HET LUNAPARK
aan de Hooglandse Weg is geopend:
Copieerinr. „VITESSE"
Krasse voorbeelden
ALLE DAGEN VRIJ ENTREE
AMERSFOORTSCH DAQBLAD
ZONDER PRUSV
CCaai&lc tBcAuchicn
BEN POLAK S
Dinsdag, Donderdag en Vrijdag 5 12 uur
Woensdag en Zaterdag2 12 uur
Zondag7-12 uur
^('savonds Venetiaans sluitings-vuurwerk)
H. E. Wensink
NOTEER EN SCHRIJF
SLAGERSBEDRIJF
De automatiseering
gaat morgen in zee
6-2-3-2
GEROUTINEERDE STENO- TYPISTE
De Gruyter's
MAISON HARTEL, SNQUCK.LAAN 2 - TEL. 589
4041
Type- en Copieerwerk
van radicaal ingrijpen
Britsch-Roemeensch
handelsaccoord
De Britsch-Fransche
oefenvluchten
CHEMICI GAAN
VERGADEREN
Gevraagd d. dame kL flat
of ged. van bovenwoning.
Huur f 20.— p. mnd. Br.
B C. 2175 ReAlta, Groningen.
ONZE KOFFERS STAAN
AAN DE SPITS
Langestraat 105 Tel. 2323
Is Uw ideaal 'n machine van
Engelsch materiaal??
Let dan op de mooie serie
ROYAL ENFIELD en ARIëL
motoren. Ook op gem. cond.
Praat met
HUIB HOLSTEIJN
VOOR INMAAK
Inmaakkruiden - Parafine -
Flesschenlak - Kurken - Zwa-
vellint - Opecta Penjel.
A. v. d. WEG
Langestraat 23 Tel. 4026
het nieuwe Tel. nummer van
Bel dus voortaan
ZES-TWEE-DRIE-TWEE
gevraagd, voor spoedige indiensttreding. Leeftijd 18—23 jaar.
uit\oerige sollicitaties met opgave van leeftijd en verlangd
salaris onder letter A.B. Bureau Amersf. Dagblad.
Dagbladreclame is niet te vervangen
j Tollee's
l P,°uls 25 cent]
voor slechts
I
Mi
n.00 a»
-jonde'd -
nkoop
Karqsn^T
Afdeeling advertentie-bureau
TELEFOON nos.513 en 66
Plaatsing van advertentièn
in alle bladen
REEDERIJ IJSELMEER
HUIZEN TEL. 438
SCHITTERENDE
BOOTTOCHTEN
Amersfoort Soest Baarn
Marken Volendam v.v. (Wo. Do. en Zondags). Huizen
- Marken Volendam v.v. (Dagelijks, ook Zondags
Huizen Urk (N.O. Polder) v.v. (Ma. Di. en Vrijdags).
Raadpleeg dienstregeling, alom gratis verkrijgbaar.
Inl. en voorverk. van kaarten bij de ertegenw. voor
A'foort, Reisbur. „Hollandia" Schimmelp.str. 35 Tel. 6182
Tclef. bestelde kaarten worden thuisbezorgd.
Speciale aanbieding in mantels en
mantelcostuums. Tweedmantels
ROTTERDAMSCHE
BANKVEREENIGING
Kon. Wllhelminastraat 10
UW ADRES VOOR
Programma's, bestekken, agenda's, Jaarverslagen, circulaires
W/- nnH P'i'e (i
ZIJSLUITING-
CORSET
modern Amerik. mo
del, extra lang, fraaie
broché, elastieken
zijpanden, A98
4 jarretelles
INSTAP-CORSET
modern Amerik. mo
del, voorpand met
halve treksluiting,
achterpand geheel
elastiek, A98
4 jarretelles
AMSTERDAM (TOFil.), HAARLEM,
LEIDEN, DEN HAAG (7 Filialen),
ROTTERDAM (4 Fil.), ARNHEM,
APELDOORN, EINDHOVEN, TIL-
BURG, DEN BOSCH, UTRECHT,
AMERSFOORT, - HILVERSUM,
GRONINGEN.
AMERSFOORT
Langestraat 55
Tel. 318
Wereldgebeuren
Uitwijzing der vreemdelingen uit Zuid-Tirol wijst
op een hevige interne spanning
GEEN halve maatregelen, is tegen
woordig het devies te Berlijn en
Rome. Hétgeen de as-mogenclheden
•doen, doen zij gaarne grondig. Allereerst
is de „liquidatie" van het probleem der
Duitsch-sprekende bevolking van Zuid-
Tirol. dat sedert den wereldoorlog bin
nen Italië is gelegen, daarvan een kras
voorbeeld. Radicaler oplossing van dit
probleem dan de gedwongen a 1 g e-
heele verhuizing dezer Duitsch-
sprekende bevolking (zoowel Duitsche
als Italiaansche staatsburgers) naar het
Duitsche Rijksgebiéd is moeilijk denk
baar. En thans brengt een tegen de bui
tenlanders gerichte maatregel de „op
lossing" voor een probleem, dat nauw
met de eerstgenoemde kwestie samen
hangt! De vreemde „pottenkijkers" in
Zuid-Tirol zullen nog vóór de Duitsch-
sprekende bevolking zal moeten verhui
zen, dit gebied hebben te verlaten, en
wel op den korten termijn van één dag.
Meerendeels Zwitsers, doch ook N e-
derlanders, Franschen, Belgen en
Britten worden door deze Italiaansche
maatregel getroffen. Het ziin voorname
lijk personen, die hij het vreemdelingen
verkeer in Zuid-Tirol zijn betrokken,
hetzij als pension- en hotelhouders, hét-
zij als gasten voor langer tijd. die van
dit. radicale Italiaansche besluit het
slachtoffer worden. Want slachtoffers
vallen hier: wat zal er terecht komen
van het vermogèn. dat velen dezer
vreemdelingen in hun onderneming,
hun pension of hotel hebben gestoken?
Vanzelfsprekend hebben de regeerin
gen der staten*, welker onderdanen door
de Italiaansche maatregel worden ge
troffen, nadere inlichtingen eevraagd te
Rome, en zullen ongetwijfeld verdere
stappen worden gedaan. Het zal echter
wel niet veel haten, want de berichten
over de uitwijzing zijn definitief van ka
rakter en Ie vreemdelingen moeten van
daag reeds hét betrokken gebied in
Zuid-Tirol verlaten. Volgens uit Zwit
serland ontvangen berichten mogen zij
slechts hun lijfgoed en eenig
klein geld meenemen; al het andere
moeten zij achterlaten.
Welke verklaring valt te geven voor
een zoo radicale maatregel, welke eenige
honderden vreemdelingen treft, onder
danen ook van staten, waarmeie Italië
momenteel geen enkel geschil heeft? Er
lijn aanwijzingen voor, dat meerdère
redenen, waaronder allereerst de volgen
de drie, aanleiding hebben gegeven tot
het tegen de vreemdelingen gerichte
uitwijzingsbesluit, dat men dan als
volgt zou kunnen beschouwen:
1. Represaill e-m aatregel voor
en uiting van wrevel over de berichten,
welke in het buitenland, met name in de
Engelsche bladen zijn verschenen over
de reactie der Duitsch-spre
kende bevolking in Zuid-Tirol op
het besluit tot gedwongen verhuizing
naar het Duitsche Rijksgebied. Vele En
gelsche bladen bevatten dezer dagen ver
slagen van gesprekken met Tirolers, die
zeggen zich desnoods met geweld tegen
•:1e verhuizing te zullen verzetten. Deze
berichten en het daaraan vastgeknoopt
commentaar der wereldpers hebben Ro
me en Berlijn waarschijnlijk op
een gevoelige plaats gekwetst. Vele de
zer berichten waren afkomstig uit Zwit-
sersche bron. en werden toegeschreven
of althans geweten aan in Zuid-Tirol
woonachtige Zwitsers.
2 Voorzorgsmaatregel in ver
band met de wrevelige stemming der
Duitsch-sprekende bevolking van Zuid-
Tirol. welke zich misschien zelfs in on
lusten of opstandige bewegingen der
ongeveer 200.000 getroffenen zoé kun
nen uiten. Rome hecht blijkbaar waarde
aan het beginsel, dat zoo duidelijk is
geformuleerd in het oude spreekwoord
„II faut laver son lingo sale en familie".
Zijn er geen vreemdelingen in Zuid-
Tirol. dan kan ook geen enkele vreem
de regeering pr in gemoeid geraken,
doordat aan een niet-Italiaansch staats
burger onverhoopt eenig onheil zou zijn
overkomen.
3. Afweermaatregel van bui-
tenlandsche berichtgeving en van spion-
r.age in een strategisch uitermate be
langrijk gebied. Mochten de as-mogend-
heden ooit besluiten tot vervoer van
troepen ondérling, dan zouden deze in
hoofdzaak moeten worden verplaatst via
den Brennerpas.
Hoewel niet te zeggen valt, welk mo
tief in hoofdzaak de Italiaansche regee
ring tot dit vérstrekkend besluit heeft
gebracht, kan men wel een oordeel uit
spreken over de beteekenis daarvan in
politiek opzicht. Het is onmiskenbaar,
dat de uitwijzing van vreemdelingen
vóór de gedwongen verhuizing der
Duitsch-sprekende bevolking een mas-
Een Britsch crediet van 5^ mil-
lioen pond sterling voor
Roemenië
LONDEN, 12 Juli (Reuter) Aan
het departement van handel is he
den de Britsch-Roemeensche han
dels- en betalingsovereenkomst ge-
teekend. De overeenkomst behelst
het verstrekken van een Britsch cre
diet aan Roemenië van 5V§ millioen
pond sterling, en den aankoop door
Groot-Brittannië van 200.000 ton
Roemeensche tarwe.
DE BRITSCHE LEGER-
UITBREIDING
LONDEN, 12 Juli (Reuter). Van-
daag is een suppletoire begrooting voor
het leger ingediend, ten bedrage van
79 millioen pond sterling, waarvan het
grootste gedeelte door een leening zal
worden gedekt. Het totaal der legerbe-
grooting wordt thans meer dan 227 mil
lioen pond. De geraamde maximum
sterkte der militie wordt opgegeven als
100.000 man, terwijl de herziene sterkte
van het territoriale le°ger geschat wordt
op 485.000, hetgeen een vermeerdering
is met 238.621 man.
PRINSREGENT PAUL BINNENKORT
NAAR LONDEN?
BELGRADO, 11 Juli (Havas). Te
Belgrado is het gerucht in omloop, dat
Prins-Regent Paul binnenkort op reis
naar Londen zal gaan.
keerend effect uitoefent. Onmiskenbaar
is ook, dat een zoo opzienbarend besluit
niet wordt genomen, zonder zeer be
langrijke en dringende redenen. In zoo
verre is het uitwijzingsbesluit dan ook
een weinig verheugend symptoom van
spanning. Een spanning echter, welke
niet in dc eerste plaats, en misschien
zelfs niet in hoofdzaak het buitenland
raakt, maar in het leven geroepen wordt
door interne moeilijkheden. Dat deze
spanning gemakkelijk „geliquideerd'
zal worden valt te betwijfelen. Naar alle
waarschijnlijkheid zullen wij binnenkort
nog wel meer hooren van Zuid-Tirol.
Rome blijkt daar in ieder geval zelf
niet gerust op te zijn,
TWEE SLACHTOFFERS
VAN ONTPLOFFING
OVERLEDEN
SALAMANCA, 12 Juli (Havas).
Wederom zijn twee personen,*die bij
de ontploffing te Peneranda de Bra-
camonte gewond waren, overleden.
De reddingsbrigaden ruimen thans
de laatste puinhoopen op en zetten
de paar brandhaarden, die nog over
gebleven zijn, onder water. Ten be
hoeve van de getroffen bevolking
wordt een openbare inzameling ge
houden. Uit alle deelen van Europa
en zelfs uit Amerika komen giften
en betuigingen van deelneming bin
nen.
Ex-koning Alfonso XIII heeft naar
aanleiding van de ramp te Penaranda
aan Franco een telegram van deelne
ming gezonden en hem medegedeeld, dat
hij 10.000 peseta's beschikbaar stelt voor
de gezinnen der slachtoffers.
LONDEN. 12 Juli. (Reuter) De
vlucht, die Britsche militaire vlieg
tuigen gisteren naar Frankrijk hebben
gemaakt, alsmede de reis, die generaal
Gort naar Frankrijk zal maken, nemen
in de ochtendbladen een vooraanstaan
de plaats in. De Daily Mail, die „het
nieuwe tijdperk van intensieve samen
werking"' tusschcn Engeland en Frank
rijk toejuicht, spreekt van een „besluit
om de massavluchten van de Royal
Air Force ook tot andere leden van het
vredesfront uit te strekken". Een ty-
pcerende kop in de bladen is die van
de News Chronicle: „De Royal Air Force
toont haar kracht boven Europa"
De oefenvluchten van twaalf Britsche
escadrilles over Frankrijk geven aan
de Duitsche bladen aanleiding tot
scherp commentaar. Zij zien er een ma
noeuvre in om den Franschen een in
druk te geven van de kracht van hun
bondgenooten en de tegenstanders van
het vredesfront te intimideeren. Overi
gens haasten de Duitsche bladen zich
te verklaren, dat deze lange-afstands-
vluchten in het geheel geen indruk
op Duitschland maken en dat de Duit
sche toestellen nog bétere prestaties
kunnen verrichten.
BINNENLAND
Het programma
ROTTERDAM, 12 Juli. Op 19,
20 en 21 Juli a.s. houdt te dezer
stede, de Nederlandsche chemische
vereeniging haar 84ste algemeene
vergadering. Er heeft zich een
eerecomité uit industrie en weten
schap gevormd onder voorzitter
schap van mr. P. J. Oud, burge
meester van Rotterdam, terwijl de
interne regeling in handen is van
een commissie van leden van den
Rotterdamschen chemischen kring
onder voorzitterschap van dr. J.
D. Jansen.
Op Woensdagavond 19 Juli worden
de deelnemers, feestelijk ontvangen
door den Rotterdamschen chemischen
kring in hotel restaurant Atlanta. Don
derdags wordt een algemeene verga
dering gehouden waar na de afhande
ling van enkele huishoudelijke zaken,
het eerelid der vereeniging professor
dr. P. Debije te Berlijn een voordracht
zal houden, getiteld: „het meten van
atoomafstanden met behulp van de in
terferentiemethode".
Na afloop der vergadering worden
de deelnemers te 12 uur op het stad
huis door het gemeentebestuur van
Rotterdam ontvangen. In den middag
vinden excursies naar verschillende
bedrijven in en om Rotterdam plaats.
Op den avond van dienzelfden dag
vereenigen de deelnemers zich aan een
diner in het restaurant Bristol.
Vrijdagochtend 21 Juli, is aan het
houden van sectievergaderingen ge
wijd, tenvijl in den namiddag de tun-
nelwerken en de Rotterdamsche ha
vens zullen worden bezichtigd. Een in
leiding tot het bezoek aan de tunnel-
werken zal voor den tocht door ir. J.
P. van Bruggen, chef van den tunnel
bouw, worden gegeven.
UIT DE STAATSCOURANT
Bij K.B. van 11 Juli 1930 zijn benoemd
en aangesteld, bij het 9e regiment mo
torartillerie, tot reserve-majoor, de ge-
pensionneerde majoor der artillerie W.
L. A. du Celliée Muller, van het Ko
ninklijk Nederlandsch-Indisch Leger; en
bij tiet 2e regiment veldartillerie, tot
reserve-kapitein, de eervol ontslagen
reservé-kapitein der artillerie ir. M. de
Bruijn,
OOST-INDIË
BRAND VERWOEST 65
HUIZEN OP SUMATRA
PADANG, 12 Juli (Aneta-A.N.P.).
Gistermiddag woedde een hevige
brand op Talangtangah te Fort van
der Capellen. Hierdoor werden 65
huizen en padischuren in de asch
gelegd. Ook het kantoor van het ne-
giri-hoofd is verbrand. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Bekend zendingsleeraar
jubileert
MEDAN, 12 Juli (Aneta). De be-
kende zendingsleeraar van het Neder-
landsch Zendings Genootschap, de heer
J. H. Neumann, herdenkt vandaag te
Kabandjahe, dat hij 40 jaar als zoodanig
werkzaam is.
De heer Neumann is sedert 1933 be
zig met de vertaling van het oude testa
ment in het Karo-Bataksch, waarvan de
uitgave thans spoedig kan worden ver
wacht. Voorts is de jubilaris bijna ge
reed gekomen met een geheel herzien
Karo-Bataksch woordenboek, dat mei
duizenden woorden is verrijkt.
AARDBEVING
PREMBOEN, 12 Juli. (Aneta).
Vanmorgen om zeven uur werd tè'Prem-
boen, onder Keboemen, een aardbévinp
geconstateerd met een duur van een mi
nuut.
DE MANGKOENEGORO GE
OPEREERD
DJOKJAKARTA, 12 Juli (Aneta). -
Dé Mangkoenegoro onderging heden een
geslaagde breukoperatie. Zijn toestand
is goed, doch 'bezoekers worden nog niet
toegelaten. De operatie werd verricht
door dr. Saleh.
Buitenlandsch weeroverzicht
De depressie over de Bothnische golf
verplaatste zich naar Finland en vult
daarbij geleidelijk op.
Zij bracht om haar kern nog veel
neerslag en plaatselijke onweders.
Krachtige winden over Zuid-Scandina-
vië, 't Oostzeegebied en N. Duitschland
voeren koele luchtmassa's aan^ waar
door de temperatuur in dit gebied vrij
sterk beneden normaal blijft.
Het gebied van hoogen luchtdruk
over den oceaan nam in beteekenis af
De kern ligt thans over het kanaal.
Het depressiesysteem het zuiden van
IJsland verplaatste zich in de richting
van Schotland. Het deed er de bewol
king 'toenemen en veroorzaakte ook
reeds eenigen regen.
Een zwakke storing trok in de af-
geloopen nacht over de Noordzee en ops
land en gaf hier in het noorden eenige
neerslag.
