Aero Vereeniging „Amersfoort" GEMEENTEREKENING 1935 Wijnhandel „De Moor" CAUSERIE VAN LT. BROEKMEYER 'ampo daar lucht |e van opl Bijzonder Volksconcert door het U.S.O. STADSGEBEUREN STEPHAN VEGER f Het Katholieke Boek Juffrouw: EEN, ZEVEN, DUBBEL NUL Loggen's Wafelen en Poffertjes ERNSTIG ONGELUK OP DEN ARNHEMSCHEWEG Natuurreservaat ,De Beer" 2e BLAD PAG. 1 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DONDERDAG 5 NOVEMBER 1936 Langestraat 8 Tel. 129 u Port 1.20 p. i\ Douro Port f 1.50 p. II. Sandeman Port I 2.25 p. II. STADSNIEUWS De PH 52 had men in den foyer van Amicitia ter bezichtiging opgesteld De „Aero Vereeniging Amersfoort" had gisteravond in den foyer van Ami citia een propaganda-avond georgani seerd, waarbij als spreker optrad de heer M. W. J. M. Broekmeyer. Voor deze lezing, welke verduidelijkt werd met lichtbeelden, bestond veel belang- êtelling. Onder de aanwezigen merkten we o.m. op onzen burgemeester, mr. J. C. Graaf van Randwijck, en verschillen de militaire autoriteiten. In den foyer had men eveneens dc PH52, het toestel der vereeniging opgesteld. Het was de voorzitter van A.V.A., dc heer J. M. Vedmeys, die dezen avond opende met een welkomstwoord tot alle aanwezigen en tot den burgemeester in het bijzonder. Het verheugde spr. dat zoovelen gekomen zijn om tc kunnen luisteren naar de lezing van één der eerste instructeurs in ons land. De heer Vermcys gaf vervolgens een overzicht van het ontstaan der vereeniging cn alles wat daaraan vast zit cn bij wilde tevens deze gelegenheid benutten om in het bijzonder dank te brengen aan den burgemeester voor de wijze waarop deze steeds aan de plannen van de A.V.A. een gewillig oor heeft willen vcrlccncn. Ook verschillende andere personen bracht hij dank voor hun hulp. Na vertooning van ccnige plaatjes, den bouw van den hangar betreffend, waarbij het echt „Amerikaansch" toe ging, want in no time was dc bouw ervan gereed, compliment eerde dc voor zitter het lid der vereeniging, M. v. d. Tempel, die in Twente van den zomer z'n A-brevet behaald had. Lezing van It. Broekmeyer Luitenant Broekmeyer begon zijn cau serie met er op te wijzen, dat in ons land de zweefvliegsport meer en meer belangstelling gekregen heeft. Langen tijd heeft de mccning gegolden, dat het 6leehts kinderspel was cn de primitieve toestellen, waarover men aanvankelijk de beschikking had, gaven hiertoe ook wel aanleiding. Langzamerhand is even wel dc belangstelling gegroeid. Spr. toont dit met feiten uit de praktijk aan. De bakermat van het zweefvliegen ligt in Duitschland. Doordat kort na den wereldoorlog het motorvliegcn daar taboe was, zocht men naar middelen om eich zonder motor door de lucht voort te kunnen bewegen. Men ging zich dus toeleggen op zweefvliegen of beter gli)- vliegen. De moeilijkheden werden lang zamerhand overwonnen, de toestellen meer cn meer gepcrfectionncerd. Na een moeilijken lijd doorgemaakt te hebben, welke niet zonder slachtoffers bleef, kreeg het zweefvliegen eindelijk de be langstelling van de Duitsche regeering. Het werk der zweefvliegers werd gesub sidieerd en vandaar de groote ontwik keling in veel kortoren lijd dan dit in andere landen het geval is. Oscar Ursi- nus is in Duitschland de man geweest, die alle zweefvliegers om zich heen schaarde om door eendrachtige samen werking de zweefvliegsport op het peil te brengen, dat zij nu in Duitschland bereikt heeft. Opnieuw werden dc toestellen verbe terd en meerdere type's gebouwd, zoo dat men tenslotte toestellen kreeg, die tochten van 500 K.M. af kunnen leggen. Op duidelijke en populaire wijze ver telde spr. zijn toehoorders, hoe een too- stel in elkaar zit. Hoe het toestel zich in de lucht voortbeweegt, hoe bet links of rechts, omhoog of naar beneden kan gaan, want. een zweefvliegtuig is op de zelfde manier te besturen als een mo torvliegtuig. Ook de startmethode wordt grondig onder dc loupe genomen. Er worden drio methode's van starten on derscheiden en wel: 1. met de gummi- startkabel, welke meer in bergachtige streken gebruikt kan worden; 2. met de lierstang. welke met motorische kracht werkt, en 3. de vliegluigsleepstart, waarbij het zweefvliegtuig door een motorvliegtuig de lucht wordt ingetrok ken. Voor ons land is deze laatste methode het meest geschikt. Vervol gens behandelt spr. de verschillende manieren waarop men in de lucht kan blijven. Allereerst is er de methode door gebruik te maken van stijgwinden, welke o.a. vaak langs dc kust, waar zich duinen bevinden, voorkomen. In de tweede plaats is er liet ter- misch of wolkenzweven. Doordat liet verschil in bodemgesteldheid en be groeiing van bepaalde gebieden de uit straling verschillend maakt, wordt de zweefvlieger hierdoor in de gelegenheid gesteld, gebruik makend van deze ver schillen, te stijgen. En hetzelfde kan geschieden met behulp van een groote wolk. Het zweefvliegen is eigenlijk hoe vreemd het ook klinkt een voort durend dalen, maar door gebruik te maken van de verschillende luchtlagen blijft men zweven. Na cenige cijfers genoemd te hebben van prestaties met zweefvliegtuigen be reikt, komt spr. tot de vraag: welke mogelijkheden schuilen er in het zweef vliegen? 1. Ilccft men door middel van het zweefvliegen veel technische vindingen kunnen doen, welke later voor motor vliegtuigen gebruikt werden. 2. Dient het lot verhooging der popu lairiseering van het sport vliegen. 3. De instructieve waarde, want het zweefvliegen toch is een prachtige voor opleiding voor het motorvliegen. De praktijk heeft de juistheid hiervan be wezen. liet zweefvliegen, dat sinds kort weer een verandering heeft ondergaan, doordat men nu rcerls zoover is dat bij het ondernemen van een tocht een be paald doel voor oogen gesteld wordt en dit ook bereikt, heeft het ééne nadeel, dat men van meerdere menschen af hankelijk is bij het maken van een vlucht. Starten en terugbrengen van het toestel zijn hier voorbeelden van. Na dc pauze gaf spr. een overzicht van dc ontwikkeling van het zweef vliegen in Nederland. Temeer daar men hier geen subsidie kreeg, bad men aan vankelijk slechts de beschikking over een klein bedrag dat door contributie- heffing verkregen werd. Tegenwoordig worden de clubs evenwel gesubsidieerd. Ook is alles wettelijk geregeld, zoodat niet iedereen maar zoo kan beginnen, Instructeur, zweeftechnicus en leider moeten steeds aanwezig zijn en vooral op den laatstgenoemde rust een groote verantwoordelijkheid. De mogelijkheden voor Amersfoort om tot één der centrums der zweefvlieg sport in ons land te worden, noemt spr gunstig, daar zoowel de omgeving van Amersfoort als de lucht boven onze stad en omgeving, buitengewoon ge schikt voor zweefvliegen zijn. Met rlen wensch dat de A.V.A. zich spoedig zal uitbreiden en er binnenkort vruchtbare resultaten bereikt zullen worden, be eindigt de heer Broekmeyer zijn, op vlotte cn duidelijke manier gehouden, lezing. Dc heer Vermcys sprak nog een slot woord, waarin hij dank bracht aan den spreker van dezen avond, terwijl hij de aanwezigen opwekte propaganda tc ma ken voor het zweefvliegen. Hoest en verkoudheid! Borst inwrijven met Dampo. Pot 50, Doos 30 ct. Bij cn Drogisten. Apolh. Maandag 9 November heeft in Tivoli te Utrecht een bijzonder volksconcert plaats. Dirigent is Henri van Goudoe ver; medewerking verleent Hélène Cals, sopraan. Het programma luidt; 1. Ouverture tot de opera „Die lusti- gen Weibcr von Windsor", Otto Nicolai 2. „Der I-Iirt auf dem Felsen", voor zang en orkest, Franz Schubert 3. „Eine kleine Nachtmusik",serenade voor strijk-instrumenten, KV 525, Wolfgang Amadeus Mozart Pauze 4. Suite uit het Ballet „De Notenkra ker", Peter Tjsaikofski 5. ,.An der schonen blauen Donau", Wals voor zang en oikest, Johann Strauss 6. Ouverture tot de operette „Die Fledermaus", Johann Strauss De politie heeft gisteren een minder jarige uit Tilburg aangehouden, die het. ouderlijk huis ontvlucht was en weder om onder de hoede der ouders terug gebracht. Proces-verbaal werd-opgemaakt tegen een slager wegens overtreding van de arbeidswet. Een persoon, die nog een oude reke ning met dc Justitie te vereffenen had, is hier door dc politie aangehouden en op transport naar Utrecht gesteld. Een kleermaker uit Soesterberg, die motor reed zonder belastingkaart, rij bewijs en nummerbewijs, werd gever baliseerd. Kleermaker, blijf bij je naald In een perceel aan de Matthias Wit hoosstraat brak hedenmorgen om streeks zeven uur een schoorsteenbrand uit. De pol it ie heeft het brandje met behulp van een minimax gebluscht. Een doodelijk ongeval sneed voor een jong leven een schoone en mooie toekomst af Juist toen ons blad gistermiudag ter perse was, bereikte ons het ontstellen de bericht, dat onze stadgenoot, de be kende wielrenner Steplian Veger, die Zondagavond tijdens de internationale wielerwedstrijden op de winterbaan te Gent (Belgie) in den koppclwedstrijd een ernstige val deed en met een dub bele schedelfractuur naar liet zir>' n- Stcphan Veger t huis moest, worden vervoerd, aan de bekomen verwondingen is bezweken. Voor de wielersport, waar Veger zoo volkomen in op ging, beteekent dit een gevoelig verlies, temeer daar deze jon ge renner van 22 jaar. die nog aan het begin van zijn wiclerloopbaan stond, een goede toekomst tegemoet ging. Nog kort geleden spraken wij hem naar aanleiding van het succes, dat hij op Pijnenburg behaalde. ol trots ver telde hij ons, hoe hij dezen fameuzen crack in de sprint liad geklopt. Stephan Veger was een renner, die er gekomen" zou zijn, een renner, die op den duur een reputatie had op te hou den. Reeds op jeugdigen leeftijd voelde Veger zich tot de wielersport aange trokken, sloot zich aan bij „De Pedaal ridders" om de elementaire begrippen van het rennen machtig te worden. Dat er in dezen renner een kracht van be- teekenis schuilde bleek hier uit, dat bij binnen twee maanden het sprint- kampioenschap behaalde van zijn club. Na den groot en wegwedstrijd den HaagBrussel in 1931, waar hij door een aanrijding met een motorfiets werd uitgeschakeld, vertrok Veger naar Utrecht, waar hij in contact kwam met den oud-renner Henk Welle, die er voor zorgde, dat hij als beroepsrenner op de winterbaan in Antwerpen in het harde en moeilijke vak, hel wielren nen, zich verder kon ontwikkelen. Ge makkelijk had deze jonge renner het toen niet, doch door serieuze training en sobere leefwijze schoof hij zich al lengs naar voren, zoodat hij de laatste jaren op tal van banen engagementen kon afsluiten. Op verschillende banen o.a. in Hilversum, Utrecht, Oostburg was de sympathieke Veger de favoriet van het publiek. Doch niet alleen op de Hollandschc, ook op de buitcnland- sche banen was Veger, die zich inmid dels had ontpopt als een all-round renner, een geducht tegenstander. Be kende renners moesten meerdere ma len in dezen coming-man hun meer dere erkennen. Vele prijzen waren reeds zijn eigendom, o.a. 28 bekers, 56 Tentoonstelling samengebracht cloor boekhandel Van den Born In de bovenzaal der R.K. Leeszaal Nieuwstraat is tot Maandagavond een tentoonstelling van Het Katholieke Boek. samengebracht door den boek handel van den Born alhier, die den be zoeker treft door de groote verscheiden heid der Katholieke litteratuur. Het hoofdgedeelte der tentoonstelling vormt een jubileumtenloonstellings wegens het 25-jarig beslaan van Paul Brand's Uit geversbedrijf te Hilversum. Elk onder deel van litteratuur en veel van weten schap en godsdienst ligt daar neer, en het aantal Katholieke schrijvers is bui tengewoon. Ook zijn er manuscripten van werk van Antoon Coolen en van Knuveldcr. Men vindt er „Het kind in de Kerk" van dr. Maria Montessori en het „Gebedenboek voor den Vlaamschen soldaat" (1917) naast de tien werken van dr. G. van Noort in het latijn over den R.K. godsdienst cn werken over Wijsbegeerte cn Zielkunde van wijlen mgr. Aengcncnt, bisschop van Haarlem. Er is werk over de Roomsche Mystiek en over de Moderne thcosophische be weging. Bij deze jubileumcollectie heeft dc heer van den Born nog een tafel vol van ander buitengewone R.K. werken gesteld. Ter opening gaf voor een aantal ge- noodigden de lieer L. W. van Loon. al hier een causerie over het Katholieke boek en liet daarbij hoofdzakelijk de boeken zelf spreken. Deze tentoonstel ling en dit R.K. uitgeversbedrijf stelt in het volle licht den enormen cultureelen groei onder de Katholieken. Spr. geeft ecnigc oorzaken daarvan: dc achteruit stelling, om een zacht woord te gebrui ken, die zij nog in de 19e eeuw moesten verdragen, knotte elke prikkel om zich cultureel tc ontwikkelen. Dit bloeide op. toen men zijn recht bewust werd cn het minderwaardigheidsgevoel van zich wierp. Met de Vlamingen is het evenzoo gegaan. «L* Na deze causerie werd Paul Brand als geprest 0111 ook iets te zeggen. Dit werd een aardig pakkend moment, liet lief cn leed van den uitgever. Het aan gehaalde Gedenkboek voor den Vlaam schen soldaat werd in 10.000 exempla ren in 1917 naar 't hoekje van Belgie ge zonden, dat nog niet door den Duitscher was bezet; de smalle reep achter den IJzer. Van al die boekjes zijn er hoogstens 100 in handen der soldaten geraakt, om een zin uit één tier gebeden. Die zin luidde: Beloon Vlaanderen voor zijn trouw, geef liet dc vrucht van zijn bloed: aanzien, eere. glorie en, boven alles zijn eigen Vlaamsch leven volgens eigen aard cn eigen taal, 't leven dat uit hem komt, zijn cenig waar en waardig leven en zijn hoogste recht. BAZAR TEN BATE VAN VERPLEEG DEN VAN „ZON EN SCHILD" EN „HEBRON" Men schrijft ons: Op 29 October 1.1. werd in het gebouw „Eben-Haëzer" en 30 October j.l. in het Recreatiegebouw van „Zon en Schild" een bazar gehouden ten bate van het Ontspanningsfonds voor de verpleegden van „Zon en Schild" en „Hebron". Om even over 2 uur opende de Voor zitter van de Personeel vereeniging Ds. J. Nauta Azn. op 29 Oct. den bazar met een kernachtige speech, waarin hij o.m. naar voren bracht het doel van deze bazar cn verder de hoop uitsprak, dat ook op dezen bazar, die gezindheid zal zijn, waarvan in de Bergrede wordt ge sproken, n.l. „Zalig zijn de Barmharti- gen, want hun zal barmhartigheid ge schieden". Hoewel den eersten dag het bezoek wel iets te wenschen overliet, was er flen tweeden dag vrij veel belangstel ling, niet alleen van de zijde van het personeel van bovengenoemde inrich tingen, maar ook van familieleden van \erplecgdcn en verschillende menschen uit onze stad en omgeving. Alles bij elkaar cenomen, i* men over het bereikte resultaat alleszins tevre den. Een woord van dank is hier op zijn plaats aan allen, die hebhen bijge dragen tot het welslagen dezer bazar. medailles, 24 sjerpen en linten bene vens een groot aantal kunstvoorwer pen. Veel interesse legde hij aan den dag voor het wielerbaan!je aan den Vlasakkerweg. dat van den zomer werd geopend voor de junioren uit deze om geving; hij opende de baan door een eere-ronde te rijden, terwijl hij on langs hij de winkelweek in het Soester- kwartier de leiding had bij den wed strijd voor bak. en transportfietsen Zijn doel was echter om nog eens in een Zesdaagsclic uit te komen, liefst met zijn koppclgenoot, den bekenten Brabander Braspcnninx. Meiaas, zoo ver is het echter niet go- komen. Ver van zijn woonplaats, in het buitenland, is zijn beroep hem noodlottig geworden. Na zijn succes van Zaterdagavond achter tandems te gen den Belg Haesendonck, waarbij de wielerspecialist Joris v. d. Bergh in Sport-Erho zich zoo waardeerend over hem uitliet, kwam het wreede noodlot. Een ernstige val met doodelijken af loop, sneed hier een jong leven af, dat uit een sportief oogpunt bezien, een mooie en groote toekomst tegemoet ging. GARNIZOEN Tweede-luitenant W. Kloppenburg, van het 3e halfrcgiment huzaren te s-Gravenhage, is onlangs gedetacheerd bij de Rijschool alhier. Bij Kon. besluit van 30 October Is aan rescrve-tweedc-luitenant H. W. Poldermans, van het 16e regiment in fanterie, op het daartoe door hem ge daan verzoek, eervol ontslag als zoo danig verleend uit den militairen dienst. Een 9,jarig knaapje tengevolge van onvoorzichtigheid door vrachtauto aangereden Gistermiddag omstreeks vijf uur heeft op den Arnhemsche weg ter hooglet van dc Chocoladefabriek „Walden" een ernstig ongeluk plaats gehad, waarvan het 9 jarig zoontje van de familie J. het slacht offer is geworden. De knaap, die bij een toegangshek van de fabriek aan het spelen was stak op een gegeven oogenblik den rij weg over naar een vrachtauto, die zich juist in beweging zette in de richting Arnhem. De jongen liep een eindje ach- fer de auto mede en stak toen plotse ling weer naar de andere zijde van den weg over. Te zclfdcr tijd passeerde een vracht auto uit de richting Arnhem, bestuurd door den chauffeur C. uit Amersfoort, die aanrijding niet meer voorkomen kon. De jongen bekwam een hevige Slag van de rechterkoplnmp van de auto tegen het hoofd. Met bloedende hoofdwonden is hij, na voorloopig door de politie verbonden te zijn, op advies van den gemeentearts naar „De Lich tenberg" overgebracht. De chauffeur treft, volgens getuige- verklaringen, geen schuld. Hedenmorgen was de toestand van den knaap zeer ernstig. AUTOMARKT Op de automarkt alhier werden gis teravond 214 wagens aangevoerd. B. en W. schrijven aan den Baad: Overeenkomstig het bepaalde in ar tikel 4 der Verordening, regelende de werkkring der vaste Commissie van voorbereiding der voorloopige vaststel ling van dc gemeenterekeningen, heb ben wij de eer U aan te bieden een al gemeen rapport van dc bevindingen der Commissie, opgedaan bij de uitoe fening van haar in artikel 2 der ge noemde Verordening opgelegde laak om de uitgaven der gemeente en van hare bedrijven periodiek te conti oioe ren, alsmede van het onderzoek der door Burgemeester cn Wethouders aan den Raad overgelegde rekening en ver antwoording van den dienst 1935. Tengevolge van de benoeming van den Voorzitter onzer commissie, don heer A. J. Spiekermann, tot wethouder dezer gemeente, is in den loop van het jaar wijziging in de samenstelling der commissie gekomen. Zij bestaat thans uit: H. G. Huslage, voorzitter, J. C. D. Smeitink cn G. J. Noordman, leien, J. Haars, secretaris, terwijl de heer W. P'röger, gemeente-ontvanger, levens chef-boekhouder der Centrale Boekhou ding, geregeld de vergaderingen bij woont. Op 9 December 1935 heeft de Com missie een aanvang gemaakt met het onderzoek der bescheiden van den dienst 1935, voor zoover toen reeds aan wezig. Dit onderzoek is voortgezet in een achttiental vergaderingen, waarbij in de laatste vergadering tevens de Verantwoording van Burgemeester en Wethouders d.d. 20 October 1936, Ge drukte verzameling no. 32, .net de daarbij overgelegde stukken en het rap port van den Verificateur der gemeente- financiën, d.d. 28 September 1936, zijn hehandeld, terwijl in onze vergadering van heden dit algemeene rapport is vastgesteld. Allereerst wijzen wij er op, dat wij in ons rapport over de gemeentereke- ning 1934 (blz. 8 Gedr. Verz. 38 van 1935) hebben aangeteekend, dat op ons ver zoek om inlichtingen omtrent het toe zicht. dat van gemeentewege wordt ge houden op het onderhoud cn de verdere exploitatie door woningbouw vereenigin- gen, door Burgemeester en Wethouders werd medegedeeld, dat een algemeene regeling om het onderhoud te centra- liseeren in voorbereiding is. In het ant woord op ons verslag, deelden Burge meester en Wethouders mede: „Bij de voorbereiding van een algemeene rege ling om het onderhoud te centralisee ren zijn wij op bezwaren gestuit, die nog niet zijn opgelost. Dit punt blijven wij nog in gedachten houden. Het zou onze commissie aangenaam zijn te vernemen of het College de cen tralisatie van het onderhoud nader heeft bezien, dan wel in hoever op an dere wijze in bet toezicht op het onder houd door Woningbouwverenigingen op doeltreffende wijze is of zal worden voorzien. Voorts is door Burgemeester en Wet houders ten vorigen jare aanvaard de uitnoodiging tot het uitbrengen van een rapport over een onderzoek naar de personeelsbezetting bij de Gasfabriek. Met belangstelling ziet onze Commissie dit rapport, hetwelk reeds bij de behan deling der gemeente-rekening 1932 werd toegezegd, thans spoedig tegemoet. Door dc Commissie is een algemeen onderzoek ingesteld over de vraag of het gewenscht is, dat de afschrijvingen op dc bezittingen der bedrijven herzien worden. Aanvankelijk is de Commissie van meening, dat dc afschrijvingen zoo ruim mogelijk moeten worden gestold, doch de tijdsomstandigheden zouden aanleiding kunnen geven de afschrij vingstermijnen te verlengen. Daarom heeft de Commissie een vergelijking getroffen van de afschrijvingsperccnta ges, welk in verschillende andere ge meenten zijn vastgesteld, waaruit in het algemeen is gebleken, dat de af schrijvingspercentages alhier niet hoog zijn, doch evenmin ongunstig afsteken. Wil men een zuivere vergelijking ma ken, dan zal het onderzoek zich :ot in détails moeten uitstrekken, waarhij dan niet alleen te hooge, doch ook te lage afschrijvingen zouden moeten worden herzien. Het ingestelde onderzoek heeft ons geen aanleiding gegeven wijziging in de afschrijvingspercentages voor te stellen. Daarbij hebben wij o\er\vogen, dat als ten gevolge van versobering in uitgaven ook op onderhoud moet bezui nigd worden, in ieder geval dan, dc af schrijvingen op peil moeten worden ge houden. Bij het nazien van volgno. 269 der uit gaven (klceding en uitrusting) is het de Commissie opgevallen, dat \oor de kos ten van onderhoud en reparatie van den politiemotor met zijspan, zoomede banden, benzine, olie enz. is uitgetrok ken ƒ900, terwijl dc totaal-uitgaven 550.70 hebben bedragen. Aangezien de raming o.i. te hoog is geweest, hebben wij dezen post nauwkeurig in het oog gehouden. Het doet ons genoegen te constateeren, dat de uitgaven belangrijk lager zijn gebleven dan de tc hooge raming. Aangezien thans in de ontwerp begrooting 1937 de raming tot ƒ500 is teruggebracht en wij mogen verwach ten, dat ook in 1936 do uitgaaf tot dit bedrag zal worden gelimiteerd, heeft de Commissie besloten hierop thans niet verder in te gaan. Bij het onderzoek van balans, winst en verliesrekening der Gasfabriek en van het. Waterleidingbedrijf is opge merkt, dat bij dc begrooting de afschrij- vingsbed ragen tc hoog worden ge raamd door daarbij rekening te hou den met geraamde uitbreiding over het loopendc en het komende jaar, ook al kan bekend zijn, dat aan uitbreidingen belangrijk minder zal worden uitgege ven dan geraamd is. Hierdoor wordt liet winstcijfer in de begrooting te laag ge raamd. hetgeen voor een goed inzicht niet bevorderlijk is. Bij hot ontvangen der ontwerp-begrooting 1937 heeft de Commissie echter geconstateerd, dat in dit opzicht door Burgemeester en Wet houders reeds verandering is gebra-'ht, zoodat ook hierop verder niet behoeft tc worden ingegaan. Met voldoening is aan de Commissie gebleken, dat de oninbaarheid'der pos ten gering is, hetgeen van een vlotte afwikkeling van zaken getuigt. Het heeft de aandacht getrokken, dat de opbrengst van cokes over 1935 12000 lager is dan ds raming en bijna 20.000 lager dan de opbrengst over 193i. Het zou de Commissie aangenaam zijn, in dien Burgemeester en Wethouders hier omtrent een omstandig rapport aan den Raad zou willen overleggen. Eveneens verzoekt de Commissie een volledige exploitatierekening te ver strekken omtrent dc aangeschafte en in huur verstrekte warmwatertoestellen. Ten aanzien van het Waterleidingbe drijf is nog opgevallen, dat bij verschil lende deelen van den onderhoudspost telken jare een niet onbelangrijk bedrag wordt geraamd, terwijl de uitgaven zeer gering zijn. Met klem wil de Commissie aandrin gen, dat de ramingen bij dit bedrijf meer in overeenstemming met de waar schijnlijke uitgaven worden gesteld. In den loop van het jaar heeft de Commissie dc gehouwen van den Rei nigingsdienst, alsmede de stonings- plaatsen van vuil bezocht, waarbij de Directeur de noodige inlichtingen heeft verstrekt, terwijl voorts, in tegenwoor digheid van den Directeur van Open bare Werken, een bezoek is gebracht aan den boschvijver, de werkzaamheden tot egalisatie van sportterreinen en 'iet clubhuis Soesterspeeltuin, alle werken in werkverschaffing of door jeugdige werkloozen uitgevoerd. Eveneens werd de gemeentelijke kweekerij bezichtigd. Een gedetailleerd overzicht der exploi tatie van deze kweekerij over 1935 is door de Commissie gezien en accoord bevonden. Vertrouwende, dat Burgemeester en Wethouders de hiervoor gevraagde rap porten aan den Raad zullen verstrek ken, hebben wij geen bezwaar tot de voorloopige vaststelling der rekeningen over het dienstjaar 1935 der bedrijven, diensten cn fondsen en der gemeente- rekening 1935 overeenkomstig dc door Burgemeester en Wethouders overge legde ontwerp-hesluiten en tot afslui ting der door Burgemeester en Wet houders voorgestelde credieten. Wij stel len uwe vergadering voor hiertoe te besluiten. Filmvertooning door den heer D. van Sijn voor de Ned. Natuurs historische Vereeniging alhier Voor de Ned. Natuurhistorische Ver eeniging alhier heeft gisteravond de heer D. van Sijn in dc Theosofische Loge een film met toelichting vertoond over het natuurreservaat „De Beer". Dit brokje ongerept natuurschoon, waar flora en fauna zich kunnen handhaven, treft men aan tusschen Rot terdam en Hoek van Holland; het is één van de natuurmonumenten aan onze barre Noordzeekust, waar vooral vogclkolonies geconcentreerd zijn en ligt sedert de Waterweg gegraven is, vrijwel geheel geïsoleerd. De talrijko vogelsoorten, die cr zich gevestigd heb ben, worden daar beschermd en kun nen een ongestoord bestaan leiden door dc zorg, waarmede zij bewaakt worden. Hoeven de vogels dus geen gevaar van dc menschen te duchten, vijanden zijn er evenwel toch in dc aanwezigheid van enkele inantelrnceuwen, scholek sters en kokmeeuw. Deze worden echter zoon cel mogelijk geweerd. Nadat dc heer van Sijn de aanwezi gen met bovenstaande ingeleid had, voerde do film ons op een stormachti- gen dag naar het natuurreservaat om de gebeurtenissen daar tijdens het ver loop van de vier jaargetijden te volgen. De eerste voorjaarsstorm heeft het fraaie cn ongeschonden landschap leeggewaaid cn ccnigszins droevig doet de kennismaking aan met den vrij zeld- zamen roodkeelduiker, die aangetast is door teerolie cn daardoor gedoemd tot sterven. Uit de schuilhut nemen wij dan de eerste broedvogel. lie „De Bper" gaat bewonen, waar, n.l. de Kievit, die soms zijn nest gedurende 24 uren ver laat, zonder dat de cioren daardoor verloren gaan. Het ecnigc gevolg is slechts, dat de jongen een paar dagen laier uitkomen. De film verplaatst ons vervolgens naar den zomer. Eerst krijgen we een doorkijkje in de vlicrenlaan, een klei- rug evenwijdig aan den Waterweg, (He oorspronkelijk begroeid is met dum- doorns, welke op don duur geheel over- woekcid en overwonnen zijn door de vlieren. Vandaar gaat dc tocht door „De Beer" verder en ontmoetten wij den scholekster, op ecu ineter afstand van de schuilhut prachtig zichtbaar. Man en vrouw wisselen elkaar op het nest, af cn gaan bij gevaar zeer slim te werk door zich rustig en van niets wetend te verstoppen. De vogels verschillen on derling niet en vallen door hun prach tige schutkleuren op. „De Beer" zonder de visclulicfjes is niet denkbaar; in kolonies van min stens 20.000 paren treft men ze aan, de mooie vogels. Nooit zullen zij op het schelpcnterrein gaan broeden, maar altijd zetelen zij met den kop in den wind boven op duintopjes. De jonge vischdicfjes zijn zeer bedrijvig en leve ren steeds een imposant gevecht met dc veel te groote visschen, die de ouders komen aandragen! Veel kleiner dan de vischdicfjes zijn dc aardige dwergsterntjes, die hun naam eer aan doen, wanneer men ze met hun familie- genooten, de groote sternen, lachster- nen en Noorsche sternen vergelijkt. Hun eieren zijn zeer moeilijk te vinden tusschen de schelpen, gelijk de film liet zien. Ook de kluten, die op do zandplaten broeden en zich sterk uitbreiden, trok ken de aandacht. Het derde gedeelte van de film be paalde zich aanvankelijk tot het land schap, dat zoo bchccrscht wordt door het duinhclm, dat alleen met stuifzand om zich heen kan bestaan. Overigens is „De Beer" hoofdzakelijk moerasland, dat een voortdurenden strijd om het bestaan voert met het zeewater. Spoedig maken we kennis met een geducht eieiToover, dc stormmeeuw, Nvaarvan maar drie paartjes toegelaten zijn. Alle zorg daarentegen wordt be steed aan de kolonie groote sternen, die. wanneer men ze verontrust door veelvuldig bezoek, niet paarsgewijze, maar allen tegelijk vertrekken. De kok meeuw is op „De Beer" bijkans uitge roeid; dit jaar was er nog één nest te vinden. Een korte kennismaking volgde niet het mooie bontbekpleviertje, dal in de schelpenstrook nestelt, waarna achter eenvolgens van de fauna en flora de gele hoornpapaver, de parnas^ia en de zeewolfsmelk op het doek verschenen, op hun beurt weer gevolgd door tapuit, bergeend, jonge kluten en kieviten, tureluren en een wild konijntje. Na deze bonte afwisseling toegelicht met verhalen over het gedrag der vo gels bracht de film ons naar den herfst, waarmede een bijzonder mooie tijd voor „De Beer" aanbreekt door wolkencontrasten en ander soort gevo- geltjc. Te midden van duizenden en nog eens duizenden spreeuwen, die zich te goed doen aan do nessen, slaan de roofvogels, slechtvalk, sperwer cn soms ook wel een arend, hun slag. Hoe contrasteerde met deze gevrees de heerschers het aardige monnèl-ple- viertje, al waagde het zich pas na zoo'n langen tijd van gcduul uitoefenen voor de lens. IJverig zoekt het temid den van dc glaux naar de larven en wespjes. Nog even vragen de schrik- vogels onze aandacht, dan vliegen hoog ovpr de Ippelaars, de laatste trekvo gels en gaat koning winter weer heer- schen in „De Beer" De heer J. H. Bolt was zeker wel de tolk van de vele aanwezigen, toefi hij den heer D. van Sijn dank brachF voor de wijze, waarop hij allen geduwnde den heelen avond had weten te boeiea

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 5