TAXIDIENST
Speciale
groote wagens
DE EEMLANDER
L E Y T A X
TEL. 1788
4000
TAXi
Telefoon 1210
passagiers tot
f5000.-verzekerd
Licht op
DE GOEDKOOPSTE
6-p;e"rsoons
Dinsdag 21 Mei 1935
Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
33e Jaargang I io. 272
DE ONDERGANG VAN DE
MAXIM GORKI
Oordeel van de Prawda
POLITIEKE WIJZIGINGEN
IN JAPAN
DUITSCHE PELGRIMS
BIJ DEN PAUS
„De tijden zijn critiek"
Verkiezingen in Tsjecho-
Slowakije
NIEUWE
WAGENS
in binnen- en buitenland
W. LEYENHORST - LEUSDERWEG 242
Eden op het vredespad
Volkenbondsraad bijeen
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EXEMPLAREN
TEL. 1830 TEL. 1093
op aodere pagina's
Laatste foericlitein
Eerste Iblad pajj. 3
WEERVERWACHTING
9 mur 23 min.
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
-week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van l""4 regels f 1,05 mct iobegrip van ca 1 bewijsnummer
elke regel meer f 0.25 Liefdadighcids-adv« lentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbeta ling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f Bewijsnumi ner extra 1 0.05
Dc sovjetunie bezit nog meer
„dreadnoughts der lucht"
In een hoofdartikel, getiteld „Droef ver
lies" sell rij 11 de Prawda:
Aan. het reusachtige vliegtuig Maxim
Gorki was alles solide en stabiel. Langdu-
i ige proefnemingen hebben de feilloozc hoe
danigheden van zijn constructie bewezen.
Niettegenstaande dc geweldige afmetin
gen vloog het toestel bewonderenswaardig,
het gehoorzaamde onvcrbiddellijk aan het
roer en muntte uit door stabiliteit. De man
nen. die het groote toestel bestuurden, wa
ren bcstó bestuurders. Noch do const ructie-
berekeningen, noch dc kwaliteit van de uit
voering, noch do piloten zijn verantwoorde
lijk voor het ongeluk. Alles was feilloos.
De ramp had plaats door een schok, wel
ke het vliegtuig werd toegebracht door een
ander vliegtuig tijdens de vlucht. Een vleu
gel brak af cn do luchtreus werd onbe
stuurbaar. In den bouw van dit toestel ont
hulde zich het groote kunnen van de Rus
sische vliegtuig-industrie.
Dc luchtmacht blijft niet beperkt tot één
vliegtuig, haar macht bestaat uit een groot
aantal vliegtuigen. Dc ramp van de Maxim
Gorki, dat tot nu toe als oxperimenteertoe-
stcl werd gebruikt, verzwakt dc Russische
luchtvloot niet. 1 lot tvpe van dit toestel is
door deze ramp niet in discredict gekomen.
Zoodra dit nuttig wordt geoordeeld, zal het
land in staat ziin in zeer korten tijd net
zooveel vliegtuigen te maken, nis men wil.
Niettemin, zoo schrijft dc Prawda verder,
spreken wij onze diepe droefheid uit bii de
ramp van de Maxim Gorki en dit gevoel
zal door alle eccivilisccrden van alle lan-
dan worden gedeeld, aangezien do Maxim
Gorki een waardevolle aanwinst voor dc
wereld-rultuur was.
De Franschc minister van luchtvaart,
generaal Donain. heeft den directeur van de
civiele luchtvaart te Moskou een con
doleance-telegram gezonden in verhand met
de catastrophe van dc Maxim Gorki.
Naar Reuter uit Moskou verneemt, hooft
dc raad van volkscommissarissen en het
centraal comité besloten een drietal nieuwe
vliegtuigen te bouwen van hetzelfde type
en dezelfde afmetingen als dc verongelukte
Maxim Gorki.
De leden \an liet corps diplomatique
hebben den plaatsvervangend volkscommis
saris van buitcnlandschc zaken, K rel tinski.
hun deelneming betuigd mei do ramp van
ile Maxim Gorki. De commandeur van hef
licgtuigeskader, waartoe de Maxim Gorki
behoorde, heeft aangekondigd, dat men
binnenkort zal overgaan tot den houw van
een vliegtuig, dat nog grooter zal zijn dan
dc Maxim Gorki.
Nader wordt bekend: 40 z.g. Oedarniki,
arbeiders, die uitblinken door vakbekwaam
heid, hadden den voorrang gekregen bij
liet maken van een rondvlucht boven Mos
kou met dc Maxim Gorki, omdat zij aan
den bouw van dit vliegtuig hadden deel
genomen.
Het ongeluk geschiedde, toen de Maxim
Gorki zou dalen.
Het vliegtuig werd begin 1934 vervaar
digd volgens de plannen van den vliegtuig
constructeur Toepolcw.
De lijken van de 48 slachtoffers zijn Zon
dag in het stedelijke crematorium van Mos
kou opgebaard. Uit alle deelen der wereld
zijn condoleantietelegrammen ontvangen.
De bevolking van Moskou heeft op een
voudige, treffende wijze afscheid genomen
van de slachtoffers van het ontzettende on
geluk. In verschillende steden zijn herden
kingsbijeenkomsten gehouden.
Gemeld wordt, dat de bij do ramp om
het leven gekomen vlieger Michejew zich
herhaaldelijk heeft onderscheiden, o.m. bij
de vlucht MoskouPeking en bij de vluch
ten boven de Noordelijke IJszee.
Do Prawada critiseert scherp het gebrek
aan discipline, waardoor deze ramp veroor
zaakt is.
Relaas van een piloot, die het
ongeluk beneden zich zag
gebeuren
De bestuurder van een der twee vliegtui
gen, die dc Maxim Gorki op zijn laatste
vlucht begeleidden, de piloot Rybuschkin,
schildert het ongeluk als volgt:
Ik had opdracht met een filmoperateur
op te stijgen om de Maxim Gorki en het
toestel van Blagin te filmen, om het onder
scheid tusschen beide vliegtuigen vast te
leggen.
Onmiddellijk voor het opstijgen zcide dc
piloot van de Maxim. Michejef aan Blagin.
dat hij bet kunstvliegen achterwege moest
laten en ver van de Maxim moest blijven.
Blagin roeide zich gekrenkt en zeide. dat
hij geen kleine jongen meer was, doch
reeds 15 jaar vloog.
Toen de vliegtuigen weer naar het vlieg
veld terugkeerden, steeg ik met mijn vlieg
tuig iets hoogor om opnamen te maken. Ik
zag toen, dat Blagin figuren begon ie
maken en daarbij afgedreven werd; ik
steeg nog lioogcr om een botsing te ver
mijden.
Toen voerde Blagin een nieuwe figuur
uit. doch dit mislukte en hij raakte den
rechtervleugel van de Maxim, ongeveer
waar zich de middelste motor bevindt;
klaarblijkelijk raakte hij een benzine-reser
voir, want er ontwikkelde zich con zware
rook. Blagin was door de boven- cn onder-
bekleeding van de vleugels gesiooten, de
Maxim neeg naar rechts, doch hield zich
nog 10 tot 15 seconden in de lucht. Blagin
gleed van den vleugel af cn stortte omlaag.
Een deel \an den rechtervleugel van de
Maxim raakte los, het vliegtuig viel daar-
oi loodrecht naar heneden cn sloeg tegen
den grond aan splinters.
Een beeld van de geweldige drukte, die dc verkiezingen kenmerkte, wclkö giste
ren in Tsjecho-Slowakije werden gehouden.
Ik sloot de gastoevoer af cn maakte een
glijvlucht over dc plaats des onheils; de
filmopcratuur had evenwel een zenuwschok
gekregen cn greep mij beet, om mij te
dwingen een noodlanding te maken. Ik ver
loor een oogenblik de macht over mijn
machine en moest hem een slag geven om
weer vrij te komen. Daarop hield hij zich
kalm en kon ik mijn machine aan den
grond zetten; cr konden evenwel geen op
namen van het ongeluk worden gemaakt.
Nieuwe partij in
opkomst
TOKIO, 20 Mei. (V. D.) De vrocpcre lei
ders van do Seyoekai-parlij, die thans lid
zijn van de regeering of zilting hebben ge
nomen in den raad voor nationuie politiek,
met inbegrip van den minister voor ver
keerswezen Tokonami, den minister voor
spoorwegen Oetsjida, cn den minister van
landbouw Yamazaki, treffen, naar verluidt,
voorbereidingen voor het organisécren van
een nieuwe politieke partij door het werven
van lerlen onder do Séyockai-partij, die
thans 2G0 zetels in liet huis van afgevaar
digden heeft.
In politieke kringen deelt men vrij alge
meen dc hoopvolle opvatting van Oetsjida
en gelooft men, dat, wanneer de nieuwe
partij georganiseerd zal zijn, deze in staat
zal blijken een zeventig zetels te veroveren
op dc Seyoekai, welker aantal zetels dan,
naar gevreesd wordt, verder zal dalen tot
150 bij de volgende aigemccnc verkiezingen.
In verband met de oprichting van een
nieuwe politieke partij worden thans reeds
verscheidene namen genoemd voor het pre
sidentschap dier partij. Men geeft althans
volgens dc avondbladen aan den eersten
minister Okada dc meeste kans, doch van
gezaghebbende zijde wordt er op gewezen,
dat de campagne voor de nieuwe partij nog
niet in een zoo definitief stadium is geko
men, dat over het leiderschap reeds gespro
ken zou kunnen worden.
VATICAANSTAD, 20 Mei. (Reuter). De
Paus heeft heden een aantal Duitscho pel
grims uit Keulen, Freiburg, Munchen en
Brisgau ontvangen, die naar Rome waren
gekomen om de canonisatie bii te wonen
van de Engelsche martelaren. De Paus hield
een toespraak tot hen, waarin hij zcide, dat
dc tijden cri'ick ziin en dat anderen geroc-
Paus Pius XI
pen zullen zijn het martelaarschap op zich
te nemen, „geen martelaarschap des bloeds,
misschien, aldus de Paus, maar een mar
telaarschap des levens, dat veroorzaakt
wordt door dc belemmeringen die in den
weg gelegd worden aan de vervulling der
plichten, die door God cu dc Kerk ziiu op
gelegd."
PRAAG, 20 Mei (V.D.) Hedenmorgen
vroeg waren officieel de uitslagen bekend
uit 20 districten met Tsjechische meerder
heid in Bohcmen cn Moravié. Deze luiden
als volgt: (tusschen haakjes 't aantal stem
men in 1929).
Tsjechische soc. dcm. 109000 (110000);
Tsjechische Nat. dem. 78000 92000);
Tsjechische communisten 75000 (70000);
Ambachtspartij 01000 i-4000)
Tsjechische fascisten 84000;
Oppositioneclc nationale
vcreeniging 31000;
terwijl alle daarbij aangesloten groepen, de
fascisten inbegrepen, in 1933 slechts 88000
stemmen behaalden. I)e Tsjechische reeht-
sche oppositie, bestaande uil fascisten en
nationale vcreeniging, is dus ongeveer ver
dubbeld. Lil, dc tegelijkertijd bekend ge
maakte verkiezingsuitslagen In de 15 Duit-
sclic districten \an Bohcmen en Moravic
blijkt, dat hier hetzelfde beeld valt waar te
nemen als bij de reeds gemelde uitslagen
van de. Tsjechische disirieten. In tegenstel
ling met dc Tsjechische districten hebben
hier ook dc communisten belangrijke ver
liezen geleden.
De soc.-dem. verloren ongeveer dc helft,
dc Chr.-Socialon cn de agrarische partij
nicer dan dc helft van hun stemmen. Dc
ëudcten-dcutsche partij van Conrad Ifenlcin
vercenigdo ruim 2/3 van alle uitgebrachte
Duitsche stemmen op zich. In het landschap
Hultschin, dat overeenkomstig het vredes
verdrag van Versailles door Duitsehland en
Tsjecho-Slowakije moest worden afgestaan,
daalden dc Duitsche soc. dem. van 2591 in
1929 tot 218 stemmen cn de Duitsche Chr.-
socialon van 4503 tot 1171 stemmen. De heide
in 1933 ontbonden Duitsche partijen kregen
in 1929 5476 stemmen, terwijl de partij van
Ilenlcin thans 15342 stemmen behaalde. Dc
Tsjechische partijen kregen in 1929 samen
10725 stemmen. Zondag j.l. slechts 8119,
waardoor het Duitsche percentage van liet
kiezerscorps steeg van 04 tot G7.6
Duitsche successen
Volgens in Duitsche kringen ontvangen
berichten zou de partij van Konrad Henlcin
(Sudeten-Duitschcrs) 45 a 49 van dc 70
zetels, welke dc Duitsche partijen bij de
parlementsverkiezingen hebben behaald,
verkrijgen. Men aclit het in deze kringen
niet buitengesloten, dat deze partij de
sterkste partij in hot parlement zal worden.
In het geheel telt het parlement 200 leden.
De nationale verceniging (rcchtschc oppo
sitie der Tsjechen) zal met meer zetels in
het parlement terugkceren. Ook de Tsjechi
sche fascisten zouden een groot aantal zetels
hebben behaald.
De uitslag van de verkiezingen te Praag
toont aan, dat in de stad de partij van dr.
Benesj, dc partij ven Tsjechische nationale
vcreeniging, de sterkste partij is. Zij be
haalde ruim 140.000 van de ruim 500.000
uitgebrachte stemmen.
AUTO BOTST TEGEN
VLIEGTUIG
Bij New Jersey heeft een eigenaardig
verkeersongeluk plaats gehad. Een klein
particulier vliegtuig, dat een noodlanding
maakte, werd op een drukken landweg
door een auto aangereden en vernield.
De heide inzittenden van het vliegtuig
werden ernstig gewond, terwijl dc autobe
stuurder er met lichte kwetsuren afkwam.
v.V-
REDE VAN HITLER
BERI.IJN. In Nationaal Socialistische
kringen is men van mecning dat de rede
van Hitler dc grootste gebeurtenis op poli
tiek gebied van den laatsten tijd zal zijn. De
rijkskanselier zoo verluidt zal de wet
ten voorlezen waarin de organisatie van het
leger is vastgesteld en voorts de werkzaam
heden van de ministers van oorlog, lucht
vaart en marine regelen.
Verder verwacht men bepaling van den
duur van den militairen diensttijd. In dit
verband meent men te weten, dat een efiec-
tief van 550J300 man zal worden vastgesteld.
Misschien zal I lil Ier de geste van verzoe
ning nopens Rusland maken, terwijl hij
Duitschland's volkomen adhacsio aan Lo
carno zal betuigen.
Pogingen om verscherping van
het ItaliaanschsAbcssynisch
conflict tegen te gaan
GENÈVE, 20 Mei. Hedenmorgen is dc Vol
kenbondsraad voor de 86ste maal bijeen ge
komen onder voorzitterschap van den
Volkscommissaris van buitenlandsche zaken
der Sojet-Unie Litvvinof. Zooals gewoonlijk
werd begonnen met een geheime zitting ter
behandeling van personeelc kwesties, waar
na onmiddellijk dc openbare zitting aan
ving.
Omtrent den stand van liet ïtaliaansch-
Abessynisch conflict verluidt, dat d'c Brit-
scho Lord-zcgclbcwaarder Eden reeds gis
teren besprekingen heeft gevoerd, voorna
melijk met den Spaanschen vertegenwoor
diger, Dc Madariaga, die waarschijnlijk tot
rapporteur zal worden benoemd, lieden
zullen deze besprekingen worden voortgezet
met baron Aloisi cn met den te Gcnève
aangekomen Abcssynischen gezant te
Parijs.
Eden
Volgens berichten uit Engelsche kringen
beslaat dc indruk, dat Eden te Londen zich
heeft verzet tegen oen afwikkeling van de
zaak door ministerieele besprekingen, doch
dat de Engelsche regecring alles in het werk
wil stellen om een verdere verscherping
van het conflict te vermijden. Het komt
voor de Engelsche regeering pas in dc twee
de plaats, op welke kwesties de procedure
betrekking zal hebben, voornamelijk of
slechts het incident van Ocal-Ocal zai wor
den behandeld, dan wel, zooals Abessynie
wil, het geheele probleem.
Naast dc behandeling van hot Ilon-
gaarsch-Jocgoslavisch conflict zal vandaag
oen bespreking plaats vinden tusschen den
Honganrschen minister van 'buitenlandsche
zaken Kanya en den Joegoslavischen verte
genwoordiger Fetitsj. Naar verluidt wen-
schen beide partijen een nieuwe behande
ling in den Volkenbondsraad te vermijden
cn wenschen zij de nog te regelen punten
onderling te schikken en den Volkenbonds
raad daarvan slechts in kennis tc stellen.
Hierbij spreken ook groote- politieke kwes
ties die het Donau-gebicd betreffen, mee en
zal veel afhangen van dc houding, die
Hongarije tegenover liet Donaupact aan
neemt.
De buitengewone volkcnbondsvergadc-
ring ter behandeling van hot conflict in
den Chaco, ving aan met een plechtigheid
ter eerc van den overleden maarschalk Pil-
soedski. In zijn kwaliteit van raadspresi-
dent en voorloopig voorzitter der vergade
ring herdacht Lltwinof de historische ver
diensten van den Poolschcn staatsman. In
korte redevoeringen sloten zich hierbij aan
dc Franschc gedelegeerde Massigli, dc En
gelsche gedelegeerde Eden. evenals de ver
tegenwoordigers van Spanje. Hongarije,
Portugal, Argentinië, Turkije. Finland, Roe
menië tevens uit naam van de landen
der Kleine Entente en Letland.
De Poolsche gedelegeerde antwoordde met
een rede, waarin hij uiteen zette, dat de
maarschalk nooit de noodzakelijkheid uit
het oog had verloren van nauwe samenwer
king met andere volken. De Poolsche re
geering, als trouwe hoedster van de ge
dachten van den grooten doodc. zal niet op-
I ruden dc groote belangstelling tot uiting
tc. brengen voor de eerlijke internationale
samenwerking, die maarschalk Pilsocdski
zoo na aan liet hart liceft gelegen.
DIT BLAD HEEFT EEN IVAGELIJKSCHE
GECONTROLEERDE OI\ LAAG VAN
(voor binnen- en buil enland)
Standplaats: Hotel „M4 >NOPOLE"
Kantoor: KAMP ill.
MiS'S'bNLAND
B. on W. van Amsterdam vycerleggen de
beschuldigingen omtrent „Ier* eur" in het
Wilhchninagasthuis.
(Tweede Bljad, pag. 3).
Dc stichting „Dc Iloogo Va luwe" cn dc
regeering.
(Tweede Iliad, pag. 1).
Dc kwcstic-Gutzcit.
(Tweede Blad, pag. 3).
OMTREK
Drama in een Chincesch restaurant tc
Utrecht. (Eerste Bla.d, pag. 2).
STADSNIEUWS
Dc heer W. Wijk Jr. gekozen, tot voorzit
ter van Handel cn Nijverheid.
(Tweede B|ad, pag. 1),
Medegedeeld door het Kon. Ncd.
Met. Instituut te Dc Bilt.
Verwachting: Zwakke tot matige N
tot N.O. wind. gedeeltelijk bewolkt
aanvankelijk nog kans op regenbuien
iets zachter overdag.
I-hoogste barometerstand. 771.0 tc Storno-
way.
Laavxsto barometerstand: 756.3 tc Biar
ritz.
BVWTENLANDSCH WEEROVERZICHT
Een belangrijke daling van den barome
ter bii IJsland heeft voorloopig het gevaar
voor een nieuwen koude-inval doen wijken.
Dc hoo.ee druk breidt zich over de Brit-
schc eilanden cn Zuid-Scandinavie uit, ter
wijl de <ü'cpressie in het Zuid-Westen haar
centrum naar Spanje verplaatste, maar zich
nog wel over Frankrijk kan uitbreiden. Do
Britschc eilanden en Scandinavië hebben
grootendeiIs nog bedekte lucht, zonder re
gen van Ltoteekenis. maar in Noorwegen is
dc lucht iHJgcklaard. Ook in Duitsehland
nam de bewolking af en steeg de tempera
tuur. Er is .daar bijna geen regen gevallen.
Frankrijk lh«eoft nog zware bewolking rnct
regen in hel Westen. De algemeeno toestand
duidt op afnemende, regenkans en eenige
stijging van temperatuur.
ES
