M I
HUIZE BENÏLSY
Verkeerswetgeving
in moeilijkheden
STADSNIEUWS^
Fatale datum:
16 Juli
DURANTON
Blauwe week-
actie
„Wit Rood" vierde
feest
r
UITSPRAKEN
PREDIKBEURTEN
Verkoopdag in het
Alg. Mil. tehuis
MEIMAAND - BRUIDSMAAND
Mogelijkheid, dat nieuwe
borden moeten verdwijnen
„Filmjournaals zijn ook een
vorm van journalistiek"
Geen winstgevend
bedrijf
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
WOENSDAG 17 MEI 1939
r
De slotsamenkomst wordt
ditmaal op „Birkhoven"
gehouden
Veel deelnemers wordén
er verwacht
HET is een traditie geworden,
dat telkenjare van Hemel
vaartsdag tot en met tweeden Pink
sterdag de zgn. Blauwe Weekactie
gevoerd wordt. Deze tien dagen ken
merken zich dan door een groote
werkzaamheid op het gebied der
drankbestrijding: Er worden verga
deringen gehouden, vlugschriften-
verspreid, huisbezoeken afgelegd
enz. Op Pinkstermaandag culmi
neert de „blauwe actie" in een lan
delijke sluitingsbijeenkomst. En
deze nationale vergadering zal dit
maal te Amersfoort worden gehou
den, in het openluchttheater te
Birkhoven.
De historie van deze demonstratie -
waaraan vrijwel alle organisaties op dit
gebied, met uitzondering van een groot
deel der Roomsch Katholieke, deelne
men gaat terug tot 1917. Het was in
dit jaar, dat op tweeden Pinksterdag de
eerste landelijke samenkomst der drank
bestrijders gehouden werd. Ook toen was
Amersfoort de congresstad, men ver-
eenigde zich op een terrein nabij den
watertoren. Deze demonstratie slaagde
zoo goed, dat men besloot het niet bij
deze ecne te laten. Het moest een jaar
lijks terugkeerende gebeurtenis worden,
dacht men. Welnu: deze idee is verwer
kelijkt! Uit de Pinksterbijeenkomst is
later de „blauwe weekactie" gegroeid,
en de medewerking, welke door breede
lagen der bevolking hiervoor verleend
wordt, bewijst wel haar levenskracht.
Het is begrijpelijk, dat er voor een
goede regeling van het Pinkstercongres
op Birkhoven heel wat voorbereidende
maatregelen noodig zijn. Het initiatief
tot de regeling hiervan is door het
Amersfoortsch Drankweer Comité geno
men. Tijdens een persbijeenkomst, gis
termiddag in De Wapenroem gehouden,
heeft de secretaris van het A.D.C., de
heer T. Vleeming, hieromtrent het een
en ander medegedeeld.
Men verwacht ongeveer vier- tot vijf
duizend toeschouwers, zoo vernamen
wij. De Nederlandsche Spoorwegen zul
len dien dag een tweetal extra-treinen
laten rijden.
Des morgens, worden twee wijdingssa
menkomsten gehouden: één van de In
ternationale Orde van Goede Tempelie
ren, in Amicitia, en één van de Christe
lijke organisaties in de Emmakerk.
Des middags vangt om één uur de
meeting aan in Birkhoven. Het woord
zal worden gevoerd door dr. A. H. Edel-
koort, Ned. Herv. predikant te Amster
dam en door dr. G. Horreus de Haas,
Ned. Herv. predikant, te Zwolle. Voorts
zal het gezelschap „De Jonge Spelers"
onder leiding van Ben Groeneveld op
voeren „De sluwe advocaat Pathelijn".
Na afloop der bijeenkomst vertrekt van
af „Birkhoven" een optocht met muziek,
vlaggen en banieren door het Soestcr-
kwartier naar de stad. In den stoet gaat
een zevental muziekkorpsen mee, waar
onder twee uit onze stad, namelijk de
arbeidersmuziekvereeniging „H. J. Hege
raat" en de „Postfanfare".
Tenslotte willen wij meedcelen, dat dit
jaar op de sluitingsactie zeer waarschijn
lijk de toename van het gewoonte-drin
ken het belangrijkste onderwerp der be
sprekingen zal vormen.
Ter gelegenheid van het
kampioenschap van het
tweede elftal
Men schrijft ons:
't Was gisteren feest op den Berg voor
de jongens van het R.O.G., die lid zijn
van de Sportvereeniging „Wit-Rood."
Het tweede elftal van genoemde ver-
eeniging had na spannenden strijd het
kampioenschap in de tweede afdeeling
van de Zaterdagmiddagcompetitie van
den U.P.V.B. behaald, en begrijpelijker
wijze moest daarbij een oogenblik stil
gestaan worden. In het geïsoleerde be
staan der knapen was het dan ook een
bijzondere attractie, dat voor deze gele
genheid niet tevergeefs een beroep was
gedaan op „Mr. Harrv", die met zijn
goochelkunsten de feestvierenden ge
heel belangeloos op kostelijke wijze heeft
vermaakt.
Hoe slim de knapen ook mogen zijn,
Mr. Harry zag kans ze steeds een rad
voor de oogon te draaien.
Naast deze groote vermakelijkheid
was er natuurlijk nog gezorgd voor ge
paste afwisseling, waarin een belang
rijke rol speelde, „de pauze met verlo
ting".
Meer zaken en bedrijven te Amers
foort. hadden op dezen avond voor een
verrassing gezorgd, zoodat aan het ein
de al de aanwezigen ten zeerste vol
daan noode afscheid namen. Deze avond
zal stellig nog lang in het geheugen
der jongens achterblijven.
ONVERSTANDIG
Een 18-jarig meiske, dat niet voldeed
aan een door een politieman gegeven be
vel, moest deswege haar naam en adres
opgeven. Zij gaf een naam op, doch dat
was niet de hare. Op haar werkelijken
naam kwamen toen twee processen-ver
baal.
Zomerpostzegels
HET werk-comité voor den ver
koop van Zomerpostzegels-1939
te Amersfoort vestigt er de aan
dacht op. dat gedurende de maanden
Mei en Juni op de drukke dagen een
verkoopgelegenheid aanwezig is in het
hoofdpostkantoor, in het magazijn der
N.V. Vroom Drcesmann in de
Utrechtschesfraat en in het magazijn
der firma Ramselaar in de Longe
st raat. Bovendien hebben verschillende
winkels in de stad een hoeveelheid zo
merpostzegels en briefkaarten, welke
ten bate van dezelfde doeleinden ver
kocht wordt, in voorraad. Natuurlijk
zijn de zegels ook altijd aan de loket
ten van het hoofdkantoor, de bijkan
toren en de agentschappen der poste
rijen verkrijgbaar. Er is dus gelegen
heid genoeg voor het Amersfoortsche
publiek, om hiervan een ruim gebruif.
te maken tot heil van lijdende en be
hoeftige medemenschen
Het werk-comité voor Amersfoort:
Mr. P. J. ROGAAR. voorzitter.
Mevr. mr. W J. B. VERSFELT.
B. J. GROENEVELT.
G. ADRIAANS
Mr. H. E. BEUNKE. secretaris
penningmeester.
vj
KANTONGERECHT
Het procesverbaal inzake den
wilden busdienst van den
heer T. te Nijmegen
nietig verklaard
T N ons blad van vorige week Don-
-*■ derdag hebben wij melding ge
maakt van de behandeling van de
zaak tegen den heer T. te Nijmegen,
die een z.g. wilden busdienst onder
houdt tusschen Amsterdam en Nij
megen.
Op 2 Maart was tegen den chauf
feur van een zijner auto's onder de
gemeente Woudenberg proces-ver
baal opgemaakt.
Het O.M., waargenomen door mr.
Albarda, eischte 300 subs. 60 dagen
hechtenis.
De kantonrechter, mr. Muller Massis
deed hedenmorgen uitspraak en ver
klaarde de dagvaarding nietig op grond
van het feit, dat het proces-verbaal opge
maakt was in Woudenberg en niet in de
plaats Nijmegen, waar de garage en de
exploitatie van het bedrijf is.
Drie andere ondernemers van een z.g.
wilden busdienst, tegen wie wel in de
plaats van het bedrijf proces-verbaal
opgemaakt werd, werden veroordeeld
tot 100 subs. 1 maand hechtenis.
De graanhandelaar de H. uit Barne-
veld, die vorige week terecht stond we
gens overtreding van de arbeidswet,
werd door den kantonrechter van rechts
vervolging ontslagen op grond van het
feit, dat hij volgens artikel 76 de noo-
dige maatregelen getroffen had, om
overtreding van de arbeidswet te voor
komen. Door den verdediger, mr. Rocll,
was reeds op dit artikel een beroep ge
daan. Het O.M. had 30 subs. 10 dagen
gecischt."
Hemelvaartsdag
St. Joriskerk
10 uur: ds. Blok.
Geref. Kerk (Zuidsingel)
10 uur: ds. Popma.
Geref. Kerk in Hersteld Verband
9 uur: ds. Herngreen.
Chr. Geref. Gemeente
10 uur: ds. Drenth.
Vrije Geref. Gemeente
(Muurhuizen 53)
10 uur: de heer E. Wijnne, Kamperveen.
Geref. Gemeente
Stoovestraat 11
6 uur: ds. J. R. v. Oordt, Zeist.
HOOGLAND
9.30 uur: ds. Posthumus Meijjes.
LEUSDEN
10 uur: ds. Hofstede.
Zoo stelt men zich in New York de
toekomstige mode voor! Het geheel
lükt veel op een Sing-Sing pak, ge
combineerd met het gewaad van een
Egyptische godin. Hier kan men met
recht zeggen: That's America!"
Vanmiddag werd er in het Algemeen
Militair Tehuis door de commissie voor
ontspanning en ontwikkeling van vrou
wen van werkloozen en werklooze vrou
wen van alle gezindten, een verkoopdag
georganiseerd, waarvan de opbrengst
zal worden aangewend voor een uit
stapje van bovengenoemde vrouwen.
Door de medewerkenden is hier heel
wat nuttige arbeid verzet; een overvloed
van met. zorg uitgevoerde handwerken
wordt den bezoeksters en bezoekers te
koop aangeboden.
Ook de attracties zijn niet vergeten.
Er bevinden zich in het lokaal een lo
terij, met vijftienhonderd loten en meer
dan tweehonderdvijftig prijzen, een
sjoelbak en een grabbelton.
De burgers, die dezen verkoopdag be
zoeken, steunen er een lofwaardig stre
ven mede. Ook vanavond zal hiertoe
nog gelegenheid bestaan.
ZILVEREN JUBILEUM
De heer F. Jagtenberg herdacht Maan
dag j.l. den dag, dat hij voor 25 jaren
in dienst trad bij de firma G. v. Alphen
op de Kamp.
GEREFORMEERDE KERK
De candidaat J. K. Kedde, hulppredi
ker te Beekbergen, is in dezelfde functie
benoemd voor de Gereformeerde ge
meente alhier.
OVERDRACHT BERNHARD-KAZERNE
Op 22 Mei a.s. 11 uur voorm. zal de
officieele overdracht van de Bernhard-
kazerne en de plechtige onthulling van
den tp»denkstecn in die kazerne ge
schieden door den inspecteur der cava
lerie, tevens commandant van de Lich
te Brigade, den generaal-majoor H. F.
M. baron van Voorst tot Voorst.
DE POSTFANFARE
In verband met het slechte weer vond
de muzikale rondgang van de ipostfan-
fare „Amersfoort" in het Bergkwartier
gisteravond geen doorgang. Hij is nu
vastgesteld op Maandagavond a.s.
BURGERLIJKE STAND
17 Mei 1939
GEBOREN: Caspar Rudolph, z. v. A.
J. Hulsenbek en M. W. A. de Wit; Hen-
drika Carolina, d. v. C. de Wilde en H.
B. Kok; Lucia Elisabeth Frouke, d. v. J.
L. H. Pesie en W. G. C. Hemelrijk.
ONDERTROUWD: A. E. Weijtenburg
en Chr. H. Veenvliet; Johannes Morren
en R. van Daalen; C. van de Kooy en A.
Oversicr; J. H. Colegem en A. Strijland;
Z. A. Teters en M. Visser; G. J. Castelijn
en A. G. Stender; A. R. Visser en M. A.
Kuiper; H. J. Snijder en H. C. J. van
Valkenhoef; J. W. van Dorrestein en A.
M. Hoksbergcn; H. J. Meernink en B.
Dasselaar.
GETROUWD: W. R. van Hoeijen en M.
A. Touwen; Th. A. H. W. de Hair en W.
M. Stalenhoef; E. A. Schiedou en A. de
Goede; A. T. Jansen en L. van den Burg;
J. v. d. Pol en B. J. de Rijk; H. R. Hed-
dema en W. ten Hoven; W. Karman en
T. Ruitenbeek; G. J. van de Coterlet en
H. Ruitenbeek.
OVERLEDEN: Herwijntje v. d. Berg,
80 j-, wed. van E. Arlar; Maria Alijda
Wallert, 49 j., geh. met H. H. Arler te
Stoütenberg.
INGELEVERDE GELDIGE LIJSTEN
VAN CANDIDATEN
De voorzitter van het centraal stem
bureau voor de verkiezing van de leden
van den raad onzer gemeente maakt be
kend, dat van alle hoofdstembureaux de
niededeeling is ontvangen, welke gel
dige lijsten van candidaten voor die ver
kiezing zijn ingeleverd.
Herinnerd wordt, dat binnen vier
dagen na heden de gemachtigden der
onderteekenaars van lijsten deze tot een
groep kunnen verbinden door een daar
toe strekkende gemeenschappelijke ver
klaring schriftelijk bij het centraal stem
bureau in te leveren. Formulieren voor
deze verklaringen zijn ter gemeente
secretarie verkrijgbaar. In hetzelfde tijd
vak kunnen de schriftelijke verklarin
gen voor een voorkeurnummer worden
ingeleverd.
Op Maandag 22 Mei a.s., des voormid
dags 9.30 uur, zal het centraal stem
bureau in het gemeentehuis een voor de
kiezers toegankelijke zitting houden, ten
einde de lijsten te nummeren in de volg
orde door het lot aangewezen.
EXAMEN
Op het te in Zeist gehouden examen
voor leeraar in stenografie slaagde onze
oud-stadgenoot de heer F, Formanoy.
BINNENLAND
ONTGINNINGSGRENS VASTGESTELD
's-GRAVENHAGE, 17 Mei. De regee-
ringspersdienst meldt:
Heden heeft op het departement van
waterstaat de onderteekening plaats ge
had van het verdrag tusschen Nederland
en Duitschland, houdende vaststelling
van een ontginningsgrens voor de aan
beide zijden van de grens langs de
Worm gelegen steenkolenmijnen.
De eerste haringen
zijn binnen
TT EDENOCHTEND is het
eerste schip van de ha-
ringvisscherij te Vlaardingen
binnengekomen. Het was de
lJm. 490, schipper B> van
Duyn, met 41 kantjes eigen
vangst.
3ï
55
X
X
if n
SS
X
X
X
X
X
X
X
X
X
XX xxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx
35
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Uw adres voor BRUIDSTAARTEN
Zie onze speciale Bruidsétalage
Wij verzorgen ook Uw Bruidsdiner
TELEFOON 1807
LEUSDERWEG 218
XXX xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx
fd R zullen niet veel menschen in ons land zijn. die niet weten, dat er een nieuwe
Verkeerswetgeving is. die binnenkort ingevoerd zal wordenEr zijn zoovele weg
gebruikers wien de nieuwe bepalingen ten nauwste raken, dat iemand, die nog niet
van de nieuwe bepalingen op verkeersgebied gehoord heeft een „rara avis" zal zijn.
Dat de bepalingen een ieder onmiddellijk duidelijk geworden zijn, zal wel echter aan
gegronden twijfel onderhevig kunnen zün. De nieuwe bepalingen maken de zaken nu
juist niet eenvoudiger, waarbij men niet dient te vergeten, dat de verkeersknobbels ook
met den dag moeilijker worden. Niet alleen voor den gewonen mensch brengt de
nieuwe Verkeerswetgeving haar moeilijkheden mede. ook voor hen, die de wetten
uit moeten voeren, zijn er voetangels en klemmen. Deze bestaan in de eerste plaats
in het zorg dragen voor een richtige uitvoering van de betreflende bepalingen. Maar
wanneer het alleen maar behoefde te blijven bij een gewone toepassing, dan zouden de
moeilijkheden nog niet zoo groot zijn. Maar er zijn andere kwesties, die in de eerste
plaats voortvloeien, niet uit de nieuwe bepalingen, maar uit de oude. En er doet zich
hierbij een fatale termijn, een date fatal, voor en die datum is 16 Juli 1936.
T7*R bestaat namelijk een beschikking
tj. van den minister van Waterstaat van
28 Juni 1934, waarbij het internatio
nale stelsel van verkeersteekens hier te
lande werd ingevoerd Nu is er evenwel
een overgangsbepaling gemaakt, waarbij
de oude verkeersborden nog vijf jaren
dienst zouden kunnen doen. Den 16 Juli
van dit jaar moeten nu die nieuwe bepa
lingen alle definitief gehandhaafd worden
Dat wil zeggen, dat alleen borden en
teekens volgens de nieuwe modellen
gebruikt zullen mogen worden. De oude
tot nu toe gebezigde borden zullen dan
geheel komen te vervallen. Hiermee zou
dan voldaan worden aan het in 1930
gesloten verdrag, om te komen tot een
uniforme internationale regeling. Dat
zulk een regeling reeds lang van noode
was zal niemand betwisten. Vele zijn
immers de moeilijkheden, die de weg
gebruikers ondervinden, wanneer zij in
een ander land een tochtje gaan maken
en de borden in dat land geheel en al
onduidelijk zijn. Reeds te lang had die
regeling op zich laten wachten.
F i JAT zal er nu gebeuren, wanneer de
1/1/ nieuwe verkeerswetgeving in wer
king treedt? Veronderstel, dat de
nieuwe borden geplaatst worden en daar
na treedt de nieuwe Verkeerswetgeving in
werking, die weliswaar rekening houdt
met die bepalingen, maar niet voor de
volle honderd procent.
Moeten die borden dan weer verdwij
nen om plaats te maken voor andere?
Er doen zich hierbij eigenaardige moei
lijkheden voor, die grootendeels te ver
klaren zijn uit het. feit, dat de ontwik
keling van het verkeer zoo vlug in zijn
werk gaat, dat de wetgeving, die niet
kan bijhouden. Voor dat de nieuwe be
palingen van kracht zijn geworden doen
zich al wreer zoo vele nieuwe aspecten
van dezelfde zaak voor, dat dezelfde be
palingen, die vandaag gloednieuw schij
nen, morgen reeds voor oud versleten
worden.
En 16 Juli 1939 is hier de fatale ter
mijn. Zoo kan zich het geval voordoen,
dat nieuw geplaatste borden betreffende
de maximum snelheid in bebouwde
kommen weer moeten verdwijnen, wan
neer de nieuwe Verkeerswetgeving
wordt ingevoerd.
DE moeilijkheden, die zich op dit ge
bied voordoen zijn groot, hoewel
hun aantal niet zoo uitgebreid is.
Er zün vele borden, die totaal niet beïn
vloed worden door de nieuwe regeling.
Maar dat neemt niet weg. dat de moei
lijkheden voor de betreffende borden toch
blijven bestaan. De minister staat voor de
taak die moeilijkheden op te lossen, dat
wil zeggen dat er besluiten gemaakt die
nen te worden, die de opdoemende moei
lijkheden kunnen omzeilen.
De mogelijkheid daartoe bestaat alles
zins. Wanneer de nieuwe verkeerswet
geving voor 16 Juli 1939 zou worden in
gevoerd zouden de moeilijkheden niet
zoo groot zijn. De besluiten zouden dan
beter aan de feiten kunnen worden aan
gepast. Maar ook dan doen zich moei
lijkheden voor, die opgelost moeten wor
den, wil men een logische verkeerswet
geving krijgen. Eenvoudig is bet niet.
Maar zooals gezegd, het aantal moei
lijkheden is niet zoo uitgebreid. Wat
dat betreft kan men betrekkelijk gerust
zijn. Hoewel een vermeerdering van de
voetangels en klemmen niet uitgesloten
mag worden geacht, wanneer men be
denkt, dat de ontwikkeling van het ver
keer zoo buitengewoon snel gaat. Steeds
doen zich nieuwe situaties voor, die
nieuwe voorzieningen eischen. Aan de
regeering de taak om klaarheid te ver
schaffen.
MOTORSPUIT BOTST
TEGEN VRACHTAUTO
AMSTERDAM, 17 Mei. Een motor-
spuit van de Amsterdamsche brand
weer, die was uitgerukt naar de Pink
sterbloemstraat aan den overkant van
het IJ, waar de manschappen een
schoorsteenbrandje hadden gebluscht en
die zich op den terugweg naar de
kazerne bevond, is vanmiddag te onge
veer vier uur in de Campanulastraat in
botsing gekomen met een vrachtauto
van een wijnhandel. Deze vrachtauto,
die uit een zijstraat kwam, werd in de
flank aangereden en ernstig beschadigd.
Ecnige kisten met flesschen Vermouth,
vielen op straat, en het kostelijke vocht
vloeide rijkelijk.
Ook de motorspuit van de brandweer
kreeg aan den voorkant ernstige mate-
dqsruia
GRAND THé&TRE. Van Vrijdag 12 t.m.
Donderdag 18 Mei vertooning van de
film „Gunga Din".
Zondag en Hemelvaartsdag 1.45, 4.00, 6.15
en 8.30 uur. Overige dagen 8.15 n.m.
Zaterdag en Woensdag matinee 2.30 uur.
CITY THEATER. T.m. Donderdag 18 Mei
vertooning van de films ..Bulldog Drum
mond in Afrika" en „Het dubbele hu
welijk."
Voorstellingen: Donderdag doorloopend
1.45. 4.00. 6.15 en 8.30 uur. Zaterdag 6.15
en 8.30 u«\ Overige dagen 8.10. Zater
dag 2.30 ot* matinée.
REMBRANDT THEATER. Vertooning van
de films „De rebel van Texas" en „De
ster van 't veld."
Voorstellingen; Donderdag_1.45 doorloo
pend. Overige avonden 8.15 uur. Zater
dag vanaf 6 uur doorloopend.
GILDEHUIS. Voorjaarstentoonstelling A.
K. G.
STERHUIS. Beekenst.laan 6. Voor alle
meisjes iederen avond geopend des Zon
dags van 2 uur.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL, Muurhuizen 9.
R.K. LEESZAAL Wc'ersstraat 2. Filiaal
Uitleenbibliotheek Edisonstraat 85.
MUSEUM FLéHITE. Westsingel. Geopend
dagelijks van 1012 en 1—4 uur, uitge
zonderd Zondags, 's Zaterdags 10—12 en
1.303 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdags vrijen toegang).
DE VALK. 17 Mei. E.H.B.O. 8.15 uur.
HUISHOUDSCHOOL. 17 Mei. Ned. Fabri
kaat. Jaarvergadering. 8.15 uur.
SIERKUNST. 17 Mei. Lezing van Otto v.
Tussenbroek over „De kleur in onze
woning". 8 uur.
DE VALK. 20 Mei. Feestavond wandel
sportver. „Oké". 8 uur.
AMICITIA. 26 Mei. Mij. voor Nijverheid
en Handel. Alg. vergadering. 8 uur.
DE VALK. 27 Mei. Derde lentefeest van
Bert Kamperman, 9 uur.
WIJNHANDEL
„DE MOOR"
COGNAC
3.25 per flesch
LANGESTRAAT 8 TEL. 129
rieele schade. De stuurstang en de
rechteras bleken o.m. verbogen te zijn.
Persoonlijke ongelukken zijn gelukkig
niet gebeurd.
DUITSCH VLIEGTUIG OPGESTEGEN
RENKUM, 17 Mei. Het Duitsche
militaire vliegtuig, dat Maandag jJ. in
een roggeveld onder Renkum tenge
volge van benzinegebrek moest dalen,
is vanochtend, na het innemen van
benzine, met toestemming der mili
taire autoriteiten opgestegen en naar
Duitschland teruggekeerd.
zegt leider van Fox Movietone News
AMSTERDAM. 17 Mei.
VOOR een kort verblijf hier te lande
is gisteren in Amsterdam aangeko
men Truman Tallei. vice-president
en worldmanager van 20the Century Fox,
hoofdredacteur van het Fox Movietone
News. vergezeld van den Europeeschen
man van Fox Movietone. Russell Muth.
De heer Truman Tallci is een oud-jour
nalist. die zelf alleen maar bezwaar maakt
tegen het woord „oud", omdat hij zich nog
altijd journalist voelt en het filmnieuws
naar zijn meening zuiver journalistiek is,
zij het dan ook in een nieuwen vorm. In
den ouden vorm heeft Truman Tallei ja
ren lang de journalistiek beoefend als
newseditor van de New York Herald.
Toen in 1918 de oorlogscorrespondent
in Frankrijk van dit dagblad, tijdens
de griepepidemie overleed, en de news
editor een nieuwen man naar Europa
moest zenden, gaf hij er den voorkeur
aan zelf te gaan. Eenige maanden na
zijn overkomst werd de wapenstilstand
gesloten en als Londensch correspon
dent bleef Truman Tallei voorloopig in
Europa. In 1919 trachtte hij met vele
andere Engelsche en Amerikaansche
correspondenten in ons land den toe
gang tot den ex-keizer te forceeren.
Zelf spreekt hij thans lachende over
deze tot mislukking gedoemde pogin
gen, maar met waardeering herdenkt
hij ook nu nog de vriendelijke ont
vangst, die hem ten deel viel bij de
toenmalige ministers Heemskerck en
van Karneheek.
Eenige jaren later terug in Amerika,
werd Truman Tallei belast met de or
ganisatie van het wereldnieuws der
Fox filmonderneming. Het Fox film-
nieuws wordt thans vertoond in 51 lan
den en in 19 verschillende talen. In al
deze landen werken filmoperateurs
voor deze wereldondcrneming, die hun
opnamen onderling uitwisselen. In de
voornaamste hoofdsteden zijn filmre
dacteuren, die wekelijks en in de groot
ste landen zelfs tweemaal per weck het
filmjournaal samenstellen, waarbij in
elk, voor een bepaald land bestemde
editie, rekening wordt gehouden met
dc opvattingen, vooroordeelen en grie
ven in het betrokken land, terwijl de
strengste neutraliteit in acht wordt ge
nomen.
De kosten voor het maken van een
goed filmjournaal zijn in het algemeen
zoo groot, dat Fox Movietone News vrij
wel geen winst maakt. De Fox Film
Company beschouwt het geven van we
reldnieuws als een soort service aan
het publiek. „Verdienen doen wij aan
Shirley Temple-films e.d.", verklaarde
de heer Truman Tallei.
In vele hoofdsteden werkt men sa
men met groote dagbladen, waarvan
een journalist dan vaak als de plaat
selijke filmredacteur optreedt. De mon
tagekamer \an een dergelijk Foxkan
toor lijkt dikwijls een toren van Ba-
bel, omdat men de nieuwsfilms binnen
krijgt uit alle deelen der wereld met
de geluidsstrooken in allerlei talen.
De „strict neutrale" teksten worden
meestal geschreven door de filmredac
teuren en in tal van landen gespro
ken door commentato-s in de lands
taal, waarvoor men zooveel mogelijk
bekende personen, radiosprekers, too-
neelspelers, schrijvers van naam tracht
te vinden, die een goede stem hebben
en voor speciale onderwerpen, speciale
deskundigen van naam. Nergens heeft
men in de vele jaren, dat Fox Movie
tone aan het werk is, ooit politieke
moeilijkheden gehad of zijn operateurs
uit landen verwijderd. In China heeft
men tijdelijk het uitgeven van een film
journaal moeten staken en in Japan
hoeft men geen eigen editie, doch wis
selt men het filmnieuws uit met het
groote dagblad „Asahi Shimbum". Met
Rusland heeft men geen overeenkomst,
omdat geen der met Rusland gesloten
handelsverdragen voorziet in de uitwis
seling van films. In totaal werken voor
Fox Movietone, behalve de vele buiten-
landsche ondernemingen en operateurs,
die hun belangrijke opnamen inzenden,
150 cameramen, 75 geluidstechnici, een
vijftigtal andere technici en eenige do
zijnen filmredacteuren, allen verspreid
door de gehecle wereld.
De onderneming beschikt over een
70-tal complete soundcamera-installa
ties ,die indertijd 25.000 dollar elk heb
ben gekost, thans echter al te krijgen
zijn tusschen de 7 en 10.000 dollar.
Voorts heeft men een 50-tal stomme ca
mera's cn een honderdtal handcame
ra's.
Tijdens den burgeroorlog in Spanje
had men elf man aan elk der beide
fronten, waarvan slechts één een schot
wond in een been opliep.
Volgens een schatting van den beken
den filmsupervisor Will Hay zien we
kelijks in de geheele wereld meer dan
tweehonderd millioen menschen hat
filmnieuws.
