GEEN ENGELSCH GELD VOOR BEWAPENING TAXf-DïEiST Grondwetsherziening Denk aan het Voorjaar DË EEMLANDEÜ Tsjang Kai Tsjek in vrijheid? KONINKLIJKE BOODSCHAP Nsc» Bovée j 1830 TEL. 18S0 1093 Haar opzet en beteekenis LUYCX „NORSE - WEIDE" Dinsdag 15 December 1936 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 35e Jaargang Na. 143 KRACHTIGE REDE VAN EDEN VONNIS TEGEN Beti euwbaarste- en Goed - koopste adres Hoofdkantoor: Coornhsrtlaan 3 4 uur 15 m:n. STOFFEN- en MODEHUIS ANERSrOORT5C.fi DAGBLAD ABÜtJrJEMEN TSPRIJS pe' Taanden voor Amersioorc 1.95. per maanj 0.65; pei «eek met p r a 11verrekerin» teven ongelukken) t 0.15. tinnen.anu lanct pei poe per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers t 0.C5 POSTREK NINC, 47910 TELEFOON 1NTERC. 513 PRIJS DER ADVtRTENllEN an 1 regeis 1.0. met inbegrip .e- mummei elke egel meer l 0.25 Ëicidadigheids-advcrientien voor o« helft van Jen prijs. ICleinc Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 1 - re c<! 50 cent. elke rege meer lOcent. driemaal plaa^cn 1.— ewi snun-re extv t .Cf Engeland wenscht geen om» singeling van Duitsch» land, nocli blok» of 'tarrièrervorming Integriteit van Spanje dient gehandhaafd LONDEN, 14 Dec. (Reulcr). Te I Bradford heeft de minister van bui- I tenlandschc zaken. Eden, oen gioo- I tc redevoering uitgesproken over de I bui enlandsche politiek Ilij ver- I klaarde: er moet een grens zijn aan I de eenzijdige verdragsopzeggingen. I en vercler: het is een overweging I van groot belang voor Groot Brit- I tannic, dat de integriteit van I Spanje en zijn bezittingen gehand- I haafd wordt. Deze heide punten, I die den kern van zijn redevoering I vormden, bracht Eden met groo- I ten nadruk naar voren. I Wat het eerstgenoemde punt betreft J! zeide Eden onder meer dat Groot-Brit- tannic op vreedzamen voet wensnht te leven, ja zelf op hartelijken voet, met Eden. hen, die in hun eigen landen de ge vaarlijke leer naleven de wereld te wil len verdoelen tusschen linksche en reehtschc dictaturen, of die een van deze beide doctrines aanhangen. Onze betrekkingen met de andere naties wor den geleid door haar bereidheid den vrede met haar naburen in stand te houden en dc voor de handhaving van den vrede uitgewerkte verdragen in acht te nemen, lief ihnchtnemen van verdragen en de bereidheid toevlucht te nemen tot vrije onderhandelingen in geval van oncenigheid vormen tezamen de eenige werkelijke basis van het internationale geweten. De verdragen zijn op zichzelve niet sacrosanct, zij kunnen verbe terd worden, maar de nakoming van plechtige verplichtingen moet eenigszins een heilig karakter dra gen. Er moet een grens zijn aan de eenzijdige opzeggingen van verdra gen, of wel wij zouden op het punt aanlanden, dat gewold en geweld alleen de uitsluitende arbiter moet zijn van de internationale betrek kingen en dat geen enkel verdrag het papier waard zal zijn, waarop het is geschreven. „Ik herhaal dus, dat onze inters nationale betrekkingen niet geleid worden door de vormen der tc- geeringen, maar door dc wijze waarop deze regeeringen haar verplichtingen in acht nemen." „Wij wenschen een hartelijke samen werking met Duitschland, niet alleen ln een wes'elijk pact, maar voor de Europeesche aangelegenheden in het algemeen. De gedachte aan omsinge ling van Duitschland is zoo verre van ons, dat wij samenwerking van dat land met andere naties op prijs stollen samenwerking op economisch, finan eicel en politiek' gebied. Wij wenschen geen blocks en geen barrières in Europa. Indien de v italc belangen van Engeland in zekere duidelijk aanwijsbare stre ken wortelen, dan is het toch ge ïnteresseerd bij den vrede in de ge- hccle wereld." Indien een duurzame regeling van de moeilijkheden der wereld tot stand zou kunnen komen, waarbij een aceoord over de bewapeningen in ieder geval zou moeten zijn inbegrepen, zouden w0 gaarne onzen steun gev\?n. maar pn dit is van het grootste belang men k.in niet verwach'en, dat Engeland an deren zal helpen op economisch en financieel gebied, als liet resultaat van die hulp een vergrooting der hewnpe ning is" On zo belangrijkste zorg van hel oogenbiik aldus minister Eden Jen aanzien van dc Spaansclie kwestie is. dat wij moeten bewerken, da' hef conflict binnen zon cup mogelijke gren zen wordt gehouden, in de hoop. dat spoedig een oplossing zal zijn gevon den. Dil standpunt wordt ingegeven door cle groote belangstelling, die wij hebben voor de handhaving van dc integriteit van Spanje en de Spaanscbe bezittingen. hesloot Eden. Ik behoef nauwelijks te zeg gen, dat het voor ons een overwe ging van het groo'ste gewicht is, dat die integriteit van geen enkele zijde bedreigd wordt, wanneer Spanje de bestaande moeilijkheden te boven zal zijn gekomen." FRANKFURTER Door rechtbank te Cliur ver» oordeeld tot achttien jaar gevangenisstraf CHUR, 14 Dec. (D.N.B.) Het kantonnale gerecht van Grau» buenden heeft lieden uitspraak gedaan in de zaak tegen David Frankfurter, verdacht van moord op Wilhelm Gustloff, den leider van de groep»Z\vitserland der Duitsche nationaahsocialistische parij. Frankfurter is veroordeeld tot 18 jaar gevangenisstraf met af» trek van acht maanden preven» tieve hechtenis, hij verliest de burgerlijke eererechten voor het leven, het verblijf in Zwitserland wordt hem voor zijn leven ont» zegd. hij is in beginsel veroordeeld tot vergoeding van alle door zijn mi«daad veroorzaakte schade cn tot betaling van de proceskosten. Volgens onbevestigde berich» ten zou een contrairevolte 'egen TsjangHsoe Liang zijn uitgebroken Twijfel te Sjanghai PEKING, li Dec. (Reuter). Vol gens hier uit gewoonlijk geloof waardige bron ontvangen berich ten zou maarschalk Tsjang Kai Tsjek op vrije voelen zijn gesteld en op weg zijn naar Nanking. De desbetreffende berichten voegen hieraan toe. dat thans Tsjang llsoe Liang tc Sianfoc gevangen wordt gehouden, hetgeen er op zou kun nen wijzen, dat zich een contra- revolte heeft voorgedaan. Dc Engelschman Donald, adviseur van maarschalk Tsjang Kai Tsjek, is inmiddels in den loop van Maandag per vliegtuig Ie Sianfoe aangekomen Ook volgens te Nanking ontvangen berichten zou zich een contra revolte hebben voorgedaan onder leiding van Yang Hoe Tsjen, den uitvoerder der pacificatie van Sjensi. Yang Hoe Tsjcng zou Tsjang llsoe Liang hebben overge haald Tsjang Kai Tsjek onder zijn hoede te plaatsen. Vervolgens zou hij zijn aanhankelijk heid aan de regcering van Nanking hekend hebben gemaakt en zon den strijd hebben aangebonden met zijn troepen tegen die der opstandelingen. Te Sjanghai is Maandagavond het bericht ontvangen, dat Tsjang Kai Tsjek in vrijheid is gesteld. In officieele kringen heeft men dit be richt echter met groote reserve op gevat, aanzien men het onwaar schijnlijk acht. Uit Peking wordt gemeld, dat de mi litaire leiders in Noord-China een af wachtende houding aannemen, tenein de zich niet voor de toekomst te bin den. De bladen to Peking zijn voor standers van een vermijden van bur geroorlog. In Pekingsche politieke krin gen gelooft men, dat wanneer Tsjang Kai Tsjek nog in leven is. onderhande lingen een kans hebben het conflict tot een vreedzaam einde te brengen. Een felle strijd woedt om Sien Yang, op 15 mijl ten Noord-Westen van Sianfoe tusschen de regerings troepen en de opstandelingen. Een divisie Nankingtroepcn verdedigt de stad herdnekkig tegen de ster kere opstandelingen. IIET VORSTELIJK HUWELIJK. - Het standbeeld van Julian dc Witt aan den Kneuterdijk te den Haag wordt versierd Volgens een radiobericht uil Tui Youan, de hoofdstad van de provincie Sjansi, hebben de regccringstroepen Toengkwan aan den Loengha-spöörweg bezet. Hei kwam tot kleine gevechten met dc strijdkrachten van Tsjang llsoe Liang, die westelijk van Toengkwan worden samengetrokken. Naar verluidt is op een vergade ring van vooraanstaande persoon lijkheden van het Hopei-Tsjahar- comité en van het 29ste leger be sloten, dat men zich onvoorwaarde lijk onder de bevelen der regcering te Nanking stelt. Generaal Li Tsjoen Yen, de pacfica- tiecommissaris van Kwangsi, heeft den minister van oorlog te Nanking telegra fisch medegedeeld, dat het leger in Kwangsi trouw is aan Nanking. De reactie te Londen en Washington Uit Washington seint Havas dat de minister van buüenlandsche zaken ad interim, Walton Moore, verklaarde, dat de Amerikaansche regeering pogingen doet om een helder beeld te krijgen van de gebeurtenissen in China. Hij voeg de hieraan toe, dat de Vereenigde Sta ten niet zullen intervenieeren. Ook uit Londen wordt bericht, dat de Britsehe regeering nauwlettend de ontwikkeling van den toestand in Chi na volgt en wenscht dat deze niet een verzwakking van de Nanking-rcgeering ten gevolge zal hebben. CONTINGENTEERING BONTGEWE- VEN STOFFEN BATAVIA. H Dcc. (Aneta). - In het heden verschijnend staatsblad wordt af gekondigd de verlenging van de contin- gentecring van bontgeweven stoffen met zes maanden. Weensche bevolking wordt verzocht tact te toonen jegens den hertog van Windsor Koningin Elisabeth hersteld LONDFN, 14 Dec. (Reuter). In het Hoogerhuis heeft lord Cro» mer, opperkamerheer van den koning, een koninklijke bood» schap voorgelezen, luidende: „Ik heb den troon bestegen on» der omstandigheden zonder pre» cedent cn op een oogenbiik van groote persoonlijke droefheid maar ik ben vastbesloten mijn plicht te doen en ik word daar» bij gesteund door het weten, dat ik den steun van den sterken goeden wil en de sympathie van mijn onderdanen heb, hier en in dc gehecie wereld. Ik zal er voortdurend naar streven met de hulp van God cn met den steun Dit nummer bestaat uit 2 bladen van mijn beminde echtgenoote, de eer van liet koninkrijk tc handha* ven en het geluk van mijn vol* keren te bevorderen". In het Lagerhuis is een konink lijke boodschap voorgelezen, gelijk luidend aan die van het Hooger huis. De koning zal dit jaar geen redevoering \oor de radio uitspre ken met Kerstmis, De lichte griepaanval, waaraan ko ningin Elizabeth lijdende was, is ge weken. Zij kon Maandag aanwezig zijn bij de lunch, welke werd gegeven ter gelegenheid van den verjaardag van den koning en waaraan de gehecie ko ninklijke familie, voorzoover deze op het oogenbiik in Engeland vertoeft, aanzat. De „Amtliche Nachrichtenstelle" te Wccnen publiceert de volgende nota: „Zijne Koninklijke Hoogheid de her- log van Windsor zal tot na het Kerst feest op slot Enzsfeld bij Wcenen ver toeven als gast van baron Eugène Rothschild. liet is te wenschen, dat de tact, welke de bevolking toonde bij de vorige bezoeken van Z. K. H. aan Oos tenrijk. bij het huidige bezoek niet ach terwege zal blijven." Memorie van Antwoord der regeering op het Voor» loopig Verslag der Tweede Kamer Wat achterwege bleef en waarom 's»GRAVENHAGE, 14 Dec. Thans is de Memorie van Ant» woord aan de Tweede Kamer in» zake de voorstellen tot verande» ring der grondwet verschenen. Ten aanzien van dc beteekenis pn opzet der herziening merkt dc regeering daarin op: De beteekenis van de onderhavige voorstellen tot herziening van dc grondwet werd niet groot geacht. F»en gedachten wisseling over de vraag, of cenig voorstel al of niet van groo'e be teekenis mag worden genoemd, i® vrij onvruchtbaar. Het antwoord wordt voor een goed deel beheerseht door subjectief inzicht. Wat de een belangrijk noemt, zal voor den an der van geringe draagwijd'e zijn. terwijl daariussrhen zich tal va» schakeeringen laten denken. Niet anders staat het met de aanhan gige voorstellen tot herziening van de grondwet. De regeering heeft aan deze voorstellen nimmer een groot ere draagwijdte toegekend dan zij inderdaad bezitten, en het is niet gpheel duidelijk, hoe de aankondi ging \an de grondwet door den voorzitter van den Raad van Minis ters verwachtingen heeft kunnen l wekken, zoo groot, dat zij door de onderhavige voorstellen niet in vervulling zullen gaan. De regeering volstaat ten deze met de opmerking, dat al zijn ver schillende voorgestelde wijzigingen inderdaad niet zeer belangrijk, deze wijzigingen in haar ouderlingen samenhang van voldoende beteeke nis zijn, om een herziening van de grondwet te rechtvaardigen. Voor voorstellen van verdere strek king acht do regcering den tijd nog niet gekomen. In het bijzonder mist men vooralsnog voldoende consolidatie van denkbeelden met betrekking tot liet vraagstuk van de ordening van het maatschappelijk leven. Voorzoover de denkbeelden omtrent de ordening van het maatschappelijk leven veranderingen in de grondwet medebrengen, zijn deze denkbeelden nog te vaag, te weinig omlijnd en zelfs bij hunne aanhangers onderling nog te zeer ui'een loopend, dan dat zij een eenigszins vasten grondslag zouden kunnen vormen voor zoodanige veran deringen. De leden, die in do samenstelling van het kabinet de verklaring zochten voor de naar hun inzicht te geringe draag wijdte der herziening, zijn in gebreke gebleven aan te geven, waarop hun meening steunt. In het streven van de regeering om in deze moeilijke tijdsom standigheden, nu alle nationale krach ten zich moeten vereenigen, te vermij den, dat politieke en geestelijkp tegen stellingen zich toespitsen, mag mede niet de reden gezien worden, dat geen principieele herziening van de grond wet wordt voorgesteld. Aan de/.e stel ling wordt niet te kort gedaan door de in de Memorie van Toelichting gegeven motiveering, waarom de regeering het voorstel van de staatscommissie voor de grondwetsherziening tot aanvulling van artikel 7 der grondwet niet heeft overgenomen. Daarbij heeft inderdaad de overweging een rol gespeeld, dat het haar niet wenschelijk scheen, in de hui dice tijdsomstandigheden een politiek vraagstuk op te werpen, dat de gemoe deren zoozeer in beweging kan bron een. Maar uit dit eene onderdeel mag niet de conclusie getrokken worden, da' het streven om het verscherpen van tegenstellingen in dpzen tijd 'c vermij den, de geheele grondwetsherziening heeft beheerseht. Hel kiesrecht Het kiesrecht zou volgens een aan- tal leden dienen te worden gewij zigd in dezen zin, dat het bestaande in dividualistische kiesrecht zou woiden vervangen door een organisch kies recht met het zin als uitgangspunt. De regcering moge zich in dit verband dc vraag veroorloven of de leden, die deze gedachte naar voren brachten, inder daad van mcening zijn, dat de tijd voor een principieele wijziging van het kies recht in gezegden geest gekomen is, nu de maatschappij, niet alleen in ons land maar over de geheele wereld, in een toestand van omvorming is als slechts zelden in den loop der wereldhistorie is aan tc wijzen. De regcering ontkent het en van haar .s dan pok thans geen daartoe strekkend voorstel te verwach ten. Niet reactionnair De aanhangige voorstellen zouden principieel reactionnair zijn. Als eenig voorbeeld werd door enkele leden, die deze stelling verdedigden, aangevoerd het voorstel betreffende de revolution- naire vertegenwoordigers. Dit voorstel zou ook in strijd zijn met de verkla ring, door het kabinet bij zijn opt reilen afgelegd, en eveneens met de houding van den voorzitter van den minister raad, die zich herhaaldelijk 'egen maatregelen van dezen aard zou heb ben uitgesproken. Naar het oordeel van de regeering hebben de leden hier aan het woord, toch wel een zeer eigenaardige opvalling van het begrip reactionnair. Reactionnair zou een hou ding zijn, die niet zou dulden, dat een andere staats- of rechtsorde dan de be staande werd verdedigd, en zplfs met gloed werd verdedigd. Maar mag het reactionnair worden genoemd, als de bevoegde macht de bestaande orde ver dedigt tegen een streven naar haar om verwerping door onwettige middelen? Geen staatsorde, hoe ter wereld ge oriënteerd, zal nalaten te dezen maat regelen te nemen. Met reactie heeft deze defensieve houding tegen geweld dadige verstoring der orde niets uit staande. Een lid heeft in de voorstellen ge mist een beperking van het kiesrecht, dat hij een der meest noodzakelijke hervormingen zou achten tot het tegen gaan van extremistische stroomingen. Van de regeering is geen voorstel te wachten in deze richting, reeds hierom niet. omdat naar haar meening heper king van het kiesrecht het. extremisti sche eer zou bevorderen dan tegen gaan. De drukpersvrijheid Bij do onderwerpen, waaromtrent geen voorspellen zijn gedaan, behandelt de regeering o.a. de drukpersvrij- hcid. Daaromtrent wordt o. m. opge merkt: Inderdaad heeft de regcering aanvankelijk het voornemen gekoesterd, de wijziging te bevorderen van do grond we'lelijke bepaling met betrek king tol de drukpers. Het heeft hij sommige leden verwondering gewekt, dat zij op dit voornemen is teruggeko men, te meer verwondering, daar de staatscommissie te dezen aan hei aan vankelijk voornemen van do regcering haar steun heeft gebracht. Het voor en legen van een aanvulling van artikel 7 «Ier grondwet heeft de regeering zoo mogelijk met nog meer zorg overwogen dan van eenige andere voorgestelde wijziging. Zij heeft daar bij de voorlichting gehad van de staatscommissie, die in haar meerder heid het aanvankelijk standpunt der regcering deelde, terwijl vier barer le den een afwijkende meening verdedig den in een nota, aan welker argumen tatie beteekenis niet kan worden ont zegd. j Zij heeft ook den indruk gepeild, dien de voorstellen van de Staats commissie hebben gemaakt op de j publieke ofhnie. Na ampele nver- I weging is toen het eindoordeel ge weest, niet te volharden bij het j aanvankelijk voornemen en geen wijziging van het artikel in zake de vrijheid van drukpers voor tc stellen. op andere pagina's STADSNIEUWS F. W. Wassets spreekt over zijn strijd tegen de N'.S.B. (Tweede blad, pag. 1). Getulgenlsavond van Kerk en Vrede. (Tweede blad, pag. 1). De versiering van onze stad. (Tweede blad, pag. 1) Het Borgstcllingsfonds voor de Geld. Vallei. (Tweede blad, pag. 1). VV eerverwachting dedegedeeld door het K N'.M I. te Dc Bilt. Afnemende tot matige W. tot Z.-W, wind, zwaar bewolkt niet tijdelijke opklaring, aanvanke lijk nog regen- of hagelbuien cn iets kouder. Hoogste barometerstand 766.3 te Boe dapest. Laagste 716.0 te Jan Mayen. Storm waarschuwingsdienst. Gedeind van De Bilt vanochtend 9.05 uur aan alle posten: „Storm6ein neer halen, blijft op uw hoede". De vraag is gesteld, of naar de mce ning van dc regcering zonder wijziging van de grondwet mogelijk zou zijn bla den. die misbruik maken van de pers vrijheid, te verplichten tot het opne men van een an'woord van déngene. wiens wensch daartoe door een be voegde autoriteit is rechtmatig geacht. De regeering beantwoordt de/.e raag bevestigen;d de grondwettelijke bepa ling van de vrijheid van de pers he val geen enkel element, dat., aan hel vestigen van een zoodanig droit de reponse in den weg zou slaan. De regeering zal op dit oogenbiik als liggend huiten hei terrein der voorge «lelde grondwetsherziening, niet in gaan op de wenken met het oog op krachtige repressieve maatregelen tegen driikpprsexrp«ssen Mocht te dien aan zien tot wettelijke voorziening worden besloten, dan zal voorzeker met de ge geven wenken worden rekening gehou den. L/NGESTRAAT <9 TEL. 190 VERBOUWINGS OPRUIMING Nu Mantolstoffen koopen» Ze zijn goedkoop. cn vcigee; P?-r-: k v:ekcrlj niet. met ren seint \an 1000 soort-.»n (Rozen. Heesters. Vruchtboomen, Bes sen. Rots- en Bloemplanten) voor el- hen tuin groot of klein. Kruiskamp 101" Tel. 1993 Amersfoort

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 1