RINTEL
Huizen trilden op hun
grondvesten
Kruisers in een strijd
gewikkeld
JAPANSCHE OPMARSCH
IN NOORD-CHINA
DE EEMLANDER
De „Van Heutsz"
vlot
Evacuatie van
Nederlanders
Stad Matsjang
in brand
geschoten
Vrijdag 10 September 1937
Uitgave; VALKHOFF Co.
Bureau; Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 62
DE STRIJD IN SJANGHAI
HONGKIOE DOOR
CHINEEZEN
BESTOOKT
DE POSITIE VAN
DR. SCHACHT
De Spaansche burgerstrijd
GROOTE CHAOS TE
GIJON
TIENTSJEN ZOU
ZIJN BEZET
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
BERICHT
Varkensmarkt 13-15 Tel. 582
7 uur 50 min.
JAPAN LIGT MET
DE SOVJETS
OVERHOOP
De ruggegraat van elk reclame-plan
COURANTENRECLAME
AMER SFOORISCH DAGBLAB
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amerstoori 1.95; per maand G.65; per
L week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15.
Binnenland iranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers t 0.05
'POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS OER AOVERTENTIEN an 14 regels i 1.05 met inbegrip een Dcwijsnumnv
- e|ke regel meer f 0.25 Lieldadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES' bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.Eewijsnummer extra f 0.05
De Japanneezen deden een
feilen tegen-aanval op
Poetoeng
Japansch hospitaalschip
getroffen
SJANGHAI, 10 Sept. (Havas).
De Chineesche batterijen te
Poetoeng hebben vanochtend van
zeven tot acht uur Hongkioe en
den linkeroever van de Wangpoe
gebombardeerd. De Japansche ar
tillerie en luchtmacht beantwoord
den den aanval te Poetoeng en
Kiangwan.
Reuter seint nader, dat de ge
bouwen en huizen in de interna-
Japan wil geen schade
vergoeden
De zegsman van het Japansche de
parlement van buitenlandsche zaken
heeft over de kwestie der schadevergoe
ding aan in Sjanghai wonende vreem
delingen verklaard dat Japan elke
schadevergoeding principieel van de
hand wijst, omdat de schade ontstaan i6
uit gevechten welke het gevolg zijn van
een door China gepleegde verdrags
breuk Na de definitieve verdrijving
van de Chineezen uit Sjanghai, zoo
voegde de zegsman hieraan toe. zal Ja
pan echter niet ongenegen zijn de af
zonderlijke aanspraken van huitenlan
dors, geval voor geval, te onderzoeken.
Actie der Chineesche
luchtmacht
Volgens de Chineesche ambassade te
Londen heeft de Chineesche luchtmacht
tusschen 14 en 31 Augustus in de pro
vincies Tsjekiang, Kangsoe en Anhwei
61 Japansche vliegtuigen, waaronder 53
bombardementetoestellen, neergehaald.
De Chineesche autoriteiten hebben reeds
81 gesneuvelde Japansche vliegtuigbe
stuurders ter aarde doen bestellen, ter
wij tien vliegers te Nanking gevangen
worden gehouden.
1 SCHOUWBURG AMICITIA 1
Abonnemenfsvoorstellingen
Seizoen 1937-1938
Zie voor programma en
bijzonderheden de U toe
gezonden circulaire.
Meldt U nog heden voor
deelname aan. Ook tele
fonisch No. 7.
Inschrijving sluit op
18 Sept. a.s.
Vermoedelijk zal hij als
minister aftreden
BERLIJN, 10 September (Havas).
Het aftreden van dr. Schacht als
minister voor economische zaken,
aldus verklaarden gisteravand ge
zaghebbende kringen kan niet lang
op zich laten wachten. Zij voegen
hieraan toe, dat Schacht echter pre
sident van de Rijksbank zal blijven.
De samenvoeging van de functies
\an rijksbankpresident en minister
van economische zaken, zoo zeggen
zij verder, was te inspannend ge
worden voor één persoon.
GELE RIVIER BUITEN
HAAR OEVERS
TIENTSIN, 10 Sept. (Domei). De
hevige regens» waardoor het Zuidelijk
deel van cle provincie Honan sedert
midden-Augustus wordt geteisterd, hou
den nog steeds aan, met bet gevolg,
dat de Gele Rivier en haar zijrivieren
buiten haar oevers zijn getreden en de
telegrafische en telefonische verbindin
gen verbroken zijn. Het Westelijk ge
deelte van den Loenghaï-spoorweg en
Tsjeng Tsjau staan eveneens onder wa
ter.
WEER EEN ARRESTATIE
TE DANZIG
WARSCHAU, 10 Sept. (Havas) De
Danzigsche politie heeft Brill, afgevaar
digde van den Volksdag der vrije stad
en voormalig voorzitter der socialisti-
srhe partij, die cenige maanden geleden
zijn mandaat had neergelegd en uit de
socialistische partij was getreden, gear
resteerd.
tionale nederzetting op hun grond
vesten trilden, toen Japansche
oorlogsschepen en vliegtuigen Poe
toeng op meedoogenlooze wijze
aanvielen in een uiterste krachts
inspanning om den Chineeschen
batterijen het zwijgen op te leg
gen.
Nadat de Chineezen het vuur hadden
geopend, werd al spoedig het Japansche
hospitaalschip American Maroe, dat bij
het Japansche consulaat gemeerd ligt,
getroffen Chineesche granaten kwamen
ook terecht in de dokken en op de kade.
doch de Izoemoe, één der doelen, werd
niet getroffen.
De Japanneezen begonnen dezen dag
hun operaties mot het bombardement
op de sectoren Kiangwan en Jangtsepoe,
doch concentreerden vervolgens hun
aandacht op Poetoeng.
De Japanneezen doelen mode. dat zij
overeenkomstig het plan oprukken,
doch de Chineezen verklaren, dat de Ja
panneezen terrein hebben verloren.
Het is duidelijk, dat het plan der Ja
panneezen beoogt langzaam, doch zeker
op te dringen, aangezien zij om poli
tieke redenen niet het gevaar van een
nederlaag kunnen loopen. Zij schijnen
wel verrast Ie zijn over de hardnekkig
beid van den Chineeschen tegenstand.
Italiaansche instructeurs
hij het Chineesche leger
De Japansche minister van buiten
landsche zaken Hirota heeft gisteren
den ambassadeur van Groot-Britannië
ontvangen. Waarschijnlijk heeft dit on
derhoud betrekking gehad op het inci
dent met Knatchbull Hugessen. dal
Engeland niet als geregeld beschouwt
met het voorloopig Japansche antwoord
Men meent te weten dat de Ttaliaan-
sche diplomatie er naar streeft de be
trekkingen met Japan nauwer aan te
halen Toch ontmoet een dergelijke toe
nadering groote moeilijkheden en wel
tengevolge van de aanwezigheid van
Italiaansche luchtvaarlinstrucleur.s te
Nanking De tegenwoordige besprekin
gen zouden beoogen de te dezer zak<
bestaande verschillen uit den weg te
ruimen.
Van Italiaansche zijde zon men rh>.>>
uitkomen, rlat de aanwezigheid van lla
liaansche instructeurs in China vu
Japan het geringste kwaad be' ekiu.'
daar hun vertrek de komst van Su\ i i
Russische insluit.! u ,s 7> u
De stad zou zich in handen
der extremisten be
vinden
Opnieuw een Britsch schip
opgebracht
Bevestigd wordt, dat een ge
vecht is geleverd tusschen den
rechtschen kruiser Canarias en de
Libertad, een kruiser der regee-
ringsvloot. Er werden driehonderd
kanonschoten gewisseld, die geen
uitwerking hadden. De Canarias,
die vreesde door torpedobooten te
worden ingesloten, wendde toen
den steven, achtervolgd door de
Libertad, die het rechtsche schip
echter niet kon inhalen.
Valencia daarentegen meldt, da'
een granaat van de Libertad de
Canarias bij den achterschoor-
■.teen heeft getroffen.
Havas meldt uit Santander, dat per-
i.inen, die gevlucht zijn uit de door de
legeeringstroepen bezette gebieden, heb-
hen verklaard, dat te Gijon een zeer
rroote wanorde heerscht: 1500 politie-
'•i>amblen, die belast zijn met de hand
iving d^r orde in deze stad. zouden
iin p' -l hebben verlaten en in de ber-
>n rijn gevlucht Gijon zou thans in
,i i 11 .3-1'n /.ijn.
In een onderhoud met den berichtge
ver van Reuter heeft generaal Queipo
de Llano o.m verklaard:
Noch wij, noch onze tegenstanders
houwen duiklpooten. Zij koopen deze en
dat doen wij ook. Wij hebben er vier
gekocht en deze bevinden zich op het
oogenblik in dc Middellandsche Zee.
Reuter meldt uit Londen, dat
het stoomschip „Stanwold", thuisbehoo-
rend in de haven van Londen en 1000
ton metend, gisteren in de Spaansche
territoriale wateren door een torpedo
boot der rechtschen is aangehouden en
opgebracht. De Britsche admiraliteit be
vestigt dit bericht.
De strijd aan de fronten
Het ministerie van landverdediging
te Valencia deelt in een communiqué
mede;
Aan het Noordelijk front heeft de
druk der vijandelijke troepen Donder
dag den geheelen dag langs de kust
voortgeduurd. Zij werden evenwel terug
gedrongen. In den 6ector van Pola de
Gordon zijn de rechtschen erin geslaagd
Penas Blancas en Magdalena te bezet
ten.
Regeeringsbatterijen hebben Pravia
gebombardeerd. Het gebouw, waarin de
vijandelijke strijdkrachten waren samen
getrokken, werd door twee granaten ge
troffen.
De rechtschen die bij La Maranosa
ingesloten zijn. hebben gisterochtend ge
tracht de linies der regeeringstroepen te
verbreken door tegelijkertijd op ver
scheidene punten aam te vallen. Zij wer
den echter afgeslagen. Tevens werden
drie aanvallen der troepen van Franco
bij den Pingardon afgeslagen.
Officieel wordt bevestigd, dat de recht
sche Spaansche autoriteiten hebben be
sloten het Britsche stoomschip Molton,
dat gedurernde verscheidene weken door
haar is vastgehouden, vrij te laten. Niet
temin zal het schip niet uit Spanje kun
nen vertrekken, alvorens zekere kosten,
Hevige gevechten aan dt
spoorlijn Peiping—
Soeiyoean
Chineezen in het defensief
TOKIO, 10 Sept. (Domei).
Het ministerie van oorlog ver
klaart officieele bevestiging te
hebben ontvangen van de verove
ring door de Japanneezen van
Tientsjen, halverwege Kalgan en
Tatoeng gelegen. Voorts wordt
medegedeeld, dat de Mongoolsche
troepen op 8 dezer de Chineesche
troepen uit Tatsjingkoe, op 50
K.M. ten N.W. van Tsjangpei,
hebben verdreven en eveneens de
Chineesche bezetting van Tehoe-
wa op de vlucht hebben gejaagd.
Uit Kalgan wordt aan het agent
schap Domei gemeld, dat de Ja
pansche troepen Woensdag de
stad Hankau. een plaats halverwe
ge tusschen Tientsin en Tatoeng,
in de provincie Sjansi, hebben in
genomen. De Japansche troepen
hebben een begin gemaakt met
den opmarsch naar Tatoeng.
Uit Tientsin wordt aan Domei ge
meld. dat de Japansche troepen, die
opereeron langs den spoorweg Tientsin
Poekau, zijn opgerukt tot achthonderd
meter van Matsjang en alle Chineesche
troepen hebben verjaagd van don lin
keroever der rivier Matsjang. Men ver
wacht, dat de Japanneezen ieder oogen
blik Matsjang kunnen binnenrukken.
Van Chineesche zijde wordt medege
deeld. dat langs den spoorweg Peiping
—Soeiyoean hevig gevochten wordt. De
Chineezen verdedigen dezen spoorweg
tegen twee Japansche brigades en Mon
goolsche soldaten, in het geheel twintig
tot dertigduizend man stprk De Japan
neezen hebben verder met 10 000 man
een aanval gedaan op Tientsjen in het
Noorden van Sjansi Zij werden volgens
de Chineezen afgeslagen De gevechten
ten Oosten van Jangtsepoe zijn gister
ochtend minder hevig geworden. De
Chineezen houden zich staande langs
den weg van Sjanghai naar Woesoeng,
op 2500 Meter van de nederzetting.
Aan de spoorlijnen PeipingHankau
en Tientsin—Poekau staan de Japan
sche strijdkrachten thans tegenover de
troepen der centrale Chineesche regee
ring .Buitenlandsche deskundigen schat
ten het totaal der Japansche effectieven,
die sedert het begin der vijandelijkhe
den via Tientsin in Noord-China zijn
binnengekomen, op 215.000 man, onge
rekend de effectieven van het Kwan-
toengleger en de versterkingen, die via
Jehol en Tsjnhar zijn aangekomen.
Domei meldt, dat de Italiaansche
ambassadeur tp Tokio een bezoek heeft
gebracht, aan den onder-minister van
buitenlandsche zaken, wien hij verzocht
de bescherming van de Italiaansche on
derdanen en de Roomsch-Katholieke
kerken in China te verzekeren.
die sedert de aanhouding gemaakt zijn,
betaald zijn.
Volgens de Daily Express is ook de
Candelstone Castle vrijgelaten. Beide
schepen zijn van Bilbao naar Bordeaux
vertrokken.
Rechtsch vliegtuig boven
Algiers
Gisterochtend om negen uur is
een vliegtuig der Spaansche natio
nalisten boven do haven van Algiers
verschenen. Volgens instructies van
de autoriteiten werden drie waar
schuwingsschoten in de richting van
het toestel gelost. Het toestel, een
watervliegtuig, verwijderde zich
daarop onmiddellijk in Noordelijke
richting. Een watervliegtuigpatrouil
le is uitgezonden om de kusten te
controleeren.
Drie Catalanen, die beweerden Catalo-
nië te vertegenwoordigen en wier namen
niet bekend zijn, hebben volgens Havas
besprekingen gevoerd met vertegenwoor
digers van generaal Franco te Biarritz.
Zij zouden de verzekering hebben ge
geven over de overgave van Catalonië
te kunnen onderbandelen. De bespre
kingen hadden geen resultaat: de Cata
lanen verlieten Biarritz na medege
deeld te hebben, dat zij binnenkort te
rug zouden komen.
Fransche torpedobooten
naar de Middellandsche Zee
Het Fransche ministerie van oorlog
en marine deelt mede;
Campinchi heeft bevolen, dat de vijf
de divisie torpedobooten zich gereed
moet houden voor vertrek naar de Mid
dellandsche Zee, waar zij de thans voor
de bescherming der scheepvaart aan
gewezen divisies zal versterken.
Voorbereidende reparatie-
werkzaamheden
voortgezet
BATAVIA, 10 September (Aneta/
A.N.P.). Uit Hongkong vernam de
directie van de Kon. Paketvaart
Maatschappij, dat het hedennacht
gelukt is de „Van Heutsz" met eigen
middelen vlot te brengen. In af
wachting van de opname in het dok,
is het schip ten anker gegaan. De
voorbereidende reparatiewerkzaam
heden worden voortgezet.
VULCANISCHE WERKING OP
KAMTSJATKA
CHABAROWSK, 10 Sept. (Tass)
Het vulcanische instituut op Kamtsjat-
ka meldt, dat de vulcaan Klioetsjewski
op het oogenblik volop in werking is.
Op 2 September j.l. heeft men een enor
me lava-uitbarsting waargenomen, wel
ke zich over verscheidene kilometers
uitstrekte. Dichte aschwolken vlogen
veertig kilometer ver weg.
De Tjisaroea zal er 177 uit
Sjanghai te Tandjong
Priok aanbrengen
BATAVIA, 10 September. (Aneta/
A.N.P.). De „Tjisaroea" van de
Java-China-Japan lijn wordt met
177 Nederlandsche onderdanen uit
Sjanghai aan boord op 14 dezer in
Tandjong Priok verwacht. De auto
riteiten treffen maatregelen voor
een zoo vlot mogelijke ontvangst en
onderbrenging van de vluchtelin
gen, enz.
Tientallen voor anker liggende
schepen in Zuid-China
vernietigd
Ook Swatau bestookt
TIENTSIN, 10 Sept. (Domei).
De Japansche troepen langs de
spoorlijn Tientsin-Poekau, die op 4
September j.l. Tangkwantoen bezet
hebben, zijn vanmorgen een alge
meen offensief begonnen op Mat
sjang, welke stad in brand is ge
schoten.
Uit Hongkong seint Domei, dat
Japansche oorlogsschepen gisteren
de militaire punten in de baai,
waarin de Kanton-rivier uitmondt,
hebben gebombardeerd. Tientallen
voor anker liggende schepen wer
den in brand geschoten.
Japansche oorlogsschepen en vliegtui
gen hebben gistermiddag eveneens Swa
tau gebombardeerd, waar jaren lang
een hevige anti-Japansehe agitatie heeft
gewoed. De kanonnen werden gericht
op liet hoofdkwartier van het garnizoen
en op andere militaire punten. De be
schieting duurde van des middags 1
uur lot des avonds half zeven. Ook heb
ben Japansche marinevlicgtnigen bom
men laten vallen op de militaire stel
lingen van Tsjausjau.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 October a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
Weerverwachting
Meest matige Noordelijke tot
Noordwestelijke wind, gedeelte
lijk bewolkt, weinig of geen
regen, koude nacht, overdag
weinig verandering in tempe
ratuur.
Hoogste barometerstand: 772.1 te
Valentia.
Laagste barometerstand: 734.4 te
Vardoe.
MEDEDEELING VAN HET KON.
NED. MET. INSTITUUT
Met ingang van Zaterdag 11 Septem
ber worden door het radiostation van
het K.N.M.I. nachtvorst-verwachtingen
telefonisch uitgezonden te 15 uur 45
en 21 uur.
TOKIO, 10 Sept. (D.N.B Inzake de
inbeslagneming van een aantal Japan
sche en Koreaansehe visschersboolen
door de Sovjets in do wateren van de'
Gele Zee aan dc monding van de Tjoc-
men verklaart de zegsman het het de
partement van buitenlandsche zaken,
dat volgens een bewering der Sovjets
de Japansche visschers in de Sovjet-
Russische territoriale wateren gevischt
hebben.
De Japansche ambassadeur te Moskou
heeft reeds bij het volkscommissariaat
voor buitenlandsche zaken tegen de in
beslagneming geprotesteerd en er op ge
wezen, dat Japan als territoriale wate
ren slechts een kunststrook van drie mij
len kan erkennen, zooals dit in het vol
kerenrecht is vastgelegd en niet een.
strook van acht mijlen, zooals de Sovjet.
Unie voor zich opeischt.
Tevens heeft de Japansche ambassa
deur geprotesteerd tegen de toenemende
arrestaties van Japansch personeel der
Japansche petroleum- en steenkool-on
dernemingen in Noord-Sachalin. De ar
restaties zijn geschied wegens het feit,
flat aan bepaalde voorschriften niet was
voldaan. Vroeger, aldus de Japansche
zegsman, werden hiervoor in Sovjet-
Rusland slechts geldboeten opgelegd.
