AMERSFOORTSCH DAGBLAD
JAPAN EISCHT VERTREK VAN
BUITENLANDSCHE SCHEPEN
Britsch en Amerikaansch
schip blijven in Swatau
Koninklijke inspectie op
den vroegen ochtend
DE EEMLANDER
Donderdag 22 Juni 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37e Jaargang No. 337
De blokkade in Tientsin wordt
onverminderd gehandhaafd
Vreemdelingen
in Swatau
veilig?
W einig N ederlandsche
belangen te
Swatau
Roosevelt voor
de derde maal
president
Roosevelt zelf zwijgt
Alexandrette bij
Turkije
H.M. de Koningin bezoekt
grensversterkingen
De Krakatau
houdt zich
kalm
Franco als
imperialist
De „Atlantic Clipper"
heeft slecht weer
op terugreis
TOEN COLIJN ALS
BERICHT
Licht op:
9 uur 54 min.
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1;95; pëf maand (fc6S; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland tranco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PRI ie nCD inVFRTFNTIFN I—™e«l» f l-05 met inbegrip van een bewijsnummer,
mJS UtK HUÏtKltWIItW cIke reêe] f0 25 Liefdsdi8teids.,d,ertenti«n voor de
helft van den prijs. - Kleine AdvertentiSn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 re^e|®
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.Bewijsnummer extra f 0.
SWATAU, (Zuid-China), 22 Juni. (Reuter). De Japansche
marine-autoriteiten hebben tot de commandanten der buitenlgnd-
sche oorlogsschepen te Swatau een ultimatum gericht, waarin zij
aankondigen, dat de buitenlandsche bodems de haven van Swatau
te 15 uur plaatselijken tijd moeten hebben verlaten. Daarna zullen
de Japanners de veiligheid der vreemdelingen aan land niet kunnen
garandeeren. Op het oogenblik bevinden zieh in de haven de Britsche
torpedobootjager „Thanet" en de Amerikaansche torpedobootjager
„Pillsbury", doch niets wijst er nog op, dat zij aan het Japansche
ultimatum zullen voldoen.
Marine-autoriteiten te Hongkong dêelden mede dat de „Thanet"
ïe Swatau zou blijven ter bescherming van de belangen van Britsche
onderdanen. Naar verluidt blijft ook de „Pillsbury" te Swatau.
ADMIRAAL YARNELL', com
mandant der Amerikaansche
vloot in de Chineesche wateren,
heeft geweigerd het Japansche ul
timatum tot terugtrekking van de
Pillsbury" uit Swatau in te willi
gen.
Hij heeft verklaard, dat de Ver-
eenigde Staten Japan aansprake
lijk zullen stellen voor schade aan
'den persoon en den eigendom van
'Amerikaansche burgers, voort
vloeiende uit militaire operaties
te Swatau.
Inmiddels zullen de Engelsche vrou
wen en kinderen te Swatau en ook on
derdanen van andere landen, die de stad
wenschen te verlaten, worden geevacu-
eerd door een Engelsch en een Noorsch
schip, die in den middag zullen vertrek
ken, daar hevige gevechten verwacht
worden als gevolg van Chineesche te
genaanvallen.
Het ultimatum heeft betrekking op
alle buitenlandsche schepen, ook oor
logsbodems. De Britsche torpedobootja
ger „Scout", die buiten de haven van
Swatau ligt, is gereed om zich zoo noo
dig bij de „Thanet" te voegen.
Volgens berichten uit betrouwbare
bron vertrekt de Amerikaansche kanon
neerboot „Asheville" vandaag naar Swa
tau.
Alle buitenlanders te Swatau, zijn vol
gens een Reuter-telegram uit deze ha
venstad, veilig. In de haven liggen thans
zeven Japansche torpedoboot jagers.
De toestand te Tientsin
De Japansche militaire en diplomatie
ke leiders te Tientsin hebben voor het
eerst sedert 14 Juni, toen de blokkade
begon, vergaderd. Besloten werd, dat de
Japanners hun houding niet zullen wij
zigen, zoolang Engeland niet zijn gehee-
le politiek van steunverleening aan
Tsjang Kai Sjek verandert en met Ja
pan samenwerkt bij de vestiging van
een nieuwe orde in Oost-Azië en de
handhaving van de orde in Noord-Chi-
na.
Geen moratorium
De Chineesche banken te Sjanghai,
waarvan men verwacht had, dat zij met
ingang van heden een moratorium van
drie dagen zouden afkondigen, teneinde
de buitenlandsche banken te dwingen
hun deviezen vlotter te verkoopen,
waardoor de Chineesche dollar zou stij
gen, hebben vanochtend haar loketten
op de gewone wijze geopend, doch de
terugbetaling van deposito's werden be
perkt tot 500 Chineesche dollar.
SVEN HEDIN GEWOND
De bekende Zweed6che geleerde en
ontdekkingsreiziger Sven Hedin is bij
een auto-ongeluk in Stockholm ernstig
gewond. Hij is in een ziekenhuis opge
nomen.
KOLONIALE TENTOONSTELLING TE
DRESDEN
DRESDEN, 22 Juni (D.N.B.). De
Duitsche koloniale tentoonstelling Dres
den 1939. die den eisch tot restitutie der
vroegere Duitsche koloniën illustreert,
is gisteren geopend.
ANTI-DUITSCHE FILM IN CUBA
GOEDGEKEURD
HAVANNA. 22 Juni (Havas). De
Cubaasche filmkeuringscommissie heeft
de film .„Bekentenissen van een nat-
soc. spion", het protest van de Duitsche
legatie ten spijt, goedgekeurd.
IN verband met de gebeur
tenissen te Swatau ver
neemt Aneta, dat de Neder-
landsche belangen aldaar te
genwoordig niet meer zoo
groot zijn als vroeger. De
JavaChinaJapan-lijn heeft
daar nog steeds een agent
schap, doch de Kon. Paket-
vaart Mij. heeft er geen
rechtstreeksche belangen
meer. De Nederlandsche ko
lonie is er zeer klein.
Een Senator trekt voor de eerste
maal openlijk partij
ten gunste
WASHINGTON, 22 Juni. (Havas).
De democratische senator voor New
Jersey, Smathers, heeft tegenover de
pers verklaard, dat hij zich uitsprak
ten gunste van een derde ambtsperiode
van president Roosevelt. „Twee en der
tig stemmen der democratische gedele
geerden van New Jersey zullen voor
Roosevelt zijn, tijdens de democratische
conventie van 1940".
Dit is de eerste maal, dat een senator
openlijk partij trekt voor een derde
ambtsperiode voor Roosevelt. Smathers
voegde aan zijn verklaringen toe: „Roo
sevelt is de eenige democraat, dien La
Guardia, de progressist, zal steunen te
gen Dewey, of iederen anderen reaction-
nairen republikein".
Tot dusverre heeft Roosevelt gewei
gerd aan te duiden, of hij een derde
mandaat zou aanvaarden, hoewel een
campagne te zijnen gunste in politieke
kringen reeds krachtig is aangevat.
PARIJS, 22 Juni. (Havas.) Morgen
middag zullen te Parijs en te Ankara
de Fransch—Turksche overeenkomsten
geteekend worden. Het verdrag over de
aanhechting van het Sandjak Alexan
drette bij Turkije wordt te Ankara ge
teekend, de verklaring van wederzijd-
schen bijstand te Parijs.
Een speciale verklaring, waarbij
Frankrijk de verzekering geeft, dat het
do onafhankelijkheid van Syrië tijdens
den duur van het mandaat niet zal
prijsgeven ten voordeele van een derde
mogendheid, zal op 24 Juni door den
Franschen ambassadeur te Ankara ter
kennis van de Turksche regeering wor
den gebracht in den vorm van een
nota.
Dr. H. COLIJN 70 JAAR: De jarige met zijn
echtgenoote, omringd door kinderen en klein
kinderen in den tuin van zijn woning
DE KR1M, 22 Juni.
TJ ET voorgenomen bezoek van H.M. de Koningin was te De Krim niet geheel
tl onbekend gebleven. Vooral de militaire activiteit trok de aandacht en hier en
daar wist men te vertellen, dat Hare Majesteit ook door deze plaats zou komen.
Overal stonden vanmorgen rgilitairen gereed voor de ontvangst, toen de Ko
ningin omstreeks acht uur arriveerde. De stoet bestond uit vijf auto's.
Bij de hier gelegen grensversterkingen werden de vorstin met Haar gezelschap
begroet door luitenant van Rink, die belast is met de leiding van de hier aan
wezige militairen.
Het gevolg van H.M. de Koningin bestond uit jkvr. C. M. barones van Asbeck,
hofdame; majoor H. J. Phaff, adjudant; kapitein W Romswinckel. adjudant, en de
eerste luitenant A. J. F. M. Egter van Wissekerke, ordonnans-officier. H.Mwerd
vervolgens rondgeleid door overste J.
Veenbaas, bevelhebber van Friesland,
Groningen en Drente; majoor H. W. G.
R. Dietz, commandant van het eerste ba
taljon en kapitein Baas, commandant
van de eerste compagnie, eerste bataljon,
36ste regiment infanterie.
Terwijl de Koningin de versterkingen
van de grensbewaking bezichtigde, stroom
de van alle kanten het publiek toe om de
Vorstin toe te juichen.
Spon tane hulde
Per auto vervolgde de Koningin
Haar reis naar Coevorden. Bij het
vertrek hief het samengestroomde
publiek spontaan het eerste couplet
van het Wilhelmus .aan, waarvoor
de Vorstin vriendelijk wuivend
dankte, om bij den rondrit, welke
voor het vertrek uit het dorp volg
de, nogmaals haar waardeering te
toonen, toen het „Mijn schilt ende
betrouwe" door het publiek werd
aangeheven. Een hartelijke ovatie
en een langdurig „Lang zal zij le
ven" klonk Haar na, toen de Ko
ningin Haar inspectietocht in het
vroege ochtendvuur voortzette.
Te Coevorden
Tegen kwart, over acht vanmorgen
arriveerde H.M. de Koningin met Haar
gevolg per auto te Coevorden.
Bij Haar aankomst bij de grensver
sterkingen stond een detachement mili
tairen opgesteld.
H.M. werd rondgeleid door den gar
nizoenscommandant, den heer H. J.
Koning.
Na de verdedigingswerken in oogen-
schouw te hebben genomen, bracht
H.M. nog een bezoek aan de militaire
kwartieren, de verblijfplaats der on
der-officieren en het christelijk militair
tehuis.
Bij Haar vertrek dankte Zij den heer
Koning hartelijk en vertrok te 8.40 uur
in de richting Dalen.
Bij het afscheid werd Zij door de be
woners van Coevorden hartelijk toege
juicht
Te Dalen
Om kwart voor negen kwam Hare
Majesteit te Dalen aan. Bij hotel
Udema, waar zeventig manschappen
ingekwartierd zijn, werd halt gehouden.
Hier werden de slaap- en waschgele-
genheid bezichtigd, evenals de keuken.
Hierna inspecteerde Zij de wacht, die
voor het hotel opgesteld stond. De Ko
ningin wandelde vervolgens naar Hotel
de Boer, waar vijftig manschappen zijn
ingekwartierd. Ook hier inspecteerde
de Vorstin de slaapgelegenheden.
Vervolgens is Zij per auto in de
richting Emmen vertrokken, hartelijk
toegejuicht door de vele belangstellen
den.
Om 10.20 uur kwam H.M. de Koningin
te Barnflair aan, waar zij de kazematten
bezichtigde. In dit dorpje was men van
het bezoek van de Koningin niet op de
hoogte, zoodat hier slechts weinig be
langstelling was.
Om 10.35 vertrok de Vorstin naar Ter
Apel.
Te Sleen duurde het oponthoud
geruimen tijd, ongeveer drie kwar
tier. De Koningin bezichtigde, behal
ve de legeringen, de militaire keu
ken en de in aanbouw zijnde kaze
matten, waarna zij eenige oefeningen
met zware mitrailleurs gade sloeg.
Gedeeltelijk te voet, gedeeltelijk per
auto begaf Hare Majesteit, omstuwd
door een juichende menigte, zich
door liet met vlaggen getooide dorp.
De Koningin nam in het voorbijgaan
ook het nieuwe raadhuis in oogen-
schouw, waarbij de bux-gemccstcr mr. G.
L. Mens Fiers Smeding, aan haar werd
voorgesteld. Toen de Koningin een be
zoek gebracht had aan de voormalige
Christelijke school, waarin een gedeelte
van het detachement gelegerd is, kwa
men de leerlingen van de na^ijstaandc
school naar buiten en zongen Hare Ma
jesteit twee coupletten van het Wilhel
mus toe. Bij het verlaten van het dorp
stelden zich de leerlingen vaif de open
bare school met vlaggen en wimpels op,
om op hun beurt Ilare Majesteit toe le
zingen. De Koningin nam deze jeugd-
hulde vriendelijk neigend in ontvangst,
waarna de auto's vertrokken, om via
Noord-Slecn naar Emmen te rijden.
Te Emmen hadden zich op de markt
de aldaar gelegerde troepen opgesteld,
om door Hare Majesteit te worden ge
ïnspecteerd.
Hoewel te Emmen het tijdstip van
aankomst geheim gehouden was, had
zich een groote menigte op de markt
opgesteld, die H.M. hartelijk toejuichte.
In verhand met den aard van het bezoek
was echter alle officieel vertoon achter
wege gebleven en werd van officieele
gebouwen niet gevlagd.
RANGKAS BETOENG, 22
Juni. (Aneta). Nadat de
Krakatau Dinsdagavond nog
erupties had vertoond van
1200 en 1500 meter, is de vul
kaan gisteren den geheelen
dag rustig gebleven.
De kansen op verbetering der
Fransch-Spaansche
betrekkingen
EL FERROL, 22 Juni. (Havas).
Bij zijn bezoek aan El Ferrol
heeft Franco een redevoering uit
gesproken, waarin hij o.m. zeide:
„El Ferrol kan de zee den rug
niet toekeeren. In zijn arsenalen
zullen wij de oorlogseenheden
smeden, die Spanje zijn imperium
terug zullen geven".
De kansen op verbetering der
Fransch-Spaan6che betrekkingen wor
den door Duitsche politieke kringen
zonder genoegen gezien. Men blijft te
Berlijn dan ook niet in gebreke met na
druk te wijzen op de tijdens de burger
oorlog bewezen diensten en de regee
ring van Burgos voor de toekomst de
verzekering te geven van den volledi-
gen steun der spilmogendheden bij
haar vvederopbouwwerk.
Naar aanleiding van een door een
Engelsch Persbure.au gepubliceerd be
richt, volgens hetwelk de Spaansche
regeering het verzoek van Rome, met
Dviitschland en Italië een militair
bondgenootschap te sluiten, zou heb
ben afgewezen, verneemt het D.N.B.
van bevoegde zijde, dat van een derge
lijk verzoek aan Spanje tot het sluiten
van een bondgenootschapsverdrag niets
bekend is.
De Senaat te Brussel heeft een wets
voorstel verworpen betreffende amnes
tie voor degenen, die als vrijwilligers
gestreden bobben in de Spaansche le
gers. Met 58 tegen 56 stemmen en 11
onthoudingen werd n.l. het eerete ar
tikel van het ontwerp verworpen.
MARSEILLE, 22 Juni (Havas). De
„Atlantic Clipper" is vanochtend van
Marignane vertrokken voor de reis naar
de Vereenigde Staten, over Lissabon en
Horta.
In verband met de slechte weersom
standigheden op het traject maken acht
in plaats van dertien journalisten de
reis mede.
In totaal bevinden zich 20 personen
aan boord,
SCHIPBREUKELING
AANSPOELDE
Eert voorspelling over
hem in 1909
IN een pakkend boek, geschre-
ven door E. Stark, die als krasse j
zestiger in het begin dezer eeuw
ngar Indië trok en later zijn reis-
indrukken verzamelde onder den -
titel „Uit Indië, Egypte en het Hei- i
lige Land" lezen wij op blz. 122:
„Aan boord van de „Duymaer
van Twist" maakte ik kennis met
den heer Colijn. Z.H.Ed. Gestr. was, j
als Adviseur voor de Buitenbezit-
tingen. met „de Snip", een Rijks-
stoomvaartuig, op de Zuid-kust van
Soembawa, toen het schip op een
rif liep en de opvarenden een oogen-
blik den dood vlak voor oogen
hadden.
Gelukkig kwam er een zee. die
het schip, dat dwars op de golven
lag. in eens 90 deed draaien, waar
door de opvarenden een oogenblikje
verademing kregen en een goed
zwemmer een tros kon uitbrengen
naar een rots. dicht onder den stel
len wal. Langs dien rots zijn allen
gered.
Die tros was aan de zijde van het
schip natuurlijk lager dan aan de
landzijde, zoodat de meeste passa
giers er niet tegen op konden. Zij
werden echter gered door de beman- i
ning, die hen een touw om het lijf
bonden en hen zoo langs de tros
naar boven hebben gesjord.
Het beetje kleeren, dat ze nog
aan hadden, verdween bij die exer-
citie heelemaal. zoodat ze. tenslotte
een pad vindende dat hen boven op
een steilen oever bracht, nagenoeg'
in Adams-costuum acht uren doorI
de wildernis hebben moeten dwa-f
len, vóórdat ze menschelijke wonin
gen vonden.
In dien staat heeft de comman
dant van onze boot Z.H.Ed Gestr.
opgenomen, doch hem toen gauw in de
kleeren gestoken.
Aan boord kreeg de heer Colijn,
de eereplaats rechts van den ka
pitein en toen ik. die van de schip-'-
breuk nog niets vernomen had. niet'
begreep hoe iemand, die zoo slecht1:
in de kleeren zat, op dat plekje
kwam, met de passagiers daarover
sprak, vernam ik, dat hij nog wel
op een höógcr plekjT zal komen."
De memoires schreef de heer
Stark in het jaar 1909. Onze lezers
zullen al licht de opmerking ma
ken, dat de passagiers den heer
Stark nog niet zoo slecht hebben in
gelicht
DE HYPOTHECAIRE LEENINGEN OP
SCHEPEN
BRUSSEL, 22 Juni (A.N.P.). Gis
termiddag heeft de Kamer een ontwerp
van wet aangenomen tot het goedkeu
ren van de overeenkomst tusschen Bel
gië en Nederland over de toepas
sing van hypothecaire leeningen op
schepen en vaartuigen door Nederland
sche ondernemingen. Hierdoor worden
de contrftle-formaliteiten op Nederland
sche instellingen voor hypothecair cre-
diet, gevestigd in België, soepeler ge
maakt.
TIEN MENSCHEN DOOR BLIKSEM
GEDOOD
Gisteren hebben zich boven het gebied
van Wilna (Polen) zware onweders ont
last. Tien menschen zijn door den blik
sem gedood.
ZIJ, die zich met ingang
van 1 Juli a.s. op
geven als kwartaalabonné,
ontvangen de tot dien da
tum verschijnende num
mers gratis.
Weerverwachting
Verwachting geldig van he
denavond tot morgenavond
ongeveer 19 uur:
Toenemende bewolking, r
gen cn onweersbuien met
aanmerkelijke afkoeling,
zwakke tot matige, tijdelijk
krachtige O. tot N. wind.
