DE LEYTAX
Voor de Pinkster, Gezellige vroolijk getinte Zomerjaponnetjes
Britsche
vaa
gheid
MINISTER MR. J. A. DE WILDE
PLOTSELING AFGETREDEN
„PLYMOUTH"
GARAGEVALEWINK
Verhuur van nieuwe AUTOMOBIELEN
zonder Chauffeur
Eerste Amersf. Automobiel Mij.
J
r "N
Fa. DUIM BURGER
Gevolg van zijn bezwaren
tegen begrooting 1940
GARAGE MOLENAAR
Amirsioort
4000
DE EEMLANDER
Zaterdag 20 Mei 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37e Jaargang No. 305
SIGARENFABRIEK
AFGEBRAND
CITROËN
BOVEE VOOGT
het beroemde „Chrysler"-product
UIT MODI
Trein grijpt een
zandauto
PLEIDOOI VOOR
SLAGSCHEPEN
v__
OOK VOOR
BUITENLAND
TEL. 1788
VACANTIETIJD NADERT
Muurhuizen 40 Tel. 454
Medische Hi dp
Licht op:
9 uur 21 min.
Chenard en Walcker Morris e.a.
Kamp 36-38 - Tel. 457
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
m week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
elite regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiên voor de
helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
CHAMBERLAIN maakt er
eene wekelijksche gewoonte
van om eene uiteenzetting van de
Britsche buitenlandsche staatkun
de te geven. Gisteren heeft hij over
deze materie weer heel veel woor
den gesproken. Hij heeft zijn toe
hoorders duidelijk willen maken,
dat Engeland streeft naar een
,vredesfront', en dat alle tot nu
verstrekte garanties en gedane ver
klaringen beoogen om zulk een
front hecht te maken. Turkije
kreeg een open doekje. Duitsch
land was de boeman. Rusland
ja, over Rusland was Chamberlain
heel erg vaag. Op het randje van
de mystiek, zijn wij geneigd te
zeggen. Want aldus Chamber
lain naar aanleiding van hem ge
stelde vragen ,ik heb het gevoel
alsof er een schaduw bestaat tus-
schen Moskou en Londen'. Nu is
een schaduw een heel vaag iets,
terwijl zoowel Chamberlain als de
Britsche buitenlandsche staat
kunde verre van vaag zijn. Het
ware dan ook ongetwijfeld interes
sant geweest, indien de Britsche
premier de door hem als .schaduw'
aangeduide oorzaak van het niet
vlotten der Britsch-Russische on
derhandelingen iets nader had
willen préciseeren. Nu hij dit niet
deed, maakte Chamberlain eigen
lijk den indruk, een Britsch bede
laar aan de poorten van het Krem
lin te zijn. Dat hij in deze rol in het
Lagerhuis niet over gebrek aan
succes behoeft te klagen, bewijst,
dat vele Britsche volksvertegen
woordigers een verwrongen beeld
van het Britsche prestige bezitten.
ZAL Londen zoover gaan, dat
het den Russen een bondge
nootschap in optima forma op een
presenteerblaadje zal voorhouden?
En zullen de Russen dan toehap
pen? Terwijl de Britsche pers vrij
wel unaniem de Britsche regeering
stuwt in de richting van een snel
accoord met het Kremlin, bepaalt
de Duitsche pers zich in hoofdzaak
Lot de publicatie van de verklarin
gen, welke te kennen geven, dat de
weg LondenMoskou nog immer
vol voetangels en klemmen is. Men
zou, de Duitsche persmethoden
langzamerhand kennende, eene
andere reactie in de Duitsche pers
moeten verwachten, indien de
Britsch-Russische besprekingen
door Berlijn werkelijk als voor
Duitschland gevaarlijk, althans on
aangenaam werden geacht. Zou het
mogelijk zijn, dat de geheimzinnige
schaduw, waarvan de Britsche
premier gisteren repte, een spook
beeld van Duitschen bloede is?
Chamberlain kan dit beter beoor-
deelen dan wij, maar de gejaagd
heid in Britsche kringen zoowel als
de quasi-gedésinteresseerde rust
van Berlijn zijn zeker voldoende
om tot eenig nadenken te stem
men. Europa is in gisting. Wie
weet, staat een .renversement des
alliances' reeds voor de deur.
TAE regeeringspersdienst deelt mede, dat bij Koninklijk Besluit
-■Aan 19 Mei 1939 no. 1:
Ten eerste op zijn verzoek eervol ontslag is verleend als
minister van financiën aan den heer mr. J. A. de Wilde, met
dankbetuiging voor de vele en gewichtige diensten den lande in
deze moeilijke tijden bewezen;
ten tweede tijdens ontstentenis van een minister van financiën
het beheer van het departement van financiën ad interim opge
dragen is aan den minister van staat, minister van algemeene
zaken, voorzitter van den raad van ministers, den heer dr. H.
Colijn.
Bij de samenstelling van de ontwerp-begrooting voor het jaar
1940 zijn van de zijde van den minister van financiën bezwaren
gerezen. Deze bezwaren, die voornamelijk betrekking hadden op
nieuw aangevraagde uitgaven, hebben den minister van financiën
mr. J. A. de Wilde, aanleiding gegeven aan Hare Majesteit ont
heffing uit zijn ambt te verzoeken.
De minister van algemeene zaken, dr. H. Colijn, die ad interim
is belast met het beheer van het departement van financiën, heeft
op zich genomen door bezuinigingen de taak, die ook mr. de
Wilde zich voor oogen had gesteld, namelijk om voor 1940
budgetair evenwicht te bereiken, tot een goed einde te brengen.
RHENEN, 20 Mei. Vanoch-
tend is door nog niet bekende oor
zaak brand ontstaan in de sigaren
fabriek van de firma gebr. van
Voorthuizen alhier. Ofschoon de
brandweer spoedig op het terrein
van den brand aanwezig was,
mocht het haar niet gelukken, den
brand te blusschen. De fabriek
werd in de asch gelegd. Het uit
veertig man bestaande personeel
is door dezen brand werkloos ge
worden. De schade wordt door
verzekering gedekt.
Grieksche Koning op
Turksch gebied
ATHENE. 20 Mei (Reuter). Koning
George van Griekenland, die een reis
door Oostelijk Macedonië ën Thracië
maakt, heeft gisteren de Grieksch-Türk-
sche grens overschreden. Hij werd wel
kom geheeten door don gouverneur. Een
compagnie van het Turksche leger be
wees de militaire eer.
De heer H. C. Oud, ambtenaar aan
het Departement van Financiën, zoon
van den burgemeester van Rotterdam,
trad Vrijdag te Den Haag in het huwelijk
met mej. H. S. Goester
de meest gevraagde wagen
voor zaken, sport en tourïsme
VRAAGT DEMONSTRATIE
Als laatste nieuws, de 6 cyl. thans oo k leverbaar
N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF l.o.
VLASAKKERWEG 50
Telefoon 1093
CI ANO NAAR BERLIJN
ROME; 20 Mei (Reuter). Ciano
is vanmorgen vertrokken naar Ber
lijn, waar hij morgenochtend zal
aankomen. Maandag zal het verdrag
tusschen Italië en Duitschland ge-
teekend worden. Den volgenden dag
eindigt het bezoek. Ciano wordt ver
gezeld door den onder-staatssecre
taris van oorlog, generaal Pariani.
Bolivia niet in anti-
kominternbond
WASHINGTON, 20 Mei (Havas). De
Boliviaansche gezant in de Vereenigde
Staten heeft Summer Welles er van in
kennis pesteld, dat de geruchten, volgens
welke Bolivia voornemens zou zijn om
zich aan te sluiten bij het anti-komin-
ternpact, ongegrond zijn.
De Plymouth biedt meer waarde
voor het geld dan eenige andere wagen
in welke prijsklasse ook!
In onze Showroom toonen wij U de nieuwste modellen.
STATIONSPLEIN TELEFOON 1210
Tijdens den bloeitijd staan de bloemen
rechtop, maar na de bestuiving krommen
zich de stelen, zoodat de bloemen dan
:<iar beneden zijn gekeerd.
De helmknoppen van de tien meeldraden
iinen. vóórdat de drie stijlen van den
éénen stamper zich ontwikkelen. De bloe
men zijn dus protrandisch Deze ongeliik-
tijdige rijping der geslachtsorganen dient
om kruisbestuiving te bewerkstelligen.
Hiervoor zorgen wel allerlei bijen, vlie
gen en kevers, die geen lange tong behoe
ven te hebben om bii den honig te kun
nen komen, want de bloemen staan wiid
open en aan den voet van de buitenste
F.N der schoonste sieraden van onze «feldraden bevinden zich de vül honig
klieren.
Maar indien insect enbezoek uitblijft,
vindt er ook wel zclfbestuiving plaats,
VAN GRUUi hLuEMMUUR EN
AKKERHOORNBLOEM
bosschen in de Meimaand vormen de
frissche, spierwitte bloemen van den
grootbloemmuur.
Men vindt ze hier bijna overal, de leden doordat de stempels en de meeldraden zich
van het geslacht sterremuur De groole dan naar elkander toe buigen,
witte bloemen versieren nu de randen van Op de grazige zandgronden bij de Rei-
menig stuk akkermaalshout op onze Berg, niging, bii de spooroverwegen van Birkho-
vooral in de omgeving van de Prins Frede- ven en Hertckop en langs den spoorweg
riklaan en Frisia. Maar ook in het kreu- van Licndert en op onzen liniedijk trekt
pelhout en langs de slootkanten in den og een andere witte bloeier de aandacht,
Dorrestcinschewcg. lungs den Heiligen- die. wat bloem betreft, veel lijkt op den
bergerweg Hoogcweg. Lageweg. in Asch- grootbloemmuur.
gat en in de Birkt is het boschsterretje of Op 't Stort vindt men zelfs beide soor-
oogcnklaar, zooals het in Drente wordt ge- ten bii elkaar.
noemd, niet zeldzaam. Welnu dit is de Akkerhoornbloem. dit
Door de vele ondcrgrondsche uitloopers ook tot de muurachtigcn behoort, maar
cn de omstandigheid, dat sommige twijgen tot het geslacht hoornbloem.
gaan liggen en bii de knoopen wortelen. Ondanks de gelijkenis der bloemen is
vertoont Stellaria holostca een troepsge- toch Cerastium arvense van den groot-
wijzen groei, zoodat op sommige plekken bloemmuur duidcliik te onderscheiden, dl
honderden van deze sterretjes fonkelen. was het alleen maar aan de plaats, waar
De vijf witte kroonbladeren zijn dubbel deze voorkomt, want arvense duidt 01
zoo lang als de spitse kelk; het lijken er veld.
wel tien. daar de kroonblaadjes tot on de De Akkerhoorntjes, zooals ze in Oost
helft gespleten zijn. Een Inizondcr uiterlijk Cclderland hecten. hebben vijf stijlen De
geven aan de plant de vierkante stengels s/engels ziju rnnd cn evcnah het kleine
en de smalle, spitse, kruiswus geplaatste Spj(Se blad behaard, zoodat de plant een
grasgroene bladeren, die ruw en stuf zun nanzicn heeft
cn geen steeltje hebben, zoodat de liggen
de stengels er op steunen kunnen. VIRIDIS
chauffeur gedood
HEILOO, 20 Mei. Vanmor-
gen te ongeveer elf uur is op den
onbewaakten overweg bij de Ze-
venhuizerlaan te Heiloo een ern
stig ongeluk gebeurd. Een zand
auto van de Firma Castricum te
Bakkum stak den overweg over,
juist op het moment, dat een snel
trein uit de richting Alkmaar na
derde. De auto werd gegrepen en
totaal vernield. De chauffeur, de
24-jarige C. van Castricum uit
Bakkum werd op slag gedood.
Waarom de chauffeur den nade
renden trein niet heeft opgemerkt,
moet nog nader worden onder
zocht. Het uitzicht ter plaatse is
goed.
„Iedere oorlog wordt
op zee beslist", ver
klaart admiraal Raeder
BRUNSWIJK, 20 Mei (D.N.B.). De
opperbevelhebber van de Duitsche ma-
ine, groot-admiraal Raeder, heeft hier
gisteren het woord gevoerd in het kamp
der rijksleiders van de „Hitlerjeugd". Hij
verklaarde, dat men juist thans het slag
schip niet kan missen, daar het alleen
in staat is de heerschappij ter zee te
vervoeren en te verdedigen. In dit ver
band noemde Raeder het een geldigen
stelregel, dat iedere oorlog met een zee
macht op zee wordt beslist. Hij wees er
op, dat het ter harte nemen van dezen
stelregel eens een beslissende rol zou
kunnen spelen in den strijd om het be
staan van Groot-Duitschland. In vredes
tijd is een der belangrijkste taken het in
stand houden van de verbindingen tus
schen het vaderland en de Duitschers in
het buitenland.
Aardstorting tusschen
Medan en Brastagi
MED AN. 20 Mei (Aneta) Ten ge
volge van aanhoudende regens is een
ernstige aardstorting voorgekomen tus
schen Brastagi en Medan. Het verkeer
is hierdoor gestremd. Persoonlijke onge
lukken zijn niet voorgekomen.
POOLSCH-DUITSCHE HANDELS
BESPREKINGEN
WARSCHAU, 20 Mei (P.A.T.). De
Poolsche bladen melden, dat op 22 Mei
te Berlijn de periodieke Poolsch-Duit-
sche besprekingen over den goederen-
ruil zullen beginnen.
Moreele Herbewapening
N het leven van deze stad is een
nieuwe vastberadenheid geko
men, tengevolge van het ver
langen naar Moreele Herbewapening,
naar eerlijker cn onzelfzuchtiger ver
houdingen. naar grooter bereidheid om
samen te werken voor het algemeen
welzijn, zonder puriü-vooroordeelen
cn met vaster geloof in ons aller God.
Amerika heeft zijn rechtvaardige
plaats ingenomen in de leiding van de
wereld. Wü moeten er daarom zeker
van zijn, dat ons eigen huis om te be
ginnen in orde is. Ik hoop, dat New
York hierbij de leiding zal nemen en
een klankbord voor Moreele Herbewa
pening zal worden voor het land."
LA GUARDIA.
Burgemeester van New York^
NOODLOTTIGE LAWINE
BIJ DOMODOSSOLA
ROME, 20 Mei (Havas). Een lawine
bij Domodossola heeft elf slachtoffers ge-
eischt. Door den regen en den overvloe-
digen sneeuwval kwam ccn enorme
massa sneeuw neer in Val Formozza op
een werkplaats. Een twintigtal arbei
ders, die in een barak zaten, welke als
eetzaal diende, werden bedolven. Red
dingsploegen konden de lijken van elf
arbeiders bergen. Vijf andere waren ge
wond, twee hunner ernstig.
NA AUTOMATISEFRING TELEFOON 3086
Dit blad heeft een dagelijk-
sche oplaag van
EXEMPLAREN
HF.T AANTAL BETALENDE ABONNC'S
OP HF.T
AMERSFOORTSCH
DAGBLAD
STAAT ONDER GEREGELDE CON
TROLE VAN HET BUREAU VOOR
PU B LICIT EITSW AARDE
TOURNOOIVELD 4 - DEN HAAG
Bestelt tijdig Uw
Auto's zonder chauffeur
Zondag hebben dienst de volgende
geneesheeren:
Kok, Langegracht 11; tel. 55.
Hendriks, Berkenwcg 25; tel. 1384.
Plomp, Regentesselaan 15; tel. 1359.
Zondag heeft dienst de apotheek van
Kok, Langestraat. 74; tel. 165 en Kraan,
Oude Soesterweg 89, tel. 2467.
Zondag hebben dienst de vroedvrou
wen:
Mej. Perk, H. v. Viandenstraat 2, tele
foon 2079.
Mej. Vernhout, Soesterweg 232, tele
foon 2270.
Weerverwachting
Voor bet geheele land: Ge
deeltelijk bewolkt,
weer, koude nacht,
iets warmer, meest
veranderlijke wind.
droog
overdag
zwakke
Dames- en Kinderconfectie - Arnh. mg 26