TAXI-DIENST Voor de komende Feesteen VALEWINK DE LEYTAX 1093 In onze bloseopen HULDEBLIJK AAN HET PRINSELIJK BRUIDSPAAR T en toonstelling Per meke ffltwier' voor groote afstanden Fa. DUIM BURGER VREDE OP AARDE Kerstgedachte Nic. Bovée TEL. GARAGE LUYCX IN „DE POTH" Inleiding van Jhr. den Beer Poortugael LEGANT N.V. Compagnie Lyonnaise Onderscheiding voor Prof. Vcning Mcinesz Betrouwbaarste- en Goed koopste adres Hoofdkantoor: Coorniiertlaan 3 MAISON VALK DE ETALAGEWEDSTRIJD Gramd-Th éatire Huurhuizen 40 - Tel. 454 Medische Hulp Tel. 1788 Tel. 1788 4 uur 17 min. STOFFEN- en MODEHUIS De witste tanden IVOROL ONZE ÉTALAGE ALS 2e BLAD PAG. 1 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DONDERDAG 21 DECEMBER 1936 Gistermiddag voor den Amersf. Kunstkring geopend Een klein getal belangstellenden was gistermiddag in de zalen van De Poth tegenwoordig bij de opening van de tentoonstelling van schilderijen <Joor Permeke, ingericht door den Amersf. Kunstkring. De voorzitter, jhr. den Beer Poortugael, hield tor inleiding een korte rede, waarin hij Permeke, den Vlaamschen kunstenaar, allereerst een schilder noemde van groote en groolsche figuurstukken, als hoedanig hij het meest hekend is. Deze tentoonstelling echter geeft in hoofd zaak landschappen te zien. Spreker wees er op. dat de Amersf. Kunstkring, gezien de klacht dat wij te veel aan dacht zouden schenken aan het accu rate oude werk, hel nu eens in een ge heel andere richting heeft gezocht. Per meke is iemand, die vurige bewonde raars telt tegenover hartstochtelijke be strijders. Hij behoort lot die schilders, die niet houden van het accurate werk, die aan hun doQkcn geen uitvoerige doorwerking geven. Zijn stukken win nen daardooè- aan spontaneïteit en hartstocht. Hij schildert bovenal emo ties, waarbij hij zich niet stoort, aan vormen en uiterlijke schoonheid. Zijn doeken zijn uitsluitend k 1 e u r en stem ming. Spreker verklaarde hiermede de be langrijke tentoonstelling voor geopend. Het is inderdaad juist, wat de voorzitter van den Kunstkring om trent de kunst van Permeke ver klaarde: hij heeft vurige bewonde raars naast hartstochtelijke be strijders. Ik geloof niet, dat woorden, hoe over tuigend ook, in staat zijn. de bestrij ders tot bewonderaars te maken, of hen die vragend en schouderophalend tegenover dit werk staan, te bekeëren. Permeke is een „vent" (om in de ter minologie van den dichter Bloem te spreken). Om den vorm, om stijl cn aesthetica bekommert li ij zich weinig. 1-Iij heeft een emotioneele natuur, een heroïechen aanleg, en hij maakt van zijn landschappen rockeloozc, stout moedige kleurverbeeldingen, die alleen iets te zeggen hebben tot hen, die door de ruige bonkige oppervlakte heen kun nen (en willen) zien om lot het hart ervan door te dringen. Permeke heeft, wat de beste Vlaamsche auteurs, (zooals Streuvels-in-zljn-begintijd), hadden, een epische grootheid cn hij stijgt daarbij uit boven liet rccele.en normaai- zintüigelijke, teneinde een samenvat tende, dynamische uitdrukking te geven aan een complex van indruk ken. De openingsrodenaar sprak ook Aan stemming, en ook daarin had hij geen ongelijk. Wanneer men echter bij dit begrip maar niet denkt aan tie poëtische almosfeerschildering. die door veel Hollandsche kunstenaars aan hun voorstellingen wordt toege voegd, en die als een begeleidend ac- coord raeoklinkt. Bij Permeke is die stemming zeker géén begeleiding. Bij hem wordt ze tot een koortsigen droom, die al zijn faculteiten in werking zet, en die een geheel stuk domineert en •bepaalt. Zie o.a. het groote doek dat luj Lente heeft genoennh en waar behoudens een enkel paard aan gewone verschijnin gen in de natuur geen enkele con crete vorm wordt gegeven. Het zijn niet anders dan laaiende vlagen en brokken \an goud-lichtende kleur. Ik acht het intusschen niet liet beste staal van Penneke's kunnen, wijl luj lucr zijn manier van werken teveel tolleen exces heeft opgevoerd. Zijn extase schijnt hem al te veel tc hebben mee gesleept. Het lijkt mij ook denkbaar dat Permeke in werkelijkheid geen schilder van de lente it>, maar veel meer een natuur die bij herfst cn win ter past. Twee of drie andere schilde ringen kan ik evenmin bizondcr appre- cieeren- Het zijn de Roode beuk U), Wolken (8) en Zomerlandschap (lb). ik maak eenige kleine reserve voor nel laatste, dat in de kleine zaal op een vrij ongunstig punt hangt Het is mo gelijk dat het in werkelijkheid bctei is dan ik thans moet aannemen, n l. een doek, waar de al tc vlotte romantisce- ring hem partijen heeft gespeeld. In Wolken acht ik de lucht te zwaar geschilderd, cn tc weinig in verhou ding gebracht tot het dorpje er ondei. Roode Beuk is een gcstylecrd geheel, waarbij de vorm. hem tot een keurslijf gedwongen heeft dat hein nauwelijks Past- Maar voor vrijwel alle andere doeken heb ik groot respect cn warme bfewon- dering. Wie een poosje getuurd heeft op de ochtendlucht m Morgenstemming (14). zal vermoedelijk tol gelijke conclusie komen als ik, dal men zelden zoo n in tense werking van hel ochtendlicht heeft ondergaan.- In Motregen 11) heeft Permeke met heel weinig middelen een klamme loodblauwc stemming gesu gereérd, zooals wel boven een najaars zee hangt, in Noorderlicht (9) geeft luj het. doorbreken van het lichtschijnsel in een bijna zwarten nacht, door No vember (15) waait een kille dooden wind, die van de. kale boonicn een stoet van rammelende spookgestalten maakt. Het meerendeél van zijn doeken is somber en vol onrust. Wanneer een en kele maal de rust doorbreekt, is de schoonheid daannn dubbel treffend.. In Witte boerderij ii), is dat bet geval, of schoon de stémining toch nog tamelijk dreigend is. In Oogst (10) echter is dc schilder tot een bijna screene geluks- stemming genaderd, die dan ook w on dierlijk weldadig aahdóet. Rust is ook in Donkere zee (18) een \vcrk, waar Permeke een welhaast klassieke even- maat heeft gevonden, cn waar hij zom der nog lot de „belle peinture" tc ko men toch een ingetogen stijlgevoelig- hcitl aan den dag legtdie een verge lijking met Claude Lorrain niet eens zoo zot maakt. Permeke is een avonturier onder dc schilders. Het intellect wordt door hem pas in laatste instantie geraakt. Hij doet een beroep op onze oogen, en op ons hart. Zooals bij alle avonturiers is zijn werk ongenjk van aard en waarde, maar ei zit altijd iels in van zijn mach tige. \itale persoonlijkheid, cn van een bijzondere visie. Is dat pose of hum bug. zooals sommigen beweren? Ik ge loof er niets van. Permeke is ecu ras- tchildcrj wien liet elementaire, hei lapi daire toebehoort, en die genoeg rijkdom n zich draagt om een nieuwe wereld uit ocr-elcmcnten op te bouwen. Zulke figuren zijn zeldzaam, ook in ons land. C. A. SCIIILP. RAAD VAN HOOGLAND HOOGLAND. Dc Raad dezer gemeen te is in openbare vergadering bijeenge roepen tegen Dinsdag 29 December a.s. des voormiddags 10 uur ten gemco te- huize. CORSETTEN. (ine nn«i iwo way str.tcli Prijzen vanaf f 9.75 tot f 37.50 Onze collectie pri ma stoffen, geba- leineerde corsellen voor halven prijs. UtrechUcheweg 10 Vergadering van de Chr. Democratische Unie In een der zalen van Ebcn Ilaèzer werd gisteravond door dc Chr. Dem. Unie een- openbare vergadering gehou den, waar dc lieer J. Gorselink uil Almelo sprak .over: Vrede op aarde. Aan deze causerie ontlecncn wij het volgende: Allerwegc is reeds dc Kerststemming merkbaar. Op de stations hcerscht groot te drukte van vacanliereizigers, die bet heilig feest in den familiekring gaan doorbrengen. Kerstétalages brengen een bizondcre sfeer in dc stralen onzer ste den. In dc kerken klinken onze Kerst zangen, op scholen cn Zondagsscholen is (ie komst van den Vredevorst Jicl on derwerp geweest van vertelling cn lied. En ook in de groote volkerenwereld hcerscht vrede. Ideale omstandigheden om het Vrede feest te vieren. Of is veel van dit alles slechts schijn? Men moest den strijd kennen, die ach ter deze feestelijke etalages gevoerd wordt, wanneer straks dc balans wordt opgemaakt. In moordende concurrentie wordt do strijd om het dagelijksch brood gestreden. Hoe verboten staan zelfs dc kerken niet tegenover elkander. En de internationale vrede? Is de toestand niet dreigender dan in 191 i? Deze gewapen de vrede is slechts een schijnvrcdc, la tent is de oorlog reeds lang aan den gang. Iloe staan wij als Christenen, als vol gelingen van den Vredevorst tegenover deze wereld? Moet dc vréde des harten, die Christus vóór alles schenken wil, ons niet uitdrijven in deze wereld om haar toe te roepen, dat. de strijd der klassen, dc strijd om gewin niet in over eenstemming is met het Evangelie des vredes? Dc C. D. U. wordt verweten, dat zij dc Kerk wil terugdringen van hei maat schappelijk cn politieke erf. Niets is minder waar. Wij willen juist dat dc Kerk, klemmender en ernstiger dan zij ooil gedaan heeft dc cischen van het Evangelie voor het sociale cn interna tionale leven zal ponecren. In den oorlog wordt do gclicclc Chris- ellijke moraal opzij gezel of radicaal om gekeerd. Nu loeren wij onze kinderen, dat zij hun naaste moeien liefhebben, dat zij liever onrecht moeien lijden dan onrecht doen, dat zij eerlijk en waar moeten zijn, ook wanneer dat schade meebrengt. Dan wordt 't evangelie van dc haat gepredikt, heet list en leugen geoorloofd, wanneer ze slechts het va derland ten goede komen. Dc oorlog zelf is de meest satanische ontkenning van het Christendom. De Kerk komé tot de erkenning, dat Christendom cn oorlog een onverzoenlijke tegenstelling vormen. Bedriegen niet alle voorteekencn, dan rent Europa oen nieuwe oorlog, die zijn ondergang beteekent, tegemoet. Laat ons dit als Christenen onverschillig? Of wil len wij meewerken aan den Vrede op Aarde, die toch niet alleen de vrede des harten, maar ook de vol keren vrede in sluit? Wij willen niet poseeren als „betere Christenen", zooals de hoer Amelink den lieer Van Houten in ons Parlement ver weet. Niet wij voeren actie om de Anli- Rcv. uit de Kerk te bannen, omdat zij onwaardig zouden zijn aan 's Hoeren ta fel aan te zitten. liet klank- cn kleurvol klokkenspel Klinkt over stad cn dreven, liet heeft ons in dit heilig uur Een boodschap mee te geven... De arbeid rust... wij luisteren Naar diep gemeende klanken... Wij vouwen onze handen saam... Wjj bidden en wij danken... En in het harte, klinkt een woord Van vrede op de aarde... Wij voelen in dit Keistnacht-uur Zijn groote levenswaarde... Wij denken na cif kijken rond En sluiten onze oogen: De inhoud van het Vredesfeest Zal innerlijk verhoogen... Wij zien den boom., surprises... groen.. Dc kleine fonkel-licliljcs... De kinderen beluisteren Verhalen en gedichtjes... Zij geven oor en oog en hart Aan dit blijmoedig-schoone... Zij hooren naar het klokkenspel Met al zijn blijde tonen... t Is Kerstmis... het is Vredes feest... Wij bidden! en wij danken... Wij luisteren in kleinen kring Naar ware vrcdes-klanken. Dc Kerstklok is voor iedereen. Voor alle, alle mcnschen... De wereld ziet het Vredes beeld En blijft indachtig wcnschcn... PI II LI A. (Nadruk verboden). Wij willen slechts getuigen van dat gene. wat God ons als dc cischen van Zijn Evangelie voor liet maatschappe lijk en internationaal leven heeft doen zien. Wij doen dat niet als een politiek spel. maar als een heilige roeping in een wereld, waarin wij maar al to dikwijls het compromis met I-Iem vijandige machten aangaan. Daarom onze vredes- slrijd tegen het militarisme. Daarom ons getuigenis voor den vrede op aarde in een wereld, die bezig is haar zelfmoord voor Ie bereiden. Prof. dr. Veiling Meinesz heeft te Brussel voor de Sociélc Royale Beige de Geographic een lezing met lichtbeel den gegeven over zijn onderzoekingen en rle reis met Hi*. Ms. onderzeeboot K M III. De president der maatschappij, prof. Pcrgamcni, omringd door de leden van het béstuur, gaf er mcdedceling van, dat aan prof. Vcning Meinesz de titel van correspondeerend lid der Société Royale Beige de Géographie werd ver leend. BURGERLIJKE STAND 23 December GEHUWD: Bonno Teijé"Wildeman en Trientje Maria Pik. Johan Mourits Veer en Jacoba Dijk- horst. Antonius Gerardus Willcms en Maria Willemijntje Blonk. OVERLEDEN: Apolónïa Cornelia Marsmeijcr, 8S jaar, ongehuwd. DAMESHOEDEN LANGESTRAAT 75 O EXCLUSIEVE GARNEERINGEN In vervolg op de berichten omtrent den etalagewedstrijd, dieno nog dat liet aaiital inschrijvingen eiken dag aan groeit. Toch druppelt het nog. terwijl voor deze gelegenheid en op (leze voor waarden het inschrijvingen moest rege nen. Bijna 900 circulaires zijn verspreid hij de winkeliers in Amersfoort. Wie hang was niet te kunnen vinden bii de Amersfoortschc winkeliers wat men zocht en daarom buiten de stad koopen zal 11 u toch wel inzien dal bij oen keus van 889 w inkels, groot en klein, er vol doende kous is. Maar juist met hel c og np een dergelijk groot aantal zaken moest de deelname-opgave nu al veel grooler zijn. Daarom merkt het Comité nogmaals op, dat de inschrij ving open staat voor elke winkelier in Amersfoort, hel zij groot of klein, dan wel georganiseerd of ongeorganiseerd. Hel betreft hier een steun aan liet groote Oranje Comité, dat op zijn beurt weer alles in het werk stelt om dc uiting van aanhankelijkheid aan Oran je van het geheele Amersfoorlschc pu bliek te doen uitgaan. Dat iedere winkelier meedoet, ook vooral de kleinere winkelier, opdat een massale medewerking ontstaat Deelne mers kunnen zich alsnog opgeven aan een der bekende adressen. FRUIT- EN GROENTEN VEILING 23 December Lof 67 ct., Goudreinet IS2i ct„ Bram'fév Seedling In18 ct.. Paradijs appel 17IS ct., Klumpkes 16—18 ct.. Bellefleur 11—23 cL» Biederode 15—IS ct., Zoete Hooi laars 1618 ct., Win ter- jan 1617 ct„ Uien 1621 ct.. Wortelen 1723 ct., Spruiten 89 ct.. Prei i--9 cf„ Andijvie 9—li ct„ Sla 3511 ct.. Scl- derv 1218 ct., Peterselie 1315 ct., Bloemkool 58 ct., Boerenkool 7—13 ct., Groene kool 1126 ct., Boodo kool 10— 28 ct.. Gele knol 12—30 ct- II111II111111111IIM11 11111111111111 llllllllllllllllllllllllllllll lllll In rle film Mayerling moet Rudolf van Habsburg, zoon van keizer Frans Jozef van 'Oostenrijk, in het belang van den staat, tegen zijn eigen wil, trou wen met aartshertogin Stephanie, Hij bekommert zich echter niet om dit hu welijk en leeft het loven van zoovele hovelingen van zijn tijd, een leven van uitgaan en plezier, waarin hij vergetel heid tracht 'te vinden voor de conven ties van het Weensclic hof, waarin hij gevangen is. Op een dag ontmoet hij de jonge Ma rie Vetscra. Zij voelen zich zeer tot el kaar aangetrokken, waarna een liefde tusschcn «leze twee jonge mcnschen ontstaat. Rudolf besluit den Paus om ontbinding van zijn huidig huwelijk te vragen, teneinde met Marie Vetscra tc kunnen trouwen. Zijn vader komt op de hoogte van dit verzoek cn dreigt het jonge meisje in oen klooster te zullen plaatsen, indien Budolf voet bij stuk houdt. Rudolf verzoekt zijn vader dan afscheid van Marie V'etsera te mogen nemen, cn krijgt hiervoor 24 uur de gelegenheid. Beiden vertrekken ongezien naar het slot Mayerling cn vinden slechts één oplossing, waardoor zij voor eeuwig met elkaar verbonden zullen zijn den dood. Deze film is een cinematografisch meesterwerk, een meesterwerk om haar gave totaliteit. De technische regie werd verzorgd door onzen landgenoot Han Rust. Cinema Amicitia Ruggles of Red Gap (Ruggles dient twee heeren) is een komische film. Charles Bover en Danielle Darrieux in de film Mayerling Maar meteen: een coméüie humaine, diep en doorwrocht, in allen ernst van ernst. Ook de komische kracht van Chaplin is in-menschclijk. Maar let wel op het verschil: liet komische bij Chap- Iin ontleent zijn menschelijkheid aan een grondig psychologisch doorzicht ten aanzien van den toeschouwer. Chaplin verkoopt zijn grappin. In een film als Ruggles of Red Gap is het wal anders. Hier is het komische een nevenwerking van de psychologische ontleding en we deropbouw van een mcnsch. die mid den in het spel staat. Een mcnsch, die door dc traditie van geslachten butler is van een Engelschen edelman; door dezen bij het pokerspel aan een Amc- rikaanschcn millionnair geworden far mer verloren wordt; schichtig en on willig eerst zijn weg moet vinden in een wereld van gelijkheid; in dezo we reld door een speling van het lot de rol te spelen krijgt van een aanzienlijk man en in die rol ook het gevoel 'van eigenwaarde aanwint, waarin hij straks, als zijn vroegere meester hem terug wil komen halen, zijn eigen weg zal blijken te willen gaan en op dien weg nu ook geen inbreuk op zijn gelijk recht meer duldt. Dc manier, waarop Charlie Laughlori dezen mensch innerlijk uit elkaar ge nomen en weer ineengezet heeft, is on vergelijkelijk. Men kan dit spel slechts met verblufte aandacht blijven volgen, om dan over zijn verbazing heen er hcclcmaal in te gaan meeleven, het als een innerlijk drama- te gaan verstaan. Ook de overige rollen zijn zeer goed bezet met Charles Ruggles, Roland Young en Mary Roland. Een film, die alle lof verdient. Als tweede film draait verder nog „Vlammende harten" mét in de hoofd rollen Letlie Howard en Bette Davis. City Theater In City Theater worden de komende dagen twee films vertoond, die een prettig cn vroolijk karakter hebben. In „De geliefde Vagebond" maken wij kennis met Maurice Chevalier, die met zijn vagebondencosluum. fluweclen jas je, vilten deukhoed en brutaal snorre tje zijn Engelsche cn Fransche tegen speelsters verovert, de donkere Marga ret Lock wood cn dc blonde Hélène Ro bert. die de rol van de naieve Blan- queLte in twee versies, doch in hetzelf- Een scène uit de film Ruggles of Red Gap de cosluum spelen. Men amuseert zich aan de kostelijke tafereelen, in scène gezet door Kurt Bernhardt. Hetzelfde mogen wij ook zeggen van de andere film. Joe Brown's Revue „De papsoldaat" waarbij liet verhaal ons naar het jaar 1917 verplaatst, toen Amerika aan den wereldoorlog ging deelnemen. Dat Joe Brown daar geen ernst van gemaakt heeft, is te begrij pen. Er wordt dan ook danig de spot gedreven met realiteit, maar deson danks is de regisseur Llovd Bacon er in geslaagd een filmwerk in elkaar te zetten, dat uit komisch oogpunt wel voldoet. AUTOMARKT Op de automarkt alhier wérden gis teravond 157 wagens aangevoerd. Amersfoortschc Huis-Artsen Vereen. Do beide Kerstdagen hebben dienst dc volgende burgcrgenceshecren: Kok, Langcstraat 11; tel. 55. Stokvis, Leusderweg 276; tel. 2081, Brcedveld, Kon. Wilhelminastrant 5; tel. 547. Zondag 27 Dccombor hebben dienst do gcnecshceron: Kolk, Utrcchtschowcg 9; tel. 579. Duyvis, Utrochtschowcg 145; tol. 396. Batenburg, Utrcchtscheweg 18; tel. 448. Van de ovcrigo geneeshcorcn bobben dienst Eersten Kerstdag: Dr. Stok. Vcrmcorstraat 148; tel. 1530. Tweeden Kerstdag: Dr. Zandt, Banknstrant 38; tel. 1374. Zondag 27 December: Ds. Bosma, St. Anfridusstraat 9; tel. 817. Beide Kerstdagen heeft dienst de apo theek van: Ton Brink cn Vcrmolen, Varkons- markt 19a; tel. 160. Zondag 27 Dcc. heeft dienst do apo theek van Kok, Langcstraat 74, tol. 165. Eersten Kerstdag cn Zondag 27 Dcc. hebben dienst de vroodvrouwen: Movr. dc Loeuw, St. Anfridusstraat 5; tc». 2079. Mej. Vernhout, Socstorwcg 232; tel. 2270. Tweeden Kerstdag: Mevr. Daams-Roozondnal, Puntenbur- gorlaan 21; tel. 1852. Mej. v. d. Grfent, Brecstrant 8b, tel. 189 PASSAGIERS VERZEKERD Weerverwachting Medegedeeld door hel K N.M.I. te De Bilt. Zwakke tot matige wind uit W. richtingen, nevelig tot licht be wolkt, weinig of geen neerslag, temperatuur om bet vriespunt des nachts, overdag weinig ver andering in temperatuur. Hoogste barometerstand 780.5 to Havre. Laagste 733.0 tc Andanès. L/.NGESTRAAT 49 TEL. 190 De VERBOUWINGSOPRUIMING WORDT KRACHTIG VOORTGEZET. Er is nog vee' moois wat voor lagen pri]s weggaat. KEURING VOOR DEN DIENSTPLICHT De Burgemeester van Amersfoort maakt bekend, dat de Keuringsraad voor de ingeschrevenen voor den dienst plicht dezer gemeente zitting zal hou den tc Amersfoort (in de Tiend rikkazer- ne) aan den Leusderweg) on Maandag. 22 Februari 1937, Dinsdag, 23 Februnu 1937, Donderdag 25 Februari 1937. Vrij dag, 26 Februari 1937, Maandag 1 Maart, Dinsdag 2 Maart, en Woensdag 3 Maart 1937, des* voormiddags 9 uur precies, telkens 20 personen en des namiddags 1.30 uur, telkens 18 personen. In de zit ting op Maandag, 22 Februari 1957. des voormiddags 9 uur precies, worden op nieuw geken-d de personen, die in 930 lijdelijk ongeschikt zijn verklaard indien U poetst met was goeds, dus met Tube 00 én 40 ct. Doos 20 ct. ID Dames- en Kinderconfectie- Arnh. weg 26

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1936 | | pagina 5