„Samenwerking eischt
wederkeerigheid"
ITALIAANSCHE VLOOT-
OEFENINGEN
voor prins-regent Paul
DE EEMLANDER
Donderdag 11 Mei 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwa! 2a
37e Jaargang No. 297
„SAMENWERKING
tot handhaving van
rust en vrede"
De toekomst van
Palestina
BLUM TERUG NAAR
FRANKRIJK
Stakings - actie
in Amerikaansche
steenkool-industrie
Kogelgaatje ontdekt
BALBO'S BEZOEK
AAN EGYPTE
Russisch oordeel over de besprekingen tot
vorming van een anti-agressiefront
POTEMKIN TERUG
NAAR MOSKOU
k-v
Uit protest een
vijftal ruiten
ingeslagen
Licht op:
8 uur 11 min.
DIAMANTROOVER
GEARRESTEERD
Weinig vrijwilligers
voor vervanging
Doodelijk ongeluk te
Vlaardingen
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1 95; per maand 0.65; per
week met gratia verzekering tegen ongelukken] f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer.
elice regel meer f 0.25. Liefdadighéids-advertentiën voor de
helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiên „KEITJES" bij vooruitbetaling 1.5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
ROME, 11 Mei- (Stefani).
Prins-regent Paul van Joegoslavië
brengt vandaag een bezoèk aan
Napels, waar te zijner eere vloot-
oêfeningen gehouden worden.
Prins Paul reisde tezamen met
dén koning, terwijl Mussolini
reeds in een voorafgaanden trein
naar Napels was vertrokken. Ook
talrijke Italiaansche ministers als
mede de Joegoslavische minister
van buitenlandsche zaken, Marko-
,witsj, hebben zich derwaarts be
geven.
Prins-regent Paul van Joego-Slavië
en zijn gemalin prinses Olga
Napels is met de vlaggen van beide
landen getooid. Vele troepen stonden
opgesteld, toen de koninklijke gasten
in Napels werden verwelkomd door
den Italiaanschen kroonprins, waar
na zij zich naar den kruiser „Trieste"
begaven, waar Mussolini voor de
ontvangst gereed stond.
De prins-regent van Joegoslavië heeft
gisteren aan Mussolini in het Palazzo
Vénezia een tegenbezoek gebracht. Prins
Paul keerde daarop terug naar het Qui
rinaal, vanwaar hij zich, tezamen met
het Italiaansche koningspaar en prinses
Olga, naar hét Kapitool begaf om aan
wezig te zijn op een door de stad Rome
aangeboden ontvangst.
De koning en de koningin van Italië
hebben gisteravond in hèt Quirinaal ter
eére van prins-regent Paul en prinses
Olga een galamaaltijd aangeboden. Bij
deze gelegenheid heeft koning Victor
Emanuel een toespraak gehouden, waar
in hij zeide, dat de banden, welke Joego
slavië en Italië verbinden in de harten
der beide volken zijn verankerd. Met het
pact van Belgrado zijn veilige grondsla
gen gevestigd voor een duurzamen vrede
en vruchtbare samenwerking. Het ge
meenschappelijk doel de orde en stabi
liteit te bewaren en te verdedigen zijn
onontbeerlijk voor den vooruitgang der
naties. De koning bracht vervólgens heil
dronken uit.
In zijn antwoord zeide prins-regent
Paul bewogen te zijn door de hartelijke
woorden op de hem ten deel gevallen ont
vangst. Hij verklaarde, dat de wederzijd-
sche gevoelens van sympathie en hoog
achting den besten grondslag vormen
voor de hechtheid der overeenkomst, wel
ke de beide landen verbindt De beide
regeeringen werken samen in volkomen
harmonie aan een nuttig en duurzaam
werk, waarbij zij zich laten leiden door
denkbeelden van orde en stahiliteit. Zij
hebben steeds de verdieping op het oog
gehad der goede betrekkingen met de be
vriende buren cn de handhaving van de
rust en den vrede in Europa.
Volgende week een verklaring
van minister Mac Donald
en publicatie van
een Witboek
LONDEN, 11 Mei (Reuter). In
het begin der volgende week zal mi
nister Mac Donald in het Lagerhuis
een verklaring afleggen betreffende
de politiek der Britsche regeering in
Palestina. Deze verklaring zal wor
den gevolgd door de publicatie van
een Witboek, waarin de voorstellen
der regeering zijn vervat.
Binnenkort zullen de Joden, die op on
wettige wijze Palestina zijn binnenge-
drongen en in een kamp bij Sarafand
geïnterneerd waren, worden vrijgelaten.
Hun aantal zal worden afgetrokken van
het eerstkomende contingent toegelaten
immigranten.
De Britsche justitie poogt met kracht
de orde te herstellen. Zoo werd de moor
denaar van een Jood veroordeeld tot gee-
seling en levenslange gevangenisstraf,
drie Arabieren werden ter dood veroor
deeld en een vierde werd veroordeeld
tot levenslange gevangenisstraf. Twee
ter dood veroordeelden werden gevon
nist, omdat zij in het bezit waren van
een revolver.
LONDEN, 11 Mei (Reuter). Van
ochtend om negen uur is de Fransche
oud-premier Léon Blum per vlieg
tuig van Croydon vertrokken om
naar Parijs terug te keeren. Gisteren
heeft hij geluncht met Winston
Churchill, terwijl hij gistermiddag
een bezoek aan het Foreign Office
heeft gebracht, waar hij een lang
durig onderhoud met Halifax had.
Duitsche journalist verlaat
Egypte
CAIRO, 11 Mei (Havas). Daar hij
niet heeft kunnen bewerken, dat het te
gen hem uitgevaardigde uitwijzings-
bevel werd ingetrokken, heeft de uitge
wezen correspondent, van den Voelki-
scher Beobachter. Paul Schmitz, Egypte
verlaten om naar Duitschland terug te
keeren.
NEW-YORK, 11 Mei. (Reuter),
Vroeg in den ochtend heeft de woord
voerder van 450.000 mijnwerkers, die
sedert vijf weken in staking zijn, me
degedeeld, dat de bond van mijnwer
kers de laatste voorstellen van de
werkgevers tot hervatting van het
werk, heeft verworpen. President
Roosevelt had den vertegenwoordigers
van beide groepen verzocht een over
eenstemming te bereiken, opdat in
den afgeloopen nacht het werk zou
kunnen worden hervat.
De conferentie is echter nog niet afge
broken. Later werd bevestigd, dat een
volledige mislukking van de onderhan
delingen is voorkomen 'en dat vanmid
dag een tweede vergadering van werk
gevers en werknemers zal worden ge
houden.
De bemiddelaar. John Steelman, heeft
er bii de individueele mijneigenaars op
aangedrongen een contract te teekenen
op de door den bond van mijnwerkers
gestelde voorwaarden, opdat tenminste
enkele mijnen weer aan het werk zullen
gaan. Hij zeide, dat dit tegemoet zou
komen aan de behoeften van het land,
dat wordt bedreigd met een tekort aan
steenkool.
's-GRAVENHAGE. 11 Mei Gis
termiddag om half vijf is in een gla
zen windscherm van het café De Ro-
tondè aan den Scheveningschen
boulevard een kogelgaatje ontdekt.
Het onderzoek naar het kogeltje
heeft tot nu toe geen resultaat ge
had.
CAïRO. 11 Mei. (D.N.B.) Maarschalk
Balbo is ppr vliegtuig naar Libye terug
gekeerd. Tijdens zijn kortstondig ver
blijf in Cairo heeft hij een onderhoud
gehad met koning Faroek en den minis
ter-president Mahmoed Pasja. Van
Egyptische regecringszijde worden de
geruchten, als zou Balbo met de Egyp
tische regeering onderhandelingen ge
voerd hebben over een Italiaansch-
Egyptisch pact van vriendschap, tegen
gesproken. Het betrof hier een particu
lier bezoek'.
POTEMKIN, de vice-volks-
commissaris van Buitenland
sche Zaken der Sovjet-Unie, is
gisteren uit Warschau naar Mos
kou vertrokken, nadat hij in een
onderhoud van bijna twee uur be
sprekingen had gevoerd met den
Poolschen minister kolonel Beek.
Over dit onderhoud werd officieel
slechts bekend gemaakt, dat het
had plaats gevonden; over het
verloop en den inhoud der be
sprekingen werden geen inlichtin
gen verstrekt.
Over de besprekingen, welke Potem-
kin voor zijn bezoek aan Warschau te
Boekarest lieeft. gevoerd met den Roe-
meenschen minister van Buit«®andsche
Zaken, Gafencu, verneemt ae corres
pondent van de Times te Boekarest, dat
men zich in Roemeensche politieke
kringen in stilte verheugt over de
TurkschRussische vriendschap. Men
heeft, alle reden om aan te nemen, dat
na het bezoek van Potemkin aan Anka
ra bet. defensief verhond, dat tusschen
heide landen in 1920 gesloten is, zal wor
den bevestigd. De Roemenen, die een
verbond hebben gesloten met Turkije,
zien hierin een versterking van de in
directe vriendschap cn een bescherming
van Roemenië door de Sovjet-Unie.
De geruchten, volgens welke Potem
kin hij zijn onderhoud met Gafencu een
eenzijdige garantie zou hebben aangebo
den aan Roemenië, worden te Boekarest
evenwel niet bevestigd. Men heeft, in
tegendeel alle reden om aan te nemen,
dat Potemkin de- stelling van Litwinof
irf zake do tweezijdige verdra
gen heeft verdedigd. Hiermede kon
Gafencu niet instemmen, zonder dé
waarschuwingen van Duitschland in de
wind te slaan.
Uit Moskou meldt Tass, dat de „Iswes-
tija" een hoofdartikel wijdt aan de po
litieke gebeurtenissen der laatste weken
in Europa en zegt dat Europa thans
staat voor een gemeenschappelijke
Duitsch-Italiaansphe politiek, welke te
gen Engeland en Frankrijk gericht is.
Over de geruchten over de houding der
Sovjet-Unie ten aanzien van de aan den
gang zijnde onderhandelingen over de
vorming van een „vredesfront tegen de
aanvallers", zegt het Russische blad:
„De Sovjet-Unie stond en staat nog
steeds op het standpunt, dat indien
Frankrijk en Engeland werkelijk
een hinderpaal tegen de agressie in
Europa willen opwerpen, een ge
meenschappelijk frontvan wèder-
zijdschcn hijstand gevormd zou kun
nen worden, in eerste instantie van
de vier voornaamste mogendheden in
Europa, nl. Groot-Brittannië, Frank
rijk, de Sovjet-Unie en Polen, of min
stens van de drie mogendheden:
Groot-Brittannië, Frankrijk en de
Sovjet-Unie. en dat deze drie mo
gendheden, gebonden door een pact
van wederzijdschen bijstand vol
gens het beginsel der wederkeerig
heid, de andere staten van Oost- en
Midden-Europa, welke door agressie
bedreigd worden, garanties dienen
te geven.
Opgemerkt moet woi-den, aldus het
Russische blad, dat deze duidelijke en
fundamenteel defensieve en vreedzame
houding der Sovjet-Unie geen instem
ming bij Engeland en Frankrijk heeft
gevonden. Engeland heeft, met instem
ming van Frankrijk, tegenvoorstellen
gedaan, doch deze zouden de Sovjet-
Unie in een ongelijke positie brengen,
hoewel zij precies dezelfde verplichtin
gen op zich zou moeten nemen als Enge
land en Frankrijk.
Men zegt ons. dat Engeland en
Frankrijk, door Polen .en Roemenië
te verdedigen, feitelijk de Westelijke
grens der Sovjet-Unie verdedigen. Dat
is niet waar. want de Westelijke grens
der Sovjet-Unie is niet tot Polen en
Roemenië beperkt, en bovendien zouden
Engeland en Frankrijk door het verde
digen van Polen en Roemenië zichzelf
verdedigen en niet de Westelijke grens
der Sovjet-Unie. Zij hebben immers een
pact van wederkeerden bijstand met
Polen, dat op zijn beurt verplicht is
Engeland en Frankrijk te hesehermen.
Roemenië zal genoodzaakt ziin Polpn te
volgen, en dus de rol te spelen van in-
directen bondgenoot van Engeland en
Frankrijk.
De Sovjet-Unie daarentegen, wel
ke geen pact van wederkeerigen bij
stand met Engeland. Frankrijk of
Polen heeft, zou al deze drie staten
moeten verdedigen zonder van hen
eenige hulp te ontvangen en uitslui
tend op eigen krachten moeten ver
trouwen. De Sovjet-Unie zou dus
weer in een ongelijke positie ver-
keeren. Samenwerking zoo besluit
het blad. vereischt wederkeerigheid,
en waar wederkeerigheid ontbreekt,
kan geen werkelijke samenwerking
tot stand komen."
POOLSCH - LITAUSCH
CONTACT
WARSCHAU, 11 Mei (P.A.T.). Te-
genover vertegenwoordigers van de pers
heeft generaal Rastikis, hevelhebber van
het Litausche leger, verklaard getroffen
te zijn door de ontvangst, welke maar
schalk Smigly Rvdz en het Poolsche
volk hem bereid hebben. Zijn besprekin
gen met burgerlijke en militaire autori
teiten hebben hem de gelegenheid ge
boden te constateeren. dat de Poolsche
sympathie voor Litauen op ree. lit is. De
normaliseering der wederkeerige betrek
kingen heeft dit jaar nieuwe vorderin
gen gemaakt. Rastikis zeide voorts, dat
Lilauen, hoewel het neutraal blijft, vast
besloten is zoo noodig iederen aanslag
óp zijn onafhankelijkheid met de wape
nen af te weren. Rastikis is des middags
door Beek ontvangen.
BRINKMANN VOORGOED
UIT ZIJN FUCTIE
BERLIJN, 11 Mei (D.N.B.).
Hitier heeft den staatssecretaris in
het rijksministerie van economische
zaken, Brinkmann, die sinds eeni-
gen tijd met ziekteverlof was, op
wachtgeld geplaatst en hem ont
heven van zijn functie als lid van
het directorium der Rijksbank, daar
zijn gezondheidstoestand uitsluit,
dat hij binnen afzienbaren tijd zijn
werkzaamheden zou kunnen hervat-
ten^
\I AMENS de burgerij van Apel-
doorn werd Woensdag aan het
garnizoen te gelegenheid van zijn
feestelijken intocht een viertal bazui
nen aangeboden. De uitreiking ge
schiedde door mevr. Quarles van Uf-
ford, echtgenootè van den burge
meester
Man en vrouw luchten hun
ontevredenheid over het
optreden der politie
AMSTERDAM, 11 Mei. Eeii in
specteur van politie, die rustig in
zijn kamer in het bureau Marnix-
straat zat te werken, zal danig ge
schrokken zijn, toen plotseling vijf
ruiten van zijn aan de straat gren
zende vertrek in gruizelementen vie
len. De ruiten waren gesneuveld
onder de zware mokerslagen van
een arm, welke bleek te behooren
aan een woesteling, die kort tevoren
het politiebureau met een proces
verbaal had verlaten.
Hij en een vrouw, waarmee hij sa
menwoonde, maakten zich schuldig
aan flessc.hentrekkerij en bezochten
restaurants en cafetaria's, waar zij zich
'te goed deden aan allerlei spijzen en
dranken, maar wanneer de kellner wil
de afrekenen, vertelde het duo. dat het
geen geld had en dat men de politie
rpaar moest waarschuwen. Hetgeen dan
prompt gebeurde. Zoo ook gistermid
dag, toen het paar zich in een restau
rant aan het Kwakersplein te goed had
gedaan. Beiden werden naar het poli
tiebureau in de Marnixstraat overge
bracht en nadat proces-verbaal was op
gemaakt weer heengezonden.
Zoowel de man als de vrouw waren
over de behandeling, die zij óp het bu
reau hadden ondervonden, zeer onté-
vreden.
Toen zij weer op straat stonden
protesteerde de man, die ongeveer
veertig jaar is en als een dienstwei
geraar bekend staat, door vijf rui
ten van het bureau in te slaan, ter
wijl de dertig-jarige vrouw languit
op het trottoir ging liggen.
Een agent, die zich aan de overzijde
van de straat bevond, greep den man
in den kraag en geleidde hem terug
naar het bureau, maar nu iinea recta
naar een cel. Ook de vrouw werd ver
zocht weer naar binnen te gaan ter kal
meering, waaraan zij gevolg gaf. Enkele
uren later werd haar beleefd verzocht
naar huis te gaan, maar dat weigerde
ze pertinent. Toen werd het haar tot
tweemaal toe gelast, doch daar was ze
aan gewend en dus kwam ze er heele-
maal niet van onder den indruk. De
man gedroeg zich niet minder merk
waardig. want hoewel hij tijdens de
vernieling der ruiten had geschreeuwd:
„Ze zullen me te eten geven", weigerde
hij het knappende brood en de geurige
koffie, die men hem aanbood.
Laat in den avond kwamen beiden
tot hetere gedachten. Zij zijn toen op
vrije voeten gesteld: hij echter met
twee processen-verbaal wegens fles-
schentrekkerij en vernieling en zij
eveneens met twee processen-verbaal
wegens flesschentrekkerij en huisvrede
breuk.
Twèede verdachte van de
roof te Amsterdam nog
op vrije voeten
AMSTERDAM. 11 Mei. Reêds
spoedig na dè inbraak in den juwe
lierswinkel van den heer J. W. van
Litsenburg, Eerste Constantijn Huy-
gensstraat 74, gisternacht gepleegd,
waarbij voor ongevéér tweeduizend
gulden aan goud en diamanten uit
dé étalage werd buit gemaakt, had
de politie van het burêau Leidsche-
plein aanwijzingen in de goede rich
ting.
Naar twee mannén, goede bekenden
van de politie, werd een onderzoek inge
steld, met het gevolg dat gistermiddag
een der verdachten, eén 52-jarige werk
man wonende in West, in zijn woning
werd aangehouden.
Op het bureau verklaarde hij niets
van den diefstal te weten en den gehee-
len nacht thuis te zijn geweest. Doch
met deze verklaring had hij guiten een
rechercheur gerekend, die hem dien-
zelfden nacht in de nabijheid van de
plaats wa%r de inbraak is gepleegd, ge
zien heeft en den man langen tijd was
gevolgd, omdat hij zich op eenigszins
verdachte wijze in deze huurt ophield.
Dit was korten tijd voordat de inbraak
waS gepleegd.
Bij zijn komst gisteravond op het bu
reau herkende de rechercheur, die van
cjen diefstal niets af wist, den man en
deze kon toen de bewering dat hij dien
nacht thuis was geweest niet langer
volhouden.
Van het gestölene is nóg niets terug
gevonden.
De politie zoekt thans nog naar den
tweeden verdachte.
Binnenkort zal men 200 a 250
aanvragen per dag m
behandeling nemen
Nu bekend was, dat er voorzoover
mogelijk gelegenheid zou worden ge
opend, dat werkende dienstplichtigen,
die wegens de buitengewone omstan
digheden onder de wapenen zijn geroe
pen, zouden worden vervangen door
vrijwilligers, hebben zeer velfen. van
lien, die thans onder de wapenen ver
blijven een rekest ingediend om voor
deze vervanging in aanmerking te ko
men. Op het moment is de toestand
zelfs zoo. dat ér ongeveer 9000 van deze
aanvragen per dag binnenkomen.
Hiertegenover is de animo van dienst
plichtigen, die buiten den oproep vie
len, om vrijwillig onder de wapenen te
gaan, zeer gering gebleken. Slechts on
geveer 1500 hebben er zich aangemeld.
Daar onder deze. omstandigheden de
selectie van hen die eerst in aanmer
king komen om te worden vervangen,
uiteraard zeer veel\moeite met zich
bracht, is tot dusver geen dezer vrij
willigers opgeroepen. Volgens de Maas
bode is men Ihans zoover, dat binnen
twee of drie dagen een 200 a 250 aan
vragen per dag zullen kunnen worden
aftredaan.
Met de voorbereiding van het oproe
pen van werkloozen, die zich niet vrij
willig hebben aangemeld, is mén nog
niet gereed. Dpzo maatregel eischt. zeer
veel administratief werk. doch ook hier
maakt mén thans flinke vorderingen.
VLAARDINGEN. 11 Mei. Op den
Maassluischen dijk is de 49-jarige T.
Maat uit Vlaardingen door een hem
achterop rijdende auto aangereden.
Hij sloeg tegen den grond en kreeg
een schedelbreuk en ernstige ver
wondingen aan het hoofd.
Per ziekenauto van de eerste hulp
dienst is het slachtoffer naar het
ziekenhuis te Vlaardingen vervoerd,
waar hij enkele uren later is over
leden. Maat was weduwnaar en va
der van vier kinderen.
VLAARDINGEN, 11 Mei Nader ver
nemen wij ,dat de auto is doorgereden.
De commissaris van politie te Vlaar
dingen verzoekt hen, die omtrent het
ongeluk inlichtingen kunnen verschaf
fen, zich ten spoedigste te melden aan
het bureau van politie te Vlaardingen.
De auto was vermoedelijk een Che
vrolet, jaar 1930 of 1931, donker van
kleur, vermoedelijk grijs, slechte ver
lichting.
W eerverwachting
Voor het geheele land: Af
wisselend bewolkt, waar
schijnlijk droog weer, koude
nacht, met mogelijk plaatse
lijk een weinig nachtvorst,
overdag iejs kouder. Zwakke
tot matige, N.O. tot N. wind.