DAGBLAD Zilveren jubileum der militaire luchtvaart in Ned. Indië PROCES TEGEN LEDEN van verboden secte in de Vrije Stad Danzig Bomaanslagen in bioscoop te Jeruzalem CITROEN BOVEE VOOGT DE EEMLANDER Dinsdag 30 Mei 1939 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 37e Jaargang No. 314 „Bijbelonderzoekers" tot gevangenisstraf veroordeeld „Luchtmacht in de voorhoede" r l Het Britsche Koningspaar in Victoria Opleving van het terrorisme in het Heilige Land „Een tragische keuze: oorlog of overgave" Aalands-eilanden een moeilijk probleem BRAND IN DE STAATSMIJN HENDRIK Rumoer in Belgie om de Red Star line UIT MOOI AtltP.SIQORT Licht op: 9 uur 37 min. ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95: per maand 0.65; per week met g r a 11 verzekering tegen ongelukken) i 0.15 Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummert f 0.05 POSTREKENING 47910 TELEFOON [NTERC. 513 MET MAANDAGOCHTENDBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN van 14 regels I 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer. elice regel meer f 0.25. Liefdadigheids-advertentiën voor de helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05 Geruchten over reis van Goebbels naar Danzig en van maarschalk Smigly Rydz naar Londen BERLIJN, 30 Mei. (Havas). - De Danziger Vorposten meldt, dat voor de rechtbank van Danzig een monsterproces begonnen is tegen 19 vrouwen en 17 mannen, die er van beschuldigd worden te behooren tot een in Duitschland sinds 1937 verboden secte der „bij belonderzoekers". Zij zijn in staat van beschuldiging gesteld, omdat zij verboden werken uit Polen hebben laten komen, in Duitsch land propaganda voor hun secte gemaakt hebben, geld naar hun buitenlandsche afdeelingen ge stuurd hebben en onderricht ver strekt hebben aan kinderen. De Póölsche bladen melden uit Danzig, dat de autoriteiten van de Vrije Stad 32 „bijbelonderzoekers" wegens anti-nationaal-socialistische activiteit veroordeeld hebben tot ge vangenisstraffen varieerende van zes weken tot drie jaar. Naar de Guniec Warszawski voorts meldt, zou Goebbels 7 Juni te Danzig verwacht worden, waar hij sport- feesten zou bijwonen, welke georga niseerd zijn door de nationaal-socia- listische partij in de Vrije Stad. LONDEN, 30 Mei (I-lavas) Volgens de News Chronicle zal de inspecteur-ge neraal van het Poolsche leger, Maar schalk Smigly Rydz, in gezelschap van den Poolschen minister van oorlog, bin nenkort een bezoek aan Londen brengen om besprekingen te hebben met leden van den Britschen general en staf. Smigly Rydz zou uit Polen vertrekken, zoodra de Britsche militaire missie, die op het oogenblik te Warschau vertoeft, haar werk beëindigd heeft. Het blad meldt voorts dat generaal Prchala, die naar Polen is uitgeweken, zal worden ontvangen door generaal Stachewitsj, don chef van den Poolschen generalen staf, wien hij zijn plannen voor de op richting van een Tsjechisch legioen in Polen zal uiteenzetten. In Poolsch-Silezia zijn volgens "Havas verscheidene bijeenkomsten gehouden, waarin resoluties zijn aangenomen, waarbij geëischt wordt, dat de Poolsche autoriteiten bet Poolsche staatsburger schap ontneemt aan de tot de Duitsche minderheid behoorende families, die den laats'ten tijd naar Duitschland zijn uitgeweken. De van Duitsche nationaliteit zijnde Poolsche staatsburger Oscar Bertold is door de rechtbank te Lodz tot acht maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens beleediging van den Poolschen staat en zijn president. Onder het opschrift „Quo vadis, Polonia?" tracht dq Telegrafo, het blad der familie Ciano, eenerzijds het groote belang aan te toonen, dat Duitschland heeft bij het bezit van Danzig en den Corridor, en ander zijds de zwakheid van de strategi sche positie van Polen. Het Italiaan- sche blad wijst op het strategisch belang voor Duitschland van den spoorweg Sïlczia—Gdynia. Het blad schrijft voorts: „Een land, waarvan de bevolking voor een derde uit minderheden bestaat en dat zoo'n on gunstige strategische positie inneemt, als Polen, kan moeilijk aan buitenland sche vijanden weerstand bieden, vooral wanneer een dezer vijanden Duitschland heet." Na verklaard te hebben, dat Polen niet al te zeer kan vertrouwen op den bijstand van Engeland en de Sovjet- Unie vervolgt het Tlaliaansehe blad: ..Wij gelooven, dat Reek niets anders overblijft dan te streven naar pen poli tiek van overeenstemming met de as- mogendheden." Auto rijdt op processie in METZ, 30 Mei (Havas). Te Notre Dame de Bonne Fontaine bij Metz is een auto bus met pelgrims op een processie inge reden, die om de dorpskapel trok. Er vie len een doode en achttien gewonden. Vier personen werden ernstig gewond. BRITSCH AMBASSADEUR BIJ MUSSOLINI ROME. 30 Mei. (Havas). Men ver neemt, dat de Britsche ambassadeur Zaterdagavond door Mussolini is ont vangen in het bijzijn van Ciano. Het is voor het. eerst sedert zijn aankomst te Rome, dat Sir Percy Lorraine zich in verbinding met den Duce heeft gesteld. Opmerkingen van generaal Valle naar aanleiding van de Duitsch-It^liaansche militaire besprekingen ROME, 30 Mei. (Stefani.) Spréken- de over de luchtvaartbegrooting heeft generaal Valle in den Italiaanschen Senaat gewezen op het bezoek van den Duce aan Piemonte en het daarbij ge bleken belang van de Italiaansche luchtstrijdkrachten. Voorts sprak hij over het DuitschItaliaansche verdrag, dat de luchtmacht gereed gevonden heeft op zijn voorhoedeplaats. In dit verband uitweidende wees de generaal er op, dat de luchtmacht de stootkracht vormt voor onmiddellijk ge bruik op het eerste oogenblik. waarop een oorlog uitbreekt, en in staat is bij den aanvang der vijandelijkheden den vijand slagen toe t.e brengen, die zelfs een beslissend karakter kunnen hebben. De drie dagen van besprekingen met den Duitschen Generaal Milch is hard gewerkt, hetgeen later zijn ontwikkeling zal krijgen, omdat het in de eerste plaats het luchtlager is, dat in staat is om iedere omsingelingspoging te breken. Tenslotte weidde de Italiaansche ge neraal uit over de ervaringen opgedaan met den luchtoorlog in Abessinië en vooral in Spanje, waarbij hij er op wees, dat de doeltreffendheid van het lucht bombardement iedere verwachting te boven gaat. VREDE IN WAZIRISTAN SIMLA, 29 Mei. (Reuter.) De vijan delijkheden der stammen tegen het Britsche gezag in Noord-Waziristan zijn practisch ten einde. Een officieel communiqué deelt mede, dat regelin gen tot stand zijn gekomen met de To- rilthel- en Maddakhel-stammen. De in boorlingen zullen in den vervolge iede- ren bijstand en toevlucht weigeren aan vijandelijke elementen, zoodat fakir van Ipi, die in hoofdzaak verantwoordelijk is voor het zaaien van onrust, op de vlucht, is en thans practisch zonder vrienden aan de Afghaansche grens zit. Het Britsche koningspaar bevindt zich thans te Victoria in Britsch Columbia. De eerste helft van de reis door Canada is thans volbracht JERUZALEM, 30 Mei. (Reuter) Maandagavond zijn in een bios coop te Jeruzalem, welke Arabisch eigendom is, twee bommen tot ontploffing gekomen, tengevolge waarvan achttien personen wer den gewond. De aanwezigen dron gen in paniekstemming naar bui ten. De gewonden waren: tien Arabieren, een Joodsche jonge man, een Jodin, drie Engelschen en drie Joodsche agenten. Een der Britsche agenten werd een been afgerukt. In verband met den aanslag in de Arabische bioscoop heeft de politie alle schouwburgzalen en bioscopen gesloten. In de bioscoop, waar de aanslag gepleegd werd, heeft men nog een derden bom gevonden. Na de explosies in de bioscoop te Jeru zalem is nog een Jood doodgescho ten en een andere Jood ernstig ge wond in het centrum van Jeruzalem. Bij Jaffa is een aanslag gepleegd, die volgens sommigen aan Joden, volgens de meest gevraagde wagen voor zaken, sport en tourisme VRAAGT DEMONSTRATIE Als laatste nieuws, de 6 cyl. thans ook leverbaar N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF l.o. VLASAKKERWEG 50 Telefoon 1093 BANDOENG, 30 Mei (Aneta). Het zilveren jubileum van de mili taire luchtvaart is hedenmorgen in gezet met een plechtige kranslég- ging bij het monument voor geval len kameraden op het vliegveld An- dir. De legercommandant, luite nant-generaal Boerstra, bracht een saluut aan dé gevallen dapperen en legde de eerste krans. Vervolgens legden kapitein ter zee van Stave ren, de marine-officier-vlieger Broes der, de generaals Abkker en Ilgen als commandanten van de eerste en tweede divisie, kolonel Cox namens de reserve officieren en kolonel van Oyen kransen. Kolonel Van Oven, commandant, van de militaire lucht vaart. hield de slotrede. Het jubileum werd gekenmèrkt door enorme belangstelling, zoówèl van de zijde van .dè burgerij van Bandoeng als van hooge militaire autoriteiten. Onder de aanwezigen waren vertegen woordigers van H. M. de Koningin en van den gouverneur-generaal, alsmede van den staf van de marine. Zooals bé kend is generaal-majoor De Jonge van der Halen door H. M. aangewezen als Harer Majesteits vertegenwoordiger bij dit jubileum. Tévens werden hedenmorgen ver schillende Koninklijke onderscheidingen bekend gemaakt, en wel tot officier in de orde van Oranje-Nassau de depot- commandant van de militaire lucht vaart luitenant-kolonel Kengen, tot. rid der in de orde van Oranje Nassau de ka- piteins Waltman en Van I-Iaselcn, resp. commandant van de eerste en de tweede vliegtuig-groep. Verder is de gouden eere-medaille verbonden aan de orde van Oranje Nassau toegekend aan den onderluitenant S. J. Kok, al deze onder scheidingen met de zwaarden, Tenslot-i te zijn nog vier bronzen sterren van ver dienste uitgereikt, In verband met. de weersomstandighe den moesten de vliegdemonstraties een half uur worden uitgesteld. Zij vingen daarom te over half negen aan, waarbij men begon met een spiegelgevecht tus- schen grondstrijdkrachten waaraan ook door vliegtuigen werd deelgenomen. Het tweede deel betrof het radiogra fisch commandeeren van den grond af van luchtexercities van een afdeeling vliegtuigen: het derde deel omvatte een luchtbombardement op een doel dat een vliegtuigen fabriek voorstelde door 28 bommenwerpers. Hierna zag men een demonstratie van kunstvliegen door Koolhoven-trainers. Dit alles werd be sloten met een défilé van bommenwer pers. Ook bestond veel aandacht voor de luchtvaart-tentoonstelling, waar o.a. de voornaamste toestellen te bewonderen vielen. De dag werd besloten met een recep tie, géhouden door den commandant der militaire luchtvaart, kolonel ,Van Oyen, anderen aan Arabieren moet worden toegeschreven. Terroristen hebben door de vensters van de huizen op de slapen de bewoners geschoten. Vijf Arabieren werden gedood, vijf, onder wie vier vrouwen, gewond. Het schijnt wel aldus seint Havas dat de beide terroristische aanslagen van Maandag het werk van Joden zijn, Een onderzoek heeft aan het licht ge bracht, dat de daders van den aanslag in een dorp bij Jaffa, waarbij tien slachtoffers vielon onder wie vijf doo- den, Europeesche kleeding droegen en Hebreeuwsch spraken. De aanslag in de Arabischr bioscoop heeft 2' slachtoffers gemaakt, van wie vier ernstig gewond ziin. Men meent te staan voor manifes taties van de Joodsche geweldpolitiek, die na de publicatie van het Witboek is bepleit. Aan den anderen kant. wordt melding gemaakt van pogingen der Arabische opstandelingen om de gewapende ben den opnieuw te formeeren. Afgezanten van de opstandleiders zouden reeds 1500 boeren te Samarië bijeen hebben gebracht evenals in de Zuidelijke dis tricten. Daarentegen gaat de gematigde Arabische partij voort op te wekken tot kalmte. De raad. waarin 150 leiders van de „verdedigingspartij" bijeen zijn, is nmiddag bijeen geweest onder vorzitterschap van Nasja Sjibi en heeft een resolutie aangenomen, waarin formeel het Witboek aan vaard wordt en waarin wordt ver klaard, dat het terrorisme wordt af gekeurd,om dat het „in strijd is met dèn wil van de meerderheid der Arabieren in het land". De clandestiene immigranten, die aan boord van de „Astrato" naar Palestina waren gekomen, hebben hun vrijheid van beweging herkregen. Hun aantal zal van het immigratie-contingent worden afgetrokken. CHICAGO, 30 Mei. (Reuter). Cor- dell Huil heeft Zondagavond het woord gevoerd in de Sunday Evening Club te Chicago. Sprekende over de mogelijk heid van een nieuw groot conflict zoo spoedig na den wereldoorlog zeide Huil, dat een oorlog thans een onvergelijk baar grooter bedreiging voor den voor uitgang vormt dan hij in het verleden ooit is geweest. Daarom rust een weer- galooze verantwoordelijkheid op die na tionale leiders, die de naties welke be dreigd worden door hun acties, dwin gen tot een tragische keuze: zich over te geven of zich met de wapenen te verdedigen. Zelfs indien een oorlog zou kunnen worden voorkomen, zou volgens Huil de wapenfabrikatie op de huidige schaal economisch en maatschappelijk ontzettend drukken op de geheele wereld. STOCKHOLM. 30 Mei. (Havas.) De Zweedsche minister van buitenlandsche zaken, Sandler, heeft bij zijn terugkeer uit Genève tegenover een redacleur van „Tidmngarnas Telcgrambyraa" ver klaard. dat men de moeilijkheden, welke de Russische wenschen ten aan zien van re-militariseering der Aalands- eilanden in don Volkenbondsraad heb ben veroorzaakt, niet moet onderschat ten. I-Iet standpunt, van de Zw-eedsche regeering is overigens niet veranderd. VORST VAN LIECHTENSTEIN INGEHULDIGD VADUZ, 30 Mei (D.N.B.) Maandag is de nieuwe vorst, Frans Jozef II, inge huldigd. Aan de feestelijkheden is door de geheele bevolking deelgenomen. De vorst heeft den eed van trouw afgelegd op de grondwet, de wetten en de hand having der rechten van het volk. Geen gevaar voor de mijnwerkers BRUNSSUM, 30 Mei. In den nacht van Zaterdag op Zondag is brand ontstaan in de nabijheid van schacht 600 der staatsmijn Hendrik te Brunssum. De reddingsploeg der staatsmijn werd direct gerequireerd en met man en macht toog men aan het werk om het vuur te blusschen. Niettegenstaande het tot op een leng te van 300 a 400 meter lengte brand de, leverde het vuur geen direct ge vaar voor de mijnwerkers op. De ploeg van den dagdienst kon Dinsdagmorgen, uitgezonderd de steen houwers, niet afdalen en moest met achterlating van proviand voor de le den der reddingsbrigade huiswaarts keeren. Deze reddingsploeg is reeds 16 uur onafgebroken bezig met het blus- schingswerk. De directie van de staatsmijn Hendrik deelt mede, dat de brand gistermiddag omstreeks halfzes is ontdekt in een vloer onder de 537 meter-verdieping in schacht 2 van de staatsmijn. Het vuur heeft zich uitgebreid tot in de laadplaats op de 636 meter-verdieping, en was vanochtend nog niet gedoofd. De ochtenddienst is veiligheidshalve niet afgedaald. Persoonlijke ongelukken zijn niet voor gevallen. Antwerpsche Kamerleden hebben een onderhoud met minister-president Pierlot Pierlot, Belgisch minister-president en minister van buitenlandsche zaken, en de minister van eóonomische zaken Sap hadden Zaterdag een onderhoud met de Antwerpsche Kamerleden Huys- mans (soc.), Joris (lib.) en Dehvaide (kath.), die het voornemeh te kennen w ven de regeering: te interpelleeren over de kwestie van de Red Star Line, zoo meldt bet Vaderland. Uit de dossiers, waarvan zij tijdens het onderhoud met den premier inzage kre gen, zou echter gebleken zijn, dat de Belgische regeering in deze geen ver wijt kan treffen. Na afloop van het onderhoud ver klaarde mr. Joris aan de journalisten, dat, naar zijn oordeel, de Duitschers de HollandAmerika Lijn een mogelijk brengen van de Red Star Line onder Belgische vlag zouden hebben voorge spiegeld, om de onderhandelingen met deze Rotterdamsche reederij te bespoe digen. Van onderhandelingen tusschen de toenmalige Duitsche eigenaren van de Red Star Line en een Belgische groep blijkt, tenminste volgens mr. Joris nimmer ernstig sprake te zijn geweest. Toen de Belgische groep zich op 3 Mei jl. tot de regeering wendde, waren de onderhandelingen tusschen Red Star Line en HollandAmerika Lijn reeds zeer ver gevorderd. Mr, Joris zeide ook nog, dat door het brengen van schepen van de Red Star Line onder Nederlandsche vlag een toe stand wordt geschapen, die misschien wel tot tarievenstrijd aanleiding zou geven. Tengevolge van het onderhoud met de betrokken ministers hebben de drie Ant werpsche afgevaardigden van hun voor nemen tot een interpellatie afgezien. Naar men weet werd de Pennland de vorige week te Antwerpen op verzoek van schuldeischers van de Red S'.ar Line aan de ketting gelegd. Thans is betzelfde gebeurd met de Gerolstcin, een der kleine schepen van de Red Star Line. VLOOTCOMMANDANTEN TE SJANGHAI SJANGHAI, 30 Mei. (Reuter). De Britsche ambassadeur en de comman- dant van de Britsche vloot in de Chi- neesche wateren zijn hier aan boord van den kruiser „Birmingham" aange komen. Voor het eerst sedert verschei dene maanden verblijven thans de am bassadeurs en de viootcommandanten van Frankrijk, Engeland en de Ver- eenigde Staten te Sjanghai. Het is mo gelijk, dat informeele besprekingen tus schen de heeren worden gehouden, al vorens de Amerikaansche ambassadeur naar Tsjoengking vertrekt. SPAANSCH MINISTER NAAR NAPELS MADRID, 30 Mei. (Havas). De Spaansche minister van binnenlandsche zaken, Serrano Suner, zal de vertrek kende Italiaansche soldaten vergezel len tot Napels. Een Spaansche delega tie zal het défilé, dat ma den terug keer der soldaten in Italië zal worden gehouden, bijwonen. GEVECHTEN AAN GRENS VAN MANDSJOEKWO HSINKING, 30 Mei. (Havas). Negen Japansch-Mandsjoerijsche kanonneerbooten, die in de Oes- soeri, de grensrivier aan het Noord-Oosten van Mandsjoekwo voeren, zijn ernstig beschadigd door het vuur van Russische ka nonneerbooten. Het Japansche ministerie van oor log deelt mede. dat het leger van Buiten-Mongolië bij 'de gevechten pan de Mandsjoeri'sche grens ?Lrir dooden, 2 tanks en 2 machinegewe ren zou hebben achtergelaten. HEVIG NOODWEER IN NOORD-ITALIE MILAAN, 30 Mei (D.N.B.) Pink- ster-maandag is geheel Noord-Italie ge teisterd door zwaar weder. In Chioggia werden 14 zeilschepen door den storm overvallen. Een der vaartuigen werd te gen de pier geslingerd en zonk. Vijf le den der bemanning verdronken. Een an dere boot werd op het strand geworpen. Van de bemanning ontbreekt elk spoor. Nog twaalf andere vaartuigen zijn ge strand, doch de bemanning wisten zich in veiligheid te brengen. Bij Ferrara is een in aanbouw zijnd huis ingestort. Eenige vrouwen, die voor het onweder schuilden, werden bedolven. Vier hun ner kregen ernstige verwondingen. DE FRUITTUIN ri JE hebben wederom genoten van de 1/1/ bloesemweelde in onzen tuin, waar de vruchtboomen mooier dan ooit gepronkt hebben, en we hebben ons afge vraagd. hoe het mogelijk, was. dat na den barren winter, dien we achter den rug hebben, de bloemknoppen ontloken zijn, als of er niets gebeurd is. Na den bloei kijken we alweer met be langstelling of de vruchtjes zich zullen zet ten. Als we groote hoeveelheden zien af vallen in het begin, moeten we ons nog niet dadelijk ongerust maken. Na deze zg- „Juni-drop", krijgen we pas een juisten in druk van de hoeveelheid fruit, die werke lijk aan de boomen tot rijpheid belooft te komen. Wanneer dit overvloedig veel is, moeten we tot dunnen overgaan, iets, dat de liefhebber altiid met tegenzin doet. om dat hij zoo graag van de paar boomen, die hij bezit, zooveel mogelijk wil oogsten. En toch heeft het dunnen vele voordee- len. die we niet over het hoofd mogen zien: de boom zal beter doorgroeien en niet zoo snel uitgeput, raken, de vruchten zullen regelmatiger van vorm worden, om dat zii ruimte krijgen om uit te groeien, waardoor de kwaliteit verbetert, de smaak fijner en de kleur mooier wordt, als het licht van alle kanten kan toetreden Wanneer de vruchten ongeveer de groot- Ie hebben van een knikker of een noot, vangen we met het dunnen aan. Dat doen we zóó. dat we bii zwaar beladen boomen één vrucht laten staan per 23 sporen, bij goed bezette boomen één vrucht per spoor en bii matig bezette boomen twee vruchten per spoor. Als we na deze behandeling de boomen nog een bemesting geven met A.S.F.-kor- rels, zullen we nog betere resultaten mo gen verwachten. Een voornaam ding in den fruittuin is ook het openhouden van den grond, vooral op zand, waar gras na eenige jaren vol komen ondoordringbaar is geworden voor lucht, vocht en meststoffen Op kleigrond is dit niet zoo noodig. omdat gras daar geen zware zoden maakt. In de Betuwe zien we immers, dat de grond onder de boomgaarden in de meeste gevallen met een grastapijt is bedekt. In ieder geval cischt de fruittuin onze voortdurende aandacht en belangstelling, ook wat het ongedierte betreft. Na de win- terbespuiting is het heel goed ook later in den tijd na het afvallen der bloemblaadjes een bestrijdingsmiddel toe te pussen-tegen schurft, monilla en meeldauw in den vorm van Californische pap, 3l4 a 1 pet., het geen we voor eind Juni nog eens kunnen herhalen. Dun nog eens voor eind juli. on geveer half Augustus en omstreeks begin September, la ieder geval uiterlijk drie we ken voor den pluktijd. W ee r ver wac h t i r» t> Voor het Noorden, tijdelijk betrokken, eenige motregen, later weer brekende bewol king, weinig verandering in 'emperatuur, zwakke tot ma tige Noordelijke tot Noord- Oostelijke wind. Voor het Zuiden: Tijdelijk wat toenemende bewolking, overwegend droog, iets war mer, zwakke tot matige Noord- Oostelijke tot Oostelijke wind.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1939 | | pagina 7