AMERSFOORT WAS IN
FEESTVREUGDE
Een stad vol
muziek
Goede vangst
MILITAIRE RECHTSPLEGING
JULIANA—BERNHARD
De heer H. G. Huslage spreekt
Het Volksgebouw"
m
Aangifte van
inbraak
LEZING VOOR DEN
ALG. NED.
POLITIE-BOND
HUWELIJKSBORDEN
WESTSINGEL 10-13
TELEFOON 238
TH. J. H. BIANCHI
„MIJN REIS NAAR
RUSLAND"
STADSGEBEUREN
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 21 DECEMBER 1936
De burgemeester zet de spade in den grond bij de planting van den
Oranje-Lippeboom. (Foto: Weers).
Velen stonden Zaterdag te luisteren
naar onzen stedelijken beiaard, en zoo
groeide langzamerhand de feestelijke
stemming in de stad, die culmineerde
ijl den middag, toen verschillende op
tochten en feestelijke bijeenkomsten
'erden gehouden.
Ook in tal van scholen werd door de
leerlingen en het onderwijzend perso
neel feest gevierd, voor zoover de kerst-
vacantie nog niet was ingegaan.
Ook trokken op verschillende punten
de aangebrachte straat.versieringen de
indacht, oa. op den Utrechtscheweg.
Een aardig tafereeltje was Zaterdag-
rond de danspartij op het pleintje
utrechtscheweg nabij Westerstraat.
Of het er druk was? Vanzelfsprekend.
Tot over tienen is men er in uitbundi-
-■ feeststemming bijeengebleven.
De organisatoren hebben werkelijk
succes van hun werk gehad.
De muziekcorpsen maakten
een rondwandeling
A LOM in den lande zullen de
komende weken staan in het
feeken van groote vreugde over
het op handen zijnde Koninklijk
huwelijk. Alom in den lande wors
den feestelijkheden georganiseerd
om het volkom allen in de gele
getiheid te stellen uit te jubelen
en op uitbundigezij het gepaste
wijze uiting te geven aan de ges
voelens van blijheiddankbaars
heid en eerbieddie ons jegens
KoninginPrinses en Prins bezies
len.
Uit alle oorden en hoeken des
lands bereiken ons berichten nos
pensdatgenewat autoriteiten
en burgerij in gemeen overleg
zich voorstellen te doen om op
waardige wijze het groote feest
ie vieren en te doen vieren.
Drie weken lang zullen de Has
genaars en allendie ten Hage
tijgenzich kunnen vermeien in
'jubel en vroolijkheid. Drie weken
lang zal het schallen in de stras
ten en op de pleinen. Drie weken
lang zal men het Oranjesfeest
kunnen vierenzal men kunnen
zingen en juichen en dansen en
springen om het met innige
vreugde overkropte gemoed lucht
te geven. Festijn na festijn zal
worden gehouden en gegeven.
Voor menschen in rok en voor
menschen, die hun dagelijksche
kleedij slechts willen of kunnen
tooien met het geliefd Oranje.
Voor oud en jongvoor soldaat
en burger zal de mogelijkheid ges
schapen zijn om mee te doen.
leder op zijn wijze, ieder naar
zijn aard en aanleg. Burgerij en
magistraat hebben tot dit doel de
handen ineengeslagen en het ncos
dige verricht. Drie weken lang
zal Den Haag Oranjesstad zijn
Tal van steden en dorpen zullen
pogen, bij de Hofstad niet al te
zeer achter te blijven. Hoe is het
mef onze eigen stadmet Amersr
foort
HET is nog nooit voorgekomen,
dat op 19 December de vlaggen
vroolijk wapperden, de menschen
zich met Oranje tooiden, en in zoo
grooten getale zich in de stad bewo
gen als Zaterdag. Het is nog niet
voorgekomen dat in dezen tijd van
het jaar Amersfoort zoo in feest
stemming was. Meestal zijn het
thans de donkere dagen voor Kerst
mis. maar ook van dezen regel
wordt afgeweken in dit vreugde
jaar.
Stralend staat de zon aan den winter-
schen hemel en zoo bood de stad Za
terdag een recht feestelijken aanblik.
Het was druk in de stad en het was
gezellig in de stad. Overal wapperden
de vlaggen, de vaderlandsche driekleur
en de kleuren van Lippe. van den O.L.
Vrouwetoren, van de openbare gebou
wen en van de particuliere huizen, ter
wijl tal van winkeliers extra werk van
hun etalages hadden gemaakt door deze
op te sieren met dennegroen en oranje,
velen ook met de portretten van het
prinselijk paar. De autobussen reden
gepavoiseerd niet vlaggen en natuurlijk
deelde ook het carillon van den O. L.
Vrouwetoren in de algemeene feest
vreugde. De heer Keemink ving zijn
Zaterdagsche uurtje daarboven aan met
het spelen van het Wilhelmus, terwijl
ziin verdere programma bestond uit.
vaderlandsche liederen.
Des avonds
In de avonduren werd een muzikale
rondwandeling door de stad gehou
den, waaraan werd deelgenomen door
het Chr. Tamboers- en Pijperscorps
„Juliana" onder leiding van den heer
Joh. de Vries en de R.K. Muziekver-
eeniging „Wilskracht" onder leiding
van den heer J. Wakelkamp. De Chris
telijke muziekvereeniging „Hosanna"
maakte een rondwandeling door het
Soesterkwartier.
De route, die door de eerste twee mu
ziekcorpsen gevolgd werd, was onge
veer: Schimmelp. kade, Schimmelp.
straat, Kruiskampkwartier, Coninck-
straat, Heiligenbergerweg, Zwaanstraat,
Bisschopweg, Arnhemscheweg, Ever-
hard Meijslerweg, Edisonstraat, Leus-
derweg, Kapelweg, Utrechtscheweg,
Utrechtschestraat, Langestraat, Wevers
singel, 't Zand, Brecstraat, O.L. Vrou
wekerkhof. Hier werd de stoet ontbon
den.
De route door het Soesterkwartier
was:
Van Asch v. Wijckstraat, Gaslaan,
Eemstraat, O. Soesterweg, Rivierenwijk,
O. Soesterweg, Zonnebloemstraat, An ier
plein, Dahliastraat, Palmstraat, Hulst
straat, Soesterweg en Nijverheidstraat.
Een voor een marcheerden de corpsen
de stad in, ieder volgens eigen route en
met een lange sleep van luisteraars ach
ter zich aan, die gezellig meetippelden
op de maat van de muziek.
Ook klonk de feestmarsch van v. d.
Glas, in een tintelend rhythme, forsch
en daverend, zoodat het tot ver in de
binnenstad te hooren moet zijn ge
weest. 't Ging als van een leien dakje,
dirigent en blazers hadden er allebei
schik in, en glunderden na afloop
De O.L. Vrouwetoren zal de komende
dagen wederom met sterke schijnwer
pers verlicht worden, uitgezonderd des
Zondags.
De OranjesLippeboom
De Zaterdag geplante lindeboom heeft
iets bijzonders. Hij is thans geworden
een gedachtenis aan het huwelijk onzer
Prinses; hij is het tevens aan haar ge
boorte. De boom heeft n.l. een leeftijd
van 27 jaar.
Beekbrug verlicht
Ook de Zwaanstraat en St. Radboud-
straat met het aangrenzende deel van
de Bisschopsweg heeft zijn Buurtcom-
missie voor versiering ter gelegenheid
der huwelijksfeesten met als centrum
de groote en forsche brug over de Beek.
Bij voldoende financiën is het plan,
die dan op een zoodanige wijze te doen
versieren en verlichten dat het een bij
zondere attractie kan worden, vooral
ook door den weerschijn in het water.
Een echte oranjestemming was er Za
terdag in de stad en daartoe heeft de
mu/ipk terdege het hare bijgedragen.
Dat een en ander nagenoeg heel
Amersfoort op de heen en op straat
bracht, laat zich begrijpen. En nog lang
duurde de feestvreugde voort, die men
ook kon vieren in de vele café's te de
zer stede.
Twee personen in arrest
gesteld
Op het station der Nederlandsche
Spoorwegen is gisteravond een man
aanpehouden. die zich heeft schul
dig peniaakt aan inbraak.
Ook te Arnhem is een man aange
houden. die er van verdacht wordt,
inbraken te Amersfoort te hebben
gepleegd.
De politie deelde ons mede. dat deze
aanhoudingen in verband staan met de
serie .inbraken liier den laatsten tijd
gepleegd.
Dc heer W. Langeraar spreekt
voor eén aandachtig
gehoor
Vrijdagavond hield in „Princess
Room" luit. W. Langeraar Officier
Secretaris bij den officier commissaris
in Garnizoen Amersfoort voor de afd.
Amersfoort van den Algem. Ned. Poli
tie Bond een lezing over de rechtsple
ging bij de Militairen cn over het Mili
tair Strafrecht.
De tweede voorzitter, de heer D.
Hoek opende de vergadering waarna
de heer Langeraar zijn inleiding aan
ving.
Allereerst wees spreker op het ont
staan van het Wetboek van Militair
Strafrecht. Dit berust evenals andere
wetten op de Grondwet.
Het gewone Wetboek van Strafrecht
geldt ook voor den militair het Mili
tair Strafrecht kan dan ook beschouwd
worden als een uitbreiding van het
Strafrecht. Naast het Wetboek van
Strafrecht kent de Burgerrechter het
Wetboek van Strafvordering welk
wetboek het strafproces regelt; de mili
tair kent ook dat wetboek. Bij het straf
geding tegen een militair geldt de zeer
oude wet: Rechtspleging Landmacht
(1S05).
De taak van de politie is in nagenoeg
iedere gemeente geregeld bij instructie
evenals die van de Rijkspolitie en
Marechaussee en ook bij de militaire
politie. Niet altijd is in dc voorschriften
van de gemeente-politie rekening gehou
den met diverse bepalingen do rechts
pleging bij de weermacht betreffende.
Door onbekendheid met voorschriften
cn vormen werden door burgerpolitie
meerdere malen fouten gemaakt bij het
opsporingswerk in militaire gebouwen
e. d. als opgetreden moest worden tegen
een militair die zich aan eenig vergrijp
had schuldig gemaakt.
Ook vestigde spreker de aandacht op
de Inkwartieringswet die z.i. dom* bur
gers nog al eens wordt overtredra (het
zich tusschen een militaire colonne be
geven enz.). Uit de discussie bleek dat
dit wetje practisch moeilijkheden met
zich brengt te kort schiet in een uit
gesproken verbod!
Uitvoerig ging de spreker in op tal
rijke technische onderdeelen van het
Militair Strafrecht. Van de gelegenheid
tot het stellen van vragen werd door
de aanwezigen een ruim gebruik ge
maakt. Daaruit bleek dat men niet zon
der aandacht het gesprokene gevolgd
had. Spreker beantwoordde de vragers
allen naar genoegen.
Sprekende over rechten en plichten
van de meerdere t.o. mindere deelde de
heer Langeraar mede, dat de meerdere
verplicht is bij het constateeren
van oen krijgstuchtelijk vergrijp, ook
als hij in burger is in te grijpen. Bij
het ontstaan van moeilijkheden kan hij
de hulp inroepen van dc politie. Zij is
dan op haar beurt verplicht hulp te ver-
leenen. In dit verband wees spreker er
op dat zich te Utrecht voor eenige we
ken geieden een geval voordeed, dat een
soldaat zich schuldig maakte aan een
handeling in strijd met de krijgs
tucht. Een officier van de Genie hield
de discipline in het leger.
van onze onafhankelijkheid en tot he
in het belang van het leger de politie
en de Staat en moet gegrond zijn op
een gezonde rechtspleging. Daaraan
mede te werken moet het ideaal zijn
van elk rechtgeaard politieman, van
ieder goed soldaat!
Spreker beëindigde zijn belangrijke
rede met de hoop uit te spreken, dat
zijn causerie had mogen bijdragen tot
nog meer onderlinge waardeering op
elkanders terrein, tot een steeds beter
elkaar begrijpen. De heer Hoek sloot
met de woorden van oprechten dank
aan den inleider en aan toehoorders.
Van de Koninkl. Delfts-Aarde
werkfabriek ,,De Porceleyne
Fles" te Delft zijn zo juist uit
gekomen en geëtaleerd in onze
étalage.
Prüzen f 62.50, f 12.50, f 5.-.
AFBEELDINGEN WORDEN
OP AANVRAGE
GAARNE TOEGEZONDEN
Op 78*jarij:en leeftijd Zaterdag
dag te dezer stede
overleden
Zaterdagnamiddag overleed op bijna
78 jarigen leeftijd de heer Theodorus
Johannes Hendrikus Bianchi, een be
kend en gezien Amcrsfoorter, al was hij
dit niet van geboorte. In zijn leertijd
kwam hij in de „zaak in manufacturen"
van wijlen den heer Thies, in de beken
de zaak de Rfloeter, welke hij later over
nam. Toen trad hij in het huwelijk met
de dochter van zijn patroon. In 1900 trok
de thans overledene zich uit dc zaak
terug, welke aan den heer B. II. Kui
per kwam.
Nu gaf de heer Bianchi zich geheel
aan den arbeid voor de R.K. Drankbe
strijding. Lange jaren was hij penning
meester van Sobriëtas. - Zijn arbeid
mocht erkenning vinden in de benoe
ming door Hare Majesteit tot Ridder in
de Orde van Oranje Nassau. Z. H. de
Paus schonk hem het Eerekruis „Pro
Ecclesia et Pontifice.
De uitvaart en begrafenis vindt
Woensdag plaats, deze laatste vanuit de
kerk St. Franciscus Xaverius.
GARNIZOEN
Kapitein C. E. Chivat is overgeplaatst
van het 21e bij het 16e regiment in
fanterie en blijft te dezer stede in gar
nizoen.
Dezer dagen kregen wij op onze redactie bezoek van een
Amersfoortschen werkloozen schilderJan Bley, die ons een
door hem vervaardigde teekening in kleuren liet zien, voor#
stellende Prins Bernhard te paard omgeven door stadsgezichs
ten van de garnizoensplaats Amersfoort. Teneinde onze lezers
dit aardige staaltje van huisvlijtte laten zien, geven wij er
hierbij een reproductie van
Veel belangstelling tijdens deze
lezing voor het Instituut
v. Arbeidersontwik#
keling
Gistermorgen sprak de heer H. G.
Huslage over zijn reis naar de Sovjet
Unie voor het instituut voor Arbeiders
ontwikkeling in het Volkegebouw aan
de Snouckaertlaan.
Na opening der vergadering door den
voorzitter, die mededeeling deed, dat
de afdeeling van het Instituut den heer
Iluslage bereid had gevonden voor de
leden een lezing over zijn reis te hou
den, ving de heer Huslage zijn rede
aan.
Ter inleiding, zegt spreker, dat hij
van verschillende kanten aangezocht is
zich mondeling of schriftelijk over zijn
reis in het openbaar uit te laten. Waar
hij begreep dat deze belangstelling
naar zijn beschouwingen in hoofdzaak
was ingegeven door het feit dat hij ter
plaatse een officieels positie bekleedt,
had hij besloten op deze aanzoeken niet
in te gaan en had slechts voor he»t In
stituut voor Arbeidersontwikkeling, als
zijnde het ontwikkelingsinstituut voor
de Moderne Arbeidersbeweging, een uit
zondering gemaakt. Indien men echter
meende dat hij zich hier in politieken
zin zou uitlaten, dan moest hij diege
nen, daarvoor gekomen, teleurstellen.
Hij zou slechts spreken over de reden
van zijn reis en zijn reisindrukken.
Spreker zet dan uiteen, dat hij zeer
getroffen was door vele mededeelingen,
die zijn vrouw hem, na haar Russische
reis dit voorjaar, had gedaan; had daar
na zoowel pro als contra gelezen over
Rusland van verschil lende schrijvers
en was ten slotte besloten zelf een tour
van 14 dagen in de Sovjet-Unie te gaan
maken, zooveel mogelijk zonder eenige
leiding en alleen. Hij had zich hierbij
niet de illusie gemaakt dat hij bij zijn
terugkomst zou weten hoe het in de
Sovjet-Unie gesteld was, doch hoopte
op zijn reis eenigen indruk te krijgen
hoe het Russische volk onder'het
Sovjetbewind leefde, door zooveel mo
gelijk onvoorbereid contact te zoeken
met menschen die hij op zijn reis zou
ontmoeten.
Sprekers reis ging over Berlijn en
Warschau naar Kiev en vandaar naar
Charkov, Dnjeprogrez. Moskou en Le
ningrad, waarbij hij alleen in Rusland
60 uur spoorde. Hij vangt zijn reisver
haal aan in Warschau, waar hij in den
nachttrein naar de Russische grens een
Amerikaan ontmoet, die dezelfde reis
blijkt le maken als hij en waarmee hij
4 dagen in Kiev en Charkov was. waar
na deze rechtstreeks naar Moskou ging
en spreker naar het Zuiden ter bezich
tiging van den stuwdam bij Dnjepro
grez.
In het douanelokaal te Chepetovka,
het Russische grensstation op den weg
naar Kiev, heeft spreker zijn eerste
ontmoeting met een Russische artse,
die Duitsch spreekt cn met wie hij reist
naar Kiev. Tijdens de reis heeft hij een
gesprek met deze artse, uit welk ge
sprek spreker verschillende interessan
te bijzonderheden vertelt. Op sociaal-
en hygiënisch gebied is in Kiev, de
hoofdstad van de Ukraine, waar deze
artse reeds meer dan 20 jaar werkzaam
was. veel verbeterd sinds de revolutie
en haar eindconclusie is dat op dit ter
rein een vergelijking met West-Europa
waar zij ?iiet onbekend was, zeer wel
mogelijk was en zelfs niet ten nadeele
van Kiev zou uitvallen. In den trein
naar Kiev geraakt spreker bovendien
in gesprek met een aantal Russische
arbeiders, waarvan er een ook de Duit-
sche taal machtig blijkt en ook van
deze arbeiders verneemt spreker veel
goeds.
De heer Huslage beschrijft verder de
stad Kiev als een mooie stad met
sohoone vergezichten over de Dnjepr,
veel mooie kerken en kathedralen. Als
spreker den eersten dag in Kiev op 1
November (het is Zondag), naar een
kerk vraagt, waar de godsdienst nog
wordt uitgeoefend wijst men hem die
en hij vertelt hoe hij in deze kerk de
uitoefening van den Grieksch-Katholie-
ken godsdienst ongestoord zag verrich
ten, waarbij de kerk ongeveer half ge
vuld met geloovigcn was.
Bij zijn tochten door de stad valt
spreker op de vele arbeid die hij ziet
verrichten. Veel nieuwe en groote ge
houwen ziin in aanbouw, tal van wegen
worden verbeterd, veel restauratie van
oude woningen en gebouwen en ook
veel nieuwe arbeiderswoningbouw. Hoe
wel de nieuwe arbeiderswoningen vol
doende ruimte en licht bieden, is de
wijze van bouw en de afwerking der
woningen slecht, hetgeen spreker ook
in de andere 6teden is opgevallen. In
Holland zou men een dergelijken bouw
met revolutiebouw betitelen.
Spreker vertelt verder boe hij in een
z.g. Cultuurpaleifi (hier zouden we zeg
gen een vereenigingsgobouw) van de
arbeiders uit de voedingindustrie te
recht komt en hoe hij daar, als hij zich
als Hollander ontpopt, hartelijk ontvan
gen en rondgeleid wordt.
Ook aan het schouwburg- en tooneel
wezen, waarnaar in iedere stad zijn
aandacht uitging, wijdt spreker een
deel van zijn rede en beschrijft dit als
te staan op een voor Holland ongekend
hoog peil; alsook aan het groote bezoek
van het publiek In de zes schouwbur
gen of operagebouwen, die spreker in
de Sovjet-Unie bezocht, waarbij hem
was opgevallen dat zoowel de heffe
van het volk als de intellectueclen de
schouwburgen vulden en hij onder den
indruk kwam dat daarbij ieder stands
verschil wa<j weggevallen.
Charkov, do volgende stad die spre
ker bezocht heeft, is een belangrijke in
dustriestad in de Ukraine, 800 000 in
woners groot. Spreker vertelt van de
goede stadsontwikkeling, die hij daar
zag. het mooie volkspark mei aan den
ingang een grootsch gedenkteeken, ge
wijd aan een geliefd Ukrainisch volks
dichter, het Pionierenhuis, een gebouw
van 235 kamers, hetwelk vóór do revo
lutie een officieren-societeit wa6, doch
nu ingericht voor jeugdontwikkeling
na schooltijd en zijn bezoek In de Opera,
waar hij Carmen zag opvoeren met on
geveer 100 medespelendcn op het po
dium.
Spreker moet zijn rede sterk bekorten
met het oog op den tijd en geeft heel
vluchtig zijn indrukken weer van de
stuwdam in de Dnjepr bij Dneprogrez,
van Moskou en Leningrad en vertelt als
slot nog een gesprek met een Russisch
onderwijzeres in den trein gevoerd tus
schen Leningrad en de Russisohe grens,
waarna spreker zeer verkort conclu
deert dat de groote massa van het Rus
sische volk. bij de beoordecling van
maatschappelijke verhoudingen, geen
vergelijking trekt tusschen democratie
of dictatuur, omdat het de democratie
nimmer gekend heeft, doch een verge
lijking trekt tusschen het Tsari6tisoh
bewind van vóór de revolutie en het te
genwoordig Sovjetbewind, \vaart>ij het
oordeel, naar sprekers meening, van
zelfsprekend ten gunste van het Sovjet
bewind uitvalt.
Door een zestal aanwezigen werden
den spreker verschillende vragen ge-
ételd, waarbij ook het verzoek uit de
vergadering kwam om in een volgende
bijéénkomst nog meerdere indrukken
van spreker te mogen vernemen.
Het bestuur van het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling besloot, in over
leg met spreker, in de maand Januari
een nieuwe bijeenkomst te beleggen
waarin spreker zijn in Moskou opge
dane indrukken uitvoeriger zal mede-
deelen en ook op de gestelde vragen zal
antwoorden.
Sprekers- betoog werd door de onge
veer 100 aanwezigen met groote aan
dacht gevolgd.
Eenige gouden sieraden en wat
geld vermist
Een bewoner van de Puntenbur
gerlaan heeft bij de politie aan
gifte gedaan, dat onbekende perso
nen met een valschen sleutel zich
toegang hebben verschaft tot zijn
woning.
Eenige gouden sieraden en wat
geld werden venniet.
Konijn gestolen
Een bewoner van de Spaarnestraat
heeft bij de politie aangifte gedaan, dat
bij hem een konijn uit zijn hok was ge
stolen.
Schoorsteenbrand je
Een brandweerman heeft met behulp
van eenige personen een schoorsteen
brand op het Monnikenpad mei i-m-
mers water gebluscht.