Qeluhwenschen
DE SALUUTBATTERIJ TROK
door slapend Baarn
Saluutschoten daveren
over de weilanden
buiten Baarn
5. 9. 0.4.
OPRUIMING
BLIJDE MARE BRACHT
groote drukte in
Den Haag
KROON-TAX
Tel.
Amsterdam in den vroegen
morgen van 5Augustus
Weinigen wisten
een Prinsesje
toen nog, dat er
geboren was
Princevlag was
nummer één
SIERKUNST N.V.
Ijlings werd nog de ontbrekende
versiering aangebracht
De vlaggen uit
3e BLAD PAG. 3
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1939
BAARN, 5 Augustus. Tegen vier
uur begaven wij ons naar de Julia-
naschool, waar de manschappen der
saluutbatterij zijn ingekwartierd.
Het was nog geheel donker, de maan
scheen nog aan den hemel door een
lichtwolkendek heen. Het dorp is
nog in ruste. Voor den argeloozen
fietser zou er geen enkel teeken zijn,
dat er op wees, dat zoo juist op het
paleis een Prinsekind geboren is. Op
de straten bevinden zich nog slechts
heel weinig menschen, mannen, die
zich naar hun werk begeven. Ook zij
blijken nog niet te weten, dat er een
Prinsesje is geboren, en blijven ver
wonderd en verheugd een oogenblik
staan, als zij de blijde tijding verne
men.
De wachter bij de spoorbaan echter is
al op de hoogte. Om halfdrie kwamen de
versterkingen van de veldwacht, die het
verkeer langs de toegangswegen naar
het paleis zullen regelen, voorbij.
En de majoor van de veldwacht
heeft het hem verteld. Hij heeft het
nieuws onmiddellijk aan zijn familie
doorgegeven „want zie u, nog voor negen
uur zullen drie kinderen van de kleuter
school in de Schoolstraat een cadeautje
komen aanbieden aan het paleis."
„Daar is ook mijn kleindochter bij,"-
vervolgt hij trots. „Zij zullen in witzij
den kleedjes gaan."
Op het postkantoor is het groote
nieuws natuurlijk bekend, en ook bij de
politie. Het politiebureau hoorde het be
richt reeds om 2 uur, toen het bureau
door de Hilversumsche politie werd opge
beld. Die had het bericht weer verno
men van een der omroepvereenigingen,
die zooals men weet, op de tele* ziin
aangesloten en zoo is du6 het bericht in
een kringetje rondgeloopen De politio
heeft dadelijk den burgemeester en den
commissaris opgebeld, die toen nog niet
met de heugelijke tijding op de hoogte
waren.
In het gymnasliekgebouw van de Ju
lia naschool heerscht groote actie. De
manschappen zijn om vier uur gewekt,
maar sommige waren al een uur eerder,
wakker geworden, toen enkele fotogra
fen van buitenaf met blitzlampen t^en
plaatje trachtten te maken. De officie
ren en onderofficieren waren onmiddel
lijk nadat het eerste bericht op <ie telex-
kaïner binnenkwam, gealarmeerd. Zij
behoefden echter in den nacht niet on
middellijk hun stelling in te nemen.
Doordat het Prinsesje zoo vroeg in den
morgen geboren werd, is ditmaal niet in
Nederland zelf, maar in een der andere
gebiedsdeelen van het Koninkrijk, in
Nederlandsch-Indië, het eerst geschoten.
Tus^fhen Nederland en Indië bestaat
namelijk een tijdsverschil van 6 uur en
10 minuten, zoodat het in Indië reeds
volop dag was, toen de blijde mare daar
Verspreid werd.
Om halfvijf zijn de manschappen
gereed en treden voor de school aan.
Zij dragen nog hun werkpakken,
want de gloednieuwe uniformen en
uitrustingsstukken, die voor den
fee6telijken dag zorgvuldig gereed
gehouden zijn, zullen zij eerst aan
trekken, wanneer zij de stukken in
gereedheid hebben gebracht en een
oogenblik in hun kazernement te
ruggekeerd zijn. Daarvoor bestaat
volop gelegenheid.
Na de bevelen „richten", „nummeren",
„met twee uit de flank", „met vieren",
marcheeren de mannen stram af naar
het Oranjepark, bij het politiebureau,
waar de stukken onder zeilen zijn -ge
borgen. Door slapend Baarn. Niemand
schijnt te merken, wat er aan de hand
is.
Nog weinigen weten het
Nergens wordt een raam opgeschoven.
Men ziet geen gezichten achter de rui
ten verschijnen. Het is trouwens nog
schemerdonker. Langzamerhand wordt
het wat lichter. De lantaarns gaan uit.
De maan schijnt nog, maar flauwer
door de dichterwordende nevels heen.
Bij het Oranjepark houdt de troep
zich slechts enkele minuten op, genoeg
om de stukken op straat te brengen. De
eerste luitenant Feitsma, die hierbij het
bevel voert, prijst zich gelukkig, dat de
kapitein Van Nijnatten, de comman
dant der batterij, gisteren de eerste oefe
ning heeft doen houden. Want nu zijn
de manschappen op bekend terrein.
Zij weten nu al, hoe zij de bochten
moeten nemen door de nauwe
straatjes van Baarn en hoe op
den landweg naar het weiland,
waar de stukken opgesteld zullen
staan, de moeilijke plekken gepas
seerd kunnen worden zonder opont
houd.
Ratelend gaan de kanonnen in snel
tempo hun weg, getrokken en geduwd
door de zwoegende manschappen, die
zich echter, vroolijk gestemd, vol ijver
van hun taak kwijten. Zij hebben ple
zier in hun werk. Vreemd genoeg, nie
mand schijnt te merken, dat de kanon
nen in stelling gebracht worden. Wij
zien trouwens nu ook geen menschen
meer op straat. Een enkele vrachtrijder
komt voorbij. „Weet je, dat er een Prin
sesje geboren is?" „Is het toch"! Dat
is gauw".
Nu staan de stukken in de wazige ne
vel van het bedauwde land en de man
schappen kéeren weer naar de Juliana-
school terug. Straks zullen zij fier en
stram in nieuwe uniformen weer door
het dorp trekken. Dan zullen zij wel
meer bekijks hebben. Velen zullen ech
ter eerst door het eerste saluutschot
merken, dat de blijde gebeurtenis een
feit is. Dan zullen straks ook de klok
ken luiden en daarna trekken herauten
te paard rond om den volke kond te
doen, dat er een Prinsekind geboren is.
De telex-kamer in het Badhotel te Baarn, van waar het heugelijk
nieuws de wereld werd, ingezonden
SOESTDIJK, Zaterdag.
(Van onzen specialen verslaggever)
I RAAG breekt het schier violette daglicht door de dichte nevelen, die op
dezen morgen van den heuglijken vijfden Augustus boven Soestdijk han
gen. In de verte kraait een haan, wiens ochtendsignaal onmiddellijk vier, vijf
voudig wordt overgenomen door de chantecler's uit de buurt. Vijfmaal laat
de klok in den paleistoren zich hooren, en rustig draait een rijksveldwachter
het hek open, dat toegang geeft tot de oprijlaan van het paleis. Een nieuwe
dag gaat beginnen, een bijzondere dag voor heel Nederland, dat zich eens te
meer verheugen mag in het opbloeiend geluk van het Prinselijk Gezin.
X4 EN jongeman staat voor het hek,
en vraagt toegang: hij is vroeg
opgestaan, om de eerste te zijn, die
zijn gelukwenschen komt aanbieden,
en inderdaad is hij in dien opzet ge
slaagd. Het is Gerrit de Hoed, het
jongste lid van de afdeeling Utrecht
van de Princevlag, gekleed in de be
kende frissche uniform met de gekleur
de das, en dragend het symbool der
vereeniging, de Princevlag. Met zich
draagt hij een schriftelijke geluk-
iwensch van het hoofdbestuur zijner
organisatie, en deze komt te liggen als
eerste van den geweldigen stapel,
welke straks aangedragen zal wor
den.
Want aan den overkant, in het tele
graafkantoor. dat in den loop van den
nacht aanzienlijke versterking kreeg
van Amsterdamsch personeel, ratelt
reeds zonder ophouden de morse-sleutel,
en uit alle deelen van de wereld komen
de signalen naar het kantoortje langs
den Amsterdamschen straatweg. Als
steeds is Indië het eerst aan de beurt.
Officicele gelukwenschen hebben in de
vroege morgenuren reeds de oceanen
overbrugd, in de eerste plaats natuurlijk
die van den Gouverneur-Generaal en
verder van vele vooraanstaande per
soonlijkheden in ons Rijk overzee.
De districtscommandant van de rijks-
veldwacht, de heer P. J. H. C. H erten,
is ook al heel vroeg in de weer, om zijn
mannetjes overal te posteeren, en hun
nog eens de instructies in te scherpen,
waardoor een strikte rust in de omge
ving van het paleis in de komende we
ken gewaarborgd zal zijn. Sinds zeven
uur dezen morgen vindt men op alle
kruispunten rond Soestdijk de man
schappen van de rijksveldwacht opge
steld, die tot taa.k hebben, het verkeer
volgens de vooraf uitgestippelde banen
om te leiden. In de nachtelijke uren zijn
deze maatregelen echter niet van
kracht; de fietsers vallen er in het ge
heel niet onder.
Baarn ontwaakt
INTUSSCHEN is Baarn ontwaakt.
Van vele gebouwen wappert
reeds de driekleur, en op niemands
revers ontbreekt het Oranje, ten
toeken van vreugde over de ver
meerdering in het Prinselijk Gezin.
Even 11a half zeven komen de man
schappen van de batterij aanmar-
cheercn, met een fameuzen pas, zóó
streng rhvtmisch dat men slechts
één beweging ziet. Honderden wan
delen met hen naar den Eemweg,
waar in den vroegen morgen reeds
de stukken in stelling werden ge
bracht niets anders te doen hebben
dan hun plaatsen achter de vier
stukken 7 c.M. veld in te nemen, en
de bevelende officieren af te wach
ten.
Kapitein van Nijnatten, hun comman
dant, komt kwart voor zeven ter in
spectie; scherp speurend glijdt zijn oog
langs manschappen en materiaal, waar
aan, tenminste voor den leek. in het ge
heel niets aan te merken valt. Langs
den Eemweg schaart zich het publiek,
honderden jongens en meisjes, maar
ook vele ouderen, die vóór zij naar hun
werk gaan, dit evenement nog wel even
willen bijwonen.
Op het gereserveerde gedeelte zien wij
den burgemeester van Baarn, Jhr. Dr.
G. C. J. van Reenen.
Kapitein van Nijnatten raadpleegt
zijn horloge; het wordt een kwestie
van minuten; nog zes, vijf, vier, twee.
nog één minuut, dan heft hij de hand
omhoog, de stukscommandant van
het eerste kanon heeft geen oog van
hem af, de arm valt, „Vuur" comman
deert de wachtmeester, een vuurstraal
spuit uit de monding, een geweldige
rookwolk, de luchtverplaatsing davert
ons in de ooren, het eerste van de 51
schoten is gelost! In de verte begint
een stoomfluit te gillen, afkomstig
van een zandtreintje dat ergens in
den polder op en neer rangeert. En
op dit moment breken door de witte
nevelen, die laag hangen boven de
weilanden in het stroomgebied van
de Eem de eerste zonnestralen, die de
natte sluiers wegvagen, en glanzend
schieten over het metaal van stukken
en munitie.
Intusschen is de commandant naar
het, tweede stuk gewandeld, wederom
gaat zijn arm omhoog, en vijftien secon
den na het eerst schot, klinkt het tweede,
11a weer vijftien seconden het derde, dan
laat het vierde geschut zich hooren, en
precies een minuut later is de beurt
weer aan de eerste batterij.
Groote rookwolken hangen nu boven
de weilanden, en van alle richtingen
komen de nieuwsgierigen nog aange
sneld, want de knal van het geschut is
ditmaal beter te hooren dan verleden
jaar, toen deze zelfs in de kom der ge
meente nauwelijks waarneembaar was.
Er is nog geen kwartier verloo-
pen, wanneer de mondingen dei' ka
nonnen omhoog gedraaid worden, de
51 schoten zijn gelost! Dan verzamelt
kapitein van Nijnatten al zijn man
schappen achter de stukken, ze ne
men de hoilding aan, zetten de hel
men af, de hoornblazer laat het sig
naal „Geef acht" weerklinken, en
plechtig klinkt het aloude Wilhel
mus over de lange landen van de
Eem, weldra ook meegezongen door
de honderden langs den Eemweg,
die zoowel het eerste als het laatste
WONINGINRICHTING
Utr. weg 90a Tel. 1235
Coupons moderne gor
dijn- en meubelstoffen
Ho« kleiner u den hoek naar links
maakt, hoe grooter het ongeluk,
dat erin past... ('t Is veel minder
tijdroovend om in alle bochten
altijd rechts te houden).
BATAVIA, 5 Aug. (Aneta)
ONMIDDELLIJK na ontvangst van het
blijde nieuws uit het moederland,
zond de Gouverneur-Generaal de
volgende telegrammen:
H.MKoningin-Den Haag. Uwe Majesteit
moge mij veroorloven om mede namens de
ingezetenen van Nederlandsch-Indië uiting
te geven aan de gevoelens van groote
vreugde en dankbaarheid, waarmede hei
bericht dat H.K.H. Prinses Juliana is be
vallen van een prinses, hier te lande is ver
nomen Bij de aanbieding van zeer eerbie
dige gelukwenschen moge ik mij tot tolk
maken van aller innige bede voor het wel
zijn van Moeder en Kind. Starkenborgh
„H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H. Prins
's-GRAVENHAGE. 5 Aug.
DOOR kanonschoten, klokgelui en radio is de blijde mare van de geboorte
van een tweede Prinsesje in Den Haag wereldkundig gemaakt, doch de
ochtendbladen hadden er voor gezorgd, dat reeds voor zeven uur het nieuws
bekend kon zijn. Toen reeds werd hier en daar in de stad gevlagd. De open
bare gebouwen waren de eerste om de vlag uit te steken en de trams waren
reeds zeer vroeg gepavoiseerd.
Toen om zeven uur de kerkklokken begonnen te luiden, begrepen de Hage
naars, welke belangrijke gebeurtenis te Soestdijk had plaats gehad. Zij, die
de kanonschoten, die op het Malieveld werden afgevuurd, niet hooren konden
of niet wilden wachten tot het 51e schot, schaften zich ijlings een ochtendblad
aan bij de verkoopers, die met extra-edities door de nog ledige straten liepen,
om zich te overtuigen, of Prinses Beatrix een broertje of een zusje had ge
kregen. Ramen werden opengeschoven, vlaggen uitgestoken en versieringen,
die nog onvoltooid waren, werden haastig door de eigenaars der gebouwen
afgemaakt.
Bernhard-Soestdijk. Mede namens de be
volking van deze gewesten moge ik uiting
geven aan de gevoelens van groote vreug
de en dankbaarheid, waarmede het bericht
van de geboorte van een Prinses hier te lan
de is ontvangen en aller eerbiedige geluk
wenschen en innige bede voor het welzijn
van Moeder en Kind vertolken. Starken
borgh"
T JET hoofdbestuur van de Vereeniging
van hoogere politieambtenaren ver
zond de volgende telegrammen:
.dandvoogd-Batavia. Verzoeken Uwer
Excellentie eerbiedig bij H.M. vertolker wil
len zijn van groote verheugenis in corps
hoogere polilie-ambtenaren bij geboorte
nieuwe Oranje-telg. Hoofdbestuur ver
eeniging hoogere politie-ambtenaren"
H.H.K.K.H.H, - Soestdijk. Corps hoogere
politieambtenaren in Ned.-lndië biedt Uwe
Koninklijke Hoogheden hun oprechte geluk
wenschen aan bij de geboorte van de Prin
ses. Hoofdbestuur vereeniging hoogere
politieambtenaren".
De telegrammen van den Volksraad lal
den als volgt:
,JH.H. Koninklijke Hoogheden Soest
dijk Nederland. Volksraad van Ned.-lndië
moge Uwe Koninklijke Hoogheden eerbie
dige gelukwenschen aanbieden, willende
getuigen van zijn medeleven van gan-
scher harte in Uw geluk en in het voor
recht land en volk geschonken. Het college
verbindt hieraan de innige bede voor het
welzijn van moeder en long geborene".
„H.M. Koningin Nederland. Volks
raad van Ned.-lndië moge hoogst eerbie
dig Uwe Majesteit diepgevoelde gelukwen
schen bij geboorte tweede kleindochter
aanbieden. Haar Huls en Haar onderdanen
geschonken".
Beide telegrammen waren onderteekend:
Jonkman, voorzitter.
TEGEN acht uur is het op het Plein
al vrij druk. Op de daken van de
ministeries wapperden de vlaggen.
De verlichtingsattributen zijn voor de in
gangen van de departementale gebou
wen nog niet aangebracht. Alleen het
groote gebouw van de Witte Sociëteit
maakt een uitzondering. Aan den gevel
van dit. gebouw zijn al honderden gloei
lampjes bevestigd en een ploeg werklie
den is bezig met het omhooghijschen
van een kolossale J. en B.
Tusschen twee groote banken op den
Korten Vijverberg, waarvan de gevels
rijkelijk van gloeilampjes zijn, staat
heel sober het kabinet van de Ko
ningin, het huis, waarin Groen van
Prinsterer gewoond heeft en waarvan
alleen de vlag is uitgestoken. Op het
Binnenhof en in de omgeving van den
Sint Jacobstoren staan schijnwerpers
opgesteld. En ook in het water van den
hofvijver. In de winkelstraten, in de
binnenstad, zijn al eenige café's ge
opend, die matineuze Hagenaars een
warmen dronk en een hapje verschaf
fen. Overal staan karretjes, beladen-met
bont beschilderde schilden en andere
versieringsattributen. Kennelijk hebben
het rijk, de gemeente en het Haagsche
comité voor volksfeesten er niet op ge
rekend. dat de blijde gebeurtenis in het
Prinselijk gezin reeds heden een feit
kon zijn. Tegen het uur, waarop de kan
toren opengaan, wordt het drukker in
de stad en zij, die zich naar hun werk
spoeden, rijden door vroolijke straten,
vol vlagen.
Behalve het rood-wit-blauw ziet men
veel vreemde vlaggen van de huizen
van gezanten, andere leden van het
corps diplomatique en van de gezant
schappen.
Saluutschoten
Een belangrijk deel van het officieele
programma vormden de saluutschoten
op het Malieveld in de Residentie, met
het lossen waarvan precies te zeven uur
ingevolge de vastgestelde orders werd
begonnen.
Prompt iedere 15 seconden volgde een
schot, zoodat reeds te 7.13 alle 51 schoten
waren gelost. De schoten, ditmaal met
rookgevend kruit, dat een scherp knal
effect verzekerde, waren ver in den om
trek goed hoorbaar. En dat het inder
daad rookgevend kruit was, kon men op
het Malieveld zelf waarnemen, want er
bleef in de dauw-achtige ochtendsfeer
een mistige rookdamp tijdens het lossen
der schoten hangen. Eenige schildwachts
waakten voor de veiligheid van het pu
bliek, dat zich wel achter, doch uiteraard
niet voor de stukken mocht begeven.
Nadat do militairen hun plicht op het
Malieveld hadden vervuld, werden de
vuurmonden door paardenbespanningen
naar de kazerne teruggebracht.
Behalve de militaire batterij was er
mede een batterij van film- en foto-appa
raten, om te zorgen, dat heden in de bios
copen en dagbladen zoo vroeg mogelijk
het lossen van de saluutschoten kon wor.
den afgebeeld.
schot met daverend applaus hebben
begroet.
„Leve het jonge Prinsesje" klinkt het
ten besluite uit den mond van officieren,
onder-officieren en manschappen, en
dan wordt de terugtocht aanvaard; de
manen van 1 R.V.A. uit Harderwijk heb
ben hun plicht volbrachtl
ZEVEN uur precies knalde vanmor
gen het eerste kanonschot in het
Beatrixpark bij den Stadionweg.
Amsterdam verkondigde, dat er een
Prinsenkind geboren was.
Een diepe, heerlijke stilte heersch-
te er in dit prachtige nieuwe park,
dat voor deze bijzondere gelegen
heid was afgezet. De batterij 10 veld
van het negende regiment motorartille
rie uit Naarden. onder bevel van kapi
tein P. A. Goedhart, stond opgesteld op
een zacht glooiende heuvel, die vier
vuurmonden op de nog in diepen ernst
verzonken stad.
Zeldzaam mooi was de vroege
ochtendstond van dezen nieuwen en
zoo blijden dag. Een vriendelijk zon
netje zag kans kort voor zeven uur
door het lage wolkendek heen te
dringen en met haar reeds warme,
gouden stralen zette zij deze feeste
lijke gebeurtenis bijzonderen luister
bij.
Amsterdam in den prillen
ochtend
Het is nog heel vroeg, maar door de
zwaarbewolkte lucht breekt de zomer
zon. die haar stralen over de ontwaken
de hoofdstad werpt, een hoofdstad, die
bezig ia zich in feestgewaad te steken.
Van de hooge torens wappert fier de va-
dcrlandsche driekleur om te verkonden:
„Er is een Prinses geboren, vreugde
heerscht in het vorstelijk gezin en in
den lande. Het heugelijke bericht is
reeds alom bekend, de couranten en de
radio vertelden hoe ruim een uur na
middernacht de Prinses het leven aan
een dochter schonk. „Moeder en kind
maken het uitstekend". En dubbel groot
is hierdoor de blijdschap in ontwakend
Amsterdam, waar in trams en op stra
ten en pleinen slechts over één onder
werp wordt gesproken: de blijde gebeur
tenis in de residentie van onze prinses.
Van vele groote kantoorgebouwen wap
pert reeds het oranje- blanje, bleu of
het rood-wit-blauw met den oranjewim
pel. Maar ook van de statige zeventien
de eeuwsche grachthuizen waait in den
zomerwind de nationale driekleur. Ver
voor de duizenden forensen de hoofd
stad binnentrekken, heeft Amsterdam
een feestelijk aanzien en ook die foren
sen zelf trekken een minder zakelijk ge
zicht, er is immers een kind geboren
in het paleis te Soestdijk.
Van de trams wapperen vroolijk
de rood-wit-blauwe wimpels, in de
haven vlaggen de schepen; de' eer
ste verkoopers van Oranje strikjes
en knoopjes zwermen uit en maken
al vóór acht uur goede zaken.
Nauwelijks hebben de torens in het
centrum en de buitenwijken, waar ook
reeds vlaggen getuigen van blijdschap,
hun gebeier doen hooren of de een en
vijftig saluutschoten dreunen door de
city.
Reeds zijn er gevels in het oude, histo
rische centrum van Amsterdam, dat ge
tuige is geweest van zooveel blijde ge
beurtenissen in ons Vorstenhuis, ver
sierd met Oranje, met groen en bloemen
en vlaggen. Maar er klinkt ook nog
voor het werk in de stad wordt opge
vat, muziek. Versierde draaiorgels rij
den langs de oude gevels van de bin
nenstad, om met het „Wilhelmus" het
programma van den dag te openen. Er
is vreugde in de stad. er is in het
Oranjehuis een kind geboren: het was
een blij ontwaken voor de hoofdstad.
De telefonistes in het hotel Trier te Baarn verrichtten hun plicht
weer op uitnemende wijze
