaar 1918 was ccn beslissend iaar
voor den toon reeds 68-jarigen staatsman.
In dat jaar koos zijn volk hem tol presi
dent van dc republiek Tsjecho-Slowakije.
Dat Masaryk een beminde cn gewaardeerde
figuur is, blijkt wel uit het feit, dat hij se
dertdien steeds weer opnieuw tot leider der
republiek werd herkozen.
Masaryk is er in geslaagd zijn volk een
eigen wil te geven en het volk heeft
hem zijn dankbaarheid getoond door hem
tot driemaal toe te herbenoemen tot presi
dent van het land, dat hem zoo lief is cn
waarvoor hij zijn geheelc leven heeft ge
werkt. Het Tsjechische volk zal zijn presi
dent. nog geen jaar geleden opnieuw tot
hoofd der republiek gekozen, trouw blijven
cn niet alleen aan zijn persoon, maar ook
aan zijn nioreelen steun en zijn politiek be
leid. waarmede hij Tsjecho-Slowakije heeft
gemaakt, tot wat het thans is: een bloeiend,
welvarend land, dat in dc rij der Europec-
schc landen zeker niet de laatste plaats in
neemt.
„C03TA MCA" IN AANVARING
AMSTERDAM, 7 Maart. Gistoravond
omstreeks 10 uur is de „Ccsta Rica" van de
IC. N. S. M. op weg naar Hamburg op het
Noordzeekanaal ter hoogte van liet zij
kanaal B te IJ mui den in aanvaring geko
men met liet in ballast uit Hamburg terug-
keerende s.s. Klipfontein van de Holland—
Afrika lijn. De aanvaring was niet van
ernstigen aard en beide schepen konden
na een kort oponthoud de reis voortzetten.
Zoowel de Costa Rica als de Klipfontein
hebben schade aan de boeg opgeloopen.
DE PECH VAN DE KWARTEL
PALEMBANG. 7 Maart. (Aneta). Daar de
reparatie van do Kwartel, welke gisteren
tc Palembang met een klein defect is op
gehouden, langer bleek te duren dan aan
vankelijk was gemeend, is de Oehoe te 12.15
met passagiers en post naar Holland ver
trokken. De Kwartel zal waarschijnlijk
morgen worden gerepareerd en daarna
naar Bandoeng terugkceren.
Binnen- en
buitenland
Zal ccn openlijke strijd tegen
dc regeering worden
aangekondigd?
BOEDAPEST, 6 Maart. De voormalige
minister-president graaf Bethlen, de leider
der parlementaire regecrin&spartij heeft
heden in een korte brief aan den voorzitter
van deze partij der nationale eenheid mede
gedeeld, dat hij uit do partij treedt. Ter nio-
tiveering van dit besluit wijst Bethlen erop,
dat de gebeurtenissen vün gisteren de tus-
schen minister-president Gönibös en hem
getroffen politieke overeenkomst nietig
hebben gemaakt, zoodat de politieke leiding,
die hij met overtuiging had kunnen steu
nen, thans niet meer gewaarborgd is. Graaf
Bethlen heeft zijn aanhangers bijeengeroe
pen voor een beslissende bespreking, die
vanavond zal plaats vinden.
Bethicrv
Men verwachtte, dat alle legitimistische
afgevaardigden tot de Bethlen-groep zullen
toetreden en den openlijken strijd legen de
regeering zullen aankondigen, doch reeds is
gebleken, dat van de 150 afgevaardigden
der regecringspartij slechts 30 of 40 Graaf
Bethlen zullen voigen. terwijl de overwe
gende meerderheid zich vóór de regcering
Gönibös uitspreekt. Bethlcn's groep schijnt
in den strijd legen do regeering op den
steun van bepaalde financiccJc kringen le
kunnen rekenen.
Zooals thans békend wordt was het do
bedoeling van de onder leiding van Graaf
Bethlen staande groepen der rcgeeiings-
partij om samen met de liberalen, dc legi
timisten cn de democratische oppositie dc
regeering Gönibös in dc zitting van giste
ren ten val te brengen. De regeering was
va» dit plan echter tijdig op de hoogte ge
bracht cn besloot daarom lot onmiddellijke
ontbinding van het parlement.
Niet.politiekc sensatie
van den daj>
LONDEN, G Maart (YD.) De, ditmaal
niet politieke, sensatie van den dag is het
spoorloozc verdwijnen v;ui een lading goud,
in baren cn gemunt, uil een goed afgcslo
ten ruimte van het vliegveld Croydon bij
Londen. Dc goudzen cling was gisteravond
in drie kisten op Croydon aangekomen en
zou hedenmorgen door de gewone verkeers
vliegtuigen naar Parijs cn Brussel worden
doorgezonden. Toen de ambtenaren van de
luchtvaartmaatschappij hedenmorgen dc
stalen deuren van de zwaar beveiligde
ruimte openden, moesten zij constateeren.
dat de deuren geopend waren en dat het
goud spoorloos was verdwenen/ I)e onmid-
dol 1 ijk in kennis gestelde crimineelc politie
zoekt thans koortsachtig naar den waarde
vol Ion goudvoorraad. Daar liet transport
met het oog op het groote gewicht van het
goud moeilijkheden moet hebben geboden
gelooft men, dat de dieven gebruik gemaakt
hebben van een vrachtauto. De waarde van
het goud bedraagt ongeveer 130.000 gulden.
SP AD A TER DOOD VEROORBEELD
PARIJS. 6 Maart. (V.D.) De Corsicaan-
sche handiet Spada. is door do jury van
Bastia wegens talrijke moorden ter dood
veroordeeld.
Ondanks vele verzachtende omstandighe
den, die Spacla's verdediger voor hem deed
gelden, hebben de leden van de jury met
algemeene stemmen het vonnis geveld.
6 ct. per K.K\
Vraagt prijs van onze 6 i 7 per3. wagons.
Passagiers verzekerd.
Vaste standplaats naast het Tramstation.
Kantoor: Lcusderwcg 242.
DJT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCOB
GECONTRO LEER DB OPMAG VAN
EXEMPLAREN
Brandweer kwam veel te laat
doordat het alarmsignaal niet
gewerkt had
Lampekappenzaak verwoest
SCHIEDAM, 7 Maart. Gisteravond heeft
door tot nu toe onbekende oorzaak ccn
felle brand gewoed in een magazijn van
radioartikelen, lampen enz. „Het Licht
punt" genaamd en gevestigd aan de Hoog
straat. Aangezien het brandalarmeerings-
toestel defect was. verscheen dc brandweer
eerst een half uur later ter plaatse. Hel
vuur werd met 10 stralen aangetast, doch
het bleek niet meer mogelijk het pand te
behouden, liet vuur sloeg over op twee
kleine huizen aan de Langehaven, die aan
de achterzijde werden vernield. Ook de bo
venverdieping van een naast gelegen pand
werd door de vlammen aangetast, doch hier
slaagde men er in uitbreiding te voor
komen.
De winkelier, do heer B. Bouman, was'
tegen brandschade verzekerd
In verband met den brand, is hedenmor
gen de. winkelier onder verdenking van
brandstichting door dc politic aangehou
den. Ou het hoofdbureau van politie werd
de heer B. door den waarnemend commis
saris, den hoofdinspecteur Dasoul, ccn ver
hoor afgenomen. Omtrent het resultaat
van dit verhoor wenschtc de. politie ons
geen inlichtingen te verstrekken.
Wij vernemen verder nog, dat de bewo
ners van de aangrenzende huizen, die scha
de tengevolge van den brand hebben ge
leden. niet waren verzekerd
J'rnstigc ontsporing in het Zuiden
van Frankrijk
PAKIJS, 7 Maart. (V. IJ.) Gisteravond
omstreeks 10 uur is op de lijn Bordeaux—
Libourne tus&chcn de stations Ambes en
St. Loubes de D-trcin van Angoulêmc naar
Bordeaux ontspoord. Een 3c klas-wagon
iel om en de volgende wagon schoof in
elkaar; \ijf personen zijn om liet leven ge
komen cn twaalf werden gewond, van wie
twee ernstig. De trein was gelukkig niet
druk bezet. In liet geheel reisden slechts 62
passagiers met dezen trein. liet stoffelijk
overschot van de vijf dooden kon pas na
cenigc uren werken worden gbborgen.
De lijn Parijs—Bordeaux is in beide rich
tingen versperd. Het verkeer is omgelegd,
liet onderzoek naar dc oorzaak heeft uit
gewezen, dat een wiel van den eersten
wagen is gesprongen, waardoor eonige hon
derden meter* verder een as brak, hetgeen
leidde tot ontsporing.
Een woord van waardecring verdient de
machinist, die, niettegenstaande hij zelf
was gewond, zorgde dat het ongeval werd
gemeld cn dc signalen op onveilig werden
gezet.
Naar buiten
6 ct. per K.M.
Standplaats
Stationsplein ffe
Hotel „Rffonopole"
LLG.. VEILIG.. GOEDKOOP..
BUITENLAND
De opstand in Griekenland.
(Eerste Blad, pag. 2.)
BI NNLNLAND
Prof. Dr. C. A. Verrijn Stuart spreekt
over „Het bankroet der deflatie".
(Tweede Blad, pag. 1.)
Rapport uit de Ncd. Organisatie der Tnt.
Kamer van Koophandel over de wenschelijk-
heid ccner Internat ionaio circulatiebank.
(Tweede Blad, pag. 2.)
De Pelikaan deed Athene aan.
(Tweede Blad, pag. 2.)
UI7 DkN OM I RI K
Pastoor Aveskamn te Hilversum överlo»
den. (Tweede Blad, pag. 3).
STADSNIEUWS
Met het Dagblad naar de Flora.
(Derde blad. pag. 1).
I-Iooge lasten der café- en restaurant
houders.
(Derde Blad, pag. 1).
Gymnastiekuitvoering van „Wilhelmina."
(Derde Blad, pag. 1).
Ir. K. J. Hondius over Luchtbescherming.
(Dcrdo Blad, pag. 1).
Medegedeeld door het Kon. Nederl.
Met. Instil uut te de Bilt
Meest zwakke wind uit O. richtin
gen, nevelig tot licht bewolkt, waar
schijnlijk droog weer, in hot O. lichte
tnt matige vorst 's nachts, overdag
om hot vriespunt, in het W. iiohie
vorst 's nachts, overdag iets kouder.
Hoogste barometerstand 77S.4 le Hclsing-
fors
Laagste barometerstand 749.5 te Isafiord.
LnNGESTRAAT 49 51
TELEFOON 190
Wij brengen niet alleen een mooie collectie
STOFFEN.
Wij brengen in overgrote sortering ook
do Nieuwste Garneringen, KNOPEN, KRA
GEN. GESPEN. SLIPS, CEINTUURS, PUS-
SEES, KANTEN enz.