Turkije de bewaker
der Dardan
Schaduwen aan
de kust
Tegenstelling
tot Italië
verscherpt
„Voorbeeld van de grootste
gematigdheid"
Beschadig
mij niet
Gebruik
VIM
Brussel gaat
versieren
Italiaansche troepen
verlaten Spanje
KREYMBORG
De Italiaansche
aanspraken
Radi
lo-programma s
J. Jefferson Farjeon
1« BLAD PAG. 2 AMERSFOORTSCH DAGBLAD DINSDAG 16 MEI 1939
Alle groote mogendheden dingen naar
de Turksche vriendschap
Turkije dat de verkeerswee van de Middellandsche Zee naar de Zwarte Zee
beheerscht. neemt in Zuid-Oost-Europa en het Nabije Oosten strategisch een
sleutelpositie in. Men ziet tevens op deze kaart aangegeven de Dobroedsja het
Roemeensche gebied met een belangrijke Dulgaarschc minderheid, waarop de
Bulgaarsche revisionisten aanspraken tot gelding trachten te brengen
Van onzên specialen verslaggever)
1ST AN BOEL, midden Mei
r r£T gemoderniseerde Turkije
JL-L van thans, waarvoor Kemal
Ataturk den grondslag legdeis
een vredesfactor van onschatbare
waarde in Z.O. Europa en het
Nabije Oosten. Dit Turkije is niet
langer „de zieke man aan den Bos
porus", die het was tot het optre
den van Ataturk. Na den Wereld
oorlog heeft het land van de halve
maan veel van zijn vroeger gebied
verloren, bijv. alle Arabische sta
ten, maar het boekte één belang
rijke aanwinst: de nationale een
heid, die gepaard ging met een
herleving van het nationaal be
wustzijn.
DE hervormingen, welke da in No
vember van het vorige jaar over
leden dictator in zijn land aan
bracht. hebben daartoe ontzaglijk veel
bijgedragen. Nog effectiever zou het mo-
derniseeringsproces zijn. ware het niet,
dat een zeer bureaucratisch, omslachtig
en onoordeelkundig ambtenarencorps de
verdere ontwikkeling van hot land te
genwerkt. Het nieuwe Turkije, dat Ke
mal Ataturk heeft achtergelaten eri dat
thans aan de zorgen van zijn vroegeren
strijdmakker Ismet Inönü is toever
trouwd, is vastbesloten, krachtig.voor
zijn onafhankelijkheid te strijden. In
dien strijd zal het uiteraard alleen hulp
van die sinten aanvaarden, welke zijn
onafhankelijk karakter eerbiedigen...
Een economisch zelfstandig Turkije
behoort vooralsnog tot de onmogelijkhe
den. Niet alleen, dat het afhankelijk is
van op ruime schaal verstrekte buiten-
landsche credieten, maar ook in eigen
handel en bedrijf is de invloed van Ar
meniërs, Grieken en niet-Turksche Jo
den nog aanzienlijk. Het Turksche volk
was steeds een landbouwende natie en
eerst Kemal Ataturk gaf- den stoot tot
een hervormingsproces in een moder
nen industriestaat. Hierdoor had hij zijn
land economisch onafhankelijker willen
maken; uit dien hoofdo valt liet. des te
meer te betreuren, dat-een willekeurig!
of slaafsch ambtenarencorps zijn initia
tief langzaam hiaar' zeker doodt en dat
vooruitstrevende handelskringen steen
en been over de smbtenarij klagen.
Op sociaa gebied zijn groote verbete
ringen tot stand gekomen, ook de posi
tie dor vrouw onderging een gun
stige verandering en zij heeft thans
een voornaam aandeel in het - be-
klceden der openbare functies. Maar al
les wat tot dusver is gepresteerd, kan er
meer op gericht zijn. de Turken zelf te
verhazen en met bewondering te ver
vullen dan de West-Europeesche krin
gen in het land. Er valt in werkelijk
heid nog héél veel te Verrichten," in de
oerste plaats onder de arme Anatolische
hoeren, die en dit is weer een be
letsel geen bijzondere behoeften aan
den dag leggen en in primitieve woon-
hutten leven, die wel in zeer schrille
tegenstelling staan tot de moderne pa
leizen, die in het nieuwe regeerings-
centrum Ankara in den meest letterlij
ken zin uit den woestijn werden getoo-
verd!
Brug van Oost naar West
rURKIJE is een zeer belangrijk
verbindingsland tusschen den
Balkan en Klein-Azië en een sleu
tel voor de stabiliteit in het Nabije
Oosten. Deze brugsiaat van Oost
naar West bezit weder den sleutel
tot de Dardanellen, die den laat-
sten tijd met nieuw geschut ver
sterkt werden, en beheerscht den
ingang tot de Zwarte zee. Geen
wonder, dat de groote mogendhe
den, in het bijzonder de Middel
landsche Zeemachten, hardnekkig
naar de vriendschap en gunsten
van den Turkschen staat dingen
Het scherpst is de wedijver tusschen
het Britsche en het Duitsche rijk. Enge
land en Sovjet-Rusland willen de tota
litaire mogendheden van de bassins der
Zwarte Zee en van het oostelijk deel van
de Middellandsche zee afhouden. Van
deze zijde wordt niet alleen versterking
van de Balkan-Entente, waarvan Tur
kije een vooraanstaand lid is, beoogd,
doch ook de vorming van een nieuw
blok van Zwarte Zee-staten, waarin
Turkije een leidende rol zou hebben.
.„DeJtu-£Ji-s c.h-S o v j e t Russische
Vr Te n d s c h a p is het meest constant
gebleven en hij liet bezoek, dat de Rus-
sischë onder-minister van buitenland-
sche zaken. Potcmkin, kort geloden aan
Ankara heeft gebracht, werd de samen
werking tusschen beide landen met zoo
veel gezamenlijke zorgen en gevaren
nog verinnigd.
Bij de vorming van een vredesblok
van Zwarte Zee-staten, een blok tegen
agressie van de zijde der dynamische
mogendheden, is Turkije de rol bescho
ren van bemiddelaar tusschen Roeme
nië en B u 1 g a r ij e. Toetreding van
Bulgarije tot. zulk een blok zal echter
slechts mogelijk kunnen zijn, indien
Roemenië het zuidelijke Dobroedsjage-
bied wedër aan den Bulgaarschen buur
man afstaat. Een gebied, dat overigens
slechts van ondergeschikte beteckenis
is en hoofdzakelijk door Bulgaren wordt
bevolkt.
Het Derde Rijk tracht evenals in den
wereldoorlog het geval was, Turkije aan
zijn zijde te krijgen. Het zond von Pa
pen naar Ankara met de opdracht, de
vroegere sympathie van het Turksche
volk voor hét Duitsche weder op to wek
ken. Maar von Papen staat voor een
schier onmogelijke taak. Duitschland
beheerscht weliswaar voor 50 den
Turkschen export, maar het kan politiek
geen vasten grond in Turkije krijgen.
En het heeft dit land noodig voor de
lijn Berlijn—Bagdad in den be-
faamden „drang naar het Oosten".
Turkije daarentegen ducht de as Ro
me—Berlijn, omdat het noch een vazal
van het Duitsche, noch van 't Italiaan-
sche Imperium wenscht te worden. Zijn
energie blijft gericht op de ontwikke
ling van het eigen land. In Turkije zijn
niet alle sympathieën voor het Duitsche
rtijk gedood, maar men is afkeerig van
elk Italiaansch initiatief en zet zich
schrap tegen de neigingen van Italië,
om via do Dardanellen naar de petro-
leumterreinen van den Kau-
kasus door te dringen.
Door dezen Italiaanschen drang is
uiteraard het Sovjet Russische rijk het
meest bedreigd en hier ligt dan ook een
vruchtbaar terrein voor Turksch-Russi-
sche samenwerking.
Italiaansch-T urksche
tegenstelling
\J IET alleendat na de inlijving
L V van Albanië gevaar dreigt
voor het Grieksch-Turksche mili
taire bondgenootschap een
doorn in het oog blijft voor de
Turken ook de militaire basis, die
Italië in de groep der D o d e k a-
nes os-eiland en bezit, welke
voor de Turksche kust in Klein-
Azië zijn gelegen. In geval van een
conflict zou Italië deze eilanden
groep kunnen bestemmen tot uit-
valspoort tegen de Turksch-Klein
Aziatische kust en dan zouden te
vens de zoo kostbaar bewapende
Dardanellen bedreigd zijn.
Het Duitsche Rijk heeft de Turksche
markt betrekkelijk gemakkelijk kunnen
veroveren, daar zijn waren, zelfs de ta
bak, niet in aanmerking komen voor de
West-Europeesche markten. Bovendien
ontstonden moeilijkheden in het En-
gelsch-Turksche handelsverkeer tenge
volge van het feit, dat de Turken het
tusschen heide landen bestaande clea-
ring-systeem steeds to hunnen gunste
wilden toepassen. Het Britsche rijk
heeft het Kematistische Turkije eerst
belangrijke credieten verleend, een bij
zondere leening ook van 16 millioen
pond sterling voor militaire doeleinden.
I-Iet Duitsche tegen-offensief geschiedde
daarna in niet minder groot en stijl.
Duitschland sloot een overeenkomst
met Turkije voor een leening van 150
millioen mark. eveneens ten behoeve
van 's lands verdediging. Onderhande
lingen zouden thans gaande zijn voor de
verleéning van nieuwe credieten door
het Britsche r: k aan Turkije. Engeland
voorop, en in mindere mate ook Frank
rijk, lijken thans vast hesloten te zijn
hun vroegere passiviteit ten aanzien
van de Balkan-markten te laten varen
De V.V..V in België's hoofdstad
is druk bezig met de voor
bereidingen voor den in
tocht van H.M. de
Koningin
BRUSSEL, 15 Mei. (A.N.P.) Ter
gelegenheid van het bezoek van H. M,
de Koningin zal de stad worden ver
sierd. De Staat zal de kosten dragen der
versieringen, welke worden aange
bracht langs de Kruidtuinlaan en de
Koningsstraat.
Overigens zal de Vereeniging voor
Vreemdelingenverkeer te Brussel een
deel van den weg, welken de Konink
lijke stoet zal volgen om zich naar de
Groote Markt te begeven versieren:
Heuvelstraat, Kruispunt bij Groen
markt. Bergstraat en het Kruispunt aan
het lage gedeelte van de St. Goedel-
straat. De Vereeniging voor Vreemde
lingenverkeer heeft zich de medewer
king verzekerd van de winkeliers in de
Oude Kleerkooperstraat en de Nieuw-
straat, die tezamen met de bewoners
deze straten zullen versieren.
Men denkt over de straten koorden
te spannen, waaraan de vlaggen van
Nederland en België zullen worden be
vestigd.
LONDEN, 15 Mei. (Reuter). Butler
heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat
de Britsche regeering de uitnoodiging
van de Spaansche regeering heeft aan
genomen de overwinningsparade te Ma
drid bij te wonen.
Butler heeft vernomen, dat ook an
dere vertegenwoordigers van vreemde
mogendheden zijn uitgenoodigd. Hij
zeide, dat het in overeenstemming was
met de internationale gebruiken, dat
vertegenwoordigers van vreemde mo
gendheden uitnoodigingen van dezen
aard aannemen van regeeringen, waar
bij zij zijn geaccrediteerd.
Butler voegde hieraan toe van
de Italiaansche regeering mede-
deeling te hebben ontvangen, dat
de Italiaansche troepen na de
parade Spanje zullen verlaten.
WAAR BORG-KLEEDING
alléén bij
MUSSOLINI'S REDE
„Tunis is een oude open rekening tusschen
Italië en Frankrijk"
TURIJN, 15 Mei (D.N.B.). Ga-
zette del Popoio schrijft over de
Zondag door Mussolini te Turijn
gehouden redevoering Zii is er toe
bestemd den internationalen toe
stand definitief op te klaren. Het
uur is gekomen, waarin de z.g.
groote democratieën het masker af
leggen en voor do geheele, onrus
tige en door angst gekwelde wereld
haar ware gezicht moeten laten
zien.
Italië en Duitschland, die over enkele
dagen door een militair verbond in oor
log en vrede onverbrekelijk met elkan
der verbonden zullen worden, willen
oprecht en onbetwistbaar den vrede. De
kwesties, welke thans in Europa op den
voorgrond staan, zijn vragen van ge
rechtigheid die op vreedzame wijze
kunnen worden opgelost, wanneer ook
de srropte democratieën een even op
rechten en overtuigenden vredeswil
hebben.
Danzig is een Duitsche staat al
dus het blad, die door het verdrag
van Versailles onder de contróle en
het bestuur van den Volkenbond is
gesteld. Zij heeft laten zien in den
schoot van het vaderland te willen
terugkeeren en heeft er recht op
haar vrije en spontane beslissing
door de groote democratieën te zien
geëerbiedigd.
De natuurlijke aanspraken van het
Italiaansche volk hebben in de rede
voering van Mussolini een preciseering
gevonden, welke tegelijkertijd een voor
beeld is geweest van de grootste gema
tigdheid. Dzjiboeti en Suez zijn de lon
gen van Italiaansch-Oost Afrika. Tunis
is een oude open rekening tusschen Ita
lië en Frankrijk, welke naar het begin
sel der gerechtigheid moet worden af
gesloten.
Italië wil niets anders dan een vrede
van gerechtigheid, wanneer een oorlog
zou uitbreken, zou het echter met on
stuimige dynamiek den aanval beant
woorden. Do wereld heeft- liet^ echter
noodig in vrede te werken.
•Corriere Delia Sera verklaart, dat het
Europa van Versailles dood en begra
ven is. Men moge de dooden begraven
laten en met eerlijke bedoelingen 'de
concrete en levendige werkelijkheid op
nieuw aan een onderzoek onderwerpen.
Wanneer men wil streven naar een
vreedzame oplossing, mag men niet te
veel tijd verliezen, lang wachten is al
tijd gevaarlijk.
WOENSDAG 1T MEI
HILVERSUM I 1875 en 415,5 M. NCRV
6.256.55 Onderwijsfonds voor do Scheep
vaart.
8,00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Be
richten, Gram.muziek (9.309.45 Gelukwen.
sch'en). 10.30 Morgendienst. 11,00 Gram.mu
ziek. 11.15 Zang met pianobegeleiding en
gram.muziek. 12.00 Berichten. 12.15 Amster-
damsch Salonorkest en gram.muziek. 1.45
Gram.muziek. 2.15 Arnhemsch strijkkwartet
en gram.muziek. 3.30 Gram.muziek. 3.45
Christ, liederenuurtje. 4.45 Grammuziek. 4.50
Felicitaties. 5.05 Voor de jeugd. 5.50 Gram.
muziek. (ca. 6.25 Berichten). 6.25—6.55
Taalles cn causerie over het. Binnenaanva-
ringsrcglement. 7.00 Berichten. 7.15 Cause
rie „De vakopleiding in verband met de ves
tigingswet Kleinbedrijf". 7.30 Gram.muziek.
7.45 Causerie „De verspreiding van den Bij
bel". 8.00 Berichten ANP., herhaling SOS-Ee-
richten. 8.15 Sllkkervoer'a Christ. Mannen
koor en gram.muziek. 9.00 Causerie „De nieu
we belastingontwerpen". 9.30 Apollo-i
ble. 10.00 Berichten ANP., actueel halfuur.
10.Vervolg concert (1U/.3- 11.00 Gymnas
tiekles). 11.25 Gram.muziek. ca. 11.5012.00
Schriftlezing.
HILVERSUM II 301.5 M 8.00 VARA. 10 00
VPRO. 10.20 VARA. 6.30 RVU. 7.00 VARA.
7.30 VPRO 8.00—J2.00 VARA.
8.00 Gram.muziek. (ca. 8,16 Berichten).
9.30 Causerie „Onze keuken". 10.00 Morgen
wijding 10.20 Voor arbeiders in de Continu
bedrijven, 11.40 Voor de wcrkloozcn 12.00
Gram.muziek. 12.15 Berichten. 12.17 VARA-
orkest. 1.00 Gram.muziek. 1.151.45 VARA-
orkest, 2.00 Voor de vrouw. 3.15 Voor de
kinderen. 5.30 Orgelspel, 6.00 Esmeralda. 6.28
Berichten. 0 307 00 Causerie „Volksgemeen
schap". 7.05 VAR A-Ka lender. 7.06 Felicita
ties. 7.10 Vocaal concert 7.30 Bübclvcrtelljn-
gen. 8.00 Herhaling SOS-Bcrichten 8.03- Be
richten ANP.. VARA-Varia. 8.20 VARA-or-
kest en solist. 9.00 Reportage. 9.30 Gram.
muziek. 10.00 Berichten ANP. 10.10 Zang en
piano. 10.30 De Ramblers. 11.00—12.00 Gram.
muziek.
DROITWICH 1500 M. 11,25—11.50 Gram.
muziek. 12.10 Orgelspel. 12.25 Reportage.
1240 Militair orkest. 1.20 „May morning",
dialoog. 1.351.45 De Carroll Sisters. 1.55
2.20 Zang. 3.10 Sectie van het BBC-Northern
li eland-orkest en solist; 3.40 Radiotooneel.
4,205.10 Vesper. 5.20 Gram.muziek. 5.40
Mantoyani's danzorkest en solisten. 6.20 Be
richten. 6.40 Wetenschappelijk overzicht. 7.00
Zang. 7.20 Variété-programnia: 8.05 Actueele
uitzending. 8.85 BBC-symphonie-orkest o.l.v.
A, Toscanini. 9,15 Berichten. 9.35 Vervolg
concert. 10.15 Benny Loban's Band'en solis
ten. 11.05 Eddie Carroll's Band en soliste.
11.50 Nachtegalenzang 12 00 Gram.muziek.
12.10—12.20 Berichten.'
RADIO-PARIS 1648 M. 9.00 en 10.00
Gram.muziek. 11.20 Giardino-orkest. 12.30
Zang. 1.25 Jane EvrarcPs damesorkest. 2.35
Zaag. 3.S0 Gram.muziek. 3.50 Cellovoor
dracht. 5.05 Vioolvonrdrncht. 5.25 Ellis-or-
kest. 6.35 Zang. 6.50 Gram.muziek. 7.20 Zang
met toc,;chting. 7.50 Pianovoordracht. 8.50 -
II -it a Camera-kwartet en solisten. 10.05
Gram.muziek. 10.20—12.20 Orkest, Noyon-
koor en solisten.
KEULEN 456 M. 6.50 Harm. Hagestedt's
orkest. 8.50 Gram.muziek. 12.20 Militair or
kest. 1.35 Omroeporkest." 2.3Ó Populair con
cert 3.40 Gram.muziek, 4.20 Otto Fricke's or
kest. 6.30 Blaas-ensemble van de Duitsche
Opera en solisten. 7.10 Zang. 7.35 Verzoek-
concert. 8.50 Gevarieerd concert. 10.55 Blaas-
ensemble van het Weensch Philharmonisch
orkest en solist. 11.40— 12.20 Omroep-Amuse-
mentsorkest, Omroeporkest en soliste.
BRUSSEL 322 cn 484 M. 322 M.: 12.20
Gram.muziek. 12.50 en 1.30 Omroepdansor-
kest. 1.502.20 Gram.muziek. 5.20 Het Bel-
gisch Hof-Trio. 6.50 en 7.20 Gram.muziek.
8.20 Omroeporkest, 9.20 Omroeporkest en so
liste. 10.3011.20 Omroepdansorkest.
484 M.: 12.20; 1.3Ö2.2Ó; 5.20 ën 5.55
Gram.muziek. 6.35 Pianovoordracht 7.05
Zang. 7.35 en 8.20 Gram.muziek. 8.50. Omroep-
symphonieorkest en solist. 9.50 Omroepëym-
pbonieorkest. 11.0011.20 Dansmuziek (gr,
platen).
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 8.85
Omroeporkest en solisten (opn.). 10.20 Be
richten. 10.40 Tricconcert. 11.05 Berichten.
11.2012.20 Omroeporkest, O. Fricke's or
kest en solisten (gr.pl.).
Z.C*
'V
Llitertt fe>e>r>eli«j kef
Ï».*M ZWCtl (•ff.'St .yli
ktt
Te>ch Lf*t h** mAAi- 2f et.!
*eh>lle*ii*e Irflj'Atrtf'UM
hele ('»m i'fft-
het J^i,x
FEUILLETON
Naar het Engelsch
van
Hii hield plotseling in. Juffrouw Fyne
kreeg een kleur en draaide zich om.
„Nee het hindert niet", zei ze
zacht. „Gaat u maar door met uw spel."
Leonard keek nnar haar en naar Jim.
„Dat spelletje kan wachten", zei hij
rustig, zich tot juffrouw Fyne wenden
de. „Er is iets gebeurd, is hel niet?"
„Ja. Maar
„Iets naars?"
„Ja
Er kwam een nieuwe persoon den
hoek om van het tennisveld een
groote, plompe figuur, uitsluitend bee-
nen en armen én wenkbrauwen.
„Kun ie hem niet vinden?" riep de
nieuw aangekomene. „Ga maar terug,
ze wachten op en ik zal wel eens k(j-
ken."
liet was de jonge man, die leed onder
den naam van Napoleon Truelove
„IJ kunt mii een ander pleizier doen,
mijnheer Truelove". antwoordde Leo
nard.
„O, zéker, alles wat u wilt'."
„Neemt u mijn plaats In. Wilt u het
spel voor mij uitmaken?"
Napoleon Truelove keek verbaasd.
„Pardon?" vroeg hij.
„Wilt u het doen? Ik zal het u later
wel uitleggen over een paar minuten.
Hier is de bal."
Hij gooide hem op. Napoleon ving
hem, keek er ernstig naar, alsof hij er
een uitlegging van verwachtte, en mom
pelde: „Goed, hoor! in -orde" en ver
trok geheel verbaasd.
Dc spelers op hot veld waren in gelij
ke mate verbaasd cn Guy Hainea voelde
zich geneigd óm deze beslissing niet te
aanvaarden
„Je. kunt niet zoo maar midden in een
set weggaan", klaagde hij.
„Het is nu eenmaal gebeurd",ant
woordde zijn zuster scherp. „Maar jij
hebt geen klagen, Guy, want wij zijn je
drie games voor en krijg je de kans om
gelijk te maken."
„Nu. nu. zeg!" protesteerde Napoleon
grinnikend. „Dat is een beetje onvrien
delijk voor den plaatsvervanger, niet?"
„Beste Nappie", antwoordde Beryl
Haines. ..je kunt prachtig complimen
tjes maken, n.mar je kunt geon klap van
't serveeien. Als je mij vraagt, gol<pof ik,
dat mijnheer Leonard Sefton, Tilden of
Borotro incognito is."
„Ja, maar niemand vraagt het je",
merkte haar broer op. met broederlijke
oprechtheid. „Kom, laten we verder
gaan."
Onderwijl was liet voorwerp vap hun
discussie bezig te luisteren naar. de gc-
srhiedenis van Jim. welke de jongen nu
met meer details vertelde. Tusschen veel
wat voedsel gaf aan'vermoedens, was
Jim zeker van twee van zijn details. Hij
was zeker, dat de man. die aan den
voet van den klip lag. dezelfde was, die
hem vroeger in den middag had'aange
sproken, en hij was er zeker varij 'dat de
man dood was.
„Ik weet, dat hij 'dood jvas, ïR^aeei?*,
rjep hij plechtig uit, „want zijn borst
ging niet op en neer."
„Heb je er eenig vermoeden van op
welke wijze hij is gestorven", vroeg Leo
nard.
„Weet ik niot", zei Jim. „Misschien is
hij van de rots afgevallen."
„Dat zal hij waarschijnlijk wel", knik
te Leonard, met een bemoedigenden
.blik nnar juffrouw Fyne. „Ik zal eens
naar hem gaan kijken. Weet je ook hoe
hij eruit ziet? Lang, kort, rijk, arm,
knap, Icelijk?"
Jim had niet veel handigheid in het
geven van beschrijvingen. De eenige
dingen, die hij letterlijk kon beschrijven,
waren schoenen. Maar het vage, beeld
dat hij echetste van den gevonden man
was voldoende om een zekere aandoe
ning bij den Italiaan te veroorzaken, die
zich op den achtergrond schuil hield en
tegen den tijd. dat do beschrijving ge
ëindigd was. verdween.
„Moo: 700," zei Leonard, toen de jon
gen klaat was. „Ik zal die beschrijving
onmiddellijk gaan controleeren."
..'/.nl ik meegaan?" vroeg juffrouw
Fyne.
„Nee U kunt beter hier Mijven,"
antwoordde hij. „Ik kom dadelijk terug,
juffrouw Fyne, cn ik zal u laten weten
wat er gebeurd is."
,.U hoeft niet te probe*ren mij te spa
ren begon ze, maar hij viel haar in
de rede.
„Ik wil juist niets anders dan u spa
ren en beschermen," riep hij uit met een
glimlach. „U onnoodige kwellingen be
sparen. hoe dan ook. Wanneer ik geloof
de, dat u van eenig nut zou kunnen
zijn. zou ik u vragen met mij mee te
gaan."
„U he*ft wel veel consideratie met me
en bent wel erg. voorzichtig."
..Ik geloof van niet. Ik gedraag mij
juist normaal en 't ie het beste voor ons
allemaal om dat te doen. O, wacht, ik
zal u vertellen, hoe u kunt helpen als
u wilt. Geeft u mij een flesch met wat
brandewijn mee."
Zij haastte zich naar binnen, terwijl
Jim zijn hoofd schudde.
„Het geeft niks om een dooie brande
wijn te geven," merkte hij somber op.
„Het is niet voor hem het is voor
mij," antwoordde Leonard. „Ik zou kun
nen flauw vallen, als ik hem zie."
Juffrouw Fyne kwam terug. Toen zij
hem de flesch overhandigde, vroeg zij:
„Wat gaat u doen?"
„Ik ga het de politie vertollen."
„Zullen ze hier een lijkschouwing
houden?"
„Ik ben er bang voor."
„En on wat moet ik doen, totdat u
terug bent?"
Een schokje van- plezier sehoot door
hem heen. Dat bewijs van afhankelijk
heid van een flink meisje was een ge
wichtig compliment.
„Doet u wat u zoudt doen zonder dat
ik het u zeide." antwoordde hij. „Blijft
u maar stil zitten en houdt er den moed
maar in."
„Dat zal ik doen."
„Dat wist ik wel."
„U helpt mij erbij."
Zij' draaide zich plotseling om en ver
dween. Leonard koek haar na en wend
de zich toen tot Jim.
„Nu, vooruit jongen." riep hij uit.
„Dat wil zeggen, als je flink genoeg bent
om het nog eens te zien."
„Ja, meneer," antwoordde Jim. „Ik
zal u erheen brengen."
„Beste kerel. Je hebt moed ook, hè?
Net als je meesteres?"
Zij verlieten het hotel-terrein en lie
pen snel den weg af naar heneden.
Jim's beenen zouden, als hij er zelf baas
over was geweest, wat. minder .vlug zijn
geworden, toen zij het door struikgewas
omgeven pad naderden, dat door een
spleet in de rots naar het strand leidde,
maar Leornard wilde van geen weifeling
weten, daar hij instinctmatig voelde, dat
ze reeds te veel tijd hadden verloren.
Zij volgden het pad naar beneden.
„Hij ligt juist hier boneden, meneer,"
fluisterde Jim.
„Zoo?" antwoordde Leonard. „Ik zie
hem niet."
Jim wreef zijn oogen uit. De goed ge-
kleede heer, die twintig minuten gele
den nog dood op de rots had gelegen
was verdwenen.
HOOFDSTUK V
De schaduwen hoopen zich op
„Zeg me eens," vroeg Leonard Sefton,
zich wendende tot den verbijsterden
jongen naast hem, „zie je wel eens
meer iets?"
„Hij heeft er gelegen," stamelde de
jongen.
„Misschien wel maar nu niet
meer," antwoorddo Leonard. „Dan blijft
er niets anders over, dan de veronder
stelling, dat een absoluut doode man is
opgestaan en weggewandeld."
„Bedoelt u, dat u mij niet gelooft,
meneer?" vroeg de jongen.
„Ik geloof je wel, hoor," antwoordde
Leonard en hij gaf den knaap een tik
np zijn schouder, als om hem te bemoe
digen. want Jim zag er werkelijk wat
pathetisch uit in zijn verbijstering en
vrees. „Ik weet wel, dat je geen leugens
zult vertellen
„Waarom zou ik dat doen?"
„Juist, ik geloof je dan ook wel, hoor!
Maar we moeten deze zaak tot den ho-
dem onderzoeken, nietwaar, en dus moet
je me vergeven, wanneer ik allerlei vra
gen stel. Nu dan, ik heb een idee. Laten
we eens uit elkaar houden wat we we
ten van wat we denken, Is dat goed?"
„Ja meneer."
„Goed. Om dan te beginnen, we we-
ten, dat er hier iemand lag op deze rot
sen en nog maar kort geleden."
„Ja meneer."
„Dat weten we dus."
„Ja meneer, met het gezicht naar bo
ven en met groote oogen."
„Goed. Met het gezicht naar boven en
met groote oogen. Nu dan, we denken,
dat hij dood was
„Nee, dat, weten wij, meneer."
„Kom, kom," protesteerde Leonard,
„dat weten we niet maar we denken het
alleen."
„Ik weet het," verklaarde Jim plech
tig, „maar u kunt het denken, als u
daar zin in hebt."
„Hoe weet je het dan? We moeten
redelijk blijven. Je zei, dat zijn borst
ntet op en neer ging. Heb je je oor od
zijn hart gelegd?"
„Dat durfde ik niet'"
„Dan
„Dat diende nergens voor, meneer,"
viel Jim hem in de rede. „D'r is nog wel
een andere manier om 't te weten."
„Vertel eens op, m'n jongen
„Aan aan do oogen," zei Jim
zachtjes, weinig op zijn gemak.
Leonard knikte peinzend.
„Heel goed. Ter wille van dit argu
ment of liever, om ons dit argu
ment te besparen zullen we dan maar
zeggen, dat wij weten, dat hij dood was.
Ten eerste weten we dus, dat hij hier
gelegen heeft. Ten tweede weten we,
dat hij dood was. Ten derde weten we,
dat hij nu hier niet meer ligt." Leonard
auzcerde even. „Waar leidt ons dat
een?"
„Weet ik niet, meneer," mompelde
Jim
(Wordt vervolgd).
