LEVENDIGE ACTIE DER VLIEGERS LAATSTE BERICHTEN FRANKRIJKS PREMIER STANDVASTIG Swift Jïïlode - Gelukwensch van Hitier Tegen de roode terreur MUITERIJ IN PORTUGAL Beide partijen in Spanje gaan voort wederzijds successen te melden SAN SEBASTIAN IN GEVAAR? Largo Caballero aan het oorlogsfront SWIFT - UW VOET LIJKT EEN NUMMER KLEINER NIETINMENGING INZAKE SPANJE Ernstige staking te Marseille Rebellie onderdrukt: een aantal dooden Ie BLAD PAG. 3 AMERSFOORTSCH DAGBLAD WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1936 BERLIJN, 9 Sept. (D.N.B./A.N.P.) Rijkskanselier Ilitler heeft H. M. Konin gin Wilhelmina ter gelegenheid van de verloving van H. K. H. Prinses Juliana met Prins Bernhaord Leopold Zur Lippe telegrafisch zijn gelukwenschen doen toekomen. PRINS BERNARD RIJDT UIT 's-GRAVENHAGE, 9 September, j Na de enthousiaste ontvangst van J Prinses Juliana en Prins Bernhard j gisteravond in de residentie was j het hedenochtend in de omgeving van het paleis betrekkelijk rustig. Dat wil niet zeggen, dat er geen it publiek was. Dit stond tegenover het Paleis, onder den ouden kas tanjeboom, te wachten of er van- morgen nog iets bijzonders zou v gebeuren. V:-' Voortdurend kwamen gezanten en hooggeplaatste landgenooten, maar ook eenvoudige inwoners van den Haag, aan het Paleis en maakten in de gang en op het Voorplein queue, om de fe- Jicitatieregisters te teekenen en op de ze wijze uiting te geven aan hun blijd schap over de vorstelijke verloving. Den geheelen ochtend door werden bloemstukken ten Paleize bezorgd en bijkans zonder tusschenpoos reden de telegrambestellers aan, om telegrafi sche gelukwenschen te bezorgen. Prins Benno is vanmorgen uitge reden in zijn sportieve open ford cabriolet, type V 8. Zooals gisteren, toen hij met prinses Juliana aan het paleis aankwam, chauffeerde hij zelf. Even voor 9 uur werd de auto door een chauffeur van het Ko ninklijk Huis voor het Paleis ge reden. De Ford had blijkbaar een goede beurt gehad en glom dat het een lust was. Na enkele oogcnblikken kwam Prins Benno uit het paleis. Met vlugge, le nige slappen ging hij naar buiten, ge kleed in een dunne overjas, zijn hoed in dc hand. Hij liep naar zijn auto, nam plaats achter het stuur en startte zijn motor. Een lakei nam naast hem plaats. Het publiek juichte don toekomstigen gemaal van onze Kroonprinses harte lijk toe, die vriendelijk lachend en met de hand wuivend voor dezo hulde dankte. Dc prins maakte een ril je door den omtrek. Drie kwartier later kwam de Ford het voorplein van het paleis aan het Noordeinde weer oprijden. Er waren nu veel meer menschen gekomen. Af en toe viel er een mot- regentje, maar dat baarde de belang stellenden geen zorg. Met een eleganten zwaai stuurde do prins zijn wagen tot voor het paleis en parkeerde hem naast een der schild wachthuisjes. Het publiek kwam toen naar voren, rot even voorbij het standbeeld van den grooten Zwijger, doch bleef toen eigener beweging staan. Politie was er niet., dat was ook niet noodig, want men wilde slechts getuigen van zijn groote vreugde over deze verloving. Vriendelijk lachend en nogmaals dankend ging de prins het bordes van het paleis op en verdween enkele se conden later achter de glazen deuren. Een lakei bracht een bouquet veld bloemen, die do prins tijdens zijn rit zelf geplukt heeft. Het publiek blijft wachten, in de hoop straks nog iets van de prinses of den prins te zien. PERSTEMMEN UIT LONDEN LONDEN, 9 Sept. (Reuter/A.N.P.) Alle ochtendbladen publiceeren op in het. oog vallende wijze berichten aan gaande de verloving van Prinses Juliana, waarbij ook tal van foto's van het verloofde paar worden afgedrukt. De „Dalv Express" publiceert op dè" eerste pagina een telefonisch in- torvieuw met Prins Bernard, die in antwoord op de vraag, wanneer het huwelijk zal worden voltrokken me dedeelde:: „Met Kerstmis of waar schijnlijk later". Wij hebben nog geen bijzonder heden omtrent do huwelijksreis vastgesteld. Wij hebben elkander voor het eerst te Garmisch Parten- ku rchen ontmoet". Dc Prins voegde hieraan toe te wen- schen, dat hij zich kon herinneren, door wien Prinses Juliana en hij aan elkan der werden voorgesteld. Het was op dc gewone manier in een gezelschap. Zij dansten toen samen. Drie weken gele den, aldus de Prins, besloten wii on<? met elkander te verloven Volgens de „News Chronicle".zal het huwelijk niet van invloed zijn or> den Euroneesrhen tnnstnnd zekpr niet op het. oorrpnblik f-^et Nedcrlaudsche volk- is bnafhankelijk". Tnliana hoeft volgens het hlad het voordeel van een betrekke lijke veiligheid GELTTTfT*rr»»Tc:r«TTr»M TTJJVEN 's-GRAVENHAGE. 9 Septemher Ook de besturen van tal van voroenigin gen en cornoraties kwamen in don loor> van den ochtend het felieltatiero- gister teekenen. TV nraese«-rolleirn* van het T eidseh Stnrlentenenrrts versohepn met ziin medebestuursleden oms'rork<a 11 linr ten naleize voor het teekenen Van de registers. Ook TTr Mr p-ezant te Perüs .Thr Pr Lo"rlon teekende het felicitntie-re^icter. v Fen groote rnonselmonToni^te thans door rln nol if ie fjv» voiH<*pyi afstnod van hot na Vis o-ehonden hfppf on de heen Hef was bekend dnt de Koningin om nalf een 7011 nltrUden voor het nifsnre. ken van nnri redo, welke in de studio Van de P T en T. on de Kortenaerkarle door de radio zou worden uitgezonden. De vrees duikt weer op, dat de stad een prooi der vlammen zal worden TENERIFFE, 9 Sept. (Reuter) Volgens een radiobericht hebben vliegers der Franco»be\veging het station Atocha gebombardeerd en een stadswijk van Madrid, Qua. tro Caminos, waar op verscheid den plaatsen brand zou zijn ont» staan. Avila: De militaire comma® dant heeft medegedeeld, dat de colonne van kolonel Yague, web ke Arenas de San Pedro bezette, een mortier en een aanzienlijke hoeveelheid wapens en munitie beeft buitgemaakt. De regeerings troepen hebben 250 man verlo» ren. Va 11 a d o 1 i d: De vliegers der opstandelingen hebben Malaga gebombardeerd en het vliegveld Aviles, waar verscheiden toestel» len vernield werden. Uit La Coruna wordt gemeld. dat in hot mijngebied van Asturie weer op normale wijze wordt gewerkt. De op standelingen hebben zich ten Zuid-Oos ten van Oviedo meester gemaakt van don heuvel Palma Tarna, welko dicht bij den heuvel Lillo is gelegen, welke den vorigen avond werd bezet. De ro- geeringstroepen werden ondanks hum verwoede aanvallen met zware verlie zen afgeslagen. Het radiostation van La Coruna deelt mede, dat Oviedo opnieuw door regce- ringovliegtuigen is gebombardeerd. Santander heeft verscheiden malen te Madrid om vliegtuigen verzocht, aangezien het de laatste dagen herhaal delijk door vliegtuigen der Franco-be weging werd gebombardeerd. Voorls werd do marine-basis van Cartagena gebombardeerd. De in de ha ven liggende kruiser der regeering Jatmc i'rimcro moet daarbij schade hebben opgeloopen. Te Valencia zouden soldaten- en ar beidersraden zijn gevormd volgens Sov- jet-Kussisch voorbeeld. De beroemde kathedraal van Vicli tCatalonie) zou door anarchisten in brand zijn gestoken en verwoest. Volgens Radio-SeviUa zou het tram personeel te Barcelona hebben gepro beerd te staken. Velen hunner zouden daarop door anarchisten zijn gefusil leerd. liet radiostation Sevilla heeft voorts meegedeeld, dat de toestand to San .Sebastian critiek wordt. Tusschen de socialisten en anarchisten, die do stad icrdedigen. heerschcn diepgaande mee- ningsverschillcn. De eersten willen voorkomen, dat de stad in vlammen opgaat, terwijl de laatstcn do stad na plundering willen verwoesten. Aan het Guadurrama-front is tic toestand vol gens Hadio-Sevilla na do inneming van Puerto Pico door de opstandelingen niet veranderd. Aan liet front van To ledo heelt als gevolg dor jongste neder lagen van dc regeringstroepen een hergroepecring van deze strijdkrach ten plaats gehad. Er is een nieuwe co lonne gevormd ter sterkte van tOUO man, die aan de fronton van Guadar- rama en Guadalajara zijn onttrokken. Do „nationale troepen stuitten op 8 K.M. ten Noorden van Toledo op dc regeerings troepen Deze werden om singeld en verslagen. Zij moesten vluch ten met achterlating van j batterijen. 3 tanks, mitrailleurs en een belang rijke hoeveelheid transport- en gen-ic materieel, alsmede munitie, waaronder gitgasbommen, terwijl zij -100 dooden op liet slagveld achterlieten. Nabij Cordoba hebben de „nationalen" Serio Moriano bezet, na een overwinning op dc regeeringsaanhangers. die 150 doo den en talrijke gewonden verloren. De uitzending van Sevilla werd be sloten niet de verzekering, dat de toe stand voor de „natiooalen" uiterst gun stig is, terwijl levens werd meegedeeld, dat de firma's, die willen deelnemen aan de jaarbeurs, die in April a.s. Ic Sevilla w-0 It gehouden, zich tot 30 Oc tober kunnen opgeven Door Madrid wordt van liet front bij Talavera del Tajo gemeld, dat Largo Caballero zich na een bezoek aan To ledo naar het front in Eslreraadura heeft begeven, waar hij een ontmoeting heoil gehad met generaal Asensio. die te Santa Olalla verblijf houdt- Btj hot aanbreken van den dag heb ben regceringslroepen een aanval inge eet. waarbij zij de opstandelingen dwongen zich lui na lot Talavera teiug te trekken. Midden op den dag deden de opstandelingen een tegenaanval, welke door de regcoringstroepen werd afgeslagen. Negen regeeringsvliegtuigen hebben de voorhoede der opstandelingen ge bombardeerd en dezen een geweldigo schade toegebracht Des avonds werd versterking ontvangen. Volgens mededeeling van Ra» dio»Madrid hebben de regeerings» troepen aan het front van Tala» vera den opmarsch ingezet. Zij zijn Huesca binnengedrongen, doch Saragossa hebben zij nog niet in bezit kunnen nemen Het Alcazar te Toledo, waarvan de voorgevel is verwoest en de to» rens zijn ingestort, zal het niet lang meer kunnen volhouden. In het Zuiden zouden Cordoba en Granada, welke steden zich in handen der opstandelingen bevin» den, gebrek hebben zoowel aan levensmiddelen als aan water en van licht verstoken zijn. Tenslot» te deelt het radiostaion nog mede da een colonne mijnwerkers uit Asturië, de z.g. „dynamiteros", naar Leon oprukt. Volgens de A.B.C., thans orgaan der links-republikeinen, is de regeering te Madrid Ihans volkomen meester in ver schillende provincies met een totale bevolking van elf milliocn zielen, ter wijl, zij beweert de overhand ie hebben in andere gebieden mot vier milljoen inwoners. Tezamen is dit 15 milliocn op een totale bevolking van 23 miltiocn zielen. Huesca volkomen in» gesloten Sandino, de minister van verdediging der Catalaansche regeering, heeft in een De Swift-najaarscollectie is één groote parade van nieuwe vondsten. Stuk voor stuk met feilloozen, artistieken smaak ontworpen. 't Zijn Juweeltjes van lederbewerking. Prettig voor U, zoo'n keus uit al die nieuwe Swift-modeschoentjes. Iedere winkelier heeft weer een aparte serie nieuwe Swift-modellen. Swift communiqué medegedeeld, dat de vlieg tuigen aan het front van Huesca een bombardement hebben uitgevoord, waarbij een kruitfabriek ontploft is en een batterij vernield werd. Huesca is thans volledig ingesloten en de over gave der stad wordt binnenkort ver wacht. WERELDGEBEUREN Botsingen tusschen Christe» lijke arbeiders en aanhan» gers der C.G.T. Communisten en vaks vereenigingen trachtten Blum tevergeefs aan het wankelen te brengen DE hervorming van het Spaansche kabinet, aan het hoofd waarvan thans de revolutionaire socialist Largo Caballero is komen te staan, heeft ertoe geleid, dat de Fransche radicaal-socialisten, die deel uitmaken van de Fransche volksfrontregeering, met nog meer klem dan tot dusver de handhaving bepleiten ccner volkomen onzijdigheid. Do Fransche socialistische ministersen niet in do laatste plaats de premier Lêon Blum zijn door de Madrileeiische kabinctsroconstructic in een eenigszins moeilijk parket geraakt. Aan den eenen kant voelen zij hun nationale verantwoordelijkheid iïij vertegenwoordigen Frankrijk in de we reld aan den andoren kant hebben zij rekening te houden met de gezind heid der Fransche arbeidersorganisa ties. Merkwaardig is het intusschen, dat sommige Fransche bladen en hierbij denken wij wel in de eerste plaats aan een gezaghebbend orgaan als de Temps die tot dusver den na druk legden op hot wettige karakter der Madrileensche regeering, thans als hun zienswijze te kennen geven, dat de nieuwe Spaansche ministerpresident bij vroegere gelegenheden meer dan eens een pleidooi heeft gehouden voor dc dictatuur van het proletariaat. De vraag wordt gesteld, of er onder deze omstandigheden nog kan worden ge sproken van een legale regcering in •Spanje. De kabiettcn-Azana en -Giral steunden op een parlementaire meer derheid cn genoten het vertrouwen der Cortes. De regccring-Largo Caballero daarentegen hoeft zoo wordt be toogd op eigen gezag in den loop van den burgeroorlog zich van de macht meester gemaakt; de volksvertegen woordiging heeft. nooit-ofte-nimmcr door een motie van vertrouwen te ken nen gegeven, dat zij de nieuwe regee ring haar genegenheid schenkt. Kort om: in vele Fransche burgerlijke bla den wordt de zienswijze gehuldigd, dat de democratische Spaansche re publiek opgehouden heeft te bestaan en dat van nu af aan in Spanje een strijd wordt gevoerd tusschen nationalisme en communisme. Inmiddels wordt den laatsten tijd van de zijde der Fransche arbeiders op de regeoring-Blum hoe langer hoe meer aandrang uitgeoefend om de neutrali teitspolitiek te laten varen, de Spaan sche regeering daadwerkelijke hulp te verleenen en dus het wapenembargo op te heffen, temeer daar de Spaansche rebellen, naar van de zijde der arbei ders wordt verklaard, door verschillen de landen worden gesteund. Vooral do Franscho werklieden in de metaalnij verheid leggen te dezer zake een groote bedrijvigheid aan den dag; volgens hen zal do neutraliteitspolitiek der regeo- ring-Blum tevens uilloopen op bedrei ging van den vrede cn op don zelfmoord van het Fransche volk, aangezien de versterking van het fascistischo element in Spanje h. i. overal in Europa de vrij heden en het welzijn van het volk zal aantasten. De Fransche ministerpresident Blum is tot dusver, hoevoel pressie door zijn geestverwanten ook op hem is uitgc- oefend, van zijn ncutralitcitsstandpunt geen haarbreed afgeweken, daar z.l. het nationale belang voorgaat en men zich ten aanzien van de Spaansche ge beurtenissen niet door partij hartstoch ten mag laten mcesleepen. Noch do vak- vcreenigingsleidcr Jouhaux, noch de communistische kopstukken in Frank rijk hebben hem aan het wankelen kun nen brengen. De premier heeft dan ook in een groote rede laten uitkomen, dat, wanneer Frankrijk met betrekking tot Spanje zou afzien van zijn non-intcr- ventie-politiek, verschillende andere staten geen seconde zouden aarzelen de rcgccring der opstandelingen te Burgos van overvloedig oorlogsmateriaal te voorzien, waardoor dc kansen op een wereldbrand zeer groot zouden worden. Hoezeer de genegenheid van Blum ook uitgaat naar het Spaansche volksfront, niettemin meende hij, in het belang van Frankrijk en dru vrede, geen ge volg te kunnen geven aan het verzoek van hen, die opheffing van het Fran sche wapenembargo verlangen. Het behoeft geen betoog, dat Blum's standvastigheid den Franschen commu nisten een doorn in het oog is, hoewel aan den anderen kant dc opmerking dient 1e worden gemaakt, dat er een zonderlinge tegenstelling bestaat tus schen de Fransche discipelen van Mos- kou (in de eerste plaats Cachin cn Thorez) en de regcering der Sovjet- Ur.le, die zich bi] het niet-inmengings- p.act heeft aangesloten. In verband hier mee is men geneigd dc vraag te stellen of Moskou voor de zooveelste maal een onoprechte rol speelt. Wanneer het de Russische regcering ernst is met de niet-inmenging ten aanzien van Spanje, dan zou het haar plicht zijn de Fran sche communisten onverwijld te in- strueeren do regcering-Blum niet lan ger moeilijkheden in den weg te leggen. Het feit kan inmiddels worden vast gesteld, dat de Fransche communisten in plaats van do regoering te steunen, een verhevigde actie hebben ingezet ten gunste van interventie in de Spaansche aangelegenheid, d.w.z. ten gunste van hulpvcrleening aan het regimo-Cabal- lero. PARIJS, 9 Sept. (D.N.B.) In verband met de staking van de socialistische en com? munistische werklieden in de rubberfabriek van Michelin te ClermontsFerrand hebben 2000 arbeiders, die niet in deze bonden zijn georgani? seerd en voornamelijk tot Christelijke bonden hooren, c;en protestdemonstratie door de stad georganiseerd. Onder het zingen van de Marseih laise trokken zij naar de pres fectuur en heschen de tricoa lore. Zij eischtcn, dat de sta* kers uit de fabriek verwijs cferd zouden worden. In den vooravond kwam het tot eer. botsing voor de prefectuur met bij do C. G. T. aangesloten arbeiders. Dezen trachtten het cordon van een sterke afdeeling mobielo garde te ver breken om de Christelijke arbeiders uit do prefectuur te verdrijven. Dit geluk te hun echter niet; In de omgeving van dc prefectuur bevonden zich vele leden van het volksfront, die op het zingen van de Marseillaise door de mannen in de prefectuur antwoordden met het zin gen van de Internationale. Bij de vechtpartijen werden verschei dene personen gewond. Het verkeer moest in de straten in de omgeving van de prefectuur worden omgeleid cn de winkels lieten de rolluiken neer. Later werd gemeld, dat, nadat in do prefectuur besprekingen waren ge voerd, de arbeiders besloten dc bezet ting der fabrieken op te heffen. Do or dedienst had maatregelen genomen, tcneindo botsingen tusschen de leden en niet-lcdcn van de C.G.T. te voorko men. De ontruiming der fabrieken ge schiedde zonder incidenten. Gisterochtend Is in alle metaalfa- bricken te Marseille een algemeene staking afgekondigd. Do fabrieken zijn door de werklieden bezet. De oorzaak van hot conflict ligt in onccnigheid over het opstellen van een arbeidscon tract. Gisteravond werden de afgevaardig den der stakende arbeiders op de pre fectuur ontvangen, waar zij hun eischen aan den prefect uiteenzetten. Deze zal binnenkort de afgevaardigden der werkgevers ontvangen. De sta kingsbeweging breidt zich uit. Dos avonds staakten 10.000 arbeidors. Uit Marseille wordt gemeld, dat do vertegenwoordigers van de stakende metaalarbeiders hebbon verklaard, dat do metaalarbeiders van Marseille zich solidair hebbon verklaard met. do ar beiders van Parijs en vcrlartgcn. dat de blokkade tegen Spanje wordt opge heven. Bemanning van oorlogs» schepen in opstand gekomen LONDEN, 9 Sept. (Reuter). Uit Lissabon wordt gemeld, dat een deel der bemanning van twee Portugeesche oorlogsschepen, de Alfonso Albuquerque en de Dao gisteren aan het muiten zijn ge* slagen. De kustbatterijen hebben op bevel der regeering eenige salvo's op de schepen gelost. Vervolgens zijn beide schepen de Taag opge; sleept, waarna de muiters werden ingerekend. Volgens de laatste berichten, die de Poilugecscho ambassade to Londen beeft ontvangen, is do muiterij volko men onderdrukt. De ambassade deelt voorts mede, dat te Lissabon en in het gehcclc land kalmte heerscht en dat de ongeregeldheden, die op de vlooi hebben plaats gehad, een op zichzelf staand geval vormen. Naar Reuter uit Lissabon seint, zijn bij het bombardement der muitende oorlogsschepen door de kustbatterijen aan boord der schepen zes personen ge dood en negen gewond. Tc Lissabon- zijn bijzondere voorzorgs maatregelen getroffen: dc strategische punten zijn door troepen bezet, terwijl de departementen en andere gebouwen door de politie worden bewaakt. De muiterij droeg, naar Reuter meldt, een zuiver communistisch karakter. De minister van marine was des nachts gewaarschuwd. Hij zond zijn adjudant uit om een onderzoek in te stellen op de verschillende in de haven gemeerde schepen, doch locn het schip, waarop dc adjudant zich bevond, dc Albuquer que naderde, word het ontvangen door mitraillcurvuur. Twee matrozen van de sloep werden gewond. Een groep ma trozen van dc Albuquerque begaf zich aan boord van dc Bartholomci Dias, waar men probeerde de bemanning van dit schip bij dc beweging tc betrekken. Slechts enkele artilleristen sloten zich bij hen aan. Vier officieren van do Aibuquerque werden gearresteerd, waar na dc Albuquerque zich, gevolgd door do Dao, naar zoe begaf. Op dat oogenblik gingen de forten tot het bom bardement over. Verscheidene muiters werden gedood of gewond. De Albuquer que liep toen op het strand, waarbij de bemanning probeerde to vluchten, moar zij werd weldra gearresteerd. De muiters zouden Spanje willen helpen Volgens hot dagblad Diaro de Manhn zouden de opvarenden van de beide Portugeesche schepen, die gisteren aan hot. muiten zijn goslagon, het voornomen hebben gehad zich naar Valencia of Malaga to begeven om zich daar aan te sluiten bij do strijdkrachten der Spaansche rcgecring.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 3