DREIN
PIET
DRENTEL
PRIKKEI
DE MOTOR VAN WARDENIER
■FJPIJNJIJKE VOETEN?
p^jgHNATItt HEI PT
JOH. BOTTINGA
DE SCHOENFABRIEK
TE BUNSCHOTEN
VRIENSCHAPPELIJKE
MATCH TE SOEST
ZESDAAGSCHE TE
PARIJS
HET PRINCIPE
OLYMPIADE BERLIJN
259. Bij een uitdrager konden zt voor een prikje een
paar nolle halters krijgen en weldra stond Piet met eer»
gewichtig gezicht op de markt zijn toeren te verrichten.
Nou dachten de omstanders, je zou niet zeggen., dat het
zoo'n sterke man was.
260. Maar toen Piot geld ging ophalen, kwam er een
klrin jongetje cn dat tilde heeleniaal alleen de halters op.
De menschen zagen, daaraan natuurlijk dadelijk, dat de
hallen? heelemaal niet zwojw waren. Maak maar gauw dit
jc wegkomt, lcelijke bedrieger, zeiden de nicnschcn tegen
Piet Prikkel.
UIT DEN OMTREK
Oprichting bctcckcnt tot op
zekere hoogte geen \vcrk=
verruiming
BUNSCHOTEN. Geruimen tijd geleden
heeft het Tweede Kamerlid de heer Van der
Putt de volgende vragen aan dc ministers
.van waterstaat en oeconomische zaken ge
steld:
1. Kunnen dc ministers bevestigen, dat
weldra te Bunschoten (Spakenburg) met
financieelen steun van het Rijk en GemeenIc
een schoenfabriek zal verrijzen, teneinde
werklooze Zuiderzeevisschers aan werk tc
helpen?
2. Zijn de ministers niet van oordeel, dat
de bestaande fabrieken in meer dan voldoen
de mate aan dc vraag naar goed en goed
koop schoeisel kunnen voldoen cn dat het
bevorderen van de oprichting van een
nieuwe fabriek geen werkverruiming betce-
kent, doch slechts verplaatsing van werkge
legenheid?
3. Willen de ministers mededeel en of af
doende waarborgen zijn verkregen, dat deze
nieuwe schoenfabriek geen concurrentie zal
aandoen aan de reeds bestaande Nederland-
sche fabrieken?
Hierop hebben de ministers thans geant
woord
1. Dc eerste vraag kan in zooverre beves
tigend worden beantwoord, dat de bedoelde
schoenfabriek met financieelen steun, onder
hypothecair verband, van de gemeente Bun
schoten is tot stand gekomen, terwijl met
toepassing van de Zuiderzeesteunwet aan
den ondernemer voor het te werk stellen
van een beperkt aantal belanghebbenden en
zoons van belanghebbenden in den zin van
deze wet per te werk gestelde een afloopcn-
de bijslag is verleend.
2. Het eerste deel van deze vraag wordt
bevestigend beantwoord. Met betrekking tot
het tweede gedeelte der vraag kan worden
medegedeeld, dat de nieuwe schoenfabriek
zich In hoofdzaak zal bezighouden met de
vervaardiging van schoeisel, dat tot dus
verre niet of weinig hier te lande werd ge
maakt. Niettemin kan worden toegegeven,
dat de oprichting van de nieuwe fabriek tot
op zekere hoogte geen werkverruiming zal
beteekencn.
3. Onder de in het antwoord op de eerste
vraag bedoelde omstandigheden zal bij de
uitvoering van de ingevolge de Zuiderzee
steunwet getroffen regelingen voor oogen
worden gehouden, dat de productie in hoofd
zaak gericht moet blijven op schoeisel, dat
tot dusverre hier te lande niet of weinig
werd vervaardigd.
DB VADERLANDSCHE CLUB
BESTEDING ONTVANGSTEN RUBBER
UITVOERRECHT
BUITENZORG, 21' Maart (Aneta). De
Regeering heeft bepaald, dat de verbetering
en versterking van den kustweg van Ponti-
anak tot Pemangkat zal worden bekostigd
uit het fonds dat gekweekt is van de ont
vangsten van het rubberuitvoerrecht.
Von Tschamraer und Osten
„Mogen dc afgevaardigden der 40 landen,
(li(* met hun vaandels op cïen eersten Augus
tus liet Duitsche Stadion zullen binnentrek
ken, de avant-garde zijn van een leger, dat
marcheert in den vrede van de eer cn der
ridderlijkheid!" aldus besloot spr.
Totaal 11—9
Met deze kleine overwinning was de eer
van Soest hoog gehouden, niettegenstaande
5 spelers van Soest niet waren opgekomen,
welke plaatsen door andere heeren waren
bezet geworden, die daaruit 2 punten wis
ten te halen. Het geheel was een zeer ge
animeerde avond.
BATAVIA, 21 Maart. (Aneta). De agenda
voor dc algemccne vergadering van de Va-
derlandschc Club. uitgeschreven tegen 23
Maart, bevat o.a. als punt van behandeling
de verkiezing van een nieuwen voorzitter,
waarvoor de heer Van Holst Pellekaan alsi
eenig candidaat wordt voorgesteld. Voorts
komt hierop nog voor een voorstel tot be
noeming van Mr. Fruin tot eerelid.
DE SCHADE DOOR DE AARDBEVING
TE AK30INA
AMBOINA, 21 Maart. (Aneta). Dc offi
cieele raming van de schade, aangericht
door de aardbevingen waarover op 1S
Maart j.l. werd gescincl, bedraagt in totaal
25.000.—.
BEZOEK AAN INDIfi
BATAVIA, 21 Maart. (Aneta?. De oud
directeur van de Javasche Bank, de heer
Van den Berg. zal op 31 Maart - a.s. met
het s.s. „Houtman" van de K.P.M. uit
Durban naar Java vertrekken. Hij'zal op 20
April te Tandjong Priok arriveeren. Het
doel van deze reis is niet bekend.
HET VRAAGSTUK DER V/ERLOOSHEID
BATAVIA, 21 Maart. AnetaV. De Raad
van Ned.-Tndic houdt zich bezig met de be
studeering van hot vraagsttik der werk
loosheid in zijn vollen omvang, zooals dit
in bet rapport van liet Kantoor van Arbeid
is samengevat.
VERLAGING QUARANTAINERECHT
BUITENZORG, 21 Maart. (Aneta). Mach
tiging is verleend om over te gaan tot ver
laging van de cpiarantaine-rechten van
G.tot f 4.50 per persoon.
SCHA K EX
SOEST. Dezer dagen speelde het
2e cn 3e tiental van de Soestcr-Schaakclub
in baar clublokaal gebouw Religie en Kunst
te Soesldijk een vriendschappelijke match
tegen het le en 2e tiental van de Arb.
Schaakclub Denk cn Zet uit Amersfoort.
In zijn welkomstwoord verwachtte de
voorzitter, do heer Schreuder, dat er, hoe
wel dit geen wedstrijd is voor de competi
tie voor den Stichlsch-Gooischen Schaak
bond is, dat er toch evenveel spel gegeven
zal worden. Voor de club Denk en Zet kon
spreker deze ontmoeting best begrijpen,
daar zij gaarne hun leermeester, den heer
Haak, die in een korten tijd deze schakers
heeft weten te kweeken, te huldigen door
met een overwinning naar huis to gaan,
maar spreker spoorde de Socsters aan, door
er om te denken, dat de eer van dc Soes-
ter-Schaakclub op het spel staat. Na loting
had Soest aan de oneven horden wit; de
volledige uitslag is als volgt:
Soest II en III Denk en Zet I cn II
J. C. ThomaszeC. Meijer YiV2
C. de Jong—J. de Bruin 01
S. de Zoete—H. Pot 10
K. P. van IngenW. Velthuyzen 01
D. Goedhart—P. Buiteman VsV.'1
P. OlieT. Schuurman 0—1
Dr. Velthuyzen van ZantenG. Bos 1—0
J. F. Mulder—L. Asperslag 1—0
J. M. HeesheenA. Janmaat 10
J. J. \V. Blom—J. Grocncveld 01
K. de BoerD. Stam 01
C. P. Amelunxcn—J. H. Stender 10
K. PostW. Geitebeek 10
M. W. Luypen—B. van Wessum 10
Corn, van TrichtW. de Bakker 01
H. A. FugersH. Hilversum 1—0
J. H. Vcrzaal—J. C. Duif 10
Joh. J. Boorda—J. Buiteman 01
K. Boelens—G. Pol 01
Jac. de Bruin—D. Buiteman 10
W'IELREXXEX
PARIJS, 21 Maart. (V.D.) In het begin
van den middag zijn de koppels Pijnenburg
—Wals, Igiiat—Diot, Charlicr—Deneef en v.
Buggenhout—v. Vlockhovén erin geslaagd
zicJi bij het leidend peïeton te voegen. Na de
klassementsprints van drie uur lagen Broc-
cardoGuimbretiere nog steeds aan bet
hoofd, terwijl IgnatDiot de Duitscners
Schön—Lohmann van de tweede plaats had
den verdrongen. Pijnenburg—Wals hadden
zich in het klassement echter naar boven
gewerkt tot de vierde plaats!
Dc stand van drie uur luidde:
Aan den kop:
1. BroccardoGuimbretiere, S3 put.
(afgelegd 899.25 K.M.)
2. Tgnat—Diot f»9 pnt.
3. Schön—Lohmann GS pnt.
4. Pijnenburg—Wals 65 pnt.
5. Charlicr—Deneef G1 pnt.
G. v. Buggcnhoutv. Vlockhovén 2? pnt
Op twee ronden:
7. AertsFalck Hansen S7 pnt.
8. ChouryFabre 35 pnt.
9. MagncLeducq 28 pnt.
De namiddag had een uitermate kalm ver
loop. De sprints van vijf uur worden respec
tievelijk gewonnen door Peckuex, Bouchard.
Linari, Schön en Magne.
Het bleef tamelijk kalm tot half negen,
toen Wambst er plotseling tusschen uitging
en de rest wakker schudde. Er volgt een on
ophoudelijk jachten cn het veld ligt voort
durend op dusdanige manier uit elkaar, dat
er op den stand geen peil meer te trekken
is. Op zeker oogenblik staan Broccardo—
Guimbretiere en Ignat—Diot aah het hoofd.
Maar enkele minuten later is de stand al
weer veranderd. Het is onder deze omstan
digheden, dat de sprints van negen uur in
gaan, met Pijnenburg—Wals blijkbaar op
twee ronden achterstand. Bij het afroepen
van den stand vóór de sprints blijkt deze
achterstand echter slechts óén ronde te be
dragen. Het veld ligt geheel uit elkaar: er
zijn vier of vijf groepen, maar, waar de kop
is, is onmogelijk uit te maken. De sprints
werden achtereenvolgens gewonnen door
Guimbretière, Schön, Lohmann, Choury, Le
ducq. Aerts, Deneef, Dempscy, Deneef en Lc-
moine.
In den derden sprint loopen Schön en
Lohmann een ronde uit, waardoor zij weder
om alleen aan het hoofd komen, evenals
Woensdagavond het geval was. Het Duit
sche tweetal rijdt een uitstekenden wedstrijd
en is in prima conditie.
Het is tot heden een strijd zonder onge
lukken: behalve een onbetcekenende valpar
tij in den namiddag is er geen enkel onge
val voorgekomen. Ook zijn alle koppels nog
in de baan. Het is echter de vraag, hoe de
situatie zal zijn aan het einde van den der
den nacht, die gewoonlijk de zwaarste is bij
een Zesdaagsche. In den zesden sprint is
het veld weer even bij elkaar gekomen,
maar Pijnenburg—Wals, gevolgd door Aerts
Falck Hansen loopen weer uit, weldra
achterna gegaan door MagneLeducq. Nog
vóór het einde van dezen sprint hebben de
Hollanders een ronde teruggewonnen, zoo
dat hun achterstand weer tot een ronde is
teruggebracht.
MagneLeducq rijden als duivels en zijn
Voetonderzoek vrijblijvend bij:
LANGESTRAAT 28, Te!. 59.
ronden achtereen de helden van het veld.
Het is ecu jachten zonder weerga. Ook het
Belgische koppel Van Vlockhovén—Buggen-
hout rijdt uitstekend en komt na den zes
den sprint met de Duitschers aan het hoofd.
Het Belgisch—Deensche koppel Aerts-—
Falck Hansen voegt zich echter spoedig bi|
hen, evenals BroccardoGuimbretiere, zoo*
dat zich thans vier koppels vooraan bevin-
den.
De sprintcontrolc is verre van juist. De
jury is totaal de kluts kwijt. Gedurende de
laatste ronden van den achtsten sprint rij
den Wals cn de Australiër Dempsey allpen
een halve rondé voor het groote peleton. Als
de laatste ronde van dezen sprint ingaat
vliegt Wals naar voren en passeert zeker
een twintig Meter voor Dempsey de eind
streep. Toch heeft volgens de jury Dempsey
dezen sprint gewonnen! En de Hollander
is noch op dc tweede, noch op de derde of
de vierde plaat9 gezet!
De perstribune kijkt verwonderd, maar de
uitspraak van dc rontrolccomissie moet wel
als officieel worden aanvaard.
Om 9.40 komen Wals—Pijnenburg in hef
hoofdpeleton. dat thans uit hen, nog bestaat
uit dc koppels LinariDi Paco, Charlicr—
Deneef en Van Buggenhout—Van Vlockho
vén.
Dc officieele stand van 9 uur was als
volgt:
Aan den kop:
DipacoLinari 41 pnt.
Op 1 ronde:
Aerts—Falck Hansen 97 pnt.
Broccardo—Guimbretière 94 pnt.
Schön—Lohmann 91 pnt.
C.harlier—Deneef 75 pnt.
PijnenburgWals 71 pnt.
Van BuggcnhoutVan Vlockhovén 31 pnt.
Dan blijft het wat rustiger tot ongeveer
kwart over tien. BroccardoGuimbrelièro
doen een uitlooppoging, die mislukt. Eenige
minuten doen ze echter weer een poging,
thans met goed gevolg, zoodat ze aan den.
kop liggen. Wals—Pijnenburg en Charlier
—Deneef doen echter ook een poging die
slaagt, zoodat ze alle aan den kop liggen.
Om 10 uur is na 47 uur rijden 1124 K.M.
afgelegd.
Om 11 uur was de stand als volgt:
Aan den kop:
BroccardoGuimbretière
Charlier—Deneef
PijnenburgWals
IgnatDiot
Op 1 ronde:
LinariDi Paco
Van Buggenhout—van Vlockhoveii
Schön—Lohmann
Va^e uiteenzettingen van den
jongen inan voor een vrij
tairijk gehoor
Wardenier heeft Donderdagmiddag in
hotel <lc l'Europe aan het Vreeburg
te Utrecht gesproken, doch wij moeten
zeggen dal w ij niet heel veel wijzer gewor
den zijn. Lr zijn eenige bijzonderheden van
den motor verteld, doch ook moeten wij
conslatccren. dat Wardenier niet in staat
was 0111 de zaken, zij het dan alleen slechts
die zaken welke hij wenschlc te verkla
ren. duidelijk uil te leggen. Of dit komt om
dat hij nog nimmer in een openbare ver
gadering gesproken heeft, of omdat het pu
bliek ci'ilisch aangelegd was, weien wij
ni-^t. doch een groote moeilijkheid schuilt
ook in liet feit. dat Wardenicr niet vol
doende theoretische kennis bezit, om de
feiten tc verklaren; bij is de practicus, dc
man die werkt, doch die den wetenschap-
pclijken kant van zijn arbeid aan moer be
voegden over moet laten.
Allereerst gaf 11 ii een uitvoerige inleiding
over zijn schooljaren cn eerste werkzaam
heden aan motoren. in
welken tijd bil ook dc in-
pakmuchine construeerde,
welke thans nog in Enge
land in gebruik is. Vier
jaren lang heeft hij aan
tden motor gewerkt, waar
over thans de wereld zoo
•in opschudding gekomen
is. IIet werk wilde aan
vankelijk niet vlotten en
allcrwcge vond hij tegen
slag, totdat Wolvega ein
delijk uitkomst scheen te
brengen. Doch ook bier
werd het een teleurstel
ling voor Wardenier, die
ziin grieven breedvoerig
toelichtte.
„Nu ben ik bier in
Utrecht" aldus Warde
nicr, „en liier hoop ik
binnenkort den motor tc
demonstreeren. zoodat ie- Wardenier met zijn motor, die een aanmerkelijke bespa
der zal kunnen oordeclen
die zou geleverd worden door olie. De
lucht staat onder ecu druk van 10 a 15
atmosfeer tijdens hel werken.
Dit' was alles wat feitelijk verteld werd
omtrent de werking van den motor, zoo
als men ziet dus wel zeer vaag. De ge
legcnlieid lot vragen stellen bracht nog
wel enkele bijzonderheden naar voren
doch veel wijzer werd men er niet door en
hier bleek duidelijk, dat het noodig is dat
een technicus de toelichtingen zal kunnen
geven en zoo noodig kan discussieeren met
anderen, eveneens technisch onderlegden
Er bleek 0.111. dai de olie. niet alleen als
smeer, doch ook als energiebron gebruikt
wordt, waarvoor zij langzaam moet ver
branden. De onkosten vaiw deze machine
ontstaan dus door het bijvullen van do
lucht cn liet verbruik van waterstofgas en
olie. Uitvoerig werd nog gesproken over
bet rendement van den motor, doch Warde
nier kou liier geen afdoende antwoorden
on geven, daar men nog niet voldoende
geëxperimenteerd had met alle voorzorgs
maatregelen. die voor zoo'n berekening
noodzakelijk zijn.
Volgens hetgeen Wardenier 011s over zijn
be/iiinigingsmotor (hij legde er den nadruk
011 dat hel geen brandstoflooze motor is)
tiidens de heftige discussie zcide, zal de
m.jhn van hem als zij dezelfde arbeid ver-
of het werkelijkheid, be
drog of fantasie is. Wij
ring op de onkostenrekening zou moeten beteekencn. Men
ziet aan dc voorzijd den cylinder, die een inhoud heeft
zullen deze stationnaire
motor echter een trek
kracht laten uitoefenen, zoodat ieder met
eigen oogen zal kunnen zien, dat dc motor
werkt. In Nederland staat men echter nog
al sceptisch tegenover uitvinders of uitvin
dingen. doch ik hoop tc bewijzen dat het
anders is cn kan."
Komende tot dc w-erk wijze van den mo
tor werden dc mededcelingen minder uit
voerig. Wij hebben cr het volgende uit
kunnen samenvatten:
Lucht wordt met een compressor, door
kracht van huilen in beweging gebracht,
in een cylinder geperst en daar lot een
zekere spanning opgevoerd. Deze lucht
wordt vermengd met „een soort" water
stofgas en wordt dan in verschillende cel
len in den motor gebracht, waar zij ver
warmd wordt en weer afgekoeld. De lucht,
eenmaal in den motor, verlaat dien niet
meer, doch blijft daarin rouleercn. Een
zekere spanning gaat op den duur verloren
en derhalve moet van tiid tot tijd lucht
bijgevuld werden. Een zijdclingsche druk
komt ook nog bij dezen motor te pas en
van 50 ia 60 liter
richt als een werkende motor van een zes
persoons Juxc-aulo voor de som van 25 a
"0 gulden plus de kosten van 40 liter olie,
gedurende drie maanden dag en nacht
kunnen loopen. zoodat een groote bespa
ring. vergeleken met andere motoren, ver
kregen zal kunnen worden.
Voorloopig is het echter nog niet zoo ver.
want de motor mag nog niet draaien: zoo
dra dit wel kan. zal Wardenier hem de
monstreeren en dan zal men ook de resul
taten ervan kunnen zien. Zoolang dit ech
ter nog niet hel gei al is. ware het beter
dat Wardenier. als hii toch geen technici
nadere verklaringen kan laten geven over
ziin motor, omdat rlie technici niet ge-
noe.md ipogen worden, zelve ook rustig af
wachtte, daar de gemoederen dan niet in
opschudding gebracht worden en hij ook
bier geen kans loont, eenzelfde ervaring
te krijgen als in Wolvega.
Een vrii talrijk gehoor woonde deze le
zing hii. welke des avonds wederom her
haald werd.
Rijksminister dr. Goebbcls heeft hedenmid
dag m de feestzalen van zijn ministerie hel.
corps diplomatique en de vertegenwoordi
gers der buitentandsclie pers ontvangen.
Deze receptie vormde de officieele Duitsche
inleiding lot de Olympische Spelen van 1936.
Tiidens de ontvangst sprak de rij kss por tl ei-
der Von Tschammer und Osten.
Aanwezig waren minister Goering, minis
ter Von Neurath, Scldte en Darré, terwijl
hei corps diplomatique vertegenwoordigd
was door de Ilaliaunsche. de Turksclie en
de Japansche ambassadeurs, benevens de
gezanten van N c tl e r I a n d, Roemenië, Tsje-
cbo-Slowakije. Zwitserland, Hongarije, Per-
zie. Zuid-Afiika en Cuba; Bulgarije. Mexico
en de Iersche Vrijstaat waren vertegenwoor
digd door hun zaakgelastigden. Voorts wa
ren vrijwel alle buitenïandsche persvertegen
woordigers aanwezig.
Na een begroetingswoord van dr. Goebbcls
nam Von Tschammer und Osten het woord
voor het uitspreken van zijn rede.
Hij gaf een historisch overzicht van de
lichamelijke ontwikkeling in Duitschland en
zette daarna uitvoerig uiteen, dat in het
nationaal-socialistische Duitscbland de op
valling gehuldigd wordt, dat 'de sport een
nationale tank te vervullen heeft. Voortgaan
de. weidde spr. uit over de örganisatie en
financiering van de Duitsche 'sportbeweging,
waarna hij kwam te spreken over de Olyin
I ische Spelen van 1936, waarvan hij zcide,.
dat Duitschland er zich van bewust was, dat
be' niet zijn taak was een monslersportfeest
te organisceren, maar dc verwerkelijking te
dienen van een idee, die èën eeuwige droom
«lor mensehen vormt. Meri'strccft er naar de
Olympische idee in het gcheele volk te doen
doordringen. Van het propagandawerk in
dii verband hoopt meiv te verkrijgen, dat
Duitschland in 1930 bij'de Spelen een des
kundig en ridderlijk sportleider zal zijn,
welke aan alle gasten dc hun toekomende
eer zal doen geworden» Pas door de verbin
ding van lichaarn en< geest zullen de Spelen
bur. volle culture'ele» waarde verkrijgen.
Wii streven er derhalve naar vooraanstaan
de geleerden en kunstenaars uit le noodigen
om gedurende de Spelen hun geestesgaven
te schenken aan (Ui ieugd van alle volken.
Wat Duitschland zelf aan cultureelc waar
den tc geven heeft, de psyche van den geest
en den adel van de kunst, zal bijeengebracht
worden, trouw aan het Grieksche voorbeeld,
on: in dc kracht van hot leven den adel van
den geest te dienen. Wij zijn van plan den
velen duizenden gasten een blik tc laten wer
pen in onzen waren aard en in liet onver-
vjilschte Duitschland.
