WEDEROM EEN VLIEGRAMP
Negen doodenllN, NED. INDIE
Krachtig verweer der
Chineezen
4000
De Marine-luchtvaartdienst
verliest zijn chef
DE EEMLANDEü
Wrak der T 13
drijvende
op het water
Terugkomst van
van het
Prinselijk paar
Voor Bleyle Kleeding
3 millioen meer
voor de
gemeenten
CÜÜRANTENRECLAME
ABONNEMENTSPRIJS pcr maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
Woensdag 13 October 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 90
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
Nabij Soerabaja is een bommenwerper in zee
gestort, waarby alle inzittende marine
mannen zijn omgekomen
Arbeiders ontslagen
op Noord-Sachalin
AFRIKA EXPORTEERT
VLIEGTUIGEN
3EVIGE STRIJD BIJ
SJANGHAI
Spoorwegstations bestookt
LEYTAX
Tel. 1788
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
PASSAGIERS VERZEKERD
op amdere pagina's
5 uur 40 min.
Het universcele reclame middel
AMEPSFGGRTSCH DAGBLAD
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
i elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertcntiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertenticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
BATAVIA, 13 October, (Aneta-A.N.P.). Gisteravond om half tien maakten de T 16
en de T 13, twee nieuwe marine-vliegtuigen, die een tocht hadden gemaakt van Priok
naar Soerabaja, een noodlanding hij Tandjoeng Awarawar aan de Noordkust van Java.
aangezien liet onmogelijk was, tengevolge van slecht zicht, om het Westgat van Soera
baja binnen te loopen. De T 13, welke zich in de nabijheid van de T 16 bevond is door
onbekende oorzaak loodrecht neergestort.
Het moet als zeker worden aangenomen, dat alle inzittenden zijn gedood. Het toestel
is drijvende. De cabine is verbogen. Het onderzoek binnen boord onder water is nog niet
mogelijk geweest. Visschersprauwen, welke in de buurt waren, verleenden assistentie.
Zes vliegtuigen zoeken de omgeving af naar drenkelingen. Een lichte# en het gouverne
mentsvaartuig „Pollux" zijn op weg naar de plaats van de ramp.
De inzittenden van de T. 13 waren: kapitein-luitenant ter zee H. G. de Bruyne, H.
Uurlianus, officier van den marinestoomvaartdienst, M. Vethake, eerste officier-vlieger,
P. Spronk, sergeant-vlieger, F. H. Plevier, korporaal-telegrafist. P. J. S. de Groot, en G.
J. Zuyderhoudt, militiematrozen (beiden in opleiding voor zeewaarnemer) en G. J.
Rutte, en A. A. Goedhart, korporaal-vliegtuigmakers.
TOKIO, 13 Oct. (Domei). De Japan-
sche mijnbouwmaatschappij op Noord-
Sachalin heeft besloten 1700 arbeiders
te ontslaan in verband met de moei
lijkheden, die de Russische autoritei
ten, naar de meening der maatschappij,
de onderneming in den weg leggen.
Om dezelfde redenen, aldus verklaart
men, heeft een Japansche petroleum-
maatschappij 2500 losse arbeiders, on
der wie 2000 Russen, en een 1000-tal
vaste arbeiders, onder wie 400 Russen,
moeten ontslaan.
Het vliegtuig maakte deel uit
van een reeks der modern
ste en snelste toestellen
's-GRAVENHAGE. 13 Oct. -
Het marinevliegtuig genummerd
T. 13, dat gisteravond om half
tien nabij Soerabaja door onbe
kende oorzaak is neergestort met
het gevolg, dat de negen inzitten
den óm het leven kwamen, was
een Fokker, type IV, een drijver
toestel, zoowel bommenwerper
als zeverkenner
Het departement van defensie
heeft indertijd 24 vliegtuigen bij
Fokker besteld. Alle vliegtuigen
waren bestemd ter versterking
van de marine-luchtmacht in Ned
Indië Het meerendeel van deze
toestellen, welke in 4 series van O
gebouwd werden, is al afgeleverd
De modernste en snelste toestel
len van deze series zijn van 12 tot
en met 24 genummerd, zoodat liet
neergestorte vliegtuig (T 13)
daartoe behoort De berichten
Over deze toestellen waren zeer
gunstig. Nog onlangs waren drie
van deze machines naar Singapore
gevlogen om aanwezig te zijn bij
de opening van het nieuwe vlieg
veld.
De bemanning
Kapitein-luitenant ter zee H. G. de
Bruyne was chef van den marine
luchtvaartdienst te Soerabaja. Hij
heeft vele dienstjaren achter den
rug, zoowel bij de marineluchtvaart
hier te lande als in Ned.-Indië. Hij
gold als buitengewoon bekwaam,
een van de meest vooraanstaande
liRuren in de Marine.
Voordal hij tot chef van den marine-
luchtvaartdienst in Ned.-Indië benoemd
werd, werkte hij eeniRen tijd bij den
marineslaf op het departement van de
fensie in Den HaaR Hij maakte zijn
derde reis hel zou ook df laatste
zijn naar Indië ais eerste officier
van H. Ms „De Ruyter". Inen deze krui
ser zijn eerste reis naar de Oost maak
te
De kapitein-luitenant ter zee H G. de
Bruvne werd in 1S94 Reboren. Hij
kwam. na hel Koninklijk Instituut voor
de marine te hebben donrloopen. in
Augustus 1014 alse adelborst te klasse
hit onze zeemacht. Reeds een half jaar
daarna volRde zijn bevnrderin- tnl lui
tenant ter zee 3e klasse, in 1016 tot
luit. Ier 7.pp 3e klassp en in 1024 tnt luit.
ter zee 1e klasse. Met ingang van 1 Juni
1036 werd hii henopnid Int kapitein-lui
tenant ter -pp
Overste de Bruvne na- ridder in de
Oranje N'assan-ordp en ridder in de orde
van Cambodja (Frankriikl
lie otfirier van dpn marine-stoom
vaartdienst te klasse H t urbanus
werd eveneens in IkOi geboren, Hij werd
in Augustus 1017 Int officier-machinist
3e klasse benoemd in December 1020
tot nffieier-maehinist 2e klasse en in
Februari 1932 tnl officier M.S.D Ie M
bevorderd Ook de heer Ihirhanus lelde
vpIp dienstjaren hij tien vliecdienst ir
Nederland en in Ned Indie. Hii was
laatstelijk chef van den tcchntschen
dienst van het vlieeknmp in Ned-Indie
De officier-vlïecer te klasse M Vet
hake die in 1*97 werd geboren. vine
-ijn Innphaan hii de Koninklijke Marine
in November 1022 aan als adelborst hit
tie marinereserve Hii werd in 1023 be
noemd Int officier-vlieger 3e klasse, in
Oetoher 1921 bevorderd tot nfficier-vlte-
"pr 2e klasse en in Mei 1034 tot officier-
vlieger der te klasse
De heer Vethake heeft in 1929 deelge-
Het Nederlandsche bombardeervlieg-
tuig Fokker T. 13 der Kon. Marine,
dat tijdens het maken van een nacht
vlucht tusschen Batavia en Soerabaja
nabij hel visschersdorp Brondong is
verongelukt.
nómen aan de vlucht van eenige Dor-
niers naar Ned.-Indië Na deze vlucht
werd hii benoemd tot riddér in de orde
van Oranje-Nassau.
De heer Vethake was chef van den
radiodienst van het vliegkamp Morok-
rembangan
Nader wordt nog gemeld:
dat de T. 13 ondersteboven
op het water drijft.
Deelneming, ontsteltenis
en rouw
BUITENZORG. 13 October. (Aneta).
De algemeene secretaris heèft hef vol
gend schrijven gericht aan den comman
dant zeemacht-
..De landvoogd vernam met leedwèzen
de tijdine van den verongelukten T. 13
met alle inzitterden Zijne Excellentie
verzoekt u haar deelneming te willen
aanvaarden na deze tè hebben betuigd
aan de nahestaanden van hen. die nij
de vervnlline van hun plicht zijn ee-
«torven"
De ontsteltenis wélke gewekt is door
liet bekend worden van den ramp m
de T 13 was allèrwee- zeer groot.
Tn verhand met de ramp hangt van
verschillende eehou'wen. de viae had-
stok.
In "artikelen in de dagbladen wórden
de slachtoffers herdacht, waarbij pi
wordt on eewp?en dat de marine-lucht
vaarfdienst met pén slag zijn comman
dant en zijn technisch chef heeft ver
loren.
NEW YORK. 13 Oct. (D.N.B.) Dé uit
voer van vlieptiiicen en vliegt uigortder
deelcn uit de Vereenigde Staten be
droeg in Augustus van dit jaar 5 1 mil
lioen dollar. Naar China werd uitere
voerd voor een waarde van 1 1 millioen
De totale uitvoer in Augustus is een re
cord. In verhouding tot Juli van dit jaar
nam de uitvoer met $5 procent toe en
in verhouding tot Augustus met 125 pro
cent-
De Japanneezen zijn er nog
steeds niet in geslaagd
belangrijke vorderingen
te maken
SJANGHAI, 13 Oct. (Reuter).
De Japansche troepen aan het
centrum van het front bij Sjanghai
hebben zich naar het Zuid-Westen
gekeerd om te trachten de Chi-
neesche troepen in Tsjapei en
Kiangwan in te sluiten. Het schijnt,
dat de Chineesche troepen na een
hevigen strijd ongeveer drie k.m.
terug zijn gedrongen. Van Chinee
sche zijde wordt vernomen, dat
de Chineesche troepen, na ver
sterking te hebben ontvangen, de
aanvallers tot hun oude stellingen
terug hebben geslagen. De Japan
sche troepen zouden hierbij zware
verliezen hebben geleden.
Het officieuse Chineesche tele-
graafagentschap Central News
verneemt, dat gisteren tijdens de
aanvallen op Chineesche linies in
het geheel vijf Japansche vlieg
tuigen omlaag zijn geschoten. Het
waren boven Nanking drie en bij
Kiang twee toestellen.
Central News heeft voorts medege
deeld, dat dp Chineesche strijdkrachten
gisterochtend de .Tapan*che stellingen
bij Tshangza. vier kilometer ten Xoor-
dert van Tarizang en tpn Zuidpn van de
Woesoeng hebben aaneevallen
Dp strijd was zeer hevig en duurde
van des ochtends nezpn uur tot des
middags drie uur De Chineesche true-
pen hehen hun tegenstanders versla-
een.
Doinci meldt nog uit Tientsin, dat de
Japansche troepen na de verovering van
Tsjitsjiatjoeang het op 32 K M. ten Zui
den van deze stad gelegen Yoeansjih en
enkele andere plaatsen hebben bezet,
In het Zuiden der provincie Hopei
zijn thans nog Sioentefoe en enkele
kleine steden ie bezetten doch de Ja
pansche militaire autoriteiten verwach
ten niet, dat zij aan deze zijde van de
Gele Rivier nog op veel tegenstand der
Chineezen zullen stuiten, nu zij een
maal in het bezit ziin van Panting en
Tsiitsjiatsjoeang. waar de Chinepzen
hlijvende versférkirigsw-erken hadden
aangelegd
De .Tapansrnp admiraliteit heeft ver
der medegedpeid. dat Japansehp man
bevliegt ui gen Maandagavond N'ants-
iang. de hoofdstad Van de provincie
Kiangsi. hebben gebombardeerd
ITit Sjanghai meldt [lavas, dat Japan
sche vliegtuigen de rtations aan de
spoorlijn Sjönghai—Nanking hebben
gebombardeerd het vliegveld pn het
arsenaal van Hpng Vane in het centrum
der provincie Hoenan. alsmede ver
scheidene stations aan de lijn Kanton-
Hankéu
Nieuw bewind in Hopei?
Lit Peiping wordt gemeld dat na den
\al van Sjitsjiétsjoeanc evenals na
dien van Pantin? het gerucht weer op
duikt. dat een nieuwe regeering in
Hopei zal worden gevormd. Generaal
Kita. die belast is met de leiding van
het optreden der speciale Japansche
missies in Noord-China, is kort geleden
te Tientsin teruggekeerd na een kort
verblijf te Tokio.
Buitenlandsche en Chineesche krin
gen hechten een zekere beteekenis aan
het besluit van het comité voor het
behoud van den vrede, dat den naam
van Peiping (die „vrede in het Noor
den" beteekent) weer verandert in Pe
king („hoofdstad van het Noord").
Konoje bepleit Japansch-
Chineesche samenwerking
De Japansche minister-president Ko
noje heeft bij de opening van de week
van de nationale, moreele mobilisatie
verklaard, dat Japan in Oost-Azië vredo
wenscht, gegrondvest op samenwerking
tusschen China en Japan. De cultureele
taak van Japan is een bijdrage te leve
ren tot de wereldbeschaving, gebaseerd
op don Japanschen geest. Spreker be
treurde, dat China in politiek opzicht
samenwerkt met de communisten, het
geen niet overeenkomt met een Japan
schen geest. De minister-president zei-
de verder geen voorspellingen te kun
nen doen omtrent den strijd in China
en het spoorde Japan aan een gesloten
eenheid te blijven vormen.
Belgische stap te Tokio
De Belgische ambassadeur te Tokio
heeft den minister van buitenlandsche
zaken er van in kennis gesteld, dat de
Belgische regeering bereid is er mede
accoord te gaan, dat dp negen-mogend
liedenconferentie overeenkomstig de
voorstellen van de F.ngelsche regeering
tegen 25 October te Brussel wordt ge
houden. Hij voegde hieraan toe, dat de
Belgische minister-president overeen
komstig artikel 7 van het verdrag de
betrokken landen zou uitnoodigen
De ambassadeur stelde in verband
hiermede de vraae, wat de houding der
Japansche regeering zou zijn, indien
zij zou worden niteenoodigd.
De aanval op de Britsche
ambassade-auto's
De woordvoerder van het Japansche
departement van buitenlandsche zaken
heeft ten aanzien van den aanval op
de Britsche ambassadeauto's verklaard,
dat de berichten in de Japansche bla
den, volgens welke de auto's geen Rrit-
sche vlaggen voerden en reden langs
een anderen dan den aanzekondigden
weg, in hoofdzaak juist zijn.
HF.T AANTAL BETALENDE ABONNé'S
OP HET
AMERSFOORTSCH
DAGBLAD
STAAL ONDER GEREGELDE. CON
TROLE VAN HET BUREAU VOOR
PUBLICITFITSW AARDE
TOURNOOIVFLD 4 DEN HAAG
,Dit blad heefteen dagelijk-
sche oplaag van
EXEMPLAREN
NAAR wij vernemen, wordt
het Prinselijk paar in den
'loop der volgende week uit
Reckcnwalde hier te lande
terug verwacht.
GROOTE FABRIEKSBRAND
CLERMONT FERRAND. 13 omber
(HaVHSi. Vannacht is in pen belang
rijke bandenfabriek brand uitgebroken
Het vuur greep snel om z.irh heen en
vernieide de werkplaatsen.
SIADSNHEUWS
Het gemeentelijk belastingpeil.
(Tweede Blad, pag. 1).
SPORT
EuweAljéchin. De vierde partij
remise
(Eerste Blad, pag. 2).
Weer ver wachting
Medegedeeld door het K-N.M.l.
te De Bilt.
Zwakke tot matiRe. in hel N.
later wellicht toenemende wind
uit W. richtingen, zwaar be
wolkt tot betrokken, toenemen
de regenkans, weinig verande
ring in temperatuur.
's-GRAVENHAGE, 12 Oct. In
gediend is een nota van wijzigin
gen voor de begrooting van het-
gemeentefonds voor het. begroo-
tingsjaar 193S-1939.
Nadat het wetsontwerp aan de
Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal was aangeboden, bléek, dat
de opbrengst van de gemeente-
fondsbelasting over het boekings
tijdvak 19381939 aanvankelijk
geraamd op f 60.000.000,— na
der op 63.000.000.kon worden
geraamd.
Het bedrag, hetwelk voor de
iiitkeering, als bedoeld in artikel
3, letter c, der wet van 15 Juli
1029 voor de gemeenten beschik
baar blijft, kan derhalve eveneens
met f 3.000.000.worden ver
hoogd en nader worden gesteld
op f 57.405.000
I üiiiiiiniiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii.iiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii