JAPANSCHE TROEPEN
BIJ MACAO GELAND
DE COMPONIST RAVEL
OVERLEDEN
DE EEMLANDEU
Britsche pers
Zijn „Bolero"
koel gestemd
De terreur in
Palestina
werd populair
Souvereiniteit
van het volk
De verkiezingen
in Syrië
Licht op
Dinsdag 28 December 1937
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
36e Jaargang No. 154
Antwoord op Britsche nota wordt
heden verwacht
Amerikanen uit Tsingtau
in veiligheid
AARDBEVINGEN IN
Midden-Amerika
Sands jak Alexan-
drette
De moderne muziek lijdt een
zeer gevoelig verlies
DE LEI IN EE RE
HERSTELD
RADIUM WORDT
GOEDKOOPER
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
DE VERDWIJNING DER
ROBINSON'S
Celluloidbrand eischt
zeven dooden
Generaal von Fritsch
naar Egypte
BERICHT
Weerverwachting
4 uur 21 min.
AMERSFOORTSCM DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort I.9S: per maand 0.65; per
weck met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 re*e,a 105 me' inl,el!riP vaD ecn bewijsnummer,
elke regel meer f 0 25. Licfdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Adverientiên „KEITJES" bij vooruitbetaling I 5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewiisnummor extra f 0.05
Wederom een incident in de
internationale concessie
te Sjanghai
MACAO, 28 Dec. (Reuter).
Na een hevig artillerievuur
zijn tweehonderd Japansche
mariniers aan land gegaan
aan de Chineesche kust, ten
zuidwesten van Macao. De
mariniers werden in booten
door motorbarkassen naar
land gesleept. De Japansche
vlootmacht bestond uit een
kruiser, twee torpedojagers
en een transportschip.
Het antwoord op de Britsche protest-
tnota inzake de incidenten op de Jangtse
zal vermoedelijk vanavond te Tokio aan
den Britschen ambassadeur ter hand
worden gesteld. De Japansche kabinets
raad heeft hedenochtend over de tekst
beslist en na do bijeenkomst, van het ka
binet zal minister Hirota het voorleg
gen aan den keizer.
De Britsche pers constateert aldus
meldt Havas uit Londen op koele
wijze het aannemen van de Japansche
verontschuldigingen door de Vereenig-
de Staten en men verwacht, dat de Brit
sche regeering de Japansche veront
schuldigingen op gelijke wijze zal ont
vangen. Do bladen wijzen minder op de
ontspanning, welke hierdoor teweeg is
gebracht dan wel oj de waarschuwing,
welke dit voor Japan inhoud.
De Times schrijft, dat men niet kan
zeggen, dat de Japansche uitleg bevre
digend is, doch zij werd door cïe Ame-
rikaansche regeering aanvaard, evenals
de verontschuldigingen. Het is thans
niet noodig ze op de keper te gaan be-
schouwpn. Het was verstandig van
Washington de verzekeringen van To
kio, dat de Amerikaansche belangen en
ook de belangen van andere mogendhe
den beschermd zullen worden, te aan
vaarden, het Amerikaansche antwoord
was evenwel koel en Japan behoeft zich
geen illusies te maken, dat een nieuw
•"incident wederom een „ongeluk" zal
worden genoemd. Men weet thans, waar
aan men zich te houden heeft.
De verklaringen van den Japanschen
'keizer bij de opening van het parlement
■dat de Japansche legers het prestige van
SJapan in het buitenland hebben ver
hoogd, is blijkbaar alleen voor binnen-
Handsch gebruik bestemd. In ieder geval
-regelt de politiek, welke Japan in China
wil volgen, de houding van de overige
mogendheden. De News Chronicle en de
Daily JTerald dringen aan op een
Britsch-Amerikaanscha toenadering in
het Verre Oosten.
Granaat naar Japansch
schip geworpen
Reuter seint dat hedenochtend te
Sjanghai een Chinees een handgra
naat heeft geworpen van de brug
van de Tsjekiangweg in het door de
Britsche troepen bezette deel van de
internationale nederzetting, naar
een barkas van de Japansche mari
ne in de Soetsjaukreek. De politie
van de nederzetting heeft den man
gearresteerd.
De Japansche militaire autoriteiten
hebben van het bestuur der internatio
nale nederzetting geëischt, een gestreng
onderzoek naar wapenen te houden,
daar de maatregelen van de internatio-
GUATEMALA. 28 Dec. (Havas). Uit
Salvador wordt gemeld, dat gisteravond
een aardbeving ernstige schade heeft
aangericht in het gebied van Antiqui-
zaya en Ahuachapan. Drie personen
zijn om het leven gekomen en velen
werden gewond.
In Mexico zijn de laatste vier dagen
achttien licht aardbevingen gevoeld
Het epicentrum moet in Zuid-Mexico
liggen in de staten Oaxaca en Guerre
ro. Gistermiddag werd een sterke be-
I "ving gevoeld, waarvan het epicentrum
?P 330 kilometer van het seismografisch
instituut te Tacubaya ligt. De omliggen
de plaatsen liepen schade op, doch er
wordt geen melding gemaakt van
slachtoffers.
nale politie volgens de Japanners tot
dusver niet voldoende geweest zijn.
Volgens Japansche berichten, hebben
in het bezefte Jangtsegebied Chineesche
vrijbuiters overvallen verricht op Ja
pansche militaire posten. Daar de zui
vering slechts langzaam vordert, vree
zen de Japanneezen, dat deze vrijbui
ters Sjanghai binnen zullen dringen.
De Amerikaansche kanonneerboot
Oahu, welke de Panay op de Jangtse bij
Nanking zal vervangen, is vanochtend
vertrokken. Aan boord bevinden zich
een aantal rmbassade-ambtenaren, die
de Amerikaansche ambassade te Nan
king zullen heropenen, wanneer de om
standigheden dit toelaten.
De Amerikaansche oorlogsbodem „Sa
cramento heeft 45 Amerikaansche bewo
ners van Tsingtau geëvacueerd.
Hoewel Turkije heeft
geprotesteerd, zouden de
verkiezingen toch worden
gehouden
ANKARA, 28 Dec. (Havas). Het
Anatoolsch Telegraaf Agentschap be
richt, dat volgens een bericht
uit Gcnève de bezwaren, welke
de Turksche regeering heeft geuit te
aanzien van de regeling van de verkie
zingen in het Sansjak Alexandrette.
niet van dien aard zijn, dat de verkie
zingen in het Sandsjak Alexandrette,
houden. In welingelichte kringen wordt
medegedeeld, dat de Turksche regeering
bij den Volkenbond heeft geprotesteerd
tegen de regeling, welke door de commis
sie, die naar het Sandsjak is gezonden,
is uitgewerkt. De Turksche regeering is
van oordeel, dat deze regeling in tegen*
spraak is met de besluiten van "deii Vol
kenbond van 29 Mei en met de beslis
singen van de commissie van deskum
digen. De regeling zou zijn gegrondvest
op beginselen, welke door genoemde
commissie zijn verworpen,
In genoemde Turksche kringen is
men derhalve van oordeel, dat deze re
geling in geen geval kan worden toe1
gepast. Bovendien is deze regeling niet
door den voorzitter van den yolken-
bondsraad goedgekeurd.
Links: Met een totaal van 4950 meter vestigde de Fransche piloot Tonya in een door hem zelf geconstrueerd vlieg
tuig te Bordeaux een nieuw hoogterecord voor lichte één-pcrsoons-vlicgtuigcn. Rechts: De Fransclic piloot Tonya
(links) vestigde met Sabourbault te Bordeaux ecn nieuw hoogterecord voor twcc-persoons-vlicgtaigcn met ecu totaal van
7000 meter.
Britsche troepen zetten in het
geheele land de zuiverings
actie voort
JERUZALEM, 28 Dec. (Havas). In
Noord-Palestina hebben zich verschei
dene botsingen voorgedaan tusschen
Engelsche troepen en gewapende ben
den, die probeerden de Syrische grens
over te trekken, nadat zij eerst hun wa
penen hadden begraven. De bandieten
werden verspreid. De grens wordt tus
schen Matoeala en Nakoera scherp be
waakt. Daar de gevechten evenwel in
heftigheid zijn afgenomen, kon een d^ol
der in de buurt van Tiberias geconcen
treerde troepen Haifa bereiken. In het
geheele land zetten de troepen dc zui
vcringsactie voort.
Notabelen uit Gil ilea zijn te Nazareth
bijeengekomen, waar zij ecn waarschu
wing ontvingen, terwijl zij werden uit-
genoodigd de namen op te geven de»
m hun dorpen wonende terroristen. Zij
werden met zware straffen bedreigd.
Kfar Soeba heeft een collectieve boete
opgeloopcn. Gisteravond hebben terro
risten op een autobus geschoten, van
welke zij vermoedden, dat er Joden in
zaten. In de autobus bevonden zich ech
ter Arabieren. Een jongen werd ernstig
gewond.
Er is een begin gemaakt met de bouw
werken voor het passagiersvervoer in
de haven van Tel Aviv. Met ingang van
Februari a.s. zal de handelshaven Tel
Aviv ook voor passagiersverkeer ge
schikt zijn.
De arbeidersbonden hebben tezamen
met de verantwoordelijke Joodsche in
stellingen een fonds tot steun aan werk-
looze kameraden gevormd. Hiervoor is
reeds 35.000 pond sterling bijeengebracht
welke besteed zullen worden voor werk
verschaffing.
Zijn oeuvre draagt een duide
lijk stempel van eigen
persoonlijkheid
NA een langdurige ziekte
is de Fransche compo
nist Maurice Ravel in den
ouderdom van 62 jaar te Parijs
overleden.
Maurice Ravel werd op 7 Maart 1875
te Ciboume, in de Pyrenées-Basses, ge
boren.
Hij ontving zijn muzikale opleiding
aan het conservatorium te Parijs, waar
Gabriel Faure zijn leeraar in de compo
sitieleer was. In 1901 verwierf Ravel
den Prix de Rome voor compositie. Hij
is te Parijs blijven wonen, waar hij zich
uitsluitend aan de compositie wijdde
Bij de uitvoering van zijn eerste com
posities voor piano, met name „Pavane
pour une infante défunte" en „Jeux
d'eau", in 1902 kon men reeds een ze
kere verwantschap met Debussv opmer
ken, met wicn hem ook de liefde voor
rle oud-Fransche klaviermuziek der ze
ventiende en achttiende eeuw verbindt.
Gedurende de volgende jaren was in
zijn werk misschien wel eenige invloed
van Faure. Chahrier en Erik Satie te be
speuren, doch van den hPtrirme af dmeu
zijn oeuvre ecn duidelijk stempel van
eigen persoonlijkheid, welke zich volko
men baanbrak in zijn volgende werken-
het strijkkwartet in f. de liederen met
orkestbegeleiding ..Fehëhërazadp" (heide
1904), de Histoires Naturelles (1907), In
troduction en allegro (6extst voor harp,
strijkkwartet, fluit en klarinet) en de
Rhapsodie Espagnole voor orkest (1907).
Voor piano schreef hij Miroir en so
natine (1905), Gaspard de la Nuit (1909),
Ma mère l'Oye (190S) en Valses Nobles
et Sentimentales (1911).
Zijn Bnskisch temperament leeft hij
vooral uit in zijn operamuziek l'Heure
Espagnole (1911) in orkestmuziek als
la Valse en in sommige van zijn liede
ren. Zijn composities voor orkest van
voor 1914, als de Rhapsodie Espagnole,
Daphnis et Chloë moeten tot zijn ge-
slaagdste oeuvres worden gerekend.
Tot zijn latere werken behooren sona
tes voor viool en klavier (1927) en voor
violoncel en viool (1922), klavierconcert
op Baskische thema's en Franci6cus van
Assisi (oratorium).
In 1929 schreef hij een pianoconcert
voor Marguerithe Long en ongeveer te
zelfder lijd een pianoconcert voor de
linkerhand, speciaal opgedragen aan
den éénarmigen pianist Paul Wittgen
stein.
Een van zijn populairste werken werd
„Bolero", als ballet geschreven en te
Parijs opgevoerd, bij ons herhaaldelijk
door onze groote orkesten ten gehoorp
gebracht. Tot zijn laatste composities
behooren ook nog drie liederen „Don
Ouichotte a Dulcince", te Amsterdam
eenmaal met pianobegeleiding gezon
gen door Hans Gruvs, welke liederen op
9 Januari a.s. in het Concertgebouw met
orkestbegeleiding zullen worden uitge
voprd door Charles Panzera.
Op 7 April 1932 dirigeerde Ravel voor
het laatst in het Concertgebouw te Am
sterdam, o.a. het pianoconcert dat werd
uitgevoerd door Margerithe Long, alsook
de Bolero. In 1933 werd hij reeds dooi
de ziekte aangetast, waarvan hij nooit
meer is hersteld. Een ballet „Morgiane"
waaraan hij den laatsten tijd werkte, is
waarschijnlijk niet voltooid.
De laatste veertien da een nam ziir
"»»7on'lhpiii«:tno«land zondanic af. dat V.ii
in een ziekenhuis moest worden opga-
nomen In het rustiee ziekenhuis in df
rue Roileau te Parijs, heeft hij deze we
ken doorgebracht, bijna zonder dood
strijd is hij overleden.
Aan het sterfbed bevonden zich zijn
broer, zoomede enkele vrienden*
BERLIJN. In verband
met de noodzakelijkheid op
papier Ie bezuinigen is de lei
in eere hersteld in de Duit-
sche scholen. De minister van
opvoeding heeft bepaald, dat
de lei hef schoolschrift zat
vervangen in de beide eerste
schoolklassen. In de twee
volgende jaren zal het ge
bruik van de lei facultatief
zijn.
Italiaansche persstem over demo
cratie naar aanleiding van de
voorstellen van Ludlow
ROME, 28 Dec. (Hava6). De
Popoio d'Italia publiceert een hoofd
artikel. dat, naar Havas meent, wel
licht afkomstig is van de hand van
Mussolini zelf, over de volkssouve-
reiniteit in zoogenaamd democrati
sche landen.
Het artikel is geschreven naar
aanleiding van de voorstellen van
het Amerikaansche parlementslid
Ludlow, die een wijziging wil aan
brengen in de grondwet van de
Vereenigde Staten, door het congres
de macht om oorlog te verklaren te
ontnemen en een dergelijk besluit
ondergeschikt te maken aan een
volksstemming.
Volgens het artikel in de Popoio
d'Italia is het lot van dit voorstel ge
makkelijk te voorspellen, want de Ame
rikaansche pers noemt het beschamen-l
en gevaarlijk. Het is mogelijk, dat Lud
low gelijk heeft, zoo gaat de Popoio
voort, doch hij maakt de bijna onver
geeflijke fout de democratie ernstig te
nemen. Het volk is 60uverein of is het
niet; in het laatste geval is het alleen
de speelpop in handen van de pluto
cratische kapitalisten, geheime vereeni-
gingen en politieke benden, die het uit
buiten en bedriegen onder voorwend
sel het te leiden.
De Popoio vraagt zich af, of het volk
steeds souverein is. behalve in het ge
val wanneer zijn bestaan op het 6pei
staat en schrijft verder, dat het rumoer
dat is ontstaan door het voorstel van
Ludlow een bewijs i6 „dat de democra
tie een dwaling is en dat de beginselen
hiervan alleen toegepast kunnen wor
den in de gewone levensomstandighe
den; in buitengewone omstandigheden
kunnen ze niet toegepast worden. De
tegenstand, welke Ludlow ontmoet be
wijst. dat de democraten vreezen vooi
Ie schadelijke gevolgen van hun demo
cratie in bepaalde gevallen. Zij willen
rlan een dictatoriaal systeem toepassen
of een bijna-dictatoriaa] systeem."
De schrijver van het artikel herinnert
vervolgens aan het vierde boek van de
redevoeringen van Mussolini, waarin in
1924 werd voorspeld, hatgeen than6 in
ie Vereenigde Staten geschiedt en hei
artikel besluit rnet een aanhaling van
het antwoord op de enquête van Gus
'ave le Bon. over de beste definitie van
democratie: „De democratie is een po
litiek systeem, waarin men van tijd tot
ijd het volk de illusie geeft. 60uverein
te zijn."
Tenslotte verklaart de schrijver van
het artikel; „Deze illusie is nutteloos, de
volkssouvereiniteit is belachelijk, een
waarachtig volk heeft slechts te hande-
len."
Veelbelovende Canadee-
sche productie
In den tijd, dat alle grondstoffen
duurder werden, is de prijs van radium
steeds gedaald Nog in 1934 was de we
reldproductie van radium vrijwel in
handen van één Belgisch-Congoleesche
onderneming, met name de Union Mi-
nière du Haut Katanga, welke er ten
slotte in slaagde, plm. 60 gram radium
per jaar voort te brengen. De beroemde
oude radiummijn van Joachimsthai
(Tsjecho-Slowakije) is nu vrijwel uitge
put. Drie of vier jaren geleden kon dus
de Union Minóre nog gemakkelijk 60 000
k 70.000 dollare per gram krijgen. Te
genwoordig echter beloopt de wereld-
prijs voor radium nog „slechts" 25.000
dollars per gram 46000 gulden) en
wel dank zij do fenomenale opkomst
van de veel belovende Canadeescho ra-
diumproductie.
In het 6ub-arctisclhe gebied van Ca
nada nabij de Groote Beer-Meer (Great
Bear Lake) heeft, zoo 6chrijft de N.R.Ct.
de vlieger-aardkundige Gilbert La Bine
in het jaar 1930 nieuwe vindplaatsen
ontdekt. In La Bine Point, dat is hel
nu gevestigde radium-mijngebied van
Canada, voltrok zich ten 6lotte in een
Amerikaansch „tempo" een buitenge
wone industrieele ontwikkeling, waar
bij aan de ontsluiting van een woest ge
bied door het zeer moeilijke middel van
luchtverkeer op duizenden mijlen af
stand van de smelterijen, evenals aan
de oprichting van electrische centrales,
proefstations, enz. minutieuze aandacht
moest worden geschonken.
De Eldorado Mines Co., die de La
Bine-velden exploiteert, moest dan ook
vele tienduizenden ton pikerts naar
haar raffinaderij te Port Hope per lucht
vervoeren en op dezelfde manier over
den afstand van meer dan 300 mijl ma-
chine-onderdeelen voor de oprichting
van wasch- en zeefinrichtingen. kracht
centrales enz. aanvoeren.
In November 1936 was er een capaci
teit van twee gram per maand bereikt,
or wordt uit 8000 k 11000 ton pikerts
(uranium-oxyde) één gram radium ge
wonnen. hetgeen een zeer gunstig re
sultaat op dit gebied mag worden ge
acht.
Het hooge gehalte van het Canadee-
sche erts heeft de 6nelle ontwikkeling
van La Bine, ondanks de zeer gevestig
de positie van de Union Minière, ver
gemakkelijkt en de financiering van
kostbare werken mogelijk gemaakt, zoo
dat nu, alweer met Amerikaansche
voortvarendheid, de capaciteit van de
raffinaderij te Port Hope, waar het erts
tot verwerking komt. tot 75 gram per
jaar wordt opgevoerd.
WASHINGTON, 28 Dec. (Havas).
Het ministerie van buitenlandsche za
ken doet nog steeds pogingen om de
ware identiteit van de in de Sovjet-
Unie verdwenen Robin6on6 te achter
halen. Tegelijk met de passen voor het
echtpaar Robinson, werden passen uit
gereikt ten name van Adolph Arnoid
Rubens en Ruth Marie Rubens. Deze
beiden verlieten New York op 16 Octo
ber en gingen op den 25sten van die
maand te Napels aan land. Sedert dion
heeft men niets meer van hen gehoord
Het ministerie stelt thans een onderzoek
in. of er verband bestaat tussohen het
echtpaar Robinson en de beide Rubens.
DE „GIER" VERTROKKEN
BATAVIA, 28 December (Aneta-ANP)
De „Gier" is hedenmorgen van het
vliegveld Tjililitan vertrokken met me
deneming van 264 kilogram post, 1 kilo
gram pakketpost en 76 kilogram goede
ren.
Er waren geen passagiers voor Am
sterdam Voor tusschentrajecten zijn
twaalf passagiers geboekt.
GROOTE DORPSBRAND IN CHILI
SANTIAGO. 28 Dec. (D.N B.). Het
plaatsje Castro op het eiland Chili is gis
teren door een geweldige brand geteis
terd. Zeventig huizen werden een prooi
der vlammen. Honderd vijftig gezinnen
werden J^kloos. De schade wordt ge
raamd dp vijf millioen pesos.
Turkije protesteert bij den
Volkenbond in de kwestie
van het Sadjak Alexan
drette
GENÊVE, 27 Dec (Havas). De Turk-
sche regeering heeft den voorzitter van
den Volkcnbondsraad de bezwaren ken
baar gemaakt, welke de Turksche regee
ring heeft tegen het rapport van do neu
trale deskundigen inzake de regeling
van de verkiezingen in het Sadj.ik
Alexandrette. Dc regeering te Ankara
schijnt de waarde van dit rapport in
twijfel te trekken en meent, dat de sta
tus van het Sandjak op tendentieuze
wijze werd uitgelegd. De regeering
maakt verder een voorhehoud voor de
verkiezingen, welke in Februari a.s. ge
houden zullen worden. Verder wordt
vernomen, dat de Turksche bezwaren in
rle vergadering van den Raad in Januari
behandeld zullen worden, doch men ge
looft niet, dat de verkiezingen zullen
worden uitgesteld.
TOKIO, 28 Dec. (Domei). Nabij
Moyi is een lading celluloid speel
goed in een trein door een wegge
worpen eindje sigaret in brand ge
raakt Twee rijtuigen werden een
prooi der vlammen en brandden ge
heel uit. Hierbij liepen 41 personen
brandwonden op, en zeven hunner
zijn aan de gevolgen overleden.
ATHENE, 28 Dec. (D.N.B.). Ondor-
weg naar Cairo is de opperbevelhebber
van het Duitschleger, generaal von
Fritsch, alhier aangekomen. Na een be
zoek aan de klassieke bezienswaardige
heden en een dejeuner bij den Duit-
schen gezant zette de generaal zijn reis
voort.
MINISTER BECK NAAR
DANTZIG
WARSCHAU, 28 Dec. (Havas). Ml-
nister Beek, de Poolsche minister van
buitenlandsche zaken, is voor een strikt
particulier bezoek naar Dantzig vertrok
ken.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Januari a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
op andere pagina's
STADSNIFVWS
Kindermiddag van 't Nut.
(Tweede Blad, pag. 1),
De jeugd schaakt,
(Tweede Blad, pag. 1)',
OMTREK
Raad van Woudenberg.
(Eerste Blad, pag. 2),
Scherpenzeel in 1937.
(Eerste Blad, pag. 2)',
SPORV
Erkenning van records.
(Eerste Blad, pag. 2).
Meest zwakke Westelijke tot
Noordelijke, later waarschijn
lijk weer Noordoostelijke wind,
nevelig tot betrokken ol zwaar
bewolkt, waarschijnlijk eenige
neerslag, lichte dooi, later weer
temperatuur om het vriespunt
tot lichte vorst.
