35 laar Pesie's Bad
Chique en gracieus
Nederlandsch paviljoen
te Luik geopend
DE BERNHARDKAZERNE PLECHTIG
OVERGEDRAGEN
Een goed werkstuk van
de Genie
Politie-varia
DURANTON
Moge de soldaat zich
er thuis voelen!
Voor de ouden van
dagen
Gemeenteraadsver
kiezing
Vergiftigde bonbons
gezonden
Het water als
vriend en
vijand
Het stemmen bij
volmacht door
militairen
dgsivda
Eerherstel gevraagd
voor Vriezenveen's
burgemeester
2e BLAD PAG. T
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MAANDAG 22 MEI 1939
Generaal-majoor H. F. M. baron van Voorst tot Voorst
onthulde den gedenksteen
Jhr. A. v. d. GOES
Een kazerne, die voldoet
aan zware eischen
VANMORGEN omstreeks elf uur
heeft de inspecteur der Cavale
rie, generaal-maioor H. F. M Baron
van Voorst tot Voorst op plechtige
wijze de overdracht van de nieuw
gebouwde Bernhard kazerne doen
plaats vinden, waarbij hij tevens
den in deze kazerne aangebrachten
gedenksteen heeft onthuld.
Dit nieuwe gebouw getuigt zoowel
van binnen als van buiten van een
smaakvolle, tegelijkertijd utilitaire
opvatting. Reeds in het vorige jaar
wijdden wij een korte beschrijving
aan deze kazerne, doch thans nu
zooals men weet ook het derde es
kadron daar legerplaats heeft gevon
den blijkt, dat men noodzakelij
kerwijs van de tevoren gemaakte
plannen eenigszins heeft moeten af
wijken.
Zooals men weet,
bestaat het com
plex uit een drie
tal gebouwen,
U-vorm ten op
zichte van elkaar
geplaatst, met de
open zijde naar
voren. Het linker-
gcdeelte zou oor
spronkelijk geheel
worden toegewe
zen aan het eska-
dron pantserwi
gens, doch nu
moet deze ruimte
als logiesgebouw
gedeeld worden
met de onder
commando van
ritmeester jhr. A.
v. d. Goes staande
motomjders. La
ter, waarschijnlijk
in het volgend
jaar, hoopt men
voor dit eskadron
een eigen afdee-
ling gebouwd te hebben.
Loodrecht op het logiesgebouw ver
rijst het garagecomplex voor de pantser
wagens, waarin men ook een filmlokaal
vindt, dat voorloopig echter nog niet
gebruikt zal wórden en zoolang dienst
doet als opslagplaats.
Het derde gebouw, dat evenwijdig
loopt aan het logies, bevat de wachtlo-
kaliteiten. Hier is het vertrek van den
wachtcommandant geprojecteerd en in
de nabijheid daarvan bevindt zich de
centrale schakeling van de electriciteits-
leiding. Een handle stelt iemand in
staat om met een enkele beweging de
gansche verlichting te veranderen in
een blauw afgeschermde verlichtings-
installatie, waardoor een toestand van
bijkans volledige verduistering wordt
geschapen.
In dezen vleugel, waar ook de wacht
der manschappen is gevestigd, vindt
men een uitstekend, ingericht gymna
stieklokaal. Voorts treft men hier een
aantal kleinere vertrekken aan. als
mede de cantines voor onderofficieren
en manschappen.
NU zijn deze fraaie gebouwen
dus officieel ingewijd. Precies
om elf uur arriveerde de generaal-
majoor H. F. M. baron van Voorst
tot Voorst op het kazerneterrein aan
de Vlasakkers en terwijl het vrijwil
lig muziekkorps van het le R. H..
onder leiding van staftrompetter M.
Klijnen, zijn koperen klanken deed
hooren inspecteei-de hij, in gezel
schap van den territoriaal bevelheb
ber in Overijssel kolonel J. Dwars
en den eerst aanwezend ingenieur
kapitein J. C. Stumphius. de beide
eskadrons. Stram stonden de man
nen van het tweede eskadron pant
serwagens en het derde eskadron
motorrijders in de houding, het zon
licht speelde over allen heen.
De kapitein der Genie Stumphius. die
ook in den bouw van dit kazernement
zulk een groot aandeel heeft gehad, was
de eerste, die achter de microfoon
plaats nam. „Wij. van den staf der Ge
nie." sprak hij, „genieten het voorrecht,
onze gedachten en plannen tot tastbare
werkelijkheid te zien groeien. I-Iet is een
vreugde op zichzelf, een werk als dit
kant en klaar voor ons te mogen zien."
En. zich richtend tot den kapitein De
Kok. die als architect den bouw leidde,
zei hij: „Die werk spreekt voor u een
eigen taalik spreek de hoop uit. dat
deze taal door zeer velen zal worden ver
staan."
Gedurende den houw werden groote
en kleine moeilijkheden glansrijk over
wonnen. Voornamelijk is dit te danken
geweest aan de prettige samenwerking,
die tusschen alle betrokken partijen be
stond. Was er soms een verschil van
meening. dan bleek dit aanleiding tot
iets nieuws en iets goeds.
Zich wendend tot de commandan
ten der beide wapenen, sprak kapi
tein Stumphius: „Mijn. werk fs ge
ëindigd. Uw werk begint Moge deze
ruimte voor uw ondergeschikten als
een tehuis zijn. en mogen uw on
dergeschikten zich in deze ruimte
gedragen als in een tehuis.
Hierna verzocht hij den generaal-
majoor van Voorst tot Voorst, de
ceremonieele taak te willen veri*ich-
ten.
DE generaal-majoor hield een rede.
die zwaar woog van den ernst van
dezen tijd: „Toen, nu ruim een
jaar geleden, een aanvang met den bouw
van dit kazernement werd gemaakt, w
dit reeds te zien als een consequentie van
verschillende toestanden. Thans, in deze
dagen, is de toestand nog meer ver
scherpt, en zoo is er eerder een gevoel
van ernst, dan van feestvreugde in
harten, nu wij deze Bernhard-kazeme op
zoo plechtige wijze inwijden".
De Nedeiiandsche soldaat, van
wien tegenwoordig zoo heel veel op
offeringen worden geëischt, heeft
recht op een goed tehuis. De Genie
heeft de laatste jaren dan ook zeer
fraaie kazernes doen verrijzen en dit
gebouwencomplex getuigt van de
groote toewijding en van de energie,
waarmee zij haar taak heeft opge
vat.
Deze kazernes vertoonen een ruime
mate van comfort en luxe, en deze
weelde mag den soldaat niet doen
vergeten, welke groote ontberingen er
van hem gevergd kunnen worden.
Integendeel: zij moet de sfeer vor
men, waarin hij zich geestelijk kan
voorbereiden op de taak, die mis
schien op hem wacht.
Hierna liet generaal-majoor van
Voorst tot Voorst, terwijl het muziek-
korps het Wilhelmus deed hooren, het
dundoek vallen, dat den gedenksteen
verborg. De Berahardkazerne was in
gewijd
Ritmeester jhr. A. v. d. Goes, com
mandant van het eskadron motorrij-
ders, sprak bij de aanvaarding van dit
nieuwe gebouw enkele woorden. Hij
vei'klaarde, dat er een goed en nuttig
gebruik van deze kazerne gemaakt zal
worden. Dank bracht hij aan baron van
Voorst tot Voorst en dank bracht hij
ook aan. alle anderen, die op eenigerlei
wijze hun naam verbonden aan de
Bernhardkazerne.
In het bijzonder richtte hij zich ten
slotte tot den ritmeester L. C. Bruinier,
wien hij hulde bracht voor zijn groote
gastvrijheid, verleend gedurende den
tijd, dat het eskadron motomjders on
derdak moest worden gebracht in het
logies van het tweede eskadron pantser
wagens. Deze gastvrijheid, waarop ook
in de naaste toekomst nog aanspraak
moet worden gemaakt, zal niet spoedig
vergeten worden.
Na deze woorden klonken er comman
do's over het kazerneterrein en zetten'
de afdeelingen zich in beweging voor
het houden van een défilé, dat werd af
genomen door generaal-majoor van
Voorst tot Voorst, die zich hiertoe in ge
zelschap van andere autoriteiten had
opgesteld.
Natuurlijk werd de plechtige onthul
ling door een groot aantal burgerlijke
en militaire belangstellenden bijge
woond. Wij zagen o.a.: den burgemees
ter. mr. J. C. Graaf van Randwijck. ko
lonel A. G. Lagerweij, commandant van
de IVe artilleriebrigade, bevelhebber
van het garnizoen; kolonel A. de Vries,
commandant van de achtste infanterie
brigade; de luitenant-kolonels J. W. v.
d. Lely. J. Visser, H. Polis, J. de Vries,
resp. commandanten van het 5e, 16e, 18e
en 21e R.I.; luitenant-kolonel G. H.
Schouten, commandant van het Ve
R.V.A., luitenant-kolonel D. A. Camer-
ling Gelmolt, directeur der Rijschool;
luitenant-kolonel M. R. A. Bischoff van
Heemskerck, commandant van het le
R.H.; luitenant-kolonel dr. Arkema,
chef van het Militair Hospitaal: majoor
D. van Driest, chef van het Veterinair
Hospitaal: majoor paardenarts dr. A.
Kuiper, directeur van den Hoefsmid-
school; majoor G. Kroese. intendant van
de IVe Divisie; majoor-aalmoezenier H.
J. J. M. van Straelen; ds. P. Bootsma, le-
gerpredikant.
Onder de vele burgerlijke autoriteiten
merkten wij o.a. nog np den stadsarchi
tect. ir. C. B. van der Tak en den heer
F.. E. van Rhijn. directeur Gem. Bedrij
ven.
Voor den elfden autotocht voor Ouden
van Dagen is bij het Comité reeds bin
nengekomen:
Mevr. C. v. A. f 10.—: fam. v. K. 5.—;
dr. W. f2.50; v. V. ƒ1.—; H. A. v. V.
f 0.50; H. K. f 10.fam. B. ƒ2.50; kin
deren B. 1.Totaal ƒ32.50.
Giften voor dit goede doel kunnen af
gedragen worden aan de leden van het
Comité:
Mevr. C Camerling Helraolt-van Ket-
wich Verschuur, Paulus Bu ij slaan 22;
mevr. Tydema-Falck, Prinses Marie-
laan 1; den heer M. M. A. Ramselaar,
Langestraat 50; den heer J. Stam,
Schimmelpenninckkade 8.
TEMPERATUUR IN PESIE'S BAD
De temperatuur van het water in
Pesie's Bad was hedenmorgen 62 gr. R.
of 16% gr\
Gisteravond heeft de politie zich be
geven naar de Coninckstraat., waar een
zekere B. het een anderen B., die daar
woonde, nogal lastig maakte. Eerstbe
doelde B. was wat opgewonden, maar
de politie wist voor hem een gastvrij
tehuis, waar hij zichtbaar kalmeerde.
De tijd van de wielrensport is weer
aangebroken en nu ziet men verschillen
de lieden, laag over 't stuur gebogen,
voortsnellen over de wegen. Een groot
gedeelte van de B. W.-laan is echter ver
boden voor wielrijders en zoo kon het
gebeuren, dat eenige racers gisteren hun
gezwoeg beloond zagen met een proces
verbaal. Het fietspad ligt er inderdaad
niet voor de aardigheid.
In de Krommestraat ontmoette gister
avond een agent iemand, die een bloe
dende hoofdwond had. Het bleek, dat
hij die had opgeloopen bij een aanrij
ding in de Langestraat. Na door den
pojjtieman te zijn verhonden, vervolgde
de man. die op 't Havik woont, zijn weg
naar huis.
Vanmorgen is op het gemeentehuis bij
loting de volgorde van de lijsten voor de
a.s. gemeenteraadsverkiezingen als
volgt samengesteld:
1. S.D.AP.: 2. R.K.S.P.; 3. C.H.U. 4.
Lib. St. Partij; 5. Am. Bel.; 6. R.S.A.P.;
7. V.D.; 8. A.R.; 9. C.D.U.; 10. K.V.R.; 11
C.P.N.
BINNENLAND
Onderwijzeres en haar
broer in arrest
Een echtpaar te Groningen ont
ving dezer dagen over de post een
pakketje, inhoudende een monster
doosje van een bekende chocolade
fabriek. In een bijgevoegden brief
werd medegedeeld, dat de bonbons,
chocolade en cacao als proef be
doeld waren. De afzender schreef er
bij, er van overtuigd te zijn, dat het
echtpaar, na de bonbons geprobeerd
te hebben, nooit meer andere choco
lade zou eten. Man en vrouw had
den geen argwaan en zij proefden
van de bonbons. De vrouw spuwde
deze echter direct weer uit, daar de
bonbons een zeer bijtenden smaak
hadden.
Zij ki'eeg nu argwaan, temeer daax
het bijgevoegde schrijven, geen brief
hoofd vertoonde.
De politie werd in het geval gemengd
en uit het onderzoek van de recherche
bleek, dat hier een poging was gedaan,
om de vrouw te vergiftigen. De aam
dacht viel op de vroegere kostgangster
van de familie, de 29-jarige mej. H. B.
onderwijzeres te Dalen (Dr.), die jaren
geleden bij de familie had ingewoond
Door een ontstane ruzie, waarbij zelfs
proces-verbaal was opgemaakt wegens
mishandeling en huisvredebreuk, was
mej. B. echter genoodzaakt het huis van
de familie te verlaten. De officier van
justitie te Groningen had echter tegen
haar geen vervolging ingesteld, onder
de voorwaarde, dat zij de familie verder
niet lastig zou vallen. Aan deze voor
waarde heeft zij in den loop der jaren
Minister van Buuren spreekt de openingsrede uit
op de watertentoonstelling
HEDEN is het Nederlandsche
Paviljoen op de watertentoon
stelling te Luik door minister mr.
dr. ir J. A. M. van Buuren geopend.
Ir. van Vlissingen riep allen,
die aanwezig waren een hartelijk wel
kom toe, in het bijzonder den Belgischen
minister van openbare werken en werk
verschaffing, den heer Vanderpoorten.
In het Fransch zeide spr., dat, toen de
Belgische regeering aan de Nederland
sche regeering mededeeling deed van
de plannen tot het houden van een
watertentoonstelling te Luik en haar
verzocht daaraan daadwerkelijk deel te
nemen, do Nederlandsche regeering
deze uitnoodiging als goede buur gaarne
had aanvaard, ook omdat Nederland in
den eeuwenlangen strijd tegen het
water prestaties heeft geleverd, waarop
het land met recht trotsch kan zijn.
MINISTER VAN BUUREN
Daarom werd besloten, dat de Neder
landsche deelneming zou moeten wor
den opgevat als een representatieve na
tionale inzending met betrekking tot
vervoer te water, waterbouwkundige
werken en watersport
De Rijkswaterstaat in de eerste
plaats, da groote havensteden Rot
terdam en Amsterdam, de scheep
vaart en scheepsbouw, de kustver-
lichting, de baggerondernemingen,
de watersport en Limburgsche be
langstellenden hebben daarop de
handen ineengeslagen om een zoo
danige inzending tot stand te bren
gen. Het in dit paviljoen tentoonge
stelde is de vrucht van deze samen
werking.
Ir. van Vlissingen gaf hierop het
woord aan Z.E. mr. dr. ir. J. A. M. van
Buuren, minister van Waterstaat, voor
het uitspreken van de openingsrede.
Rede minister van Buuren
WIJ zijn hier tezamen gekomen
zoo zeide spreker om de
Nederlandsche afdeeling van de
Luiksche watertentoonstelling te
openen, welke afdeeling ons een In-
drak vil geven vaa hetgeen Neder
land verricht heeft op he* gebied*
waaraan deze tentoonstelling is ge
wijd. Wij zullen er ons daarbij uiter
aard rekenschap van moeten geven,
dat, wat hier te zien is, slechts een
keuze vormt uit de talrijke werken,
over de reheele wereld verspreid,
wier ontstaan te danken is aan het
streven om van de voordeelen van
het water zooveel mogelijk profijt te
trekken en de nadeelen ervan te be
perken.
Het is een goede gedachte van de
organisatoren dezer tentoonstelling ge
weest om door het geven van een rui
men blik op die werken te laten zien,
wat taaie arbeid en menschelijk vernuft
op dit gebied vermochten.
Ik kwijt mij, aldus ging minister van
Buuren in de Fransche taal voort, van
een aangenamen plicht, wanneer ik be
gin mijn bewondering uit te drukken
voor hetgeen onze buren hebben gescha
pen met de constructie van het Albert-
kanaal. Ik ben zeer verheugd de aan
wezigheid van mijn Belgische collega.
Vanderpoorten, te constateeren en ik
bied hem mijn gelukwenschen aan met
deze, voor de scheepvaart, zoo grootsche
bijdrage.
In onze streken is het water sinds on
heugelijke tijden, zoowel onze vriend als
onze vijand geweest. Onze vriend, om
dat het ons land toegankelijk heeft ge
maakt, zooals weinig andere landen en
omdat het ons de gelegenheid heeft ge
geven een belangrijke plaats tusschen
de zeevarende naties in te nemen; onze
vijand, omdat wij voortdurend op onze
hoede moeten zijn voor zijn aanvallen.
Dit zal u zoo dadelijk worden getoond,
wanneer wij een rondgang door het Ne
derlandsche paviljoen zullen maken.
Onze generatie is niet in gebreke geble
ven om al de waterwerken, welke door
ons voorgeslacht zijn geconstrueerd, te
perfectionneeren en te completecren.
Van deze werken getuigt de Nederland
sche inzending.
Uw aandacht zal worden getrokken
door veel groote werken, waarvan de
voltooiing nog van recenten datum is,
zooals het Julianakanaal, de kanalisa
tie van de Maas. hPt verbindingskanaal
tusschen Maas en Waal en de verbete
ring van het kanaal dwars door Zuid-
Beveland.
Vervolgens door werken in aan
leg. Onder deze neemt de droogleg
ging van de Zuiderzee door den
grooten omvang een zeer speciale
plaats in. Maar ook de werken zoo
als de aanleg van het Amsterdam-
Rijnkanaal, de kanalen in Twente
en de verbetering van de Maas voor
groote afwateringen.
Bijzondere aandacht verdient ook de
inzending van Limburg en dat is te
begrijpen wanneer men zich rekenschap
geeft van de goede betrekkingen van
buurmanschap tusschen onze provincie
Limburg en de streek, waar wij ons op
het oogenhlik bevinden. Tenslotte de in
zending van de Algemeene Nederland
sche Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer, bij welke inzending een aan
moediging om ons land te bezoeken en
er deel te nomen aan de watersport
overbodig schijnt.
Spreker eindigde met dank te bren
gen aan allen, die hebben medegewerkt
aan de totstandkoming van dit paviljoen
en de hoop uit te spreken, dat de inzen
ding ten volle aan haar doel moge be
antwoorden. Moge zij dat ook doen in
dezen wijderen zin, dat zij andermaal
getuigt van de warme belangstelling
over en weer en de hartelijke betrek
kingen, welke er tusschen België en Ne
derland bestaan.
In ^die verwachting verkarde
Nederlandsche
Onze abonné's maken zich op, om in Juni het 35-
jarig bestaan mee te vieren.
Een jubileum-week met tal van attracties. Hier kunt
U ook nog van mee profiteeren. Maar abonneert U
dan thans.
Het Bad is geopend en het water is uitstekend
Een abonnement is zijn geld dubbel waard. Wij stel
len U gaarne in de gelegenheid ons bad zonder eenige
verplichting te komen zien.
Abonnement voor het geheele seizoen van 2.50 af.
Kinderabonnementen doorloopend geldig, ook Zon
dags) tot 16 jaar 4.
ST. ANFRIDUSSTRAAT 28-30 TEL. 925.
echter niet voldaan en zij kwam meer
malen van Dalen naar Groningen, om
het de vrouw lastig te maken.
Zij werd dezer dagen bij haar aan
komst te Groningen door de politie
gearresteerd, onder verdenking van
poging tot vergiftiging. Zij ontkent
echter iedere schuld. Thans is te
Dalen eveneens gearresteerd een
16-jarige broer van de onderwijzeres
als verdacht van medeplichtigheid.
Beiden zijn ter beschikking van den
officier van justitie gesteld.
De regeeringspersdienst meldt;
Uit een bericht, dezer dagen in de
dagbladen verschenen, kan worden ge
lezen, dat de militairen, die ingevolge
de wet van 16 Mei 1939 betreffende het
««temmen bij volmacht door militairen
bij de in 1939. te houden gemeenteraads
verkiezingen een gemachtigde zullen
aanwijzen, doch alsnog op den dag der
stemming verlof bekomen, weliswaar
zelf kunnen stemmen, doch zulks uit
sluitend vóór 12 uur kunnen doen. Van
bevoegde zijde vestigt men er de aan
dacht op, dat volgens evenbedoelde wqt
artikel 56 f der kieswet van toepassing
is. De kiezer, die een gemachtigde heeft
aangewezen, blijft dus bevoegd zelf te
stemmen, tenzij de gemachtigde reeds
heeft gestemd. De gemachtigde wordt,
doch niet vóór 12 uur des middags, ep
indien de kiezer niet zelf reeds heeft
gestemd, tot de stemming toegelaten,
indien hij in het bezit is van de voor
geschreven kaart.
WIJNHANDEL „DE MOOR"
COGNAC
3.25 per flesch
LANGESTRAAT 8 TEL. 129
GRAND THéaTRE Vanaf Vrijdag 19 Mei
vertooning van de film Marionetten.
Voorstellingen: Zondag 1.45, 4.00, 6.15
en 8.30 uur doorloopend. Overige dagen
8.15 nam., Zaterdag en Woensdag ma-
tinée om 2.30 uur.
CITY THEATER. Vanaf Vrijdag 19 Mei
vertooning van de film „Robin Hood".
Voorstellingen: Zondag 1.45, 4.00, 6.15 en
8.30 uur doorloopend. Overige dagen 8.15
uur nam. Woensdag en Zaterdag mati-
née om 2.30 uur.
REMBRANDT-THEATER. Vertooning van
de films „Een spannende avond" en „De
Spookhengst".
NIEUW AMSVORDE. 22 Mei Vergade
ring Handel en Nijverheid. 8.30 uur.
AMICITIA. 26 Mei. Mü. voor Nijverheid
en Handel. Alg. vergadering. 8 uur.
DE VALK. 27 Mei. Derde lentefeest van
Bert Kamperman. 9 uur.
OPENLUCHTTHEATER BIRKHOVEN.
28 Mei. Meeting Blauwe Weekactie. I
uur.
VRIEZENVEEN, 22 Mei. Uit
gaande van enkele vooraanstaande
ingezetenen der gemeente Vriezen-
veen wordt in deze gemeente met
een lijst gewerkt, bevattende een
verzoek aan H.M. de Koningin, om
burgemeester Albarda volledig eer
herstel te geven en aan het rechts
gevoel van de Vriezenveeners tege
moet te komen.
Naar men ons mededeelt, hebben
op deze lijsten reeds 1200 inwoners
dier gemeente geteckend.
Binnen enkele dagen zal dit adres
met de diverse handteekeningen
aan H.M. de Koningin worden ge
zonden.
ZANETTA. CREATIE VAN JEAN FOREST
De mode-ontwerpers te Parijs houden met het practische reke
ning, hoewel zij er, ten onrechte vaak, van worden beschuldigd, al
leen aan het mooie te denken. Dus vervaardigen zij voor hun dames
nog steeds warme japonnetjes. Het resultaat ziet u hierboven, een ele
gant practisch middagjaponnctje. Het jurkje is gemaakt van zwarte,
zacht wollen stof en van boven en aan de mouwen gegarneerd met een
rood, ingezet wollen stuk. De ruime rok is schuin genomen en geheel
geplooid. Dit japnnetje valt op door zijn smaakvollen eenvoud en het
elegante model. Zeer zeker zullen vele dames dit jurkje willen nama
ken en het lijkt mü daar zeer geschikt voor. U zou er op kille dagen
veel plezier van hebben. En wanneer deze dagen achter den rug zijn. kunt
t het ]qftpnnetje eonder-2omermantel dragen tüdens uw wandeling in het
ELKrE