VAL VAN OVIEDO
AANSTAANDE?
TAXI DIENST
(1830
TEL. 1850
1093
4000
GESTORVEN
WAARDEVERMINDERING
VAN DE LIRE
Nic. Bovée
LUYCX
DE EEMLANDEU
Dinsdag 6 October 1936
Uitgave; VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 84
Queipo de Llano verklaart, dat de natio
nalisten zich in de stad handhaven
HEVIGE AANVAL
ONTKETEND
GOEMBOES
Het strijdtooneel In Spanje
DOUANERECHTEN
OPGEHEVEN
Betrouwbaarste- en Goed
koopste adres
Hoofdkantoor: Coornhertlaan 3
Verlaging der invoer
heffing op koffie
flit nummer bestaat uit 2 bladen
Licht op
5 uur 55 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
PASKLAAR MAKEN
Hooge belangstelling
voor
vorstelijk huwelijk
monetaire politiek van
zweden en polen
onveranderd
AMERSFOGMStTi DAGB1AD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoort 1.95; per maand 0.65; per
week met grat.is ^rzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers 1 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels 11.05 met inbegrip van een Lew snummer
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentién voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentièn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Omsingeling van Bilbao
en Eibar voortgezet
Spoedig operaties tegen
Madrid
MADRID, 6 Oct. (Reuter).
Volgens officieuze berichten is de
opmarsch der Asturische mijn
werkers naar Oviedo, gisteren
'den geheelen dag voortgezet.
Reeds zouden de mijnwerkers op
drie verschillende punten de stad
zijn binnengedrongen en in ver.
schillende wijken meester zijn.
Een communiqué van het mili.
•faire bevel te Oviedo deelt mede,
dat volgens een gisteravond om
10 uur ontvangen radiotelegram
een gemotoriseerde colonne regu.
lares en soldaten van het vreem.
delingenlegioen naar Oviedo
wordt gedirigeerd ter versterking
Van de Galicische colonnes, die in
'dezen sector opereeren.
Radio Corunha meldt, dat de aanval
len on Oviedo in den Iood van Haan-
da.? ziin voortgezet. De stad is hefti?
met bommen bestookt, doch de verde
digers ondernamen een tegenaanval en
maakten zich meester van helanprijke
stellineen. die door de rejreerincstroe-
fen bezet werden gehouden.
Aan het front van Talavera hebben
He rcgeeringsaanhangers in de omge
ving van Manueda een aanval ondemo-
tnen. doch zij werden teruggeslagen
Waarbij de nationalisten verscheidene
krijgsgevangenen maakten. Een vlieg
tuig der regeering werd neergehaald.
In zijn radiorede van gisteren
1 heeft Queipo de Llano o.a. het vol-
r pende verklaard:
1 Ter gelegenheid van den verj'aar-
f dag van dep opstand van October
1934 heeft Pricto instructie gegeven
f de stad Oviedo krachtig aan te val-
len. teneinde haar spoedig te doen
vallen. Er werd een hevige aanval
f ontketend en meer dan 1000 grana-
f ten en 400 vliegtuigbommen zijn op
f de stad neergekomen. Onze striid-
f krachten zijn niet slechts geen
duimbreed geweken, doch hebben
onmiddellijk een tegenaanval inae-
f zet. waarbij zij een hoeveelheid oor-
r logsmatcriaal buitmaakten.
In den sector van Huèsca hebben de
nationalisten een aanval afges'agen
van een rcgeeringscolonne. die 40 rioo-
den en talryke krijgsgevangenen moest
achterlaten.
Aan het front van Biscave zetten de
nationalistische troepen de omsinge
ling van Bilbao en vooral van Eiuar
voort.
In de provincie Guadalajara is Si
guenza volkomen omsingeld. De natio
nalistische luchtmacht heeft de muni
tiefabrieken en kazernes te Madrid
krachtig gebombardeerd. Een nationa
listisch eskader heeft Valencia An Bar
celona gebombardeerd.
De generaal deelde tenslotte mede.
dat de operaties tegen Madrid spoedig
zullen bginnen.
Per radio is medegedeeld, dat. wan
neer de troepen van Franco en van
Mola zich aaneengesloten zullen heb
ben, de aanval onder persoonlijk he
vel van Franco zal beginnen. Aan het
front van Toledo ziin vier regcerings-
vliegtuigen neergeschoten. De ir.zitten
den kwamen om het leven.
Per radio is een officieele nota he
kend gemaakt, waarin o.m. wordt me
degedeeld:
Aan het Zuidelijk front hebben de
opstandelingen Pozas I.imos in de pro
vincie Granada bezet. De regoerings
troepen verloren 31 dooden. Tijdens
schermutselingen te Campo F.lon ver
loren de lovalen 15 dooden Dp aanval
der reeecrinestroepen on B'argns hii
Toledo is afgeslagen. De rereeringstroe
pen verloren ruim 100 dooden.
W anhopige toestand te
Bilbao?
Voorts deelt de zender te La Corunha
mede. dat hij een bericht heeft opge
vangen van het regeeringsstation te
Bilbao, waarin Prieto te Madrid er van
in kennis werd gesteld, dat het geen
zin heeft thans dij station op te roepen,
aangezien de operateur de stad heeft
verlaten en de uitzendingen voor onbe
paalden tijd opgeschort zijn. De zender
van La Coruna wijt dit feit aan den
wanhopigen toestand van Bilbao.
Verdediging der hoofdstad
Het D.N.B. meldt uit Burgos, dat ter
verdediging der hoofdstad drie rijen
loopgraven en versterkingen zijn aan
gelegd. Te Madrid zijn pamfletten ver
spreid. waarin de bevolking wordt uit-
genoodigd aan de verdediging van Ma
drid deel te nemen. Wie hieraan geen
gevolg geelt, wordt tot staatsvijand
verklaard en gefusilleerd.
Radio-Burgos meldt, dat de rechtsche
troepen de spoorlijn Madrid-Valencia
naderen en deze tot op 10 K.M. gena
derd zijn.
Groote aanval op Ma»
laga overwogen
Uit Sevilla wordt vernomen, dat de
rechtschen Donderdag of Vrijdag op de
marinebasis Malaga een breed opgezet
ten aanval zullen inzetten, waaraan
zal worden deelgenomen door een
landleger, de luchtmacht en de vloot.
Een geloofwaardige waarnemer van
Britsche nationaliteit maakt melding
van buitengewone drukte op de ma
rinewerven te Cadix. De voornaamste
eenheden der vloot van de nationalis
ten zouden sedert Donderdag te Cadix
samengotrokken zijn.
Regeering meldt successen
In een communiqué der Spaansche
regee^ing wordt gezegd:
Aan het front van Aragon in den
sector van Barbastor hebben de regee-
ringsaanhangers een colonne opstan
delingen uiteengejaagd, die 100 dooden
moesten achterlaten.
Aan het Zuidelijk front in don sector
Acudetc (prov. Jaen) hebben de regee-
ringstroepen de dorpen Rabite en
Fuente Alamo bezet.
Aan het centrale front, te Navalperal
i de provincie Avila. hebben de re
eecrinestroepen met kracht een aan
val. dien dc rechtschen bij het aanbre
ken van den dag hadden ineezet. afge
slagen. De nationalisten hebben zich
naar hun uitgangsstellingen moeten
terugtrekken.
Russische steun
In geheel Sovjet Rusland wordt de
inzameling van geld voor levensmid
delen voor vrouwen en kinderen in
Spanje voortgezet. De arbeiders van de
Duitsche Wolga-rcpubliek hebben meer
dan 200 000 roebel in bet fonds gestort.
In vele steden ziin bijeenkomsten ge
houden, waarin de solidariteit met
Spanje werd betuigd. Overal werd met
geestdrift de uitnoodiging ontvangen
om de gezinnen van de strijders te
steunen. Op verscheidene plaatsen wor
den liefdadigheiósconrerten gegeven,
waarvan de opbrengst in het hulpfonds
wordt gestort.
Vooraanstaande figuur
in de Hongaarsche
politiek
BOEDAPEST, 6 Oct. (Reu.
ter). De Hongaarsche mis
nister*president, Goemboes,
is hedenmorgen om negen uur
veertig overleden.
Reeds gisteren werd bevestigd, dat
de gezondheidstoestand van Goemboes,
die te Nymphenburg bij München werd
verpleegd, snel achteruitging. Goem
hoes leed dermate aan kanker in de
ingewanden dat zijn toestand reeds
eenigen tijd hopeloos werd geacht.
Gisteren waren de kinderen van den
zieke na een alarmeerend tetefoonge
sprek met de geneesheeren onmiddel
lijk naar München vertrokken. Ook de
Honeaarsche regeering hod den minis
ter van onderwijs. Homan. opgedragen
zich onverwijld naar Goemboes te be
geven.
(In de rubriek Wereldgebeuren
wordt uitvoeriger over den heengega-
nen Hongaarschen staatsman geschre
Van betrouwbare zijde verluidt, dat
een nieuw kabinet zal worden ge
vormd onder leiding van Dr. Daranyi
die thans minister van landbouw is.
Verschillende ministers zouden ver
vangen worden.
Boven: Een pantserwagen der Spaansche nationalisten aan het
front van Bilbao, gereed voor het vertrek naar het terrein van den
strijd. Onder: Voor het vertrek naar het front ontvangen Spaansche
nationalistische soldaten te Deva, op eenige kilometers afstand van
Bilbao, voedsel en verdere verzorging.
Een waarde van 4.677 gram
goud per honderd lire
nominaal
Zeer strenge prijscontrole
Nadat de Italiaansche ministerraad
zijn goedkeuring had gehecht aan het
terugbrengen in waarde van do Lire.
tot 90 Lire per pond sterling en 19 Lire
per dollar, verklaarde Mussolini nog.
dat deze maatregel den toestand ophel
dert ten aanzien van den uitvoer en het
toerisme, die beide de voordeden hier
van zullen ondervinden. Alleen een s j-
ging van de binnenlandsche prijzen zou
deze voordeelen in gevaar kunnen bren
gen. Mussolini stelde echter voor en
de ministerraad hechtte zijn goedkeu
ring daaraan zekere prijzen te blok-
keeren en uiterst strenge controle uit tc
oefenen over de schommelingen der an
dere prijzen, welke in verband staan
met de prijzen op de wereldmarkt.
Mussolini
De ministerraad machtigde ver
volgens den onderstaatssecretaris
voor wisselkoersen en valuta-aan
gelegenheden het volume en de
contingenten van de op groote
schaal verbruikte artikelen te va-
rieeren en het systeem van com
pensaties voor particulieren op te
heffen. De koopkracht van de lire.
d. w. z. de feitelijke en werkelijke
waarde van het geld zal met syste
matische energie op elk terrein
worden verdedigd.
Mussolini besprak voorts nog de En-
gelsch-Fransch-Amerikaansche verkla
ring, welke voorafgegaan was aan de
alligneering van den frank, en ver
klaarde eveneens van meening te zijn,
dat een economisch herstel der wereld
een der noodzakelijke voorwaarden is
voor de samenwerking der volken in
het belang van den vrede. Men moet
echter uit den voorloopigcn toestand te
voorschijn komen om in de stabiliteit
binnen te treden.
De ministerraad bevestigde ten slot
te wederom op de meest categorische
wijze de Italiaansche politiek, die er
naar streeft een max i'm u m van
economische autonomie te be
reiken. Deze politiek zal worden voort
gezet, aangezien zij van essentieel be
lang is voor do nationale militaire ver
dediging.
Voorts werd goedkeuring gehecht
aan een decreet, waarin besloten
wordt tot egalisatie van de lire in
goud, waarbij rekening gehouden
wordt met de waardevermindering
der voornaamste buiicnlandsche va
luta's. De lire zal ingevolge dit
decreet een waarde hebben van
4.677 gram goud per honderd lire
nominaal, terwijl volgens de pari
teit van 1927 dc lire 7919 gram oer
100 waard was.
Aangezien de Amerikaansche wet op
de waardebepaling van den dollar de
mogelijkheid voorziet van latere wijzi
gingen tot een maximum van 10 pet. en
aangezien andere belangrijke mogend
heden, zooals Frankrijk en Zwitserland
zich dezelfde mogelijkheid hebben voor
behouden, treft de Italiaansche wet
voorzieningen in de mogelijkheid van
latere aanpassingen van de lire, steeds
echter binnen een limiet van 10 pet.
Niets wordt gewijzigd ten aanzien van
den koers en van de functie als wettig
betaalmiddel van het staatsgeld en van
de in circulatie zijnde geldsoorten in
Italic en de Italiaansche koloniën en
bezittingen, waar zij zullen moeten wor
den aanvaard als betaling door de open
bare kassen en de particulieren volgens
de waarde, die zij op het oogenblik
hebben.
De goudvoorraden van dc Italiaan
sche hank zullen gerevaloriseerd wor
den op basis van de nieuwe pariteit
van de lire.
Vervolgens hechtte de minis*
terraad goedkeuring aan een de*
creet betreffende de controle op
de binnenlandsche prijzen met
het doel een stijging van de kos*
ten voor levensonderhoud te be*
letten, benevens aan een ander
decreet, waarin de douanerechten
ad valorem, die bij decreet 24 Sep*
tember 1931 zijn ingevoerd, wor»
den opgeheven en waarin den lei*
der der regeering de bevoegdheid
gegeven wordt later het systeem
van rechten op goederen te wijzi*
gen, met inachtnemen van den
nieuwen monctairen* en prijzen*
toestand
Afkoopbare leening
Hierna besloot dc ministerraad tot
uitschrijving van een afkoopbare lee
ning, waarvan de opbrengst zal moetén
dienen tot het exploiteeron van de ro-
sultatcn der overwinning in Oost-Afri-
ka en aan het land do middelen zal
moeten verschaffen de nationale veilig
heid te waarborgen.
Eigenaars van onroerende goederen
zullen gehouden zijn in te schrijven op
deze nieuwe leening tot een bedrag van
5 pet. van de netto-waarde van hun
onroerend bezil, dat getaxeerd zal wor
den op de basis dor kapitalisatiecoeffi
ciënten en van dc belastbare opbreng
sten. Do leening, die voorzien iö van de
uitgebreidste waarborgen en vrijgesteld
is van alle tegenwoordige en nog te
heffen belastingen, met inbegrip van
successie- en schenkingsrechten, zal in
25 jaar worden afgelost, met amortisee-
ringen, die in hot eerste jaar van den
looptijd zullen beginnen. Ter verzeke-,
ring van de betaling van rente en af
lossing der leening zal men een zeer
bovenmatige buitengewone belasting op
onroerend bezit heffen.
Tenslotte besloot de ministerraad het
decreet in te trekken, dat in do periode
van den Oost-Afrikaanshen oorlog de
verdecling beperkte van de winsten van
handelsondernemingen en het te ver
vangen door een progressieve belasting
op de dividenden der maatschappijen
boven zes procent.
Politiek aspect
Zonder het financieel en economisch
belang te miskennen, is de Engelsche
meening toch vooral getroffen door het
politieke aspect van de Ifaliaansche de
valuatie. De gebeurtenis bewijst, zoo
zegt men, dat in strijd met de door
Duitschland volgehouden stelling, de
dictaturen zelfs het voordeelig kunnen
vinden zich aan te sluiten hij de mone
taire aligneering. Nieuwsgierig wacht
men dan ook de reactie tc Berlijn al,
waarbij men er op wijst, dat de uit-
eenloopendheid van opvatting en beslis
sing ten aanzien van een zoo belang
rijke zaak bewijst, dat de inzichten van
nationaal socialisme en fascisme niet
zoo converged end zijn als men zou
hebben kunnen vreezen.
Wat het economisch aspect betreft
wijst men er op, dat de door Mussolini
genomen beslissing niet kan nalaten
een reactie uit te oefenen op het
Engelsch-Italiaansche handelsverdrag,
waarover thans te Rome wordt onder
handeld. De importeurs van Italiaan
sche goederen in Oroot-Rrittnnnië ver
wachten een gevoelige daling in land
bouwproducten, wijnen en kunstzijde
uit Italië.
Douanerechten op
graan verlaagd
Bij decreet van den duce zijn de
douanerechten op graan van 75 tet 47
lire per quintaal verlaagd.
'ssGRAVENHAGF, 6 Oct.
De regeering heeft besloten
de invoerheffing op onge.
brande koffie, ingesteld hij
het crisis=koffiebesluit.l9d6
met ingang van 7 October '.s.
van 12 tot 6 cent per K.G. te
verlagen.
Ook de overige op aebran.
de koffie, koffie.extracten,
etc. ingestelde invoerheffin»
gen, worden met ingang an
dienzelfden datum met S'l
pet. verlaagd.
MILITAIR VLIEGTUIG VERONGE
LUKT
LONDEN, 6 October. (Reuter-A.N.P.)
Tijdens oefeningen is een vlie?tui?
van het militair vliegveld Novar boven
de Firth of Moray omlaap gestort en in
zee verdwenen Piloot noch toestel wer
den teruggevonden.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
EXEMPLAREN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PUBL1C1TE1TSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 - DEN HAAG
op aindere pagina's
BINNENLAND
De minister over de nieuwe verkeers
regels.
(Tweede Blad, pag. 1).
De dichter J. Slauerhoff overleden.
(Eerste Blad. pag. 3).
VVeerverwachting
Medegedeeld door hetK.N.M.l
e de Bilt.
'wakke tot matige N.-O. tot N.
wind. gedeeltelijk bewolkt, wei
nig of geen neerslag, weinig
tcrnnderlng in temperatuur.
Hoogste barometerstand 771.5 te Ona
aan de Noorsehe kust.
Laagste 751.1 te Perpignan.
LANGESTRAAT 49 TEL. 190
Laat bij ons uwe STOFFEN
dan gaat U smaakvol gekleed
en niet duur.
SOLO, 6 Oct. (Aneta). De Mang-
koenegoro en de Raloe Timoer zul
len tegenwoordig zijn bij het huwe
lijk van H. K. H. prinses Juliana
en Z. D. Prins Bcrnhard. Zij zullen
hierbij worden vergezeld door hun
dochter. Gedurende de reis cn het
verblijf in Nederland zal als adju
dant en secretaris optreden de heer
Noto Soeroto, do bekende dichter
die vroeger jarenlang in Neder
land verbleef. Voorts zullen ook
enkele bedienden de reis medema
ken.
De datum waarop het gezelschap
zal vertrekken, is nog niet vastge
steld, daar ook de datum waarop
het huwelijk zal plaatsvinden, nog
niet is bepaald.
WARSCHAU, 5 October (Reuter
ANP De ministerraad was bet ei
unaniem over eens, dat overeenkomstig
oe opvattingen der ministers voor de
oecnom. departementen, het met het oog
op den toestand op de internationale
geldmarkt noodig noch wenschelijk is,
de tot nu toe door de Ponlsche regee
ring gevolgde monetaire politiek tc wij
zigen
Te Genè\e heeft in de tweede vol
ken bondscommissie dc Zweedsche ge
delegeerde, von Stockcnstrom, ver
klaard, dat de Zweedsche politiek on
gewijzigd blijft Zweden, welks valuta
aan het pond sterling gekoppeld is. is
een der landen, die het meest geprofi
feerd hebben van het gedeeltelijke
economisch41 hprstel.
CHERTOK HEEFT GENOEG VAN
ABESSYNIË
LONDEN, 6 October. (Reuter). De
Amerikaansche financier Leo Chertok
is te Londen aangekomen Verleden
laar heeft Chertok, zooals men weet,
voor een Engelsch Amerikaansche be
langengemeenschap belangrijke mijn-
concessies in Abossynie verworven,
waarvoor hij aan de Abessijnsche re-
geéring een millioen dollar moet heb
ben betaald.
In een interview heeft Chertok ver
klaard met dat alles niets meer te ma
ken te hebben en de geheele concessit
te hebben laten schieten.
