EXTRA per kruik f 3.25 Plan van den arbeid FORTMANN HEHENKAMP Ds. W. Banning spreekt Het raadsel van de kippen opgehelderd KINDERWOORDEN SCHO TERMAN'SOUDE GENE VER Dem0ngtratie V0Or het UTRECHTSCHESTRAA T 17 TELEFOON 145 DE CARSTENTOP OP N. GUINEA IN 24 UUR UW OUDE MATRAS ALS NIEUW VRAAGT INLICHTINGEN BIJ Koppensnellerij op Ceram NIEUWE UITGAVEN Planspel opgevoerd AUTO BOTST TEGEN BOOM 2c BLAD PAG, I Tm AMERSFOOP.TSCH DAGBLAD MAANDAG 7 SEPTEMBER 1936 BERICHT Zij, die zich met ingang van 1 Octo ber als kwartaal-abonné op het Amers- foortsch Dagblad abonneeren, zullen do lot dien datum verschijnende nummers GRATIS ontvangen, DIRECTIE A. D. „Kip, ik heb je", zei de politie Men zal zich herinneren, dat de poli tie alhier Vrijdag j.l. op het L. Vrou wekerkhof een verlaten fiets aantrof, waarop een kist met kippen was be vestigd. Het rijwiel en de ongewone v lading werden op het politiebureau in L bewaring gehouden, in de verwachting dat. de eigenaar wel spoedig zou ver schijnen. Inderdaad is dit nu het geval ge weest. De vergeetachtige kippenlief- hebber bleek een inwoner van Hilver sum te zijn, die Vrijdag zijn inkoopen op de markt te dezer stede gedaan had en hierna aan het passagieren was -. gegaan. Fiets en kippen waren een zaam aan hun lot overgelaten. I Nu heeft de man zich op het poli- Htiebureau aangemeld, waar hij er „als de kippen bij was" om zijn diertjes v.jweer mee te nemen, i Een minder pleizierige ontdekking was het echter, toen bleek, dat er een /^proces-verhaal tegen hem was opge maakt, wegens het vervoeren van die ren, zonder hen het noodige levenson derhoud te verstrekken, zoodat de po litie op haar beurt zei: „kip, ik heb je!" UIT HET POLITIERAPPORT Tegen een wielrijder, die niet in het bezit bleek Ie zijn van een deugdelijke bel, werd proces-verbaal opgemaakt. Een andere wielrijder, wiens rem niet bleek te functioneeren, zag zich het zelfde lot beschoren. 1 Een rijwielhandelaar heeft aangifte gedaan van vermoedelijke verduiste ring van een tandem. Zwijntjesjagers Bij een particulier hier ter stede heb ben zwijntjesjagers hun slag geslagen en een rijwiel buitgemaakt. HET OUDE LIEDJE Een aantal automobilisten is weder om geverbaliseerd wegens overtreding van het parkeerverbod ln de Lange- ptraat en de Utrechtschestraat. MEISJE VERDWAALD Gisteren maakte een 7-jarig meisje !Uit Soest op eigen gelegenheid een (wandeltochtje. Zij raakte hierbij den ,weg kwijt en werd dwalende in de om geving van hotel „Birkhoven" aange troffen. De politie ontfermde zich over haar en bracht haar 1e bestemder plaat se, waar de verdwijning van het meis je reeds begrijpelijke consternatie had (Veroorzaakt. AMERSF. REDDINGSBRIGADE Bij het gisteren gehouden examen yoor het instructeursdiploma C van den iNéderlandschen Bond tot het Redden .van Drenkelingen slaagde het lid der 'Amersfoortschc Reddingsbrigade, mej. T. van Beek, zoodat dc A.R.B. thans zoowel een mannelijk als een vrouwe lijk instructeur heeft. 5TEREENIGING VOOR PAEDAGOGIEK In de laatste jaren treft men in het (algemeen een verhoogde belangstelling voor dc actueele paedagogische pro blemen, die naar oplossing vragen. De zc interesse zien we niet alleen bij de P leerkrachten, doch ook bij de ouders der leerlingen en verder bij allen, die ln verschillende hoedanigheid met. het v onderwijs kennis maken. De Vereeniging voor Paedagogiek is een landelijke organisatie, die deze gc- w noemde belangstellenden wil samen- v brengen, hetgeen dc resultaten ten goe- de moet komen. Ook hier ter stede wil men een af- j deeling stichten en binnenkort zal daar toe een bijeenkomst worden belegd. KOSTELOOZE VACCINATIE 'i r Burgemeester en Wethouders van V 'Amersfoort maken bekend, dat op Woensdag 9 September 1936 des na- middags om 2 uur gelegenheid zal - worden gegeven tot kostelopze inen ting in het gebouw Westsingel 45. Het is gewenscht trouwboekje of ge- boortbewijs mede te brengen. BURGERLIJKE STAND 5 September 1936 Geboren: Aart Melis, zoon van Her man van Donkelaar en Hendrika Kee- senberg; Maria Johanna, dochter van Hcndrikus Johannes Staal en Elisabeth Maria de Graaf; Martina Maria Elisa beth, dochter van Johannes Maria Corne- lis Jozef van den Bos en Hendrika Ger- trud Jansen. Overleden: Everarda Maria Brouwer, 49 jaar, echtgenoote van Martinus Woerdman. DE TEMPERATUUR VAN HET WATER De temperatuur van het water in Pe- sie s Bad bedroeg hedenmorgen 63° F. (17'/2° C.). Indien de ongunstige weersomstan digheden aanhouden, zal Pesie's Bad a.s. Zaterdag worden gesloten. KAASMARKT Aangevoerd werden 41 wagens, tezamen wegpnde 10250 Kg. Prijzen van 17 20.50 per 50 Kg. Handel matig. Op een straatkruising in één van onze buitenwijken. Een groepje menschen, geschaard om een fiets, die aller belangstelling heeft en verder een stilstaande melkauto. Er wordt over en weer druk gepraat, men wijst naar de auto, naar de fiets en naar den weg. Dan wordt cr weer ge sproken, dan wordt er weer gewezen Men krijgt niet bepaald den indruk, dat de betrokkenen het voor 100 met elkanders eens zijn. Zoo langzamerhand zal de lezer be grepen hebben, dat het een aanrijding betreft, waarover wij iets willen zeggen. Maar toch ook weer niet over die zon der persoonlijke ongevallen verloopen botsing zelve, doch over dat wat op een dertig meter afstand gebeurde. Want de aanrijding tusschen wielrij der en melkauto was misschien zelfs minder belangrijk dan de opmerking op dertig meter afstand Daar ont moetten wij een vijfjarig knaapje, dat „gehoord zijn verhaal" de gebeurtenis van nabij bleek te hebben meegemaakt. „Meneer, meneer, heb u daar die aan rijding gezien?", klampte hei kereltje ons aan." En op ons ontkennend ant woord, kwam dadelijk zijn nauwkeu rige weergave van datgene, wal twee heldere jongensoogen hadden opge vangen: „Ziet u, het ging zoode man op de fiets en de melkauto gingen allebei daar op den hoek dezelfde straat in en de melkauto wilde dien man juist op den hoek inhalen en toen, meneer, toen kwam de auto dicht bij de fiets en juist door de bocht... sneed de auto de fiets toen door...!" Onze knaap had blijkbaar thuis wel eens hooren praten over bochten af snijden, maar hij had het niet zoo pre cies kunnen onthouden en daarom liet hij mir nichts. dir nichts een rij wiel „doorsnijden". ZWEMBAD NIEMEIJER In zwembad Niemeyer behaalde .de \olgcnde leerlingen hun diploma; de dames Judith Swarts, Jo van Voorst en T. de Vries en de heeren Herman Asma en Hans v. d. Werff. ARBEIDSBEURS Aanvragen van werkgevers boven de 18 jaar 4 Dagmeisjes 6 dienstboden, 2 huis houdsters, 1 krükasslijper, 1 keuken meisje, 8 colporteurs, 1 strijkster, 1 winkeljuffrouw (dames- en kindercon- fectie), 1 vertegenwoordiger. Beneden de 18 jaar 1 Leerl. timmerman, 1 aank. kleer maker, 2 aank. bankwerkers, 1 aank. soldeerder, 1 aank. slager, 1 aank. re clameverzorger, 4 dagmeisjes. Aanbiedingen van werkzoe kenden boven de 18 jaar 1 Agent, 6 arbeiders zeepfabr., 5 au- togeenlasschers, 8 automonteurs, 1 ban- derolleerclcr, 5 banket- en broodbak kers, 1 banketbakker, 1 beeldhouwer, 3 behangers-stoffeerders, 1 bctontimmer- man, 6 betonvlechters, betonwerkers, 2 bezorgers»J3 bierbottelaars, 1 bliksla ger, 3 boekbinders, 10 boekdrukkers, 5 boekhouders, 5 boirwk. opzichters, 9 broodbakkers, 58 chauffeurs, 1 choco- ladewcrker, 8 cigarillosinpakkers, 2 colporteurs, 3 constructiewerkers, 1 coupeuse. IS dagmeisjes, 5 dienstboden, 29 electriciens, 3 elecir. lasschers, 6 ex- pedilieknechten, 47 fabrieksarbeiders, 2 fabrieksmeisjes, 1 forceür, 3 framevij- lers, 1 granietwerker, 3 graniet-s chuur- ders, 95 grondwerkers, 23 havenarbei ders, 3 hoefsmeden, 2 houtdraaiers, 1 houtfraiser, 4 hulpen in de huishou ding, 1 glassnijder, 1 glazcnwasscher, 9 steenzagers, 1 chemiker, 1 chef meu belmaker, 1 mandenmaker, 1 papier snijder, 1 keurmeester, 1 verlofhouder, 1 kraamverzorgster, 2 vertegenwoordig sters, 1 stripster, 5 onderwijzeressen, 2 incasseerders, 5 inpakkers, 2 instru mentmakers, 42 mann. kantoorbedien den, 13 vrouwel. kantoorbedienden, 11 kantoorwerksters, 3 kappersbedienden, 1 kellner, 4 ketelmakers, 2 kinderjuf frouwen, 1 kistenplakker, 1 kistenma ker, 12 kleermakers, 1 klinker, 1 kok, 1 koperslager, 2 kooksters, 7 kruideniers bedienden, 2 kuipers, 1 lederbewerker, 10 letterzetters, 3 lompensorteerders, 10 loodgieters, 185 losse arbeiders, 6 ma chinale houtbewerkers, 18 machine bankwerkers, 2 machinisten, 18 maga zijnknechts, 3 magazijnmeesters, 10 me taaldraaiers, 1 metaalfraiser, 4 metaal- stampers. 1 metaalzager, 77 metselaars, 6 meubelbeitsers, 25 meubelmakers, 2 meubelstoffeerders, 1 modelmaker, 1 monteur, 8 naaisters, 11 olieslagers, 9 onderwijzers, 71 opperlieden, 5 pakhuis knechts, 1 pettenmaker, 2 pianos'em- mers, 7 plaatwerkers, 2 radio-monteurs, 11 reizigers, 1 ringer, 5 rijwielherstel lers, 4 rijwiellakkers, 2 meetarbeiders, 1 meesterknecht-schoenmaker, 1 bla- zeur, 1 polijster (metaal), 1 stempe4ma- ker. 1 chef slager, 1 filiaalhouder, 1 chef de bureau. 2 huisbewaarders, 3 leerl. kapsters, 1 inpakster, 6 rijwiel monteurs, 4 scheerders (textiel) 94 schilders (huis), 1 schilster, 7 schoen makers, 27 sigarenmakers, 1 sigaren- sorteerder, 15 smeden, 14 slagers, S sol- deerders, 1 spoorweg-arbeider, 3 sfeen houwers, 5 steno-typisten, 5 stokers, 13 straatmakers, IS straatmakers-handl., 51 stucadoors, 1 stuurman, 1 suikerwer ker, 1 tabaksbewerker, 3 tabakstrippers, 2 bouwk. teekenaars, 1 electro-techn, teekenaar, 1 werkt. 1 eekenaar, 1 ccntr. v teekenaar, 6 textielarbeiders, 144 timmerlieden. 22 tuinlieden, 1 twijner, 3 veldarheiders, 1 venter, 1 verfmaler, 2 vernikkelaars, 3 vertegenwoordigers. 5 ververs, 19 verwarming-monteurs, 1 verwarmingtechn., 2 viltbewerkers, 20 voegers, 9 voerlieden, 1 vuurwerker, 5 wafel hakkers, 3 wagenmakers, 2 waseh- knechten, 8 werkmeesters, 51 werk vrouwen, 46 wevers, 6 winkelbedien den. 5 winkeljuffrouwen, 2 zadelma kers, 3 zilverslijpers, 1 schoorsteenman telhersteller, 1 graveur, 1 radiotechni- ker. 1 werktuigkundige. 1 wielenmaker, 2 cigarillosoppaksters, 1 zeeman, 1 vio list. 1 waakster, 1 mangelster. 1 ser veerjuffrouw-, 2 hoofdonderwijzeressen. Beneden de 18 jaar 8 Automonteurs, 1 banket- en brood hakker, 1 bankwerker, 1 behanger-stof feerder. 1 boekdrukker, 1 broodbakker, 34 dagmeisjes, 1 electricien, 9 fahrieks- jongens, 3 fabrieksmeisjes, 1 bosjesma ker, 1 inpakster, 22 mann. kantoorbe dienden, 14 vrouwel. kantoorbedienden, 1 kappersbediende, 1 kinderjuffrouw, 1 kruideniersbediende, 22 losse arbeiders, 4 machine-bankwerkers, 1 machinist, 1 metaaldraaier. 1 metselaar, 4 naaisters, 2 rijwielherstellers, 2 rijwielmonteurs, 7 schilders (huis), 1 steno-typiste, l ta baksbewerker, 1 tabakstripper, S tim merlieden, 1 winkelbediende, 4 winkel juffrouwen. Voor aanvragen om werkkrachten door patroons, woonachtig buiten de gemeente, raadplege men de opgave op de stadsaanplnkpiaatsen. Alle aanvra gen en aanbiedingen te richten tot de Arbeidsbeurs, Achter Davidshof 2, Tel. Int. 1172, 1244 en 1245, 's avonds 1244 en 1172. iMedcdeeling namens het K.N.A.G. inzake de bestijgingsplannen AMSTERDAM, 5 Sept. De heer E. J. Voute, secretaris van het Konink lijk Nederlandsch Aardrijkskundig Ge nootschap, bericht ons het volgende: Naar aanleiding van het Aneta-be- icht in de ochtendbladen van 3 Sep tember j.l. inzako het plan van den heer Colijn van de B.P.M. om in No vember of December a.s. een poging te doen den Carstentop op N. Guinee te bestijgen, deel ik u het volgende me de: Het is nu bijna een jaar geleden" dat de toenmalige, voorzitter van ons ge nootschap in het huishoudelijke be stuur het voorstel deed om de moge- iikheid te bestudcercn van de uitzen ding van een expeditie door het K.N. A.G. met het doel het Sneeuwgebergte van N. Guinee te verkennen en spe ciaal den Carstentop te bestijgen. Het huishoudelijk bestuur droeg don heer Leroux op een plan daartoe uit te werken en dat plan, waarbij even tueel ook vliegtuigen een rol zouden spelen, werd met eenige- deskundigen op het gebied van N. Guinee en de luchtvaart ingaande besproken. De be doeling was om, wanneer het voor liet Aardrijkskundig Genootschap uitvoer baar bleek, met een uitgewerkt voor stel hij het algemeen bestuur van het genootschap te komen. Tot zoolang moest de zaak strikt geheim blijven met het. oog op buitenlandscho concur rentie die zeer vermoedelijk te duchten was wanneer het Nederlandsrhe plan bekend zou zijn geworden. Het huis houdelijke bestuur heeft zijn voorbe reidende werkzaamheid in dezen nog niet. ten einde gebracht nu het Aneta- bericht verscheen. Waar het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap al eenigen tijd zeer ern stig zich met deze zaak heeft bezig gehouden en proefnemingen door den rijksstudiedienst voor de luchtvaart heeft laten verrichten, achten wij het juist daaraan bekendheid te geven. LANGESTRAAT 63 TEL. 883 AMBOINA, 5 Sept. (Aneta). Naar vernomen is, heeft op 19 Augustus een snel tocht plaats gehad, waarvan een Mohammedaan, afkomstig uit Wahai (op het eiland Ceram) het slachtoffer is geworden. Dc officier-gezaghebber werd gewaar schuwd en stelde een onderzoek in waarna het gouvernementsvaartuig „Reiger"' met 25 militairen naar Ania- liai (Zuid-kust eiland Ceram) werd ge dirigeerd, om vandaar een tocht naai het binnenland te ondernemen. Van hieruit was reeds een patrouille op weg naar de kampong Noa Oeloe. welke hoofdzakelijk door heidenen is bewoond. Het is niet onwaarschijnlijk dat dc snel-tocht door lieden uit deze kampong is ondernomen, temeer omdat bij telling 20 man uit die kampong bleken te ontbreken. Geen dictatuur van links of rechts, maar het Plans socialisme DE OPLEIDING VAN HET MARINEPERSONEEL BATAVIA, 5 Sept. (Aneta). Inzake de opleiding van het personeel voor dc koninklijke Marine verneemt de „Java- Bode", dat de regeering accoord gaat om de opleiding niet langer aan wal to doen plaats vinden, doch deze ter zee te doen geschieden. Met dit doel zal Hr. Ms. „Zeven Provinciën" worden inge richt tot opleidingsschip. De bodem zal daartoe een belangrijke verbouwing moeten ondergaan, terwijl tevens de naam zal worden veranderd. EERVOL ONTSLAG BUITENZORG, 5 Sept. (Aneta). Op verzoek eervol ontslag verleend onder dankbetuiging voor de aan den lande bewezen diensten, aan den heer B. H. Paercls, laatstelijk hoofdambtenaar voor suikeraangelegenheden. HET ZELFBESTUUR VAN GOA BATAVIA, 5 Sept. Aneta). De Java-Bode verneemt, inzako de kwestie van het wederom verleenen van zelfbe stuur aan Goa, dat de korte verklaring in October a.s. zal worden onderteekend en beëedigd door den nieuwen zelfbe- Stuurder, Mangi-Mangi Kraeng Bonto- nompo, en twee Rijksgroot en. Daarna komt in December a.s. een verklaring van den gouverneur-gene raal waarin dit stuk wordt goedgekeurd en bekrachtigd terwijl in het begin van het volgend jaar, n.l. in Januari, de plechtige installatie van den zelfbe- stuurdcr zal geschieden. Tot hoofdplaats van den nieuwen zelf bestuurder is gekozen Soengoeminassa. REORGANISATIE BESTUUR NIEUW-GUINEA BATAVIA, 5 Sept. Aneta). De Java-Bode verneemt omtrent de dezer dagen te verwachten invoering van de reorganisatie van het bestuur in Nieuvv- Guinea, dat op Nieuw-Guinea twee af- deelingen zullen worden ingesteld, n l. Noord-Nieuw-Guinea met Manokwari, en West- en Zuid-Nieuw-Guinea met Fak-Fak als hoofdplaats. Voor de gehecle reorganisatie zal het best uurscorps worden uitgebreid met 1 assistent-resident, 2 controleurs binnen- landsch bestuur, 4 gezaghebbers binnen- landsch bestuur. 4 bcstuursassistentcn en ISO man veldpolitie. O.a. zal in Noord-Nieuw-Guinea een onderafdeeling Midden-Vogelkop wor den gevormd, onder bestuur van een officier-gezaghebber. Ook te Sarmi zal een Europeesch be stuursambtenaar worden geplaatst. HET UNIFORMVERBOD IN INDIË BATAVIA, 5 Sept. (Aneta). Nadat diverse adviezen zijn ingekomen ten aanzien van de vraag van de wensche- lijkheid der invoering voor Indië van een verbod tot het dragen van unifor men en onderscheidingsteekens, is be sloten, niet de Nederlandsche bepalin gen hieromtrent over te nemen, doch zich te bepalen tot een algemeene machtiging aan de Indische regeering om een verbod in bepaalde omstandig heden in werking te doen treden. De T ij g e r door Leslie Char- teris. Uiig. W. Bruna en Zns. Uitg. Mij. N.V. Utrecht. Geen wonder, dat er zooveel vraag is naar Saint-boeken, want nadat we had den genoten van „De Laatste Held", kwam „De Tijger" ons ven assen. Het verhaal voort ons naar Baycombe, een plaatsje aan de North Devonku.st van Engeland, dat zoover buiten alle we reldverkeer ligt, dat zelfs in den vollen zomer heel de stroom van toeristen en vacantiegangèrs er zonder meer voor bijgaat. Maar nu dat duffe en dorre oord de verblijfplaats is geworden van Patricia Holm, die gaarne avonturen wil beleven, komt er plotseling iemand op het tooneel, die het geheele aanzien van Baycombe verandert: Simon Templar(- bijgenaamd de Saint, die in dit dorpje zijn strijd aanbindt tegen den Tijger. Deze tijger heeft in Bavcomhe veel goud verstopt, waarmede hij wil vluchten, doch de Saint verhindert dat. Die neemt het goud mee om het aan de rechtmatige eigenaars terug te geven en hij neemt ook de flinke en moedige Patricia mee, die zich buitengewoon heldhaftig gedraagt. Een hoek, dat wer kelijk tot een der beste behoort, welke in dat genre den laatsten tijd zijn ver schenen. AUTO BOTST OP WIELRIJDSTER BAARN. Op de Hoogo Vuursche is Zondagmiddag de automobilist A. B. uit Amersfoort, eerst met een wielrijd ster en daarna met een boom in hotsing geweest. Een wielrijdster uil Baarn, Mevr. G. D. E.Van K. wilde links af het rijwiel pad naar de Lage Vuursche opgaan, zij liet daartoe eerst, een haar achterop rijdende auto uil Baarn passeeren, doch gaf geen acht of er soms ook verkeei uit de- richting Hilversum naderde. Zij stak achter den van Baarn komende auto den weg over, met het gevolg dat rij gegrepen werd door een uit. Hilver sum komende auto, bestuurd door A. B. uit Amersfoort. Na met dc wielrijdster in botsing te zijn geweest, vloog de auto tegen een boom. Dc bestuurder de heer A. B., bekwam een hersen schudding en lichte verwondingen en moest per ziekenauto naar een der zie kenhuizen te Amersfoort worden ver voerd. Twee inzittende dames bckwa men eveneens lichte verwondingen, doch konden per taxi naar Amersfoor doorreizen. De auto werd ernstig be schadigd. Dc wielrijdster liep bij de botsing slechts schaafwonden aan de beenen en builen en schrammen aan hoofd op. Haar fiets werd uit den aard der zaak eveneens beschadigd. Duizenden en nog eens duizenden trokken Zondagmorgen naar het U. V.V.-vcld te Utrecht, waar de gewes telijke demonstratie ten behoeve van het Plan van den Arbeid zou wor den gehouden. Laag dreven do wolken over de groene landouwen van den Lagewcidschen polder, maar gelukkig bleven de hemel sluizen voorloopig hermetisch ge sloten. Tallooze vlaggen gaven de U.V.V.- veste een vroolijk aanzien. Tegenover de overdekte tribune was een eenvou dige coulisse opgesteld achtergrond voor het op te voeren openluchtspel en daarnaast namen de musici, zangers en zangeressen, die hun medewerking erleenden, plaats. De tribunes waren al spoedig volledig bezet, honderden onden een staanplaats „langs de lijntjes", of gingen rustig daarvóór in het gras zitten. Naar schatting waren S 10.000 toeschouwers aanwezig, toen omstreeks half één met de demonstra tie begonnen werd. Allereerst werden enkele redevoeringen gehouden, die via niet al te zuiver werkende luidsprekers versterkt werden weergegeven. Opening door den heer Wijk amp De heer B. J. J. W ij k a m p sprak het welkomstwoord, waarbij hij in de eerste plaats herdacht het ontslapen van wethouder Reijnders, en hem dankte voor alles wat hij in het belang der Utrechtsche bevolking heeft ver richt. „Gaarne hadden wij u in het stadion ontvangen, maar het ge meentebestuur heeft dit geweigerd. In geen provincie heeft een ge meentebestuur zich op dusdanige wijze tegen onze beweging ge plaatst. Deze' tegenwerking heeft ons veel moeilijkheden bezorgd en wij zouden naar een andere plaats hebben moeten gaan, wanneer wij dit veld niet hadden gekregen. B. en W. en de Raad zijn te ver ge gaan, de naaste toekomst zal lee- ren, dat het raadsbesluit niet zon der schade voor het openbare leven kan worden gehandhaafd. Het doel van deze betooging is be kend, wij willen de aandacht vestigen op onze „politiek van de welvaart," waarvan de grondslag is: het plan van den arbeid. Wat wij zien in Rusland en Spanje, doet ons gruwen van eiken vorm van dictatuur; slechts langs den democratischen weg kan het socialisme worden verwezenlijkt. Wij roepen u op vóór het plan van den arbeid, voor democratie, tegen dictatuur, voor vrij heid, vrede en welvaart (applaus). De combinatie van arbeidersmuziek- vcreenigingen, onder leiding van Hen drik Altink, voerde vervolgens een strijdliederenfantasie op. C. v. d. Lende spreekt De heer C. v. d. Lend e, vertegen- woordiger van de Centrale Plancornmis- sie, deelde mede, dat de landelijke de monstraties schitterend slagen, zulks op grond van hetgeen spreker vandaag heeft ondervonden. Spreker bracht hul de aan alle werkers, die zich belange loos in dienst van het Plan hebben ge steld. Wij zijn tevreden, maar vol daan zijn wij niet. Nog méér krachten uit dc arbeidersbeweging en de partij dienen zich beschikbaar te stellen. Het plan van den arbeid is voorwerp van veler critiek, maar alles wat tot nu is geschied, heeft ons steeds sterker de overtuiging bijgebracht, dat ons Plan een onaantastbaar stuk werk is. Nu het zóó staat, gaat er iets anders gebeuren, Er wordt een afleidingstactiek toege past, men praat zoo min mogelijk over ons Plan, men speelt de wereldgebeur tenissen tegen ons uit, vooral die in Spanje, gelijk men indertijd de geschie denis van de Zeven Provinciën tegen ons heeft uitgespeeld. Spreker wekte met klem allen op, propaganda te voe ren voor het Plan van den Arbeid. Toespraak Ds. Banning Ds. W. Banning zette uiteen, dat de huidige wereld meer teekenen geeft van beestachtigheid dan van mensche- lijkheid. Men denke alleen maar aan Spanje, waar broeders van hetzelfde volk elkaar verscheuren, symptoom van de huidige verwarring in West-Europa. Soms schaamt men zich mensch te zijn! Toch is het goed, dat wij juist in dezen tijd ons bezinnen op wat de socialis tische bewreging ons heeft te zeggen, in dezen tijd, waarin de bruutheid hoogtij viert. Wij zijn hier samengekomen, om te demonstreeren voor het plan van den arbeid, dat economisch van zoo groote beteekenis is. Een constructieve wel- vaartspolitiek, die aan 200.000 werkloo- zen werk kan verschaffen, dat is geen kleinigheid. Het verbittert en grieft ons dat de tegenwoordige regeeringspolitiek juist altijd de zwaarste klappen laat neerkomen op hen, die dit liet moei lijkst kunnen dragen. Dat is klassenpo- litiek van de ergste soort! Men kan ons Plan niet alleen economisch, maar ook uit een practisch politiek oogpunt be schouwen. Wij zien het als de inzet van den verkiezingsstrijd van 1937, al zullen wij het volgend jaar wel geen socialis tische regecring krijgen, die het Plan voor 100% zal uitvoeren. Maar er komt ook geen regeering, die het Plan zal kunnen negceren, zooals tot dusver. Spre ker merkte op, dat thans van de arbei ders de alleruiterste inspanning zal worden gevraagd, door de grondgedach te van het Plan te stellen in de open baarheid van ons volk. Laten wij ons echter geen illusies maken! De tegen stand zal ontzaglijk groot zijn, maar dat behoeft ons niet te verlammen. Ons Plan moet midden in dc politieke aan dacht gebracht worden. Er gaat thans door de burgerklas se het gerucht, dat wij staan voor den eindstrijd tusschen fascisme en communisme. Met name het natio- naal-socialisme heeft zich gretig op deze suggestie geworpen, om in breede groepen der bevolking angst te wekken. Nu verbaasde spr. er zich over, dat dc lessen der dicta tuur zoo weinig indruk maken op de bevolking. Wij hebben gehad het walgelijk moordproces te Moskou, wij kennen de concentratiekampen, hebben geleerd dat dictatuur betee- kent: schending van alle recht, en een doorloopende moordaanslag. Er fenis van den wereldoorlog, zullen de dictaturen cle wereld in een nieu wen oorlog storten, en in dezen wanhopigen cirkel schijnt ook ons volk te zijn bevangen. De cultuurge dachte van ons Plan is deze, dat het niet behoeft te gaan tusschen dictatuur van links of rechts; er i6 nog een derde weg: de weg van het plan-social isme, waarmee wij willen uitspreken onze overtuiging, dat wij niet wanhopen aan de toekomst, on danks de gruwelen van dezen tijd. Spreker wekte allen op, mee te hel pen den weg te banen naar die nieuwe toekomst: „houdt ons Plan hoog, voor het heil van ons volk, voor het heil van de wereld!" (Langdurig applaus). Openluchtspel Hierna ving de opvoering van het plan-spel aan, onder leiding van Ben Groeneveld. Groepen arbeiders komen het veld opmarcheeren, één groep met de emblemen van landbouw, handel en industrie, als propagandisten voor het Plan, andere groepen als vertegen woordigers van die arbeiders, die geen heil van het plan verwachten. Spreek koren kinken over het veld; ten slotte worden do twijfelaars overtuigd, en sluiten zich bij hun kameraden aan. Gezamenlijk zingt men het Planlied: Het moet, het kan, op voor het Plan 1" Dan treden dc vertegenwoordigers der dictaturen naar voren, straf mar- cheerend een sombere zwarte vlag voor op, en gekleed in bruine en zwarte hemden. Een paar arbeiders en arbeid sters worden gegrepen, en achter prik keldraad gezet: het concentratiekamp. Maar schouder aan schouder naderen de overige arbeiders, de gevangenen achter het draad richten zich op blij verrast, hun bewakers verdwijnen, de gevangenen zijn vrij. Opnieuw wordt gezamenlijk de lof van het Plan verkondigd, de fascisten, die aanstormen, deinzen terug, en dan komt de laatste apotèose: een warreling van kleurige vaandels en banieren, ver tegenwoordig S.D.A.P. en moderne vak beweging, die zich schalen achter de arbeiders in hun strijd voor het Plan van den arbeid. Vermelden wij nog, dat medewerking verleenden de arbeiders muziekvereni gingen, de stem des Volks, terwijl de verklarende tekst gezegd werd door mej. Nelly Ernst. Het geheel maakte ontegenzeggelijk een diepen indruk op de duizenden toe schouwers. De optocht Omstreeks drie uur was de opvoering ten einde waarna een groote stoet werd gefomeerd, die via Concordiastraat, Kerkweg, Heerenweg, Bemuurde Weerd naar het Koekkoeksplein marcheerde. De schier eindelooze rij van betoogers, geschaard achter hun banieren, trok in de stad zeer groote belangstelling. Op het Koekkoeksplcin spraken de heer W ij k a m p en G. L. d e H a as nog een kort slotwoord. Bestuurder levensgevaar* lijk gewond ZEIST, 6 September. Op den Wou- denbergschen weg is gistermiddag een personenauto bestuurd door den 29-ja- rigen heer F. P. uit Utrecht door tot dusverre niet ophelderde oorzaak met groote vaart tegen een langs den weg staanden boom gebotst. De auto werd aan de voorzijde geheel ingedrukt. Personen, die op den harden klap naar dc plaats des onheils waren gesneld, hielpen den heer P., die deer lijk gewond was, uit de ernstig bescha digde auto. Dr. Tjeenk Willink verleende hem de eerste hulp en constateerde verschillen de ernstige verwondingen en een ge broken been. Per politie-auto werd hij naar een ziekenhuis te Zeist overge bracht, waar hij, daar zijn toestand le vensgevaarlijk werd geacht, van de H.H. Sacramenten der Stervenden is voorzien. Hoewel het slachtoffer bij bewustzijn is, kon het nog niet worden yerhoord.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 5