DAGBLAD
„Geen tweede München
mogelijk"
Scherpe Duitsche reactie op
Britsch memorandum
Vrijspraak in hooger beroep
bevestigd
Russisch zaakgelastigde uit
Tokio ontboden
DE EEMLANBER
Donderdag 29 Juni 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
37 e Jaargang No. 344
Britsche en Fransche pers
waarschuwt Berlijn
Putsch in Danzig
gevreesd
Spoedwerk voor
den staat
TANKSCHIP
IN BRAND
Duitsche spionnage in
Amerikaansche
vliegtuigfabrieken
Engeland heeft
ons in 1935
bedrogen
De eisch was
levenslang
Verbetering der
situatie
te Tientsin
Licht op:
9 uur 54 min.
Incidenten aan
Mongoolsche grens
duren voort
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PUI K (1FR 1F1VF6TFNTIFN 1—4 '°5 mel inbe«riP van 'cn t"«iiSI™mraeir'
""'"'F""" elk> rtJe, o25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft voo den prij». - Kleine Advertentiën „KEITJES" bij' vooruitbetaling 1—5 regel.
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1—Bewijsnummer eitra I 005
LONDEN, 29 Juni (Reuter)
De Engelsche bladen wijdén zéér
veel aandacht aan het Britsche
memorandum en leggen speciaal
den nadruk op de verklaring, dat
Engeland geen omsingeling van
Duitschland wenscht. Tevens be
richten de bladen over een ernsti-
gen toestand te Danzig, waar,
naar gemeld wordt, in de afgeloo-
pen 24 uur vierduizénd Duitsche
officieren .en manschappen zijn
binnengekomen.
Dg News Chronicle zegt, dat de
nationaal-socialisten zich érnstig be
driegen, als zij denken, dat een po
ging om Danzig met geweld te ne
men, Polen en daardoor Engeland
niet tot militaire maatregelen zou
brengen. De Daily Telegraph con
stateert: „Een oorlog is nog niet on
vermijdelijk, maar de toekomst is
afhankelijk van een onberekenba-
ren factor: de gril of de obsessie van
één man. Niemand kan voorspellen,
wat zijn geest zal ontwerpen. En
daarom dienen anderen zich op het
ergste voor te bereiden."
De Daily Herald zegt: „Het is duide
lijk, dat. Hitler een nieuw onheil t.e Dan
zig in den zin heeft. Wellicht zal het
den vorm van een militairen „putsch"
hebben, die een crisis van het ernstig
ste karakter wel zou moeten verhaasten.
Het is Hitler niet te doen om een rege
ling voor Danzig, maar om een niéuwe
overwinning. Als het tot een daad van
geweld te Danzig komt, zal dat een uit
daging aan Europa zijn, die niet. ten
tweede male op de wijze van München
kan worden vermeden".
Zelfs de Daily Express, die gewoonlijk
optimistisch is, zegt dat de berichten
uit Danzig ernstige ongerustheid moe-
tén veroorzaken. „Als een oorlog niet
kan worden vermeden, aldus het. blad.
moeten wij hem doorstaan."
Ook de Fransche pers wijdt veel aan
dacht, aan de gebeurtenissen te Danzig.
De Matin schrijft: „Het staat vast, dat
een vrij aanzienlijk getal Duitsche of
ficieren en manschappen te Danzig is
aangekomen voor het, vrijwilligerscorps
en dat bélangrijke voorraden wapens en
munitié zijn gezonden."
Volgens de Figaro worden de te
Danzig aangekomen Duitschers gé
bruikt als instructéurs voor het vrij
willigerscorps, dat een eventueelen
opmarsch der Poolsche troepen moét
ophouden, tot de Duitsche troepen
over den Weichsel zijn getrokken.
De Jour constateert dat, hoewel het
moeilijk is de waarheid te puren uit
de verwarrende berichten over Dan
zig, er „geen rook zonder vuur" is.
Wij zién hier, aldus het Fransche
blad, eèn toepassing van de tactiek
van het paard van Troje.
De Petit Parisian schrijft: „Wij hóo-
ren, dat, men te Berlijn speculeert op
verschillen in appreciatie, die zich bij
een zeker gedeelte van de Britschè en
Fransche openbare meening zouden ma
nifesteeren voor het geval het tot een
conflict mocht komen naar aanleiding
van het vraagstuk-Danzig. Dergelijke
berekeningen kunnen slechts lot een
verkeerde conclusie leiden. Londen en
Parijs hebben, gesteund door de een
stemmige openbare meening, besloten
zich te verzetten tegen iedere nieuwe
daad van geweld en daaraan zullen zij
zich houden, onverschillig of die daad
té Danzig of elders wordt gepleegd. En
geland en Frankrijk zijn thans machtig
genoeg om dergelijke mogelijkheden
mét de grootste koelbloedigheid onder
oogen te zien."
De Excelsior zegt, dat iedere Duitsche
onderneming tegen Danzig, die Pool
sche maatregelen zou uitlokken,onmid
dellijk tot de beloofde steunverleening
van Engeland en Frankrijk aan Polen
zou leiden. De Ordre schrijft: „Als Hit-
Ier te Danzig wint. is het met Polen ge
daan. Hitler is dan meester over alle
volken in Oost-Europa en Frankrijk en
Engeland hebben slechts te ontwapenen
en zijn hevelen af te wachten. Daladiér
maakt, zich over dit punt geen enkele
illusie."
Duitsche werkkrachten opge-
roepén voor arbeid aart de
versterking van West
en Oost-grens
BERLIJN, 29 Juni (Havas). Eén
groot aantal werkkrachten uit verschil
lende bedrijven is te werk gesteld aan
de versterkingswerken aan de Oost- en
Westgrens van Duitschland. Deze week
heeft een groote hoeveelheid hotelper
soneel opdracht gekregen, zich onmid
dellijk gereed te houden voof „spoed-
werk voor den staat". Na medische keu.
•ing zijn velen hiervan naar de Pool
sche grens gezonden voor het aanleg
gen van versterkingen. Hierdoor is een
gebrek aan werkkrachten in het hotel-
restaurantbedrijf ontstaan, terwijl
ook de kappers en het personeel van
de drukkerijen niet zijn gespaard.
Teneinde te voorzien' in de noodige
werkkrachten hebben de nationaal-so
cialistische autoriteiten ook Joden te
werk moeten stellen.
RANGON, 28 Juni. (Reuter).
In een S.O.S, bericht, dat
hiér is opgevangen, wordt
medegedeeld, dat gisteren een
tankschip van dé Britsche ma
rine nabij Andaman in brand
is geraakt. Men vreest, dat het
schip verloren is.
Vier schépen zijn op weg
om hulp te biedén.
SPIONNAGE-AFFAIRE
IN BELGIE
LUIK, 29 Juni (Belga). De réchtér
van instructie van de Luiksche recht
bank onderzoekt op het oogenblik te
zamen met de politie een ernstige
spionnage-affairé. Tot nu toe zijn acht
personen gearresteerd, waaronder een
agent van een vreemde mogendheid,
een officier van het Belgische leger en
zijn vriendin. Réeds is een aantal be
langrijke bewijsstukken ontdekt.
Hedenmorgen zijn een aantal militairen per rijwiel uit Nijmegen naar Soesldiik vertrokken om Prins
speciale éditie van hun „soldatenkrant" aan te bieden, ter gelegenheid van den verjaardag van Z.K.H
militairen onderweg
Bernhard een
dén Prins. De
WASHINGTON, 29 Juni. (Havas.)
De democratische senator Mac Carran
heeft een wetsontwerp ingediend, dat
een verbod inhoudt van het in dienst
nemen van buitenlanders in vliegtuig
fabrieken, die werken voor de regeering.
Hét ontwerp schijnt vooral gericht te
zijn tegen de Duitsche spionnage in de
fabrieken, in het bijzonder aan de
Westkust der Vereenigde Staten.
In het weekblad Life wordt in dit ver
band geschreven, dat bijna 1000 plan
nen en schetsen, die van belang zijn
voor de vloot- en luchtdéfensie der
Vereenigde Staten, op geheimzinnige
wijze sedert een jaar verdwenen zijn.
Het blad verklaart, dat „de autoritei
ten van de Amerikaansche Intelligence
Service er niet aan twijfelen, dat de
consul-generaal van Duitschland, kapt.
Wiedemann, de touwtjes in handen
heeft van de Duitsche spionnage aan
de Amerikaansche Westkust".
BULGAARSCH PREMIER
NAAR BERLIJN
SOFIA, 29 Juni (Havas). Officieel
wordt bevestigd, dat de Bulgaarsche
premier, Kiosseivanof, 3 Juli a.s. naar
Berlijn zal vertrekken, waar hij van 5
tot 8 Juli zal blijven. Men schijnt aan
deze reis geen bijzondere beteekenis te
moeten hechten, aangezien ze reeds
eenige maanden geleden is vastgesteld.
In Bulgaarsc.hè kringen wordt het een
zuivere beleefdheidsreis genoemd.
55
DE BEURS VAN MADRID WORDT
HEROPEND
MADRTD, 28 Juni (Havas). Binnen
kort zal de beurs van Madrid wederom
worden geopend, het gebouw is gérés
tauréerd, om te beginnen zal de markt
een particulier karakter dragen en zul
len al leren de beurs- en wissélmakelaars
worden toegelaten.
BERLIJN, 29 Juni (Havas).
Het Britsché memorandum aan
de Duitsche régeering heeft in
Duitschland eén zeer slecht ont
haal gevonden. Het geeft de pers
aanleiding voor een nieuw anti-
Britsche campagne. De bladen
vertoonen koppen als „Totaal ge
mis aan begrip voor de opzegging
van het vlootverdrag", „Arrogan
te Britsche nota aan Berlijn".
Het Hamburger Fremdenblatt schrijft
„Het Britsche antwoord is niet be
moedigend. Het sluit de deur niet,
maar biedt geen uitgangspunt voor on
derhandelingen, die wérkelijke bèloTten
voor de toekomst inhouden."
De Deutsche Allgemeine Zeitung
zegt: „Engeland heeft zijn grootste
kans na de oorlog voorbij laten gaan.
Het heeft niet begrepen, welke goede
kans er in lag. dat de Duitsche politiek
wordt geleid door een man, die beslo
ten was in de wereld niet als mede
dinger van het Britsche rijk op te tre
den, maar een anderen weg in te slaan,
op voorwaarde natuurlijk, dat Engeland
niet op dien weg zou komen.
De nota tracht de omsingélingspoli-
tiek te ontkennen. Alles is slechts ge
richt tegen'den aanvaller. Maar wie
zal vaststellen, wie de aanvaller is?
Waarschijnlijk Engeland zelf. Of zal
het voor dit doel den bond van Genève
nieuw leven inblazen? Nergens toont
de nota den goeden wil voor het voeren
van besprekingen over nieuwe overeen
komsten. De Duitsche regcering zal op
haar tijd antwoorden."
De Volkischer Beobachter schrijft:
„De Britsche nota, overhandigd op
den verjaardag van Versailles, betee-
kent geen bijdrage - tot don vrede. Het
omsingeïingsspcl van 1914 herhaalt
zich on de nota rechtvaardigt het met
precies dezelfde holle phrascn als vroe
ger.'De nota is opgesteld in uitdagen-
den vorm en de laatste zin beteekent
een onbeschaamdheid. Men zal in het
document tevergeefs een antwoord op
Hitlers rede van 28 April zoeken. De
nota beperkt zich er toe, op droge wij
ze de werkelijkheid der omsingelings-
politiek te onikénnen en bevat slechts
een magere passage over onderhande
lingen, waartoe Engeland bereid is.
Maar de groote fbut is. dat het docu
ment 'het Britsch-Duïtsche vlootverdrag
tjacht te verlagen tot een zuiver tech
nisch instrument ter bcsnreking van
de vloot bewapening, zoodat het geen
enkele beteekenis zou hebben gehad
voor de Duitsch-Engolsche betrekkin
gen. Indien dit werkelijk overeenkomt
met. de oorspronkelijke Engelsche op
vatting, kan men slechts constateeren,
dat Engeland reeds in 1935 Duitschland
bedrogen heeft. Voor ons was het do
cument een werktuig voor een duur-
zamen vrede tusschen Duitschers en
Engelschen. De nieuwe nota toont aan,
hoe zéér hét noodig was een einde te
maken aan het vlootverdrag van 1935."
HET DRAMA TE KOEDIJK
De belastende verklaring door het Amsterdamsche
gerechtshof uit het vrijsprekend
vonnis weggelaten
AMSTERDAM, 29 Juni - Ar
rest wijzende in de zaak tegen den
melkrijder uit Bergen (N.H.) die
ervan wordt verdacht op 2 Januari
1938 met een huurauto opzettelijk
in het Noord-Hollandsche Kanaal
onder Koedijk te zijn gereden, met
de bedoeling zich van zijn gezin te
ontdoen, heeft het Amsterdam
sche gerechtshof vanmorgen het
vonnis van de rechtbank te Alk
maar bevestigd en den verdachte
vrijgesproken. Zoowel de officier
van justitie te Alkmaar als de pro
cureur-generaal te Amsterdam
hadden den melkrijder, schuldig
verklaard aan moord op drie van
zijn kinderen en aan poging tot
moord op zijn vrouw en jongste
kind. Beiden hadden levenslange
gevangenisstraf geëischt.
Men zal zich herinneren, dat deze ge
ruchtmakende zaak eerst een half jaar
na het drama, dat zich op dien donke
ren, kouden, en mistigen avond van den
2dcn Januari 1938 te Koedijk had afge
speeld, aan het rollen werd gebracht
door een inwoner van Schagen. Deze
man had een meisje uit Bergen als huis
houdster in dienst genomen. Na eenigen
tijd ontstond er tussc.hen deze twee per
sonen een intieme verhouding: eens op
een avond vertelde het meisje den man,
dat zij tot voor eenige maanden terug
een intieme verhouding had gehad met
den melkrijder. Zij vertelde verder, dat
die vroegere geliefde zich van zijn ge
zin had willen ontdoen tcrwille van de
verhouding met haar en dat hij ge
tracht had aan' dit gruwelijke voorne
men gevolg te geven door op dien be-
wuston Januari-avond mét een auto in
het Noord-TIollandsche 'Kanaal te rijden.
I)e justitie werd van deze zware be
schuldigingen in kennis gesteld, waarna
oen vervolging tegen den melkrijder
werd ingesteld en de zaak voor de recht
bank te Alkmaar werd gebracht. Dit
college sprak -den man vrij. omdat het
wettig en overtuigend bewijs niet ge
leverd werd geacht, wèl achtte de
rechtbank het bewijs geleverd, dat de
verdachte wel eens het voornemen hoeft
gehad zijn vrouw van het leven te be-
rooven. doch het was van oordeel, dat
hij de verdachte dit voornemen on
dien bewusten Januari-dag niet heeft
gehad, temeer, omdat deskundigen de
mogelijkheid van het ongeluk niet heb
ben uitgesloten.
Het arrest van het gerechtshof
dat de president, mr. Jolles, van
morgen onder groote belangstel
ling voorlas de vèrdachte zelf
was echter niet verschenen is
gelijkluidènd aan het vrijspreken
de- vonnis van de rechtbank, met
uitzondering echter van de over
weging. die de rechtbank aan haar
vonnis heeft toegevoegd, en waar
in zij zegt, dat zij wel het bewijs
geleverd acht, dat de verdachte
wel eens het voornemen heeft ge
had zijn vrouw van het leven te
berooven.
Deze overweging heeft het ge
rechtshof niet overgenomen, hier
mede de smet wegnemende, die bij
handhaving van het Alkmaarsche
vonnis in zijn geheel toch nog op
den verdachte zou zijn blijven
rusten.
o
TOKIO, 29 Juni. (Havas). Domei
meldt uit Tientsin dat de .Tapansche
consul daar, Tanaka, vandaag per
vliegtuig naar Tokio vertrekt om rap
port uit te brengen over den toestand
te Tientsin cn de komende onderhan
delingen met de Engelsche vertegen
woordigers te Tokio bij te. wonen. Ook
de Britsche consul te Tientsin, majoor
Herhert. is naar Tokio vertrokken om
deel te nemen aan de Britsch.Tapan
sche onderhandelingen. De toestand op
de levensmiddelenmarkt in de conces
sie is opnieuw verbeterd, doordat groo
te voorraden zonder veel moeilijkheden,
konden worden aangevoerd.
Uit Kanton meldt Domei, dat de Ja
pansche vice-consul en de consul-gene
raal een bespreking hebben gehad over
de vraagstukken door de bezetting van
Swatau gerezen ten aanzien van de be
trekkingen met de drie mogendheden,
die in Swatau belangen hebben n.l. En
geland, Frankrijk en de Ver. Staten.
Volgens zekere kringen zouden de Ja-
pansche autoriteiten de controle op
de scheepvaart te Swatau kunnen ver
scherpen met het oog op het gebrek
aan samenwerking van Engelsche zijde.
Het. .Tapansche ministerie van buiten-
Iandsche zaken publiceert een commu
niqué» waarin gezegd wordt dat de taak
der persattaché's moeilijker en belang
rijker dap ooit is geworden in verhand
met de versterking van hef anti-komin
ternpact. en den internationalen toe
stand. Men heeft dan ook besloten,
nieuwe Persattaché's naar Berlijn, Ro
me en Warschau te zenden. Men is ver
der voornemens attaché's te zenden
naar verschillende belangrijke interna
tionale centra.
KONING VAN GRIEKENLAND IN
ITALIË
VENETIË, 29 Juni. (Stefani.)
Ko
ning George vgn Griekenland, prins
Paul. prinses Frederika en prinses
Cathcrina zijn gisteren met het ko
ninklijke jacht „Hellas" te Venetië
aangekomen. Later zijn zij doorgereisd
naar Florence, waar zij op 1 Juli fyet
huwelijk tusschen den hertog van Spo-
lete en prinses Irene van Griekenland
zullen bijwonen.
Weer verwachting
Verwachting geldig van he
denavond tot morgenavond
ongeveer 19 uur.
Zwaar bewolkt met opkla
ringen, enkele plaatselijke
regen buien, weinig verande
ring in tempertuur, meest
matige Z.W. tot W. wind.
TOKIO, 29 Juni. (Domei). De
Russische zaakgelastigde Smetanin,
die opgetreden is bij de onderhan
delingen over verschillende proble
men. o.m. de visscherijkwestie, se
dert den terugkeer van den Russi-
schen ambassadeur Slavoetsky naar
Moskou op 5 Mei 1938, is naar ge
meld wordt plotseling ontboden
door de regeering te Moskou. Hij ver
trekt op 5 Juli a.s. naar Tsoeroega,
vanwaar hij den volgenden dag
naar Wladiwostok vertrekt op weg
naar Moskou.
Mot het vertrek van Smetanin naar
Moskou is de Russische ambassade in
Tokio practisch gesloten, aangezien er
slechts een paar leden van dén staf
zijn.
Men geeft te Moskou geen enkele ver
klaring voor de herhaalde luchtgevech
ten aan de grens van Buiten-Mongolië
cn Mandsjoekwo. ook al doordat het
toonecl van den strijd vrijwel onbe
woond is. Tot dusverre heeft Moskou
nocli Tokio een diplomatieken stap ge
daan. doch de Russen herinneren aan
de woorden van Molotof, die onlangs
heeft gezegd, dat de Sovjet-Unie gereed
is om een einde aan de Japansche uit
dagingen in Mongolië te maken. Men
vermoedt, dat de Russische strijdmacht
in Buiten-Mongolië ongeveer 25.000
man telt. De Mongoolsche republiek
zou een honderdduizendtal soldaten
kunnen leveren.
Op 28 Juni heeft de Japansch
Mandsjoerijsche luchtmacht met vijf
tien bommenwerpers, welke beschermd
werden door gevechtstoestellen, op
nieuw de grens geschonden van de
Mongoolsche volksrepubliek in het ge
bied van het Boeir-nor. De toestellen
werden ontvangen met tiet vuur
van luchtafweergeschutt.cn door Mon-
goolschRussische vechttoestellen, De
JapanschMandsjoerijsche machines
lieten verscheidene bommen vallen,
zonder op eenig doel te richten, en
trokken daarna terug naar Mandsjoe-
rijsch gebied, zonder den strijd aan te
hinden. Het luchtafweergeschut haal
de twee Mandsjoerijsch—Japansche
vliegtuigen neer, die op het gebied van
de Mongoolsche volksrepubliek neer
kwamen.
BRITSCH AMBASSADEUR TE
WARSCHAU MET VERLOF
LONDEN, 29 Juni. (Reuter.) De
Britsche ambassadeur te Warschau,
Kcnnard, wordt heden op het vliegveld
Heston verwacht om zijn verlof in En
geland door te brengen.
Buitenlandsch weeroverzicht
De depressie, die het weer over bijna
geheel West-Europa beïnvloedt, heeft
haar kern bij de Faroer. Zij brengt
krachtige wind en veel regen over de
Britsche eilanden en langs het Zuiden
van de Noorsche kust. Ook in ons land
viel wat regen, Maastricht had met 6
mm de grootste ^hoeveelheid. Tn Frank
rijk is het weer regenachtig cn werden
hier en daar groote hoeveelheden afge
tapt.
In Duitschland begint de depressie
invloed merkbaar te worden. Het weer
is hier zwaarbewolkt tot betrokken met
regen in het Westen.
In Scandinavië daalt de luchtdruk. In
het Zuiden regent het hier, terwijl over
al de temperatuur in vergelijking met
gisterenmorgen is gestegen.
Hel gebied van hoogen luchtdruk ver
plaatste zich Oostwaarts naar Centraal
Europa. Het is via een rug van hooge
drukking over Zuid-Frankrijk verbon
den met het Azorenhoogedrukgebied.