ITALIË IS BEREID
Praag protesteert te
Berlijn
DE EEM LANDED
het Britsch-Fransche
Scheepsramp
op de
Noordzee
,BOVO
standpunt te steunen
Licht op
Voor Bleyle Kleeding
Donderdag 21 October 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 97
EEN COMMISSIE stemmen toe in het zenden van een
IN HET BELANG
van den vrede
De Duitsche pers- en radiocampagne
tegen Tsjecho-Slowakije
de aanleiding
BEZWAREN DOOR
VON NEURATH
AFGEWEZEN
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
TAXIDIENST
BINNEN en BUITENLAND
Passagiers verzekerd
Tel. 1093- 1830
op andere pagina's
5 uur 22 min.
KALMEERING IN
PALESTINA
TEGEN JODEN EN
KATHOLIEKEN
Het universeele reclamemiddel
COURANTENRECLAME
AMERSFOORTSCfi DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advcrtcntiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
LONDEN, 21 Oct. (Reuter). Volgens een door de Ita
liaansche ambassade gepubliceerd communiqué heeft Grandi
in de vergadering der ondercommissie verklaard, dat de Itali-
aansche regeering bereid is er in toe stemmen, dat een inter
nationale commissie, belast met treffen van een regeling voor
en het oefenen van toezicht op de verwijdering der vrijwilli
gers, onverwijld wordt benoemd en onmiddellijk naar Spanje
gezonden wordt om het juiste aantal aan beide zijden vech
tende vrijwilligers vast te stellen. Het resultaat van dit onder
zoek zal het mogelijk maken vast te stellen, op welke wijze
en in welke verhouding de terugtrekking zou geschieden.
In de tweede plaats is de Italiaansche regeering bereid,
in een geest van verzoening en met het doel een algemeenen
grondslag voor overeenstemming te vinden, na te gaan, wat
de beste en doeltreffendste wijze is om practische uitvoering
te geven aan de in paragraaf 8 van het Britsche plan en in
punt 2 van de Fransche verklaring genoemde maatregelen:
het tijdstip en de wijze van toekenning der rechten van oor
logvoerende. De Italiaansche regeering is bereid dit na te
gaan, zoodra de commissie beschikt over het verslag der naar
Spanje te zenden commissie.
xt a a tl on a xt ttn commissie naar Spanje, die toezicht
JM AAlv SF A IN.I K m<>et oefenen op de verwijdering der
vrijwilligers. Deze commissie zal de
verhouding vaststellen, waarin de
vrijwilligers moeten worden terug
getrokken: Duitschland en Italië
zullen zich bij haar beslissing neer
leggen.
Algemeen begreep men, dat gelijke
getallen vrijwilligers aan beide zijden
zullen worden teruggetrokken en wel
voor de ondercommissie uiteengaat.
Vrijdag zal beslist worden, hoeveel
vrijwilligers verwijderd worden.
Maisky maakt een
voorbehoud
Gelijke aantallen vrijwilligers
zullen aan beide zijden
••moeten worden
teruggetrokken
Rusland maakt een
voorbehoud
GRANDI voegde aan zijn ver
klaring toe, dat hij zich er
van bewust was, dat deze verkla
ring in belangrijke mate aanvaar
ding van het BritschFransche
standpunt beteekent en dat hij er
niet aan twijfelde dat dit ten
volle zal worden gewaardeerd en
een overeenstemmende tegemoet
koming aan de andere zijde tot ge
volg zal hebben, zoodat men zal
kunnen komen tot de door ieder
gewenschte overeenkomst. Wat
de terugtrekking der vrijwilligers
betreft: Italië is ook bereid het
Britsche voorstel van 21 Juni te
aanvaarden, daar dit zich voor
practische en gemakkelijke toe
passing leent.
Met deze aanvaarding bindt
de Italiaansche regeering zich niet
ten aanzien van de verhouding
der aantallen vrijwilligers, die
.verwijderd zullen worden.
Daarover zal men het eens
moeten worden wanneer men tot
de verwijdering overgaat, aldus
Grandi.
I Officieel communiqué
In het communiqué der ondercom
missie voor de niet inmenging wordt
gezegd, dat de gedelegeerden, na de ver
klaringen der verschillende vertegen
woordigers te hebben aangehoord en
kennis te hebben genomen van de vor
deringen in de richting van overeen
stemming ten aanzien van de belang
rijkste punten, zich hebben verbonden
hun regeeringen in kennis te stellen
van hetgeen heden besproken is.
Men kwam overeen, dat de voorzit
ter voor de volgende vergadering zou
overwegen, welke werkwijze gevolgd
moet worden om de voorstellen, uelkf
besproken worden, tot hun recht te
doen komen De volgende vergadering
wordt 22 Octoher "ehouden.
Grandi's verklaring is aan dit com
muniqué toegevoegd..
Verder wordt nog gemeld, dat de
Duitsche en Italiaansche gedele
geerden het oorspronkelijke Brit
sche plan aanvaard hebben en er in
hebben toegestemd niet aan te drin
gen op de toekenning van de rech
ten van oorlogvoerende voor de
terugtrekking der vrijwilligers is
begonnen. Duitschland en Italië
In een samenvatting van de vergade
ring van heden zeide Eden, dat, indien
op de volgende bijeenkomst even groote
vorderingen worden gemaakt als van
daag. het vraagstuk voor een zeer groot
deel zal zijn opgelost.
Maisky, de Russische vertegenwoordi
ger, maakte bezwaar tegen het over
wegen van de werkwijze, die het Brit
sche plan uitvoerbaar moet maken, om
dat hij het niet met dat plan eens is.
Hij behield zich daarom het recht voor
op de volgende bijeenkomst reserves te
formuleeren.
Naar verluidt zijn de gedelegeerden
overeengekomen de punten van het Ita
liaansche voorstel te bestudeeren.
Minister Spaak over de jongste
Duitsche verklaring ten
aanzien van België
..Element van ontspanning"
BRUSSEL, 21 October. (Belga). -
De senaat heeft gisteren de interpella
tie van senator Nothomb inzake de
verklaring der Duitsche regeering be
handeld.
Minister Spaak herinnerde aan zijn
verklaringen, welke aan die van de
Duithsche regeerinng voorafgingen. De
Duitsche verklaring van 13 October is
een element van ontspanning voor een
ieder, het is een nieuwe steen voor het
gebouw van den vrede. Zoo heeft Bel
gië het opgevat. België heelt geen ver
drag onderteekend, noch met Frankrijk
en Engeland, noch met Duitschland. De
Duitsche verklaring van 13 Octoher legt
Belgie geen verplichting op, België be
hoefde niets te weigeren, omdat
Duitschland niets vroeg.
De minister besprak vervolgens de
verschillende paragrafen van de ver
klaring en legde er den nadruk op. dat
niets in deze verklaring de millitaire
maatregelen van België raakt. België
heeft nog steeds hei recht de maatre
gelen, welke het noodig acht voor zijn
verdediging, te nemen en in dit opzicht
zal de regeering niet van politiek ver
anderen. De regeering zal evenals in
het verleden blijven waken voor de vei
ligheid van het land.
De verklaring van 13 October aldus
de minisler is een goede zaak en een
logisch gevolg van de politiek van hel
land en van het programma der regee
ring.
De Chineesche muur, eertijds het machtige bolwerk van het machtige rijk in
het Verre Oosten, heeft zijn beteekenis dpor het moderne oorlogswapen ver
loren. Chineesche troepen op weg door d,.,i Nankau-pas, die thans in handen der
Japanners is.
,ot van zeven opvarenden
onzeker
IJMUIDEN, 21 Oct. Woens
dagavond om kwart voor elf heeft
zich voor de Nederlandsche kust
op vijftien mijlen afstand van
IJmuiden, een ernstige scheeps
ramp voorgedaan. Tijdens den
dikken mist zijn twee Duitsche
vrachtschepen de „Westfalia
welke van Rotterdam op weg was
naar Kolberg (Duitschland-Pom-
meren), en het Duitsche stoom
schip „Schwalbe", dat van Riga
kwam, met bestemming Rotter
dam, via Antwerpen, met elkan
der in botsing gekomen.
De „Westfalia" is hierbij ge
zonken.
Van de dertien of veertien op
varenden konden slechts zeven
man aan boord van de „Schwal
be" worden genomen. Omtrent
het lot der overigen was in het
begin van den nacht nog niets
bekend.
De motor-reddingboot van
IJmuiden is onmiddellijk naar de
plaats van de ramp uitgevaren.
De „Schwalbe" kreeg averij
boven de waterlijn en kon de reis
voortzetten.
De pers in het derde rijk ge
waagt van Tsjechische
uitdagingen
Frankrijk tevens gelaakt
BERLIJN, 21 October. (Havas).
Dr. Mastny, de Tsjecho-Slowaak-
sche gezant te Berlijn, heeft giste
ren een bezoek aan den Duitschen
minister van buitenlandsche za
ken, Von Neurath, gebracht en
krachtig geprotesteerd tegen de
Duitsche perscampagne en de be
dreigingen in bladen en radio-om
roep naar aanleiding van de inci
denten te Teplitz en de caricatu-
rententoonstelljig te Praag.
- FELIX WARBURG
OVERLEDEN
NEW YORK. 21 October (Reuter).
Felix Warburg, lid van de bankiersfir
ma Kuhn-Loeb, is op 66-jarigen leeftijd
overleden.
Minister von Neurath
In antwoord op bovenvermeld protest
zeide Von Neurath. flat een dergelijk
protest in verband met het optreden
van dp politie niet op zijn plaats is.
De opwinding in de Duitsche open
bare meening is een natuurlijk ge\olg
van de ernstige buitensporigheden van
een staatsorgaan jegens de Sudeten-
Duitschers. Wanneer men een reactie
wil voorkomen, aldus minister Von
Neurath. dan moet men van Tsiecho-
Slowaaksche zijde in de eerst-e plaats
er voor zorgen dat zeen aanleiding
wordt gegeven tot dergelijke uitlatin-
een.
De Deutsche diplomati6ch-pohtische
Korrespondenz schrijft naar aanleiding
van de incidenten te Teplitz-Schoenau,
dat men in Duitschland zich ervan be
wust is. dat de Tsjechische uitdagingen
in het geheel niet mogelijk zouden zijn
indien het Tsjechische volk zich niet
door Frankrijk aangemoedigd gevoelde.
Dat de Tsjechen zich daarin niet ver
gissen, aldus vervolgt het blad, blijkt
uit de manier, waarop de Fransche
pers de incidenten en de reactie in
Duitschland behandelt en gebruikt als
uitgangspunt voor aanvallen tegen het
derde rijk.
Het is te betreuren, dat men in
Frankrijk blijkbaar nog niet inziet, dat
het ideaal der Europeesche ontspan
ning, hetwelk toch ook het ideaal van
het Fransche volk in zijn overgroote
meerderheid is. niet door draaierijen
der „hooge politiek" gediend wordt.
Men zegt. dat de collectieve veilig
heid het doel dor Fransche politiek i6.
Als in Parijs gesproken wordt over de
gevaarlijke verscherping van den toe
stand in Midden-Europa, moet men
daar toch weten, dat het niet in de
laatste plaats in de macht van Frank
rijk ligt constructiefouten ongedaan te
maken.
De Sudeten-Duitschers
en de spil Rome-Berlijn
Uit een artikel in het blad van Goe-
ring, de National-Zeitung van Essen,
blijkt, dat Duitschland in zijn campag
ne tegen Tsjecho-Slowakije rekent op
flcn steun van Italië- Het blad schrijft:
De beteekenis van de spil Berlijn—
Rome ligt niet alleen in de vriend
schap tusschen Rome en Berlijn, maar
ook in de oplossing van problemen, die
moedig tot een oplossing moeten wor
den gebracht. Het herstel en de waar
borging van de levensrechten der Su
deten-Duitschers is één van die kwes
ties.
Hieraan voegt het blad toe, dat in
verband met zijn nauwe vereeniging
met Hongarije Italië 6teerls groote aan
dacht heeft gewijd aan de door Tsje
cho-Slowakije jegens de Hongaren op
zijn gebied genomen maatregelen en
dat Italië in zijn politieke betrekkin
gen met de andere Europeesche mo
gendheden groot belang hecht aan een
bevredigende regel in.; van de minder
heidsvraagstukken.
De officieele Duitsche politiek, zoo
gaat het orgaan dan verder, heeft reeds
lang het groote gevaar aangetoond, dat
voor den Europeesrhen vrede voort
vloeit uit den tegenwoordigen politie-
ken toestand in Tsjecho-Slowakije. De
toekomst van den Europeeschen vrede
en de voortzetting van iedere Europee
sche politiek hangt af van een bevre
digende oplossing van het Sudeten--
Duitsche probleem en wij wenschen
dat zij vreedzaam zal zijn, want dit
probleem is geen kwestie meer van de
Duitsch-Tsjechische betrekkingen, maar
Twee Duitsche stoomschepen
in botsing, van welke
één is gezonken
De „Westfalia" van de Koelner Reed.
A. G. te Keulen, had een inhoud van
945 bruto en 513 netto ton. Het vaar
tuig, een dubbelschroefschip, is in
1911 te Rostock gebouwd.
De „Schwalbe" is het eigendom van
de Argo Reed. A. G. te Bremen Het
schip heeft een bruto inhoud van 842
en een netto-inhoud van 461 ton. Het
is in 1920 te Bremen van stapel ge
loopen.
IJMUIDEN. 21 Oct Nader wordt
gemeld, dat gered zijn d3 eerste-offi
cier Frenz. de eerste-machinist Rust.
de matrozen Gutsch en Okroy, de licht
matroos Irmler de stoker Saeringer en
de bootsjongen Jaeniske.
Volgens een radio-telegrafische me-
dedeeling van den kapitein van de
„Schwalbe" zijn nog acht opvarenden
van de „Westfalia" zoek. De moge
lijkheid is niet uitgesloten, dat deze
menschen zich nog in een boot hebben
kunnen redden en op zee rondzwalken.
De „Schwalbe" heeft geruimen tijd de
omgeving afgezocht, doch men heeft
niets kunnen ontdekken.
De „Neeltje Jacoba" van de Noord
en Zuid-Hollandsche Reddingmaat
schappij kruist thans op de plaats van
het onheil, doch de reddingspogingen
worden door den dikken mist uitermate
bemoeilijkt.
een zaak, die van belang is voor de
geheele Europeesche politiek.
Felle woorden
De Duitsche pers zet inmiddels op
felle wijze de campagne tegen Tsjecho-
Slowakije voort. De Völkischelr Beob-
achter beschuldigt Praag van wapen
handel met Moskou ten behoeve van
„het roode Spanje". Praag zou de in
menging van Moskou in Spanje finan
eieren. De Lokalanzeiger schrijft:
Praag moge weten. dat. door hel
Tsjecho-Slowaaksche protest af te wij
zen. de minister van buitenlandsche za
ken uitdrukking gegeven heeft aan den
wil van het geheele Duitsche volk >m
het lot van de Sudeten-Duitschers ah
het zijne te beschouwen en zich niet
het geringste deeltje solidariteit n«et
dit deel van het Duitsche volk te laten
ontrukken.
II
JUDSTE- en BETROUWBAARSTE ADRES
VOOR
S7 A DSNiF.UWS
Vergadering E.H.B.O.
(Tweedo blad, pag. 1).
Feestavond van Neptunus.
(Tweede blad, pag. 1).
Wegen rondom Amersfoort
(Tweedo blad, pag. 1).
SPORT
Het Nederlandsch Elftal samengesteld
(Eerste blad, pag. 2).
Weer verwachting
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt.
Zwakke tot matige wind uit Z.
riohtfngen, nevelig tot licht of
half bewolkt, weinig of geen re
gen, weinig verandering in tem
peratuur.
JERUZALEM. 21 October. (Havas).
In den toestand in Palestina i6 een be
langrijke kalraeering ingetreden. Er
komen echter nog berichten binnen
over los van elkaar staande incidenten.
In Jeruzalem is een Arabier gedood
door de ontijdige ontploffing van een
bom. die hij wilde werpen.
Een Joodsche boerderij is beschoten,
doch zonderdat iemand werd geraakt
In Jaffa heeft de politie dertig Arabi
sche extremisten gearresteerd.
Maatregelen van de auto
riteiten te Danzig
WARSCHAU. 21 October. (Havas).
De autoriteiten van Danzig zetten haar
anti-semietische en anti-Katholieke
actie stelselmatig voort Op de markt
pleinen zijn speciale plaatsen vastge
steld voor Jóodsche kooplieden. Voor
Joodsche winkels wordt gepost en de
koopers worden gefotografeerd Verder
heeft de politie een huiszoeking ver
richt bij den leider van het Katholieke
centrum dr. Kuronski die consul-gene
raal van Oostenrijk is
Verscheidene documenten, ook papie
ren. die eigendom van het consulaat
zijn. zijn in beslag genomen.
LONDENSCHE STAKING
LONDEN. 21 Oct. (Havas). Bij de
vliegtuigenfabriek van De Havilland in
de Londensche voorstad Edgware is
een duizendtal arbeiders in 6taking ge-
zaan uit protest tegen een wijziging in
het stelsel van aflossing der dag- en
nachtploegen