DAGBLAD
Roosevelt in conflict
met het Congres
BRITSCH - JAPANSCHE
BESPREKINGEN
op lange baan geschoven
RUST KEERT TERUG IN
HET HEILIGE LAND
3960
De twintigste
boschbrand
DE EEMLANBER
Hevige strijd om
de neutraliteits-
wetgeving
Mac Nutt krijgt
belangrijke
positie
GRANDI MINISTER
VAN JUSTITIE
Zeer felle anti-
Britsche
agitatie
Joodsch devies:
opbouwende
politiek
De bomaanslag
te Halmeu
Japansche officieren
naar Duitschland
Condor-legioen
te Danzig?
vJ-
Jhr. Mr. DE GEER
bij Mr. Kooien
Rustig Poolsch
oordeel
over Danzig
ARHNNFMENTSPRIJS per 3 maan(*en voor Amersfoort 1.95; per maand 0.65; per
week met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.15
Binnenland franco per post per 3 maanden 2.85. Afzonderlijke nummers f 0.05
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
MET MAANDAGOCHTENDBLAD
PDI K nFR AIWFRTFNTIFN 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
YKIJ5 clk# rc^e] mccr o 25. Liefdadigheids-advertentiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1 5 re2e'*
50 cent, elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05
Woensdag 12 Juli 1939
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
38 e Jaargang No. 11
Wellicht besluit de president bij verdere tegenwerking
beide Huizen gedurende den zomer bijeen
te laten blijven
WASHINGTON, 12 Juli. (Ha-
vas). Na een conferentie met
Roosevelt heeft de minister van
buitenlandsche zaken, Huil, aan
de pers verklaard, dat de regee
ring in het belang van den vrede
en de veiligheid van de Vereenig-
de Staten, haar pogingen zal
voortzetten om het door de re
geering aanbevolen neutraliteits-
programma te doen aannemen.
Deze verklaring werd afgelegd
kort nadat de commissie voor bui
tenlandsche zaken van het Huis
van Afgevaardigden de debatten
over de herziening van de neu-
traliteitswet naar de volgende zit
ting had venvezen.
Omtrent de verklaring van mi
nister Huil wordt nader gemeld,
dat hij niet met zijn gewone glim
lach de verslaggevers ontving. Hij
voegde aan zijn verklaring toe, dat
hij van meening is. dat het pro
gramma van zes punten aangeno
men moet worden in het belang
van den vrede en de veiligheid van
de Vereenigde Staten.
Huil gaf een kort overzicht van deze
zes punten:
(1.) Verbod aan Amerikaansche sche
pen om het gebied van den strijd bin
nen te stoomen:
(2). Beperking van reizen door Ame
rikanen in strijdgebieden:
(3). De bepaling, dat de uitvoer van
goederen naar oorlogvoerenden wordt
voorafgegaan door het overdragen van
de eigendomsrechten aan een buiten-
landschen kooper:
(4). Het voortbestaan van de gelden
de rechten tot eerbiediging van de lee
ningen en credieten aan de mogendhe
den, welke oorlogvoeren:
(5). Het regelen van het verzamelen
van gelden in de Vereenigde Staten
voor oorlogvoerenden:
(6). Voortzetting van de bestaande
commissie van munitiecontrole en het
systeem van licenties voor in- en uit
voer van wapenen.
In regeeringskringen is men van
meening, dat de oppositie in den Se
naat niet meer dan 35 of 40 stemmen
zal kunnen verzamelen, zoodat de re
geering een overwinning zal behalen.
In een persconferentie heeft
president Roosevelt nader ver
klaard, dat hij de verklaring van
minister Huil zeer goed vond. Op
de vraag, wat de regeering thans
ten aanzien van de neutraliteits-
kwestie wilde doen, zeide de pre
sident, dat hij „vandaag hierop
niets te zeggen had."
Ten aanzien van deze verklaring, die
Roosevelt in de persconferentie heeft
afgelegd, wordt nader gemeld, dat de
uitlatingen van den president practisch
hierop neerkwamen, dat het Congres
niet uiteen dient te gaan, zonder ten
aanzien van de neutraliteitskwestie
iets te hebben gedaan.
Het ontwijkende antwoord, door
Roosevelt ten aanzien van den slui
tingsdatum van het Congres aan de
pers gegeven, doet de vraag rijzen,
of de president niet den toorn der
beide huizen zal trotseeren, door de
zitting nog verscheidene maanden
te verlengen. Sommigen, die in
nauwe ralatie staan met het Witte
Huis. zijn van meening. dat de pre
sident het Congres zal dwingen nog
de twee volgende maanden bijeen
te blijven, opdat het. als de Euro-
peesche toestand in dien tijd mocht
verergeren, de neutraliteitswet ver
der kan behandelen.
In diplomatieke kringen te Washing
ton is men van meening, dat geruchten
welke te Londen de ronde hebben ge
daan, volgens welke Roosevelt zou over
wegen in te grijpen in het vraagstuk-
Danzig, niet op ernstige gronden berus
ten. Men herinnert er in dit verband
aan, dat zoowel president Roosevelt
als minister Huil verscheidene keeren
hebben verklaard, dat zij niet verlang
den dat de Vereenigde Staten zich zou
den mengen in de regeling van de
Europeesc'he politieke aangelegenhe
den. De binnenlandsob-politieke_ toe
stand van de Vereenigde Staten is niet
van dien aard. dat hierin wijziging kan
worden gebracht.
De democratische afgevaardigde
van New York, Bloom, een vurig
aanhanger van de politiek van Roo
sevelt, is benoemd tot voorzitter van
de commissie van buitenlandsche za
ken uit het Huis van Afgevaardig
den, als opvolger van den overleden
Mac Reynolds.
Een stap op den weg naar
presidentschap of vice-
presidentschap?
WASHINGTON, 12 Juli (Reuter).
President Roosevelt heeft Mac Nutt
benoemd tot „federal security admi
nistrator", in welke hoedanigheid
hij verscheidene federale bureaux
onder zijn leiding zal hebben, met
name die van de sociale veiligheid,
den dienst van de volksgezondheid
en het bureau voor de ontwikkeling
van de Amerikaansche jeugd. Wel
ingelichte kringen beschouwen deze
benoeming als van zeer groote po
litieke beteekenis.
Mac Nutt, die tot voor kort hooge com
missaris van de Philippijnen is geweest,
wordt in breeden kring gesteund om in
1940 door de democraten candidaat te
worden gesteld voor het presidentschap.
Indien Roosevelt zich toch voor een
derde periode beschikbaar zou stellen,
acht men Mac Nutt ideaal voor vice-
president. Intusschen zal Mac Nutt in
zijn nieuwe functie met meer kiezers in
aanraking komen dan eenig ander lid
der regeering, met uitzondering dan van
president Roosevelt.
ROME, 12 Juli (Stefani). De Ita-
liaansche ambassadeur te Londen,
Grandi, is tot minister van justitie
benoemd. Grandi volgt als zoodanig
Solmi op, die aan den koning is
voorgedragen voor benoeming tot
senator.
Link s: Op initiatief der gemeente den Haag zijn op een terrein aan de Jan Hendrikstraat in de residentie schuilkelders
aangelegd, ter demonstratie van gezinsbescherming tegen luchtaanvallen. Rechts: Als onderdeel der spoorwegwerken
in Amsterdam-Oost is ook het Muider poortstation vernieuwd en uitgebreid. Het nieuwe perron voor de treinen van en
naar Utrecht wordt van een overkapping voorzien.
TOKIO 12 Juli. (Reuter). De
woordvoerder van het Japansche
ministerie van buitenlandsche za
ken heeft vandaag verklaard, dat
omtrent de agenda der komende
Britsch-Japansche besprekingen
pas een beslissing zal worden ge
nomen nadat Craigie een onder
houd met Arita heeft gehad. De
Britsche ambassadeur zal Arita
waarschijnlijk eerst de volgende
week ontmoeten.
De woordvoerder van het minis
terie van buitenlandsche zaken
heeft voorts verklaard, dat de Ja
pansche regeering geheel buiten
de anti-Britsche campagne staat,
die in geheel China gevoerd wordt.
Een vraag, of aangenomen kon
worden, dat de Japanners de anti-
Britsche campagne in de door de
Japanners bezette gebieden van
China aanwakkeren, kenmerkte de
woordvoerder als „beleedigend".
Hij verklaarde voorts nog, dat hij
niet beschikte over inlichtingen
omtrent zulke „onbelangrijke za
ken" als het incident te Tsingtao,
waar gisteren steenen naar het
Britsche consulaat-generaal werden
geworpen.
Volgens een Japansch bericht uit
Kaifeng wint in de kringen der vreem
delingen te Kaifeng de meening veld,
dat een algemeene evacuatie van Brit-
OPSTANDIGE BEWEGING IN PALESTINA
NEEMT STERK IN KRACHT AF
LONDEN, 12 Juli. (Havas).
In verband met de verbetering in
den toestand in Palestina zal bin
nenkort een brigade Britsche in
fanterie uit Palestina worden
overgeplaatst naar Egypte.
De algemeene toestand in Palestina
verbetert voortdurend. Aan Arabische
zijde oefenen velen in Egypte druk uit
op de leden van het hooge comité om
het Witboek te doen aannemen. De op
standige beweging neemt in kracht af
en men verwacht, dat Abdul Kader
Husseini, de laatste leider der opstan
delingen in Palestina, binnenkort het
land zal verlaten, waardoor de strijd
der Arabieren beperkt zal worden tot
individueele aanslagen, temeer daar
de zware verliezen van de opstandige
benden in den strijd met de Britsohe
troepen hebben aangetoond boe ge
vaarlijk massa-actie is. Verder is de
ontwapening sterk doorgevoerd. Sedert
September j.l. zijn 1500 geweren, 150
mitrailleurs en 400 pistolen met veel
munitie in beslag genomen.
Aan Joodsche zijde heeft men de
terreur eveneens veroordeeld. Het Jood
sche agentschap heeft een speciale mi-'
litie in het leven geroepen tot het be
strijden van de terroristische activiteit
van de extremistische revisionisten.
Deze militie treedt op onder leiding
van Chertok, directeur vah het Joodsch
agentschap.
In een interview met Havas heeft
Chertok verklaard, dat de strijd niet
is gericht tegen het Britsche volk, noch
tegen de aanwezigheid van Engelschen
in Palestina, doch alleen tegen de po
litiek van het Witboek. Ook verzetten
de Joden zioh niet tegen het mandaat,
dat de fundamenteele wet van het
land is, zij willen integendeel, dat het
mandaat naar letter en geest gehand
haafd blijft. Het beste middel 'om dit
te bereiken is niet het toepassen van
terreur, doch van een opbouwende po
litiek. Het Joodsche volk blijft vertrou
wen in Palestina een toevlucht te vin
den tegen de vervolging, waaraan het
blootstaat.
sche onderdanen uit de provincie Ho-
nan nabij zou zijn, zulks met het oog
op de toenemende anti-Britsche stem
ming bij de chineesche burgers." Te
Tokio is een monsterbetooging gehou
den van ongeveer 2000 spoorwegem
ployés, die' formeel een anti-Britsehe
Liga hebben opgericht ter versterking
van het anti-Britsche front.
Volgens een telegram uit Sjanghai
heeft Wang Tsjing Wei, die verleden
jaar uit de Chineesche nationale re
geering werd gestooten wegens uitgif
te van een manifest, waarin hij het
sluiten van vrede met Japan bepleitte,
in zijn krant een verklaring gepubli
ceerd, waarin hij zegt bereid te zijn de
verantwoordelijkheid op zich te nemen
voor de redding voor China, indien
daartoe nog een weg open staat.
Naar van semi-officieuze zijde uit
Tokio wordt gemeld, heeft de onder
het Japansche ministerie van binnen-
landsche zaken ressorteerende directie
der politie aan alle departementale
politie-autoriteiten instructie- gegeven,
anti-Britsche bijeenkomsten toe te la
ten, aangezien deze, naar de meening
der autoriteiten de spontane uiting
zijn van het volksgevoel. De bijeen
komsten zullen de orde evenwel niet
mogen verstoren.
Burgemeester van de Roemeen-
sche grensplaats aan zijn
verwondingen overleden
BOEKAREST, 12 Juli (Reuter)
De Roemeensohe burgemeester van
Halmeu aan de Roemeensch-Hon-
gaarsche grens is overleden aan
de verwondingen, die hij Zondag j.l.
had opgeloopen, toen een bom in zijn
woning werd geworpen. In verband
met dezen aanslag zijn reeds twin
tig verdachten gearresteerd, meeren-
deels leden van de plaatselijke Hon-
gaarsche minderheid.
Volgens gewoonlijk goed ingelichte
kringen is bij het door de plaatselijke
Rocmeensche autoriteiten ingestelde on
derzoek vast komen te staan, dat de
bom, waarmede de aanslag is gepleegd,
van een type was, waarmede reeds eer
der aanslagen zijn gepleegd door Hon-
gaarsche terroristen. De misdaad zou
door vier personen zijn gepleegd, doch
hun identiteit is nog niet vastgesteld.
Men denkt, dat enkelen hunner over de
dichtbij gelegen Roetheensche grens heb
ben weten te ontkomen.
TOKIO, 12 Juli (Domei). Officiéél
wordt medegedeeld, dat generaal graaf
Hisaichi Terauchi en admiraal baron
Mineo Osumi opdracht hebben ontvan
gen naar Duitschland en Italië te rei
zen, tot bijwoning van het nat. socia
listische partijcongres te Neurenberg,
op uitnoodiging van Hitier en als gas
ten van de Duitsche regeering. In een
persgesprek zeide Osumi, dat zijn reis
geen politieke beteekenis zal hebben,
doch dat hij van zijn verblijf in Euro
pa gebruik zal maken om de vriend
schappelijke betrekkingen tusschen Ja
pan en Duitschland te bevorderen, en
tevens de vriendschap met Italië nog
nauwer te maken.
ENGELSCHE KRUISER IN FRANSCHE
BAAI
LORIENT, 11 Juli (Havas). De En-
gelsche kruiser Vindictive is voor an
ker gegaan in de baai Quiberon. Hij zal
acht dagen met een Fransch eskader
schietoefeningen houden,
VAC ANTIEVOORBE REI DINGEN
Wanneer we er een tuin op na houden,
waar we aan gehecht zijn en waar we tot
ver in het najaar van willen genieten, dan
kunnen we ons nauwelijks de weelde per
mitteer en met vacantie te gaan, want juist
in den warmen tijd eischt de tuin immers
bijzonder veel zorg. Moeten we onver
wachts op reis, dan is het bijna zeker dat
we onzen tuin later in 'n dusdanigen staat
van verval aantreffen, dat we hem het ge-
heele verdere najaar niet meer kunnen
krijgen zooals hij behoort te zijn. We ne
men dus liever als het eenigszins moge
lijk is, maatregelen opdat ons niet te veel
teleurstellingen zullen wachten.
In den moestuin zullen we de vroege
erwten, die afgedragen zijn, al kunnen op
ruimen en als we een open zonnig plekje
hebben, kunnen we nog wat erwten, peu
len en late stamboonen leggen, terwijl
winterramenas nog gezaaid kan worden.
Goed uitgegroeide zomerandijvie kunnen
we opbinden, als we niet al te lang weg
blijven. in ieder geval niet alle struiken
tegelijkDe grond tusschen de boonen nog
eens goed losmaken en de boonen om de
staken aanaarden.
Van de afgedragen aardbeiplanten wor
den de jonge uitloopcrs verwijderd, tenzij
we jonge plantjes willen hebben. Daar
voor nemen we alleen degenen, die
't dichtst bij de moederplant zitten, om
dat die 't krachtigste zijn. Wanneer we
onder die jonge uitloopers potjes met
goede aarde in den grond graven en we
zetten een paar pennetjes over de rank.
dan zullen zij spoedig wortelen, en we
zullen stevige planten met behoorlijke
kluiten krijgen.
Bloedluisplekkcn en de omgeving daar
van op de vruchtboomen worden met een
kwastje met kankerteer of kankerrood in
gesmeerd. hetgeen we later nog eens her
halen.
Alle afgestorven tulpen en hyacinthen
worden opgegraven en uit de zon te dro
gen gelegd. Daarna wordt het buitenste
laagje er ai gepeld en de bollen droog be
waard tot het najaar. Op de leege plek
ken zetten we nog één-jarige zaaibloemen
uit, die dan volop bloeien als we terug
komen.
Uitgebloeide bloemen worden zorgvul
dig verwijderd van de vaste planten zoo
wel als van het zaaigoed, terwijl alle
vaste planten en dahlia's opgebonden
worden, al is het nu misschien nog niet
eens noodig, we zuilen er later dankbaar
voor zijn. want door een enkele onweers
bui kan alles verwaaid zijn als we geen
voorzorgen nemen.
Het gazon maaien we kort en steken de
randen bij, terwijl we bij droog weer nog
eens flink sproeien, zoodat de grond goed
verzadigd is en weer wat droogte zal kun
nen verdragen.
Kamerplanten zetten we op een eenigs
zins beschaduwd plekje buiten en Hi
voorkeur graven we de potten in om utt-
drogen te voorkomen.
Volgens de News Chronicle zijn
1200 dezer uit Spanje terug
gekeerde vrijwilligers in de
Vrije Stad aangekomen
LONDEN, 12 Juli (Havas). Vol
gens de News Chronicle zouden gis
terochtend 1200 man van het Duitsche
Condorlegioen, dat in Spanje gevoch
ten heeft, te Danzig aangekomen zijn.
Volgens sommigen zouden zij gezon
den zijn om toezicht uit te oefenen op
de Danzigers, daar men in een groot
aantal nazi's slechts beperkt vertrou
wen zou stellen. Een andere theorie is,
dat zij gezonden zouden zijn om de
belangrijke wapenvoorraden, die hei
melijk naar de Vrije Stad gezonden
zijn, te bewaken. Êen andere plausi
bele reden zou, naar men gelooft, zijn,
dat zij een speciale wacht moeten vor
men voor een hooge nationaal-socia-
listische autoriteit, die binnenkort een
reis naar Danzig zou maken.
(Wij laten deze beschouwing geheel
voor rekening van de Daily Express.
Red. A D.).
BERG-TAX
Ons nieuwe nummer ie
Beleefd ainbevelend
C MASTENBROEK
C00 RN HERTLAAN 3
\V eerverwachting
Geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 uur:
voor het noorden: Meest zwaar
bewolkt. Geen regen van be
teekenis. Weinig verandering
in temperatuur. Zwakke tot
matige wind uit westelijke
richtingen.
voor het zuiden: Gedeeltelijk
bewolkt droog weer -Iets war
mer. Zwakke tot matige wind
uit westelijke richtingen. Tem
peratuur voor de Bilt is 15 gr.
Licht op:
9 uur 44 min.
bij Groesbeek
GROESBEEK. II Juli Op de
Mookerheide bij de Mookerschans
brak vanavond omstreeks acht uur
opnieuw een felle brand uit in een
bosch van jonge dennen, de twintigste
in de reeks boschbranden van dezen
zomer.
Nadat landbouwers en voorbijgan
gers het vuur, dat de Mookerschans
ernstig bedreigde, hadden bedwongen,
bleek dat ongeveer veertig are bosch
was vernield.
Thans vermoedt men mét nog groo-
ter zekerheid, dat brandstichting de
oorzaak is. Bij de plaats van den
brand vond men n.l. de stuurstang
van een fiets. Hiervan was het eene
eind met een stop gesloten, terwijl
het andere eind in brandbaar mate
riaal stak.
De politie van Mook verdacht een
paar personen, doch na een kort on
derzoek werden deze op vrije voeten
gesteld
Het onderzoek wordt intusschen
voortgezet.
De kabinetscrisis
's-GRAVENHAGE, 12 Juli. He-
denmorgen heeft de voorzitter van
de christelijk-historische fractie in
de Tweede Kamer, jhr. mr. D. J. de
Geer, een bezoek gebracht aan den
kabinetsformateur, den heer Kooien.
Hoop op een regeling der kwes-
tie-Danzig bij eenigen goeden
wil van beide zijden
WARSCHAU. 12 Juli (Havas) De
Gazeia Polska schrijft in een hoofdarti
kel: „In Duitsche militaire kringen zijn
er verstandige lieden, die de legers van
Polen en Frankrijk op hun juiste waar
de weten te schatten en niet aarzelen,
er waard eerend over te spreken. Hun
diepe overtuiging is, dat er geen oorlog
zal komen. Aangezien onder deze om
standigheden alle hoop, Polen te isolee-
ren, ijdei is, is het niet onmogelijk, dat
Berlijn over enkele maanden zal begrij
pen, dat het een weinig goeden wil moet
toonen, en dan zou men een eenvoudiger
statuut voor Danzig kunnen opstellen
dan dat van thans. Dit statuut zou Dan
zig handhaven als eon van Duitschland
onafhankelijke Vrije Stad, die tot het
Poolsche douanegebied blijft behooren
en de rechten van Polen in Danzig niet
plaatst onder toezicht van wien ook."
Vannacht heeft een troep onbekend
gebleven personen in uniform een aan
val gedaan op het Poolsche consulaat en
het schild afgerukt. De concierge van
het consulaat waarschuwde terstond de
politie, die de identiteit der daders ech
ter niet heeft kunnen vaststellen.