[stadsnieuws]
denieuwe vroedschap
is
HOE AMERSFOORT STEMDE
Veranderingen
niet groot
DE NIEUWE RAAD
In de wandel
gangen
van den Raad
De rijwielvlegel: de schrik
der wielrijders
Men ontmoet hem
herhaaldelijk
J JEEFT u wel eens een fiets-
tochtje in de omgeving ge
maakt? Het is een genot door
onze prachtige bosschen en over
de wijd uitgespreide heide te ped
delen. Maar helaas niet altijd een
onverdeeld genot! Want gij, die
uw tweewieler bestijgt in de hoop
op een genoeglijk tochtje: hoedt
u voor den rijwielvlegel
Slecht-Hoorend
DR. H. COLIJN
Üqawia
Verjaarsgeschenk
voor dr. Colijn
2e BLAD PAG. 1
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DONDERDAG 22 JUNI 1939
ZOO hebben de kiezers giste
ren beslist hoe de gemeente
raad er met September uit zal zien.
Groote veranderingen zullen niet
plaats hebben al komt er wel een
aantal nieuwe gezichten, maar dit
meer als gevolg van persoonsver
andering zonder dat in de partij
verhoudingen veel verschil is ge
komen. De S.D.A.R. heeft een ze
tel minder verworven dan in 1935,
terwijl de C.H.U. van drie op vier
zetels is gekomen; zoodat het
overwicht van rechts is versterkt.
Tegenover 14 leden van rechts zal
de Raad met September tellen 10
leden van links en één lid van
Amersf. Gemeentebelang.
Vergeleken bij 1935 boekten de
Christ. Hist- ook de grootste
winst wat het aantal stemmen be
treft. Zij kwamen van 2423 op 3663
stemmen. De S.D.A.P. behaalde
5540 stemmen tegen 4968 in 1935
en de R. Kath. 5228 tegen 4065.
Wel behaalden de Anti Rev. ruim
200 stemmen meer, maar hadden
slechts juist voldoende om met
een restzetel hun getal van 3 te
behouden. Vergeleken bij de Sta
tenverkiezing van dit jaar daalde
deze partij trouwens met niet min
der dan 700 stemmen.
De Liberalen en de Vrijz. Demo
craten kunnen over hun stemmen-
aantal tevreden zijn, al konden ze
geen winst boeken. 'En Amersf.
Belang dat een 300 stemmen meer
behaalde dan in 1935 zal zeker met
groote voldoening dit resultaat
hebben begroet.
Bij de S.D.A.P. zullen mevr.
BrussenHemminga en de heer
Meyer niét meer in den nieuwen
Raad terugkeeren, terwijl mevr.
RekersLodder de fractie zal ver
sterken. Gezien haar arbeid in den
Baarnschen gemeenteraad mogen
we hier veilig van een versterking
spreken. Bij de R. Kath. zullen niet
meer deel uitmaken van den Raad
mej. v. Hamersveld en de heeren
Luycx en Beaufort. Hun plaatsen
zullen worden ingenomen door de
heeren L. A- A. van Hamersveld,
B. J. van Munster en H. N. de
Haan. In hoeverre de Katholieke
fractie bij deze persoonswisseling
zal gewonnen hebben, zal nog
moeten blijken.
En bij de Christ. Hist, kunnen
we als nieuw lid begroeten den
heer H. A. Pothoven, tenzij een
der andere candidaten, waarvoor
nog al aparte propaganda was ge
maakt, zooveel voorkeursstem
men heeft gekregen, dat hij de
vierde plaats zal innemen. We be
schikken thans nog niet over een
gedetailleerden uitslag, maar hoor
den, dat de kans daartoe niet is
uitgesloten.
De vraag zal zich nu voordoen,
wie met September tot wethouder
zal worden verkozen. Nu de partij
van den heer van Galen Last niet
alleen in ledental in den Raad is
versterkt maar ook een beduidend
hooger stemmental heeft behaald,
lijkt het ons niet zoo onwaar
schijnlijk, dat de wethouderszetel
van mr. Stadig niet erg vast staat.
Ook over eventueele mogelijkhe
den in de R. Kath. fractie worden
verschillende veronderstellingen
geuit, zoodat het College wel eens
eenige verandering zal kunnen
ondergaan. Maar het beste zal wel
zijn af te wachten tot September.
zer bracht dit tot uiting door in
zijn stembiljet een briefje te vou
wen van den volgenden inhoud:
Mag het Haantje door mijn
stem
Mogelijk Koning kraaien
Daarom wil ik mijn principe
Niet den nek omdraaien.
In den Raad onzer gemeente
zijn gekozen:
S.D.A-P.: B. Noordewier, J.
W. PolderH. FremouwH. G.
Huslage, H. Smit, H. Kroon,
Mevr. B. Rekers-Lodder.
R.K. Staatspartij: A. J> Spie-
kermann, J. J. v. d. Linden, G.
NoordmanL. Waterloo, L. A.
A. van Hamersveld, B. J. van
Munster, HN. de Haan.
Christ. Hist.: H. van Galen
Last, J.L. van Nieuwenhuizen,
H. Benninga, H. A. Pothoven.
Anti Rev. Partij: Mr. L.
Stadig, A. Gelderman, J. H.
van Lonkhuijzen.
Lib. Staatspartij: W. van
Gent, W. J. W. C. Bakker.
Vrijz. Dem.: C. Ruitenberg.
Amersfoortsch Belang: G.
van Tellingen.
VERKIEZING KAMER
VAN KOOPHANDEL
Naar wij vernemen, heeft het depar
tement Amersfoort van de Ned. Mij.
voor Nijverheid en Handel in de vaca
ture Cozijnsen voor het grootbedrijf der
Kamer van Koophandel candidaat ge
steld den heer A. C. H. Calkoen, direc
teur van de Amstcrdamsche Bank al
hier.
Door een groep uit het district is te
vens candidaat gesteld de heer F. W.
Drijver, directeur van de Incassobank te
Harderwijk.
Hierdoor is een stemming noodig ge
worden, welke gehouden zal worden op
een nader door het Hoofd Stembureau
te bepalen dag.
LANDDAG VAN DEN METAAL-
BE WERKERSBOND
Door den Algemeenen Nederlandschen
Metaalbewerkersbond wordt Zondag 2
Juli op het sportterrein Birkhoven een
landdag georganiseerd. Zestien extra
treinen zullen de belangstellenden uit
alle deelen van het land naar het hulp
station aan de Vlasakkers brengén.
STEMBUREAUX
1. Hellestraat
2. Wijersstraat
3. Puntenb.laan
4. P. Borstraat
5. Dollardstraat
6. Waalstraat
7. Rozenstraat
8. Oude Soesterweg
9. Zonnebloemstr
10. Schimmelp.str.
11. Assenraadstr
12. Coninckstr. Plantsoen
13. Coninckstr. 80
14. Muurhuizen
15. Heerenstraat
16. Gr. Haag
17. Plantsoen Zuid
18. Beekstraat
19. Beekenst.laan
20. Bisschopsweg
21. Hobbemastr.
22. Miereveldstr
23. Leusderweg 30
24. 249
25. Tollenslaan
26. School laantje
27. v. Oldenb.laan
28. Heinsiuslaan
TOTAAL
Gemeenteraad 1935
Prov. Staten 1939
654
783
864
829
922
855
772
601
772
798
647
744
669
656
760
682
625
631
772
837
907
927
956
765
856
894
903
704
88
139
251
208
306
344
371
359
436
155
149
166
214
79
132
93
101
187
155
165
217
306
306
112
162
214
84
41
5540
4968
6045
286
177
234
328
253
189
129
63
138
307
185
370
210
312
229
215
116
107
154
116
126
134
144
106
197
124
129
150
5228
4065
5498
73
104
118
111
130
112
115
71
77
123
151
59
97
70
163
100
150
129
206
145
213
172
219
130
121
166
154
184
3663
2423
2794
1524
1255
1449
O
•Z
CJ
w
CQ
1408
741
1420
2279
2050
2946
409
474
465
10
21
15
22
21
15
17
16
29
12
15
29
32
3
11
11
3
13
10
18
9
14
6
9
8
15
5
1
390
125
349
DE nieuwe Raad is gisteren gekozen
en wij willen er op vertrouwen, dat
zijn leden in de komende zittingspe
riode een groote activiteit zullen ont
plooien. Zóó groot is die werklust echter
niet. dat men zich gisteravond reeds in
raadsvergadering' vereenigd had en
daarbij de gebruikelijke uitstapjes (..slips
of the leg") naar de wandelgangen maak
te. De wandelgangen van den Raad,
waarop wij met den titel van stukje proza
doelden, waren Langestraat. Utrechtsche-
straat en het verzamelpunt ..Autopark"
geheeten, waar zij. die overdag het roode
potlood hadden gehanteerd om zich „in
ronde taal" uit te spreken, zich des avonds
ophielden tot het lezen (èn overschrij
ven!) van de cijfers der diverse bureaux
om daarna zich met de kansberekening
onledig te houden.
Er was een stemmige stemming in deze
avonduren van een warmen stemdagVe
len kwamen bij het A.D.-verkiezingsbord
tezamen, waar de eerste uitslagen nog
vóór 6 uur konden worden bekend ge
maakt en na anderhalf uur het eindresul
taat kon worden vastgelegd en vastge
hecht. Tot. laat in den avond bleven de
geïnteresseerden deze onbloedige en graag
geziene samenscholingen handhaven.
Maar niet iedereen heeft interesse voor
verkiezingen, ongeacht of dat voor Ka
mer. Staten of Gemeenteraad is.
Twee voorbeelden van dezen 21en Juni:
Een kiezeres. die vanochtend op weg
was naar haar stembureau en geen ge
heim bleek te maken van „den man harer
keuze", vertrouwde ons toe. dat zii maar
weer op Colün zou stemmen; dat had zij
een paar jaar geleden óók gedaan!
Wil hebben deze kiezeres, die haar op-
roepbiljet blijkbaar wel heel slecht had
bestudeerddeze vertrouwelijke mede-
deeling niet kwalijk genomen, want wij
willen haar uitspraak op den vooravond
van den 70en verjaardag van den mi
nister-president wel als een geschenk
voor dr. Colijn aanvaarden onder het
motto: „Waar de krant vol van is. loopt
de mond van over."
En dan die kiezer(es) X. Hoe zou u
het vinden als in Amersfoort geen we-
genonderhoud plaats vond. geen krotop
ruiming ter hand genomen werd. geen
vuilopruiming bestond, geen gas- en wa
tervoorziening functionneerde, uw kind
geen gemeenteschool zou kunnen bezoe
ken. geenmaar vult u zelf dit aantal
„geens" ad libitum nog even aan.
Dón zoudt u protesteeren en wijzen op
andere gemeenten, waar dat alles wel ter
beschikking was. Dan zoudt u ernstige
plannen maken om u een andere woon
plaats te kiezen!
Maar kiezer!es) X.: hoe hebt u dan
gisteren op uw stembiljet kunnen zetten:
„Geen interesse"???
Er zijn vreemde kostgangers op dit
aardsche tranendal. Maar het meerendeel
99 en meer denkt er gelukkig an
ders over en daarvan getuigde de belang
stelling, die Amersfoort's ingezetenen
hadden voor hun regeeringaan den
Westsingel!
BURGERLIJKE STAND
Ondertrouwd: C. van Mechelen en J.
Zweedijk; G. van Apeldoorn en H. C.
ter Burg; W. Dekker en M. Booms; N.
J. Sleeking en A. G. Hoefsloot; E. J. v.
d. Beek en L. Brouwer.
Overleden: Pieter Johannes Goedhals,
68 j.. geh. met J. E. de Boef; Metta Eve-
rarda Teekman, 71 j., geh. met J. W.
Engelenburg: Hendrika Puijk, 68 j., on
gel).; Arnoldus Batavier, 76 j., geh. met
F. Blooi.
De note gaie heeft bij deze ver
kiezing ook niet ontbroken. Zoo
als bekend was een der candida
ten van de R. Kath. lijst in bepaal
de kringen niet de aangewezen
man- Een poëtisch aangelegd kie-
Verbetering is dringend
gewenscht!
De rijwielvlegel is bezig, de
schrik der wielrijders te worden.
Pardon: wij doen hem te kort.
Want hij hoeft het niet meer te
worden, hij is reeds lang de
schrik der fietsers!
zijn wielrijders, die bovenstaand
kenteeken op hun fiets voeren.
(„Steunt Hen" wil dat „SH"
tevens zeggen: „let even extro
op!")
Wuytierslaan scheert hij in roekeloo-
zen vaart langs tal van medemenschen
die hij kennelijk allen als adspirant-
slachtoffers beschouwt. Debochten
snijdt hij met een bravour, alsof de
mogelijkheid van rijwielongelukken
hem onbekend is.
Elders, bijvoorbeeld in dclaan
zorgt deze fietser die zich bij vc*>r-
keur in gezelschap van andere fiets-
avonturiers l^vindt er nauwlettend
voor, dat vrijwel niemand hem op vei
lige wijze kan passeeren.
Foor wie is het fietspad
En op bosch- en heidepaden in den
omtrek kan iedere argelooze wielrijder
op vrijwel ieder uur van den dag er
varen. hoe spoedig men de wellevend-
Menschen, die zóóveel haast
hebben, dat hun de tijd ontbreekt
om veilig te rijden, krijgen vaak
maanden cadeau in hospitaal of
huis van bewaring....
beid van een dergelijk mensch over
schat.
Er moet verandering ten goede ko
men in de gedragingen van deze rid
der van het stalen ros. Zij gedragen
zich alsof de wereld hén behoort. Fiets
paden zijn er niet voor het toerisme.
Neen: zij zijn er ten gerieve van enkele
linden, die er óf hun verkeerd gerichte
sportiviteit óf hun ongemanierdheid óf
hun eenvoudige lompe plaagzucht op
kunnen botvieren.
De eerste categorie, die der „sport ie-
ven", is tenminste 'niet. onverbeterlijk.
Eigenlijk is hier slechts sprake van
neiging, die verkeerd gericht, is. Spor
tiviteit is opzichzelf immers reeds niet
te rijmen met onbehouwenheid of
plaagzucht, Het moet voor ouders, on
derwijzers e.a. niet moeilijk zijn hier
in verbetering te brengen.
Ergerniswekkers
Het onaangename is, "dat men hem Maar de laatste serie, die der plaag-
dikwijls ontmoet. Op de Barchman zuchtige rijwielhelden, moet beschouwd
worden als een ernstige uitwas. Hier
schijnt sprake te zijn van een aangebo
ren zucht om overal en bij iedereen
ergernis te wekken. Er is haast geen
kruid voor gewassen.
Wat te doen tegen een knaap, die
mir nichts, dir nichts vlak vóór u
slangenlijnen op de fiets gaat beschrij
ven en dit enkele 'honderden meters
volhoudt, ook al meent u wellicht, dat
u niet voor niets uw bel gebruikt?
Hoe kleiner u den hoek naar links
maakt, hoe grooter het ongeluk,
dat erin past... ('t Is veel minder
tijdroovend om in alle bochten
altijd rechts te houden).
Wat te doen tegen het trio. dat op
een anderhalven meter breed boschpad
persé en eensgezind een trio wil blij-
\en, ook al zouden eenige andere per
sonen graag passeeren
En tenslotte: wat doet men tegen de
kampioenen der rij wiel vlegels? De lie
den, die na iedere fout, clie zij maken
en dat zijn er heel wat, de on
hebbelijke gewoonte ten toon spreiden
om anderen af te snauwen?
Ocher is legen deze van bescha
ving gespeenden niet zoo veel uit te
richten. De meesten van hen zijn reeds
ongeveer uit het gezicht verdwenen,
uanneer men zich goed en wel heeft
omgedraaid om een terechtwijzing te
geven.
Verbetering mogelijk
Maar gelukkig is er aan kwaadwilli
gen nog genoeg te verbeteren. Er zijn
verschillende middelen, die kunnen
worden aangewend. Wij noemen bij
voorbeeld:
AHet goede voorbeeld.
B. Opvoeding in de juiste rich
ting, thuis en op schóól.
C. Krachtig ingrijpen der politie.
D. Het beslist en zeker reagee-
ren van den
BONAFIDEN WIELRIJDER
TEGEN DEN
RIJWIELVLEGEL!
J EVENSLUSTIG en veerkrachtig,
L-j Waakzaam, werkzaam en paraat
Staat hij daar als eerste stuurman
Op het groote Schip-van-Staat.
Rustig maar ook vastberaden
Draagt hij zijn gedachten voort;
Hij is rond en openhartig.
Vatbaar voor een anders woord.
Hij is krachtig, doch verdraagzaam.
Leidt met inzicht en verstand;
Staatsfiguur, die eerbied afdwingt,
Hier en in het buitenland.
In Europa en daarbuiten
Ziet men Dr. H. Colijn
Als loyalen, stoeren Staatsman,
Zoo er weinigen maar zijn.
Van den ochtend tot den avond
Open oog voor Nederland;
Een, die vélen sympathiek is,
Niet alleen den geestverwant.
Moeilijk zijn helaas de tijden,
Er heerscht veel onzekerheid;
Nederland is stérk bevoorrecht:
Het vertrouwt op zijn beleid.
Zeventighaast niet te g'looven
Voor wie kaarsrecht hem ziet gadn
En in Parlement of elders
Hem als „zestiger" ziet staan.
Zeventighaast niet te g'looven
Voor dengene, die hem hóórt
En zijn taal terecht beoordeelt
Als een krachtig mannenwoord
Zeventigmaar nog een werker,
Die met leeftijdsgrenzen spot
Er is Eén, Wiens woord hij meedraagt,
Neerland richt haar dank tot God!
(Nadruk verboden)
PHILLA
GRONDTHéaTRE. - Van ««da* 16- t.m.
Donderdag 22 Juni nooning van de
films „Gestolen Leven" en „Achter de
Maginot-Linie".
Voorstellingen: Zondag 1.45; 4.U0; 6 15
en 8.30 uur n.m. Woensdag en Zateidag
matinee om 2.30 uur Overiee avonden
8.15 uur n m
CITY THEATER. Van Vrjidag 16 t.m.
Donderdag 22 Juni vertooning van de
films „Z'n Groote Kameraad" en „Op
jacht naar Carrière".
Voorstellingen; Zondag 1.45; 4 «'O: 6.15
en 8.30 uur n.m. Woensdag en Zaterdag
matinee om 2.30 uur. OveHge avonden
8 15 uur n.m
REMBRANDT THEATER. Vertooning van
„Het Monster van Frankenstein" en „De
strijd om den Gouader."
FLéHITE. Vanaf Zaterdag 24 Juni ten
toonstelling „Kruik en Kan".
STERHUIS Beekenst.laan 6. - Voor alle
meisjes iederen avond geopend des Zon
dags van 2 uur.
GILDEHUIS. - Voorjaarstentoonstelling A.
K. G.
OPENBARE LEESZAAL MET JEUGDLEES
ZAAL. Muurhuizen 9
R.K LEESZAAL - Wijersstraat 2. Filiaal
Uitleenbibliotheek Edisonstraat 35-
MUSEUM FLéHITE. Westsingel. - Geopend
dagelijks van 10—12 en 1—4 uur uitge
zonderd Zondags, 's Zaterdags 10—12 en
1.303 uur. (Stadgenooten hebben 's Za
terdags vrijen toegang).
BIRKHOVEN. 24 Juni. Zomermeeting
Geref. Jeugd. 2.45 uur.
DE WITTE. 24 Juni Vergadering Ned.
Ver. voor Volks- en Schoolbaden. 10.30
uur.
OPENLUCHT THEATER BIRKHOVEN.
28 Juni. Concert Amersf. Mannenkoor en
Amersf. Muziekver. 8 uur.
PLANTSOEN ZUID. 29 Juni. Concert
door 5e R. I. 8 uur n.m.
BIRKHOVEN, 2 Juli. Landdag Metaal
bewerkersbond.
DE VALK. 5 Juli, Vergadering Oranje
vereniging. 8.15 uur.
BAARN
BAARNSCH LYCEUM. 14 Juni t.m. 5 Juli.
Tentoonstelling schilderijen van D.
Komter.
Het spoorwegpensioenfonds
in het jaar 1938
Verschenen is het Verslag van het
Spoorwegpensioenfonds over 193S. Een
maal in de vijf jaar is het opmaken
van een wetenschappelijke balans ver
plichtend. De laatste werd gemaakt
naar den -toestand van het Fonds op 31
December 1935, zoodat eerst van den
stand op 31 Dec. 1940 opnieuw een we
tenschappelijk verslag moet verschij
nen. De wiskundige, prof. Holwerda,
voorzag de balans van 31 Dec. 1938 van
een toelichting. Als grondslag voor zijn
berekeningen nam bij aan de uitkomst
van de wetenschappelijke balans van
31 Dec. 1935, toen het wetenschappelijk
tekort was vastgesteld op f 309.136.726.
In hoofdzaak door rentederving is dit
wetenschappelijk tekort thans gestegen
tot f 346.426.92Q.80.waarhij evenwel
in aanmerking dient te worden geno
men dat in de jaren 1936 t.m. 1938, de
verplichte jaarlijksche storting van 9
millioen gld. van den Staat achterwege
bleef.
Over 1938 werden verleend 1401 pen
sioenen tot een bedrag van f 1.364.940.72,
tegen 1460 in 1937 met een bedrag van
1.409.957.40. In totaal beditieg het aan
tal loopende pensioenen op 31 Dec. 1938
21711, met een uitbetaald bedrag van
21.025.122.90, tegen 21249 in 1937 met
een bedrag van f 20.533.802.98.
(Voor vervolg „Stadsnieuws"
verwijzen wij naar Eerste
blad, pag. 3)
"N
Ter gelegenheid van zijn 70sfen verjaardag is aan minister-president dr. H. Co
lijn een schilderij tqn geschenke aangeboden, waarbij de keuze van den jarige
is gevallen op een werk van Jan van Goyen
(Het stuk werd aangekocht b\j D. A. Hoogendjjk en Co. te Amsterdam).
