Engeland zal nimmer
een niet-uitgelokten
oorlog beginnen
De Britsche handel is
aanzienlijk verbeterd
VACANTIE00RD
Kladno's bevolking krijgt
nog 24 uur respijt
Premie voor aanhouding der daders
verhoogd tot 100.000 Kronen
Geldboete van
50.000 R.M.
Wij brengen U naar elk
KROON-TAX
Strang Maandag
naar Moskou?
George VI eert
Washington
Een tweevoudige
politiek
GEEN GELOOP MEER AAN DE DEUR
U heeft er geen omkijken naar
Besparing, want incasso-kosten vervallen
Wantrouwen in
Duitschland
Uitsluiting van Duitschland, een politiek,
die tot een ramp zou leiden
Werkloosheid
dalende
Oorlogsrisico
is gedaald
la BLAD PAG. 2
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 10 JUNI 1939
KLADNO, 9 Juni (Havas). De Duitsche autoriteiten hebben
een toevoeging gepubliceerd op het decreet van von Neurath naar
aanleiding van den moord op een Duitschen gendarme te Kladno.
Hierin wordt bepaald:
1. De termijn, die de bevolking wordt toegestaan voor de uit
levering van de moordenaars is met 24 uur verlengd, d.w.z. tot mor
genavond acht uur.
2. De oorspronkelijk op 30.000 kronen vastgestelde premie is ver
hoogd tot 100 000 kronen.
3. Ieder, die de moordenaars kent en hen niet wil uitleveren,
wordt bedreigd met de doodstraf.
De bevolking van Kladno is volkomen terneergeslagen. De stad
wordt overstroomd met honderden Duitsche militaire auto's en
duizenden soldaten in veldtenue. Patrouilles met de bajonet op het
geweer of met mitrailleurs zetten de straten af- De café's, restau
rants en bioscopen zijn door Duitsche soldaten bezet De bevolking
wordt slechts toegelaten in de door soldaten bewaakte straten in
de binnenstad.
Verder wordt gemeld, dat te Ceske Budejovice een Duitsche gen
darme tijdens een relletje door messteken gewond zou zijn. Te
Nachod zou een Duitsche officier in de lucht hebben moeten schie
ten om na een soortgelijk incident de vlucht te kunnen nemen. Te
Zilina in Slowakije is een Duitsche gendarme bij een vechtpartij in
een cabaret ernstig gewond.
PRAAG, 9 Juni (D.N.B.) In
verband met de na den moord op
den hoofdwachtmeester der Duit
sche politie getroffen maatrege
len, is het politiedistrict Kladno
een geldboete ten bedrage van
50.000 rm- opgelegd. De Oberland-
rat van Kladno heeft instructie ge
kregen bij het innen van deze boe
te de Tsjechische arbeiders zoo
min mogelijk te belasten. Voor de
opsporing van den dader heeft de
Tsjechische regeering bovendien
een belooning ten bedrage van
50.000 kronen uitgeschreven-
De hedenmorgen ten uitvoer gelegde
lectie op het lijk van het slachtoffer
heeft uitgewezen, dat Kniest door min
stens twee daders is vermoord. Het lijk
vertoont een acht tot negen mm. groote,
cirkelvormige opening van een inko
mend schot hoven de bovenlip. De kogel
had een koperen mantel, en was van
een kaliher van mm. Het schot heeft
den onmiddellijken dood van den hoofd-
wachtmeester ten gevolge gehad. Een
tweede verwonding is aan de hand ge
vonden. waar een kogel hij den duim
in het weeke gedeelte is binnengedron
gen en aan de rugzijde van de hand
weer uitgetreden is. Deze verwonding
is veroorzaakt door een 6 mm.-projertiel
De verwondingen donn veronderstellen,
dat Kniest in het geheel geen tegen
stand heeft kunen bieden. De wonden
en de schotkanalen wijgen erop. dat de
schoten uit de verte gelost zijn.
Havas meldt nog. dat het 9 m.m. kali
ber in Bohemen en Moravie ongebrui
kelijk is. aangezien het in Tsjecho-Slo-
wakije was verboden.
Voorts meldt Havas, dat de le
den van het gemeentebestuur ge
ïnterneerd zijn. Alle leden der
politie van Kladno zijn in arrest
gesteld, nadat zij gisteren ontwa
pend waren. De Duitsche politie
is overgegaan tot huiszoekingen in
de woningen van de bewoners van
het centrum der stad en bij voor
malige communisten in de buiten
wijken. Driehonderd personen
Zijn gearresteerd. Onder de gear
resteerden bevinden zich de per
sonen, die zich in den nacht, waar
in de moord gepleegd werd, in de
cafés bevonden in de omgeving
van de plaats, waar de moord ge
pleegd werd.
Onder hef opschrift ..aanslag op zich-
gelve" schrijft de Prager Zeitung: ..Het
te Kladno gelosfe schot is zeker het re
sultaat van de politieke campagne, die
gevoerd wordt door zekere duistere
elementen". Hieraan wordt toegevoegd,
dat de redevoering van Hermann Frank
en de maatregelen, genomen door von
Neurath voor het Tsiechlsche volk ..een
waarschuwing vormen, die er toe be
stemd is het te tonnen, dat de Tsjechen
zelf zich moeten bevrijden van hun mis
dadige elementen".
Voorts wordt vernomen, dat het
executief comité van de nationale
solidariteit een speciale commissie
naar Kladno heeft gezonden en een
resolutie heeft aangenomen. waar-
In verklaard wordt dat de daad van
Kladno een ..misdaad is. begaan te
gen het Tsfechlsche volk". En dat
het ..de plicht Is van lederen goe
den Tsjech om bij te dragen tot de
ontdekking van de moordenaars".
Het executief comité heeft er boven
dien prijs op gesteld te antwoordden op
de verklaring van Hermann Frank:
„De nationale solidariteit zal streng tus-
schen beide komen aldus dit ant
woord tegen ieder ondermijnend
werk en tegen naieve propaganda. De
nationale solidariteit heeft ten doel te
arbeiden voor het. heil der natie. Daar
om zal zij aan'het geheele volk een uit
eenzetting geven van zijn verplichtin
gen en van de voordeelen. die het heeft
verkregen uit zijn opneming in het
groot Duitsche rijk".
U BELT 1357
LONDEN, 9 Juni (Reuter). De
diplomatieke medewerker van Reu
ter verneemt, dat Phipps, de Brit-
sche ambassadeur te Parijs, en Wil
liam Strang, de technische adviseur
van Seeds, den Britschen ambassa
deur te Moskou, beiden aanwezig
zijn geweest in de hedenmiddag ge
houden bijeenkomst van de kabi
netecommissie van buitenlandsche
zaken, die zich bezig heeft gehou
den met het antwoord op de jong
ste Russische nota.
Vernomen wordt, dat Strang wellicht
niet vóór Maandag zal kunnen vertrek
ken, daar hij drie weken afwezig is ge
weest en zich met het uitgebreide dos
sier vertrouwd zal moeten maken, alvo
rens hij zich aan de onderhandelingen
kan wijden, die in elk geval moeten
wachten tot het heretel van Seeds, die
nog steeds lijdt aan de gevolgen van
een griepaanval.
PARIJS, 9 Juni (Havas). De dien
sten van het ministerie van buitenland
sche zaken zijn heden overgegaan tot
een bestudeering van de opmerkingen
der Britsche regeering ten aanzien van
de amendementen, die door de Russi
sche regeering zijn voorgesteld op het
ontwerp voor een drielandenaccoord
met Rusland. Reeds morgen zal de mi
nister van buitenlandsche zaken in
staat zijn de Britsche regeering in ken
nis te stellen van de meening van het
kabinet te Prijs en Maandag a.e. zal
het Britsche ministerie er. voor het ver
trek van Strang naar Moskou, over. be
raadslagen.
Men meent te weten, dat de
formule voor een accoord, die zal
worden voorgesteld door den
Britschen vertegenwoordiger aan
de leiders in het Kremlin, ten aan
zien van de handhaving van den
status quo in de Baltische landen
verscheidene varianten zal behel
zen, waarbij aan de Russische re
geering de keuze gelaten wordt
van de lezing, welke het meest in
overeenstemming zal zijn met haar
opvattingen.
FRANSCHE RESERVISTEN IN HET
NAJAAR NAAR HUIS
PARIJS, 9 Juni (Havas). In een
brief aan Chicery, den voorzitter van de
radicale fractie, deelt Daladier mede.
dat hij don datum, waarop de onder de
wapenen geroepen of gehouden „be
schikbare" soldaten naar huis zullen
worden gezonden, bepaald heeft op 1
September, voor wat de vestingtroepen
betreft en 1 October yoor de andere
troepen.
Krans gelegd op den sarcophaag
van den eersten president
der V.S.
WASHINGTON, 9 Juni (Reuter).
De Koning en de Koningin zijn van
morgen naar het kapitool gereden
om daar de leden der wetgevende
vergadering te ontmoeten. Hun
werden in den centralen hall voor
gesteld de senatoren en de leden
van het huis van afgevaardigden.
Na hun vertrek van het kapitool gin
gen de Koning en de Koningin naar de
marinewerf, waar admiraal Leahy hen
opwachte. Het gezelschap begaf zich
aan boord van het presideniieele jacht
Potomac, dat naar Mount Vernon uit
voer. waar de Koning hulde bewees aan
het graftceken voor Washington, terwijl
de Koningin en Roosevelt toekeken, leg
de de Koning een krans van witte le
lies, irissen en anjelieren op den mar
meren sarcophaag van den eersten pre
sident der Vereenigde Staten. Het ge-
schap keerde met de Potomac terug
naar Washington.
Hedenavond hebben de Koning en de
Koningin een diner aangeboden aan
Roosevelt in de Britsche ambassade.
Overal, waar de Britsche vorsten ver
schijnen, werden zij tocgejucht door
even geestdriftige menigten als die hen
gisteren bij het kapitool verwelkom
den.
Nadat de vorsten vanmorgen van het
kapitool vertrokken waren, verklaarde
senator Pittman, dat de Koning uit
drukking had gegeven aan zijn waar-
dcering voor de algemeene hoffelijk
heid en vriendschap, die hem en de Ko
ningin bewezen werden.
DE LICHTING VAN DE THETIS
LONDEN, 9 Juni (Havas). Na af
loop der conferentie te Birkenhead
heeft admiraal Fraser tegenover de
pers verklard, dat het weinig waar
schijnlijk was dat een nieuwe poging
de „Thetis" weer vlot te brengen vóór
over drie weken zou kunnen worden
ondernomen, gezien do aanzienlijke
moeilijkheden die ondervonden zijn
daar het wrak zich op zoo groote diepte
bevindt.
Vernomen wordt, dat het totaal be
drag der verzekering van de Thetis
500,000 pond sterling was. Het grootste
deel was geplaatst bij Londensche as
suradeurs.
LONDEN, 9 Juni (Reuter). „Ik
heb nog geen besluit genomen", al
dus Chamberlain in verband met
een toespeling op de mogelijkheid
van algemeene verkiezingen binnen
anderhalf jaar, welke toespeling ge
maakt werd door den voorzitter van
een vergadering in de kieskring van
den premier te Birmingham.
Sprekende over de buitenlandsche po
litiek verklaarde Chamberlain o.m.:
Teneinde te trachten de veiligheid der
naties te verzekeren heb ik twee ver
schillende richtlijnen gevolgd, welke
echter niet in het minst onvereeniubaar
met elkander zijn. De eerste was te
trachten uit te vinden wat de mogelijke
oorzaken van oorlog waren en of ik die
uit den weg kon krijgen. De tweede was
de kracht van dit land op te bouwen,
zoodat. wanneer het ooit zou komen tot
een bespreking van de voorwaarden
oener regeling, geen land in staat zou
zijn ons te dwingen, om tengevolge van
onze zwakheid voorwaarden te aan
vaarden. die onteerend zouden zijn of
rampspoedig voor onze vitale belangen.
Wat hot. eerste deel van die tweevou
dige politiek betreft moet ik toegeven,
dat ik vele teleurstellingen ondervonden
heb en zeer weinig steun van de lan
den, met wie ik hoopte tot overeenstem
ming te komen. Aan den anderen kant
is de ophouw van onze nationale de
fensie zóó uitgebreid en zóó snel ge
weest. dat ik thans met vertrouwen kan
zeggen, dat gpen land, hoe sterk het
ook zij, vermoedelijk een conflict met
dit land zou willen ondernemen.
De geheele wereld weet, dat wij
nooit van deze machtige strijd
krachten gebruik zouden maken
om een nietuitgelokten oorlog te
wanneer U de abonnementsgelden op het A m e r a-
foortach Dagblad automatisch gireert,
Op aanvraag aan onze administratie (Tel. 513) zenden
w\j aan kwartaal-abonné's een machtiging ter teekening
en de girodienst zorgt voor de rest,
Indien U thans aanvraagt, kunnen de abonnements
gelden voor het derde kwartaal 1939 reeds automa
tisch overgeschreven worden.
Adm. AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
„Het is te mooi om
waar te zijn"
BERLIJN, 9 Juni (D.N.B.) Het
in Duitschland heerschende gebrek
aan vertrouwen in de oprechtheid
der Britsche politiek komt duidelijk
tot uiting in de perscommentaren
op de jongste redevoeringen van
Chamberlain en Halifax.
Het Hamburger Fremdenblatt wijst
er op, dat Halifax voor het eerst in een
officieel e rede het woord „levensruim
te" heeft gebruikt. Wanneer Chamber-
Iain en Halifax werkelijk iete gelegen
is aan een accoord, dat Duitschland en
Italië het hun toekomende aandeel in
de rijkdommen der wereld zou verzeke
ren, waarom speekt men dan niet dui
delijker, aldus het blad. Wanneer van
hooge Duitsche zijde steeds weer ge
zegd is, dat Duitschland den Engel-
schen en Franschen de levensruimte
hunner wereldrijken niet misgunt, dan
mag er van Duitsche zijde ook op gewe
zen worden, dat ook de levensruimte
van het groote Duitsche rijk een kolo
niaal rijk omvat, dat het door de woord
breuk der veertien punten van Wilson
ontnomen is.
De Allgemeine Zeitung schrijft: de
rijksregeering gaat onverdroten voort
op den weg van goede nabuurschapsbe
trekkingen met hen, die met ons wil
len gaan. Slechts één ding kunnen wij
ons niet meer veroorloven, namelijk de
lessen van het verleden en de waarschu
wende teekenen van het heden niet in
elk opzicht ernstig op te vatten.
De Nachausgabe schrijft: het zou ons
verheugen, wanneer het Duitsche stand
punt thans in Engeland beter begrip
zou ontmoeten. Zoo niet: wij hebben
een goed geweten en een sterke weer
macht.
De Angriff schrijft boven zijn com
mentaar op de redevoeringen van
Chamberlain en Halifax: „Het ia te
mooi om waar te zijn.
Bezorgdheid bij de
Labouroppositie
LONDEN, 9 Juni (Reuter).
De Labouroppositie is argwanend
over de verzoenende opmerkingen
jegens Duitschland in de gisteren
door Halifax gehouden redevoe
ring, daar deze volgde op een der
gelijk antwoord van Chamberlain
op een in het Lagerhuis gestelde
vraag.
De parlementaire correspondent
van Reuter verneemt, dat de rede
voering van Halifax niet te be
schouwen is als aanwijzing voor
eenig Britsch initiatief voor on
derhandelingen met Duitschland
of voor eenige conferentie. Het
verluidt, dat de bedoeling van de
redevoering was te antwoorden op
de „propaganda tegenover de om
singeling".
De indruk in Ifalië
ROME. 9 Juni (Havas). Op den
eersten, betrekkelijk gunstigen in
druk, dien de rede van Halifax in
ïtalië had gewekt en waarvan ve>
dagbladen melding hebben gemaakt,
volgt een meer gereserveerde en
soms zelfs wantrouwige houding.
Volgens de Tribuna zou de Britsche
regecring beginnen de gevaren van haar
omsingelingspolitiek in te zien en zou
zij, zonder iels te wijzigen In haar koert»
geen nieuwe tactiek aannemen en een
eenvoudige avance maken jegens de
landen van do spil. De Corriere Delia
Sera vraagt: „Gaat het om een oprecht
berouw, of om een tactische manoeuvre
die ten doel heeft indruk te maken op
de regcering te Moskou?" De Lavora
Fascists, die zich evenmin wil overge
ven aan een „glimlachend optimisme"
schrijft: De rede van Halifax is een te
rugkcer tot het gezonde verstand en
goede voorstellen, maar wij verwachten
dat de goede voorstellen veranderd wor
den in gunstige bereidheden en den
vorm aannemen van concessies aan de
volkeren, die hun rechtvaardig probleem
en hun geheiligde eischen gesteld heb
ben voor het geweten van de wereld"»
beginnen tegen iemand anders en
ofschoon ik van tijd tot tijd bewe
ringen van het tegendeel zie, die
geuit worden om propagandadoel
einden, hoop ik, dat geen volk
door een dergelijke verdraaiing
van de waarheid zal worden mis
leid. Er is echter één ding en dat
is dat wij weerstand moeten bie
den tegen iedere poging om een
overheersching van de wereld tot
stand te brengen door geweld, om
dat er in geval van een dergelijke
poging geen geregelde vrede, in
Europa kan bestaan
Zoolang er echter peen dergelijke am
hities worden gevoed, heeft niemand
iets te vreezen van de gewapende mach»
van Engeland en bovendien hebben wij
niet dat eerste gedeelte van onze po
litiek laten varen.
„Zooals Halifax gisteren in het
Hooeerhuis verklaard heeft, zijn wij
bereid aan de ronde tafel de eischen
van Duitschland of ieder ander land
te bespreken, mits er een redelijk
vooruitzicht bestaat op een werke
lijke regeling. Wij moeten slechts
het vertrouwen hebben, dat een der
gelijk vooruitzicht bestaat en een
dergelijke regeling moet verkregen
worden door onderhandelingen er»
niet door geweld".
Hieraan voegde Chamberlain toe: Ik
zou willen zeggen, dat deze politiek,
M«ar,- winmar U Uw
d»gta»kvolbrscMh»bt das
babi U raeht op rust. OnV
(panning naar lichaam e*
(iet vindt U ntrgens b»
Ier dan wanneer U met
pijp. courant en pantoflelt
in ome heerlijk behag»»
lijke fauteuils bij de haard
plaats «eaml Voor U b»
staan er dan geen sorgee
meer en geniet slechts
één dingt .Intens» ruit*.
-^^vuuMeehinq,
Wwtsingel KM1-1M3 Amersfoort
welke ik wederom voor u heb beschre
ven. een politiek is, welke wij voorne
mens zijn te blijven voeren, ik veron
derstel, dat in den natuurlijken loop der
dingen, wanneer men een eerbiedwaar-
digen leeftijd heeft bereikt, men niel
verwachten kan een groot aantal jaren
actieven arbeid voor zich te hebben,
maar zoo lang ik gezegend ben met de
gezondheid en de kracht, die ik thans
bezit en zoolang ik het vertrouwen heb
van het land, hen ik van plan om voort
te gaan mij te wijden aan deze taak van
het vesMgen van een geregelden vrede
en versterkt en aangemoedigd door uwe
goedkeuring en uw steun hoop ik. dat
ik nog in mijn leven het succes
mijn streven zal zien bekronen.
LONDEN, 9 Juni (Reuter). In
antwoord op de debatten in het
Lagerhuis over den handel van En
geland zeide minister Stanley, dat
de laatste maanden een aanzienlijke
verbetering is ingetreden in den
Britschen handel, hetgeen duidelijk
blijkt uit de laatste werkloosheids
cijfers. In vergelijking met 1929 wer
ken thans in Engeland anderhalf
millioen menschen meer. Ook het
steenkoolverbruik is aanmerkelijk
hooger dan het vorig jaar, terwijl de
uitvoer van steenkool, na het laat
ste half jaar aanzienlijk te zijn ver
minderd, thans weer het peil van
het eerste kwartaal van 1938 heeft
bereikt. De uitvoer naar Japan is
om begrijpelijke redenen vermin
derd, doch de vermindering van den
uitvoer naar Frankrijk Is zoowel
verrassend als teleurstellend. Hier
naar wordt een onderzoek ingesteld.
Verder zeide Stanley dat men nog
moet ondervinden in hoeverre de span
ning in den internationalen toestand
heeft bijgedragen tot het vermeerderen
van den uitvoer sedert April van dit
jaar, toen de landen hun voorraden ver
langden aan te vullen voor geval van
nood. De verontrustende cijfers van den
scheepsbouw hebben de aandacht van
de regeering. Reeds na de vermindering,
welke het vorig jaar is gebleken, heeft
de regcering voorstellen tot verbetering
gedaan en zij hoopt, dat spoedig de ge
volgen hiervan merkbaar zullen wor
den. Tusschen de aankondiging van de
regcering en 19 Mei j.l. hebben de
scheepswerven in Engeland en Noord
Ierland opdracht gekregen voor het
bouwen van 145 schepen, van in totaal
714.000 ton. Sedert de aankondiging van
de regeering hebben Britsche scheeps
eigenaren geen bestellingen meer bui
ten Engeland geplaatst.
Ook de textiel-industrie, zon zeide
Stanley verder, toont een verbetering
bij het laagtepunt van het najaar van
1038. hoewel niet zoo als de zware in
dustrie. De Voorraden, welke in 1937
zijn gevormd, zijn thans voor een groot
deel geliquideerd
Het is betreurenswaardig, dat een
groot deel van de verbetering in het be
drijfsleven moet worden toegeschreven
aan de herbewapening. Toch wijzen
vele trekonen erop. dat dit deel niet zoo
groot is, als sommigen wel veronderstel
len. De Britsche industrie voorziet ook
in de gewone behoeften van het volk
en op het oogpnhlik is nog geen sprake
van ontwrichting van de industrie. In
de vier eerste maanden van dit jaar is
de nadeelige handelsbalans in vergelij
king met bet vorig jaar met 24.5 mil
lioen pond sterling verbeterd, hetgeen
men niet had verwacht.
Ten aanzien van het handelsverdrag
tusschen Engeland en de Vereenigde
Staten zeide Stanley, dat. men heeft, ge
zegd dat deze beide landen zoo concur
reerden, dat een overeenstemming niet
mogelijk zou zijn. Stanley is van mee
ning, dat het feit, dat dit verdrag toch
tot stand is gekomen een groote les van
aanmoediging is voor de wereld, wan
neer de spanning in de wereld zal zijn
.afgenomen en men terug zal keeren tot
meer gezonde methoden.
De onderhandelingen met Roeme
nië noemde Stanley een typisch ge
val van de Britsche handelsbetrek
kingen met zuidoost Europa, welke
tengevolge van de Duitsche handels
methoden, gedurende de laatste ja
ren moeilijker zijn geworden. Aan
Britsche zijde bestaat geenszins het
verlangen een groot industrieland
als Duitschland uit te schakelen op
2ljn natuurlijke markten in den
Balkan. Het is duidelijk, dat indien
men zich in iedere hoek van de
wereld nestelt en Duitschland over
al tracht uit te sluiten, men een
politiek voert, welke tot een ramp
moet leiden. Engeland verlangt
zijn eigen eerlijk aandeel in den
handel en het is vastbesloten dit
aandeel te handhaven.
Sprekende over de Duitsche be
schuldigingen van omsingeling zei
de Stanley, dat hijzelf en Hudson
op het punt stonden naar Berlijn
te gaan, toen de Duitschers zelf de
deur sloten door Praag te bezet
ten. In verband met de spanning
zijn de onderhandelingen opge
schort totdat de terugkeer van het
vertrouwen het hervatten mogelijk
maakt.
V erzekeringspremies
sterk verminderd
LONDEN, 9 Juni- (Reuter)
Met ingang van heden zullen
de premies van de verzekering
tegen oorlogs-risico voor rei
zen van en naar de Middel-
landsche zee en de Oostzee
van 12Va shilling per honderd
pond sterling tot 2Ys shilling
worden verlaagd. Ook voor
andere gebieden zal de pre
mie aanmerkelijk worden
verlaagd.
Hieruit blijkt wel, dat de
internationale spanning sterk
is afgenomen.
V.-
