DE LEYTAX
DE EEMLANDEü
OPMARSCH NAAR MADRID
FRANSCHÈ ARBEIDSKLASSE
NIET BEVOORDEELD
TOT KALMTE
4000 EXEMPLAREN
voor groote afstanden
RESTAURANT „PRINCESS"
LUYCX
Maandag 12 October 1936
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 89
FELLE STRIJD OM
OVIEDO
RUST IN DE ELZAS
WINTERSEIZOEN 1936-37
NAAR VREDE IN
PALESTINA
REDE VAN BLUM
TE LENS
AANGESPOORD
Goemboes ten grave
gedragen
Tel. 1788 Tel. 1788
Tel. 1788 Tel. 1788
op amdlere pagina's
Laatste berichten
Eerste blad pag. 3
5 uur 47 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
Een mooie bruine
MANTELSTOF
H. STULEMEIJER
OVERLEDEN
AMERSFOORTSOH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoort 1.95; per maand 0.65; per
1 week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bew. snummtf
elke regel meer f 0.25 Liefdadigheids-advertentiën voor dt
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
De Asturische mijnwerkers
maken vorderingen met be.
hulp van pantserwagens
en dynamiet
Gevechten rond Siguenza
Naar Havas uit Burgos seint, is
het leger der nationalisten gereed
om den aanval op Madrid te onder
nemen. Troepen en materiaal zijn
verzameld en men wacht nog
slechts op het bevel om den op-
marsch te beginnen.
Radio-Jerez heeft medegedeeld, dat de
troepen van Franco in den sector Avila
de plaats San Juan de la Nava bezet
hebben, evenals Baranche. In de pro
vincie Ciudad Real zou Almagro bezet
zijn, nadat Zaterdag Villa Viciosa geno
men was. Uit Malaga wordt vernomen,
dat de rechtschen Manilba, dat als sleu
tel van Malaga beschouwd wordt, heb
ben veroverd.
R.adio-Sevilla meldt, dat de recht
schen de stad Sotillo zonder moeite heb
ben genomen. Na den eersten aanval
zouden de regeerings-aanhangers ge
vlucht zijn met achterlating van 400 ge
weren, vier mitrailleurs, patronen en
granaten.
Door Radio-Coruna werd medege
deeld, dit. het dorp El Tiemblo in den
sector Avila door de rechtschen is ge
nomen. De regeeringstroepen vluchtten
naar Madrid met achterlating van 40
dooden. Het rechtsche front strekt zich
thans zonder onderbreking uit van Na-
valperal tot Toledo, de verbinding tus-
schen de verschillende colonnes, die
naar Madrid optrekken, is tot stand
gekomen. De colonne van Casteion, die
naar Madrid oprukt, is tien kilometer
gevorderd.
Generaal Franco heeft zijn hoofd-
j kwartier naar Salamanca overga-
j bracht om een beter overzicht over
de troepenbewegingen te hebben.
De technische Junta blijft te Bur
gos.
De strijd om Oviedo
De Asturische mijnwerkers hebben,
naar Reuter meldt, alle buitenwijken
van Oviedo bezet. Zij hebben in de stad
zelf vasten voet. Allereerst slaagden de
mijnwerkers er in zich meester te ma
ken van de waterdepóts van Sobrando,
waarbij zij werden voorafgegaan door
dyamietwerpers. De verdedigers koralen
niet lang stand houden en vluchtten
naar het centrum der stad.
De verdedigers, die zich in de hechte
huizen verschansten, boden hardnekkig
verzet, maar de artillerie ging met haar
voorbereidend vuur voort. Toen de ka
nonnen zwegen, kwamen de mijnwer
kers met pantserauto's aan en doorzeef
den de gevels met granaten en dyna-
mielpatronen. Gemeld wordt, dat de
rechtschen zware verliezen hebben ge
leden.
Toen de mijnwerkers de buitenwijken
bezetten, hebben zij daar 3000 aanhan
gers met hun gezinnen kunnen bèvrij
den.
Ten aanzien van den toestand te
Oviedo deelde in het legerbericht
van de rechtschen generaal Queipo
1 de Ilano mede, dat de stad welis-
waar door de regeeringstroepen in
het nauw wordt gebracht, doch dat
de berichten van de regeering te
Madrid over de straatgevechten in
Oviedo onjuist zijn.
Uit Oviedo zelf wordt door Reuter
gemeld, datde mijnwerkers, die aan
de zijde der regeeringstroepen strijden,
het Amerikaansche plein hebben be
zet. Men heeft den indruk, dat de ver
dedigers zich stap voor stap terugtrek
ken en gedwongen zullen worden zich
te barricadeeren in het deel van de
stad, waar de Kathedraal en de kazer
nes staan, alsmede de wapenfabriek.
Dit stadsdeel is ongeveer een vijfde van
de oppervlakte der stad. De luchtmacht
van de regeering heeft groepen van het
vreemdelingenlegioen en Marokkanen,
die ter versterking van de opstande
lingen naar Oviedo op weg waren ge
bombardeerd, o.a. werd een sterke af-
deeling met 60 vrachtwagens met le
vensmiddelen en munitie vrijwel geheel
vernietigd.
In Oviedo zelf spelen pantser
auto's een groote rol in den op
marsch van de regeeringstroepen.
Achter deze met mitrailleurs uitge
ruste auto's rukken de dynamiteros
op, die handgranaten en pakken
dynamiet in de huizen, welke door
de rechtschen worden bezet, wer
pen.
RegeeringS'COmmuniqué
meldt successen
De regeering te Madrid deelde Zon
dag officieel mede, dat aan het Noorde
lijk en Noord Westelijk front de toe
stand ongewijzigd is. Aan het Aragon-
front bombardeerde de regeerings-artil-
ïerie Huesca. Aan het Zuidelijk front
bij Dqn Benito in de provincie Radajöz
maakten de regeeringstroepen twee ka
nonnen, een mortier en twee auto's
buit, 32 rechtschen werden gevangen
genomen. In het Westelijk deel van
deze provincie hebben verscheidene ge
vechten plaats gehad, evenals bij Pare-
das de Suitrago. Aan het Guadarama-
front was alles rustig.
Rond Siguenza zijn de afgeloopen
dagen hevige gevechten gevoerd.
De plaats werd door de rechtschen
genomen en weer terugveroverd door
de regeeringstroepen. Niettegen
staande de betere bewapening van
de rechtschen blijven de regeerings
troepen weerstand bicden.
De volksrechtbank heeft wegens het
deelnemen aan den opstand generaal
Jose Garcia Aldave, een luitenant-ko
lonel en vier sub-alterne officieren ter
dood veroordeeld.
Communistische vergaderingen
kalm verloopen; geen inci*
denten over de verboden
bijeenkomsten
STRAATSBURG, 11 Oct. De com
munisten hadden aangekondigd, dat de
partij in een groot aantal plaatsen in
Elzas-Lotharingen openbare vergade
ringen zouden houden. Het Centraal
Bureau van de partij deelde evenwel
mede, dat geen vergadering zou worden
gehouden in de plaatsen, waar dit door
de autoriteiten verboden was. Toch
trachtten de plaatselijke partij-afdee-
ling in negen plaatsen waar het verbo
den was een bijeenkomst te houden. De
Kamerleden, die als spreker zouden op
treden, kwamen in acht plaatsen, doch
overal toonde (een commissaris van po
litie hun het verbod van de plaatselijke
overheid en geen van de sprekers drong
daarna verder aan.
De ordedienst, was uitmuntend gere
geld, doch behoefde alleen op te treden
om de partijleden, die eekomen waren
om de sprekers te hooren, tot doorloo-
pen aan te manen.
Zaterdagavond mochten twee verga
deringen plaats hebben en wel te Wal'd-
hambach en te Bischwilier. De eerste
verliep zonder incidenten, in de andere
frachtt enpolitieke tegenstanders de or
de te verstoren. De politie kwam tus-
Zaterdagmiddag is men er in geslaagd om de locomotief van den personen
trein te Woerden weer in de rails tc krijgen. Msn heeft daartoe niet van den
kraanwagen gebruik gemaakt, doch het gevaarte met behulp van een andere
locomotief weer in het goede spoor gekregen.
schenbeide en het kwam niet tot ern
stige ongeregeldheden.
De 1e Colmar gehouden communisten
bijeenkomst heeft een kalm verloop ge
had. Ongeveer 800 aanwezigen luister
den naar de toespraken van de afge
vaardigden Ramette en Ductos.
Bij Mulhouse hebben de communisten
besloten bijeenkomsten gehouden te
Soulsmatt en Wittelshoim, die door
eenigo honderden personen werden bij
gewoond.
Op de bijeenkomst, der communisten
in de Wackenzaal te Straatsburg werd
het woord gevoerd door den senator
Marcel Cachin, die zich keerde tegen de
pogingen der pers, tweedracht te zaaien
onder de partijen van het volksfront.
Wijzullen echter, aldus Cachin, niets
doen tegen het volksfront, doch alles
voor het volksfront.
Vervolgens sprak de secretaris-gene
raal der communistische partij, Maurice
Thopez, die herziening eischte van de
politiek van niet-inmenging in de
Spaansche aangelegenheden. Voorts
richtte Thorez een scherpen aanval- op
het Hitler-régime. Ilitlcr heeft, zoo zeide
spr., slechts één doel: de vernietiging
van Frankrijk. Wij willen desondanks
met Hitier besprekingen voeren, doch
alles in het kader van den Volkenbond
en voor de totstandkoming van den on-
deelbaren vrede, want iedere andere
vrede zou geen ware vrede zijn.
TELEFOON 310
GEZELLIGE ZALEN VOOR FAMILIEFEESTEN
RECEPTIES VERGADERINGEN VEREENI-
GINGSCLUBAVONDEN APARTE BILJART
ZAAL TWEE GEHEEL GERESTAUREERDE
BILJARTS PRIMA CONSUMPTIE MATIGE
PRIJZEN GOEDE KEUKEN
Restaurant „PRINCESS" biedt haar bezoekers huiselijke gezelligheid
De staking loopt hedén
ten einde
In verband met den oproep
der Arabische vorsten vraagt
het hooge Arabische comité
in een manifest aldus seint
Reuter uit Jeruzalem de
Palestijnsche bevolking heden
Maandag, het werk te hervat*
ten.
Het comité verklaart te rekenen op
interventie en steun van de Arabische
vorsten ten gunste van de nationale
zaak en verheerlijkt de opofferingen,
welke de Arabische bevolking zich daar
voor heeft getroost.
De staking der Arabieren heeft in
het geheel 165 dagen geduurd.
Intusschcn is Zaterdag een Britsche
militaire patrouille, die een barricade
opruimde op den weg naar TTebron,
door Arabieren aangevallen. Vier En-
gelschen werden ernstig gewond. De
verliezen der aanvallers zijn niet be
kend.
Men verwacht inmiddels, dat er nu
een einde aan do gêvéchtèn zal komen.
DE LA ROQUE BESCHUL,
DIGD
PARIJS, 12 October. (Reuter). Te-
een kolonel de la Roccpie en zes leden
van het bestuur der Franschè sociale
partij zijn twee beschuldiRiniren mee
bracht. Hun wordt ten laste Reiend het
herstellen van ontbonden strijdorgani
saties en liet uitlokken van samenscho
lingen.
„Een volksfrontsregeering om het
programma van het volks,
front uit te voeren"
Blum optimistisch
LENS, 11 October (Reuter). Blum,
Salengro en Dormoy woonden Zondag
een lunch bij te Lens van de socialisti
sche partij. Salengro hield een rede,
waarin hij verklaarde, dat geen van de
partijen van het volksfront em breuk
hiervan wenscht. Ook verklaarde hij,
dat de regeering den vrede Wenscht.
Indien de defensie tot het uiterste
wordt opgevoerd, toch blijft zij meer
dan ooit den oorlog haten. Ook zeide
hij nog. dat de' regeering vastbesloten
is de republiek te verdedigen tegen
aanvallen van de liga's.
Na de lunch defileerden een aantal
socialistische verecnigingen en ook en
kele communisten voorbij den minister
president en de andere socialistenlei
ders. Vervolgens begaf men zich naar
het Stadion, waar 50.000 personen bij
eengekomen waren om een rede van
Blum aan te hooren.
In deze rede verklaarde Leon Blum
zeer tevreden te zijn over het léfilé.
dat hij had hijgewoond. Hij zeide ver
der, dat de regeering van hel volks
front haar heloften heeft gehouden De
toepassing van de werkweek van H
uur was niet gemakkelijk, dorh 1 No
vember zal deze van kracht worden
voor de metaal-industrie en de textiel-
Starhemberg en Fey richten
proclamaties tot hun
aanhangers
Starhemberg, die Zaterdag plotseling
met onbekende bestemming naar het
buitenland is vertrokken, heeft een pro
clamatie tot de burgerwacht uitgevaar
digd. waarin hij verklaart:
„De burgerwacht is ontbonden. Ik
beveel u. kameraden, en verzoek het
dan ook dringend: blijft onder alle om
standigheden, wat ook geschieden mo
ge, bezonnen en koelbloedig. Laat u
onder geen omstandigheden verleiden
tot eenig verzet tegen de autoriteiten
van den staat. Wie in dit noodlottig
uur eventueele ontstemming misbruikt
om op te hitsen tegen don staat en de
autoriteiten, is 'n verrader en misdadi
ger jegens het vaderland, en jegens de
burgerwachtgedaclvtc".
Starhemberg verklaart niet uit angst
of zwakheid te handelen en zegt, dat
op zijn uitdrukkelijk verlangen kame
raad dr. Draxler lid der regeering blijft
terwijl ook alle andere kameraden die
openbare functies beklccden, deze zul
len blijven behouden.
Naar van bevoegde zijde verluidt,
zullen de Oostenrijksche en ook do
Weensche burgerwacht verder als ver-
eeniging blijven bestaan. Daarmede zou
den ook de vakvereenigingsorganisa
tics van de burgerwacht worden ge
handhaafd.
Majoor Fey heeft aan alle onder-be
velhebbers, die zich voor hem hebben
uitgesproken, opdracht gegeven volle
dige orde en rust te bewaren. Fey wil
zich dezer dagen met bondskanselier
Schuschnigg verstaan.
Zaterdagavond hebben eenige leden
van de burgerwacht geprobeerd samen
te scholen voor het parlementsgebouw,
om te betoogen tegen de door den mi
nisterraad genomen besluiten. Zij wer
den evenwel terstond verspreid, zoodat
het incident vrijwel ongemerkt is voor
bijgegaan.
De Duitsche pers toont zich voldaan
over het besluit tot ontbinding van den
Heimatschutz in Oostenrijk. De Angriff
zegt, dat deze organisatie en de per
soon van Starhemberg de eenige facto
ren waren, die een beletsel vormden
voorr goede betrekkingen met nu»'-» 'v
'and. Zonder vorst Starhemberg en
majoor Fey is de weg veel gemakkelij
ker, aldus het blad.
Uit Innsbruck wordt gemeld, dat de
laatste dagen 48 nationaal-socialisten
werden gearresteerd, die geprobeerd
zouden hebben de nationaal-socialisli-
sche partij in Tirol te reorganiseeren
Dit zijn de eerste arrestaties van na
tionaal-socialisten sedert de totstand
koming van de Oostcnrijksch-Duitschc
overeenkomst van 11 Juli j.l.
Blum
industrie en later zullen ook de bouw
vakken volgen.
De hervormingen, die wij achtereen
volgens zullen toepassen, aldus minis
ter-president Blum, omvatten een om
verwerping van de methoden, die m de
laatste zittingsperiode van her parle
ment ten aanzien van de economische
activiteit zijn gebezigd. Wij hebben sys
tematisch tegenmaatregelen genomen
tegen deze deflatie, die wij hebben be
streden. Alle maatregelen, die wij ne
men en nog zullen nemen, hebben ten
doel de vermeerdering van het natio
nale inkomen en de toeneming van de
nlgemeene koopkracht.
Als antwoord op het tot de regee
ring gerichte verwijt, dat zii de ar
beidersklasse bevoorrecht, herinner
de Blum aan alle maatregelen, die
de regeering ten behoeve van de
landbouwbevolking en van den
middenstand heeft genomen. Krach
tig keerde hij zich tegèn de pro
paganda, die de boeren en arbei
ders tegen elkaar zou willen opzet
ten. Hij verklaarde, dat het onmo
gelijk is de arbeidersmassa's en de
boerenmassa's van elkander *e
scheiden, vooral in een land als
Frankrijk.
„Ik herhaal nog eens, zeide Blum ver
der, dat wij geen socialistische regee
ring zijn, wij zijn geen regeering, die
het programma van de socialistische
partij moet uitvoeren. Wij zijn e?n volks
front regeering om het programma van
het volksfront uit te voeren. Wij aan
vaarden voor onze regeering geen an
dere meerderheid Wij zijn trouw aan
deze meerderheid."
„Wij hebben verplichtingen je
gens haar, doch zij heeft verplich
tingen jegens ons. Zij dient zich te
onthouden van iedere handeling,
die in het parlement, evenals in het
land, de vorming van het volks
front zou kunnen bedreigen Ik bon
er zeker van, dat gij met mij ïult
begrijpen, dat wij, dank zij deze
steeds weer hernieuwde eenheid de
moeilijkheden, die wij op onzen
weg ontmoeten, te hoven zullen
komen. Tk begin met optimisme
aan deze tweede phaze van onze
regeèringsactiviteit."
BOEDAPEST. 12 Oct. (D.N.B.) On
der groote belangstelling is Zaterdag
ochtend wijlén minister-president Góem
boes ten grave gedragen. De plechtig
heid werd o.m. bijgewoond door admi
raal Horthy. minister Goering. minister
Ciano en bondskanselier Schuschnigg
FRANKRIJK'S VERHOUDING TOT
SPANJE
PARIJS, 12 Oct. (Reuter). De nieu
we Spaansche ambassadeur, Luis Ara-
quistain Quévcdo, heeft Zaterdag pre
sident Lebrun zijn geloofsbrieven over
handigd. Hij zeide daarbij, dat zijn stre
ven er op gericht zou zijn de vriend
schap, die sedert ecuwen tusschen hei
de landen bestaat, zoo mogelijk nog
nauwer te maken. Door de gebeurte
nissen in Spanje aldus de ambassa
deur vormt zich daar een interna
tionaal geweten, dat tevoren slechts in
vagen vorm bestond. Tiet Spaansche
volk begint te begrijpen, wat zijn his
torische bestemming is en daardoor
zullen de banden tusschen Frankrijk
en Spanje nog nauwer aangehaald wor
den.
Lebrun antwoordde. dp.t het Franschè
volk. juist door de overeenkomst van
cultuur, medegevoel heeft in de moei
'ijke uren. die Spanje doormaakt.
PRINS BERNHARD BINNENKORT
NAAR DUITSCHLAND
's-GRAVENHAGE. 10 Oct. - Prins
Bernhard zal zich binnenkort voor
ecnigen tijd voor particuliere aangele
genheden naar Duitschland begeven.
P. L. A. COLLARD f
Te Nijmegen is op 83-jarigen leeftijd
overleden de heer P. L. A. Collard. gep.
majoor-tit. K.N.O.I.L.
De overledene was ridder in de Mili
taire Willemsorde
DOOR EEN MOTORRIJWIEL
GEGREPEN
Te Ruinerwold is Zaterdagmiddag de
78-jarige R. Smilde, die op een rijwiel
reed, aangereden door een motorrijwiel
besluurd door den heer B. uit Meppel
S bekwam zoo ernstige verwondingen
dat hij aan de gevolgen is overleden. De
politie onderzoekt de schuldvraag.
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN Bil HET BUREAU
VOOR PU BLICITEITSWAA RDE
TOURNOOIVELD 4 DEN HAAG
PASSAGIERS VERZEKERD.
STADSNIEUWE
Eere-tentoonstelling van schilderijen
in Concordia. (Tweede blad, pag. 1).
Schilderijententoonstelling in De Poth
(Tweede blad, pag. 1).
Het Stichtsc-he Montessori Lyceum.
(Tweede blad, pag. 1).
Huldiging van den heer J. Tieks Koo
ning. (Tweede blad, pag. 1).
SPORT
De voetbal-, hockey- en korflbalwed-
strijden. (Tweede blad, pag. 2 en Derde
blad, pag. 1).
Terreinkampioenschap der K.N.M.V.
(Dorde blad, pag. 1).
Weerverwachting
Medegedeeld door het K.N.M.I.
to De Bilt.
Meest matige, later tijdelijk toe
nemende Z.-W. tot W. wind,
aanvankelijk half tot zwaar be
wolkt., later betrokken met tij
delijke regen, vooral des avonds
zachter.
Hoogste barometerstand 772.9 te Va-
lcntia.
Laagste 740.9 te Ingö.
LANGESTRAAT «9
TEL. 190
met een kraag van Indisch lam
bij ons gemaakt, maakt U
tot een elegante verschijning.
Ouchburgemeester van
Schiedam en Bergen
op Zoom
ROTTERDAM, 11 Oct. In het St.
Franciscus gasthuis alhier is heden.-op
69-jarigcn leeftijd overleden de heer H.
Stulemeijer, oud burgemeester van
Schiedam en oud-wethouder van Rot
terdam.
De heer Stulemeijer was oorspronke
lijk voor het onderwijs opgeleid, doch
ging spoedig in den handel. In 1906 ves
tigde hij zich te Rotterdam, waar hij
in betrekking kwam hij de Rotterdanv
sche Huidenclub. In 1909 werd hij voor
de R.K. Fractie lid van den Rottcrdam-
schen gemeenteraad. In 1911 werd hij
benoemd tot wethouder, welke functie
hij tot 1919 bekleedde. In 1918 werd de
heer Stulemeijer benoemd tot lid van
de Tweede Kamer, hetgeen hij gebleven
is tot 1925.
In 1924 werd hij benoemd tot burge
meester van Bergen op Zoom, welke
standplaats hij in 1929 verwisselde voor
Schiedahm. In 1935 is de heetr Stule
meijer als burgemeester van deze g**
meente afgetreden.
