GROOT-BRITT ANNIE
IN BEROERING!
9
Hoe Engeland reageert
DE EEMLANDEü
CONSTITUTIONEELE
CRISIS
TAXI DIENST
Nic. Bovée
1830
TEL. 1850
1093
4000 EXEMPLAREN
'sKonings huwelijksplan
lokt kritiek van vele
zijden uit
Bisschoppelijk
vermaan
HOUTZAAGER HEINEMAN
Auto sneldiensten
Zal de koning
huwen?
Belangrijkste
Nieuws
LUYCX
Donderdag 3 December 1936 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
35e Jaargang No. 133
O PER HOUTZAAGER
1826
Tel. 28 voor afhalen
DEFECT AAN DEN
MOTOR
iSBw
Jit nummer bestaat uit 3 bladen
Betrouwbaarste- en Goed
koopste adres
Hoofdkantoor: Coornhertlaan 3
4 uur 18 min.
STOFFEN- en MODEHUIS
AMERSFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersioort 1.95; per maand 0.65; per
we^k met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRI K nFR AflVFRTFNTIFN 1—4 regels I 1.05 met inbegrip «au een ^ew snumm*
UC MUfcnit:il"cl1 dkc regcI mccr f o^5 Liefdadighe.ds-advertenuën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer lOcent, driemaal plaatsen i 1.Bewijsnummer extra t 05
TTEVIGE deining is in Engeland veroorzaakt,
sinds Dinsdag j.l. de bisschop van Bradford,
dr. Blunt, in verband met de a.s. plechtigheden,
verbonden aan de kroning van Edward VIII, een
verklaring heeft afgelegd, welke, naar uit alles bleek,
betrekking had op den koning en die een zeer ver
manend karakter droeg. Des bisschops woorden
werden uitgelegd als een kiesch geformuleerde, maar
niettemin openhartige kritiek op het feit, dat de
koning rondloopt met huwelijksplannen, die niet de goed
keuring kunnen wegdragen van vele kerkelijke en staats-
autoriteiten. Het is n.l. een algemeen en in de Britsche
pers tot dusver veelal verzwegen feit, dat er tusschen
koning Edward VIII en een gescheiden vrouw, mrs. Simp
son, zeer hartelijke relaties bestaan. De bezwaren tegen
den koning nu gelden het feit, dat de betrekkingen met
mevrouw Simpson niet vereenigbaar zijn met de verplich
tingen, die uit 's konings hooge positie voortvloeien en niet
beantwoorden aan de opvatting, die de Britten in het al
gemeen hebben van het koningschap. Met andere woorden:
er bestaat een ernstige tegenstelling tusschen de Engelsche
fatsoensbegrippen en 's konings huwelijksplannen.
T N verband met de moeilijk»
lijkheden, die in verband met
het bovenaangeduide tusschen
den koning en de leden van het
Britsche kabinet zijn ontstaan
de Engelsche bladen roerden tot
dusver de aangelegenheid niet
aan, doch de Amerikaansche pers
heeft op sensationeele en niet be»
paald discrete wijze zich uitvoe»
rig met 's konings particuliere
leven bezig gehouden hebben
'gisteren dan ook besprekingen
plaats gevonden tusschen koning
Edward VIII en den premier
Baldwin, waarvan het resultaat
echter niet hekend is geworden.
In elk geval is er thans een ern»
stige crisistoestand in het leven
geroepen, die, nu de kogel een»
maal door de kerk is, ook voor
de Britsche pers aanleiding is
commentaar te leveren.
Algemeen uit men als zijn meening,
fint het particuliere en het openbare
léven van den koning-keizer niet kun
non worden gescheiden en dal dit ter
dege zoowel door de bevolking van En
geland ale die der dominions wordt be
.eft De voorgenomen stap van den ko
ning het huwelijk mei mevrouw
Simpson wordt aangeduid als een
verkeerde stap. waardoor de gevoelens
der Rritsrhe natie ten ernsligste z.ou
den worden gekwetst zondat de hoop
dan ook wordt uitgesproken, dat de kn
ning tenslotte zal afzien \nn handetin
gen die het morpnle eeznc van het ko
ningschap zonden aantasten
Belangrijke ka' tnei zitting
Than*, leki tevens uit. dm een der
f jontMfe kahinetezil tingen niet
slechts werd geconvoceerd, ten
einde de Britsche ministers in staat
te stellen zich uitvoerig bezig t.p
houden met de EuroiraBsche geva
ren en eomplicalies maar ook mei
dp constitulioneele moeilijkheden
die hel u'ivIopspI /.ijn van de om
standigjheid. dat koning Edward
VUT in conflict is geraakt met zijn
min'sters nu zijn particuliere
leven hun goedkeuring niet kan
woed racen He 'vpi v\ jkkelingen dra
p -...n 7oer ernst<a Icm-aMer daar,
naai van veischilleiule zijden ver-
Mevrouw Simpson
luidt, de koning openlijk heeft toe
gegeven van zins te zijn een huwe
lijk aan te gaan met mevr. Simpson.
Deze plannen worden, gelijk wij
reeds noteerden, zoowel van ker
kelijke als regeeringszijde ten
scherpste veroordeeld.
Buitengewoon ernstig conflict
In elk geval is een uiterst ge»
spannen toestand in het leven ge»
roepen, aangezien het conflict zeer
ernstige gevolgen kan hebben;
immers: het geschil kan, tenzij het
te elfder ure wordt opgelost, lei»
den zoowel tot een aftreden van
de regeeringiBaldwin als tot een
troonsafstand van den koning.
Vlo? hangt er nu van af. of koning
F!r'ward al dan niet er loe zal kunnen
besluiten de relatiec- met mevrouw
Sinin-inn In verbreken een stap. die
velen in Rugeland zouden toejuichen,
aangezien, /ooals rend* hier en daar is
oibh merkt de particuliere aangele
genheden van een constitutioneel vorst
- cn dan nog wel van een monarch,
•lie zoo'n belangrijke wereld positie in
neemt bezwaarlijk kunnen worden
gescheiden van zijn openbare positie
'sKonings verheven functie zou op
zee?- ernstige wijze in opspraak worden
gebracht wanneer hij met den zedelij
ke» moed zou bezitten om zich opoffe
ringen hoe groot deze ook mochten
zijn te getroosten in het belang van
hm Britsch eemfienehest. daar anders
ecu oon-hitutioneele crisis, die het ge
lieele imperium in beroering zou bren-
Engelands koning in gezelschap van mevr. Simpson, met wie
hij, naar verluidt, van zins zou zijn te huwen. De foto werd
verleden jaar gemaakt in Kitzbühel, waar hij met mevr. Simp»
son deelnam aan de wintersport
U VERZENDT Uw geschenken
toch OOK naar Amsterdam
ST. NI COL A AS doet het al sinds
KONING EDWARD NAAR
FRANKRIJK?
PARIJS, 3 Dec. (Havas).
Ook de Fransche pers be»
spreekt uitvoerig de gerucli»
ten, welke omtrent de trouw»
plannen van den koning van
Engeland in omloop zijn. In
verband hiermede schrijft de
Excelsior, dat vannacht in ge»
loofwaardige Britsche krin»
gen werd vernomen, dat mrs.
Simpson Donderdag a.s. En»
geland zal verlaten om naar
Frankrijk te komen. Tevens
verluidde, dat de koning haar
zou vergezellen.
gen, onvermijdelijk moet worden
geacht.
De bezwaren van veie Engelschen
gelden teven» het teit, dat de
vrouw, waarnaar koning Edward
VIII zijn genegenheid laat uitgaan,
een buitenlandsehe is, dio niet
alleen reeds eenige kecren 'is ge
scheiden, maar bovendien niet van
zoo'n hoogo afkomst is, dat een
huwelijk niet haar redelijk en aan
vaardbaar wordt geacht, weshalve
er openlijk of bedekteiijk bij den
koning op wordt aangedrongen een
einde ie maken aan de verstand
houding, die naar veler oordeel
den koning onwaardig is.
Deze week de beslissing?
Uit Londensche berichten zou
kunnen worden opgemaakt, dat
de politieke crisis van groot for*
maat, die thans te Londen is uit*
gebroken, nog in den loop van
deze week in eenigerlei richting
zal worden opgelost.
Wèl doet inmiddels het bericht de
ronde, dat de bisschop van Bradford,
die plotseling tot de ontdekking is ge
komen, dat de woorden, welke hij op
de conferentie van zijn diocees heeft
gesproken, een hevige beroering hebben
gewekt, nader heeft uiteengezet, dat hij
alleen maar heeft willen laten uitko
men, dat uit koning Edward's doen cn
laten uiterlijk nooit blijkt, dat de gods
dienst hem na aan het hart ligt, maar
het Engelsche publiek en dc Engelsche
pers hebben geen oogenblik gedraald
om des bisschops woorden in verband
te brengen met het particuliere leven
van den souverein. En moge de bis-
sohop van Bradford hebben verklaard,
dat zijn verklaringen niets uitstaande
hadden met de geruchten omtrent 's k<>
nings huwelijksplannen, waarvan hij
zelfs niet eens op de hoogte zegde te
zijn, nochtans is thans do bal aan het
rollen geraakt. Overigens zouden de ge
schillen tusschen den koning en de
Britsche ministers in verband met de
verstandhouding tusschen den monarch
en mevrouw Simpson toch binnen af-
zienbaren tijd hekend zijn geworden. De
verklaring van den bisschop van Brad
ford heeft slechts bijgedragen tot een
vervroegde ruchtbaarheid.
KIMBERLEY. 2 Dec. (Reuter). -
Hedenochtend 11.50 uur plaatselii
ken tijd is Jim Mollison op zijn
vlucht naar Kaapstad te Kimberley
aangekomen.
Ilij zal hier eenigen tijd moeten
blijven wegens een defect aan zijn
motor
Na het defect aan hun motor te heb
ben hersteld zijn Mollison en Cornig
lion te 11 uur GMT naar Kaapstad
vertrokken
KAAPSTAD, 3 Dec. (Ref
ter). Jim Mollifon eri zijn
metgezel Molinier zijn onge»
deerd gevonden bij Wiedrift
een twintigtal kilometers ten
Zuiden van Bredasdorp.
Een beroep wordt op Edward
VIII gedaan om zijn „ver»
heven waardigheid niet
omlaag te halen"
Kabinet contra monarch
T TET voornaamste onder*
-L J-werp in de Britsche pers
is heden het verband tus*
schen het particuliere leven
van den koning en zijn vers
plichtingen als constitutioneel
vorst.
De Times schrijft, dat sommige Ame
rikaansche bladen reeds zoover gingen
om een huwelijk te voorspellen, dat
niet overeenkomstig de verplichtingen
van den troon zou zijn. Koningin Mary
zou reeds haar toestemming hebben ge
geven. Dergelijke berichten kunnen in
de Vereenigde Staten en in de domi
nions veel kwaad doen. Indien de Brit
sche pers zich tot nu toe van commen
taar onthield, is dit niet te wijten aan
angstvalligheid, noch aan druk van of-
ficieele zijde. Het was geheel vrijwillig
in de hoop, dat een officiecle daad of
verklaring een einde zou maken aan de
geruchten.
De Daily Telegraph ver*
klaart, dat er gevallen zijn,
waarin de particuliere kwes*
ties van den constitutioneelen
Een der nieuwste foto's van
koning Edward V1J.I
vorst van publiek belang zijn.
Dit is een van de lasten van
het koningschap, doch ook
een van dc voorrechten, want
het maakt onmogelijk, dat
hij, die den kroon draagt, een
daad kan stellen, waardoor
hij op fatale wijze zijn verhe*
ven waardigheid zou omlaag
halen. Het blad is overtuigd,
dat de koning overeen*
komstig zijn plicht zal kiezen.
Ook de Morning Post vraagt een offi
cieels ontkenning van de geruchten cn
praatjes, welke in het buitenland en in
Engeland zelf de ronde doen. Het blad
verwerpt deze praatjes met afschuw.
De Daily Mail is van oordeel, dat
hier sprake is van een constitutio
neel crisis van de eerste grootte.
Het betreft de betrekkingen tus
schen den koning en het kabinet
en dit is een van de meest kwets
bare punten in de Britsche grond
wet. Deze kwestie is te delicater,
omdat sprake is van een huwelijk
van den koning. Een oplossing moet
worden gevonden. Aftreden zou het
hart van millioenen getrouwe on
derdanen met groote droefheid ver
vullen.
Samenvatting van het probleem
De News Chronicle schrijft: Het pro
bleem, dat eenigen tijd aanleiding ga/
tot praatjes, kan eenvoudig als volgt
worden samengevat: Een van de intie
me vriendinnen van den koning is me
vrouw Ernest Simpson, Amerikaansche
van geboorte, die twee keer gehuwd is
geweest. Men gelooft dat het de wensch
is van den koning met haar te trouwen.
De vraag is of zij over de kwaliteiten
beschikt, welke noodig zijn voor een
koningin van Engeland en of de ko
ning dan wel het kabinet als woord
voerder van de openbare rneening hier
over moet beslissen. De koning, zoo
goed als ieder man, kan beslissen met
wie hij een verbintenis voor het leven
wil aangaan. Hij had overeenkomstig
zijn verlangen in het huwelijk kunnen
treden, zoolang hij nog prins van Wa
les was. Zijn vrouw zou geen koningin,
doch prinses-gemalin geweest zijn De
koning zou zonder twijfel bereid zijn
toe te stemmen, indien het parlement
een wet zou aannemen, waarbij aan de
kinderen, welke uit deze verbintenis
kunnen voortspruiten, het recht van
opvolging wordt ontzegd.
NEDERLAND EN DE VOLKENBOND
's-GRAVENHAGE, 3 December.
Met het oog op de aanstaande bij
eenkomst van het comité voor de
herziening van het Volkenbondver
drag en in antwoord op het desbe
treffende rondschrijven van den
secretaris-generaal van den bond
heeft de Nederlandsche regeering
in aansluiting met de bekende rede
van den Minister te Genève nog
eens kortelijk haar standpunt ge
preciseerd.
lu haar antwoord heeft zij nogmaals
DIT BLAD HEEFT EEN DAGELIJK-
SCHE GECONTROLEERDE
OPLAAG VAN
AANGESLOTEN BIJ HET BUREAU
VOOR PU BLICITE1TSWAARDE
TOURNOOIVELD 4 - DEN HAAG
op andere pagina's
SPORT
Engeland wint van Hongarije.
(Eerste Blad, pag. 2.)
Interacademiale wedstrijden.
(Eerste blad, pag. 2).
T MOOISTE WAT MEN GEVEN KAN
is'n Parapluie van SPIEKERMANN
Langeslraa! 31 Telefoon 321
Weerverwachting
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt.
Zwakke tot matige, later wel
licht toenemende W. tot Z.-W.
wind, nevelig tot zwaar be
wolkt, later wellicht weer re
gen en iets zachter.
Hoogste barometerstand 768.6 te Biar
ritz.
Laagste 742.8 te Vardö.
Stormwaarschuwlngsdienst
Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Inst. te De Bilt.
Geseind 3 Dec. te 925 uur aan alle
poeten: „Attentiesein neer."
LANGESTRAAT 49
TEL. 190
Broches, Spelden, Gespen, Corsagos,
Kraagjes, Ceintuurs.
Sjaals, Zakdoekjes.
betoogd, dat zij de collectieve veiligheid
als onontbeerlijk ziet voor de verwe
zenlijking van het doel van den bond
en ter bereiking hiervan de universa
liteit van den bond een eersten eisch
acht. Zoolang de universaliteit van den
hond niet in meerdere mate benaderd
zal zijn. kan de Nederlandsche regee
ring weinig verwachten van een her
ziening van zekere artikelen, welke op
don algemeenen politieken toestand
geen grootcn invloed zouden kunnen
uitoefenen, terwijl wijziging van het
pact bovendien nieuwe hinderpalen in
den weg zou kunnen loggen voor de
toekomstige toetreding der voornaam
ste staten, welke thans geen lid zijn.
Een en ander in het oog houdend, ver
klaart de Nederlandsche regecring
uiteraard loyaal te zullen medewerken
tot de studie, waaraan het comité zich
zal zetten.