B0VEETJE TT V?88 4000 DE EÊMLANDEü Anti-militarisme in de Ver. Staten BLOEMBOLLENVELDEN Dinsdag 7 Mei 1935 Uitgave: VALKHOFF Co. - Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 33e Jaargang No. 260 DE JEUGD ROERT ZICH VOORAL DE HELPENDE HAND Steunt de collecte van morgen! In vele, talloos vele huisgezinnen Kwam zeker lang al reeds geen lichtstraal binnen, Als „DE HELPENDE HAND" niet steeds ha d klaar gestaan,- Zorgt Gij dus morgen, dat zij hiermee dóór kan gaan! NAAR DE T et- Passagiers verzekerd KONINKLIJK WOORD TOT DE NATIE EXEMPLAREN TEL. 1093 TAXI Betrouwbare Onderneming TAXI TEL. 1830 Hoofdkantoor: KAMP 41 op andere pagina's Laatste berichten Eerste Wad paö« 3 W EER VERW ACHTIN G 8 uur 1 min. KONINGIN ASTRID NAAR NEDERLAND ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15. Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513 PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummef elke regel meer f 0.25 Licfdadigheids-advcrtcntiën voor dt helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra 1 0.05 AMERIKAANSCHE NOTITIES (Van onzen correspondent). Niemand zul kunnen ontkennen, dat Ame rika een heftigen aanval van oorlogsnacht- nierrie beleefd beeft, van af den datum, dat Hitier de hernieuwde bewapening van Duitschland bekend maakte. De kranten bevatten zoo goed als niets dan alarmee- rendc berichten en foto's, waarop het voor gesteld wordt als oi' de gemiddelde Euro peaan vrouw en kinderen een gasmasker voorbindt en de kelderdeur op een kier zet, voor het geval hij de vijandelijke vliegtui gen hoort naderen. Zwitserland nam maat jegelen, Frankrijk stuurde troepen naar de forten aan de oostgrens, Mussolini hield een lichting onder dc wapenen in plaats van baar naar huis te sturen! En Duitschland zelf staat volgens de berichten ongeveer op het punt den opmarsch van 1914 in alle richtingen te herhalen! Vier duizend kilo meter Oceaan of lucht scheiden tic Oude en de Nieuwe werelden en die vertegen woordigen een schier eindeloozc ruimte van wederzijds niet begrijpen. Ook kunnen tele grammen over en onder dat water op oen zonderlinge manier van beteekenis verande ren, niet met opzet, maar door den afstand, die nu eenmaal alle zuivere afbeelding ver vaagt. Amerika wil er buiten blijven En tegelijk met dit. vcrondersteldo rom melen van tanks en caissons over dc Eüro- peesche wegen, kwam cr een vlaag van intens nationalisme over heel Amerika, die zich voornamelijk uitte in dc plechtige be lofte er ditmaal ten koste van alles buiten to zullen blijven. Een Congreslid ging zelfs zoover een wet voor te stellen (in Amerika stelt niet de regeering dc wetten voor, maar ieder der 531 parlementsleden heeft daar het recht toe) waarbij 't verboden werd buiten de grenzen te reizen, indien ergens in de wereld een conflict zou uitbreken, om op die manier geen aanstoot te geven als des tijds met het torpedeeren van dc ..Lusi tania". Iloóg en laag, grootc bladen en kleine tijdschriften verkondigden luidkeels, dat Oom Sam ditmaal geen man en geen cent over zou hebben voor een nieuwe Kuropeeschë kibbelpartij. Heel sporadisch klonk hier en daar een bescheiden geluid, dat Amerika natuurlijk togen haar zin in een nieuwen strijd betrokken zou kunnen worden, en.-of. het niet verstandiger zijn zou om nu wat gewicht in dc schaal te werpen, in plaats van daarmee (ot het alleruiterste te wachten zooals in 1917. Deze enkelingen beweerden, dat de hecle wereld tcgenwoor-, dig zoo nauw in elkaar greep, dat men niet rustig op 'n eiland, zelfs zoo groot als Amerika, kan blijven zitten, terwijl alles rondom in brand staat. Het is juist in dezen tijd, dat het Congres probeert een wet cr door te krijgen, waarin, practisch gesproken, alle aanmaak en ex port van ammunitie, levensmiddelen, ka toen, kortom van alles waaraan dc ge- Allicerden zoo dringend behoefte hadden in <Icn wereldoorlog, onder controle van de regeering wordt gebracht en het maken van winst uitgeschakeld. Een soort materieele mobilisatie dus! Maar ofschoon cr hard aan gewerkt wordt, is de wet nog geen feit ge worden. Want in die jaren 1914, 1915 en 3916, toen Amerika nog neutraal was, rook ten de schoorsteenen van het staalcentrum Bethlehem als nooit, te voren en het platte land heeft toen zijn grootstcn welstand be leefd. Daarom kan men midden in do ma laise hier brave lieden hooren beweren: „Wat wij noodig hebben is nog eens een •flinke oorlog!" niet hier, maar in Europa wel te verstaan, want toen werd er goud verdiend en maakte een arbeidster in een granatenfabriek- honderd dollar per week met het vastschroeven van den top van een kaftet-3. Alleen een verdedigings oorlog In 1917 ging jong Amerika het leger in. Niet heelernaal doordrongen van dc nood zakelijkheid, maar knappe propaganda, aan moediging van den kansel en drijven van de machtige vrouwenbonden en vereenigingen lieten geen keus over. Dit was „a war to end wars", een oorlog om voor altijd een eind aan alle oorlogen te maken en vele duizenden hebben dat oprecht geloofd, kwa men verminkt of heelhuids maar zwaar ge schokt uit de hel van trommelvuur terug in hun geboorteland en zien nu, dat het oude Europa niets wijzer is geworden en op nieuw elkaar naar de keel vliegt. Deze veie tienduizenden want Amerika had mil- lioenen onder dc wapenen tegen het sluiten van den vrede hebben zich sinds 1917 aangesloten tot het American Legion en al dien tijd een enorme polilieken. invloed in het binnenland uitgeoefend. En zoo hoort men dan overal de leus om alleen dc wape nen op te willen nemen ter verdediging van het land, d. w. z. tegen den imal van een vijand. Nu is Amerika niet alleen door haar ligging daartegen volkomen beveiligd, maar de geschiedenis laat bovendien zien, dat Amerika meermalen zich zelf heeft schuldig gemaakt aan „gewapende tusschenkomsten" buiten dc landsgrenzen. In de laatste jaren echter constateert men duidelijk de neiging om met interventies op te houden: onder Roosevelt is de zelfstandigheid van de Phi lippijnen in de toekomst een feit geworden, dc mariniers zijn uit Haïti en Nicaragua te ruggeroepen en Washington weigert hard nekkig voor groote broer in de godsdienstige verwikkelingen Aan Mexico te spelen, tot groote woede van Katholiek Amerika, dat eiken dag op interventie aandringt. Er valt dus een grootcre consequentie te constatee ren dan ooit tevoren, maar dat wil nog niet zeggen, dat bij het uitbreken van een nieu wen wereldbrand de U. S. A. zou kunnen volharden in de houding, die ons land ge durende den wereldoorlog heeft kunnen vol houden door een correcte houding en veel, héél veel geluk. Het kan haast niet anders of Amerika zal in geval van een Europee- schen oorlóg gedwongen worden partij te kiezen, en niet na drie jaar! Maar veel eer der! Demonstraties van Jong Amerika De alarrneerendc berichten uit Europa van eenige weken geleden hebben nu een merk waardige uitwerking in Amerika gehad en wel demonstraties van jong Amerika, dat wei nig voelt voor soldaatje spelen in algemee- nen zin. Die demonstraties, waren volstrekt niet tegen Europa gericht, zooals men die in den Senaat bij verwerping van bet voor stel tot deelname aan liet Wcreldhof kon waarnemen, toen een Senator zich niet ont zag om uit te roepen: „To hell with Europe!" of- „Europa kan naar don duivel loopen" Jong Amerika protesteert en bfoc togen mill- lairtsme, zelfs tegen verdedigingsoorlogen, en dat vinden de oudere geslachten minder plezierig! De vorige week hadden er over liet hcelo land indrukwekkende betoogingen plaats op de plekken, waar liet meeste kanonnenvercr te vinden is, n.l. de universiteiten en hoo- gescholen. En ofschoon die betoogingen niet heclcmaal van paeifistisehen aard waren en een belangrijk percentage dor studenten zich bereid verklaarde de wa pens op te nemen, wanneer de regeering hen opriep, toch viel te constatecrcn, dal de roem van dc „frisschc, fróhlichc Krieg in dit land erg getaamd is. Dc 12de April was vastgesteld als een dag om in alle in richtingen van middelbaar en hooger on derwijs in Amerika dc lessen en colleges te staken en betoogingen te houden togen den oorlog in het algemeen. Jaren geleden zou zoo iets op een mislukking, hoogstens op een communistische demonstratie zijn uit- geloopen, maar in het jaar 1935 A.D. werd het een datum, die van vérstrekkende be teekenis was. In New-York City staakten niet minder dan tienduizend studenten cn begaven zich naar samenkomsten om te protesteeron tegen dc mogelijkheid hun leven te moeten geven voor dingen, die hen niet in het minst interesseerden. De Natio nal Student Comittee schat dat op dien dag 125.000 studenten hebben gestaakt in heel Amerika en daarmee blijk hebben gegeven van hun onvcrzoenlijkcn tegenzin om een uniform aan te trekken, en ten oorlog te trekken. Het aantal moge mijn lozers over weldigend voorkomen, maar ik haast, mij er bij te voegen, dat de Xew-Yorksche Colum bia Universiteit alleen al 35.000 studenten bezit en die van Californië 20.000, die van Illinois 15.000 en die van New-York 20.000, om verder te zwijgen van de paar honderd over de rest van het land. De betoogers vormden dus hoogstens dc traditioncele v In Spanje, waar de laatste jaren stakin gen schering en inslag zijn, k^n het dezer dagen gebeuren, dat op militair bevel soldaten in eafé's kellncrs, die het werk hadden neergelegd, vervingen Een eigenaardig hotenbord Ts uitgevon den door een Bcrlijnsch organist. Het is een bord, waarop dc vijf lijnen van het notensystecm zijn aangegeven en waartusschcn de verschillende tcckens voor dc noten zijn aangebracht. Wan neer men met een houten hamertje op dc noten slaat, hoort men den juiston toon. Dc nieuwe uitvinding vergemakke lijkt het loeren der i »lcn en het inusi- -ceeren aanmerkelijk druppel aan de dito emmer, maar toch is liet feit opmerkelijk, omdat liet nooit eerder gebeurd is. En wat het in aantal tekort schoot, word goedgemaakt door het vuur en liet enthousiasme der betoogers. De bor den niet opschriften, die de jongelui in New-York ronddroegen, waren even pathe tisch als rein-mcnschelijk: „Life is short enough" „Het leven is al zoo kort" cn „Scholarships no battleships" „Studie beurzen - geen slagschepen" en Abolish the. E.O.T.C." of „Schaf liet reservekader af." Zon hebben in alle universiteitssteden indrukwekkende hetoogihgoii plaats gehad. Groeiende afkeer van militairèsme Deze hetoogingen zijn daarom zoo merk waardig, omdat zooiels nog nooit eerder is voorgekomen, althans niet op zulk ecu grootc schaal. Er zijn altijd dienstweige-- raars geweest cn overtuigde pacifisten, maar nimmer te voren organiseerden zij zich of durfden zij zoo en bloc voor hun opinie uit le komen. En het merk waardig ste is, dat er geen geroep van afkeuring on der hel publiek is opgegaan voor zulk een weinig vaderlandslievende bonding onder de spes patriae, maar een soort van stil zwijgend toestemmen. liet Amcrikaanschc volk is hoe langer hoe meer bezig terug te komen van al hetgeen, (lat nu in Duitsch land en Italic zoo aangekweekt en verheer lijkt wordt. De openbare meening laat niet na zich tegen de politiek van deze twee na ties uit ie spreken, maar eigenaardig ge noeg heeft liet denkbeeld post geval, dat eigenlijk heel Europa hetzelfde ideaal is toegedaan hier komen de vierduizend kilometer Oceaan tusschenbeide! Vanzelf sprekend wordt er daarom op een vloot „second to none" aangedrongen, een vloot, die voor geen ander hoeft onder te doen om een eventueelen vijand van de kust te houden. Maar zelfs neemt het aantal toe van hen, die ook daar tegen zijn cn het „si vis paccm, para helium" vinden thuishoo- ren in den tijd der Romeinen. Om het hooge woord cr maar uit te laten komen: niet alleen weigert de pacifistische jeugd zich te laten exporteeren om elders te gaan vechten, maar een niet onbelangrijk percen tage heeft verklaard er zelfs niets voor te voelen, wanneer een vijand van buiten het land zou binnenvallen. Hetgeen doet den ken aan twee iaar geleden, toen de studen ten van het Engelsche Oxford met 700 tegen 12 verklaarden niet voor vorst en vaderland te willen gaan vechten. En wan neer de Engelsch sprekende jongelui over de hcelo wereld dat standpunt consequent op het kritieke moment zouden volhouden, zou een herhaling van 19141913 voorko men kunnen worden. Voor een eventueelc mobilisatie in Amerika, dat geen noemens waard staand leger noch dienstplicht bezit, voor het officierenkader aangewezen op de studentikoze wereld, die in 1917 de heele geschiedenis als een leuke picnic be schouwde, maar cr later anders over dacht. KOUDE IN ITALIË In Zuid- cn Middcn-Italië is de tempera tuur de' laatste dagen sterk gedaald. Uit Apulic wordt een temperatuur gemeld van 1 graad onder nul. uit andere streken zelfs een van vier graden onder nul. Engclands jubilccrendc soeverein wendt zich in een radiodoc. spraak tot het Empire Vertrouwen en eensgezindheid Gisteravond heeft koning George zijn on derdanen in het geheele Britschc rijk per radio toegesproken. Zittend voor een gou den microfoon, die was opgesteld in dc regentcnzaal van Buckingham Palace, zeide dc vorst met bewogen stem: „Aan het einde van dezen gedenkwaar- tligen dag wil ik spreken tot mijn volk, waar het zich ook bevindt. Maar hoe kan ik uiting geven aan datgene, wat leeft in mijn hart? Hoe kan hel anders, dat ik diep bewogen was, toen in dozen morgen bij mijn, gang naar cn van St. Paul's Cathedral langs de juichende menigten reed en dacht aan alles, wat dc afgcloöpcn vijf-en-tvvintig jaar mij en mijn land en mijn l ijk hebben gebracht? Woorden kunnen mijn gedach ten en mijn gevoelens niet weergeven. Ik kan slechts zeggen, mijn zeer geliefd volk, dat de koningin en ik uit het diepst van ons hart dank zeggen voor alle trouw en liefde, waarmede gij ons heden cn altijd hebt omringd. Ik wijd mij opnieuw aan u voor de jaren, die mij nog gegeven zijn. Met dankbaarheid jegens God zie ik terug op het verleden. Wij hebben gezamenlijk groote beproevingen en moeilijkheden door gemaakt; zij zijn nog niet voorbij; niet ver driet denk ik aan diegenen mijner onder danen, die nog zonder werk zijn. Wij zijn hun en in het bijzonder dengenen, die lij den onder eenigen vorm van invaliditeit, alle sympathie schuldig. Ik hoop, dat gc durende dit juhileumsjaar allen, die daar toe hij machte zijn, hun werk cn troost willen geven Wellicht zijn andere moeilijkheden to wachten, doch ik hen cr van overtuigd, dat wij ze mot Gods hulp zullen overwinnen, in dien wij ze met vertrouwen, moed en eens gezindheid tegemoet treden. Zoo zie ik met vertrouwen en hoop naar de toekomst. Dc jeugd behoort de toekomst. Ik vertrouw, 'dat door het fonds, dat is ingewijd door mijn geliefen zoon, den prins van Wales, velen in het geheele land naar geest en lichaam zullen worden geholpen, opdat zij nuttige staatsburgers zullen worden. Tot dc kinderen vvensch ik een bijzon dere boodschap te richten. Herinner je, dat jc in toekomstige dagen burgers zult zijn van een groot wereldrijk. Bedenk dat voort durend, terwijl je groot wordt en indien de tijd gekomen is, wees dan bereid om met trots je werk, je verstand cn je hart te wijden aan den dienst van jc land. Ik ben zeer getroffen door alle gelukvvcn- schen, die mij heden hebben bereikt uit de dominions en de koloniën, uit Indië en uit het moederland. Mijn hart gaat uit tot al len, die thans naar mij luisteren, waar zij zich ook bevinden. Laat mij thans eindi gen met de vvoordpn, die koningin Victoria 38 jaar geleden gebruikte hij haar diaman- ton jubileum, want geen andere woorden zouden in meer oprechtheid en eenvoud kunnen uiting geven aan mijn diepe gevoe lens: Ik dank u, mijn geliefd volk. God zegenc u." Warme feestdag te Londen De temperatuur te Londen was gistermid dag gestegen tot 73 graden Fahrenheit. Vele feestgangers, die soms uren lang hadden staan wachten, werden door de warmte be vangen. De ambulancedienst heeft in meer dan zevenduizend gevallen hulp moeten vcr- lcenen. Vuurwerk en felicitaties Een waar volksfeest is het afsteken van het geweldige vuurwerk in Ilydepark ge worden. De regeeringsgebouwen en niet in dc laatste plaats hot Buckingham Palace zelf straalden des avonds in een fantasti- sclicn gloed. Een stroom van gelukwenschlelegrammcn is in den loop van den dag van a'.e 'taats- hoofden ter wereld en van de regeeringen der dominions en uit dc koloniën binnen- Dit nummer bestaat uit 2 bladen DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJKSCHE GECONTROLTERDE OPLAAG VAN De goedkoopste Taxi blijft e»en Maar U moet volgens Taxiklok, het bedrag wat deze aangeeft, met den chauffeur afrekenen, dan pas blijft een Boveetje goedkoop. Wij raden U dus aan goed op de Taximeter te letten. BINNLNLAXn liet rapport inzake do kwestie Spoorbont.. (Tweede Blad, pag. 2). Duitschc lof voor minister Colijn. (Tweede blad, paft Prof. Veraart uit hot. politieke leven. (Tweede Blad, pag. 2). Medegedeeld door het Kon, Ncdcrl. Met. Instituut to dc Bilt. Verwachting: Matige, later wellicht afnemende, N. tot N.O., wind, gedeel telijk bewolkte weinig of geen regen, aanvankelijk kouder, later iets zach ter. Hoogste barometerstand 773.0 te Valentiaen Stornoway Laagste barometerstand 75S.5 te llclsingfors gekomen. Ook dc opperste raad van dc Mo hammedanen heeft den koning een gcluk- wenschtclcgram toegezonden. Het telegram richt de aandacht van don koning op de po litieke toestanden in Palestina en doet hij deze gelegenheid een beroep'op den rech*.- vaardighcidszin van den koning. Voor enkele weken naar Noords wijk Blijde gebeurtenis verwacht BRUSSEL, 6 Mei (V.D.). Gemeld 'vvoror, dat Koningin Astrid dezen zomer enkele weken te Noordwijk zal doorbrengen, om daar, evenals haar kinderen, dc N'oderland- sche taal, welke zij met haar Vlaamsche onderdanen „sierlijk" wenscht te kunnen spreken, geheel machtig te worden. Offi cieus wordt hieraan toegevoegd, dat Konin gin Astrid in verwachting verkeert van een blijde gebeurtenis, welke einde November of begin December zal plaatsvinden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1935 | | pagina 1