AMERSFOORtSCH DAGBLAD
II Overweldigend is onze keuze in Tricot duim burger ii
Verdere opmarsch der
Japanneezen
Amersfoort
Gebrs. VALEWINK
4000
DË ËÊMLANDEQ
NA BRAZILIË
CUBA?
BELANGRIJK
BEZOEK
DE MIJNRAMP
IN JAPAN
„Een oorveeg"
van Japan
UIT MOOI
Nationaal Fonds
TIEN DOODEN
bij vliegramp
PALESTINA'S
ARABIEREN
IN ACTIE
tfascr Bbyle Kleeding
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van oen bewijsnummer*
Zaterdag 13 November 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36 e Jaargang No. 117
BOMBARDEMENT
VAN TSINAN
Levensmiddelenschaarschte
te Sjanghai
Arbeidsconflicten in
Frankrijk
FRANKLIN-BOUILLON
OVERLEDEN
„Alleen rechtstreeksche
onderhandelingen"
VERRE REIS
WIJ HELPEN U MET UW REISPLAN
MUURHUIZEN 40
TEL. 454
voor
Bijzondere Nooden
Prinses Juliana schenkt
f 5000.-
MAATREGELEN
TEGEN
GEESTELIJKEN
LEYTAX
Oudste en betrouw
baarste adres in
BINNEN- EN
BUITENLAND
PASSAGIERS VERZEKERD
Tel. 1788
Belangrijkste
Nieuws
op andere pagina's
\V e e r v e r w a c h t i n g
Licht op
4 uur 40 min.
Prachtige RUITERPADEN
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
elke regel meer f 0.25. Liefdadighcids-advertcntiën voor de
helft van den prijs. - Kleine Advertcnticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
De Chineesche troepen in
Sjantoeng treffen verde
digingsmaatregelen
SJANGHAI. 13 November. (Reuter.)
Voor het eerst sedert 92 dagen is de
nacht in Sjanghai zonder kanongebulder
voorbijgegaan. De Japansche troepen ruk
ken zonder ophouden voort naar het Wes
ten. Zij trekken uit Soengkiang op naar
den spoorweg Sjanghai—Hankau en trach
ten om den Zuidelijken vleugel der nieuwe
Chineesche stellingen heen te trekken
Functionarissen van het internationale
Roode Kruis meenen. dat de Chineezen tot
dusverre 150.000 dooden en evenveel ge
wonden verloren hebben. Japansche sleep
booten hebben één der vaartuigen, die een
versperring in de Wang poe vormden, weg
gehaald. zoodat de schepen weer kunnen
passecren.
In de Fransche wijk zijn 6000 Chineezen
geïnterneerd.
Na om den Chineeschen rechtervleu
gel te zijn heengetrokken, bereiden de
Japanneezen zich thans voor den lin
kervleugel te verpletteren tusschen Kia-
ting en Lioeho. Deze vleugel was nog
steeds intact.
Japansche vliegtuigen hebben pam
fletten neergeworpen, waarin de bewo
ners van Soetsjau gewaarschuwd wor
den tegen middernacht de plaats te
ontruimen- Men beschouwt dit als een
aanwijzing, dat de Japanneezen voorne
mens hebben de geheele stad aan een
massaal bombardement te onderwer
pen.
Op verzoek van Amerikaansche mis
sionarissen heeft de Amerikaansche
ambassadeur voorgesteld aan de Japan
sche autoriteiten een veiligheidszone in
te stellen, welke het ziekenhuis zou
omvatten en waar noncombattanten
zouden kunnen worden saamgebracht
De laatste Amerikanen hebben van
morgen Soetsjau verlaten. Naar schat
ting bevinden zich 20000 gewonde Chi
neesche soldaten in de ziekenhuizen in
Soetsjau.
Het Chineesche telegraaf-agent-
schap Central News meldt, dat de
vierhonderd laatste verdedigers van
Sjanghai allen gesneuveld zijn-
Volgens een bericht uit Japansche
bron heeft de Japansche luchtmacht
voor het eer6t Tsinan, de hoofdstad van
Sjantoeng, waar het hoofdkwartier van
generaal Han-Foe-Tsjoe gevestigd is,
gebombardeerd.
Tot dusverre was deze provincie voor
vijandelijkheden gespaard gebleven. Het
bericht voegt hier aan toe, dat het
bombardement beschouwd moei wor
den als een aankondiging van een of
fensief in de richting van de Gele Ri
vier. De troepen van generaal Han-Foe-
Tsjoe treffen in koortsachtige haast ver
dedigingsmaatregelen.
Nu de internationale nederzetting
van de landzijde geheel is ingesloten,
begint een schaarschte aan levensmid
delen merkbaar te worden, terwijl de
prijzen van 25 tof 50 procent zijn ge
stegen. De autoriteiten nemen maat
regelen om hij eventuecle lpvensmidde-
lenrellefjes te kunnen optreden-
PARIJS, 13 Nov. (Havas). Als ant
woord op de staking van een uur, die
Donderdag in de metaalindustrie heeft
plaats gehad, hebben sommige werk
gevers gisteren hun werkplaatsen ge
sloten. Zoo werkte h.v. bij Renault
slechts één afdeeling. die voor de lands
verdediging arbeidt. Daarentegen werd
in de bedrijven, waar Donderdag niet
gestaakt is. normaal gewerkt.
De staking in de steenkoolmijnen
Ro6selle en Stiring. waarbij 8000 mijn
werkers betrokken waren, is geëindigd
Havas seint uit Parijs, dat oud-minis
ter Franklin Bouillon gisteren is over
leden.
Henry Franklin Bouillon, die onaf-
hankelijk-radicaal was, is in 1870 gebo
ren. In 1898 stichtte hij la Volonté. In
1904 deed Franklin Bouillon zijn intrede
in de Kamer, in 1917 werd hij minister
van propaganda. Hij vertegenwoordigde
Frankrijk op de conferentie te Rapallo
Kolonel Batista worden
dictatuurvoornemens
toegeschreven
HAVANNA, 12 Nov. (Havas). De
kamer heeft de nieuwe kieswet aange
nomen, op grond waarvan 15 Februari
a.s. gedeeltelijke verkiezingen zullen
worden gehouden voor de vervanging
van de helft van het aantal afgevaar
digden. Dc afgevaardigde der oppositie
Carlos Frayle had voor de stemming
verklaard
Indien de nieuwe kieswet wordt aan
genomen. hen ik er zeker van, dat alle
afgevaardigden, die tegen kolonel Ba
tista zijn, bij de komende verkiezingen
in feite zullen worden uitgeschakeld
en dat Batista de absolute dictateur
van Cuba zal worden.
In legerkringen verklaart men daar
entegen, dat de vrees van de minder
heid, dat kolonel Batista Cuba denzelf
den weg doet opgaan als Brazilië, onge
grond is.
Uit Buenos Aires seint Havas dat in
een hoofdartikel het Argo»->';;n.sche blad
Nacion als haar meening te kennen
geeft, dat de gebeurtenissen in Bra
zilië het verdwijnen beteekenen van
de democratische regeering in den Rra-
ziliaanschen staat. I-Iet hlad voegt hier
aan toe, dat de persvrijheid in Brazilië
zal worden opgeheven.
Er wordt groote beteekenis
gehecht aan de ontmoeting
tusschen lord Halifax
cn Hitier
BERLIJN. 13 Nov. (Havas) Het
a.s. bezoek van Lord Halifax aan
Berlijn en de aankondiging van zijn
ontmoeting met den Führer worden
aangediend als een politieke gebeur
tenis van den eersten rang.
De bladen geven een beschrijving
van de loophaan van den Britschen
staatsman en geven uitdrukking
aan de hoop. dat dit bezoek vrucht
dragend zal zijn voor den wereld
vrede.
Zij vermijden evenwel een vergelij
king te maken met de Engelsch-Italiaan-
sche besprekingen Een punt van het
officieuse commentaar, dat de aandacht
waard is, is de zinspeling op het Ita-
liaansch-Duitsch-Japansche pact.
Deze zinspeling schijnt er op te wij
zen, dat de anti-Russische tendenz het
terrein is, waarop Duitschland de be
sprekingen met Engeland zou willen
plaatsen.
Polilieke kringen werden er door ge
troffen. dat de Völkische Beobachter.
het offic. orgaan der nationaal-socia
listische partij, een breedvoerig artikel
heeft gewijd aan de Oekraïne, waarin
de politieke onafhankelijkheid van dit
gebied wordt opgeëischt, terwijl een
opsomming wordt gegeven van de rijk
dommen van dit land.
TOKIO 13 Nov. (Domei) Omtrent
de mijnramp, waarover reeds berichten
gepubliceerd zijn, wordt thans nader
gemeld, dat deze zich heeft voorgedaan
op den 202S ni. hoogen berg Kenasji
in de prefectuur Goeinma. Er ontstond
een grondverschuiving. tengevolge
waarvan de administratiegebouwen, 54
huizen van mijnwerkers, benevens de
fabrieksgebouwen van de zwavelmijn
bouwmaatschappij verwoest werden
Ongeveer 300 mijnwerkers en bedienden
der maatschappij werden bedolven on
der het puin, dertig werden gewond.
Tegelijk met dc grondverschuiving ont
plofte een kruitmagazijn, waardoor
zwavelopslagplaatsen in brand vlogen.
Andere berichten zeggen, dat dc ont
ploffing in het kruitmagazijn zich bet
eerst heeft voorgedaan en dat de grond
verschuiving daar tiet gevolg van is
geweest, evenals de branden. Ongeveer
1500 man hrandvveertroepen bestrijden
net vuur. Het reddingswerk wordt be
lemmerd door den sneeuwval.
Conferentie van Brussel niet
verbaasd over het weigerende
Japansche antwoord
BRUSSEL. 12 Nov. (Bclga). Vanmid
dag hebben de delegaties kennis genomen
van de groote trekken van het Japansche
antwoord op het memorandum van 6 No
vember. waarin Japan de uitnoodiging tot
deelname afwijst, en de afgevaardigden
hebben deze kwestie besproken. Tot nu toe
is niets bekend van dc voornemens van
Engeland en de Verecnigde Staten. Men
heeft evenwel vernomen, dat dc mogend
heden. welke het meest betrokken zijn bij
de onaantastbaarheid van het Chineesche
gebied, zullen samenwerken bü de moge
lijkheden. welke de voltallige gesloten zit
ting. welke morgen bijeen zal komen, zal
kunnen bieden. In sommige kringen dringt
men er op aan. dat de conferentie morgen
middag nog een tweede voltallige zitting
zal houden, tijdens welke de algevaardig
den hun meening te kennen zullen geven
over het antwoord van Japan, na hiervan
in de ochtendzitting officieel kennis te heb
ben genomen.
De volgende week zou de conferentie
dan moeten pogen een verklaring op
te stellen inzake de vraagstukken van
het Verre Oosten. ii inbegrepen ie
economische vraagstukken, welke voort
vloeien uit hot eerste artikel van het
verdrag van Washington.
Het Japansche antwoord heeft wei
nig verbazing gewekt in conferentie-
kringen. In de vorige vergadering wa
ren er reeds aanduidingen, welke er
op wezen, dat het Japansche antwoord
niet gunstig zou zijn. In Chineesche
kringen wordt aangekondigd, dat dr.
Wellington Koo morgen in zal grijpen.
In Fransche kringen wordt verno
men, dat de Fransche delegatie voor
zal stellen, dat de verschillende dele
gaties ieder een ontwerp zullen op
stellen voor een antwoord aan Japan,
waarin de conferentie ndta neemt van
de argumenten van Tokio.
De leider van de Chineesche de
legatie ter negenmogendhedencon-
f eren tie, Wellington Koo, heeft te
genover een vertegenwoordiger van
Havas verklaard over het antwoord
van Japan op de tweede uitnoodi
ging: „Het antwoord is uitermate
hard, niet sympathiek en grenzen
de aan brutaliteit. Het houdt geen
rekening met den geest van gema
tigdheid en terughouding, die door
alle conferentieleden aan den dag
is gelegd. Het is een oorveeg voor
do geheele conferentie en karakte
ristiek voor het temperament der
regeering, die in de klauwen van
de oorlogspartij zit".
De indruk, die het Japansche ant
woord te Brussel heeft gewekt, is, dat
Japan op een beleefde manier de deur
dichtgegooid heeft voor de mogelijkheid
van verdere onderhandelingen mei de
Zuidzee-conferentie.
De nota zelf
In de Japansche nota wordt gezegd:
„terwijl zij verheugd is kennis te ne
men van de meening van de chelne
mende mogendheden, uiteengezet in Je
Belgische nota betreurt de Keizerlijke
regeering dat deze meening na zorg
vuldige overweging niet voldoends is
om haar te bewegen haar inzichten en
haar politiek te wijzigen. De ri-'dne
mende mogendheden stellen vast dat
zij bereid zijn vertegenwoordigers van
een beperkt aantal mogendheden nan
te wijzen, die van gedachten kunnen
wisselen met een of meer vertegen
woordigers van Japan binnen het leader
van het negenmogendheden verdrag en
in overeenstemming met de voorschrif
ten hiervan. De Keizerlijke regeering
is evenwel diep overtuigd, dat haar
huidige optreden een verdediging is,
welke Japan is opgedrongen door dc
uitdaging van China en du« niets te
maken heeft met het ncgenmogenilhe
den verdrag en dat er dus geen roden
is voor het bespreken over dc toepas
sing van dit verdrag.
Aangezien de huidige toestand
een gevolg is van de bijzondere toe
standen in Oost-Azié, kan-een goede
oplossing alleen tot stan Ikomen
door onmiddellijke besprekingen
tusschen de beide betrokken par
tijen. De Keizerlijke regeeiing is
verder vast overtuigd, dat een po
ging om te onderhandelen in het
kader van een gemeenschappelijk
organisme, zooals de huidige :»>n-
ferentie, alleen de gevoelens van
beide volken zou prikkelen en het
tot stand komen van een c\vde op
lossing zou verhinderen.
De Keizerlijke regeering zou verheugd
VAN AMANIETEN
DE droogte van September en Oc
tober is niet bevorderlijk ge
weest voor den groei der zwam
men. Vooral dc vroeg verschijnende
exemplaren, zooals dc Slanke Arno
niet. hebben van de droogte te lijden
gehad. Bii gunstige weersgesteldheid
kan deze bijzonder sierlijke paddenstoel
ook nog in het late najaar blijven
verschijnen. Maar in Augustus kan
men altüd deze slanke zwam aantref
fen in het beukenbosch tegenover de
uitspanning van Aart Jansen. Zeker
op den Berg. in Birkhoven. in Nim-
merdor en de omgeving van de Pr.
Ercderiklaan komt Amanita vaginata
ook wel voor. maar in het prachtige
beukenbosch aan den Trcckerweg ver
schijnt ze in groot aantal.
Het onderste gedeelte van den lan
gen slanken witten steel is besloten in
een witte scheede. een vlies met dikke
losse randen, dat teer is ingesneden. De
breekbare steel heeft geen ring. maar
hij is meestal met vlokkige of schub
bige bamlen bezet.
Dc tot 10 cM. groote hoed van deze
sierlijke zwam is eerst ldokvormig,
later vlak en meestal licht- of donker
bruin. hoewel er ook zeldzamer een
grijze variëteit voorkomt. Bij uitzon
dering liggen er soms een of meer witte
plakjes op den glanzenden hoed, die
bovendien nog een gegroefden rand
heelt.
Ziedaar, een eetbare amaniet, die
niet licht met andere verward kan
worden
Het schijnt, dat de droogte den min
sten invloed heelt op de bekende Vlie-
genzwam, zoodat deze mooie padden
stoel zich nog wel vertoont langs den
Utrechtscheweg en tusschen den bcr-
kensingel van den Doornschcweg en
rechts van de Kennel.
Zeker, wanneer de Amerikaansche
eiken zich in September en begin Oc
tober in een roodeti gloed en de ber
ken zich in een gouden bladtooi heb
ben gezet, dan breekt het hoogtepunt
der kleurenweelde van den sterven
den zomer pas aan. wanneer ook dc
vliegenzwammen bij dozijnen hun glan
zende roode. wit gespikkelde hoeden uit
den boschbodem omhoog stekën.
Er zijn maar weinig paddenstoelen
die door vorm en kleur een dergelijk
fraai uiterlijk hebben verkregen. Het
is alsof on de scharlaken- of oranje-
roode huid van de soms 20 cM. groote
zwam de resten van het omhulsel
(velum), waarin de Jonge paddenstoel
was omsloten, er als plakjes of schub
ben zijn opgelegd, teneinde de schoon
heid van deze meest opvallende cn be
kende verschijning te willen verlioogen.
Gelukkig wordt de vliegenzwam hier
niet gegeten. Niet om den smaak, maar
om het in de zwam aanwezige vergif-
muscarine. Het is niet prettig om speek
sel overvloed en misselijkheid te krijgen
cn sterk te gaan braken en zweeten.
maar ook het vervallen in een hevige
agitatie, in een vroolijke dronkenschap,
in duizeligheid, in verdooving of in
een zworen slaap is nu niet bepaald
aantrekkelijk. Deze laatste verschijn
selen wijzen er op, dat er in de Vlie
genzwam ook een atropine-achtige
stof aanwezig moet zijn.
Neen, het gebruik van Aminita mus-
caria laten we over aan bewoners in
Siberië waar de Vliegenzwam als een
pril; kei end en bedwelmend middel
wordt gebruikt, zooals elders alcohol
en opium.
Het schijnt, dut het vergif hoofdza
kelijk in het roode huidje zit. want
men wil beweren, dat zonder de huid
de Vliegenzwam eetbaar is. Trouwens,
de Celdersche cn Overijsclsche boeren
gebruiken de gemakkelijk van den
hoed af te trekken huid voor vlieg en-
dood. Het huidje wordt op een scho
teltje gelegd cn als lokmiddel wordt
het met suiker bestrooid. En er ko
men heel wat liikics op Vandaar de
naam musearia. hetgeen vliegen betoe-
kent.
Evenwel voor den mensch is de
vliegenzwam niet doodelijk.
VIRIDIS
zijn indien de moeendheden deze mee
ning zouden eerbiedigen en zoo zouden
bijdragen tot het stabiliseeren van
Oost Azië, op een wijze, welke in over
eenstemming is met de werkelijkheid
De mogendheden, welke deelnemen aan
de conferentie stellen vast, dat alle
mogendheden belangen hebben in het
Verre Oosten, welke bedreigd worden
door de huidige vijandelijkheden en dat
de geheele wereld met belangstelling
ziet welke terugslag deze vijandelijk
heden hebben op den vrede en de vei
ligheid van de gemeenschap der vol
ken. In verhand hiermede wil de Kei
zerlijke regeering er nogmaals op wij
zen, dat uit haar verklaringen duide
lijk is gebleken, dat zii alles doet, wat
in haar macht is om de rechten en be
langen van de vreemde mogendheden
in China te eerbiedigen en dat zij een
vrede in Oost Azië tot stand wil bren
gen door een bevredigende oplossing
van het huidige geschil.
Amersfoortsche Huisartsen-
Vereenlging
Zondag hebben dienst de volgende
burgergeneesheeren
Plomp, Regontesselaan 15, Tel. 1359.
Stokvis, Leusdervveg 276, Tel. 2081.
Kok, Langegracht 11, Tel. 55.
Zondag heeft dienst de apotheek van
Ittmann, Langestraat 9, Tel. 164 en de
Ja va-Apotheek, Leusdervveg 212, Tel.
1887.
Zondag hebben dienst de vroed
vrouwen:
Mej. Vernhout, Socstervveg 232, Tel.
2270.
Mevr. de Leeuw,. St. Anfridusstraat 5,
Tel. 2079.
's-GRAVENHAGE, 13 Nov.
Het Nationaal Fonds voor
bijzondere nooden, verzoekt
ons mede te deelcn, dat Hare
Koninklijke Hoogheid Prinses
Juliana dit fonds de belang
rijke gift van 5000.heeft
geschonken.
Een toestel van de Lufthansa
verongelukt
BERLIJN, 12 Nov. (D.N.B.) Het
gewone lijntoestel van de Lufthansa,
dat den dienst onderhoudt tusschen
Berlijn en Mannheim, is gistermid
dag tegen vijf uur. kort voor de
landing te Mannheim, met den
grond in aanraking gekomen en
verongelukt. Zeven passagiers, de
bestuurder, Günther, de radiotele
grafist en de mecanicien zijn bij het
ongeluk om het leven gekomen, ter
wijl twee passagiei'6 werden ge
wond. De gewonden zijn naar het
ziekenhuis overgebracht.
MOSKOU, 13 November (D. N. B.)
De te Charbin verschijnende Wremja
meldt, dat talrijke kerkelijke hoog
waardigheidsbekleders, die tot dusver
re in het land mochten blijven, gearres
teerd en naar Siberië verbannen of
doodgeschoten zijn. Het blad noemt den
plaatsvervangende» metropoliet van
Moskou. Sergius, die verbannen is, den
metropoliet van Kazan, Kirill, die we
gens „godsdienstpropaganda" tot dwang
arbeid veroordeeld is. zijn rechterhand
Artemius, die doodgeschoten is, de bis
schoppen van Orel cn Minsk en de gees
telijken van Orenburg. Oefa, Samara.
Kazan en Omsk, die in hechtenis geno
men zijn. Te Petrosawodsk is een aan
tal geestelijken ter dood veroordeeld.
JERUZALEM, 13 Nov. (Reuter). On
der de Arabieren hier is een geheim
manifest verspreid, waarin geprotes
teerd wordt tegen de „Britsche inmen
ging in Arabische en Mohammedaan-
sche aangelegenheden".
I-Iet manifest, dat zegt afkomstig te
zijn \ari het nieuwe hooge Arabische
comité, dringt er bij de Arabieren op
HET AANTAL BETALENDE ABONNé'S
OP HET
AMERSFOORTSCH
DAGBLAD
STAAT ONDER GEREGELDE CON
TROLE VAN HET RURFAU VOOR
PU BLICITEITSW AARDE
TOURNOOIVFLD 4 DFN HAAG
Di t blad heeft een dagelijk-
sche oplaag van
EXEMPLAREN
STADSNIEUWS
Vergadering van Kerk en Vrede.
(2e Blad, pag. 1)<
Het coupeeren van honden
(Tweede Blad, pag. 2)«
\Y ijziging uitbreidingsplan.
(2e Blad, pag. 1)<
In onze bioscopen
(2e Blad, pag. 1)<
SPORT
De 16e partij Euwe—Aljechin eindigt
in remise.
(Eers«e Blad, pag. 3).
Slechte start van A.Z. P.C.
(Eerste Blad, pag. 3).
Medegedeeld door het K.N.I.M.
te De Bilt.
Meest matige, later afnemende
wind uit N. richtingen, gedeel
telijk bewolkt, waarschijnlijk
nog enkele regenbuien met
kans op hagel, weinig verande
ring in temperatuur.
maken de omgeving van Amersfoort
een dorado voor ruiters.
Bovendien Is er nu de mooie binnen-
manège van de
RUITERSPORT SCHOOL
OUD LEUSDEN
Groote binnen- en buitenmanëge met
kleedkamers en douche. Eigenaar:
P. J. J. A. DE JONG TEL. 1401
aan stand te houden in den laatsten
slag tusschen de Palestijnsche Arabie
ren en het imperialisme, met het besef,
dat de geheele Arabische en Moham-
medaansche wereld achter hen staat.
Ook wordt geprotesteerd tegen de
arrestatie van vooraanstaande Arabie
ren en tegen de Britsche inmenging in
de zaken van den hoogen Mohamme*
daanschen raad-
Door het ontploffen van een mijn is
een brug in den weg JeruzalemJaffa,
vijf kilometer van de hoofdstad, licht
beschadigd. De mijn ontplofte korten
tijd, nadat een auto met een Britsche
politiepatrouille voorbijgekomen was.
Twee persoiïen, die Donderdag te Je
ruzalem bij een homaanslag werden
gewond, zijn overleden.
[■lllllllilllDames- en Kinderconfectie-Arnh. weg 26 11
