Emancipatie der Lettische
vrouwen
VROOM EM DRIESMAN N
CQ/METICn
Trein-flits je
C
BLIJMOEDIGE ZUSTERS
De vrouw,
de oudere?
Schoonheidsmiddelen
van oudsher in
gebruik
palADMM ppi JbijanA UQAkhijqbaah
Wij vragen speciaal Uw aandacht
voor onze leuke sortering Flanel en
Waszijde voor kinderkleding in
bloem- en poppetjes motieven
OM SCHOENEN TE
SPAREN
Het geboortecijfer
in Duitschland
Papieren stofdoek
en vxouw wet>
clt l>cwenJ.etd
INSTITUT COSMETIQUE
VOOR DE VROUW
WANNEER men ovar de positie na
denkt die de Lettische vrouw thans
inneemt, aldu9mevr. G. C. Meijer-
Schwencke in De Holl. Huisvrouw,
wordt men onwillekeurig herinnerd aan
de zware tijden, welke Letland gedu
rende eeuwen heeft doorgemaakt. Lan
ge eeuwen is het overheerscht gewor
den door vreemden en hebben Duitsch-
land. Polen. Zweden en Rusland in dit
land, dat thans ongeveer twee millioen
jnwoners beeft er den scepter gevoerd.
Gedurende het tijdvak 1860—1880. dat
men heschouwt als de nationale weder
geboorte, waren er verschillende vrou
wen. die op den voorgrond traden. In
deze periode was het ook, dat een prijs
vraag werd uitgeschreven voor een Let-
tisch tooneelstuk, waarvoor de bekro
ning een vrouw ten deel viel. De eer
zucht der ouders werd hierdoor opge
wekt en velen vonden het nadien ge-
wenscht hun dochters hooger onderwijs
te doen genieten.
Aangezien de Russische universitei
ten echter geen vrouwen toelieten, gin
gen vele meisjes uit de goed gesitueerde
kringen in Zwitserland studeeren.
Tot het einde der 19e eeuw waren
rde Lettische vrouwen nog vrijwel uit
sluitend op haar huishouding aangewe
zen en waren zij uit den aard der zaak
ook de opvoedsters harer kinderen. Zij
weefden en naaiden tevens alle klee-
dingstukken voor de gezinsleden en
legden hierbij veel smaak en kunstzin
aan den dag.
Omsteeks 1900 nam een vrouw, die
onder het pseudoniem Aspasia schreef,
een vooraanstaande, plaats onder de
letterkundigen in. Zij schreef tooneel-
stukken en eischte in vurige gedichten
de vrijheid van haar volk en meerdere
rechten voor de vrouw. Na de Russische
revolutie in 1905 moest zij met haar
man, een Lettisch nationalist, naar
Zwitserland vluchten en eerst in 1920
keerde zij naar haar inmiddels bevrijde
vaderland terug. Aspasia leeft nog en
is nog steeds werkzaam op literair ge
bied. Zeer vele Lettische vrouwen heb
ben op letterkundig gebied gedurende
de laatste jaren naam weten te maken
Zeer veei heeft Aspasia gedaan om
het lot der vrouwen te verbeteren, even
als een andere bekende strijdster voor
de rechten harer sexegenooten, n.l. An
na Rumane Kenina, hoofd van een
meisjes-gymnasium. Ook deze vrouw
vestigde zich gedurende de woelige
oorlogsjaren in Zwitserland en trachtte
van daaruit belangstelling voor haar
vaderland te trekken in de Westelijke
landen, terwijl zij o.a. een Zwitsersch-
Lettische verepniging oprichtte.
Terwijl genoemde en ook nog andere
vooraanstaande vrouwen buiten de
grenzen van Letland voor zijn onafhan
kelijkheid streden, hadden talloos velen
de verzorging der gewonde soldaten op
zich genomen, die streden voor vrijheid
en recht. Zonder acht te slaan op de
vele gevaren, waaraan zij blootgesteld
waren in de gebombardeerde steden,
waren zij steeds achter de troepen om
haar liefderijke hulp te bieden. De
hoofdleidster dezer lazaretten, wa9 de
vrouwvan den eersten president der
republiek, Justine Tshakster, van wie
een bezielende kracht uitging.
Tal van vereenigingen zijn in de na-
oorlogsche jaren door en voor vrouwen
opgericht, deels ter behartiging van
vakbelangen, deels op liefdadig gebied.
Onder de vele werkende vrouwen zijn
er ook verschillende, die op weten
schappelijk gebied veel presteeren.
Na de omvorming van den Lettischen
staat heeft men bij het herzien van de
grondwet aan de Lettische vrouwen
dezelfde burgerrochten gegeven als aan
de mannen. Iedere vrouw, die den leef
tijd van 21 jaren bereikt heeft, is stem
gerechtigd en is kiesbaar in parlement,
gemeenteraad en andere openbare
lichamen. Na de eerste verkiezing, vol
gens dit nieuwe stelsel, bevonden zich
onder de honderd parlementsleden zes
vrouwelijke afgevaardigden.
Later heeft men de kieswet echter
weer eenigszins gewijzigd en kregen do
kiezers het recht minder gewenschte
candidaten af te wijzen. Nadien is het
vaak voorgekomen dat de vrouwelijke
candidaten afgevoerd werden, zoodat
thans slechts één vrouw in het parle
ment zitting heeft, n.l. Bertha Pepina,
die tevens lid is van den gemeenteraad
van Riga.
Zij is journaliste van beroep en te
vens leidster van de Nationale Lettische
Vrouwen Liga, terwijl zij in de politiek
aan de zijde der democraten staat.
Do arbeidsrechten voor mannen en
vrouwen zijn gelijk in Letland en in de
staats- en gemeentelijke bedrijven heb
ben zij dezelfde salarissen, in tegenstel
ling met de privaat ondernemingen,
waar de vrouwen belangrijk lager ge
salarieerd worden. Bij de gemeentelijke
diensten van Riga bestaat ongeveer de
helft van het aantal ambtenaren uit
vrouwen, in de overige steden is het
percentage echter veel lager.
In de laatste jaren wordt meermalen
door de overheid het vraagstuk betref
fende het ontslag der gehuwde ambte
nares behandeld, doch steeds hebben de
vrouwenorganisaties dit besluit weten
tegen te houden.
MEN beweert wel eens, dat de mo
derne vrouw verslaafd is aan poe
derkwast, crème en stift, maar uit
oude boeken en kronieken, uit onderzoe
kingen en opgravingen blijkt, dat de
zucht om de natuur een handje te hel
pen, sinds menschenheugenis bestaan
heeft.
Volgens een Duitsch professor die van
het onderwerp een speciale studie heeft
gemaakt, verfden de menschen uit het
steenen tijdperk zich reeds. Weliswaar
gebruikte men het ook thans nog gang-
bare verfraaiingsmiddel dikwijls wan
neer men vijanden moest afweren,
maar het schijnt dat ook de vrouwen er
toen reeds behagen in schiepen om ge
zicht en lichaam te bewerken met aller
lei felle kleuren.
Indertijd wist men geen raad met
een opgegraven voorwerp, dat volgens
berekeningen dateerde uit den ijstijd. In
een hol, dat eeuwen geleden tot woning
diende, vond men een stuk van een uit
gehold hertengewei, gevuld met een on
bekende roode substantie. Het. overblijf
sel van een hazenpoot lag er naast.
Klaarblijkelijk had men hier te doen met
zeer primitieve schminkmiddelen. Ook
een potje gemalen krijt kwam aan het
licht en al die ontdekkingen bevestigden
het vermoeden, dat zelfs in den oer-tijd
aan de zucht om zich mooi te maken,
werd toegegeven.
De voorname Egvptenaren verfden
haar en wenkbrauwen, oogleden en na
gels. Ook de Grieken verstonden de
kunst; Aristophanes vertelt in een van
zijn w ark en, dat zij, die een donkere
huidkleur hadden, zich met loodwit in
smeerden en dat bleeke vrouwen een
middel „liefdepoeder" genaamd, ken
den om een kleurtje op de wangen te
tooveren.
Grace Rochefort, telefoniste op het
vliegveld te Boston, legt jaarlijks 800
K.M. per vliegmachine af; toch is ze nog
nooit de lucht in geweest.
Als zij 's morgens bij den ingang komt,
staat de machine, die uit New York is
gekomen, net klaar om naar den han
gar te gaan. In dien hangar is haar
kantoor gelegen en zij taxiet dus de
S00 M., die zij anders zou moeten loo-
pen, mee. Tegen den tijd, dat zij gaat
koffiedrinken, rijdt de machine voor
Washington net uit; die uit Chicago
neemt haar na de lunch weer mee terug
en het is het toestel, dat terugkeert
naar New York, dat haar 's avonds bij
den ingang afzet,
„Ik betaal mijn reis," vertelt Grace:
„want met Kerstmis koop ik sigaren
voor de piloten, maar ik ben toch veel
goedkooper af, want mijn schoenen slij
ten niet."
In de „Maasbode" vonden wij een be
richt uit Berlijn, met een uitlating van
prof. dr. Burgdörfer over het Duitsche
geboortecijfer.
De regeering heeft het voornemen,
een rijksfonds te stichten tor ondersteu
ning van de hoofden van groote gezin
nen, om op deze wijze meer aanmoedi
ging te geven aan het streven tot het
vormen van grootere families.
Dit bleek op een bijeenkomst van het
comité voor bevolkingspolitiek, afdee-
ling van de academie voor Duitsche ju
risprudentie.
In een te dier gelegenheid gehouden
lezing van prof. dr. Burgdörfer directeur
van het rijksbureau voor statistiek, werd
medegedeeld, dat in de jaren 1934'36
900.000 kinderen meer geboren zijn dan
in de jaren 1932'31. Slechts 300.000
daarvan werden geboren ingevolge het
grootere aantal huwelijken. De overigen
werden geboren in gezinnen, die reeds
voordien bestonden.
Nochtans is zelfs het geboortecijfer
van 193G onvoldoende, „om het bestaan
der natie te verzekeren."
WINTERSPORTCOSMETIEK
Wanneer se weten wilt. op welke
wijze se uw cosmetische uitrusting be
hoort samen te stellen als u het plan
hebt de a.s. feestdozen in de be
sneeuwde bergen door te brengen, kan
het onderstaande u ongetwijfeld van
dienst ziin.
Om de wintcrvacantie iu de hooge
lucht ten volle te doen slagen, mag
er niets in uw reiskoffer ontbreken,
vooral niet datgene, wat n dagelijks
noodig zult hebben
Een wintcrvacantie staal gelijk met
een cosmetische kuur. mits men er
met overleg van geniet.
Om de huid op afdoende wijze te be
schermen tegen vorst en te sterke
zonnestralen, is het noodig een rij
kelijk gebruik te maken van vette
crèmeEen flinke hoeveelheid is raad
zaam; vooral niet te weinig. Aange
zien iedereen tiidens het verblijf in de
buitenlucht glimt als een oliebol, toeft
u niet bang te zijn er mal uit te Vien.
Het verdient echter ook aanbeveling
een therapeutische zonnebrandcrêmz
mee te nemen; u hebt dan altijd Iets
bij de hand om een eventueel ontsto
ken plek te doen genezen.
De ultraviolette zonnestralen, die
door de sneeuw teruggekaatst wor
den. kunnen onder bepaalde omstan
digheden de huid sterker aantasten
dan een ijzige wind of natte sneeuw.
\Geniet van de zonnestralen met mate,
let met haast piinliike nauwkeurigheid
op den tijd. Begin met niet langer dan
vijl minuten en voer den tlidsduur ge
leidelijk on. F en goede, vette lippen
stift is een ideale beschutting voor de
lippen en de mondranden.
Bü bloedarmc vrouwen is het van
groot belang bijzondere zorg te be
steden aan de handen en voeten. De
handen moeten flink worden ingevet;
preventief werken ook wisselbaden,
waardoor de huid gehard wordt en
het noodige weerstandsvermogen
krijgt tegen invloeden van kon en
sneeuw.
Een voetbad, waarin krachtige zou
ten opgelost zijn. gevolgd door een
flinke massage, heffen snoedig alle
vermoeidheidsverschijnselen op.
DIANA
Een Amerikaansch product, dat te
genwoordig ook in ons land gepropa
geerd wordt, is het z.g. „dusting pa
per," een met een bepaalde olie gepre
pareerd soort papier, dat den stofdoek
en wrijflap tegelijkertijd vervangt. Het
wordt in rollen in den handel gebracht.
Van zoo'n rol wordt telkens een stuk
afgescheurd en als stofdoek in elkaar
gevouwen, waarmede dan de stof ver
wijderd wordt zonder het te verstuiven.
Niet alleen voor meubelen, maar ook
voor Jjnoleum en metaal is het bestemd.
Doordat het papier oliehoudend is,
worden de meubelen meteen gewreven
en zal het metaal niet door roest wor
den aangetast. Men gebruikt eenzelfde
stuk totdat het droog en slap is.
JA lang wachten vertrekt mijn trein
J\ en het uitzicht zoo langzamerhand
wel kennende als Ie vaak den
zelfden tocht maakt, gebeurt dat be
gin ik me te conccntrecrcn op mijn mede
passagiers.
Recht tegenover me zitten twee heer en;
hooge hoeden op. jacquet aan; zeer ge
wichtig. Ze gaan kennelijk naar een be
grafenis. de uitdrukking op hun gelaat Is
daar tenminste op ingesteld. Zü zijn blijk
baar vader en zoon. Vader voelt zich zeer
deftig in het mooie pakle. de zoon doet
eenigszins onwennig, veegt af en toe denk
beeldige pluisjes weg en geneert zich
zichtbaar. Mii dunkt, dat ziin type ook
beter op een sportveld paste!
Naast mij zit een dame. die ijverig leest
in een blad wat door velen hier in Neder
land gelezen wordt.
Hier ben ik uitgekeken en begin dus nu
de passagiers van de volgende banken te
beschouwenTwee heeren zitten zwaar
te oreeren. natiiürlijk over politiek, dat is
lè treingesprek en Ie kunt er zoo pret
tig lang over doorzagen, lammer dat door
al dat gepraat óver de dingen, er toch
nooit verandering in komt.
De eene heer maakt op mii den indruk
van dominee te ziin. of koster van een
kerk. De andere is iemand met een zeer
P. 763 en P. 764. Snoezig wintersport
paartje.
Beyer knippatroon voor 37 cM. lengte
verkrijgbaar.
P. 755 en P. 756Zijden jurkje en flu
welen pakje voor feestelijke gelegen
heden
Beyer knippatroon voor 45 en 40 cM
groote pop verkrijgbaar.
P. 762 en P. 761. Tuin- of speelpakje
voor de poppenkinderen. van cretonne.
Beyer patroon verkrijgbaar voor 35 cM
lengte.
V. 687 en V. 786. Snoezig haasje en
hondje voor de kleintjes gemaakt van
bontresten.
Beyer knippatroon verkrijgbaar voor
hoogte haasje 20 cM. en hondje 9.5 cM.
P. 760 en P. 759. Seppl en Dirndl kun
nen gemaakt worden naar Beyer patroon
ter grootte van 42 cM.
V. 680 en V. 788. Olifant van restje grijs
fluweel en lammetle van Indisch lam naar
Beyer patroon gemaakt voor resp. 30
en 50 cM. hoog en 9 cM. hoog lammetje
uitgestreken gezicht, die allerlei dingen
zegt en dan trlomphanteOjk rondkijkt of
we het allen wel hoor en. Dddr tegenover
zit een meisje, een kweekelinge dunkt me,
en een jonge man die zich nergens mee
bemoeit, doch slaapt. Het is ook Maan-
dagmorgen!
Plotseling, alsof de „trlomphator" mijn
blik gevoeld heelt, kijkt hij op. grijpt in
zijn tasch en overhandigt me een boekje,
hetgeen ik weiger. Het is een klein soort
bijbeltle. en ik vind dat dergelijke lec
tuur niet als treinlectuur beschouwd moet
worden. Hii zegt nog aandringend; U
krijgt het gratis!", alsof hil de ondervin
ding heeft, dat dit heel veel bij de men
schen dóet! Jammer dat dit voorviel,
want het is stuitend godsdienst" 200
..gratis aangeboden" te krijgen.
Alle andere reizigers, behalve de sla
pende jongeman was Ik. inplaats van
nieuwsgierig te zijn. óók maar gaan sla
pen krijgen zoo'n boekje aangeboden en
acrepteercn het.
Zéér triomphantelijk wendthij zich na
tot de mede-passagiers en zegt dat ..men
zooveel tegenwerking heelt te ondervin
den in de heele wereld."
De reis was spoedig ten einde en hel
ik verder maar gelezen. Waarom kunnen
de menschen zich echter niet weerhouden
te probeer en anderen ook deel van hun
eigen beginselen te laten uitmaken? Men
weet immers niet of het gewaardeerd
WOrd,? CYNIA
wanneer zi| in het bezit Is
van een goedverzorgde huid.
Een werkelijk vakkundige behan
deling kan hier zeer veel toe
bi|dragen. laat daarom Uw
teint verfraaien doori
GEDIPLOMEERD SPECIAHSIE DiPl BERLIJN
P. BUYSLAAN 12 TEL. 1607
LS men d&t vijfendertig jaar
geleden eens had kunnen voor
pellen, dat vrouwen een der
gelijk feest geheel alleen, zonder hulp
van mannen, zouden örganiseeren"
verzuchtte een medegast, met wie wij
onlang6 naar het festijn (in hotel De
Wittebrug te 6'-Gravenhage) ter eerc
an het tienjarig bestaan van de Eerste
Nederlandsche Soroptimi6t Club reden.
Aldus een schrijfster in Vrouwenpost
van de H. P.
Zij was jong in den tijd, toen meis
jes, die wilden 6tudeeren of haar eigen
brood verdienen, met een scheef oog
werden aangezien en voor „onvrouwe
lijk" golden. Hoe snel is haar opkomst
geweest en hoe loont het de moeite, al
les te doen om te trachten het verwor
vene te behouden! Een feest al6 dit hond
een ongezochte en gelukkige gelegen
heid zich hierop weer eens te bezinnen.
In de Soroptimist Clubs zijn alle beroe
pen welke in onze dagen door de vrou
wen worden vervuld, vertegenwoordigd
en dat zijn er, blijkens de lange opsom
ming in het programma, heel wat. In
elke club Nederland telt thans tien
Soroptimist Clubs; sedert de oprichting
van de Eerste Nederlandsche Soropti
mist Club werd trouw elk jaar een nieu
we club gesticht wordt ieder beroep
vertegenwoordigd door één vrouw, die,
gelijk de naam „Soroptimist" aangeoft,
als de „beste" in haar vak wordt be
schouwd. Voor een buitenstaander is
het niet onvermakelijk op tc merken,
dat de leden zelf eigenlijk een beetje
verlegen zijn met dien naam, waaraan
ze echter onschuldig zijn, daar de So
roptimist Clubs in Amerika zijn ontstaan
in navolging van de Rotary Clubs, waar
van slechts mannen deel uitmaken. Lie
ver willen ze niet paradeeren als de
„besten" in haar vak, maar leggen ze
den naam zóó uit, dat haar leden hun
werk doen op de „beste" manier, het
geen natuurlijk niet uitsluit, dat collo
ga's, niet-leden haar werk even goed
doen. En nog liever houden velen zich
aan de trouvaille van Mme No cl, de
„meter" van de Club, die heeft bedacht,
dat .Soroptomists" eigenlijk beteakent
Soeurs optimistes, blijmoedige
zusters.
Wie het feest ter eere van het tweede
lustrum heeft bijgewoond, zal deze ver
klaring van den naam wellicht het ge
lukkigst vinden. Tweehonderd opgewek
te vrouwen in feeststemming en -klee
ding geschaard rondom met bloemen
versierde tafels, waarop tientallen
kaarsjes stondan te gloren, een feest
verlichting, welke de zaal een vriende-
lijk-rustige sfeer verleende Mannen
hadden dit zeker niet zóó bedacht en
de enkele heeren der schepping, die tot
de genoodigden behoorden, zullen de
Soroptomistan geen „onvrouwelijkheid"
ten laste hebben kunnen leggen en stel
lig geen gebrek aan blijmoedigheid
Natuurlijk werd er tijdens de verschil
lende speeches veel gezegd over de tal
looze goede dingen, welke de leden van
de club daarin hebben gevonden, van
den steun, dien ze aan elkaar hebben,
van de vriendschappen, welke ze aan de
club hebben te danken. Maar ook werd
gewaagd van de vreugde, die da arbeid,
die het „mogen werken" aan deze vrou
wen, van wie stellig de meesten onge
huwd waren, geeft.
Zie, zoo'n bijeenkomst doét je toch wal
iets, al ben je geen Soroptomist, doch
slechts genoodigde-voor-één-avond. Zoo
iets gaat niet aan je voorbij, maar
brengt je tot nadenken en stemt je tot
dankbaarheid, omdat je moogt leven in
dezen tijd, nu de vrouw het groote voor
recht geniet zich als een vrij mensch in
de maatschappij te mogen bewegen. Met
bewondering volgden wij de vlotheid,
waarmede de presidente, mejuffrouw
dr. B. H Wind, haar taak vervulde:
met even groot gemak richtte zij zich
tot de Fransche en Engelscho dischge-
nooten in hun eigen taal als waarmede
zij zich in haar moedertaal uitdrukte.
En gedachtig aan de woorden van de
medegast, die wij boven citeerden, gin
gen wij in gedachten nog verder terug
en vroegen ons af, wat er van intelligen
te en begaafde vrouwen al6 zij en als al
die andere, die hier vereenigd waren,
honderd jaar geleden werd indien zeniet
huwden: mogelijk zure oude-mcisjes. Nu
hebben ze gelegenheid tc worden „ie
mand die iets betcekent in de maat
schappij", iemand die haar talenten kan
ontplooien en bevrediging kan vinden
in een zelf-gekozen taak. Ongetwijfeld
vormen de Soroptomist Clubs in Neder
land reeds een macht, immers van haar
gaat een kracht uit, ook naar vrouwen,
die er geen deel van uitmaken. Wellicht
zullen ze in de toekomst eveneens in
het internationale leven een factor van
betoekenis kunnen worden door den
band, welke haar met zustprclubs in an
dere landen vcreenigt. Dat men hier
naar wilde streven liet de presidente in
haar tafelrede duidelijk uitkomen. Het-
geen inderdaad een schoone inzet is van
het tweede decennium, dat de Eerste
Nederlandsche Soroptomist Cli^b is in
getreden. J
In „Christelijk Vrouwenleven" stelt d0
redactrice deze vraag: „Is het wel goed,
als in een huwelijk de vrouw ouder is
dan de man?" Zelf heeft zij geen vasto
overtuiging. Zijzelf voelt het als ideaal,
dat de man de sterkere, de oudere, dei
meer bezadigde, de leider van het ver
bond zal zijn: „Er zijn echter mannen,
die nooit volgroeien, meent zij, ze blij
ven kinderen. Er zijn mannen, die te
gen het leven niet op kunnen, die gees
telijk zeer hoog staan, tegen wie een
vrouw met blijdschap en eerbied op
kijkt, maar die in het leven onhandig,
onwennig, weerloos zijn. De oudere
vrouw baant hem den weg en ze zijn
„Happv as dav is long". Dan laat schr<
volgen, wat een lezeres van het blad,
„die de vele factoren van het leven
kent" van dit onderwerp zegt. Wij ontJ
leenen het volgende eraan: „Ik geloof
niet, dat er voor deze quaestie voor
schriften of regels bestaan. Traditie en
praktijk spreken hier mede en verder
kan men. dunkt mij, niet generalisee
ren, daar ieder persoonlijk geval weer
verschillend is. M.i. is er veel voor en
veel tegen te zeggen." Onder de bezwa
ren nosmt zij, dat een vrouw vroeger
rijp is, dus ook vroeger oud kan zijn,
dan misschien niet meer zal boeien;
dat de man steun moet geven, niet
moet leunen. Zij zelooft niet, dat een
oudere vrouw meer moederhart heeft
voor de kinderen dan een iongere, maar
acht dit een quaestie van aanleg. Ook
de geschiktheid de moeilijkheden van
het leven te overwinnen, hanet van den
persoon af. Voordeel kan zijn, dat een
oudere vroi^w meer geschiktheid kan
hebhpn ppn ioneen man op te voeden,
zoodat hij later toch de meerdere wordt.
De oudere heeft misschien ook dieper
lief, is misschien meer vergevensgezind,
minder jaloersch. In de prartijk zag zij
echter drie voorheelden, die alle ver
schillend waren, dus blijft zij erbij, dat
leeftijd niet alles beteekent in een
huwelijk.
