Wat in 1935 in onze stad gebeurde
V erkoopingeo
BESTUURDERSBOND 35 JAAR
Ageeda
KERKDIENSTEN OP
W. K. van ROSSUM
DOOD OP STRAAT
GEVONDEN
Grepen uit de historie
HALFJAARLIJKSE BALANSOPRUIMING
Fa. M. H. VAN
RAALTE
2c BLAD PAG. 2.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DINSDAG 31 DECEMBER 1935
STADSNIEUWS
Belangrijke raadsbesluiten en jubilea
3 Jan. Herdenking van het 10-jarig
beslaan der Specltuinverecniging „llci
Soesterkwartier".
5 Jan. Hei 25-jarig bestaan der 1-e-
vensverzekerings Maatschappij „Ons
Belang" herdacht.
26 Jan. Het derde lustrum der Ar
beiders Muziekvereeniging „H. J. Hege
raat" herdacht.
20 Jan. Do Gemeenteraad besluit tot
het maken van een voorzuiveringsin
stallatie ten dienste der rioleering.
Een voorstel van B. en W. lot wijzi
ging van de concessievoorwaarden van
den N.V. Amersf. Autobusdienst wordt
aangenomen.
De Christelijke Jeugdvereeniging
„Immanuel" herdenkt haar 10-jarig be
staan.
•4 Febr. Herdenking van het 10-jarig
beslaan der Amersf. Damvereeniging.
9 Febr. Het 30-jarig bestaan der voet
bal verecniging H. V. C. herdacht.
16 Febr. Feestelijke viering van het
25-jarig bestaan der afdeeling Amers
foort van den R.K. Grafischeu Bond.
18 Febr. Het zilveren ambtsjubileum
van Ds. J. G. de Jongh in de Luther-
sche kerk herdacht.
22 Febr. Het derde lustrum der R.K.
Gymnastiekverecniging St. Hubertus
herdacht.
24 Febr. Door een 31 zege op T. I.
W. behaalt H. V. C. het kampioen
schap van de derde klasse C.
26 Febr. De Gemeenteraad neemt een
voorstel van B. en W. aan tot vaststel
ling cener verordening op de heffing
en invordering van een baatbelasting
voor E. Mcvsterweg en een gedeelte van
den Woestijgerweg.
De Raad vereenigt zich met de con
clusie van B. en W. op het rapport van
de Studiecommissie voor hot Marktwe
zen.
11 Maart. Dr. Th. I. J. M. Dcclen als
directeur-geneesheer van liet St. Eliza
beth Ziekenhuis geïnstalleerd.
15 Maart. Amsvorde eindigt op de
laatste plaats derde klasse D. en moet
degradatiewedstrijden spelen.
A. P. W. C wint van Quick met 41
en is daarmede kampioen vierde klas
se G.
18 Maart. De Sociëteit „Vereeniging*
verplaatst van Het Valkje naar Con
cordia.
19 Maart. De Gemeenteraad neemt
een voorstel van B. en W. aan om een
toeslag te geven op de premie voor het
Ziekenfonds' voor werkioozen.
7 April. H. V. C speelt voor de pro
motie gelijk tegen Vriendenschaar.
Amsvorde verliest den degradatie
wedstrijd tegen Laren.
12 April. De Gemeenteraad neemt een
voorstel van B. en \V. aan inzake huur-
verlaging van gemeentewoningen.
Een credict wordt verleend voor het
plaatsen van stuwen in de Beek voor
waterverversching in de stadsgrachten.
De Raad besluit met 12 tegen 10
stommen-oan ie houden oen- voorstel
van B. en W. tot het aanvragen van
een voorschot uit *s Rijks kas voor
den bouw van 120 eensgezinswoningen
en 8 woningen vóór ouden van dagen
door de W'oningbouwvereeniging „Goed
Wonen."
14 April. A.PAV.C. verliest den eer
sten promotie-wedstrijd tegen Laren.
20 April. Het Grand Théntre geopend.
21 April. A. P. W. C. wint den pro
motie-wedstrijd tegen Amsvorde.
22 April. H. V. C. wint den promotie
wedstrijd tegen T. O. G.
2-4 April. Herdenking derde lustrum
van de Christelijke Voetbalvereeniging
C. J. V. V.
28 April. A. P. W. C. wint van Amsr-
vordc en promoveert naar de derde,
klasse.
H. Vf C. wint den tweeden promotic-
wedstrijd tegen T. O. G.
5 Mei. A. P. VV. C. wint den promo
tie-wedstrijd tegen Laren.
De afdeeling Amersfoort van den R.
K. Bond van Overheidspersoneel „St.
Paulus" herdenkt haar 25 jarig be
staan.
19 Mei. H. V. C. verliest met 20 té
gen Vriendenschaar en verspeelt daar
mee haar promotiekans.
28 Mei. De Gemeenteraad stelt op
voorstel van B. on W. een bedrag van
300.beschikbaar voor het jaar 1935
ten behoeve van het organiseoren van
een luchtbeschermingsdienst.
29 Mei. Herdenking van het zilveren
jubileum der Amersfoortsche Zwem
en Poloclub.
10 Juni. Gereformeerde Zendingsdag
in liet Openluchttheater Birkhoven.
Nationaal muziekconcours van Bra
vo.
1115 Juni. Verkcersweek georgani
seerd door de Verecniging voor Veilig
Vprkeer.
15 Juni. Nationale wandeltocht van
Z. U. T.
21 Juni. De Gemeenteraad verwerpt
een voorstel van B. en W. tot. verhaal
van premie op het personeel, dat onder
de werking der Ziektewet valt.
Aangenomen wordt een voorstel van
B. en W. tot het verleenen van mede
werking aan do Bouwverecniging
„Goed Wonen" tot het. houwen van 45
woningen aan de Crocus- en Anemoon
straat.
23 Juni. Door de overwinning op V.
V. V. 1. promoveert het eerste team van
A. L. T. A. naar de promotieklasse.
26 Juni De verkiezing voor den Ge
meenteraad stelt den Raad samen als
volgt: 8 S.D.. 6 R.K., 3 A.R.. 3 CH„ 2
V.B., 1 V.D., 1 K.D.P., en 1 Amersf. Be
lang.
1 Juli. Het vijfde lustrum dor R.K.
coöperatie „Helpt Elkander" herdacht.
Plechtige herdenking van het 25 ja
rig bestaan van het St Alphonsusre-
traltenhuis.
14 Juli. De St. Vincentiusvereeni
ging in de Hcnricus parochie herdenkt
haar 25 iarig bestaan.
30 Juli. De Gemeenteraad besluit
tol opheffing van de openbare school
voor g.l.o. No. 4 (Lange Beekstraat 7
en tot het verleeuen van eervol ontslag
aan boventalligo leerkrachten hij liet
openbaar lager onderwijs.
Aangenomen wordt een 'voorslcl van
B. en W. tot splitsing van bet Bureau
voor Maatschappelijk Werk in een Bu
reau voor .Sociale aangelegenbeden en
een Bureau voor Maatschappelijk Hulp
betoon.
Dc Raad neemt een voorstel van B.
en W. aan inzake uitbreiding van liet
pompstation der gemcentewaterlei-
ding.
11 Aug. Het zilveren jubileum van de
R.K. Spaarbank herdacht.
27 Aug. Receptie ter gelegenheid van
het dertigjarig bestaan der Oranjever-
eeniging.
28 Aug. Historisch optocht tijdens de
fcestweek der Oranjeverceniging.
30 Aug. Dc Gemeenteraad neemt een
voorstel van B. en W. aan tot wijziging
van het uitbreidingsplan met betrek
king tot het Leusaerkwartier, en een
voorstel tot wijziging der Bouwverorde
ning.
3 Sept. Dc Gemeenteraad benoemt tot
wethouders de heeren: J. J. Thien
(R.K.), Mr. L. Stadig (A.R.) en B. Noor
dewier (S.D.).
9 Sept. Het zesde lustrum der Amers
foortsche Schietvereeniging, „Prins Hen
drik" herdacht.
24 Sept. De Gemeenteraad vereenigt
zich met het afwijzend advies van B. en
W. naar aanleiding van het verzoek
van de N.V. Albert Hevn tot wijziging
van het uitbreidingsplan aan de Pun-
tenhurgerlaam.
Een voorstel tot verlaging van de hu
ren der woningen van Frisia wordt
aangenomen.
26—27 Sept. De Gemeentebegrooting
voor het dienstjaar 1936 wordt in de Af-
dcelingen van den Gemeenteraad be
handeld.
I Oct. Herdenking van het 20-jarig
bestaan der Amersf. Bakkerspatroons-
vereeniging.
3 Oct. Eerste oefening van den lucht
beschermingsdienst voor Amersfoort.
12 Oct. De voetbalvereeniging Sopla
hei-denkt haar 10-jarig bestaan.
15 Oct. Herdenking van het 10-jarig
bestaan van het vrijwillig muziekcorps
van het Ie Halfregiment Huzaren.
19 Oct. Het tienjarig bestaan van de
afdeeling Amersfoort van den Ned. Hen-
gclaarshond herdacht.
29 Oct. De Gemeenteraad neemt een
voorstel van B. en, W. aan tot het aan
gaan van een overeenkomst met het
bestuur van het ziekenhuis „de Lichten
berg" betreffende de Inrichting van een
barak voor verpleging van lijders aan
besmettelijke ziekten.
Aangenomen wordt een voorstel van
B. en W. betreffende de exploitatie van
het sportterrein Birkhoven.
49 Nov. Winkelweek in het Leurder-
kwartier.
5 Nov. Herdenking van het 10-jarig
bestaan van de V.A.R.A.
1114 Nov. De Gemeenteraad behan
delt de begrooting dienst 1936 in open
bare vergadering.
Een voorstel van B. en W. tot verhoo-
ging der opcenten op de Personeele Be
lasting wordt aangenomen.
Aangenomen wordt een voorstel van
B. en W. betreffende de herziening der
Jaarwedden van het gemeentepersoneel.
De begrooting wordt aangenomen met
20 tegen 4 stemmen.
30 Nov. Herdenking van het 45-jarig
liestaan van de afdeeling Amersfoort
van den Kon. Ned. Bond van Oud-On
derofficieren.
De voetbalvereeniging Amersf. Voor
uit viert haar eerste lustrum.
7 Dec. De A.F.C. Quick herdenkt haar
45-jarig bestaan.
II Dec. Do afdeeling Amersfoort van
het Ned. Roodc Kruis herdenkt haar
25-ia rig bestaan.
14 Dec. Het zilveren jubileum van de
nrchestvereeniging „Amersfoort" her
dacht.
17 Dec. De Gemeenteraad besluit, tot
voorioopige vaststelling der bedrijfsre-
keningen en der gcmcenterekening
dienst 1934.
Aangenomen wordt een voorstel van
B. en W. betreffende verlenging van de
crisisregeling voor Ziekenfondscontri-
hutie
23 Dec. De Commissarissen van de
N.V. Amersfoortsche Autobusdienst be
sluiten tot collectieve ontslagname als
zoodanig.
BURGERLIJKE STAND
30 December
GEBOREN: Tijmcn Antoon, zoon van
Tijmen van de Vuurst en Beatrix Zwart.
Dick Arie, zoon van Willem Engelber-
tus Blom Pii Elisabeth van Veenscho-
ten. Everardus Jan, zoon van Everar-
dus Poort en Jannetje Klomp. Geer-
truida, dochter van Arie Oversicr en
Bcitske van der Schors.
OVERLEDEN: Jacobus Theodoras
Lam, 1 jaar.
Zij, die van ons
heengingen
10 Jan. G. Kol ff Jr.
23 Jan. J. A. Maas, gep. kapi
tein der infanterie, oud adjunct
directeur van „Zandbergen".
16 Febr. Dr. A. G. M. Verbeek,
geneesheer-directeur van' het St.
Elizabeth Ziekenhuis.
18 Maart. P. Hillenius.
21 Maart. H. J. Cirkel.
5 April. A. Joman, bekend na-
tuurhistoricus. mul onderwijzer
R.O.G. en medewerker Amersf.
Dagblad.
12 April. J. de Wal.
19 April, D. Ruitenberg.
21 Mei. Ds. K. den Hollander,
predikant der Ned. Hcrv. Ge
meente.
28 Mei. Mevr. de wed. P. P.
Sc bied ges.
12 Juni. C J. van Beek.
12 Juni. G. F. G. de Bruyn,
oud zeeofficier en oud leeraar
Gymnasium.
25 Juli. J. Bast, president-re
gent der Schelt/usstichting.
3 Aug. B. Kerkhoff, bekend
voorman der Christelijke vak
organisatie.
3 Aug. C. Hartman, deken v.
het dekenaat Amersfoort.
19 Aug. I. J. Cohen, oud sec
retaris der Oranjevereeniging.
23 Aug. M. L. Wijmer, oud
stationschef Ned. Spoorwegen.
25 Aug. M. S. de Pool, oud
voorzitter der Israëlitische ge
meente.
13 Sept. P. Boks.
2 Oct. L. B. van der Kolk, oud
O.I. ambtenaar.
22 Oct. D. Heymans van der
Douwer.
2 Nov. W. Bosch. Emer. Pre
dikant van de Gcref. Kerk.
18 Nov. F. S. van Eybergen.
14 Dec. Ir. R. Le Poolc, In
specteur van de Volksgezond
heid.
15 Dec. F. J. van Grasstck,
oud Ontvanger der Directe Be
lastingen.
22 Dec. H. Roudink.
24 Dec. J. W. Putman Cramer.
25 Dec. W. Meursing Korthals
Altes, president commissaris
van de Phoenix Brouwerij.
NIEUWJAARSDAG
Op Nieuwjaarsdag zullen in onze stad
de volgende kerkdiensten worden ge
houden
Nieuwe Kerk.
10 uur: Dienst.
Geref. Kerk (Zuidsingcl).
10 uur: Ds. Popma.
Chr. Geref. Kerk.
10 uur: Prof. G. Wisse, Apeldoorn.
Geref. Gemeente.
10 uur: Godsdienstoefening.
Vrije Geref. Gemeente.
9'/t uur: Godsdilnstoefening.
Oud-Kath. Gemeente
('t Zand 13).
10 uur: H. Dienst.
BUITENGEMEENTEN
Baarn en Eembrugge.
10 uiir: Ds. Blaauwendraad.
Barneveld.
914 uur: Ds. van Montfrans.
Hoevelaken.
9uur: Ds.. Mulder.
Hoogland.
9V« uur: Ds. Posthumus Meijjes.
Leusden.'
10 uur: Ds. Hofstede.
Nflkerk.
9'/t uur: Ds. Luteijn.
Woudenberg.
9'/« uur: Ds. Klomp.
FILMBAL AB BOVENKAMP
Zaterdagavond 4 Januari wordt door
het dansinstituut Ab Bovenkamp alhier
in Dc Valk een filmbal gehouden,
waar natuurlijk vele pseudo filmster
ren zullen komen. Als attractie is een
gouden dames- of heerenpolshorloge be
schikbaar gesteld. In de jury voor dit
bal hebben o.ni. zitting de heer Hoe
vers, bedrijfsleider van Grand Theatre
en Kroes, vice-president van het Syn-
dicat International des Professeurs dc
dansc. Voorts zullen behalve dansde-
monstraties van Henny en Ab Boven
kamp door de heeren Ripken en Dries-
sen alhier op twee vleugels populaire
hits worden gespeeld. Dc dansmuziek
wordt verzorgd door The Melody Ma
kers.
NIEUWJAARSPROGRAM
MA VAN CITY THEATER
Hedenavond begint City Theater met
de vertooning van de vliegersfilm
„Nachtvlucht", naar den roman van de
St. Exupéry.
De bezetting van de verschillende
rollen in deze film doet vermoeden, dat
dc regisseur Brown alle aandacht wil
de besteden aan hpt spel: noemen wij
alleen al Clark Gable, John en Lionel
Barrymore, Myrna Lov en Helen Ilays.
Maar ondanks de aanwezigheid van
zoovele „sterren", kunnen wij weinig
geboeid worden door de weergave van
liet gegeven. Wel hebben wij bewonde
ring voor de luchtfotografie, waaraan
deze film zoo rijk is. Hierdoor konden
trouwens ook het best dc groote moei
lijkheden in beeld gebracht worden,
waarmede de vliegers in Zuid-Amerika
tijdens hun nachtvluchten te kampen
kregen en ook nu nog te strijden heb
ben. Steeds verplaatst het beeld ons
van den strijd in de lucht door den
vlieger naar de aarde, waar de direc
teur achter zijn lessenaar en kaarten
regeert. Zijn wil is wet; inist of storm,
niets doet er toe, als dc verbinding tus-
/schen Santiago, Buenos-Ayres en ande
re steden maar voortduurt. Dat aan
•lit streven menschenlevens ten offer
vallen, is onvermijdelijk en laat de
film ook zien.
CLARK GABLE
Zooals gezegd, biedt „Vol de Nuit"
vele fraaie opnamen in de lucht, wan-'
neer de vliegtuigen over de gebergten
en in de dalen volgt, afgewisseld door
bet strijden tegen storm en mist; voor
bet overige stelt de film zich niet op
den voorgrond, al is de strekking van
den roman goed: helpen ondanks eigen
gevaar.
Dames Modemagazijn
LANGESTRAAT 18
SEIZOEN-OPRUIMING
Zeer vroeg in den ochtend beeft men
vandaag op het kruispunt Hugo de
Grootlaan—Staringlaan, een persoon
aangetroffen, die naast zijn fiets gele
gen was.
Aanvankelijk vermoedde men, dat hij
bewusteloos was, maar een inmiddels
ontboden geneesheer kon slechts den
dood constateeren. Waarschijnlijk is de
71-jarige B.. die krantenbezorger was,
door uitputting om het leven gekomen.
Vergunningen voor gebruik
van gemeentegrond
Men moet 1 Januari
nieuwe aanvragen!
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort brengen ter kennis van be
langhebbenden, dat krachtens hun be
sluit van den 28sten December 1935
met ingang van 1 Januari 1936 verval
len de vóór dezen datum verleende ver
gunningen, voor zoover daarvoor rech
ten zijn verschuldigd ingevolge de bij
raadsbesluit van 13 November 1935
vastgestelde verordeningen op de bef
fing en invordering van rechten voor
gebruik of genot van den openbaren
gemeentegrond op het openbaar ge
meente-water, voor het hebben van
voorwerpen op, onder of boven den
openbaren gemeentegrond en het open
baar gemeentewater en voor vanwege
de gemeente verstrekte diensten, ech
ter met dien verstande, dat ten aanzien
van vergunningen, welke onherroepe
lijk tot een bepaalden datum zijn ver
leend, deze datum in de plaats treedt
van 1 Januari 1936.
Degenen, die een (nieuwe) vergun
ning wenschen te ontvangen, dienen
eon daartoe strekkend verzoek te rich-
ton tot Burgemeester en Wethouders,
eventueel onder overlegging
van dc ingetrokken vergun
ning.
UIT HET POLITIERAPPORT
Door de politie is proces-verbaal op
gemaakt tegen een' wielrijder, die geen
teeken gaf bij veranderen van richting;
tegen een ander, die links door de
bocht reed, terwijl hetzelfde gebeurde
met een persoon, die het meest links
reed van drie fietsers naast elkaar.
Eveneens werd een persoon, die aan
bet voetballen was op den openbaren
rijweg, geverbaliseerd.
Gisteravond heeft de politie hier een
persoon aangehouden, die uit een stich
ting te Laren gedeserteerd was. Hij is
weer overgebracht naar Laren.
OP VRIJE VOETEN GESTELD
De 28-jarige administrateur J. D. D. B.
alhier, die in het begin der vorige
maand in het Huis van Bewaring te
Leeuwarden werd opgesloten, verdacht
wegens heling van 8000 en tevens ver
dacht van medeplichtigheid aan op
lichting van 18.000 t.cn nadeele van
de Zwitsersche Ongelukkenverzekering-
Maatschappij te Zürich, werd heden op
vrije voeten gesteld.
De medeverdachte, zekere B. te Bols-
ward, werd reeds in het begin dezer
maand door de rechtbank te Leeuwar
den uit de voorioopige hechtenis ont
slagen.
L O. G. V. „LE DROIT HUMAIN"
Dinsdag 7 Januari zal de heer J. W.
Kou we in het gebouw van de Theoso
fische Vereeniging een lezing houden
voor belangstellenden over het onder
werp „Vrijmetselarij".
FRUIT- EN GROENTENVEILING
30 December
Goudreinet 11—20 ct., bellefleur 10—15
et., boschappel 57 ct., huisman 67
ct., sterappcl 8—10 ct., spruiten 13—15
ct.. uien 30—32 ct., prei 912 ct., boe
renkool 7—1G ct., groene kool 10—14 ct.,
bloemkool 5—10 ct., gele kool 7—8 ct.,
witte kool 3—5 ct., andijvie 8—10 ct.,
selderij 1416 ct.
AMERSFOORT
2 Januari. Concordia. Verkooping van
9 woningen, drie woonhuizen, winkel
huis en een perceel grond. 8 uur n.m.
HOOGLAND
9 Januari. Café „De Faam." Verkoo
ping 26 perc. cikeboomen, 1 perc. heuke-
boomen en 22 perc. hakhout, alsmede 2
perc. gevelde sparren. 11 uur v.m.
BAARN
8 Januari. Krugerlaan 1. Veiling van
inboedel. 10 uur v.m.
16 Januari, 't Kasteel van Antwerpen.
Verkooping woonhuis Laanstraat 47.
8 uur n.m.
HOEVELAKEN
9 Januari. Koffiehuis Kolfschoten. Ver
kooping van een inboedel. 11 uur v.m.
LEUSDEN
7 Januari. Aan Bavoort. Verkooping
van 365 perc. slieten, dennen, hak- en
sparrenhout etc. 10 uur v.m.
LAGE VUURSCHE
7 Januari. Hotel gebrs. van Oosterom.
Verkooping 132 perc. eiken-, sparren- en
paalhout etc. 10 uur v.m.
De Amersfoortsche Bcstuurdersbond
zal morgen, 1 Januari 1936, zijn 35-jarig
bestaan herdenken. We laten hieronder
eenige grepen volgen uit de geschiede
nis van de oudste plaatselijke vakcen
trale, die uit moderne vakbondsafdce-
lingen is samengesteld. Omstreeks 1900
was er van organisatie onder arbeiders
zoo goed als geen sprake. Het besef,
dat door aaneensluiting van groepen
arbeiders, die in eenzelfde vak werk
zaam zijn, de vakbelangen beter gediend
konden worden, was bij de arbeiders
van die dagen nog niet voldoende door
gedrongen. Daarbij was Amersfoort een
klein provinciestadje, zonder noemens
waardige industrie. Toch bestónden er
reeds vakvereenigingen. De organisatie
van de typografen, timmerlieden, siga
renmakers en onderwijzers hadden hun
bestaansrecht reeds bewezen. In die
kringen gingen reeds stemmen op om
tot nog nauwere aaneensluiting te ko
men, omdat naast individueele vakbe
langen, er ook gemeenschappelijke be
langen behartigd konden worden. Dit
besef lag aan de stichting van den
Amersfoortschen Best uurder sbond ten
grondslag. De drang naar meerdere
saamhoorigheid, ook in de vakbewe
ging, werd steeds in sterkere mate ge
voeld. Merkwaardig was, dat de nood
zakelijkheid van nauwere aaneenslui
ting plaatselijk eerder werd gevoeld,
dan landelijk. De Amersfoortsche Bc
stuurdersbond is een oudere plaatse
lijke vakcentrale dan de landelijke,
want het Ned. Verbond van Vakvereeni
gingen werd eerst in 1906 opgericht.
Vóór 1901 werkten enkele organisa
ties reeds met elkander samen. In 1897
zochten de timmerlieden en de typo
grafen deze samenwerking reeds. Uit
deze samenwerking is feitelijk de A.
B. B. geboren. Deze vakbonden namen
het initiatief om die samenwerking ver
der door te voeren. Op 7 Mei 1899 had
een bijeenkomst plaats met het doel tot
aaneensluiting van de reeds bestaande
vakvereenigingen te komen. Het plan
werd zoo ruim mogelijk opgevat, want
men noodigde alle organisaties uit,
dus ook Christelijke en R.-K. arbeiders
verenigingen. Zoo was op deze verga
dering dc. S.D.A.P. naast „Patrimo
nium" vertegenwoordigd.
De doelstelling was niet alleen vak-
vereenigingsbelangen te behartigen,
doch ook politieke vraagstukken aan
de orde te stellen. Aanvankelijk meen
de men, dat dit wei'kelijk kon. Van
christelijke zijde werd vooral sterk aan
gedrongen op neutraliteit, doch poli
tieke saamhoorigheid scheen niet bin
nen liet bereikbare te liggen. Dit kwam
spoedig tot uiting in principieele vraag'
stukken. Van meer vooruitstrevende
zijde werd aangedrongen op het voe
ren van een actie voor het algemeen
kiesrecht. Dit vond principieelen tegen
stand bij het christelijk gedeelte van
hen, die samenwerking zochten. Het
was ten slotte alleen de S. D. A. P.,
die als politieke organisatie haar aan
sluiting bij een vakcentrale gestand
deed.
Dat er vele moeilijkheden waren te
overwinnen, bleek wel uit het feit, dat
op 7 Mei 1899 een comité werd benoemd
om de stichting van een vakcentrale
voor te bereiden; de oprichting daar-
van kon op 1 Januari 1901, dus ruim
2jaar later, geschieden.
Vermeldenswaard is dat de oprich
ters van den A.B.B., t. w. de heeren G.
v. Wijland, H. Hulst, J. J. van Beek, J.
Hendriksen, P. J. Butselaar, C. Seves
en J. Vonhof allen nog in leven zijn
en ook in Amersfoort wonen. Achter
deze personen ligt dus een 35-jarige pe
riode van strijd. Toen op 1 Januari 1901
de Amersfoortsche Bestuurdersbond
werd opgericht, doemden reeds spoedig
moeilijke vraagstukken op. Men had
zich omtrent riet juiste standpunt, dat
tot. verwezenlijking van het doel moest
worden ingenomen, allerminst nog een
juist oordeel gevormd. De meeningen
botsten nogal eens tegen elkander op.
Syndicalistische elementen in den
modernen typografenbond waren oor
zaak, dat de afdeeling van den A. N. T.
B. zich weer van de vakcentrale af
scheidde en het duurde tot 1913 voordat
hernieuwde aansluiting volgde. Er was
dan ook heel wat geduld voor noodig,
om de leden het juiste vakvereenigings-
standpunt bij te brengen en de taktick
te doen volgen, die heden ten dage nog
als de juiste wordt beschouwd, nl. door
machtsvorming en het verkrijgen van
grooteren invloed in publieke lichar
men, verbetering voor dc arbeiders te
verkrijgen. In de eerste dagen van den
A.B.B. werden ook z.g. politieke eischen
gesteld. Vooral het onderwijsvraagstuk
trok de aandacht. Hier volgt een pro
gramma van eischen:
1. Goed herhalingsonderwijs; 2. goe-
do samenstelling der commissie tot we
ring van schoolverzuim; 3. schoolvoe-
ding en kleeding; 4. schoolbaden; 5.
klassen van hoogstens 30 leerlingen; 6.
aansluiting bij een landelijk onderwijs
comité.
Deze eischen hebben heden ten dage
nog een bekende klank en aan de uit
voering daarvan althans van som
mige wordt heden nog door de poli
tieke organisatie van arbeiders gewerkt.
De Amersfoortsche Bestuurdersbond
is thans do sterkste vakcentrale ter
plaatse.
Tenslotte iets over het verloop van
het ledental. Eind 1907 telde de A. B. B.
181 leden, 1915 was dit tot. 453 leden ge
groeid, in 1920 waren 1703 leden aange
sloten. In dc jaren 1920—1930 liep het
ledental terug. 1923 vermeldt een leden
tal van 1151 leden. Het hoogste aantal
leden werd bereikt in 1933 (1991). Thans
viert de A. B. B. zijn jubileum met een
ledental van 1936.
A.s. Zaterdag heeft in de Markthal
een feestavond plaats, waar de heer C.
v. d. Lende het woord zal voeren. Des
middags heeft een kinderfeest plaats.
DONDERDAG 2 JANUARI a.s. begint onze
waarin wij alleen prima kwaliteiten tegen
STERK VERLAAGDE PRIJZEN aanbieden
Baddoeken w" me' rode rand
ouuuuenen, „it met gekleurde r„nd
van 20 cent al.
33 cent.
Theedoeken, Halflinnen van 29 cent af.
Fonteindoeken, Borden-, Glazen- Keukendoeken.
In moderne geborduurde dessins en effen.
rp - ««I Prima Graslinnen.
IdtBllüKGTlSf Servetten, in prachtig Linnen of katoenen Damast.
Enige restanten ONTBIJTSTELLEN
Onderkleding, voor Dames en Heren, Kousen en sokken
PYAMA's zeer voordelig, in enkele onvolledige serle's. I
Hu ish oudgoederen,
Lakens en Slopen,
Afd. Witte Goederen
AMERSFOORT
Grand Théatrc. Vanaf Vrijdag 27
December vertooning van de film:
„Episode".
Zondags en Nieuwjaarsdag 2 uur,
4.30 en 8 uur n.m.
Overige dagen 8 uur namiddag.
Zaterdag matinée om 2.30 uur n.m.
Citv Theater. Vanaf Dinsdag 31 De
cember vertooning van de film „Nacht
vlucht."
Voorstellingen:
Zaterdag 2.30. 6.15 en 8.30 uur n.m.
Zondags en Nieuwjaarsdag doorloo
pend van 1.45 tot 8.30 uur n.m.
Andere avonden 8 uur.
Bioscoop Amicitia. Geen film vertoo
ning
Museum Fléhite. Westsingel. (Uitge
zonderd des Zondags).
Theosofische Rihlintheek Gebouw
Theosofische Vereeniging. Regentesse
lean ledprpn dae van 6—8 uur
Openbare leeszaal met .Teuordlepszaal
en Rlh'inthpek. Mnnrhuizen 9.
R.-K Leeszaal Nipiiwstraat 24.
3 Januari. Foyer Amicitia. Ver. van
Huisvrouwen. Kindermiddag. Goochel-
voorstelling door J. Hagoort. 2.30 uur
n.m.
4 Januari. De Valk. .Filmbal Dans
instituut Ab Bovenkamp; 8 uur n.m.
4 Januari. Markthal. Feestavond v. d.
Amersf. Bestuurdersbond ter herden
king van het 35-jarig bestaan. 7.30 uur
namiddags.
5 Januari. Dc Valk. Tooneelavond
van Eigen Kring. 8 uur n.m.
5 Januari Paviljoen Berghotel. Ned.
Kamermuziek Ensemble. Zondagmid
dagconcert.
7 Januari. Theosofische Logo. I.O.G.V.
De lieer J. W. Kouwe houdt een lezing
over: „Vrijmetselarij." 8 uur n.m.
7 Januari. Sociëteit Concordia. Wereld
bibliotheektentoonstclling. 46 en TA—
944 uur n.m.
7 Januari. Volksgebouw. Inst voor
Arbeidersontwikkeling. De heer C. J.
.Vermeij over het onderwerp: „Vogel
sport verheffend voor lichaam en geest"
8 uur n.m.
8 Januari. De Valk. Filmavond van
Klein Meulenkamp. 8 uur n.m.
9 Januari. Grand Thé&tre. Kunst
kring voor Allen. Opvoering van: „Laat
Maupie maar loopen", door gezelschap
Jan Musch. 8.15 uur n.m.
9 Januari. De Valk. Openbare verga
dering van de N.S.B. 8 uur n.m.
10 Januari. Toonzaal Sierkunst. Soefi-
Beweging. Concert Musharoff Khan.
8 uur n.m.
11 Januari. De Valk. Feestavond 10.
G.T. 844 uur n.m.
12 Januari. De Valk. Propaganda-
avond van de H.A.K.A.
14 Januari. Foyer Amicitia. Ver. van
Huisvrouwen. Lezing van den heer A.
V. Hartogh over „Dc kleur in huis en
kleeding." 2.30 uur n.m.
17 Januari. Grand Theatre. Cultu
reel e Groep Katli. A'foort. Opvoering
van „Dc groote kans." 8 uur n.m.
17 Januari. Toonzaal Sierkunst. Soefi-
Beweging. Openbare lezing door den
beer L. Hoyack. Onderwerp: „De betee-
kenis v. h. Voorzienigheidsbegrip voor
onzen tijd." 8 uur n.m.
18 en 19 Januari. De Valk. Congres
van den Bond van Jonge Liberalen.
22 Januari. Amicitia. Pijpercorps „Ju
liana." Uitvoering t.g.v. het 10-jarig be
staan. 7.30 uur n.m.
25 Januari. Dc Valk. Feestavond A.B,
B. 8 uur n.m.
29 Januari. De Valk. Feestavond van
Z.U.T. 8 uur n.m.
4 Februari. Theosofische Loge. I.O.G.V.
Lezing van mevrouw Mensing—Kaljée.
ZEIST
6 Januari. Figi. Rotterdamsch Ilof-
stadtoöneel voert op: „De gevaarlijke
bocht." Abonnementsvoorstelling S uur
n.m.
UTRECHT
1 Januari. Stadsschouwburg. Het
Masker voert op„Toekomst." 8 uur
n.m.
8 Januari. Tivoli. Achtste Abonne
mentsconcert door het U.S.O. Solist:
Bela Bartok. 8 uur n.m.
