MINISTER VAN DIJK
AAN HET WOORD
De Jamboree - wand eltocht
te Bloemendaal
Luitenantv.d.H.
in hooger
beroep
Zendingsarbeid
op Java
TWEEDE KAMER
Ter verdediging van de Defensiebegrooting
en de versterking der weermacht
INBREKER LEGT
BEKENTENIS
AF
Arrestaties te Amsterdam
VLIEGVERKEER EN
MIST
Niet opvolgen van
politiebevel
HUISZOEKING TE
AMSTERDAM
2e BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 8 DECEMBER 1937
Stokvis
In de voortgezette vergadering van de
Tweede Kamfer heeft de heer B h j e 11 o
(R.K.) gewezen op de gevaarlijke lig
ging van ons land. We moeten net be
schermen tegen het gevaar, het eerste
aanvalsobject te worden in den strijd
om de hegemonie in West-Europa. Daar
bij is zonder vlootmateriaal geen be
veiliging denkbaar en daarvoor acht
spr. het kruiserwapen noodzakelijk, hoe
wel spr zich niet wil binden voor de
toekomst.
Wat Indië betreft, kan de vloot allee»)
'de taak der verdediging niet volbren
gen; het luchtwapen is thans een doel
treffende aanvulling.
Voor Nederland zijn de lichtingssterk-
yfN te en de oefen
tijd het tweeta'
kernpunten. De
tegen woordige
oefentijd is voor
dezen tijd be
slist te laag. Ook
bij het voorge
stelde gaat de
norm van ge
oefendheid niet
uit boven net
elementaire, De
f? ifgeriehte man
is eigenlijk na
Bajetto z}jn eerste oefe
ning niet meer dan een afgerichte re-
cruut; we hebben meer noodig dan een
verzameling militairen. Indië hneft een
9-maandschen eersten oefentijd, maar
daar geschiedt de opleiding door ui'ge-
zocht officiers- en onderofficiersperso-
neel. en is bovendien het gevaar voor
strategische overvallinc minder groot
Goede oefening komt ook aan den gtesl
van den soldaat ten goede. Spr. deelt de
meening over het gevaar voor de gees
lelijke gesteldheid van den soldaat doo*-
verblijf in de kazerne niet.
De heer Stokvis (S.D.A.P.) komt
op tegen de voorgenomen wijze van ver
deeling der kosten van de vloot tus
schen Indië en Nederland, waaromtrent
echter nog overleg met de Indische re
geering en met
den Volksraad
gaande is. Spr.
vindt het ver
keerd. dat Ne
derland van de
nieuwe regeling
een bate van 0.5
rnillioen zal ver
krijgen. Andere
koloniale mo
gendheden dra
gen de kosten
der rijksmarine
geheel. In deze
begrooting staat
de verdeeling der kosten reed9 in de
toekomst. De regeering loopt op de toe
komstige verdeeling vooruit.. Zoo is er
7.3 millioen voor nieuwbouw voor de
staatsmarine van de Indische naar de
defensiebegrooting overgebracht. Het is
een eerste stap naar een principieel
standpunt ten aanzien van een zeer
principieele en gevoelige zijde van het
geheele vraagstuk der kostenverdeeling
Daartegen hebben spr. en zijn politieke
vrienden ernstig bezwaar. Voorloopig
late de regeering de desbetreffende kos
ten voor nieuwbouw op de Indische be
grooting.
De heer Groen (R.K.) critiseert, dat
bij Bergen zulk ee.n ongeschikte plek
voor vliegterrein is aangewezen. Met
een ander terrein daar is het landsbe
lang ook financieel gediend. De minis-
t( doe uit de beschikbare andere plan
nen een keuze.
De heer T h ij s s e n (S.D.A.P.) wenscht
een betere reeling voor de dienstwei
geraars en bepleit de belangen van oud-
geptnsionneerden
De heer Drop (S.D.) dringt aan op
een zoo doeltreffend mogelijke economi
sche voorziening
in oorlogstijd, en
vraagt of de
voedselvoorzie
ning van leger
en vloot fen bur
gerbevolking
verzekerd is. De
crisisvoorzienin
gen hebben dik
wijls de eigen
productie in on
gunstigen zin
einvloed. En
nier alleen moe
ten we b.v. op
tarwe zooveel mogelijk kunnen rekenen,
maar nok op inrichtingen, waar die ver
werkt kan worden. Spr. wijst op de
kwetsbaarheid van meelfabrieken en
dergelijke voor de voedselvoorziening
vitale objecten.
De heer Kersten (Staatk. Ger.)
heeft met instemming de voorstellen
van de regeering ter versterking van
de weermacht begroet. Spr. bestrijdt
bet standpunt van den heer van Hou
ten. die de
meeste theologen
trouwens tegen
zich heeft ►m
zich aan ver
keerde schrift
verklaring schul
dig maakt. Daar
mede is niet ge
zegd, dat spr.
den oorlog ver
heerlijkt. Inte
gendeel, alles
moet worden ge
daan om den
oorlog te voor- Kersten
komen. Doch zoo noodig is de overheid
van Godswege verplicht, onze onafhan
kelijkheid met haar machtsmiddelen te
verdedigen, en hebben onze zonen met
het zwaard eigen erf te beveiligen.
Spr. zegt dat het beleid der laatste ja
ren ons bi een aanval van den vijand
zeer kwetsbaar heeft gemaakt Spr. kan
zich dus achter dezen minister stellen
en hoopt, dat deze voet bij stuk zal
houden. Spr. keert zich voorts tegen de
Drop
sociaal-democraten die mot dc vrijzin
nig-democraten hebben geijverd ora de
weermacht zoo slecht mogeliik te ma
ken
Spr wil de vrijwillige dienstneming
gemakkelijker zien gemaakt. Voor den
goeder geest in het leger moet worden
gewaakt; het moet dengenen, die den
Zondag willen heiligen, gemakkelijker
worden gemaakt. Krachtig moet worden
ongefreden tegen ruwe, zedelooze of re-
volutionnaire taal. Ook spr. komt op
voor de belangen van oud-gepension-
neerden.
De heer Wijnkoop (Comm.) dient
een motie in. waarbij de noodzakelijk
heid van lotsverbetering der oud-gepen-
sionneerden wordt uitgesproken.
De motie, onderteekend door de drie
rommiinisten, wordt ondersteund door
de hoeren de Merchant et d'Ansembourg
en Woudenberg (beiden N.SB.).
De heer de Geer (C.H.) is van oor
deel. dat de heer van Houten den oor
log in zijn werkelijke kleuren heeft ge
schilderd en dat hij terecht den oorlog
in lijnrechten strijd met het Evangelie
heeft verklaard.
Maar met diens
geneesmiddel
komt men er
niet af. En in
zijn analyse was
de heer v. Hou
ten weifelend.
Met hem is spr.
van oordeel, dat
de oorlog door
de voortschrij
dende techniek
en den zedelijk
gedaalden stan-
daard in een sta- de Geer
dium is gekomen, dat het uitlokken van
een oorlog stempelt tot misdaad. Intus-
schen men kan den oorlog diep veraf
schuwen zonder nochtans den weg te
weten, waarlangs men daaraan kan ont
komen. Met eenzijdige ontwapening
komi men er niet. In de internationale
samenleving zijn wij helaas nog al te
zeer verwijderd van de heerschappij van
het recht. Zoolang de internationale sa
menleving nog niet zoover is gevorderd,
kunnen de volken hun bewapening he
laas nog niet ontberen. Daarom kunnen
wij niet weerloos zijn. Spreker citeert in
dit verband het oordeel van Lord Cecil,
die evenzeer de noodzakelijkheid van
nationale bewapening erkent
Te kwart voor zes wordt de vergade
ring geschorst tot des avonds 8 uur.
Avondvergadering
Voortgezet wordt de behandeling van
hoofdstuk VIII (departement van de
fensie) der njksbegrooting voor 1938
c.a.
De Minister van Defensie de heer
van D ij k, zegt dat men na lang zoe
ken is gekomen tot het plan om bij
Bergen een vliegveld in te richten. Dat
het rustig wonen belemmerd wordt, ont
kent spr. en de ervaring leert dat een
vliegveld de vreemdelingen juist aan
trekt. Dat Bergen als vacantie-oord ge
binderd wordt, is dus juist niet waar.
De quaesties der mobilisatie-slacht
offers, oud-gepensioneerden, enz. komen
telken jare terug. Spr. kan niet op de
gestelde normen t.a.v. de mobilisatie
slachtoffers terugkomen, spr. wil ze
nog wel eens onderzoeken. Evenzoo de
pensioenen der oud-gepensioneerden.
Al het mogelijke zal worden en wordt
gedaan om werk voor militaire doel
einden in ons land te houden. Spr. wil
tegelegenertijd wel eens een schema
van de desbetreffende organisatie aan
de Kamer overleggen. Een grondstoffen
bureau wordt voorbereid, met bedrij
ven wordt overleg gepleezd over eva
cuatie, zoo nooditr. Een organisatie is
cereed betreffpnde de voedselvonrzie
r.ing, binnenkort zal een beslissing
worden genomen. Voorraadvorming is
van belang, hierbij, in de eerste plaats.
Wat de heer Stokvis aanroerde over
verdeeling der vlootkosten, is eigenlijk
een vraag voor de Ministers van Kolo
niën en van Financiën. Het overleg
over de kostenverdeeling is nog aan
hangig. Een feit is, dat op de Defensie
en Indische begrootingen posten voor
komen, die elkaar dekken. Dit kan ook
niet anders. Een onjuiste toestand is
dat niet. Overigens wordt de lijn voort
gezet van 's ministers ambtsvoorgan
ger. Over de uiteindelijke verdeeling
der lasfén is, zooals gezegd, nog over
leg gaande.
Een pleidooi voor versterking der
weermacht is wel overbodig. Ieder is
overtuigd van de internationale span
ningen en van de inzinking de heer
van Poll zeide het van bet zedelijk
besef. Wat Nederland betreft, zijn we
zelfstandig in onze defensiepolitiek en
is er geen overleg met andere generale
staven. De omstandigheden zijn anders
dan in 1914, maar de roepine der over
heid om land en volk te beschermen is
gebleven alsook bet raam der organi
satie van 1914 Maar het personeel moet
worden vergroot, het materiaal verbe
terd. de geoefendheid vermeerderd,
doch: het raam der organisatie blijft.
Ook voor de 7rt»macht moet groote
achterstand worden ingehaald. Aan
schaffing uit den gewonen dienst is nu
niet mogelijk, door dien achterstand.
Wie daarvan de schuld is? Spr. zal er
niet diep op ingaan De heer Albarda
wijst voor de S.D.A.P. alle verantwoor
ding af, doch spr. herinnert aan de
debatten bij de begrooting voor 1930
en aan wat de heer K. ter Laan daarbij
zeide. Het aanvaarden van de verant
woordelijkheid vroeger en nu, afwisse
lend, naar de politieke conjunctuur,
kan niet juist zijn. De gewijzigde om
standigheden brengen voor den een een
principieele, voor den ander een gra-
dueele verandering. Die verandering is
toe te juichen, maar zal ze blijvend
zijn? Thans zegt de beer Albarda: we
willen wel defensie, maar niet zoo. De
defensie is daar dus nog geen primor
diaal belang, en er wordt gezocht naar
grieven.
Spreker betwist, dat de officieren min
der sociaal gevoel zouden hebben dan
alle andere mensohen. Slechts enkele
gepensionneerde officieren nemen een
bijzonder standpunt in, maar daar staat
dat van alle anderen tegenover en zij
zullen moeten uitvoeren straks hetgeen
nu wordt voorgesteld.
Voor zooveel bet vraagstuk der defen
sie samenhangt met het sociaal en eco
nomisch geleid. is dat voor spreker een
.jg^wetensvraagstuk Spreker is niet
verder gegaan dan het strikt noodzake
lijke. Er mocht om het financieel kun
nen niet méér worden gevraagd. Wie
denkt dat te ver is gegaan, beseffe dat
het gaat om de allerhoogste belangen
van onö volk. Het evenwicht van West
Europa laat ook geen zwakke plek toe.
Als Nederland het slachtoffer wordt van
agressie, zou het sociale en economi
sche leven geheel te gronde gaan.
Daarom moet het mogelijke gedaan
worden. Moge de preventie nog tijdig
tot stand worden gebracht. De ver-
eischte werkzaamheden komen grooten-
deels de Nederlandsche industrie ten
goede en dus de werkverruiming. Door
de grootere liohting wordt do werkloos
heid ook sterk beïnvloed.
Er wordt niet naar gestreefd, buiten-
landsche weermachten te evenaren,
doch om te verkrijgen, wat ons land
voor zijn eigen defensie op eigen grond
gebied noodig heeft.
Na bet opvangen van den eersten
staat zullen wij op den duur niet al
leen staan maar we zullen zoolang
moeten volhouden dat anderen, naast
de noodige machtsorganisatie voor eigen
verdediging, ons te hulp kunnen ko
men. We moeten niet alleen willen,
doch ook kunnen, om voor onze defen
sie de noodige preventie te verkrijgen.
Zoowel voor land- als zeemacht is
materieelvoorziening noodig Een staat6
marine is een behoefte. Op grond van
de rapporten wijst spr. op de noodza
kelijkheid van het kruiserwapen. In
verschillende gevallen zou het gemi9
van kruisers wel eens pijnlijk kunnen
worden gevoeld. Kruisers naast het
luchtwapen zijn onvermijdelijk Het ar
gument dat kruisers duur en vliegtui
gen goedkoop zijn. gaat niet op. Indië
behoeft het luchtwapen en de vloot,
zooals die thans zijn opgezet.
Wat betreft de in de dienstplichtwet
genoemde contingentsuitbreiding, ern
stige stemmen zijn daar niet tegen op
gegaan. Nieuwe gezichtspunten zijn
niet meer te openen. Door de voorstel
len is in een vijftal iaren de vereischte
Medeplichtig aan de inbraak
in de houtvesterij te
Apeldoorn
HAARLEM, 7 Deè. Toen op 22 Sep
tember j.l. de inbreker werd gevat, die
kort te voren in een villa in de Zon-
nenbloemenlaan te Aerdenhout gouden
voorwerpen had ontvreemd, bestond het
vermoeden, dat er medeplichtigen wa
ren. De politie vond een fiets en daar-
od stond een merk en een nummer. Zij
is daarmede naar de fabriek gegaan en
na een moeilijk onderzoek is gebleken,
dat de fiets twee jaar geleden door een
Amsterdammer B. gekocht was. Het
bleek, dat deze aangehouden was, om
dat hij verdacht werd van een inbraak
hij een houtvester in Apeldoorn. Hij
ontkende echter cn daar er geen bewijs
te leveren was. zou men hem vrij moe
ten laten. Op verzoek van officier van
justitie te Haarlem is B. naar Bloemen-
daal overgebracht, verdacht van in
braak in de Zonnenbloemlaan te Aer
denhout. De man legde een bekentenis
af.
Zijn mededader van der H. werd on
langs door de Haarlemsche rechtbank
tot vier jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Ook werd een zekere H. aange
houden. Bij een huiszoeking vond de
recherche inbrekerswerktuigen en ge
stolen goederen. Hij legde eveneens
een bekentenis af. Met de aanhouding
yan B. heeft men een goede vangst ge
daan. B. heeft thans bekend tal van
inbraken gepleegd te hebben. In de
eerste plaats bekende hij ingebroken te
hebben in de villa van den houtvester
te Apeldoorn. Een groote inbraak heeft
hij ook gepleegd in een villa op de
Crayenestersingel te Heemstede. Daar
waren veel gouden voorwerpen en tafel
zilver gestolen en tevens een bedrag
van 3000 gulden. In Bloemendaal heeft
hij ingebroken in twee onbewoonde vil
la's en in Heemstede heeft hij een dia
mantenring ter waarde van 9000 gulden
ontvreemd. Bij de firma Langkat te
Bussum heeft hij een brandkast met
dynamiet geforceerd en een bedrag aan
geld gestolen. Ook heeft hij ingebro
ken in de Gooische stoomwasscherij te
Bussum. In Soest was reeds een brand
kast geopend en was het geld klaar ge
legd, doch B. werd in zijn werk ge
stoord en moest vluchten. Voorts heeft
hij waarschijnlijk in den Dolder inge
broken en in Hilversum een bedrag
van 400 gulden gestolen.
Bij de inbraken zijn mededaders ge
weest, naar wie een onderzoek wordt
ingesteld. Nog meer arrestaties zijn te
verwachten. Het plan bestond dezen
winter inbraken te plegen te Bloemen
daal en Heemstede.
In verband met het bovenstaande kan
nog worden gemeld, dat de inspecteur
der centrale recherche te Amsterdam,
de heer H. J Moll die de leiding heeft
van het onderzoek in verband met de
inbraak in de Houtvesterij te Apel
doorn, in den nacht van Zondag op
Maandag wederom een arrestatie heeft
verricht. Als verdacht van medcplich
tigheid is een 35-jarige Amsterdammer
aangehouden, die inmiddels op trans
port is gesteld naar Apeldoorn. In to
taal heeft de centrale recherche thans
acht personen gearresteerd, die ver
dacht worden bij deze inbraak betrok
ken te zijn.
Het vliegveld Twente had
het druk gisteren
AMSTERDAM, 7 Dec. Het vliegver
keer heeft vandaag tengevolge van den
mist belangrijke stagnatie ondervonden.
In de ochtenduren waren zoowel Schip
hol als Waalhaven onbereikbaar. Aan
gezien het vliegveld Twente „open
was" zijn de uit het buitenland ko
mende toestellen daarheen gedirigeerd,
zoodat het knooppunt van hot interna
tionale vliegverkeer tijdelijk naar dit
Oostelijke vliegveld was verlegd, het
geen een groote drukte met zich mede
bracht. Van Schiphol zijn evenwel de
diensten, die daar hun beginpunt heb
ben op de normale tijden vertrokken.
Tegen den middag klaarde het te
Waalhaven zoodanig op, dat dit vlieg
veld een gedeelte van het luchtverkeer
van Schiphol kon overnemen. Om
streeks half drie werd ook de mist-
sluier op do Amsterdamsche luchtha
ven wat ijler, zoodat toen het eerste
toestel, een Zweed, uit Londen kon bin
nenkomen.
sterkte te bereiken. Alleen daardoor is
de nieuwe organisatie binnen betrekke
lijk korten tijd efficient te maken. Er is
8000 man meer noodig om achterstand
in te halen en 4600 man voor nieuwe
wapens. Een araendement als dat van
den heer IJsselmuiden zou echter niet
destructief zijn. Spreker streeft naar
zooveel mogelijk den druk van de
dienstplichtwet te verlichten. Geen ka
zerneruimte zal ongebruikt worden ge
laten. Merkwaardig is. dat 45 pet. der
het vorig jaar vrijgestelden wegens
broederdienst zich voor vrijwillige
dienstneming aanmeldde
Door de defensie-voorstellen is, wor
den ze aanvaard, de geoefendheid en de
beveiliging zooveel mogelijk bereikt
Daar is de eerste oefentijd, als voorge
steld, ook voor noodig.
Men kan nu eenmaal geen weermacht
uit den grond stampen. Al zijn nu de
wil en de middelen er, alles moet zijn
tijd hebben. Met een acht maanden eer
ste oefentijd zal de grensbeveiliging on
voldoende blijven; wat er gevraagd is,
blijft matig. Daarvoor is noodig, een
contingent van 32.000 man en elf maan
den eerste oefening daarvan kan niets
afgenomen worden. De berekeningen
trouwens berusten ook op de bereke
ningen in het buitenland. Ook de Ame
rikaansohe troepen in den wereldoorlog
hadden een clfmaandschen oefentijd
dringend noodig.
Niemand kan verzekeren dat met de
voorstellen absolute veiligheid zal zijn
verkregen doch wel het bere.ikbaar mo
gelijke. Daarvoor doet spreker een be
roep op de Kamer. Moge de preventie
tijdig bereikt worden. Welk een kracht,
welk een waarschuwend gebaar zou ten
deze van eensgezindheid der Kamer
uitgaan. Het zou een daad zijn tegen
ieder die de hand zou vollen uitsteken
naar wat ons lief en dierbaar is.
Hierna volgen replieken.
Over de mot ie-Wijn koop wordt Don
derdagmiddag bij deai aanvang der ver
gadering gestemd.
De algemeene beraadslagingen wor
den gesloten.
Bij art. I der Defensie-begrooting ver
dedigt de heer Schilthuis (V.D.)
een amendement om geen eersten ter
mijn uit te trekken voor een nieuwen,
vervangenden kruiser.
De minister zegt dat er op dit
oogenblik niet meer getalmd mag wor
den met het op stapel zetten van den
kruiser. Spr. kan het amendement met
aanvaarden.
Over het amendement wordt Donder
dag gestemd na de motie-Wijnkoop.
Bij art. 11 zegt de heer van Poll
(R.K.), betreffende de aanschaffing van
vliegtuigen, dat het uiterst gewenscht
zou zijn als we zelf in den aanbouw
konden voorzien. Alles moet worden ge
daan om zooveel mogelijk orders te
plaatsen bij de eigen industrie. De voor
ziening met motoren is moeilijk; men
tracfite de fabricage ervan hier te lande
mogelijk te maken.
De minister zegt dat alles wordt
gedaan om de Nederlandsche industrie
orders te geven. Er is een samenwer
king tot stand gekomen tusschen de
Nederlandsche vliegtuigindustrieën; een
accoord met de regeering is zoo goed
als tot stand gekomen. Er wordt zooveel
mogelijk gehandeld, alsof het er al is,
doch niet alles kan uit het binnenland
komen Voor de landmacht zijn er alle
belangrijke bestellingen hier te lande
geplaatst. Spr. zou het toejuichen
hier te lande een motor-vliegtuigen
industrie komen kon, maar spr. is niet
optimist.
Andere, met het eerste verband hou
dende amendementen van den heer
Schilthui9. komen ook Donderdag a.s,
in stemming.
De artikelsgewijze behandeling is ge
vorderd tot art. 143, als de voorzitter
om twaalf uur de vergadering verdaagt
tot a.s. Donderdag één uur.
KERSTPAKKETTEN VOOR OPVAREN
DEN VAN HR. MS. „JOHAN MAURITS
VAN NASSAU"
's GRAVENHAGE, 7 Dec Ter gele
genheid van het Kerstfeest kunnen post
pakketten worden verzonden naar de
opvarenden van Hr. Ms. flottieljevaar
tuig „Johan Maurits van Nassau", op
de voorwaarden en tegen de tarieven
geldende voor het gewone binnenland-
sche verkeer. Het maximumgewicht be
draagt 10 K.G.
Bij de adresseering dienen alleen de
naam van den geadresseerde en die van
het oorlogsschip, maar niet do plaats
van bestemming te worden aangegeven.
Over het geheele adres moeten twee el
kaar snijdende lijnen getrokken wor
den.
De zending zal door het m.s. „Marnix
van St. Aldegonde" in volle zee aan de
„Johan Maurits van Nassau" worden
overgegeven.
De pakketten moeten uiterlijk op 14
December a.s. te Amsterdam C.S. aan
wezig zijn. Te laat ontvangen pakketten
zullen als onbestelbaar worden behan
deld,
De advocaat-fiscaal acht
den beklaagde straf
baar
's-GRAVENHAGE, 7 December.
Voor het Hoog Militair Gerechtshof
diende heden in hooger beroep de
zaak tegen den 37-jarigen M. van
den H., eersten luitenant van de Ko
loniale Reserve te Nijmegen, die op
8 Augustus van dit jaar als com
mandant van een militaire colonne
van 55 man van het Ned.-Indische
leger aan den Jamboreewandeltocht
heeft deelgenomen en geweigerd te
gehoorzamen aan dc bevelen van de
politie te Bloemendaal om zijn co
lonne met drie man naast elkaar
te doen loopen.
De gebeurtenissen op dien dag heb
ben zich als volgt toegedragen.
Door den burgemeester van Bloemen
daal was toestemming gegeven tot het
houden van den wandeltocht, mits ou
der de voorwaarden, dat men zooveel
mogelijk de voetpaden zou houden en
met niet meer dan met zijn drieën naast
elkaar zou loopen.
Toen de luitenant met zijn manschap
pen aan den start bij het gebouw
„Olympia" te Haarlem verscheen, wist
hij niets van deze bepalingen, doch la
ter zag hij, dat op een tafel in het ge
bouw beperkende maatregelen lagen.
Wie zich hieraan niet hield, werd ge
acht zonder vergunning deel ta nemen.
Hij stelde zich in verbinding met don
commandant, kapitein van der Berge,
en sprak met hem over de formatie.
Deze antwoordde hem: „Wij loopen na
tuurlijk normaal."
Daarmee was bedoeld, zooals voor de
Indische reserve was voorgeschreven,
n.l met vier man en op de hoofdwegen
Ook de marschleidcr heeft gezegd dat
de bepalingen niet op de militaire co
lonne betrekking hadden.
In Bloemendaal kwam het eindelijk
tot een conflict, toen twee agenten van
politie den luitenant sommeerden met
drie man naast elkaar te gaan loopen.
De luitenant antwoordde hun, dat het
Indische leger de formatie van drie man
niet kent, wel de formatie van twee
man, doch zulks alleen maar op paden,
waar de formatie van vier man niet
mogelijk is. Een der politiemannen
heeft zich toen kwaad gemaakt en zijn
revolver getrokken met de woorden:
als je niet met drieën wilt loopen, dan
schiet ik onder den troep." De luitenant
heeft daarop geantwoord: „Als je dat
doet, sla ik je de hersens in". Hierna
hebben de politiemannen den luitenant
laten gaan.
De auditeur-militair bij den Krijgs
raad te 's-Hertogenbosch heeft wegens
het niet gehoorzamen aan de bevelen
der politie een geldboete van 25.—
subs. 5 dagen hechtenis geëischt. Voor
het feit, dat beklaagde zonder toestem
ming van den burgemeester aan den
tocht had deelgenomen, eischte de audi
teur-militair een geldboete van 10.—
subs, o dagen hechtenis.
De Krijgsraad heeft de ten laste ge
legde feiten bewezen verklaard, doch
beklaagde niet strafbaar geacht, daar
hij de feiten heeft begaan ter uitvoering
van een gegeven ambtelijk bevel, dat,
daargelaten of het bevel al dan niet be
voegd gegeven was. binnen den kring
van beklaagde's ondergeschiktheid lag
en dat hij te goeder trouw als een be
voegd gegeven heeft beschouwd Van
dit vonnis was de auditeur-militair in
hooger beroep gekomen.
De belangstelling voor deze zaak was,
vooral van militaire zijde, vrij groot.
Beklaagde gaf de feiten grootendeels
toe.
President: „Waarom voldeed u niet
aan het bevel van de politie?"
Beklaagde: „Onze colonne kent alleen
de formatie va.n vier en die van twee
slechts in speciale gevallen".
President: „Maar het betrof hier ook
een speciaal geval".
Beklaagde: „Het wa9 voor ons niet
noodig met minder dan vier man te
loopen, onze formatie was door speciale
groepeering smaller dan een gewone
formatie van drie man."
President: „Als de politie in het be
lang van het verkeer aanwijzingen
geeft, moei u deze opvolgen".
Beklaagde was het daarmee niet eens.
Uitvoerig betoogde .hij, dat de wetgever
niet gewild heeft, dat de politie aan mi
litaire colonnes bevelen geeft.
Voorts heeft beklaagde uit de woor
den van zijn commandant, kapitein van
der Berge: „Wij loonen normaal", afge
leid, dat men op den rijweg moest loo
pen:
Militaire colonnes loopen nooit anders
dan op den rijweg. De kapitein heeft
ook als getuige voor den krijgsraad ver
klaard, dat, wanneer hij gezien had, dat
de colonne op een voetpad liep, gecom
mandeerd zou hebben op den rijweg te
gaan loopen.
„De heele oorzaak van het conflict is
de onvoldoende voorbereiding voor de
zen wandeltocht," merkte de president
nog op.
Requisitoir
De advocaat-fiskaal, mr. A. Rombach,
zeide in zijn requisitoir, dat verschillen
de voorwaarden, welke de burgemeester
van Bloemendaal voor den wandeltocht
heeft, vastgesteld, niet zijn nagekomen.
Daarmee heeft heklaagde in strijd met
de Bloemendaalsche verordening dus
met de wet gehandeld.
Waarom zou de colonne zich niet aan
de wet behoeven te houden? Dat. is de
kwestie waar het hier om gaat, een
kwestie, die bij den krijgsraad niet tot
oplossing is gekomen.
Spr. is van meening, dat wanneer
beklaagde werkelijk een leger-afdee-
ling vormde, hij zich niet aan de
politie behoefde te storen. Dan is
hij zelf openbaar gezag en niet aan
verkeersregelen onderworpen. Het
is niet de taak van de politie zich
te bemoeien met de uitoefening van
een andere openbare macht.
Maar aldus de advocaat-fiskaal
beklaagde trad niet op als militair ce-
zag. De militairen deden hier wat des
burgers is: ze deden mee aan een wau-
deltocht.
De krijgsraad sprak beklaagde vrij
op grond van een ambtelijk bevel Was
dit nu een strafuitsluitingsgrond?
Volgens spr was het bevel niet be
voegd gegeven, doch heklaagde was in
de opvolging van dat bevel te goeder
trouw geweest en de nakoming er van
lag in den kring van beklaagde's onder
geschiktheid.
Spr. wa9 het daar niet mee eens, daar
men hier niet van een bevel kan spre
ken.
Spr. achtte beklaagde strafbaar aan
beide ten lasteleggingc-n en vroeg ver
oordeeling tot twee geldboeten van 5
subs, een dag hechtenis.
Het Hof zal later uitspraak doen.
Het werk is zwaar voor een
gering aantal zende
lingen
Het Zendingsbureau te Oegstgeest
vraagt on6 plaats voor het volgende:
Van 3—9 November hield de Confe
rentie van Zendelingen in Oost-Java
haar gebruikelijke najaareconferentie
te Malang. Alhoewel de conferentie als
gewoonlijk gekenmerkt werd door een
uitstekende onderlinge verstandhouding
en een opgewekten geest, was men toch
zeer onder den indruk van het onlangs
met pensioen vertrekken van de oudste
twee loden, de heeren De Vries en Van
Engelen, en gevoelde men daardoor te
zwaarder den druk van de onderbezet
ting van dit groote terrein met ruim
15 millioen zielen. Bij de behandeling
van de onderdeden van de agenda
kwam het elkens weer tot evidentie,
hoezeer ieder overbelast is.
De voorzitter heeft de algemeene lei
ding, het centrale bureau voor alle ter-*
reinadministratie en -correspondentie,
de leiding van het Westërsch Zendings-
onderwijs niet Nederlandsch als vocp
taal, de leiding van don Ziekenhuisraad
enz. Dan zijn er acht ressortezondelin-
gen, waarvan sommigen een dubbel res
sort te verzorgen hebben en ieder naast
zijn ressort of ressorten nog één of
zelfs meer belangrijke nevenwerkzaam
heden heeft. De een is bijv. voorzitter
van de synode van de Oost-Javaansche
kerk, een ander geeft lessen aan de
Theologische School „Bale Wyata". een
ander heeft het Algemeen Schoolbeheer
voor het inheemsche onderwijs, een an
der heeft een hulpziekenhuis te beliee-
ren, een ander heeft de leidende zorg
voor het Jeugdwerk, enz. Een der Zen
delingen is op Bali geplaatst ter ver
zorging van de Europeesche en Bali'
neesche Christengemeenten. „Bale Wya
ta" heeft twee docenten en tenslotte is
er één Zendeling voor het werk onder
de Chineezen in geheel Oost-Java en
één vrouwelijke zendeling eveneens
voor geheel Oost-Java.
Juist op deze conferentie kwam het
weer eens tot uiting hoe zwaar de ar
beid is met een zoo gering aantal Zen
delingen. Een week lang werden alle
mogelijkheden en moeilijkheden van
terrein en arbeid besproken en overwo
gen. waarna een ieder weer blijmoedig
naar eigen post terug trok, maar nie\
alvorens de vurige hoop uitgesproken
te hebben, dat in het moederland met
een intense krachtsinspanning meege
werkt zal worden tot versterking der
gelederen.
In verband met den belang
rijken juweelendiefstal
AMSTERDAM. 7 December. Van
middag is door de justitie een huiszoe
king gedaan in een woning aan de
Spuistraat, in verband met de Donder
dagavond in de Haringvliet6traat ge
pleegde inbraak, waarbij den daders
juweelen, ter waarde van 5000 in
handen vielen. Twee Amsterdammers
zijn dezer dagen als vermoedelijke da;
ders te Rotterdam aangehouden. Zij
ontkennen, doch zullen ter beschikking
van de justitie worden gesteld.
De substituut-officier van lustitie. Mr.
C. J. van Arkel. de rechler-commissa-
ris, Mr. B. de Gaay Fortman, inspec
teur D. Bakker en eenige rechercheurs
vervoegden zich aan de woning. Er
werd echter niet opengedaan, zoodat de
deur moest worden geforceerd. Justitie
en politie 6tclden een uitvoerig onder
zoek in. De juweelen kwamen evenwel
niet voor den dag. Wel zijn eenige
voorwerpen voor een nader onderzoek
in beslag genomen.
VEREENIGING VOOR DEN
EFFECTENHANDEL
AMSTERDAM 7 Dec$- Rij de heden
gehouden verkiezing van een lid van
het bestuur der Vereeniging voor den
Effectenhandel, ter vervulling van de
vacature, ontstaan door het overlijden
van den heer .T. Stroeve J. Ezn., werd
heden met groote meerderheid gekozen
C. J. baron Schimmelpenninck van der
Oye.