BEMANNING DER GEZONKEN
z
Poolsch generaal over
de militaire
krachtsverhouding
BRITSCHE DUIKBOOT
IN VEILIGHEID
ARABIEREN EN JODEN
ZIJN STRIJDENSMOE
IN PALESTINA
„MUNDUS" N.V.
Door K.N.I.L.M. gecharterde
K.L.M.-vliegtuigen naar
Australië
DE EEMLANDER
Aan boord van de „Thetis", welke een
proeftocht maakte, bevonden zich
79 personen
HEDEN GEOPEND
BIJKANTOOR AMEHSFOORT
Siegfried-linie volgens gen. Sikorski
zwakker dan Maginot-linie
„Bliksemoorlog"
ten voordeele van
de democratieën?
Japansch ambassadeur
te Rome naar
Tokio
De bemanning der
„Thetis" in leven
Toestemming voor directen K.L.M.-dienst
op Australië nog in beraad
Beweging in het
protectoraat
De Fransche militaire
luchtmacht versterkt
Licht op:
9 uur 43 min.
AMER SFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65j per
m week met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 510
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PM K m AnVFRITNTIFN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer
Ut mi,LniCW"LW eIite rege, meef f 0 25> Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van Jen prijs. - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.05
Vrijdag 2 Juni 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37e Jaargang No. 317
LONDEN, 2 Juni (Reuter) De Britsche Admiraliteit heeft
hedenmorgen medegedeeld, dat de tijdens een proeftocht ge
zonken duikboot „Thetis" gevonden is. De duikboot ligt 14 mijl
van Greatormes-Head nabij Llandudno in Wales. Van het achter
schip steekt 18 voet uit het water. De Admiraliteit en de werf, de
Camell-Laird, deelden voorts mede, dat niets er op wees, dat de
opvarenden van de „Thetis" zich in levensgevaar zouden bevin
den. Het nieuws werd onmiddellijk doorgegeven aan de in span
ning wachtende groep familieleden, waarvan sommigen den
geheelen nacht voor de kantoren van Camell-Laird in Birkenhead
gewacht hadden.
CAMELL-LAIRD deelde voorts het volgende mede: „Allen aan boord zijn
veilig. Twee officieren zijn uit de duikboot ontsnapt en bevinden zich
in den torpedojager „Brazen", welke de „Thetis" gevonden heeft. De plek,
waar de „Thetis" ligt, bevindt zich ten Noord-Westen van Greatormes-Head".
De Admiraliteit heeft voorts de namen bekend gemaakt van de 58 leden
der bemanning en de naaste familieleden op de hoogte gesteld. Volgens deze
lijst, tezamen met een gezelschap van twintig technici van de Camell-Laird,
alsmede de loods, bedraagt het totale aantal menschen aan boord van het
gezonken vaartuig 79 personen. Twee onderzeebooten zijn naar de plek des
onheils gezonden. Zij hebben krachtige luchtdrukinstallaties bij zich, welke
bij het reddingswerk noodig kunnen zijn.
Uit Portsmouth in New-Hampshire (Ver. Staten), meldt Reuter, dat de
Amerikaansche marine-officieren, die zich de vorige week hebben bezig ge
houden met het reddingswerk voor de gezonken Amerikaansche duikboot
„Squalus", hebben verzocht voortdurend op de hoogte te worden gehouden
voor het laatste nieuws over de „Thetis".
Professor Burck.ha.rdt, hooge commissaris van den Volkenbond, te Danzig (links),
is na een langdurig verblijf te Genève teruggekeerd in de Vrije Stad
JERUZALEM, 2 Juni (Havas).
Arabische kringen hebben betrek
kelijk met onverschilligheid ken
nis genomen van de resolutie van
het Hooge Arabische Comité en
van de motie der verdedigingspar
tij waarin de nieuwe Britsche poli
tiek respectievelijk wordt veroor
deeld en aanvaard. Het meeren-
deel der Arabieren in Palestina is
de strijd moede, en overweegt, dat,
al heeft het Witboek niet al hun
nationale eischen ingewilligd, het
anderzijds een sterke uitbreiding
van den Joodschen invloed tegen
gaat.
Aan Joodsche zijde valt bij de ge
matigden eenzelfde verlangen naar
verzoening waar te nemen. Verschei
dene vooraanstaande personen stre
ven naar een beweging voor een
Arabisch-Jood'sche samenwerking op
grondslag der nationale politiek, ten
▼Oordeele van het land, en met uit
sluiting van overwegingen van ras
en godsdienst.
Profiteerende van deze stroomingen
treft de Britsche regeering toebereidse-
ler voor toepassing der besluiten van
het Witboek, en de overdracht van som
mige bestuursonderdeelen in handen
van Palestijnen. Bovendien verbiedt een
verordening van den hoogen commissa
ris het verblijf in Palestina aan den
voorzitter van den hoogen Arabischen
raad en aan den voorzitter van het
Hooge Arabische Comité, den Groot-
Moefti van Jeruzalem.
In welingelichte kringen meent men
evenwel, dat de regeering binnenkort
den terugkeer van verscheidene voor
aanstaande personen uit de omgeving
van het Hooge Comité zal toestaan. De
aanwijzingen., dat. Groot-Brittannië vast
besloten is het Witboek toe te passen,
maken levendigen indruk zoowel op
Arabieren als Joden, wier tegenstand
uiteindelijk tot mislukking gedoemd
schijnt te zijn. Men zal evenwel eenige
dagen moeten wachten om met eenige
zekerheid den toestand te kunnen be-
oordeelen.
GENERAAL QUEIPO DE LLANO
IN DUITSCHLAND AANGEKOMEN
STUTTGART, 2 Juni (D.N.B.) Op
het vliegveld Boeblingen zijn gister
avond generaal Queipo de Llano en vier
officieren van zijn staf aangekomen. Zij
werden vergezeld door den Duitschen
consul te Sevilla, Draeger,
tN
Werkloozenkorting
bij de spoorwegen
gaat heden in
OOALS men weet, hebben de
Nederlandsche spoorwegen be
sloten om werkioozen, als zij
moeten reizen, tegemoet te komen door
hen in de gelegenheid te stellen dit te
doen tegen betaling van den halven
enkele-reis-prijs. Deze mogelijkheid
is heden ingegaan. Zij geldt voor
werkioozen, die in de rijks- of ge
meentelijke steunregeling voor werk
ioozen ziin opgenomen, voor hen, die
in van overheidswege gesubsidieerde
werkverschaffingen zijn geplaatst, die
in de steunregeling voor tewerkge
stelde kleingrondgebruikers ziin op
genomen en voor hen, die uitkeering
uit een van overheidswege gesubsi
dieerde werkloozenkas ontvangen.
De werkioozen moeten voor elke
reis een legitimatiebewijs bezitten, dat
hun voor dit doel door het betrokken
steunverleenende orgaan verstrekt
wordt. Het tarief geldt alleen voor de
werkioozen zelf, dus niet voor gezins
leden.
I
REIS-en PASSAGEBUREAU
mnkensmjumt 1 hotk Ulrechtsche straat Amersfoort teleloon 1149
SOVJET-UNIE HEEFT 170 MILLIOEN
INWONERS
MOSKOU, 2 Juni (TASS). - Volgens
de volledige gegevens over het resultaat
der volkstelling in de Sovjet-Unie be
staat, de bevolking uit 81.664.981 mannen
en 86.802.205 vrouwen, tezamen 170.467.186
zielen. Dè stedelijke bevolking omvat
32,9 pet., vergeleken met 17,9 pet. in 1926.
DE BRUGINSTORTING
TURIJN, 1 Juni. (Havas). Tenge
volge van de instorting van de brug
over de Po bij Moncalieri zijn vijf per
sonen om het leven gekomen en iO ern
stig gewond. Bovendien worden drie of
vier personen vermist.
WARSCHAU, 2 Juni. (Havas.) „Het
Italiaansche-Duitsche bondgenootschap
heeft de vereeniging van de geheele
wereld tegen Duitschland verhaast en
de Westelijke democratieën in staat ge
steld zich te verstaan met. Rusland, on
danks sommige hinderpalen, die nog
uit den weg moeten worden geruimd.
De Duitsche hoop op oneenigheden tus-
schen Frankrijk en Groot-Brittannië of
op binnenlandsche troebelen in Frank
rijk is eenvoudig ahsurd. Op die wijze
is een groote vreedzame kracht, ge
vormd, die het complex, dat de wereld
thans doet. wankelen door de schuld
van Duitschland, uit den weg zal rui
men". Aldus luidt in hoofdzaak de mee
ning, die door den Poolschen oud-pre
mier generaal Sikorski in het nationale
orgaan Kurjer Warszawski tot uitdruk
king wordt gebracht.
gei
die denkt, dat Hitler en Mussolini
sle.chts zullen afdeinzen, „wanneer de
zekerheid van een nederlaag hen uit
zichzelf tot rede doet komen", de kan
sen van de as-mogendheden in geval
van een .conflict. Hij vergelijkt de waar
de der Fransche en Duit6che verster
kingen en schrijft:
„Hoewel ingenieur Todt, de bou
wer van de Siegfriedlinie, een op
merkelijk technicus is, had hij
gebrek aan geld, materiaal en tijd.
De Duitschers hebben in twee jaar
niet een zelfde linie kunnen bou
wen, waaraan de Franschen vijftien
jaar hebben besteed".
Vervolgens schrijvende over de troe
pen van het Duitsche leger, wijst Sikors
ki op het gebrek aan oefening dier
troepen, de voortdurende wijzigingen in
de bewapening en uitrusting, evenals
aan het gebrek aan grondstoffen.
„Duitschland, zoo zegt hij, bezit op het
oogenblik 4500 vliegtuigen der eerste
linie. Maar Duitschland produceert
1.200.000 ton benzine per jaa., terwijl
hot in geval van een conflict ongeveer
20.000-000 ton noodig zou hebben.
Op dit gebied, zooals op de andere,
zoo besluit Sikorski. is de meerderheid
der macht der democratieën in het, oog
springend. Wanneer een oorlog mocht
losbarsten, zou hij van korten duur zijn.
De eerste weken reeds zouden den
ns-mogenrtheden eroote teleurstellingen
brengen tengevolge van haar gebrek
aan grondstoffen en haar financieele
zwakheid, die haar niet in staat zouden
stellen een conflict te laten voortduren.
De bliksemoorlog, die zoo zeer ge-
wenscht wordt door Duitschland. zou
zich kunnen voordoen, maar resultaten
met. zich mede brengen, tegenoverge
steld aan die. welke Duitschland ver
wacht".
DE TERREUR
JERUZALEM, 1 Juni. (Havas). Ge
durende de maand Mei heeft de terreur
in Palestina onder de Arabieren, Joden
en Britten 75 dooden en 296 gewonden
geëischt.
De Vesuvius in actie
NAPELS2 Juni (Reuter),
De Vesuvius vertoont op hét
oogenblik een hevige werking.
Vannacht was de hemel ver
licht door een gloed uit den
krater. Wolken asch stijgen
omhoog en stroomen lava
vloeien bergafwaarts. Men ge
looft, dat er geen dirett ge
vaar aanwezig is.
nj
TOKIO, 2 Juni (Havas). De
Romeinsche correspondent van de
„Yomiuri" meldt, dat Sjiratori, de
ambassadeur van Japan te Rome,
een hut besproken heeft op een Ja
pansch schip, en dat hij 4 Juni naar
Tokio zal vertrekken. Dit vertrek
schijnt de berichten te bevestigen,
dat Sjiratori naar Tokio teruggeroe
pen wordt om zijn mèening uiteen te
zetten over de betrekkingen tus-
schen Japan en de as RomeBer
lijn.
Twee officieren en twee andere
opvarenden zijn reeds uit
de gezonken duikboot
gered
LONDEN, 2 Juni. (Reuter). De
Britsche admiraliteit deelt mede,
dat nog twee opvarenden van de
„Thetis" gered zijn. zoodat tezamen
met de twee officieren, die reeds uit
het vaartuig ontsnapt waren, er
thans vier personen gered zijn. Alle
vier zijn naar de oppervlakte ge
komen door middel van het Davis-
reddingstoestel. Zij zijn thans aan
boord van den torpedojager „Bra
zen" en zijn gezond eri wél.
Een lid der Admiraliteit heeft voorts
het volgende medegedeeld:
„Alle overige leden der bemanning
zijn in leven. Er bestaat goede hoop hen
allen door middel van het Davis-red-
dingstoestel te kunnen bevrijden."
Door de Admiraliteit wordt nog ver
klaard, dat de boeg van de „Thetis" in
130 voet water ligt, en dat de achterste
ven zich aan de oppervlakte bevindt.
Een der officieren, die het eerst ont
snapten, heeft dit gedaan om de red
dingswerkzaamheden te leiden en vol
ledig verslag uit te brengen over de
positie van de duikboot. Thans wordt
met grooten haast een reddingsinstal
latie naar de plek des onheils ver
scheept.
MILTITAIRE MISSIE NAAR
ENGELAND
LONDEN, 2 Juni (Havas). In het
begin van de volgende week zal een
Turksche militaire missie onder leiding
van generaal Kiazim Obey een bezoek
brengen aan Engeland. De missie, welke
reeds uit Ankara is vertrokken, zal de
verschillende, wapenfabrieken en vlieg
velden in de omgeving van Londen be
zoeken.
GERECHTELIJKE VERVOLGING VAN
DEGRELLE OPGESCHORT
BRUSSEL, 2 Juni (Havas). - Met 82
tegen 74 stemmen en 4 onthoudingen
heeft de Kamer opschorting geëischt van
de gerechtelijke vervolging, ingesteld
tégen Degrelle, den leider van de Rex-
partij, die van laster wordt beschuldigd.
Deze maatregel geldt voor den geheelen
duur van de parlementszitting.
JOODSCHE VLUCHTELINGEN MOGEN
NIET LANDEN IN CUBA
HAVANA, 2 Juni (Reuter). De pre
sident van Cuba, Laredo Bru. heeft een
decreet onderteekend, waarbij aan het
S.S. „St. Louis" van de HamburgAme-
rika-lijn order gegeven wordt Cuba met
de zich aan boord bevindende 925 Duit
sche Joodsche vluchtelingen, die toe
stemming hebben gevraagd om aan land
te gaan, te verlaten.
CANBERRA, 2 Juni (A.N.P.) De Australische minister van
buitenlandsche zaken, Gullett, heeft medegedeeld, dat de regeering
van Australië heeft besloten toe te staan, dat vliegtuigen van de
K.L.M. op Australië vliegen, wanneer zij gecharterd zijn door de
K.N.I.L.M.
Inzake het verzoek van de Nederiandsche regeering om de K.L.M.
toestemming te geven tot het onderhouden van een directen dienst
op Australië, waardoor een verbinding zou ontstaan, die men als een
directe concurrente voor de Imperial Airways beschouwt, is nog geen
beslissing genomen, doch het verzoek wordt in beraad gehouden.
Hiermede is dus de mogelijkheid voor de K.N.I.L.M., om K.L.M.-
vliegtuigen te charteren voor haar dienst op Australië, waaromtrent
in den laatsten tijd zooveel tegenstrijdige berichten zijn verschenen,
voor het eerst geopend. Het is waarschijnlijk, dat de K.N.I.L.M. van
deze mogelijkheid binnen korten tijd gebruik zal maken. Een beslis
sing hieromtrent is nog niet gevallen, doch men verwacht, dat de
besprekingen, welke daarvoor nog noodig zijn, geen moeilijkheden
zullen opleveren.
Tsjechische militairen wijken
uit naar Poolsch gebied
Betoogingen te Praag
BERLIJN. 2 Juni (Pat). - De
trrens tusschen het. Duitsche rijk en
het protectoraat Bohemen en Mora-
vië blijft hermetisch gesloten. Mach-
liging om naar Praag te gaan wordt
zeer zelden verleend en wekt uiter
mate groote moeilijkheden. Vliegen
hoven het protectoraat is verboden.
Inlichtingen, verkregen op Duitsch
gqbied over den toestand in Bohe
men. blijven beperkt tot de berich
ten, die meegebracht worden door de
enkele zeldzame personen, die uit
Praag komen.
De Tsjechische partij der nationale so
lidariteit te Praag heeft krachtig bij de
Duitsche autoriteiten geprotesteerd te
gen het verbod van een openbare bijeen
komst, welk verbod naar men doet uit
komen, in strijd is met het tusschen
I-Iacha en Hitier tot stand gekomen ac-
coord.
De betoogingen der Tsjechische fascis
ten in de binnenstad hebben in de
avonduren, tusschen negen en tien uur,
grooteren omvang aangenomen. Op liet
\Venro--i-Misplein verdrongen zb*h onge
veer 5000 menschen, die door krachtige
afdeelingen politie in toom werden ge
houden De Tsjechische politie arresteer
de allo fascistische leiders. Na 10 uur
verminderde de betoogingen geleidelijk,
nadat leden der Duitsche politie de de
monstranten uilgenoodigd hadden rus
tig uiteen te gaan.
De laatste drie dagen zijn 70 vluchte
lingen uit het protectoraat .Bohemen en
Moravië illegaal de grens gepasseerd
naar Polen. Groepen soldaten en officie
ren van het. vroegere Tsjechische leger,
die zich willen voegen bij de Tsjechi
sche formaties, die in Frankrijk zouden
worden gevormd, blijven naar Ivrakau
stroomen.
PARIJS, 2 Juni (Havas). In de sub
commissie voor de landsverdediging
van de Kamer heeft de minister van
luchtvaart, Guv la Chambre een uiteen
zetting gegeven. De minister heeft me
degedeeld, dat de productie van vlieg
tuigen gedurende de laatste maanden
aanmerkelijk is versneld. De nieuwe fa
brieken zijn ban a allen voltooid, waar
door de productie nog verder zal wor
den opgevoerd.
Wat betreft de verdediging tegen aan
vallen uit de lucht is de organisatie van
Parijs zoodanig, dat de stad thans veilig
is tegen plotselinge overvallen De
kwetsbaarheid van de industrie, velke
voor de landsverdediging werkt, is zoo
klein mogelijk gehouden door de ver
schillende productie-centra over het ge
heele land te verspreiden. Tn het bijzon
der is dit bet geval voor de luchtvaart.
TEXTIELINVOERVEHBOD
HONGKONG, 1 Juni. A.N.P.)
Naar vernomen wordt, heeft Japan den
aanvoer van katoenen en wollen textiel-
goederen in de Britsche en Fransche
nederzettingen met ingang van 29 Mei
verboden.
Bu.tenlandsch weeroverzicht
Het gebied van lagen luchtdruk breid
de zich nog verder uit over Noord-
Duitschland en de Baltische Staten.
Over Zuid-Zweden ontwikkelde zich een
nieuwe kern. De hoogste barometerstan
den worden echter vanmorgen nog over
Schotland aangetroffen.
In ons land draaide de wind wat ver
der naar het Oosten en steeg de tempe
ratuur, in vergelijking met gistermor
gen, vrij veel, evenals in het overige ge
deelte van West-Europa, waar het fraaie
zonnige weer aanhoudt. Alleen in Zuid-
Frankrijk viel gisterenmiddag regen,
hetgeen plaatselijk met onweer gepaard
ging. Over Scandinavië trokken storin
gen in Oostelijke richting, die. het hooge-
drukgebied aan de noordzijde aantasten.'
Aan de Noorsche kust waaien krachtige
tot stormachtige winden en valt veel
regen. Achter deze storingen worden
koude luchtmassa's getransporteerd over
de Baltische Staten naar Oost-Duitsch-
land, waardoor in Koningsbergen de
temperatuur tot 2000 meter hoogte meer
dan tien graden daalde. Op den Oceaan
is de depressieactiviteit nog steeds niet
groot., alleen hij de Amerikaansche kust
ligt een zeer diepe depressie.
W e e r v e r w a c h t i n
Voor het geheele land: Droog
vrij warm weer, helder tot hal'
bewolkt, zwakke tot matige
Noordoostelijke tot Zuidoost*
lijke wind.
