stadsnieuws] Vermogenspositie onzer burgerij Nutsspaarbank in 1938 Op het station wordt iemand gemist Roeitochtje Wat zegt de mode? r C 22 Halve millionnairs Vermeerdering van bezit eindigde avontuurlijk Politieke onrust was van invloed Geen kaartjes- controle bij den ingang De reiziger wil er nog niet aan! FL. 110,45 VOOR COBA De auto reed niet POLITIE VARIA 2e BLAD PAa I AMERSFOORTSCH DAGBLAD MAANDAG 15 MEI 1939 J Opschuiving van individuèele vermogens naar hoogere groepen (Van een bijzonderen medewerker) ry.LIJ KENS nieuwedoor het Centraal Bureau voor de Sta tistiek verzamelde gegevens is het aantal Amersfoortsche ingezete nen, die in de vermogensbelasting zijn aangeslagen, en wier bezit der halve zestienduizend gulden of méér bedraagt, in het laatste be lastingjaar gestegen tot 1081 te genover 1051 in het voorafgaande jaar. O ogenschijnlijk is deze stij ging slechts gering, vooral wan neer met dén groei van het zielen tal rekening wordt gehouden. Per tienduizend inwoners immers be- teekent deze toename slechts een vermeerdering van het aantal aan- geslagenen van 227 op 229 terwijl het rijksgemiddelde in hetzelfde tijdvak gestegen is van 203 tot 208 Beschouwen wij evenwel de ver mogens van deze Amersfoortsche ingezetenen meer gedetailleerd, dan blijkt, dat het in onze stad ge vestigde particuliere kapitaalbezit zich véél krachtiger ontwikkeld heeft dan in Nederland als geheel genomen, het geval is geweest. Statistisch plegen de vermogens in zés klassen- 'te worden ondérverdeeld, die resp. loopen van zestienduizend tot dertigduizend gulden, van 30.000 tot vijftigduizend, van vijftigduizend tot één ton, van één tot twee ton, van twee ton tot een. half milliocn en van een half millioen en hooger. Hoe de 1051 in Amersfoort gevestigde vermogens van het voorlaatste jaar en de 1081 van het laatste belastingjaar over deze zes klas sen verdeeld waren, blijkt uit het vol gende staatje. Aantal vermógens in 1937 1938 16 tot 30 millé 30 50 50 100 100 200 200 500 500 millé en lióoger 435 242 201 113 41 19 431 229 222 125 52 22 Het aantal ingezetenen met een bezit van méér dan een half millioen is der halve van 19 gestegen tot 22. Hierbij moet bedacht worden, dat deze topklas se geen grens naar boven heeft, en dat daardoor de vermogens, die reeds in deze groep vielen, groote stijgingen heb ben kunnen ondergaan, zonder dat dit tot een opschuiving naar een andere categorie kon leiden. In de overige gro pen is dat natuurlijk anders, en hoe nauwer de grenzen van elke groep ge trokken zijn. des te eerder zal zulk een grens gepasseerd worden. In het alge meen kunnen ook daarom reeds in de laagste groepen de meeste fluctuaties worden verwacht. Dat voor een stad met een zielental als het onze, liet hebben van 22 vermo gens van méér dan een half millioen veel is, blijkt uit een vergelijking met het riiksgemiddelde. In Amersfoort zijn. er per tienduizend inwoners biina 5 van deze vermogens, in geheel Nederland slechts 3. In het voorafgaande jaar wa ren deze cijfers voor Amersfoort ruim 4 en voor Nederland 2. De belangrijke voorsprong, die onze stad in dit opzicht boven het riiksgemiddelde had. is dus practisch geheel behouden. Nog gunstiger is echter het beeld, dat de tweede groep te zien geeft. Per tien duizend inwoners huisvest Amersfoort thans 11 vermogens tusschen twee ton en een half millioen. tegenover 9 in het voorafgaande jaar. Het riiksgemiddelde bedraagt thans 8 en in het voorgaan de jaar 7. Ten onzent steeg het aantal vermogens dus met 2 per tienduizend inwoners, terwijl het riiksgemiddelde met slechts 1 per tienduizend omhoog ging. Ons stedelijk cijfer is daarmede nog weer verder boven het riiksgemid delde komen te liggen. Nog sterker is dit het geval bij de ver mogens tusschen één en twee ton. Ter wijl het riiksgemiddelde daarvoor om hoog ging van 15 tot 16 per tienduizend inwoners, kwam Amersfoort van 24 tot 27 De toename van 3 per tienduizend is derhalve driemaal zoo groot geweest als het gemiddelde voor het geheele land en ook deze. toch altijd nog aan zienlijke vermogens, komen in onze stad véél vaker voor dan elders in Ne derland het geval pleegt te zijn. Ook de vermogens tusschen vijftig duizend en honderdduizend gulden zijn in onze stad ook frequenter'dan gemid deld in het geheele land. Hun aantal steeg per tienduizend inwoners van 44 tot 47. dus met 3. Het riiksgemiddelde liep omhoog van 34 tot 36. dus met 2. Geheel anders staat het met de heide laagste klassen. De daling van het aan tal- vermogens tusschen dertig en vijf- tig mille van 242 tot 229 beteekent een teruggang van 52 tot 48 per tienduizend inwoners. Het riiksgemiddelde echter bedroeg in het voorlaatste jaar 48 en steeg in het laatste belastingjaar tot 49. Terwijl ons stedelijk ciifer dus met 4 per tienduizend terugliep, klom het riiksgemiddelde met 1 per tienduizend op. /N de laagste groep, die van de vermogens tusschen zestien en dertig duizend gulden, daalde hei cijfer voor Amersfoort van 94 tot 91 per tienduizend, terwijl het rijksgemiddelde eveneens iets daalde, doch slechts van 97 tot 96. In de voorlaatste groep (30 tot 50 mille) lag het Amersfoortsche cijfer per tienduizend inwoners in het voorlaatste jaar dus nog be duidend boven het rijksgemiddel de terwijl het daar nu beneden ligt; in de laatste groep (16 tot 30 mille) lag het stedelijke cijfer ook in het voorlaatste jaar reeds bene den het rijksgemiddelde, maar het is daar nu nog verder onder ge komen. De absolute en relatieve vermin deringen in de laagste groepen be hoeven blijkens de fotaal-cijfers niet te worden toegeschreven aan financiëelen achteruitgang, ze zijn uitsluitend een gevolg van een sterke opschuiving van vele indi- vidueele vermogens naar hoogere groepen, dus aan een krachtige bezitsvermeer dering. (Nadruk verboden) MUZIKALE RONDGANG Dé muziekvéreeniging Postfanfare Amersfoort.' houdt op Dinsdagavond 1.6. een muzikalen rondgang in het Bergkwartier. EEN zestal jongens van ongeveer 14 tot 20 jaar oud. dat in onze stad in twee gehuurde roeibooten veertien tot, twintig jaar oud, dat in onze stad in twee gehuurde roeibooten een tochtje op De Eem wilde maken, heeft gistermiddag een minder aange naam avontuur beleefd. De zes knapen voeren door het Plantsoen en tot aan de sluis bij de Schimmelpenninckkade ging alles goed. Hier gekomen, begon echter de misère De sluis was geopend, waar door er een zeer sterke stroom stond. Vier der jongens, die in een boot voor op voeren, merkten het eerst, dat het niet zonder ongelukken zou afloopen. Zij probeerden dus den wal te berei ken. Het was bij deze manoeuvre, dat zij in aanvaring kwamen met de andere roeiboot, waarin twee kna pen gezeten waren. Dit vaartuig sloeg om, doch de inzittenden had den het geluk hoewel zij even min als de anderen de zwemkunst- machtig waren den kant te kunnen bereiken. De voorste boot was tengevolge van de botsing echter zoo ver uit den koers geslagen, dat de jongens stuurloos in de richting van de sluis gedreven werden. Ter hoogte van dit punt gekozen, sloeg het vaartuig met de vier inzittenden om. Drie jongens wisten zich aan het hekwerk van de sluis, aan de zijde van De Eem, vast te grijpen, waarna zij door toesnellende helpers uit hun benarde positie konden worden be vrijd. De vierde was minder fortuinlijk. Hij had zich echter op den bodem van de omgekeerd voortdrijvende roeiboot kunnen werken, waar hij bleef totdat men hem met behulp van een dreg naai den kant kon trekken. Ondanks het natte pak. mogen de jongens nog van geluk spreken Het had erger kunnen afloopen. Zeshonderd gulden voor De Lichtenberg Het dames-comité van den verkoop dag van „De Lichtenberg"' maakt be kend, dat de opbrengst van de bazar ruim 600 gulden bedraagt. Aan een ieder, die hiertoe bijdroeg, waaronder vooral de vele winkeliers en firma's met hun belangrijke inzen dingen genoemd moeten worden, wordt hierbij hartelijk dank gebracht. Het comité spreekt echter de hoop uit, dat op den volgenden verkoopdag nog meer Amersfoorters, die hierdoor van hun belangstelling voor het zie kenhuis zouden kunnen doen blijken, aanwezig zullen zijn. Geen verdere daling op de kapitaalmarkt. Een grooter gedeelte der beleggingen bereikte het verlaagde niveau Het aantal inleggers nam toe met 840 AAN het verslag over het jaar 1938 van de hier ge vestigde Nutsspaarbank ont- leenen wij het volgende: „De rente op de kapitaalmarkt ver toonde in 1938 weliswaar geen verdere daling, doch het verlangde niveau werd door een grooter gedeelte van de bestaande beleggingen bereikt. Verschillende oorzaken leidden er toe, dat ook de Nutsspaarbank toetrad tot de onder den ï.aam van „Beleg gingsfront" bekende combinatie. Mede hierdoor steeg het bedrag aan onbe- legde middelen aanzienlijk, waardoor de rentenwinst ongunstig beinvloed werd. De politieke onrust bleef niet zon der invloed op het. spaarbankbcdrjjf. Periodiek overtroffen de terugbetalin gen de inlagen. Hierdoor was het obli go op einde September weer tot het bedrag van 1 Januari teruggebracht. De rust keerde echter weer en binnen twee maanden was de stand van 1 Juli weer bereikt. Het verslag noemt het terecht een toeken des tijds, dat de curve van de inlagen parallel loopt met drie van de politieke barometer, in plaats van de invloeden der wel vaart te weerspiegelen. Hét aantal inleggers vermeerder de met 840 of 4 van het totaal per 1 Januari 1938. De toeneming van het tegoed maakte 3 of - met inbegrip van de rentebijschrij ving 5 van het beginsaldo uit. Deze cijfers wijzen er wel op dat de toevloeiing van gelden geen abnormale verhoudingen heeft aangenomen. Opvallend is Inmiddels, dat de aanwas der ge meentebevolking gelijken tred houdt met het aantal nieuwe spaarders: beide 11 Het sinds September 1937 ingevoer de nieuwe systeem van schoolsparen voldoet in alle opzichten. Uit het ver slag blijkt, dat het aantal sparende leerlingen in 1938 klom van 663 tot 791 en het gespaarde geld van f 3900.— tot f 4250.—. Het aantal deelnemers van de in 't clubgebouw van de Speeltuinvereeni- ging Leusderkwartier gevestigde jeugd- spaarbank steeg van 324 tot 336; het totaal tegoed van ruim f 1500 tot ruim f 2000. Het aantal busjes voor het thuis sparen steeg tot 2183, dus met 7 Op deze wijze werd 41.000.55 gespaard. De mate waarin gebruik gemaakt wordt van de gelegenheid om ten na me van een te Amersfoort geboren kind een spaarbankboekje met een eersten inleg van f 1.— te verkrijgen, toonde ditmaal een merkbaren terug gang. Er werden slechts 244 baby spaarbankboekjes uitgegeven. Het aantal kluisloketten steeg van 565 tot 594. Bedrijfsresultaten Tengevolge van de verlaging der inleggersrente per 1 Januari 1938 zijn de bedrijfsresultaten be vredigend. De brutowinst bedroeg f 65.912.28 de bedrijfsonkosten f 41.359.79. Er blijft na de afschrijvingen een net to bedrijfswinst over van f 23.820.89 Voorts memoreert het verslag met leedwezen hot overlijden van den se cretaris, den lieer C. J. F. Prins. In de vacatures, ontstaan door het heengaan van de heeren Ir. A. Dros en Ir. J. Ph. Korthals Altes werd respec tievelijk voorzien door benoeming van de heeren J. A. Bientjes en Ir. J. G. Bijdendijk. De bijgeschreven rente bedroeg f 158.133.91 in het gewone spaarverkeer (obligo op 31 December 7.482.785.23; voor den afhaaldienst f 2.702.53 (obli go op 31 December 223.845.02). De balans sluit niet een bedrag van f 8.162.445.26. De verlies- en winstreke ning bedraagt f 65.912.28. Omtrent de verbouwing vermeldt het verslag: „Op grond van de nog slechts korten tijd van gebruik der nieuwe inrichting kan reeds met vol doening geconstateerd worden, dat deze in alle opzichten aan de ver wachtingen beantwoordt''. NDERSTAANDE speelt zich ^■^af in de vestibule van het sta tion. De wijzers van de klok nade ren bedenkelijk dicht het uur. waar op de groote treinen vertrekken naar Oost, Zuid. Noord en West. Onophoudelijk worden de beide toegangsdeuren, die zoo hinderlijk zwaar kunnen zijn wanneer je be laden bent met koffers of verge zeld van een fiets, opengestooten. Haastige menschen trekken hun jas open, en zoeken naar geld en stevenen op de kaartjesloketten af. Geld rinkelt op de schuifladen, met veel gebaar wordt het kaart je opgegrist. Dan wringt men zich achter het hekje vandaan en gaat het recht op de kaartjcscontrole aan. Kaartjescontróle, welke er niet meer is Stelt U zich voor. De jaren door is men gewend geweest aan een bokje met een controleur, die plichtmatig en toch vriendelijk zijn knijptang zette in het strookje karton, dat U hem voor hield. En nu is de man pr niet meer, het hok je is leeg en de knijptangen liggen er gens in een kast. Wat doe je dan in zoo'n geval? Je aarzelt. Zou er nu werkelijk iets aan het veiligheidsapparaat van de Spoor wegen haperen. Voor den jachtenden reiziger doemen de woorden „Naar de treinen op, dik en duidelijk. Toch weer een aarzeling. En dan gaat de eerlijke Nederlander niet door, hij riskeert het missen van zijn ochtend trein en begeeft zich door het uitgangs loket om te vragen, waarom jnen zijn eerlijk betaald kaartje niet zien wil Daar hoort bij, dat dit niet meer noodig is, dat hij zoo maar doorloorien mag. Die gang van zaken was van morgen schering en inslag, de in siders van bet laatste spoorweg nieuwtje uitgezonderd. Want die zijn er natuurlijk ook! Het vrouwelijk reizend geslacht, faalde volkomen, het manlijk ge deelte voor driekwart.. Je moet het ook maar weten! Verondertel, dat je een abonne ment hebt. Je bent nog buiten het station en dan heb je het al in je handen, een oude traditie getrouw. Er is geen ontkomen aan: je houdt het aan het (leege) loket voor en kijkt meteen naar de borden, die het vertrekuur van de treinen en het perron aangeven. Hoe teleur stellend is het dan, wanneer er geen nota- van je genomen wordt. Intusschen heeft de controleur aan den uitgang, de laatste der Mohicanen, het flink druk. Men vraagt hem om een verklaring, men houdt hem kaartjes ter ontvangst of stempeling voor en tevens moet hij zorgen voor het aanbrengen van de verklarende borden. Yoor- loopig heeft hij het dubbel zoo druk gekregen. Op den duur gaat het reizend publiek er wel aan wennen en zal hij minder als adviseur behoeven op te treden. Op alle stations in ons land is deze nieuwe regeling vanmorgen ingegaan. Voor den reiziger is het inderdaad een tijdsbesparing, want het kan nu niet meer voorkomen, dat men in file moet wachten op het knippen van de kaart jes. In één run kan men voortaan naar de treinen. Heusch, het staat er dui delijk De mogelijkheden om voor niets te reizen zijn natuurlijk wel iets vergroot. Want iemand, die bijvoorbeeld in Am sterdam een perronkaartje koopt, kan daarmede naar Amersfoort reizen. Maar laat de kwaadwillige niet al te overmoedig worden, want de controle in do treinen is zeer verscherpt. En ge leidelijk worden de oude wagons, welke afgescheiden coupé's hebben vervan gen door nieuw materiaal met door gaande coupé's zoodat het niet zal meevallen om zonder kaartje onge straft aan de controle te ontsnappen. Tenslotte nog een aardig voorbeeld, dat demonstreert, hoe men vanmorgen in de war was. Een dame komt binnen: in den linkerarm een ruiker bloemen, in den rechterhand een koffer, waar aan een handtaschje bungelt. Dit moeilijk gangbare geheel excu- sez le mot moest door de duw- deuren. Dat ging met behulp van trapbeweging. Door de nauwe ope ning wringt zij zich in de richting van het nog immer leege hokje. Rustig wordt alles op den grond gezet, de koffer, het handtaschje en de ruiker. Toen taschje open. kaartje te voorschijn. Maar er was geen man, die welwillend dank U wel zei en het perron noemde. Goe de raad was duur. Gelukkig was er een medereiziger, die het nieuwtje kon meedeelen en ook het het per ron kon zeggen Schudt niet Uw hoofd, waarde lezer. Inderdaad staat alles op groote borden aangeduid, maar we zijn allemaal het zelfde: we willen graag geholpen zijn Overigens onze beste wenschen met het laatste nieuws op de stations, zoo wel aan de Spoorwegen als aan de rei zigers. De baten van Z.U.T.'s liefdadigheidsmarsch Het bestuur van Z.U.T. schrijf» ons Nu de groote drukte van dén liefda digheidsmarsch ten bate van het Co mité Behoeftig Amersfoort (C.O.B A.) achter ons ligt en wij reeds volop met de organisatie van onzen een- en twee- daagsche marschen op 24 en 25 Juni a.s. bezig zijn, rust op ons de aangena me taak onzen dank te betuigen aan allen, die hebben medegewerkt tot het slaeen van dezen marsch Ile,t aantal deelnemers was overweldigend, de medewerking die wij mochten onder vinden was buitengewoon groot. Maar nog meer verheugend is het, dat aan den penningmeester van C.O B.A. een bedrag van f 1lO.*45 ter hand kon wor den gesteld. Dit is een mooi resultaat en ieder, die heceft deelgenomen of medewerking heeft verleend, zal het. een voldoening schenken, iets te heb ben bijgedragen voor behoeftige Amers foorters. Op den Hougeweg is een rijdende auto tegen een stilstaandên vierwieler gebotst. De oorzaak was. dat de be stuurder van eerstgenoemden auto aanvankelijk dacht, dat de geparkeer de wagen zich langzaam voortbewoog. Naar deze misvatting regelde hij zijn snelheid, toen hii juist on 't moment, dat er een tegenligger naderde wil de passéeren. Een aanrijding was het resultaat, waarbij de rijdende auto danig beschadigd werd. De andere wa gen liep slechts enkele schrammetjes OP- WIELRIJDER BEKWAM HERSENSCHUDDING Gisteravond omstreeks elf uur reed een 31-jarige wielrijder uit Amersfoort over het rijwielpad in het fort de Bilt. Daar hij onder den invloed van sterken drank verkeerde, kwam hij in botsing met een wielrijder die van tegenoverge stelde zijde naderde. Hij viel en be kwam een wonde aan het achterhoofd, alsmede een ontvelde linkerduim. De man is met een auto van den Genees kundigen diénst naar de Rijksklinieken overgebracht, waar bleek, dat hij ook een lichte hersenschudding had opge- loopen. WIJNHANDEL „DE MOOR" f 3.25 per literkruik. TEL. 129 laManannnain Üqsmda GRAND THéaTRE. - Van Vrijdag 12 t.m. Donderdag 18 Mei vertooning van de film „Gunga Din". Zondag en Hemelvaartsdag 1.45, 4.00, 6.15 en 8.30 uur. Overige dagen 8.15 n.m. Zaterdag en Woensdag matinee 2.30 uur. CITY THEATER. - Van Vrijdag 12 t.m. Maandag 15 Mei vertooning van de films .A'gicrs" en „Geef liefde een kans." Voorstellingen: Zondag doorloopend 1.45. 4.00 6.15 en 8.30 uur Zaterdae 615 en 8.30 uur. Overige dagen 8.10. Zater dag 2.30 uur matinée. REMBRANDT THEATER. - Vertooning van de films „De gemaskerde vrouw" en „De bende van Rio". Vooi «tellinirenZondag 1.45 dourloo- oend Overige avonden 15 uur Zater dag vanaf 6 uui doorloopend CIRCUS STRASSBURGER. - Optreden te Hoogland van 1315 Mei. 8 uur nam. GILDEHUIS. 15 Mei. N.R.V. 8.15 uur. ALG. MILITAIR TEHUIS. 17 Mei. Ver koopdag. DE VALK. - 17 Mei. E.H.B.O. 8.15 uur. HUISHOUDSCHOOL. 17 Mei. Ned. Fabri kaat. Jaarvergadering. 8.15 uur. DE VALK. 20 Mei. Feestavond wandel sportver. „Oké". 8 uur. AMICITIA. 26 Mei. Mjj. voor Nijverheid en Handel. Alg. vergadering. 8 uur. DE VALK. 27 Mei. Derde lentefeest van Bert Kamperman, 9 uur. Een duik in de modder. Ruzie in de Snouckaertlaan Gisteravond heeft een omstreeks ze ven en twintigjarige man twee maal achtereen een duik genomen in den uiodderigen Zuidsingel. Naar alle waar schijnlijkheid dreef een versmade lief de hem hiertoe, maar hoe het ook zij: de Zuidsingel is niet zoo heel diep en daarom geloovon wij, dat bet hier een bij uitstek svmbolisch protest gold. In de Snouckaertlaan heeft vannacht omstreeks één uur een vechtpartijtje plaats gehad tusschen een 34-jarigcn en een 21-jarigen man. De jongste strijder had al een bloedenden mond, toen de politie ter plaatse verscheen. Hij kon 'ook een lossen tand toonen, en gaf na tuurlijk den oudst'en de schuld. Deze echter zei, dat de ander begonnen was er. zooiefs baart altijd kleine moeilijk heden. Om een oplossing te vinden zal de politie beide heeren-aan den tand voelen. Iemand, die in de omgeving van de Blankenheymstraat afval in de Beek wierp, is geverbaliseerd. Hetzelfde lot onderging een zeventienjarige jpngen, die zirh. terwijl hij op een fiets zat, door een zieswielig motorrijtuig liet voort trekken. Een tenslotte werd een vroolijk iemand, die wat teveel alcohol tot zich bad genomen, op de bon gezet. BURGERLIJKE STAND Geboren: Bernard z. v.. L. J. M. Ma- nasse en F. Gossehalk. Gerdina Chris tina d. v, G. Heij en H. Foppen. Basti- aantje d. v. A. Brouwer en W. van Veenendaal. Antoinetta Helena d. v. J. T. Hoevers en A. H. van der Waar den. Overleden: Gerarda van Pluren 53 j. echtg. v. M. van Keken. Klaas van Veen 33 j. ongeh. Bovenstaande dame draagt een tel is vervaardigd van marine-blau crêpe imprimé. Het fantasicweefsel ring van den mantel. Inderdaad een Gaston. Hetzelfde geldt voor het Fransche gezusters d' Encley. Het Is een tafzijden lint. eveneens namiddagcomplet waarvan de man- we wollen zomerstof en de japon van van de jurk vormt tevens de garnee- uiistekend geslaagde creatie van hoedje, dat ontworpen is door de een stroo-rnatelot gegarneerd met in marine-blauw uitgevoerd. ELISE

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1939 | | pagina 11