Amer.sfodrt
WAT DE RAADSAFDEELINGEN BESPREKEN
De Fauna van de Zuiderzee
WEDEROM BELASTINGVERHOOGING?
DIEREN ONDER DE
INDISCHE LAMP
Algemeene Huldiging
van Buziau
2c BLAD PAG. 1.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 31 OCTOBER 4935
STADSNIEUWS
TEGENVALLER VAN
BIJNA 30 MILLE!
Aan verzoek van hotels, cafés
en restauranthouders zal
worden tegemoet
gekomen
Critiek op de Regeering
i
Verschenen zijn de verslagen van de
afdeelingsvergaderineen van den Ge
meenteraad, gehouden ou 26 en 27 Sep
tember. Wij ontleenen er het volgende
aan.
Verschillende leden kunnen zich met
het ernstige woord van den begroó-
tingsbricf volkomen vereenigen. Wan
neer men de begrooting bestudeert
komt men tot de overtuiging, dat het
heel moeilijk geweest is haar sluitende
te krijgen. Het is echter on napier ge
schied. maar of de werkelijkheid zoo
zal zijn, kan niemand met zekerheid
zeggen: daarvoor leven we in een te
abnormalen tijd, aangezien ook thans
weer, zooals we reeds eenige jaren ge
wend zijn, de regeering vlak voor de
begrotingsbehandeling met een mede-
deeling komt, waardoor de heele be
grooting op losse schroeven komt te
staan. Het ingediende wetsontwerp met
„bijzondere maatregelen ter verkrij
ging van sommige vaste lasten en hu
ren' zal een nieuw tekort tot gevolg
kunnen hebben.
Critiek op de regeering
Niet génocg kan en mag in de offi-
cieele gemeentestukken worden her
haald en aldus de aandacht van Re
geering en Kamer er op worden ge
vestigd, dat het onredelijk is steeds
weer met dergelijke maatregelen te ko
men en deze op zoo korten termijn
van kracht te doen zijn, dat het budge
tair evenwicht der gemeenten hierdoor
wordt verstoord. En niet genoeg kan
en mag er tegen geprotesteerd worden,
dat al deze maatregelen en thans ook
dit wetsontwerp de gemeenten steeds
verder in de richting der noodlijdend-
heid brengt, voor zoover ze niet reeds
noodlijdend zijn. Een nauwkeurige be
rekening van den Directeur der Ge
meentebelastingen te Amsterdam wees
uit, dat dit wetsontwerp, tot wet ver
heven, de gezamenlijke gemeenten we
derom 17% milliocn gulden zal kosten,
afgezien nog van de vermindering der
opbrengst van de personeele belasting
door de generale huurverlaging met
20%. De gemeentebesturen van Amster
dam en den Haag hebben in stevige
adressen aan de Tweede Kamer doen
weten „dat het hun onjuist voorkomt,
dat het ontwerp verlaging van lasten
aan de gemeenten oplegt, zonder dat
gebleken is, dat de gemeenten inkom
sten kunnen missen."
Het wil enkele leden voorkomen, dat
deze houding meer effect zal sorteeren
dan het schamele betoog in den aan
biedingsbrief, waar het College zegt:
„Het is overigens voor de gemeente-
financiën uitermate moeilijk, dat de
regeering voortgaat aan den wetgever
voor te stellen nieuwe maatregelen te
treffen, welke door de gemeenten zon
der vergoeding moeten worden gefinan
cierd." Als het College vlak voor dit
betoog reeds uitgelaten heeft „dat het
noodig zal zijn in de begrooting 1036
maatregelen te verwerken om aan den
dan ontstaanden toestand aan te pas
sen" kunnen deze leden zich voorstel
len. dat op een dergelijk betoog niet
erg wordt gereageerd.
Zij stellen daarom voor ook
van deze gemeente een goed ge
documenteerd adres naar de
Tweede Kamer te zenden, waar
uit blijkt, dat ook Amersfoort
ernstige bezwaren heeft tegen
een dergelijke wijze van vaste-
lasten verlaging.
Een enkel lid voegt hieraan toe, dat
ook hij geen bewonderaar is van het
systeem, waarbij een groot deel van
's rijks lasten wordt verlegd naar het
gemeentelijk terrein, waar men maar
moet zien, hoe rnen er uit komt, maar
we zitten voor de gevallen en moeten
ons er door worstelen. De achteruit
gang in de gemeentefinanciën ten aan
zien der jaren 1932, 1&T3 en 1934 begint
kleiner te worden, welk resultaat be
reikt is door de voorzichtige finan-
cieele politiek van het college. Dit lid
zou thans willen vernemen of reeds
eenige gegevens zijn te verstrekken
over de afgeloopen 8 maanden van het
jaar 1935 om daaruit een conclusie te
kunnen trekken of de achteruitgang
der gemeentefinanciën tot staan is ge
komen.
Het antwoord van het
college
B. en W. antwoorden, dat het hun
genoegen doet de erkenning te lezen,
dat het door hen in de afgeloopen pe
riode gevoerde beleid voor het over-
groote deel door den Raad is onder
schreven en dus van betcekenende cri
tiek op het financieele gedeelte der be-,
grooting geen sprake kan zijn. Hier
door toch wordt vooral ook erkend,
dat. het sombere beeld van de aange
boden begrooting 1936 niet het gevolg
is van een bepaald beleid hunnerzijds,
doch van omstandigheden van econo-
niischen aard en van maatregelen, door
de regeering aan de gemeenten opge
legd, welke door niemand konden wor
den voorzien en welker gevolgen nog
minder door iemand vooraf konden
worden opgevangen.
Zeer zeker is het heel moeilijk ge
weest de begrooting sluitende te krij
gen, maar nog moeilijker zal het zijn
haar sluitende te houden, nu bij brief
van 1 Oct. de Minister van Binnenland-
sche Zaken eenige mededeelingen doet
„uitsluitend ten behoeve van de ra
ming" van de gewone bijdrage uit het
Werkloosheidssubsidiefonds ou de ge-
meentebegrootingen voor 1936. Deze
mededeelingen brengen belangrijke
moeilijkheden mede. Daarin toch wordt
medegedeeld, dat een wijziging wordt
overwogen van de bepalingen van het
Kon. Besluit van 27 Juni 1935 „ten doel
hebbende aan de gemeenten in meer
dere mate dan in 1935 belang te geven
bij de besparingen, welke ou de kosten
van de werkloosheidsvoorzieningen
kunnen worden verkregen. De wijziging
zal de strekking hebben het percentage
van de gewone bijdrage volgens de
schaal niet langer te berekenen naar de
werkelijk gedane uitgaven in het be
trokken jaar, doch naar die in een
voorafgaande periode. Als gevolg daar-
\an zal het percentage bij den aanvang
van het dienstjaar reeds vaststaan en
gedurende het geheele dienstjaar ge
handhaafd blijven. Het ligt in de be
doeling der Regeering het percentage
van de gewone bijdrage voor 1936 te
berekenen naar de in het eerste half
jaar van 1935 ten laste van den gewo
nen dienst der gemeentebegrooting
werkelijk gedane uitgaven wegens uit-
keeringen aan werkloozen en die van
arbeidsloonen, betaald bii werkverschaf
fing aan werkloozen, vermenigvuldigd
met twee.
Deze uitgaven worden weder, op de
zelfde wijze als voor 1935 wordt ge
volgd, uitgedrukt in procenten van de
som der belastingopbrengsten, bedoeld
in art. 8 van het Kon. Besluit, thans
over het boekingstijdvak 1933/34.
Deze wijziging heeft alleen betrek
king op de berekening van het percen
tage van de gewone bijdrage uit het
fonds; de bijdrage zelf wordt naar hét
aldus vastgestelde percentage berekend
over de in 1936 ten laste van den ge
wonen dienst der gemeentebegrooting
werkelijk gedane uitgaven wegens
steunuitkeeringen en arbeidsloonen,
welké nader omschreven zijn in art. 6
van het Kon. Besluit."
Tegenvaller va~
30.000.—
bijna
Tengevolge van deze wijzi
ging in dé regeling zal hét. per
centage der gewone bijdrage
sléchts 53.3% bedragen in
plaats van 60.5%. zooals door B.
en W. overeenkomstig de be
staande regeling was bérékend.
Dientengevolge zal 7.2% van
f 411.600 minder aan bijdrage
worden ontvangen, waardoor de
geraamde ontvangsten voor 1936
met 29.635.20 verlaagd^ moeten
worden.
Met verschillende leden kunnen B. en
W, het niet anders dan onredelijk noe
men, om steeds met dergelijke maatre
gelen te komen op zoo korten termijn,
dat daardoor het budgetair evenwicht
der gemeenten wordt verstoord.
Toch zal deze slag wederom
moeten worden opgevangen,
maar voor de burgerij zal het
geen bezuiniging beteekenen,
omdat het de gemeente niet
mogelijk is zonder belastingver-
hooging dit groote nadeel op te
vangen.
Enkele leden mogen dit een schamel
betoog vinden, B. en W. achten het
geen gelukkig standpunt te verlangen,
dat elke gemeente afzonderlijk „ste
vige" adressen aan de Tweede Kamer
indient. De Vereeniging van Ned. Ge
meenten is wel zoodanig geoutilleerd,
dat deze met volkomen kennis van de
moeilijkheden der gemeenten zich tot
Regeering en Staten-Generaal zal
wenden en heeft gewend, telkens wan
neer dit wordt of werd vereischt en tot
eenig resultaat zal of zou kunnen lei
den.
Het komt B. en W. voor, dat
de gemeenten meer effect, zul
len bereiken met een georgani
seerd, dan met een individueel
optreden.
De verschillende maatregelen mogen
betreurd worden, toch zal het college
en de Raad zich ten slotte moeten voe
gen naar de door of krachtens de wet
opgelegde en nog op te leggen maat
regelen, en wegen moeten zoeken oin
tot zelfstandige oplossing der moeilijk
heden te komen, zoolang de gemeente
niet noodlijdend is geworden. Wij mo
gen het ons eventueel later niet te ver
wijten hebben, dat door onthouding van
medewerking aan de uitvoering of toe
passing van de voorgeschreven maat
regelen of het niet beramen der midde
len tot opheffing der bezwaren daar
van, de zelfstandigheid der gemeente is
te loor gegaan.
Tegemoetkoming aan
hoteU, cafés en restaus
ranthouders.
Uit deze overwegingen heb
ben B. en W. naar middelen ge
zocht ten einde de aangegeven
vermindering van inkomsten
ad 29.635.20 op te vangen.
Bovendien meenen zij gevolg te
moeten geven aan den aan
drang van verschillende leden
om tegemoet te komen aan het
verzoek van den Ned. Bond van
hotel-, café- en restauranthou
ders in het Verlofbedrijf enz.
om de perceelen of gedeelten
van perceelen, uitsluitend die
nende tot uitoefening van het
bedrijf van den houder van een
koffiehuis enz. voor de Perso
neele belasting gelijk te stellen
n.et winkels, in zooverre, dat
B. en W. voorstellen deze per
ceelen gelijk te stellen met per
ceelen als bedoeld in art. 33 3,
eerste en tweede lid. der Wet
op de Personeele Belasting,
waardoor slechts als belast
bare huurwaarde wordt aange
merkt. Hiermede is een bedrag
van rond 7000.gemoeid.
Dekking moet alzoo gezocht
worden voor 36.635.20. De mo
gelijkheid daartoe is uiterst be
perkt.
Uit een door den Minister van
Binn. Zaken opgelegde salaris
herziening zal ten bate der ge-
meentehuislioudjng rond f 5000
gevonden kunnen worden.
De verhooging van den post „Onder
houd van Straten enz." met 4000.
nemen B. en W. terug. Onderhoud van
wandelplaatsen en plantsoenen verla
gen zij met S00.— en de kosten van
instandhouden van schoolgebouwen
openb. lager onderwijs met 1200.—
Do bezuinigingen op het Handelsonder
wijs geven een bate van f 1937.34, ter
wijl de post der wachtgeldregeling
Phoenixbrouwerij ad f 1300.— kan wor
den ingetrokken, zoodat dan nog een
tekort bestaat van 22.397.86.
Personeele Belasting
weer hooger?
Tégen verlaging van andere
posten hebben B. en W. ernstig
bezwaar, zoodat er niets anders
overblijft dan verhooging der
opcenten Personeele Belasting
door versterking der bestaande
progressie, zoodanig dat ten
s!otte op de hoogste aanslagen
het aantal opcenten van 200 tot
220 wordt opgevoerd. Door deze
belastingverhooging worden al
thans de kleine aanslagen niet
of niet veel zwaarder belast,
hetgeen wel het geval zou zijn,
indien onze gemeente overging
van de 2de naar de 3de klasse
der gemcentefondsbelasting. De
opbrengst der voorgestelde be-
lastingvérhooging ramen B. en
W. op 22.500.—.
Op de vraag of reeds eenige gegevens
zijn te verstrekken over de afgeloopen
8 maanden van 1935 geven B. en W.
dé volgende belastingramingen.
De opcenten gemeentefondsbelasting
geven 14.000 meer dan geraamd; de
Classificatie geeft f 7000 minder; de
opcenten vermogensbelasting 6000
méér; de Personeele belasting 50.060
minder.
Naar alle waarschijnlijkheid zal de
opbrengst wel hooger zijn dan de ra
ming. maar als vaststaand kan worden
aangenomen, dat de raming in de be
grooting 1935 op dit punt te hoog is.
Uit de cijfers blijkt, dat over 1935 geen
gunstig resultaat mag worden ver
wacht. Een vaste conclusie mag hier
uit niet worden getrokken, daar er
ook wel uitgaafposten zullen voorko
men met eenig overschot, omdat na
drukkelijk wordt gewaakt tegen het
doen van niet bepaald noodige uitga
ven.
(Wordt vervolgd).
Voordracht van Dr. Kooper
voor Oost en West
In de foyer van Amicitia heeft Dr.
W. J. C. Kooper uit Groenekan voor
de Kon. Vereeniging Oost en West al-
bier een voordracht met lichtbeelden
gehouden over „Dieren onder de In
dische Lamp". Nadat de waarnemend
voorzitter, de heer Coops, den spreker
bad ingeleid, ving Dr. Kooper aan met
op tc merken, dat bij geenszins een
geleerd betoog wilde houden over de
dieren, die in Indië om de lamp zwe
ven. Spieker ging achtereenvolgens de
groepen van biologen na. waarna hij
zijn beschouwing over de dieren -rond
dc Indische lamp aanving, waarbij hij
voor de verschillende dieren den ont
wikkelingsgang naging.
In de eerste plaats besprak Dr. Koo
per de rajaps, of witte mieren, die in
Indië zooveel schade doen. omdat zij
aan liet bout vreten. Voorts vertelde
Dr. Korper, die in dc helaas weinige
aanwezigen een aandachtig gehoor had,
bijzonderheden omtrent de bidsprink
haan, dc Indische bootsman, de vuur
vliegjes en dc lichtende duizendpoot.
Eenige mooie lantaarnplaatjes lichtten
liet betoog van Dr. Kooper nader toe,
terwijl men verschillende dezer dieren
in geprepareerden toestand in de pauze
kon aanschouwen.
Na de pauze besprak Dr. Kooper de
tokèli, verschillende sprinkhanen en de
schorpioen, welke in Indië niet, erg ge
vaarlijk is. Hierbij memoreerde spreker
dat. de tokèh ongevaarlijk is en dat de
sprinkhanen als het. ware de muzikan
ten van den avond zijn.
Ook dit deel van do voordracht werd
door lantaarnplaatjes toegelicht.
VARIÉTÉ IN GRAND THEATRE
Vrijdag, Zaterdag en Zondag zal in
liet Grand Théatre alhier wederom in
het, bijprogramma een variété-nummer
worden opgenomen. Hierin zal optre
den Mr. Alfred Heller, die een nummer
kunstwielrijdcn zal geven en een loo
ping the loop zal uitvoeren in een ge
heel van electrisch kleurlicht voorzien
apparaat. Dc heer Heller is reeds meer
dere malen met succes opgetreden in
het theater Carré te Amsterdam, het
Palnis d'Etó te Brussel en bet Colos
seum te Londen.
DE MICA-WEEK
Naar men ons mededeelt, heeft het
comité voor de Mica-week alhier 1500
complete puzzles binnengekregen, zoo
dat. er te dezer stede voor ongeveer
10.000.moot zijn omgezet om deze
puzzles bijeen te krijgen, hetgeen, in
aanmerking genomen do geringe deel
name der winkeliers geen slecht resul
taat genoemd wordt.
I Lezing van Prof. Dr. L. F. de
Beaufort voor de Natuur»
hist. Vereeniging
DE WINKELWEEK IN HET
LEUSDERKWARTIER
Hedenmiddag geopend
Hedenmiddag te drie uur is de win
kelweek in het Leusderkwarticr offi
cieel door onzen burgemeester, Mr. J
C. Graaf van Randwijck geopend.
De organisatoren van deze winkel
week, welke tot en met Zaterdag 9 No
vember zal worden gehouden, verdie
nen een woord van lof voor de ener
gieke wijze waarop zij de zaak hebben
aangepakt.
Behalve dat er voor de winkeliers
een etalagewedstrijd wordt gehouden,
waarbij het publiek als jury zal optre
den, zal er ook een wedstrijd worden
gehouden in het naar voren brengen
van Nederlandsch Fabrikaat. Voor de
beoordeeling hiervan is een speciale
jury samengesteld, die zal hebben uit
te maken wie voor den door de Ver
eeniging Nederlandsch Fabrikaat al
hier beschikbaar gestelden prijs in aan
merking komt.
Voorts is er iederen avond een groote
feestverlichting dwars over den gehee-
Ien Leusderweg, met aan het begin en
het einde eere-poorten, terwijl de fon
tein op het Borneoplein feeëriek zal
worden verlicht. Er zal bovendien iede
ren avond muziek worden gemaakt,
terwijl Woensdagmiddag 6 November
op het A. B. v. L. O.-terrein een kin
derfeest zal worden gegeven. Behou
dens toestemming van B. en W. zal
deze week besloten worden met een
vuurwerk op het A.B. v. L.O.-terrein.
Dat de paardentram op den Lensder-
weg zal rijden en dat waarschijnlijk
een reclame-vliegtuig toffees zal uit
strooien is bekend.
Op de openingsplechtigheid en de
drukte van hedenavond komen wij in
ons blad van morgen nader terug.
BURGERLIJKE STAND
Van 30 October
Geboren:
Willem, z. van Willem Romkes en
Laura Hendrika Rusz.
Getrouwd:
Willem Pieterse en Maria Weesman.
Giisbertus van der Wiel en Marga-
retha Quint.
Evert Jan Eversen en Gerarda Hen
drika Vcenendaal.
Overleden:
Wouter van Empelen. oud 7 maan
den.
WIJDINGSAVOND IN DE
REMONSTR. KERK
Gisteren is door de Remonstrantsche
Gemeente in bet kerkgebouw aan de
Heerenstraat alhier een wijdingsavond
gehouden onder leiding van dr. R.
Miedema, met medewerking van de
heeren Evert Miedema, zang, en Gerrit
van den Burg, orgel. Het onderwerp
was: „Allerzielen". liet is, aldus dr. R.
Miedema, om den dood in het aange
zicht te zien en de dooden te herden
ken, dat wij dezen avond hier bijeen
zijn. Zien wij om ons heen, dan worden
wij, menschen, ieder oogenblik herin
nerd aan den dood, die overal en steeds
zijn werk verricht. Het leven gaat snel,
de gestalten, die ons lief waren, ons
liefde schonken, schijnen van ons weg
gegleden te zijn en toch, zij zijn zoo
dicht bij ons.
Dit alles te doorleven in de sfeer van
God's heiligen Geest, is de bedoeling
van dit samenzijn; in vollen ernst wil
len wij den dood zien.
Het verdere gedeelte van den avond
zong dc heer E. Miedema verschillende
liederen, begeleid door den heer v. d.
Burg aan liet orgel, waaraan dr. R.
Miedema steeds een toepasselijk woord
vooraf sprak.
Achtereenvolgens werden gezongen
van Bach „kornm, süsser Tod. komm,
sel'ge Ruh'l"; van Brahms „Der Tod,
das ist die kühlc Nacht" en „Auf dem
Kirchhofc"; \an Schubert „Litanei"
waarna door de aanwezigen gebeden
werd en ..Du bist die Rul»", terwijl
besloten werd met eenige lofzangen.
Voor dezen wijdingsavond bestond
veel belangstelling.
AMERSF. RADIOCENTRALE
Morgen geeft de Amersfoortscbe Ra
diocentrale, behalve de programma's
der heide Hollandsche zenders, die der
volgende lniitenlandsche zendstations
door:
11.0512.20 London Regional.
12.202.20 Brussel Vlaamsch.
2.205.35 London Regional.
5.356.20 Droïtwich.
6.206.50 Stuttgart.
7.008.00 Gram. Uit*. A.R.C
8.008.50 London Regional.
8.5012.00 Stuttgart.
PERSONALIA
Tot lid van het Genootschap ter be
vordering van natuur-, genees- en heel
kunde is gekozen W. J. Oosterveld,
vrouwenarts te dezer stede.
Voor de afd. Amersfoort der Nederl.
Natuurhist. Vereeniging hield jl. Dins
dagavond prof. dr. L. F. de Beaufort
een voordracht over: „De Fauna van
de Zuiderzee vóór en na de afsluiting",
opgeluisterd met lantaarnplaatjes. Voor
dit actueele onderwerp bestond veel
belangstelling, zoodat het zaaltje van
de Theosofische Loge geheel was bezet.
De afsluiting der Zuiderzee, ving de
spreker aan, die de visschcrs de vlag
halfstok deed hijschen, gaf aan de bio
logen gelegenheid tot een zeer bijzon
der experiment, nl. te onderzoeken wel
ke gevolgen de verandering van bet
zoutgehalte in dit watergebied zou heb
ben ten aanzien van de flora en fauna,
liet initiatief tot een systematisch on
derzoek werd genomen door Dr. Rede-
kc. Om den toestand vóór de afsluiting
zoo volledig mogelijk te kennen, wer
den op verschillende plaatsen en tijd
stippen monsters genomen van plan
ten en water en tevens de temperatuur
van het water genoteerd. In 1922 gaf
Dr. Redeke uit: „Flora en Fauna der
Zuiderzee", dat alles behelsde, wat er
toen van bekend was.
De Zuiderzee was een der merkwaar
digste brakwatergebieden. Het zoutge
halte nam naar het Zuiden toe af, ech
ter langs gebogen lijnen, op die wijze,
dat in het Oostelijke deel het water
nog zoeter was dan in bet Zuidelijke.
De temperatuur, 's zomers 18 gr. C„
was 2 gr. C. hooger dan die van de
Noordzee. Het verschil tusschen eb en
vloed was gering, dus bet water was
weinig in beweging Deze factoren wa
ren buitengewoon gunstig voor een
rijke ontwikkeling van flora en fauna.
Het plankton, vooral de drijvende kie-
zelwiertjes, was in het Zuiderzeewater
veel talrijker dan in het Noordzeewater
en vormden een ruime voedselbron
voor de dieren. Dit is thans nóg het
geval.
Wat betreft de fauna vóór de afslui
ting is liet zeer merkwaardig, dat ver
schillende soorten bijna nergens an
ders, en dan nog op verwijderden af
stand werden aangetroffen; b.v. een
eigenaardig kwalletje dat alleen aan
de Amerikaansche kust van den Atl.
Oceaan, en een krabje, gekenmerkt
door 3 tandjes aan de borstplaat dat al
leen in de tropische Stille Oceaan voor
komt; verder een slakkcnsoort, waar
van de naaste verwanten alleen nog in
Zuid-Amcrika bekend zijn, en dc zee-
druif, die overigens slechts bij N. Aine-
ka wordt gevonden. De verklaring van
dit eigenaardige verschijnsel zal nu
wel altijd uitblijven.
Onder de kreeftdieren waren v.n.l.
van belang de garnalen, die in de Z.zee
groeiden en voor de voortplanting weer
teruggingen naar de N. Zee. De vangst
geschiedde met de z.g. wonderkuil, tus
schen 2 booten voortgesleept.
Ook schelpdieren waren zeer talrijk.
Vooral bij bet. Buiten-IJ was dc bodem
met eenige soorten daarvan bezet, wat
te verklaren is door de uitmonding al
daar van het Amsterdamsehe rioolwa
ter, dat als voedsel voor lagere dieren
„van zeer goede kwaliteit" is.
Van de visschen noemde spr. voor
eerst de haring, vooral de z.g. voor
jaarsharing, die in het voorjaar de Z.
zee binnen kwam en zich daar verme
nigvuldigde; dit soort leverde de groote
haringvangst op; in mindere hoeveel
heid de najaarsharing. Verder dc ansjo
vis, waarvan de vangst met drijfnet
ten het eene jaar veel meer oplever
de dan bet andere; waarschijnlijk naar
gelang van dc temperatuur, aangezien
warmte de ontwikkeling der larven be
vordert. De spiering, die zich vooral
voortplant in den IJselmond, en zoowel
door menschen als visschen als voedsel
geapprecieerd wordt. De paling, in vrij
belangrijke hoeveelheid gevangen,
waarbij haken gebruikt werden. Ten
slotte de bot, die alleen in de Z.zee
kwam om te groeien, maar haar eieren
afzette in zout water, en dus daarvoor
terugging naar de N.zee. Bij bet bespre
ken van al deze vischsoorten toonde
spr. vele afbeeldingen daarvan, en bo
vendien foto's van de bedrijvigheid in
de havens, de verschillende typen van
booten, voor de vangst gebruikt, de
rookerijen en de zouterijen.
Na dit overzicht van de flora en de
fauna vóór de afsluiting vertelde spr.,
dat de Ned. Dierkundige Vereeniging
met de onderzoekingen is doorgegaan
en wel doordat zij op eenige bootdien-
sten 's nachts geregeld on bepaalde
plaatsen watermonsters laat nemen,
die 's morgens in Amstcrd. laborato
ria worden onderzocht op plankton en
zoutgehalte, 'n Graphische voorstelling
liet zien, dat van 19321935 het zout
gehalte reeds sterk is afgenomen. Voor
al bij den IJsel nadert de gesteldheid
soms tot zoet water. Daardoor gaan dus
allerlei zoutwatervormen verdwijnen,
terwijl zoetwatervormen toenemen. Ook
kunnen haring en ansjovis niet meer
de Z. zee binnenkomen. Dc vangst in
de Waddenzee neemt eveneens af,
want doordat de stroom daar veel ster
ker is geworden, worden de larfjes
meegesleept naar de Noordzee. Spie
ring komt echter nog veel in het IJsel-
mecr voor. Zij dient tot voedsel voor
de snoekbaars, die op den duur wel
de voor de vangst belangrijkste visch
zal worden. Paling werd aanvankelijk
nog zeer veel gevangen bii den afsluit
dijk doordat deze gewend was. voor het
eieren afzetten naar liet diepere deel
van den Atlantischen Oceaan te gaan
en dus bij het zoeken van een uitweg
bij den afsluitdijk opgesloten zat. Met
opzet tracht men nog de kleine aaltjes
door de sluizen binnen tc laten, opdat
deze in het IJselmecr zullen groeien
en buitgemaakt worden. De ervaring
leert, dat ook de bot verdwijnt; de
eieren drijven in zout water, maar zin
ken in zoet water, en het schijnt dat
ze zich dan niet goed ontwikkelen.
Het is te verwachten, dat de week
en schelpdieren, die het lage zoutge
halte niet kunnen verdragen, zullen
verdwijnen. Mogelijk zullen later daar
voor andere dieren in de plaats komen,
zooals zoetwatermosselen. Het plankton
is rijk gebleven; voedsel is dus nog
voldoende aanwezig. Ook de kleine
kreeftdiertjes e.a., die voor de visschen
als voedsel van belang zijn. zijn nog
gebleven.
De nieuwe fauna zal zich uit dc ri
vieren in het IJsélineer moeten ver
spreiden.
Vóór de drooglegging heeft men er
alarm over geblazen, dat de biologische
reiniging van het naar de Zuiderzeo
afgevoerde rioolwater uit Amsterdam
zou ophouden tengevolge van het ver
dwijnen der zout wat ordieren, en dat
dus de Zuiderzee een modderpoel zou
worden. Deze voorspelling is tot nu toe
niet uitgekomen, andere organismen
hebben die reiniging overgenomen.
Terwijl in hoofdzaak de fauna is ach
teruitgegaan. is in enkele opzichten het
tegendeel het geval: zoo hebben de lar
ven van 'n bepaalde muggensoort zich
nu ook in het IJssclmeer gevestigd;
hier ziet men dus een begin van het
verschijnen van zoetwatervormen. Die
muggenlarvon zijn goed voedsel voor
de visschen.
Misschien zal er over enkele jaren
weer wat nieuws aangetroffen worden,
en zal er weer vooruitgang in de fauna
konien; van biologische zijde wordt
hieraan voortdurend aandacht besteed.
Met eenige hartelijke woorden van
wnardeering voor deze onderhoudende,
met aandacht gevolgde voordracht
dankte de Voorzitter den Spreker na
mens alle aanwezigen.
Nu bet dit jaar veertig jaar geleden
is, dat Buziau voor bet eerst optrad,
mag ook Amersfoort niet achterblijven
in het huldigen van dezen grooten
artist.
Bij dc eerste opvoering van de jubi
leum-revue op a.s. Dinsdag in bet
Grand Theatre zal een huldiging plaats
vinden, waarbij de burgemeester on
jlir. Den Beer I'oortugael den jubilaris
zuilen toespreken. In overleg met het
Landelijk Comité beeft de Amersf.
Kunstkring bot initiatief genomen tot
een algemeene huldiging, waaraan de
geheele but gerij dce! kan nemen. Do
vele bewonderaars vnn Buziau zullen
met belangstelling kennis nemen van
de. in dit Jiiad geplaatste oproep.
WEDEROM EEN VREEMDE
UITGELEID
Gisteren is door de politio te dezer
stede een vreemde aangehouden, die
zonder middelen van bestaan was. Hij
is overgebracht, naar den gronscomtiiLs-
saris van de Rijkspolitie te Zevenaar.
I)e vreemdeling, een Duitschcr, die
vorige week uitgeleide gedaan is en
waarvan wij toen melding gemaakt
hebben, bleek bier vertoefd te hebben
met valsche papieren.
WIENER SANGERKNA-BEN
Ter voorkoming van verwarring ver-
zoekt de directie van het Grand Thea
tre ons te willen mcdedcelen, dat liet
nanvangsuur van de uitvoering door de
Wiener Sangerknnben hedenavond op
acht uur is gesteld.
AANHOUDING
Door de recherche is hier aangehou
den een inwoner van Haarlem, ver
dacht van heling van een auto.
DE EXCELSIOR-UITVOERING
Naar men ons mededeelt, zal de uit
voering der A.G.Y. Excelsior worden
gehouden op 27 Februari a.s. in het
Grand Théatre.
THEOSOFIE
Zondagavond zal dc heer A. Visser
in liet gebouw' van due Theosofischs
Vereeniging een openbare lezing hou
den over het onderwerp: ..Is Broeder
schap een practische stelling?"
Men leze voor bijzonderheden da
Kei ties.
FRUIT- EN GROENTENVEILING
30 October
Druiven '8—10 ct., Tomaten 1—2 et*
Goudreinetten 8—15 ct„ Bellefleur 6—
11 ct.. Notarisappel 810 ct„ Sterappe
len 815 ct.. Zoete Pippeling 713 ct.,
Zwijndrechtsche wijnpeer 10—12 ct.,
Groninger 714 ct., Nouveau Poiteau
6—15 cent, Legipont 21—27 cent, Zoete
Bloemé 9—10 ct.. Citroenappel 1415
ct., Winterjan 6—8 ct., IJshout 6—7 ct.j
Spruiten 8—13 ct., Kassnijhoonen 25—
29 c»„ Spinazie 10—16 ct.. Bieten 10—34
ct.. Wortelen 10—19 ct.. Sla 10—18 ct.,
Andijvie 7—15 ct„ Prei 6—18 ct., Radijs
9—10 ct.. Groene kool 16—61 ct.. Boe
renkool 1920 ct.. Chin, kool 21—23 ct.,
Bloemkool 10—12 ct„ Roode kool 3—6
cl., Gele kool 56 ct., Witte kool 45
ct., wortelen 56 ct., Knolselderv 38—
40 ct., Peterselie 57 ct., Seldery 6—0
cent.
